B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP.H CHÍ MINH
APHAKONE PHACHANTHA
XÂY DNG CHIN LC KINH DOANH CA CÔNG TY
DU LCH LAN XANG NC CHDCND LÀO N NM 2020
LUN VN THC S KINH
T
TP H CHÍ MINH, NM
2015
B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP.H CHÍ MINH
APHAKONE PHACHANTHA
XÂY DNG CHIN LC KINH DOANH CA CÔNG TY DU
LCH LAN XANG NC CHDCND LÀO N NM 2020
Chuyên ngành : Qun tr kinh doanh hng ngh nghip
Mã s : 60340102
LUN VN THC S KINH
T
Ngi hng dn khoa hc: PGS.TS V CÔNG TUN
TP H CHÍ MINH, NM
2015
LI CAM OAN
Tôi cam đoan rng, lun vn thc s kinh t “ XÂY DNG CHIN LC
KINH DOANH CA CÔNG TY DU LCH LAN XANG NC CHDCND
LÀO N NM 2020
” là công trình nghiên cu ca riêng tôi. Có s h tr t
Giáo viên hng là PGS.TS V CÔNG TUN. Nhng s liu đc s dng đc
ch rõ ngun trích dn. Kt qun nghiên cu này cha đc công b trong bt k
công trình nghiên cu nào t trc đn nay.
TP.HCM, ngày tháng …… nm………
APHAKONE
MC LC
TRANG PH BÌA
LI CAM OAN
MC LC
PHN M U
CHNG 1 1
C S LÝ LUN V CHIN LC KINH DOANH CA DOANH NGHIP 1
1.1 KHÁI NIM V CHIN LC KINH DOANH CA DOANH NGHIP 1
1.1.1 Khái nim v chin lc kinh doanh 1
1.1.2 Vai trò ca chin lc kinh doanh đi vi doanh nghip 3
1.2 PHÂN LOI CHIN LC KINH DOANH. 5
1.2.1 Phân loi chin lc kinh doanh theo cp qun tr. 5
1.2.1.1 Chin lc cp công ty 5
1.2.1.2 Chin lc cp kinh doanh 5
1.2.1.3 Chin lc cp chc nng 6
1.2.2 Phân loi chin lc kinh doanh theo phm vi 7
1.2.2.1 Chin lc chung ( chin lc tng quát) 7
1.2.2.2 Chin lc b phn 7
1.3 QUY TRÌNH VÀ CÔNG C XÂY DNG CHIN LC KINH DOANH 8
1.3.1 Xác đnh tm nhìn - s mnh và mc tiêu kinh doanh. 8
1.3.2. Nghiên cu môi trng kinh doanh 8
1.3.2.1 Nghiên cu môi trng bên ngoài 8
1.3.2.2. Nghiên cu môi trng bên trong 18
1.3.3 Giai đon hình thành chin lc 21
1.3.3 La chn chin lc 24
CHNG 2 28
PHÂN TÍCH THC TRNG MÔI TRNG KINH DOANH CA CÔNG TY DU
LCH LAN XANG LÀO 28
2.1 GII THIU KHÁI QUÁT V CÔNG TY DU LCH LAN XANG 28
2.1.1 Lch s hình thành và phát trin 28
2.1.2 Các lnh vc hot đng chính ca công ty 29
2.1.3 C cu t chc 29
2.1.4 H tng c s vt cht k thut. 31
2.1.5 Tình hình hot đng trong thi gian qua 31
2.1.6 Mt s vn đ cn lu ý trong lch s phát trin ca Lan Xang Travel 32
2.2 PHÂN TÍCH CÁC YU T BÊN NGOÀI CÔNG TY LAN XANG TRAVEL. 33
2.2.1 Môi trng v mô 33
2.2.1.1 Các yu t kinh t 33
2.2.1.2 Yu t chính tr - pháp lý. 34
2.2.1.3 Các yu t vn hóa – xã hi. 34
2.2.1.4 Các yu t công ngh 35
2.2.1.5 Các yu t v nhân lc 35
2.2.2 Các yu t vi mô 36
2.2.2.1 Các yu t v đi th cnh tranh. 36
2.2.2.2 Các nhà cung ng 36
2.2.2.3 Khách hàng 39
2.2.2.4 Sn phm thay th. 40
2.2.3 Ma trn đánh giá các yu t bên ngoài (EFE). 40
2.2.4 Ma trn hình nh cnh tranh 42
2.3 PHÂN TÍCH MÔI TRNG NI B CÔNG TY LAN XANG TRAVEL 44
2.3.1 Qun tr 44
2.3.2 Ngun nhân lc 46
2.3.3 H tng công ngh 46
2.3.4 Sn phm và dch v ca công ty 47
2.3.4.1 Tuor chn gói. 47
2.3.4.2 Dch v vn chuyn hàng không. 47
2.3.4.3 Dch v đt gi ch khách sn 47
2.3.4.4 MICE ( Meeting, Incentives, Conference, Exhibition ) 47
2.3.4.5 Du lch b sung 47
2.3.4.6 Hot đng marketing 48
2.3.4.7 Ma trn đánh giá các yu t bên trong (IFE) 49
CHNG 3 52
XÂY DNG CHIN LC KINH DOANH CA CÔNG TY DU LCH LAN XANG
TRAVEL N NM 2020 52
3.1 MC TIÊU KINH DONH CA CÔNG TY DU LCH LAN XANG LÀO N
NM 2020. 52
3.1.1 Mc tiêu tng quát 52
3.1.2 Các ch tiêu c th 52
3.2 XÂY DNG CHIN LC KINH DOANH BNG PHÂN TÍCH SWOT. 53
3.3 LA CHN CHIN LC THÔNG QUA MA TRN QSPM 56
3.6. CÁC GII PHÁP NHM THC HIN CÁC CHIN LC KINH DOANH. -61
3.6.2 Gii pháp 2: Áp dng công ngh tiên tin 62
3.6.3 Gii pháp 3: Hoàn thin hot đng Marketing 63
3.3.3.1 La chn phân khúc th trng. 63
3.6.3.2 a dng hóa sn phm – dch v 64
3.6.3.3 Gii pháp giá c hp lý 65
3.6.3.4 Hoàn thin kênh phân phi 65
3.6.3.5. Tng cng hot đng chiêu th 66
3.5.3.6. Xây dng và đnh v thng hiu 68
3.6.4. Gii pháp 4: Hoàn thin công tác điu hành – t chc. 69
3.6.5. Gii pháp 5: Phát trin công tác nghiên cu và trin khai (R & D). 70
3.7. CÁC KIN NGH 70
3.7.1. i vi nhà nc 70
3.7.2. i vi ngành du lch Lào 71
KT LUN 74
Tài liu tham kho 75
PHN M U
1. Tính cp thit ca đ tài
Nn kinh t Lào đang trên đà hi nhp vi nn kinh t trong khu vc và th
gii, môi trng kinh doanh ca các doanh nghip đc m rng song s cnh tranh
cng ngày càng tr nên khc lit hn. iu này va to ra các c hi kinh doanh
đng thi cng cha đng nhng nguy c tim tàng đe da s phát trin ca các
doanh nghip.
Lào là mt đt nc có lch s hàng ngàn nm vi 14 tc 12 l quc gia đc
sc din khp quanh nm và Lào là đim đn du lch vn còn mi m vi đa s cng
đng khách du lch trên th gii. iu đó to nên s phong phú và sc hút tim tàng
ca sn phm du lch Lào.
Thành lp và đi vào hot đng t gia nm 1997 – thi đim nhà nc Lào
thc hin m ca và xúc tin du lch, công ty Lan Xang Travel đã sm nm bt, tn
dng li th trên và đã mang li nhng thành công nht đnh trong th trng du lch
ti Lào. Tuy nhiên, trong điu kin th trng có nhiu bin đng, b qua các yu t
ngu nhiên thì vn đ quyt đnh nh hng đn thành công ca doanh nghip là la
chn mt hng đi đúng, xác đnh đc mt chin lc kinh doanh cho hp lý và
kp thi. Và đ công ty tip tc hot đng hiu qu hn na - phát trin mnh hn
na trong th trng du lch ti Lào, xa hn na là ti khu vc ông Nam Á và th
gii thì vic xây dng mt chin lc kinh doanh dài hn cho công ty Lan Xang
Travel trong tng lai là ht sc cn thit.
Vi nhn thc v tm quan trng ca vic hoch đnh chin lc kinh doanh
trong doanh nghip và mong mun đc áp dng các kin thc lý lun vào thc tin
kinh doanh, xut phát t tình hình thc t ca công ty Lan Xang Travel, tôi quyt
đnh chn đ tài: “Xây dng chin lc kinh doanh cho công ty Lan Xang
Travel – CHDCND Lào đn nm 2020” làm lun vn tt nghip ca mình.
2. Mc đích nghiên cu
Nghiên cu c s lý lun chung v chin lc kinh doanh, quy trình xây
dng chin lc kinh doanh, đnh hng cho vic xây dng chin lc kinh doanh
ca công ty Lan Xang Travel nhm nâng cao nng lc cnh tranh ca công ty trên
th trng trong và ngoài nc.
3. i tng và phm vi nghiên cu
i tng nghiên cu chính là Chin lc kinh doanh ca Công ty Lan Xang
Travel và các yu t nh hng đn quá trình xây dng chin lc ca Công ty.
Phm vi nghiên cu:
V không gian: Nghiên cu đánh giá và xây dng chin lc cho Công ty
Lan Xang Travel
V thi gian: tài nghiên cu, đánh giá các s liu ca Công ty Lan Xang
Travel trong 3 nm tr li đây t 2012 đn 2014.
4. Phng pháp nghiên cu
Là mt đ tài nghiên cu ng dng khoa hc kinh t vào mt doanh nghip
c th, vì vy các phng pháp nghiên cu đc s dng trong lun vn gm:
Phng pháp ng dng lý thuyt thng kê; d báo; phân tích tng hp (kt hp đnh
tính, đnh lng); thng kê, so sánh. C th:
- Phng pháp ng dng lý thuyt h thng đc áp dng trong vic thit lp
qui trình xây dng chin lc kinh doanh theo mô hình qun tr chin lc
toàn din, và khung phân tích hình thành chin lc.
- Phng pháp phân tích tng hp đc áp dng trong đánh giá môi trng
kinh doanh, và xác đnh đim phân loi ca các yu t trong các ma trn ca
khung phân tích hình thành chin lc
- Phng pháp thng kê, so sánh đc áp dng trong vic thu thp và x lý
các s liu, các báo cáo tài chính, các kt qu điu tra sau đây đc gi
chung là c s d liu trong vic phân tích môi trng kinh doanh, phân tích
đi th cnh tranh và phân tích ni b
- Các s liu th cp đc thu thp ti tng công ty Lan Xang Travel và mt
s công ty khác là đi th cnh tranh trc tip. Bên cnh đó lun vn còn s
dng các s liu, tài liu ca Tng Cc Thng Kê, Hip hi du lch Lào.
- Các s liu s cp đc thu thp theo phng pháp xin ý kin chuyên gia
nhm: (1) Xác đnh các yu t môi trng, yu t ni b có nh hng đn
kt qu SXKD ca doanh nghip, các yu t có nh hng quyt đnh đn
nng lc cnh tranh ca các doanh nghip dt may; (2) Xác đnh đim mc
đ quan trng ca các yu t.
- Nghiên cu, phân tích các yu t nh hng t môi tng v mô, môi trng
ngành và ma trn SWOT.
5. Ý ngha khoa hc và thc tin ca lun vn
- Ý ngha khoa hc: Vi cách tip cn h thng các vn đ lý lun v
xây dng chin lc ca công ty, cùng vi nhng đánh giá tng th và phân
tích toàn din v tình hình hot đng cng nh các yu t nh hng đn
hot đng ca công ty. T đó, tác gi đ ra các gii pháp thit thc nhm
giúp công ty phát trin đúng hng.
- Ý ngha thc tin: Kt qu thc t ca lun vn đã nhn din đc
thc trng cng nh các hn ch ca Công ty Lan Xang Travel, đng thi
xây dng chin lc và đ xut h thng các gii pháp quan trng nhm giúp
công ty có hng đi đúng phù hp vi kh nng ca công ty.
6. Kt cu ca lun vn
Lun vn ngoài phn m đu và kt lun đã bao gm 3 chng :
- Chng 1: C s lý lun v chin lc kinh doanh ca doanh nghip.
- Chng 2: Phân tích thc trng môi trng kinh doanh ca công ty du lch
Lan Xang Lào.
- Chng 3: Xây dng chin lc kinh doanh ca công ty du lch Lan Xang
Travel đn nm 2020.
1
CHNG 1
C S LÝ LUN V CHIN LC KINH DOANH CA DOANH NGHIP
1.1 KHÁI NIM V CHIN LC KINH DOANH CA DOANH NGHIP
1.1.1 Khái nim v chin lc kinh doanh
Khái nim v chin lc kinh doanh
Thut ng chin lc xut phát t lnh vc quân s vi ý ngha đ ch ra các k
hoch ln và dài hn trên c s chc chn rng cái gì đi phng có th làm đc,
cái gì đi phng không th làm đc. T đó thut ng chin lc kinh doanh ra
đi. Theo quan đim truyn thng chin lc là vic xác đnh các mc tiêu c bn,
dài hn ca mt t chc đ t đó đa ra các chng trình hành đng c th cùng vi
vic s dng các ngun lc mt cách hp lý đ đt đc các mc tiêu đã đ ra.
Theo Alfred Chandler
“Chin lc bao gm nhng mc tiêu c bn dài hn
ca mt t chc, đng thi la chn cách thc hoc tin trình hành đng, phân b
ngun lc thit yu đ thc hin các mc tiêu đó”.
Theo William J. Gluech: “Chin lc là mt k hoch mang tính thng nht,
toàn din và tính phi hp, đc thit k đm bo rng các mc tiêu c bn ca t
chc s đc thc hin.
Theo Fred R. David: “ Chin lc là nhng phng tin đt ti mc tiêu dài
hn. Chin lc kinh doanh có th gm có s phát trin v đa lý, đa dng hoá hot
đng, s hu hoá, phát trin sn phm, thâm nhp th trng, ct gim chi tiêu,
thanh lý và liên doanh”.
Theo Michael E. Porter: “Chin lc là ngh thut xây dng các li th cnh
tranh vng chc đ phòng th”.
Nh vy có th thy có nhiu đnh ngha và cách hiu khác nhau v chin lc.
Nhng nhìn chung có th hiu: Chin lc là tp hp các quyt đnh (mc tiêu,
đng li, chính sách, phng thc, phân b ngun lc…) và phng châm hành
đng đ đt đc mc tiêu dài hn, phát huy đc nhng đim mnh, khc phc
2
đc nhng đim yu ca t chc, giúp t chc đón nhn nhng c hi và vt qua
nguy c t bên ngoài mt cách tt nht.
c trng ca chin lc kinh doanh
Các quan đim v chin lc tính đn nay vn cha có s thng nht, cùng
vi s vn đng ca nn kinh t, t tng chin lc cng luôn vn đng và thay
đi nhm bo đm s phù hp ca nó vi môi trng kinh doanh. Tuy vy, dù bt
c góc đ nào, trong bt k giai đon nào, chin lc vn có nhng đc trng chung
nht, nó phn ánh bn cht ca chin lc kinh doanh ca doanh nghip. Trong đó
nhng đc trng c bn nht là :
+ Chin lc kinh doanh phi xác đnh rõ nhng mc tiêu c bn cn phi
đt ti trong tng thi k và quán trit mi mt, mi cp trong hot đng sn xut
kinh doanh ca doanh nghip.
+ Chin lc kinh doanh ca doanh nghip đc phn ánh trong mt quá
trình liên tc t xây dng đn thc hin, đánh giá kim tra, điu chnh tình hình
thc hin các mc tiêu đ ra.
+ Chin lc kinh doanh phi đm bo huy đng ti đa và phát huy ti u
vic khai thác và s dng các ngun lc trong doanh nghip (lao đng, vn, k
thut, công ngh ), phát huy các li th, nm bt các c hi đ dành u th cnh
tranh trên th trng.
+ Chin lc kinh doanh thng đc xây dng cho mt thi k tng đi
dài (3 nm đn 5 nm), xu hng rút ngn xung tùy thuc vào đc thù ca tng
ngành hàng.
+ Chin lc kinh doanh xác đnh rõ phm vi cnh tranh ca doanh nghip.
+ Chin lc kinh doanh to lp nên mt mi quan h tng h đi vi các
c hi và thách thc bên ngoài công ty, đim mnh và đim yu ca công ty t đó
to nên th cnh tranh ca công ty.
3
+ Chin lc kinh doanh là mt s xác đnh rõ ràng nhng đóng góp mang
tính kinh t hay phi kinh t mà công ty có ý đnh mang li cho c đông ca mình.
T nhng đc trng nêu trên, phm trù chin lc có th d dàng phân bit
vi nhng khái nim phm trù liên quan. Khái nim gn gi nht vi chin lc là
"k hoch", trong thc t nhiu khi ngi ta nhm ln hai khái nim này vi nhau.
Theo các tác gi D.Smith, R.anild, D.Bizrell thì s khác nhau gia chúng là
phng pháp xây dng. Trong khi các k hoch dài hn da ch yu trên c s phân
tích các ngun lc "có d đoán tng lai" đ đ ra các gii pháp s dng các ngun
lc đó nhm đt ti các mc tiêu xác đnh, thì ngc li chin lc chú trng ti
vic xác đnh mc tiêu mong mun sau đó tin hành s dng các ngun lc cn thit
đ đt mc tiêu đó .
c đim này s có giá tr hn nu ta xác đnh đc mc tiêu dài hn ca
doanh nghip. Vì nu nh nhng mc tiêu này thay đi mt cách thng xuyên thì
mc đc đim này không còn giá tr.
Khác vi k hoch, chin lc không ch ra vic gì nht đnh cn phi làm và
vic gì không nên làm trong thi k k hoch. Vì k hoch thng đc xây dng
trong thi k ngn hn, trên nhng cn c chính xác, các s liu c th và có th d
đoán khá chính xác. Còn chin lc đc xây dng trong thi k dài, các d liu rt
khó d đoán, hn th na trong thi k kinh t hin đi, môi trng kinh doanh luôn
bin đi, vic thc hin chính xác vic gì phi làm trong thi gian dài là mt vic
không th thc hin. Chính vì vy, chin lc luôn ch mang tính đnh hng. Khi
trin khai chin lc có ch đnh và chin lc phát khi trong quá trình kinh
doanh, gia mc tiêu chin lc và mc tiêu tình th. Thc hin chin lc cn luôn
phi uyn chuyn không cng nhc.
1.1.2 Vai trò ca chin lc kinh doanh đi vi doanh nghip
Không th tìm đc mi liên h trc tip ca qun tr chin lc vi s gia
tng li nhun ca công ty vì trong môi trng có rt nhiu bin s tác đng và rt
phc tp, do đó vic cô lp s tác đng ca ch riêng nhân t qun tr chin lc đn
li nhun ca công ty là không th đc. Tuy nhiên không th ph nhn nhng
4
đóng góp gián tip vào li nhun ca qun tr chin lc thông qua vic khai thác
c hi và giành u th trong cnh tranh. Nó có các u đim:
Th nht: Quá trính qun tr chin lc giúp các t chc thy rõ mc đích và
hng đi ca mình. Nó khin cho nhà qun tr phi xem xét và xác đnh xem t
chc đi theo hng nào và khi nào thì đt ti v trí nht đnh.
Vic nhn thc kt qu mong mun và mc tiêu trong tng lai giúp cho nhà
qun tr cng nh nhân viên nm vng đc vic gì cn làm đ đt đc thành
công. Nh vy s khuyn khích c hai đi tng trên đt đc nhng thành tích
ngn hn, nhm ci thin tt hn li ích lâu dài ca t chc.
Th hai: iu kin môi trng mà các t chc gp phi luôn bin đi. nhng
bin đi nhanh thng to ra các c hi và nguy c bt ng. ng dng qun tr
chin lc giúp nhà qun tr nhm vào các c hi và nguy c trong tng lai. Mc
dù các quá trình k hoch hóa không loi tr vic các nhà qun tr d kin hoc d
báo trc cá điu kin môi trng trong lng lai, song các quá trình đó không chú
trng đn tng lai. Trong khi đó, quá trình qun lý chin lc buc nhà qun lý
phân tích và d báo các điu kin môi trng trong tng lai gn cng nh tng
lai xa. Nh thy rõ điu kin môi trng tng lai mà nhà qun tr có kh nng nm
bt tt hn các c hi, tn dng ht các c hi đó và gim bt nguy c liên quan đn
điu kin môi trng.
Th ba: Nh có quá trình qun tr chin lc, doanh nghip s gn lin các
quyt đnh đ ra vi điu kin môi trng liên quan. Do s bin đng và tính phc
tp trong môi trng ngày càng gia tng, càng cn phi c gng chim đc v th
ch đng hoc th đng tn công. Quyt đnh ch đng là s c gng d báo điu
kin môi trng và sau đó tác đng và làm thay đi các điu kin môi trng trong
lng lai va thông qua bin pháp hành đng nhm ti u hóa v th trong môi
trng đó bng cách tránh nhng vn đ đã thy trc và chun b tt hn đ thc
hin bng đc c hi tim tàng. Ngc li, không vn dng qun tr chin lc
thng thông qua các quyt đnh phn ng th đng ngha là ch sau khi môi trng
thay đi mi thông qua hành đng. Tuy các quyt đnh phn ng th đng nhiu khi
5
cng mang li hiu qu, nhng qun lý chin lc vi trng tâm là vn đ môi
trng giúp nhà qun tr chun b tt hn đ đi phó vi nhng thay đi trong môi
trng và làm ch đc din bin tình hình.
Thú t: Phn ln các công trình nghiên cu cho thy các công ty nào vn
dng qun tr chin lc thì đt đc kt qu tt hn nhiu so vi kt qu mà h đt
đc trc đó và các kt qu ca công ty không vn dng qun tr chin lc. iu
đó không có ngha là các công ty vn dng qun tr chin lc s không gp phi
các vn đ, thm chí có th b phá sn, mà nó ch có ngha là vic vn dng qun tr
chin lc s gim bt nhng ri ro gp phi các vn đ trm trng và tng kh
nng ca công ty trong vic tranh th các c hi trong môi trng khi chúng xut
hin.
1.2 PHÂN LOI CHIN LC KINH DOANH.
1.2.1 Phân loi chin lc kinh doanh theo cp qun tr.
Chin lc qun tr có th xy ra tm mc khác nhau trong t chc thông
thng có 3 mc chin lc c bn:
1.2.1.1 Chin lc cp công ty
Chin lc cp công ty liên quan đn mc tiêu tng th và quy mô ca doanh
nghip đ đáp ng đc nhng k vng ca các c đông. Nó xác đnh nhng đnh
hng ca t chc trong dài hn nhm hoàn thành nhim v, đt đc các mc tiêu
tng trng. Ví d chin lc tp trung tng trng (thâm nhp th trng, phát
trin th trng, phát trin sn phm mi); chin lc tng trng hi nhp (phía
trc, phía sau); chin lc tng trng đa dng hoá (đng tâm, hàng ngang, hn
hp); chin lc liên doanh… Trên c s chin lc cp công ty, các t chc s
trin khai chin lc riêng ca mình.
1.2.1.2 Chin lc cp kinh doanh
Chin lc cp kinh doanh: đc xây dng cho mt ngành kinh doanh hay
mt chng loi sn phm … Chin lc này nhm đnh hng phát trin tng
ngành hay tng chng loi sn phm góp phn hoàn thành chin lc cp công ty,
6
phi xác đnh rõ li th ca tng ngành so vi đi th cnh tranh đ đa ra chin
lc phù hp vi chin lc cp công ty. Ví d chin lc to s khác bit, chin
lc chi phí thp, chin lc phòng th đ cng c th trng, chin lc tn công
đ phát trin th trng. Trong nn kinh t th trng có s cnh tranh gay gt thì
chin lc marketing đc xem là chin lc ct lõi ca cp đn v kinh doanh,
đóng vai trò liên kt vi các chin lc ca các b phn chc nng.
1.2.1.3 Chin lc cp chc nng
Chin lc chc nng liên quan ti vic tng b phn chc nng trong t
chc (R&D, Hu cn, Sn xut, Marketing, Tài chính, …) đc t chc nh th nào
đ thc hin đc phng hng chin lc cp đ doanh nghip và tng SBU
trong doanh nghip. Chin lc chc nng là mt li công b chi tit v các mc
tiêu và phng thc hành đng ngn hn đc các lnh vc chc nng s dng
nhm đt đc các mc tiêu ngn hn ca các SBU và mc tiêu dài hn ca t chc.
Chin lc chc nng gii quyt hai vn đ có liên quan đn lnh vc chc nng.
Th nht là đáp ng ca lnh vc chc nng đi vi môi trng tác nghip. Th hai
là vic phi hp vi các chính sách chc nng khác nhau
.
Dù mc đ nào, các chin lc công ty cng tuân theo mt quy trình c
bn nh sau:
7
Hình 1-1: Các cp chin lc
1.2.2 Phân loi chin lc kinh doanh theo phm vi
Nu cn c vào phm vi cua chin lc thì ta chia chin lc thành 2 loi:
1.2.2.1 Chin lc chung ( chin lc tng quát)
Chin lc chung ca doanh nghip thng đ cp đn nhng vn đ quan
trng nht, bao trùm nht và có ý ngha lâu dài. Chin lc chung quyt đnh vn đ
sng còn ca doanh nghip.
1.2.2.2 Chin lc b phn
Là chin lc cp hai, thông thng chin lc b phn bao gm: chin lc
sn phm, chin lc giá c, chin lc phân phi, chin lc xúc tin.
Chin lc chung và chin lc b phn liên kt vi nhau thành mt chin
lc kinh doanh hoàn chnh. Không th coi là mt chin lc kinh doanh, nu ch
Cp công ty
- PT môi trng
- Xác đnh nhim v và mc tiêu
- PT/chn la chin lc
- Thc hin
- Kim soát
- PT môi trng
- Xác đnh nhim v và mc tiêu
- PT/chn la chin lc
- Thc hin
- Kim soát
- PT môi trng
- Xác đnh nhim v và mc tiêu
- PT/chn la chin lc
- Thc hin
- Kim soát
Cp kinh doanh
Thông tin
Thông tin
Cp chc nng
8
có chin lc chung mà không có chin lc b phn đc th hin bng các mc
tiêu và mi mc tiêu li đc th hin bng mt s ch tiêu nht đnh.
1.3 QUY TRÌNH VÀ CÔNG C XÂY DNG CHIN LC KINH DOANH
1.3.1 Xác đnh tm nhìn - s mnh và mc tiêu kinh doanh.
Mi t chc đu có mc tiêu duy nht và lý do đ tn ti. điu đó đc th
hin mt cách tt nht trong tm nhìn (vision) và s mnh (mission) ca t chc.
Mt nghiên cu ca Fortune v gn 500 công ty làm n phát đt cho thy các công
ty có kt qu kinh doanh tt và thành đt thng có tm nhìn và bn tuyên b s
mnh toàn din hn các công ty khác. Xét v mt ni dung:
- “ Tm nhìn ca doanh nghip là mt phát biu ngn gn, súc tích và
có kh nng khích l tinh thn nhm hng ti mt thành tu trong tng lai. Phát
biu này thng có th hin tính cnh tranh cao. Tm nhìn ca doanh nghip đ cp
ti phm trù đnh hng bao trùm và t duy hng v phía trc. ó là hình nh
mt doanh nghip có mc tiêu rõ ràng trc khi xác đnh cách thc phng tin đt
ti mc tiêu. Tm nhìn miêu t khát vng cho tng lai mà không nht thit phi
ch ra phng tin c th đ vn ti kt cc c mun”.
- “ S mnh hay tuyên b nghip v doanh nghip là th hin tm nhìn
ca doanh nghip di dng vit. Nó th hin chi tit quan đim đnh hng lãnh
đo và mc tiêu ca doanh nghip. Nhim v ca vic kinh doanh là to lp các u
tiên, các chin lc, các k hoch và vic phân b công vic”.
- Xác đnh mc tiêu là xác đnh nhng đi tng riêng bit hay nhng
kt qu ca kinh doanh mà doanh nghip mun đt ti. Mc tiêu xut phát t s
mnh, chúng phi đc riêng bit và c th hn.
1.3.2. Nghiên cu môi trng kinh doanh
1.3.2.1 Nghiên cu môi trng bên ngoài
Vic nghiên cu môi trng đ thu thp và x lý thông tin đc xem là khâu
quan trng nht và là bc khi đu ca quá trình xây dng và qun tr chin lc.
Các yu t ca mt doanh nghip bao gm các ni dung sau:
Môi trng v mô ca doanh nghip:
9
Vic nghiên cu môi trng v mô giúp doanh nghip tr li cho câu hi:
Doanh nghip đang trc din vi nhng gì ?
Các nhà qun tr chin lc ca doanh nghip thng chn các yu t ch
yu sau đây ca môi trng v mô đ nghiên cu:
- Yu t kinh t: Là lnh vc kinh t bao gm tt c mi s liu kinh t v mô, các
s liu thng kê hin nay, các xu th thay đi đang din ra. Nhng s liu thng kê
này rt có ích cho vic đánh giá ngành kinh doanh và môi trng cnh tranh ca
công ty. Nhng thông tin kinh t bao gm: lãi sut ngân hàng, t giá hi đoái, thng
d hay thâm ht ngân sách, thng d hay thâm ht thng mi, t l lm phát, tng
sn phm quc dân, kt qu chu k kinh t, thu nhp và chi tiêu ca ngi dân, t l
tht nghip. Khi xem xét nhng con s thng kê này, các nhà qun tr cn quan tâm
ti nhng thông tin hin có và nhng xu th d báo. Và điu cn là xem s tác đng
ca nó nh th nào ti công ty. Ví d: vic tng lãi sut ngân hàng là có li hay có
hi ti công ty.
- Yu t chính ph và lut pháp: th ch chính tr gi vai trò đnh hng,
chi phi toàn b các hot đng, trong đó có hot đng kinh doanh, trái li s bt n
v chính tr tác đng bt li cho kinh doanh. Công ty cn có thông tin thng xuyên
v hot đng ca chính ph, nht là các chính sách nhm nm bt c hi hoc ngn
chn, hn ch nguy c t yu t này. Trong chng mc nht đnh, các công ty có
th
vn đng hành lang, đi thoi vi c quan chính ph đ to c hi hay hn ch
nguy c nht thi cho ngành và công ty.
- - Yu t xã hi: bao gm các tp tc, truyn thng, phong cách sng ca
ngi dân, quan đim tiêu dùng, thói quen mua sm đu có tác đng đn hot đng sn
xut kinh doanh ca doanh nghip, các yu t trên có th đem li c hi cho doanh nghip
này nhng đng thi cng là nguy c cho doanh nghip khác, vì vy doanh nghip can
quan tâm nghiên cu k khi xây dng chin lc phát trin kinh doanh …
- Yu t t nhiên: Ngun tài nguyên thiên nhiên đang b cn kit dn và tr nên
khan him, vn đ ô nhim môi trng, ct gim khí thi đang ngày càng đc xã
10
hi quan tâm. Do vy doanh nghip cn phi cân nhc, xem xét khi hoch đnh và
la chn chin lc kinh doanh cho phù hp.
- Yu t k thut-công ngh: S phát trin nh v bao ca công ngh và k thut
trong nhng thp niên gn đây đã to ra nhiu c hi cng nh không ít nguy c
cho tt c các doanh nghip, s phát trin công ngh mi làm cho các công ngh c
tr nên lc hu. S phát trin ca công ngh và k thut tiên tin làm rút ngn vòng
đi sn phm nên đòi hi phi thích ng nhanh chóng. Doanh nghip phi đu t
đi mi công ngh và ng dng vào quá trình sn xut kinh doanh đ tng cng
kh nng cnh tranh cho sn phm.
Bng 1-1: Nhng yu t môi trng v mô
Kinh t:
- Giai đon ca chu k kinh t
- Tài tr
- Nhng xu hng thu nhp quc
dân
- T l lm phát
- Lãi sut
- Nhng chính sách tin t
- Mc đ tht nghip
- Nhng chính sách quan thu
- Nhng chính sách kim soát
lng bng/giá c
- Cán cân thanh toán
- …
Yu t chính ph và lut pháp:
- Nhng lut l cho ngi tiêu
th vay
- Nhng lut l chng T rt
- Nhng đo lut bo v môi
trng
- Nhng lut l v thu khóa
- Nhng khích thích đc bit
- Nhng lut l mu dch quc t
- Nhng luaaj l v thue mn
và c đông
- S n đnh ca chính quyn
- …
Xã hi:
- Nhng thái đ đi vi cht lng
cuc sng
- Nhng li sng
- Ph n trong lc lng lao đng
T nhiên:
- Các loi tài nguyên
- Ô nhim
- Thiu nng lng
- S tiêu phí nhng tài nguyên
11
- Ngh nghip
- Tính linh hot ca ngi tiêu th
- …
thiên nhiên
- …
Dân s
- T sut tng dân s
- Nng bin đi v dân s
- Mt đ dân s
- Tôn giáo
- …
K thut công ngh:
- Ch tiêu ca nhà nc v
nghiên cu và phát trin.
- Ch tiêu ca công nghip v
nghiên cu và phát trin. tp
trung vào nhng n lc k
thut.
- Bo v bng sang ch
- Nhng sn phm mi
- S chuyn giao k thut mi
- S t đng hóa
- Ngi máy
- …
Các yu t mô trng v mô nói trên có th nh hng đn t chc mt cách đc lp
hoc trong mi liên kt vi các yu t khác.
Môi trng vi mô ca doanh nghip:
Là các yu t ngoi cnh đi vi daonh nghip, quyt đnh tính cht và mc
đ cnh tranh trong ngành sn xut kinh doanh. Áp dng mô hình 5 lc ca Micheal
E.Porter đ phân tích môi trng này giúp nhà qun tr thy đc nhng yu t
cnh tranh có nh hng trc tip đn daonh nghip.
12
Hình 1-2: Mô hình 5 lc ca Micheal E.Porter
- i th cnh tranh: S hiu bit v nhng t chc này là quan trng cho
mt công ty do nhiu lý do khác nhau. Các t chc cnh tranh xác đnh bn cht và
mc đ cnh tranh trong kinh doanh hay dùng nhng th đon đ gi vng v trí.
Cng đ ca s cnh tranh này có th d liu trên c s tng tác nhng yu t
nh vy khi các t chc c tc đ tng trng công nghip, c cu chi phí c đnh
và mc đ đa dng háo sn phm. S hin din ca nhng yu t này có khuynh
hng gia tng ca mt doanh nghip có tham vng chim thêm th phn nh tng
cng s cnh tranh. Nhng doanh nghip cng phi nhn ra rng s cnh tranh
không n đnh, ví d nhng ngành trng thành thng gp s cnh tranh ln khi
tc đ tng trng gim sút. Và hn na nhng doanh nghip cnh tranh mi ci
tin k thut thng thay đi mc đ và bn cht cnh tranh. Các doanh nghip phi
phân tích mi đi th cnh tranh đ có đc hiu bit v nhng hành dng và phn
ng kh d ca h.
13
Hình 1-3: Các ni dung ch yu phân tích v đi th cnh tranh.
Nhng khách hàng (ngi mua): Khách hàng là mt phn ca công ty, do
đó khách hàng trung thành là mt li th rt ln ca công ty. S trung thành ca
khách hàng đc to dng bi s tha mãn nhng nhu cu mà công ty mang đn
cho h đc tha mãn tt hn. Ngi mua tranh đua vi ngành bng cách ép giá
gim xung, hoc đòi hi cht lng cao hn và làm nhiu công vic dch v hn.
Tt c đu làm tn hao mc li nhun ca ngành.
Quyn lc ca mi nhóm khách hàng ph thuc vào mt lot các đc đim v
tình hình th trng và tm quan trng ca các hàng hóa mua ca ngành xét trong
mi tng quan vi toàn b hot đng kinh doanh chung ca ngành. Nhóm khách
hàng có th mnh nu có các điu kin sau:
+ Nhóm khách hàng ch phi đng đu vi mt s ít các chi phí đi mi.
iu gì đôi th
cnh tranh mun
đt đc
iu gì đôi th cnh
tranh làm và có th
làm đc
Vài vn đ cn tr li v đi
th cnh tranh
- i th có bng long vi v trí
hin ti hay không ?
- Kh nng đi th chuyn dch
và đi hng chin dch nh th
nào ?
- im yu ca đi th cnh
tranh là gì ?
- iu gì có th giúp đi th cnh
Nhn đnh
nh hng ca nó
và ngành công
nghip
Các tim nng
C mt mnh và
mt yu
14
+ Nhóm khách hàng ch kim đc li nhun thp t sn phm công ty.
+ Nhóm khách hàng đe da s liên kt ni b.
+ Sn phm ca ngành là không quan trng đi vi cht lng sn phm
(dch v) ca khách hàng.
+ Khách hàng có đy đ thông tin.
Chính vì vy, đ thay đi quyn lc ca khách hàng, các công ty có th ci
thin th đng chin lc ca mình bng cách tìm kim la chn nhng khách hàng
có ít quyn lc đi vi h nht.
- Nhng nhà cung cp: Nhng nhà cung cp có th khng đnh quyn lc ca
mình đi vi các thành viên trong cuc thng lng bng cách đe da tng giá
hoc gim cht lng hàng hóa (dch v) mà h cung cp. Nhng ngi cung cp
có th lc bng cách đó chèn ép li nhun ca mt ngành khi ngành đó không có
kh nng bù đp li chi phí tng lên trong mc giá ca ngành. Cho nên vic nghiên
cu đ hiu bit các nhà cung cp các ngun lc cho doanh nghip là không th b
qua trong quá trình nghiên cu môi trng. Các đi tng sau đây cn quan tâm:
Ngi bán vt t thit b, cng đng tài chính. v.v.
- i th tìm n mi: i th tìm n mi tham gia kinh doanh trong ngành có
th là yu t làm gim li nhun ca doanh nghip do h đa vào khai thác các
nng lc sn xut mi, vi mong mun giành đc th phn và các ngun lc cn
thit khác. Cn chú ý là vic mua li các c s khác trong ngành vi ý đnh xây
dng phn th trng là biu hin ca s xut hin đi th mi xâm nhp.
- Sn phm thay th: Sc ép do có sn phm thay th làm hn ch tin nng
li nhun ca ngành do mc giá cao nht b khng ch. Nu không chú ý ti sn
phm thay th tim n, doanh nghip có th b tt li vi các th trng nh bé. Vy,
các doanh nghip cn không ngng nghiên cu và kim tra các mt hàng thay th
tim m. Phn ln các mt hàng thay th mi là kt qu ca cuc bùng n công
ngh. Mun đt đc thành công, các doanh nghip cn chú ý và dành ngun lc đ
phát trin hoc vn dng công ngh mi vào chin lc ca mình.
15
Thu thp thông tin v môi trng bên ngoài:
Thông tin bên ngoài cn thu thp bao gm:
- Môi trng chính tr ti th trng mà t chc đang và s hot đng nhm
nm rõ tình thình th ch chính tr, đng phái, h thng pháp lut, nguy có ri ro do
chính tr, . .
- Môi trng kinh t ti th trng mà các t chc đang và s hot đng nhm
hiu rõ v tình hình kinh t ti th trng nh GDP, GDP bình quân đu ngi,
chính sách lng, tình hình tht nghip, lm phát, bo him, . . .
- Môi trng pháp lý mà các t chc đang và s hot đng: hiu bit h thng
pháp lut đ xem xét kh nng phi hp mà công ty có th chp nhn đc khi kinh
doanh.
- Môi trng dch v và c s h tng ti th trngmà các t chc đang và s
hot đng nhm hiu rõ v tình hình c s h tng, k thut dch v tài chính ti ni
kinh doanh.
- Môi trng vn hóa ti th trng mà các t chc đang và s hot đng nhm
hiu rõ v các đc tính vn hóa ca ngi tiêu dung ti th trng đi vi các loi
sn phm dch v mà công ty đang cung cp.
- Môi trng dân s ti th trng mà các t chc đang và s hot đng nhm
hiu bit cn k v s dân, đ tui, tình trng hôn nhân, dân tc . . . t đó xác đnh
qui mô ca th trng.
- Môi trng công ngh ti th trng mà doanh nghip đang và s hot đng
nhm tìm hiu v kh nng công ngh.
- Môi trng ngành ti th trng mà t chc đang hot đng: các ngành đang
hot đng nh th nào, có h tr đc gì cho daonh nghip hay không.
- Môi trng các nhà cung cp ti th trng mà t chc đang hot đng đ
hiu rõ v các nhà cung cp nh kh nng, uy tín, tim lc. . .
- Xu hng tiêu dùng khách hàng.
- Các đi th cnh tranh, chin lc và SWOT ca đi th cnh tranh chính
nhm hiu rõ các đi th cnh tranh chính, đi th cnh tranh tim nng, kh nng