bài giảng ký sinh trùng sán dây 1

SAÏN DÁY
(CESTODE)

AI CặNG
+ Saùn deỷt, daỡi, chia õọỳt
+ Con trổồớng thaỡnh sọỳng trong ọỳng tióu hoaù
+ Saùn dỏy gỏy bóỷnh thổồỡng gỷp:
Taenia saginata
(saùn dỏy boỡ)ỡ
T. Solium
(saùn dỏy lồỹn)
Echinococcus granulosus
E. Multilocularis
D. Latum
Hymenolepis nana

HầNH THỉ

Con trổồớng thaỡnh gọửm mọỹt õỏửu õóứ baùm, mọỹt
õọỳt cọứ õóứ sinh ra, caùc õọỳt vaỡ thỏn (strobila)
gọửm nhióửu õọỳt (proglottides). Chióửu daỡi thay
õọứi tổỡ rỏỳt nhoớ (3mm) õóỳn daỡi trón 10m, sọỳ õọỳt
thay õọứi tổỡ 3 õọỳt õóỳn 4000 õọỳt.

ỏửu

- Hỗnh cỏửu hay quaớ ló gọửm 3 loaỷi :
- Coù raợnh baùm õóứ baùm vaỡo thaỡnh ruọỹt
(D.latum)
Bothriocephalus.

- Coù hỏỳp khỏứu hỗnh thuỏứn
(T.saginata)
- Coù hỏỳp khỏứu vaỡ voỡng moùc
(T. solium)


ọỳt

- a sọỳ saùn dỏy laỡ lổồợng tờnh. Mọựi õọỳt trổồớng thaỡnh chổùa ờt nhỏỳt
laỡ mọỹt bọỹ phỏỷn sinh duỷc õổỷc vaỡ mọỹt bọỹ phỏỷn sinh duỷc caùi.
- Bọỹ phỏỷn sinh duỷc õổỷc xuỏỳt hióỷn trổồùc, caùi xuỏỳt hióỷn sau õóỳn luùc
bọỹ phỏỷn sinh duỷc caùi õỏửy õuớ vaỡ trổồớng thaỡnh thỗ bọỹ phỏỷn sinh
duỷc õổỷc seợ mỏỳt dỏửn õi.
- Do sổỷ phaùt trióứn chónh lóỷch cuớa caùc bọỹ phỏỷn sinh duỷc nón sổỷ
giao hồỹp phaới thổỷc hióỷn giổợa 2 õọỳt khaùc nhau.

SINH THAẽI
Saùn sọỳng ồớ trong loỡng ruọỹt, hỏỳp thuỷ thổùc n
bũng caùch thỏứm thỏỳu. Sổỷ thióỳu õổồỡng vaỡ Vit B
cuớa vỏỷt chuớ laỡm cho saùn chỏỷm phaùt trióứn vaỡ ờt
trổùng

CHU KYè
Trổỡ
Hymenolepis nana
cỏửn 1 kyù chuớ, caùc saùn
dỏy khaùc õóửu cỏửn ờt nhỏỳt laỡ 1 vỏỷt chuớ chờnh,
mọỹt hoỷc 2 vỏỷt chuớ trung gian.

BNH HOĩC

- Saùn trổồớng thaỡnh gỏy kờch thờch thaỡnh ruọỹt, taỷo
thổồng tọứn, gỏy nhióựm truỡng, thỏn saùn gỏy ngheợn
ruọỹt, lỏỳy thổùc n cuớa vỏỷt chuớ gỏy suy nhổồỹc, thióỳu
maùu (Proteine, Vitamine, hormones).
- Nang saùn lồỹn ồớ naợo coù thóứ gỏy nguy hióứm, nang
saùn choù thổồỡng laỡm bóỷnh nhỏn chóỳt .

MIN DậCH
Sổỷ mióựn dởch õọỳi vồùi ỏỳu truỡng do sổỷ phaù huớy
ỏỳu truỡng chổa taỷo nang, ỏỳu truỡng õi qua thaỡnh
ruọỹt hoỷc vồợ caùc nang saùn. Coù thóứ duỡng khaùng
nguyón chỏứn õoaùn (huyóỳt thanh) õóứ chỏứn õoaùn
mọỹt sọỳ bóỷnh saùn dỏy.

CHÁØN ÂOAÏN

SAÏN DÁY BOÌ
(
Toenia saginata
)

DậCH T HOĩC
- Bóỷnh phọứ bióỳn khừp thóỳ giồùi nhổng tyớ lóỷ thỏỳp,
bóỷnh saùn boỡ nhióửu hồn saùn lồỹn.
- Vióỷt Nam tyớ lóỷ nhióựm saùn dỏy boỡ khoaớng 1-
4% thổồỡng gỷp ồớ nhổợng nồi coù tỏỷp quaùn n thởt
boỡ taùi, boỡ thui.


SINH THAẽI

- Saùn dỏy sọỳng ồớ phỏửn trón ruọỹt non, caùch chọứ
nọỳi taù traỡng vaỡ họứng traỡng khoaớng 40-50cm,
sọỳng khoaớng 25 nm. Ngổồỡi laỡ vỏỷt chuớ chờnh
õọỹc nhỏỳt, boỡ laỡ vỏỷt chuớ phuỷ
- ọỳt saùn giaỡ taùch khoới thỏn tổỷ õọỹng boỡ ra khoới
hỏỷu mọn õọi luùc theo phỏn.
- Trong cồ thóứ nhổng cuợng coù thóứ gỷp nhióửu con
(28 con).

Taùc haỷi vaỡ trióỷu chổùng lỏm
saỡng
- a sọỳ bóỷnh nhỏn bở saùn dỏy boỡ coù trióỷu chổùng
nheỷ khọng õỷc hióỷu.
- Gỏy khoù chởu: õọỳt trổồớng thaỡnh chờn muọửi ruỷng,
tổỷ õọỹng boỡ ra khoới hỏỷu mọn, rồi vaỡo quỏửn aùo,
giổồỡng chióỳu laỡm bóỷnh nhỏn khoù chởu.

Cháøn âoaïn

Âiãöu trë
- Praziquantel 5-10mg/kg
- Niclosamide: 2g.

SAÏN DÁY LÅÜN
(Toenia solium
)

SINH THAẽI
- Ngổồỡi laỡ vỏỷt chuớ chờnh vaỡ õọi luùc laỡ vỏỷt chuớ
trung gian cuớa saùn lồỹn. Vỏỷt chuớ trung gian: lồỹn

rổỡng, hổồu nai, choù meỡo.
-Nhióựm bóỷnh ỏỳu truỡng saùn lồỹn qua thổùc n, nổồùc
uọỳng; coù thóứ tổỷ nhióựm: trổùng tổỡ ruọỹt lón daỷ daỡy
- coù nồi lồỹn nhióựm 25%.


BNH HOĩC
1.1. Con trổồớng thaỡnh gỏy kờch thờch nióm maỷc
ruọỹt.
1.2. Bóỷnh ỏỳu truỡng
: 25% bóỷnh nhỏn coù nang con
trổồớng thaỡnh.
- naợo: dỏỳu hióỷu thỏửn kinh nhổ: baỷi lióỷt, õọỹng kinh, co
giỏỷt, choaùng vaùng,
- cồ vaỡ mọ dổồùi da: thổồỡng dóự chởu, bóỷnh nhỏn coù
caớm giaùc õau cồ luùc ỏỳu truỡng mồùi xỏm nhỏỷp, di
chuyóứn gỏy õau.
- mừt: rọỳi loaỷn thở giaùc nhổ loùa mừt, vióm mọỳng mừt,
teo voợng maỷc, coù thóứ muỡ.

Áúu truìng saïn dáy låün trong thët låün

U Saïn låün åí naîo

U saïn låün åí naîo - hçnh aính MRI

U saïn låün trong nhu mä naîo gáy âäüng
kinh