Nghiên cứu một số đặc tính sinh dươc của dịch chiết của cấy diệp hạ châu (phyllanthus urinaria l )

B GIÁO DO
I HM HÀ NI 2
=======***=======





T NAM KIÊN






NGHIÊN CU MT S C
CA DCH CHIT T CÂY DIP H CHÂU
(PHYLLANTHUS URINARIA L.)




LUSINH HC

HÀ NI, 2014



B GIÁO DO
I HM HÀ NI 2
=======***=======




T NAM KIÊN





NGHIÊN CU MT S C
CA DCH CHIT T CÂY DIP H CHÂU
(PHYLLANTHUS URINARIA L.)

Chuyên ngành: Sinh hc thc nghim
Mã s: 60 42 01 14


LUSINH HC

ng dn khoa hc:

TS. Trn Th 




HÀ NI, 2014










cô giáo khoa Sinh  KTNN, Trung tâm chuy


               
 quá trình




 









.


 











BMI
CHCl
3





EtOH
EtOAc
HDL-c
LDL-c
Met

TC
TG
WHO

Chloroform




Ethanol
Ethylacetat
High density lipoprotein-cholesterol
Low density lipoprotein-cholesterol
Metformin


Triglycerid

NCEP National Cholesterol Education Program


D

 12

 17
Bng 1.3a NCEP v hi chi cht 21
 28
 29
hâu 41
hâu 43
 46

hâu 47
5.  48
6.    
 49
7.      
 .51
8.
 53
9. 
khi tiêm STZ 55
Bng 3.10 Kt qu n glucose huya các lô chut sau 21
u tr 57


3
 59




hâu (Phyllanthus urinaria L.) 27
 27

Hình 2.3   35
Hình 2.4.  36
  
Châu (Phyllanthus urinaria L.) 41
Hình3.2. Kt qu sc kí bn mng ca dch chit Dip H Châu 45
Hình 3.3.  46
4. 49
Hình 3.5.  
 50
Hình 3.6. So sánh mt s ch s lipid máu gia chung và nuôi béo
phì thc nghim 51
3.7. 
 58
8

3
 60



M U 1
C1. TNG QUAN TÀI LIU 5
1.1. Vài nét chung v cây Dip h châu 5
1.1.1. Thc vt hc 5
1.1.2. Phân b, sinh thái 6
1.1.3. Thành phn hóa hc 6
1.1.4. Mt s tác dng Sinh- c và công dng ca cây Dip H Châu . 7
1.2. Mt s hp cht t nhiên  thc vt 7
1.2.1. Flavonoid thc vt 7
1.2.2. Alkaloid thc vt 9

1.2.3. Tannin 9
1.2.4. Hp cht phenolic 10
1.3. Bnh béo phì 11
1.3.1. Khái nim và phân loi béo phì 11
1.3.2. Nguyên nhân gây ra béo phì 12
1.3.3. Các tác h th ca bnh béo phì 13
1.3.4. Mt s ch s n ri loi lipid máu . 14
1.3.5. Thc trng béo phì hin nay 15
1.3.6. Giu tr béo phì 16
1.4. Bng 17
1.4.1. Khái nim và phân loi 17
1.4.2. Bng type 2 và tính kháng insulin 19
1.4.3. Bin chng 23
1.4.4. Tình hình bng hin nay 23
1.4.5. Mt s thuc tng hu tr ng 24
1.5. Mi quan h ging 25


CU 27
ng nghiên cu 27
2.1.1 Nguyên liu thc vt 27
2.1.2. Mng vt và ch  th 27
2.1.3. Hóa cht, dng c thí nghim 28
u 29
n các hp cht t nhiên 29
o sát thành phn hóa hc ca cây Dip H Châu
(Phyllanthus urinaria L.) 29
2.2.3. Nghiên cu tác dng cn dch chit t cây Dip H
Châu lên trng và mt s ch s hóa sinh máu ca chut béo phì
thc nghim 32

2.2.4. S d c 37
 lý s liu 39
C 3. KT QU NGHIÊN CU VÀ THO LUN 41
3.1. Tách ching các hp cht t nhiên ca cây Dip
H Châu(Phyllanthus urinaria L.) 41
3.1.1. Kt qu tách chit các phân don 41
3.1.2. Kt qu nh tính mt s nhóm hp cht t nhiên trong các phân
n dch chit t cây Dip H Châu (Phyllanthus urinaria L). 43
3.1.3. Phân tích thành phn các hp cht t n
dch chit t cây Dip H Châu (Phyllanthus urinaria L). 44
ng polyphenol tng s trong cao dch chit các
n t cây Dip H Châu 46
3.2. Kt qu nh lic cp 47
3.3. Kt qu to mô hình chut béo phì thc nghim, tác dng ca các phân
n dch chit t cây Dip H n trng ca chut béo phì 48


3.3.1. Kt qu to mô hình chut béo phì thc nghim 48
3.3.2. Tác dng cn dch chit t cây Dip H n
trng chut béo phì thc nghim 52
3.4. Kt qu to mô hình chuc nghim, s dng chu
ng h ng huyt và tác dn chuyn hóa lipid ca cây
Dip H Châu 54
3.4.1. Kt qu to mô hình chuc nghim 54
3.4.2. Tác dng cn dch chit t cây Dip H n
n glucose huya chu 56
3.4.3. Tác dn chuyn hóa lipid ca cây Dip H Châu trên mô hình
chu 59
KT LUN 62
KIN NGH 63

TÀI LIU THAM KHO 64
1
M U
1. Lý do ch tài.
nh ri loi cht vi biu hin chung
nht là chng huy thành mi nguy hi
vi toàn cu bi trung bình 10 giây có mi t 
Theo T chc Y t Th gin tháng 11/2013, trên th gi
khong 382 tri i m   ng, kèm theo nhng dng bin
chng mi gây tàn tda tính mng. Bnh  là nguyên nhân gây t
ng hàng th 6 trong s u gây t ng
hàng th 4 trong s các nguyên nhân gây t vong do các bnh không lây
nhing hàng th 2 gây mù lòa  ng thành.
 là mt bn
sc kho i dân tung trên th gi gii có
171,4 trii mc bnh , d   
Mi ngày có khoi cht ln . T l mc b
ng khác nhau  các châu lc và các vùng lãnh th. Ti Singapore t
l  là 8,6%; Malaixia t l là 3,1%; ti Kampomg Cham, Campuchia
i trên 25 tui mc bnh là 11%.
Vit Nam không x   c có t l m   ng cao
i là quc gia có t phát trin bnh nhanh. Mt nghiên cu ca
Bnh vin Ni tii tháng 10 - 2008 cho thy, t l mc
  Vi  2008), trong
ó ti bnh không bit mình mc bnh [15]. Có ti 85% s
bc phát hin chng, ch có khong 8% s bnh
nhân phát hic bnh khi khám sc kho nh k.

      
2


         


Mt khác Vit Nam là mc có ngun tài nguyên thc vt vô cùng
ng vi khong 12000 loài thc vt bc cao có mch, trong
i 4000 c nhân dân ta dùng làm tha Vit Nam
lc có nc hc dân tc c truyi. T 
t s dng cây c có sn trong t  tr bnh. Ngày nay,
cùng vi nhim v công nghip hoá và hii c, thì mt trong
nhng nhim v n là phm bo s phát trin ngun tài nguyên thiên
c, tn dng nhng li th v tài ngun tài nguyên thiên nhiên
sn có ca quc gia vào phc v i s
bit quan tâm là vic s dng các hp cht t nhiên t thc vc
Y - c hc.
Dip H C c s d  c c
truyn, loài thut, tính mát, có tác dng li tic, quy
kinh vào can nên có tác dt mt. Công d
t (mát gan, mát máu), gic. Trong dân gian,
Dip H Cc s d u tr viêm gan, vàng da, ri lon tiêu hóa.
T nhng thc t trên, chúng tôi quynh chn 
cPhyllanthus
urinaria 
2. Mu
Quá trình nghiên cu nhm tìm hiu tác dc hc ca mt s
n dch chit ti vi mô hình chut gây béo phì -
type 2, nhm phát hin ra tác dng hiu qu nht ca mn.
3
3. Nhim v nghiên cu
3.1. Nghiên cu, s dng các lo tách chit mt s

n dch chit thâu
3.2. Kho sá thành phn hóa hc cng các phn
ng hóa h
3.3. ng cn dch chin trng, mt s
ch s lipit máu n glucose huyt ca chut béo phì trên chu
ng type 2 thc nghim.

ng nghiên cu
4.1.1. Mẫu thực vật
- ng nghiên c
- B ph
4.1.2. Mẫu động vật
Chut nht trng chng Swiss 4 tun (17-20g/con) do Vin v sinh dch
t TW cung cp.
4.2. Phm vi nghiên cu
Nghiên cu mt s c hc t n dch chit
ca , có tác dng chng béo phì và chng ri loi
lipid trên mô hình chut béo phì và mô hình chuc nghim.
u
n t
o sát thành phn hóa hc
nh tính thành phn hóa hc c
p các hp cht bng k thut sc ký lp mng
ng polyphenol tng s trong dch chit ethanol theo k thut
Folin-Ciocalteau
4
5.3ng mt s ch s hóa sinh máu
5.4 lý thng kê toán hc
6. i c tài
- Hoàn thin quy trình tách chin dch chit t

Châu Phyllanthus urinaria L.
-  c tác dng ca mt s  n dch chit EtOH, n-
hexan, CHCl
3
và EtOAc ca Phyllanthus urinaria L. n
kh m trng, h glucose huyt và mt s ch s hóa sinh ca
chung thc nghim.








5
NI DUNG
C 1. TNG QUAN TÀI LIU
1.1. Vài nét chung v cây Dip H Châu
1.1.1. Thực vật học
 i là Dip H Châu, dip hoè thái, lão nha
châu, trân châu tho, cam kit, khao ham (Tày).
Tên khoa hc là: Phyllanthus urinaria L. thuc h thu du (Euphorbiaceae).
Phân loi:
Gii:
Plantae  Plants
Phân gii:
Tracheobionta  Thc vt có mch
Nhóm:
Spermatophyta  Thc vt có ht

Ngành:
Magnoliophyta  Thc vt ht kín
Lp:
Magnoliopsida  Hai lá mm
B:
Malpighiales
H:
Euphorbiaceae
Tông:
Phyllantheae
Phân tông:
Flueggeinae
Chi:
Phyllanthus
Loài:
Phyllanthus urinaria
c im sinh tng và phát
t
r
i
n
:

Cây thân tho sng mc thng hay nm
bò, sc sng tt, cao 20-30cm, có th cao n 60-70cm.
Thân nhn thng có màu hng .
Lá mc so le, hình bu dc, xp xít nhau thành 2 dãy nh mt lá
kép hình lông chim, mt trên xanh lc nht, mt di xanh xám nht, dài 1-
1,5cm, rng 3-4mm; cung lá rt ngn.
    c mc thành chùm 2-4 hoa dc theo

phn ngoi biên ca các cành nh      i thuôn dài-trng
6
c, màu trnh tù; các tuya mt hoa 6, màu lc; nh hoa
3; ch nh hp nht hoàn toàn thành ct mnh d. Hoa cái dc theo phn gia
và phi ca cành nh, 1 hoa; vi 1-2 lá bc con  gc cung. Cung hoa
khong ti hình trng-n bng nhau,
khong màng, màu trng trên
qut hình tròn, nguyên; bu nhy hình trng hay hình cu, vi các vy
ni d thy; vòi nhy 3, t do, ch  nh, các thùy cun ngoài [5], [7].
Qu nang hình cng kính 2-2,5 mm, vi các vt n, nt sn có
vy. Ht hình 3 mt,  t, vi 12-15 ln gn ngang rõ nét
 ng vi 1-3 vt lõm sâu hình tròn trên mt.

Mùa hoa: tháng 4-6; mùa qu khong tháng 7-9.
1.1.2. Phân bố, sinh thái
Phân b ch yu  vùng nhi i và cn nhi    ,
Malaysia, Thái Lan, Campuchia, Lào, Vit Nam và Trung Quc.  Vit Nam
mc ri rác kh trên nhng vùng núi cao lnh.
Dip H Châu sinh sng, t
b hoang, bìa r cao 100
hoc có th ch c ln trong bãi cn nhà hoc 
i.
Cây Dip H Châu mc t hng xut hin vào khong cui mùa
ng nhanh trong vòng 2 tháng c và
tàn li ca cây ch kéo dài 3 - 4 tháng, ht ca dip h ng
tn ti trên mt 7 - 8 tháng vn còn sc ny mm.
1.1.3. Thành phần hóa học
Thành phn hóa hc ca Dip H Cng và phong phú.
Mt s nghiên cu c c ngoài v nhóm cht có trong cây Dip
H Châu:

7
Hp cht t nhiên
Tên hp cht
Alkaloids
Securinine, Norsecurinine, Epibubbialine, Isobubbialine.
Flavonoids
Catechin, Gallocatechin, Quercetin, Quercitoside và
Rutin.
Hydrolysabletanins
Amariin, Amariinic, Amarulone, Corilagin,
Glucopyranosid
Lignan chính
Phyllanthin và Hypophyllanthin
Phenolic
Acid Gallic
Polyphenols
Acid Ellagic, Phenazine và dn xut Phenazine
1.1.4. Một số tác dụng Sinh- dược và công dụng của cây diệp hạ châu
T lâu Dip H Châu là mt trong nhng v thua bnh rt
tt. Y hc c truyn ca nhiu dân t dng dip h châu cha vàng da,
lu, tin tin lit, hen, st, khn kéo dài, táo bón,
viêm ph qup ti ch cha
các b , ng[5]. Ngoài ra còn dùng cha
bnh gan, st, rn rt cp, hoc d
ngoài, ling không hn ch. Vi ph n c s dng cây
Dip H Châu.
c bit tác dng gi ng huyt ca Dip H Châu (Phyllanthus
urinaria L.)ng huym m trên nhng bnh nhân tiu
ng khi cho ung thuc này trong 10 ngày.
1.2. Mt s hp cht t nhiên  thc vt

1.2.1. Flavonoid thực vật
Flavonoid là mt nhóm hp cht t nhiên lng gp trong thc
vt, phn ln có màu vàng.
Flavonoids là mt chui polyphenolic gm có 15 nguyên t cacbon và
hai vòng benzen liên kt bi mng thng có 3 cacbon.
8
9
10
8
5
7
6
2
3
O
1
4
1'
5'6'
4'
3'
2'
A
C
B

Flavan (2-phenyl chroman)
Tác dng sinh hc ca flavonoid
Tác dng chng oxy hóa (antioxidant): flavonoid có kh 
các quá trình oxy hóa dây truyn sinh ra bi gc t do ho ng. Nhng

flavonoid có các nhóm hydroxyl sp xp  v trí octo d dàng b i
tác dng ca các enzyme polyphenoloxydase và peroxydase to thành dng
semiquinon hoc quinon.
O
2
+ Flavonoid (dng kh)
polyphenoloxydase
Flavonoid (dng oxy hóa)
(dng Hydroquinon) (Semiquinon hoc Quinon)
H
2
O
2
+ Flavonoid (dng kh)
Peroxydaxe
Flavonoid (dng oxy hóa)
(dng Hydroquinon) (Semiquinon hoc Quinon) +H
2
O
- Flavonoid có kh u hòa hong enzyme do kh t
vi nhóm amin trong phân t i cu hình không gian ca
o hiu u hòa d lp th.
- Flavonoid có tính kháng khu  kháng
c th n xut interferon, c ch hin
tng thoát bng (digramilation).
- Flavonoid có hot tính ci ca
thành mch, gim sc sng ca mao mch.
- Flavonoid có tác dng cho kìm hãm các enzyme oxy hóa
khng phân và hô hp, kìm hãm phân bào, phá v cân bng
i cht ca t 

- Tác dng gim BP và lipid máu
- Tác dng h glucose huyt
9
1.2.2. Alkaloid thực vật

[10], [26]. 

 

.
N
N
N
N
CH
3
CH
3
CH
3
O
O
Caffein

O
NH
H
OH
OH
Morphine

N
N
CH
3
Nicotin


    
-

 aloid




Al           


1.2.3. Tannin


10



ngoài ánh sáng.
 

g

         
].
OOH
OH
O H
O H
OH
O
OH
OH
O H
OH
O H


Procyanidin
Quebracho
1.2.4. Hợp chất phenolic

-OH)

 
30
30], [27]:
-             

chúng       

11
-  


nhóm 
-  


Tác 

            
acetate malonate qua Acetyl- 
t].


            

hòa 

IAA- 


1.3. Bnh béo phì
1.3.1. Khái niệm và phân loại béo phì
1.3.1.1. Khái nim
T chc y t th gi béo phì là tình trng tích
lu m quá mng ti mt vùng hay toàn b  gây
ng ti sc kho.
12
1.3.1.2. Phân loi
Bng 1.1.Phân loi BMI ci châu Á [3]
M th
trng

BMI
u t 
bnh
Châu Âu
Châu Á
Nh cân
< 18.5
< 18.5
Thng
và các bnh khác
ng
18.5- 24.9
18.5- 22.9
ng
Quá cân
25- 29.9


 I
30- 34.9
23- 24.9
a bnh BP
 II
35- 39.9
25- 29.9
ng ca bnh BP
 III

> 30
t nng ca bnh BP

  BP gng dùng ch s kh
th (BMI- Body Mass index). Ch s kh c tính theo công
thc sau:

2
H
W
BMI 
 W- Khng (kg)
H- Chiu cao (m)
1.3.2. Nguyên nhân gây ra béo phì
Yu t di truyn: Yu t di truyn có th có mt vai trò nhi
vi nhng tr  ng có cha m     cng
ng yu t này không ln mà ch yu do cách sng ca
cha m.
Khu phng:  qua
thc uc hp th  tng.
u s c d tr i dng m. Ch  u
cht béo (lipid) có liên quan cht ch v l BP.
13
Hong th lc kém: Cùng vi yu t ng, s  l 
song song vi s gim hong th lc trong mt li si
c báo, làm vic bng máy tính nói chuyn
thoi nhii hong th lc nhi
ng, khi h i li sng, hon gi 
nhiu nên b béo phì.
Yu t kinh t xã hi:  n, t l i BP  tng
lp nghèng thp (do thing chân tay nn di
lc coi là mm ca giàu có.  nhiu

c t l i béo lên ti 30- 40%, nht là   tui trung niên và chng BP
tr thành mc tiêu sc kho cng quan trng.  Vit Nam t l i
t là   [3],[11].
1.3.3. Các tác hại và nguy cơ cụ thể của bệnh béo phì


10].






và 



14
1.3.4. Một số chỉ số hóa sinh liên quan đến rối loạn trao đổi lipid máu
-



           

các lipoprotein  -c,
HDL-c, IDL-c, LDL-
 [25], [30].

- - 5,2 mmol/l)

- Triglycerid (0,8- 2,3 mmol/l)
- HDL-c (0,9- 1,5 mmol/l)
- LDL-c (0,5- 3,4 mmol/l)

    
- 
]. Ngày



trong máu[11 
              


15
 
1970 

            
].
1.3.5. Thực trạng béo phì hiện nay
1.3.5.1. Trên th gii
 mi la tui, mi tng lp và mi
quc gia, to nên gánh nng to li vi s tin b ca toàn nhân loi vi
gn 30% s dân toàn cu b thkt qu báo cáo ca
Vin Thng kê và c khe thui hc Washington  Seattle
công b ngày 28/5/2014. Da trên s liu thng kê cc t 
n 2013, nghiên cu "Gánh nng bnh tt toàn cu" cho bit s 
 857 trii lên 2,1 t , Trung
Quc, , Nga, Brazil, Mexico, Ai Cc, Pakistan và Indonesia, theo

th t, là nha" ci tha cân, khi chim ti mt na s
 gii.
1.3.5.2.  Vit Nam
Ti Vit Nam, theo tiêu chu i th
u tra ca Lê Huy Liu và
cng s thì t l tha cân mc bi Hà Nn
 n 2,5 l].
ng Qu i
ng thành 25 - 64 tui cho thy t l th
ving TS. Nguyn Công Khn thì t l này 
thành th l n gii. Tr em Vit Nam