Xem thêm tại: thethaohangngay.net
MỞ ĐẦU
Ngày nay, TDTT còn rất ý nghĩa với việc thực hiện chính sách đối nội, đối
ngoại, tăng cường tình đoàn kết, hữu nghị giữa các dân tộc quốc gia trên thế giới.
Có thể nói TDTT là hoạt động quan trọng trong sự tồn tại và phát triển của xã
hội loài người, đáp ứng yêu cầu của thời đại, xây dựng con người Việt Nam mới
xã hội chủ nghĩa.
Để thực hiện những nhiệm vụ đó đòi hỏi nghành TDTT phải có đội ngũ
chuyên gia, huấn luyện viên đào tạo chính quy có bài bản, có chất lượng chuyên
môn cao phục vụ cho công tác giảng dạy và huấn luyện nhằm nâng cao thể chất
cũng như phát triển toàn diện con người đáp ứng yêu cầu của thực tiễn đặt ra.
Mục tiêu của TDTT nước ta trước hết là nhằm nâng cao sức khỏe, góp
phần chống bệnh tất, hoàn thiện các phẩm chất đạo đức, trí tuệ phát triển, năng
lực sáng tạo, nâng cao hiệu quả lao động.
Bên cạnh những môn thể thao có thế mạnh của đoàn thể thao Việt Nam
trong các kì Đại hội thể thao trong khu vực và thế giới thì bắn súng cũng là một
trong những môn mang lại nhiều huy chương vàng nhất. Chính vì vậy bắn súng
luôn nhận được sự quan tâm đúng mức và điều đó được khẳng định trong chiến
thắng chung của Đoàn thể thao Viêt Nam qua các kỳ đại hội quốc tế và khu vực.
Gần đây nhất, tại Seagame 25 tổ chức tại Lµo các VĐV bắn súng đã đạt 11 tấm
huy chương vàng góp phần vào thành tích chung của đoàn thể thao Việt Nam với
vị trí xếp thứ 2 toàn đoàn.
Trong môn Bắn súng nói chung thì bóp cò là động tác kết thúc mỗi phát
bắn góp phần quyết định phát bắn đó có trúng đích hay không. Có thể nói bóp cò
là một nghệ thuật, tập bắn súng là một quá trình rèn luyện gian khổ để giữ súng
ổn định phối hợp các động tác ngắm, nín thở và bóp cò trong đó bóp cò là kĩ
1
Xem thêm tại: thethaohangngay.net
thuật chủ yếu. kỹ thuật bóp cò trong môn bắn súng nói chung và trong môn súng
ngắn phối hợp nói riêng là một kỹ thuật khó và phức tạp.
Môn bắn súng phối hợp ẩn hiện (30+30) là môn bắn tổng hợp của hai bài
bắn ở cự ly 25 mét, đầu tiên là bài bắn bia đen tròn cố định (5 viên thử, 30 viên
tính điểm) và sau đó bắn bia ẩn hiện, có hạn chế thời gian (mỗi phát bắn trong 3
giây lúc bia hiện và nghỉ 7 giây lúc bia ẩn) bài bắn cũng chia ra làm 7 loạt, mỗi
loạt 5 viên, gồm 5 viên thử và 30 viên tính điểm. Nó đòi hỏi khả năng phối hợp
cảm giác cò và sự tập trung chú ý ở mức độ cao của người tập.
Qua tìm hiểu các công trình nghiên cứu đi trước đã có một số đề tài nghiên
cứu về kỹ thuật bóp cò ở môn bắn khác nhau như: Kiều Vân Anh (2004) Nghiên
cứu lựa chọn bài tập nhằm sửa chữa những sai lầm thường mắc khi thực hiện kỹ
thuật bóp cò trong môn súng trường thể thao cho sinh viên chuyên sâu Bắn súng
năm thứ 2 trường Đại học TDTT Bắc Ninh. Nhưng chưa có đề tài nào nghiên
cứu lựa chọn bài tập nâng cao hiệu quả kỹ thuật bóp cò trong môn bắn súng ngắn
phối hợp cho sinh viên chuyên sâu bắn súng K43. Vì vậy để nâng cao chất lượng
giảng dạy học tập chúng tôi mạnh dạn chọn đề tài:
“Nghiên cứu lựa chọn bài tập nâng cao hiệu quả kỹ thuật bóp cò trong
môn bắn súng phối hợp cho sinh viên chuyên sâu bắn súng k43 trường Đại
học TDTT Bắc ninh”.
* Mục đích nghiên cứu: Mục đích của đề tài là nghiên cứu lựa chọn bài
tập nâng cao hiệu quả kỹ thuật bóp cò trong môn súng ngắn phối hợp, góp phần
nâng cao thành tích trong học tập cho sinh viên chuyên sâu bắn súng K43
Trường Đại học TDTT Bắc Ninh.
* Mục tiêu nghiên cứu:
Để thực hiện mục đích của đề tài chúng tôi đề ra 2 mục tiêu sau:
2
Xem thêm tại: thethaohangngay.net
- Mục tiêu 1: Nghiên cứu thực trạng công tác giảng dạy, huấn luyện kỹ
thuật bóp cò trong môn súng ngắn phối hợp của sinh viên chuyên sâu bắn súng
K43 Trường Đại học TDTT Bắc Ninh.
- Mục tiêu 2: Nghiên cứu lựa chọn bài tập nâng cao hiệu quả kỹ thuật bóp
cò trong môn súng ngắn phối hợp của sinh viên chuyên sâu Bắn súng K43
Trường Đại học TDTT Bắc Ninh.
* Đối tượng nghiên cứu:
- Đối tượng chủ thể: Các bài tập nâng cao hiệu quả kỹ thuật bóp cò trong
môn súng ngắn phối hợp của sinh viên chuyên sâu Bắn súng K43 Trường Đại học
TDTT Bắc Ninh.
- Đối tượng khách thể: 22 sinh viên chuyên sâu Bắn súng K43 Trường
Đại học TDTT Bắc Ninh.
* Địa điểm nghiên cứu: Trường Đại học TDTT Bắc Ninh.
3
Xem thêm tại: thethaohangngay.net
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN CÁC VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU
1.1. Đặc điểm tâm sinh lý.
Ở lứa tuổi này thanh niên đã trưởng thành và tâm sinh lý đã phát triển
tương đối hoàn thiện.
1.1.1. Đặc điểm tâm lý.
Về mặt tâm lý các em thích tỏ ra mình là người lớn, muốn để cho mọi
người tôn trọng mình, đã có một trình độ hiểu biết nhất định, có khả năng phân
tích tổng hợp, muốn hiểu biết nhiều, có hoài bão, nhưng còn nhiều nhược điểm và
thiếu kinh nghiệm trong cuộc sống.
Lứa tuổi này chủ yếu hình thành thế giới quan, tự ý thức, hình thành tính
cách và hướng về tương lai. Đây là lứa tuổi rất sáng tạo, và mối tình đầu thường
để lại dấu vết sáng trong suốt cuộc đời.
Hứng thú: Các em đã có thái độ tự giác tích cực trong học tập, xuất phát từ
những động cơ học tập đúng đắn, để định hướng nghề nghiệp trong tương lai.
Tình cảm: Thể hiện tình cảm yêu quý mái trường và thầy cô đã giảng dạy
mình (yêu ghét rõ ràng).
Trí nhớ: Lứa tuổi này không ghi nhớ máy móc mà các em đã biết cách ghi
nhớ có hệ thống, đảm bảo tính logic, tư duy chặt chẽ.
4
Xem thêm tại: thethaohangngay.net
Phẩm chất ý chí: Đã mạnh mẽ hơn so với những lứa tuổi trước đó, các em
có thể thực hiện được những bài tập khó.
Ngoài ra lòng kiên trì dũng cảm, tính độc lập thẳng thắn cũng được các em
bộc lộ qua những hành động, cử chỉ việc làm.
1.1.2. Đặc điểm sinh lý.
Cơ thể các em đã phát triển hoàn chỉnh và các chức năng sinh lý đã ổn
định, khả năng hoạt động của các cơ quan trong cơ thể được nâng cao.
Hệ thần kinh: Tiếp tục phát triển đi đến hoàn thiện, khả năng tư duy, khẳ
năng phân tích, tổng hợp trừu tượng hóa được phát triển tạo điều kiện thuận lợi
cho việc hình thành nhanh chóng phản xạ có điều kiện. Tính hưng phấn của hệ
thần kinh chiếm ưu thế .
Hệ vận động: Đã phát triển hoàn chỉnh, ở lứa tuổi này các xương nhỏ như
xương cổ tay, bàn tay hầu như đã hàn thiện nên các em có thể tập luyện được một
số động tác treo, chống, mang vác nặng mà không làm tổn hại, không tạo sự phát
triển lệch lạc của cơ thể .
Hệ hô hấp: Đã phát triển tương đối hoàn thiện, vòng ngực trung bình của
nam từ 67cm - 72cm. Dung lượng phổi tăng nhanh chóng từ 3-4 lít, tần số hô hấp
gần giống người lớn: 16 - 20 lần / phút.
Hệ toàn hoàn: Đã phát triển hoàn thiện. Buồng tim phát triển tương đối
hoàn chỉnh. Mạch đập khoảng 70 – 80 lần / phút. Phản ứng của hệ tuần hoàn
trong vận động biến đổi một cách rõ rệt. Nhưng sau vận động hồi phục nhanh
chóng.
5
Xem thêm tại: thethaohangngay.net
Hệ bài tiết: Do sự phát triển mạnh của các tuyến nội tiết cho nên hệ bài tiết
cũng phát triển và có vai trò rất lớn đối với việc điều hòa thân nhiệt.
1.2. Đặc điểm của Bắn súng thể thao.
1.2.1. Đặc điểm chung.
Bắn súng là môn thể thao kỹ thuật mang tính chất vừa là trí tuệ vừa là hoạt
động tĩnh lực. Bao gồm các hoạt động thần kinh và hoạt động cơ bắp. Với mỗi
môn bắn súng khác nhau đều có những đặc điểm kỹ thuật đặc trưng.
1.2.2. Đặc điểm của bắn súng ngắn.
Bắn súng là một môn tương đối khó và phức tạp bởi vì khi bắn thực hiện
bằng một tay lại không có điểm tựa ( như súng trường) vì thế không thể tránh
được sự rung động. Sự lệch sai nhỏ về đường ngắm cơ bản của xạ thủ súng ngắn
có thể gây ra sự sai lệch điểm chạm trên bia gấp 2, 3 lần so với bắn súng trường ở
cự li đó.
Qu¸ tr×nh bắn tay VĐV vừa làm chức năng giá đỡ súng vừa làm nhiệm vụ
lấy đường ngắm và giải quyết nhiệm vụ bóp cò. Đây là những nhiệm vụ khó khăn
ảnh hưởng đến kĩ thuật bắn.Việc nắm báng trong súng ngắn có tầm quan trọng
đặc biệt, là một trong những vấn đề then chốt của kĩ thuật bắn.Vì vậy đòi hỏi các
xạ thủ phải nắm báng đúng, thống nhất từng phát bắn. Nếu các xạ thủ cầm không
đúng, không thống nhất sẽ gây nên độ tản mạn rất lớn về điểm chạm
Ngoµi những khó khăn về kỹ thuật thì lý thuyết bắn cũng có vai trò đáng
kể cùng với các yếu tố khác như tâm lý, mức độ quan trọng của giải đấu đều có
tác động không nhỏ đến thành tích của VĐV.
1.2.3. Đặc điểm môn súng ngắn phối hợp.
6
Xem thêm tại: thethaohangngay.net
§©y là một trong những môn bắn khá hấp dẫn và khác với các môn bắn
khác, đó là môn bắn tổng hợp của cả bài bắn cự li 25m. Bài bắn thứ nhất là bài
bắn bia đen tròn cố định (bia 4B) với 35 viên chia làm 7 loạt, trong đó có 1 loạt
thử và 6 loạt tính điểm, thời gian mỗi loạt là 5 phút. Bài bắn thứ 2, bắn vào bia ẩn
hiện với thời gian hạn chế. Mỗi phát bắn trong 3s lúc bia hiện và nghỉ 7s lúc bia
ẩn và bài bắn cũng chia làm 7 loạt với 35 viên, 1 loạt thử và 6 loạt tính điểm.
Đối với nam thì dùng súng ngắn ổ quay cỡ lớn hoặc súng ngắn bán tự động
cỡ lớn từ 7,62-9mm có lực cò súng nặng từ 1,36kg trở lên. Đối với nữ thường
dùng súng ngắn thể thao cỡ nhỏ 5,6mm với lực cò quy định là 1kg.
1.3. Đặc điểm của kĩ thuật bóp cò trong bắn súng ngắn phối hợp.
1.3.1. Thế ngón tay cò.
Trong kỹ thuật bóp cò, việc tạo thế thuận lợi của ngón tay trỏ sẽ giúp cho
xạ thủ bóp cò được dễ dàng và chính xác.
§Ó tạo được thế tay cò thuận lợi, hoạt động được dễ dàng, trước hết xạ thủ
cần để ngón tay trỏ khi đặt vào cò súng luôn ở tư thế cong tự nhiên.
Đốt trong cùng của ngón tay trỏ tỳ sát vào báng súng tạo thành một lực
tham gia giữ súng thêm vững chắc, đồng thời làm cho ngón tay trỏ có chỗ dựa
giúp cho ngón tay hoạt động được chính xác.
Muốn tạo được thế ngón tay thuận lợi, hoạt động được dễ dàng, trước hết
xạ thủ bóp cò được dễ dàng, trước hết xạ thủ cần để ngón tay trỏ khi đặt vào cò
súng luôn ở thế cong tự nhiên như một lưỡi liềm.
7
Xem thêm tại: thethaohangngay.net
Đốt trong cùng và gốc của ngón tay trỏ tỳ sát vào báng súng tạo thành một
lực giữ súng thêm vững chắc đồng thời làm cho ngón tay trỏ có chỗ dựa giúp cho
ngón tay hoạt động được chính xác khi bóp cò.
Đốt thứ 2 của ngón tay trỏ không tỳ sát vào báng mà giữa ngón tay và báng
súng có một khe hở nhỏ đủ để sao khi cho bóp cò đốt này không có một lực nào
tác động làm lệch đường ngắm chính xác.
Đốt thứ nhất là đốt ngoài cùng của ngón tay trỏ. Đốt này móc vào cò súng
một cách khéo léo làm nhiệm vụ vừa tham gia giữ súng thêm ổn định, vừa để bóp
cò kết thúc phát bắn. Vị trí của đốt ngón tay này phụ thuộc vào độ nặng nhẹ của
lực cò, vì thế vị trí đốt này có thể thay đổi cho phù hợp. Trung bình điểm tiếp xúc
khoảng 2/3 đốt ngoài cùng của ngón tay trỏ.
Một vấn đề đáng lưu ý nữa là sự tập chung của các tế bào thần kinh cảm
giác. Nếu đặt đầu ngoài của ngón tay trỏ vào cò súng thì ta có cảm giác cò tốt
nhất vì ở đó là nơi tập trung các đầu dây thần kinh cảm giác, nhưng lực bóp cò lại
yếu và dẫn đến tình trạng ấn cò.
Ngược lại nếu đặt ngón tay tiếp xúc với cò súng ở gốc đốt thứ nhất chỗ
khớp liền với đốt thứ hai thì lực bóp cò được mạnh nhất, nhưng cảm giác cò lại
kém nhạy bén nhất vì ở đấy ít các đầu dây thần kinh cảm giác tập trung. Vì vậy
điểm tiếp xúc hợp lý nhất là tại 2/3 đốt ngoài cùng của ngón tay trỏ.
1.3.2. Lực bóp cò.
Khi ngắm bắn, lßng súng luôn luôn rung động và thời gian tương đối ổn
định để kết thúc phát bắn rất ngắn, chỉ từ 1 đến 2 giây, do vậy muốn điều khiển
cho súng nổ đúng thời cơ, xạ thủ phải chia lực bóp cò ra làm 2 giai đoạn: Bóp cò
chuẩn bị và bóp cò kết thúc phát bắn.
8
Xem thêm tại: thethaohangngay.net
1.3.2.1. Lực bóp cò chuẩn bị.
Khi sö dông kỹ thuật bắn bia đen cố định và kỹ thuật bắn bia ẩn hiện đều
phải có lực cò chuẩn bị. Nhưng ở mỗi kỹ thuật khác nhau thì lực cò chuẩn bị
cũng khác nhau. Đối với kỹ thuật bắn bia đen tròn cố định, người bắn nên tăng áp
lực cò đến mức gần nổ và sau đó chuẩn bị tư tưởng giải quyết phát bắn. Đòi hỏi
người bắn phải bình tĩnh tập trung kiểm tra và mạnh dạn bóp cò trước khi kết
thúc. Còn đối với kỹ thuật bắn bia ẩn hiện thì lực cò chuẩn bị có hơi khác một
chút, khi xạ thủ giương súng thì cò được tăng êm đều liên tục không ngừng và kết
thúc phát bắn một cách nhẹ nhàng.
§ể thực hiện tèt hai kỹ thuật trên thì người tập cần tạo cho ngón tay cò ở
trạng thái hưng phấn bóp cò tốt nhất.
1.3.2.2. Lực bóp cò kết thúc.
Đây là giai đoạn tiếp theo khi đã bóp cò chuẩn bị. Hai giai đoạn nằm trong
một quá trình thống nhất và có sự liªn quan chặt chẽ với nhau. Có thể nói: Lực
bóp cò kết thúc phát bắn chỉ có thể thực hiện tốt trên cơ sở lực bóp cò chuẩn bị
tốt.
Mỗi xạ thủ cần nắm vững ba yêu cầu về bóp cò kết thúc là:
- Phải kết hợp chặt chẽ với việc lấy đường ngắm chính xác.
- Thực hiện đúng lúc súng có độ ổn định cao nhất.
- Động tác bóp cò phải êm đều và thời gian bóp cò cùng với quãng đường
chuyển động của cò rất ngắn.
1.3.3. Về thời cơ bóp cò.
9
Xem thêm tại: thethaohangngay.net
Trong qu¸ tr×nh ngắm bắn, hệ thống cơ thể súng không bao giờ hoàn toàn
đứng im mà luôn luôn rung động. Do có sự hoạt động co rút và duỗi không
ngừng của toàn các cơ ở toàn thân tham gia giữ súng, đồng thời mạch đập của tim
và phổi thở cũng gây ra những rung động đòi hỏi VĐV phải biết chọn thời điểm
súng rung động ít nhất với điều kiện cò phải tăng lực một cách tương đối.
Do ®ã mỗi xạ thủ cần nắm vững thời cơ, quy luật rung động nòng súng của
mình và bằng sự nỗ lực ý trí, chủ động tạo ra thời cơ bóp cò kết thúc phát bắn
được nhanh và chính xác, đồng thời không ngừng tập luyện bài bắn giữ lâu trên
tay để có sự ổn định tốt, kéo dài thêm thời gian bóp cò. Đó là một trong những
yếu tố quan trọng làm nền tảng giúp cho mỗi xạ thủ có thể đạt tới đỉnh cao của
nghệ thuật bắn.
1.4. Vai trò của kỹ thuật bóp cò trong súng ngắn phối hợp.
Trong sóng ng¾n phèi hîp th× bãp cß có tÇm quan trọng đặc biệt quyết định
phát bắn có trúng đích hay không. Nếu xạ thủ giữ được súng im, ngắm chính xác
nhưng bóp cò giËt cục hoặc không đúng thời cơ thì viên đạn khi bay khỏi nßng
vẫn có thể không trúng mục tiêu. Ngược lại, trong lúc súng rung động mà xạ thủ
biết bóp cò một cách khéo léo kết hợp chặt chẽ với ngắm bắn, điều khiển cho đạn
nổ đúng thời cơ thì kết quả vẫn rất tốt.
Nhng thành tích bắn không tự nhiên mà có được nó đòi hỏi sự hội tụ rất
nhiều yếu tố: Thể lực, tâm lý, sự tập chung chú ý cao độ của V§V và một kỹ
thuật bóp cò đạt đến mức điêu luyện trong đó kỹ thuật bóp cò có vai trò quyết
định trực tiếp đến thành tích bắn.
Từ đó có thể khẳng định rằng kỹ thuật bóp cò có vai trò đặc biệt quan
trọng. Nó quyết định đến thành tích bắn, độ chụm trên bia. Vì vậy người tập cần
thực hiện tốt kỹ thuật yếu lĩnh của động tác bóp cò.
10
Xem thêm tại: thethaohangngay.net
Có thể nói: bóp cò là nghệ thuật, tập bắn súng là một quá trình rèn luyện để
giữ súng ổn định, phối hợp các động tác ngắm, nín thở và bóp cò mà trong đó chủ
yếu là kỹ thuật bóp cò.
1.5. Các yếu tố ảnh hưởng đến kỹ thuật bóp cò trong bắn súng ngắn
phối hợp.
Trong bắn súng yếu tố ảnh hưởng tới thành tích chung là: YÕu tố tâm lý,
thể lực là hai yếu tố chính ảnh hưởng đến kỹ thuật bóp cò.
1.5.1. Yếu tố tâm lý.
Bắn súng là một trong những môn thể thao mà yếu tố tâm lý đóng vai trò
quan trọng ảnh hưởng lớn đến kết quả bắn của VĐV.
Điều này không chỉ xảy ra đối với các VĐV mới tập mà ở các VĐV giàu
kinh nghiệm. Nguyên nhân chính là do trong quá trình thi đấu các VĐV chỉ mong
đạt thành tích cao mà không chú ý điều khiển súng đúng quy định, cảm giác sợ
không giám tăng cò và kết thúc phát bắn, làm mất thời cơ và gây ra hiệu quả
kém. Hơn nữa đặc trưng các môn này là tiếng nổ to và đanh trong trường bắn yên
tĩnh, nếu có một VĐV khác cùng thi đấu, kết thúc phát bắn trước sẽ tạo ra cảm
giác lo sợ, mất bình tĩnh mà mình không thể kết thúc phát bắn với kỹ thuật cò tốt
được. Đây là môn thể thao không có sự cổ vũ cuồng nhiệt của khán giả như các
môn thể thao khác cho nên cũng có phần tạo nên tâm lý ổn định hơn cho người
bắn.
Đặc biệt đối với bài bắn bia ẩn hiện tâm lý có vai trò rất quan trọng, đòi hỏi
VĐV phải bình tĩnh mạnh dạn để tăng cò kết thúc phát bắn trong thời gian ngắn
trong vòng 3 giây phải thực hiện phát bắn. Nếu người nào có tâm lý không tốt sợ
hãi, sợ bia ẩn nhanh, không kịp thời lấy đường ngắm chính xác, vội vã kết thúc
11
Xem thêm tại: thethaohangngay.net
phát bắn làm giảm thành tích. Vì vậy đòi hỏi VĐV khi bắn bài tập này cần có sự
chuẩn bị tốt về kỹ thuật và tâm lý để đạt thành tích cao nhất.
1.5.2. Yếu tố thể lực.
Yếu tố thể lực rất quan trọng trong hoạt động TDTT. Đối với Bắn súng,
nếu VĐV có thể lực tốt sẽ giữ súng được lâu, ổn định, tạo điều kiện để tăng cò
êm đềm và kết thúc phát bắn tốt. Ngược lại nếu những người có thể lực yếu sẽ
thường xuyên sảy ra rung động nhiều và có cảm giác sợ mất đường ngắm đồng
thời tăng cò nhanh, mạnh làm giảm kết quả, biểu hiện là trong một chuỗi những
loạt bắn kéo dài và liên tục thì VĐV chỉ có những thành tích tốt ở những viên
đầu, loạt đầu mà thôi. Ngay sau đó thành tích bắn giảm xuống một cách nhanh
chóng. Vì vậy trong môn Bắn súng cần rèn luyện thể lực một cách thường xuyên
với các bài tập như: Giữ súng lâu trên tay để tăng độ ổn định, bài tập chống đẩy,
bài tập với tạ tay.
Ngoài ra trong môn súng ngắn phối hợp, kỹ thuật bóp cò còn bị ảnh hưởng
bởi các yếu tố khác như: Lực nắm báng, nhịp bắn, nhịp thở, chiến thuật bắn trong
khi tăng lực kết thúc phát bắn, nhiều VĐV không dám kết thúc vì súng quá rung
động cố lấy đường ngắm làm cho lực báng tăng dần đến độ dung động của súng
tăng theo, làm cho đạn bay ra khỏi lòng súng văng ra xa mà không đi theo ý
muốn. Đó là một vài yếu tố ảnh hưởng trực tiếp tới kỹ thuật bóp cò trong môn
súng ngắn phối hợp.
Từ các yếu tố trên ta thấy, quy tắc bắn súng phối hợp là tương đối khó và
phức tạp. Nó kết hợp cả hai bắn chậm và bắn tốc độ. Do vậy đòi hỏi khả năng
phối hợp của người tập phải điêu luyện, trong đó đặc biệt là kỹ thuật động tác
bóp cò, ở trong môn bắn khác nhau đòi hỏi người tập phải đảm bảo tính nhịp
điệu, thời gian, lực bóp cò.
12
Xem thêm tại: thethaohangngay.net
CHƯƠNG 2: PHƯƠNG PHÁP VÀ TỔ CHỨC NGHIÊN CỨU
2.1. Phương pháp nghiên cứu.
2.1.1. Phương pháp đọc và phân tích tài liệu.
Mục đích của chúng tôi khi sử dụng phương pháp này là để thông qua các
tài liệu sách chuyên môn, cũng như thông tin khoa học liên quan đến đề tài để có
cơ sở lý luận cho việc lựa chọn và xây dựng những bài tập nhằm nâng cao hiệu
quả kỹ thuật bóp cò cho sinh viên Bắn súng K43 Trường Đại học TDTT Bắc
Ninh. Các loại sách tham khảo gồm:
Giáo trình Bắn súng thể thao.
Giáo dục học thể dục thể thao.
Lý luận và phương pháp giáo dục thể chất.
13
Xem thêm tại: thethaohangngay.net
Tâm lý học TDTT.
Lý luận và phương pháp GDTC trong trường học.
Phương pháp thống kê trong TDTT.
Các luận văn khoa học.
2.1.2. Phương pháp phỏng vấn tọa đàm.
Phỏng vấn 1 chuyên gia, 3 HLV và 4 giáo viên môn Bắn súng của Trường
Đại học TDTT Bắc Ninh về phương pháp tập luyện và hệ thống các bài tập để lựa
chọn được các bài tập nâng cao hiệu quả kỹ thuật bóp cò cho sinh viên Bắn súng
K43 Trường Đại học TDTT Bắc Ninh.
2.1.3. Phương pháp quan sát sư phạm.
Chúng tôi sử dụng phương pháp quan sát các buổi tập, buổi kiểm tra của
sinh viên Bắn súng K43 Trường Đại học TDTT Bắc Ninh để thấy được những lỗi
sai của sinh viên Bắn súng K43 trong khi thực hiện kỹ thuật bóp cò trong môn
súng ngắn phối hợp, từ đó đề tài lựa chọn được những bài tập nâng cao hiệu quả
kỹ thuật bóp cò cho sinh viên Bắn súng K43 Trường Đại học TDTT Bắc Ninh.
2.1.4. Phương pháp kiểm tra sư phạm.
Để thực hiện mục đích nghiên cứu của đề tài sử dụng những nội dung đánh
giá trình độ thể lực chuyên môn, nhằm thu thập số liệu và chứng minh tính khoa
học có hệ thống bài tập nâng cao hiệu quả kỹ thuật bóp cò cho sinh viên Bắn
súng K43 Trường Đại học TDTT Bắc Ninh.
Trong quá trình thực nghiệm chúng tôi đã sử dụng các test sau để đánh giá
và kiểm tra.
14
Xem thêm tại: thethaohangngay.net
Bóp cò chuẩn bị 10 lần, bia cố định bằng máy laze (g).
Bóp cò kết thúc 10 lần, bia cố định bằng máy laze (s).
Bắn tính điểm 3 loạt, mỗi loạt 5 viên, bia cố định (đ).
Bắn tính độ chụm 3 loạt, mỗi loạt 5 viên, bia cố định (cm).
Bóp cò chuẩn bị 10 lần, bia quay (3s/7s) bằng máy laze (g).
Bóp cò kết thúc 10 lần, bia quay, bằng máy laze (s).
Bắn tính điểm 3 loạt, mỗi loạt 5 viên, bia quay (đ).
Bắn tính độ chụm 3 loạt, mỗi loạt 5 viên, bia quay (cm).
2.1.5. Phương pháp thực nghiệm sư phạm.
Khi lựa chọn được hệ thống các bài tập nâng cao hiệu quả kỹ thuật bóp cò, chúng
tôi đã tiến hành thực hiện với chuyên sâu K43 Trường Đại học TDTT Bắc Ninh
chia làm hai nhóm:
Nhóm A là nhóm thực nghiệm gồm 11 sinh viên tiến hành tập luyện những
bài tập chúng tôi lựa chọn.
Nhóm B là nhóm đối chứng gồm 11 sinh viên vẫn tập theo những bài tập
cũ.
Quá trình tập luyện diễn ra song song, sau đó so sánh kết quả tập luyện của
hai nhóm để đánh giá hiệu quả bài tập mà chúng tôi đã lựa chọn.
2.1.6. Phương pháp toán học thống kê.
Trong đề tài chúng tôi đã sử dụng một số công thức tính toán sau:
15
Xem thêm tại: thethaohangngay.net
- Số trung bình:
B
A
B
A
A
a
n
X
X
n
X
X
∑∑
== ,
Trong đó:
X
: là số trung bình
n: Số lượng tương đối (n=22)
∑
: Là dấu hiệu tổng
- Phương sai:
1
)(
2
2
−
−
=
∑
n
XX
AA
δ
)30( <n
)30(
2
)()(
22
2
<
−−
−+−
=
∑
n
nn
XXXX
BA
BBAA
δ
- Công thức so sánh hai số trung bình quan sát (t):
)30(
22
<
+
−
= n
nn
XX
t
B
C
A
C
B
A
δδ
- Độ lệch chuẩn:
2
δδ
=
- Hệ số tương quan:
16
Xem thêm tại: thethaohangngay.net
∑ ∑
∑
−−
−−
=
22
)()(
)()(
YYXX
YYXX
r
2.2. Tổ chức nghiên cứu.
* Thời gian nghiên cứu:
Đề tài được tiến hành từ tháng 05/2010 đến tháng 06/2011, chia làm 4 giai
đoạn sau đây:
Giai đoạn 1: Từ tháng 05/2010 đến tháng 08/2010.
Nội dung:
- Lựa chọn đề tài.
- Lập đề cương và bảo vệ đề cương.
- Lập kế hoạch nghiên cứu.
Giai đoạn 2: Từ tháng 09/2010 đến tháng 12/2010.
Nội dung:
- Đọc và phân tích tài liệu đánh giá giải quyết nhiệm vụ 1.
- Tiến hành phỏng vấn trực tiếp bằng phiếu hỏi.
Giai đoạn 3: Từ tháng 01/2011 đến tháng 05/2011.
Nội dung:
17
Xem thêm tại: thethaohangngay.net
- Thực nghiệm sư phạm lấy số liệu.
- Giải quyết nhiệm vụ 2.
Giai đoạn 4: Từ tháng 05/2011 đến tháng 06/2011.
Nội dung:
- Viết luận văn làm biểu bảng báo cáo thử.
- Hoàn thiện và bảo vệ đề tài trước Hội đồng khoa học.
CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ BÀN LUẬN
3.1. Giải quyết mục tiêu 1: Nghiên cứu thực trạng công tác giảng dạy,
huấn luyện kỹ thuật bóp cò môn súng ngắn phối hợp của sinh viên chuyên
sâu Bắn súng K43 Trường Đại học TDTT Bắc Ninh.
Để giải quyết mục tiêu này chúng tôi tiến hành nghiên cứu những vấn đề
sau:
3.1.1. Nghiên cứu hiện trạng kế hoạch học tập cho sinh viên chuyên
sâu Bắn súng K43.
18
Xem thêm tại: thethaohangngay.net
Để thấy được thực trạng công tác giảng dạy, huấn luyện kỹ thuật bóp cò
trong môn súng ngắn phối hợp cho sinh viên chuyên sâu Bắn súng K43 Trường
Đại học TDTT Bắc Ninh. Chúng tôi tiến hành nghiên cứu hiện trạng kế hoạch
học tập cho sinh viên chuyên sâu Bắn súng K43. Hiện trạng công tác giảng dạy
cho sinh viên Bắn súng K43 một học kỳ được chúng tôi trình bày ở bảng 3.1.
Bảng 3.1. cho thấy nội dung giảng dạy cho sinh viên chuyên sâu Bắn súng
K43 là khá cơ bản và khoa học, tổng thời gian tập luyện của học kỳ gồm 50 giờ
là đạt yêu cầu trong đó thời lượng dành cho việc tập luyện kỹ thuật bóp cò là 11
giáo án là cân đối với các nội dung khác. Nhưng số lượng bài tập trong môn súng
ngắn phối hợp còn ít. Vì vậy trong phạm vi của đề tài này chúng tôi chỉ tập trung
vào việc lựa chọn các bài tập nhằm nâng cao hiệu quả kỹ thuật bóp cò trong môn
súng ngắn phối hợp.
3.1.2. Nghiên cứu hiện trạng sử dụng các bài tập nâng cao kỹ thuật
bóp cò của sinh viên chuyên sâu Bắn súng K43 môn súng ngắn phối hợp.
19
Xem thêm tại: thethaohangngay.net
Qua trao đổi trực tiếp phỏng vấn bằng phiếu hỏi với giáo viên, huấn luyện
viên về thực trạng sử dụng các bài tập nhằm nâng cao hiệu quả kỹ thuật bóp cò
mà sinh viên súng ngắn phối hợp K43 đang tập luyện được chúng tôi thống kê
một số bài tập sau. Kết quả được trình bày ở bảng 3.2.
Bảng 3.2. Hiện trạng sử dụng các bài tập sử dụng kỹ thuật bóp cò trong
môn súng ngắn phối hợp sinh viên chuyên sâu Bắn súng K43.
TT Các bài tập
Khối
lượng
Nghỉ
giữa
quãng
Số lần
sử dụng
Bài bắn bia đen tròn cố định
1
Giương súng tập bóp cò giai đoạn chuẩn bị
với bia trắng
2’
×
10 lần 30” 23/50
2 Giương súng tập bóp cò giai đoạn chuẩn bị 2’
×
10 lần 30” 24/50
20
Xem thêm tại: thethaohangngay.net
với bia đen
3 Giương súng tập bóp cò với bia trắng 2’
×
10 lần 30” 26/50
4 Giương súng tập bóp cò với bia đen 2’
×
10 lần 30” 25/50
5 Tập bóp khan cả 2 giai đoạn 2’
×
10 lần 30” 24/50
6 Bắn chụm 10 Viên 30” 23/50
7 Bắn tính điểm 10 Viên 30” 22/50
Bài bắn bia ẩn hiện (3s/7s)
1
Giương súng tập bóp cò giai đoạn chuẩn bị
với bia trắng
2’
×
10 lần 30” 26/50
2
Giương súng tập bóp cò giai đoạn chuẩn bị
với bia đen
2’
×
10 lần 30” 22/50
3 Giương súng tập bóp cò với bia trắng 2’
×
10 lần 30” 25/50
4 Giương súng tập bóp cò với bia đen 2’
×
10 lần 30” 24/50
5 Tập bóp khan cả 2 giai đoạn 2’
×
10 lần 30” 28/50
6 Bắn chụm 10 Viên 30” 19/50
7 Bắn tính điểm 10 Viên 30” 24/50
Từ kết quả 3.2. cho thấy đây là những bài bắn cơ bản mà bộ môn đang sử
dụng để nâng cao hiệu quả kỹ thuật bóp cò trong môn súng ngắn phối hợp. Tuy
nhiên số lượng bài tập còn hạn chế, nội dung chưa phong phú, cũng như quy định
về thời gian và lượng vận động còn nhiều hạn chế. Đó là:
- Khối lượng các bài tập còn ít và chưa nhiều.
- Số lần sử dụng chưa nhiều do thời gian tập luyện môn chuyên sâu còn
hạn chế.
- Bài tập không phong phú đa dạng, còn đơn điệu không gây được hứng
thú cho sinh viên khi tập luyện.
Thông qua những buổi tập luyện, kiểm tra chúng tôi tiến hành quan sát
thực trạng khả năng thực hiện kỹ thuật bóp cò của sinh viên chuyên sâu K43
trong môn súng ngắn phối hợp, để thấy rõ những lỗi sai khi thực hiện kỹ thuật
21
Xem thêm tại: thethaohangngay.net
bóp cò của sinh viên chuyên sâu Bắn súng K43. Kết quả được trình bày ở bảng
3.3.
Bảng 3.3. Kết quả mức độ thực hiện kỹ thuật bóp cò môn súng ngắn
phối hợp của sinh viên chuyên sâu Bắn súng K43 (n=22).
TT
Nội dung quan sát
Kết quả quan sát
Đúng Sai
n % n %
1 Vị trí nắm báng
16 72,7 6 27,3
2 Vị trí ngón tay cò
17 77,3 5 22,7
3 Thời gian bóp cò
5 22,7 17 77,3
4 Lực bóp cò chuẩn bị
4 18,2 18 81,8
5 Lực bóp cò kết thúc
3 13,7 19 86,3
Quan sát bảng 3.3. thấy rằng những phần kỹ thuật đơn lẻ đã cấu thành lên
kỹ thuật bóp cò. Các sinh viên thường mắc những lỗi sai, thời gian bóp cò, lực
bóp cò, chiếm khoảng 77,3 % trở lên bao gồm:
- Thời gian bóp cò: 77,3 %
- Lực bóp cò chuẩn bị: 81,8 %
- Lực bóp cò kết thúc: 86,3 %
Nguyên nhân dẫn tới cảm giác về lực cò kém như vậy là do các sinh viên
trong quá trình tập luyện không mạnh dạn tăng cò hoặc để quá lâu dẫn tới thời
gian bóp cò không đúng. Do vậy mà thời gian không đảm bảo và dẫn đến kết quả
bắn không tốt, không đảm bảo yêu cầu tập luyện.
3.1.3. Thực trạng kỹ thuật bóp cò của sinh viên chuyên sâu Bắn súng
K43 môn súng ngắn phối hợp.
22
Xem thêm tại: thethaohangngay.net
Để đáng giá khả năng thực hiện kỹ thuật bóp cò của sinh viên chuyên sâu
K43 một cách khách quan và khoa học chúng tôi tiến hành kiểm tra kết quả bắn
và độ chụm 3 loạt, mỗi loạt 5 viên ở cả 2 nội dung bắn (bia cố định và bia quay).
Kết quả thu được cơ bản phản ánh được khả năng thực hiện kỹ thuật bóp cò môn
súng ngắn phối hợp của sinh viên chuyên sâu Bắn súng K43. Kết quả thành tích
bắn là sự phản ánh khách quan trình độ tập luyện của sinh viên ở mọi góc độ, kỹ
thuật, chiến thuật, thể lực và tâm lý.
Vì vậy chúng tôi sử dụng các test của bộ môn lựa chọn để kiểm tra đánh
giá khẳ năng thực hiện kỹ thuật bóp cò của sinh viên K43. Kết quả thu được trình
bày ở bảng 3.4.
Bảng 3.4. Kết quả kiểm tra kỹ thuật bóp cò của sinh viên K43 môn
súng ngắn phối hợp (n=22)
TT Test kiểm tra
Kết quả kiểm
tra
X
δ
±
1 Bóp cò chuẩn bị 10 lần, bia cố định (g) 725 3,37
2 Bóp cò chuẩn bị 10 lần, bia bia quay(3s/7s) (g) 459 6,70
3 Bóp cò kết thúc 10 lần, bia cố định (s) 2,76 0,08
4 Bóp cò kết thúc 10 lần bia quay(3s/7s) (s) 0,87 0,04
5 Bắn tính điểm 3 loạt, mỗi loạt 5 viên bia cố định (đ) 42,5 3,06
6 Bắn tính độ chụm 3 loạt, mỗi loạt 5 viên bia cố định (cm) 10,3 0,41
7 Bắn tính điểm 3 loạt, mỗi loạt 5 viên bia quay(3s/7s) (đ) 39,8 7,71
8
Bắn tính độ chụm 3 loạt, mỗi loạt 5 viên bia quay (3s/7s)
(cm)
13,1 0,52
Kết quả bảng 3.4. cho ta thấy:
23
Xem thêm tại: thethaohangngay.net
Test 1 lực bóp cò chuẩn bị bia cố định là 725 (g) chưa đạt yêu cầu, chưa đủ
lực để kết thúc phát bắn. Trong khi đó tiêu chuẩn đánh giá lực cò chuẩn bị theo
đúng yêu cầu kỹ thuật là 750 (g).
Test 2 lực bóp cò chuẩn bị bia quay là 459 (g) thấp hơn quy định là 500
(g).
Test 3 lực bóp cò kết thúc là 2,76 (s) muộn so với tiêu chuẩn là 2,5 (s).
Test 4 lực bóp cò kết thúc bia quay là 0,87 (s) muộn so với tiêu chuẩn là
0,8(s).
Test 5 kết quả bắn 15 viên bia cố định đạt trung bình 42,5 (đ) so với tiêu
chuẩn bộ môn xây dựng là 44 (đ).
Test 6 độ chụm trung bình là 10,3 (cm) điều này chứng tỏ độ tản mác là
lớn, so với tiêu chuẩn là 9,5 (cm).
Test 7 kết quả bắn 15 viên bia quay, đạt 39,8 (đ) so với tiêu chuẩn bộ môn
là 43 (đ).
Test 8 độ chụm trung bình là 13,1 (cm) có thể nói độ chạm trên bia không
thống nhất so với chỉ tiêu là 11 (cm).
Từ đó có thể thấy rằng khẳ năng phối hợp thực hiện kỹ thuật bóp cò của
sinh viên chuyên sâu bắn súng K43 môn súng ngắn phối hợp còn chưa tốt, dẫn
đến kết quả và điểm chạm trên bia kém, có thể nói thành tích bắn phụ thuộc rất
nhiều vào khẳ năng thực hiện kỹ thuật bóp cò. Vì vậy kỹ thuật bóp cò có vị trí rất
quan trọng đặc biệt đến sự thành công của phát bắn và nó trở thành nhân tố quyết
định đến thành tích bắn.
24
Xem thêm tại: thethaohangngay.net
Như vậy thành tích kiểm tra bài bắn của sinh viên chuyên sâu bắn súng
K43 môn súng ngắn phối hợp còn chưa đạt yêu cầu. Điều đó thể hiện khẳ năng
phối hợp thực hiện kỹ thuật bóp cò là kém.
Trong Bắn súng bóp cò là giai đoạn cuối cùng trong Bắn súng nó quyết
định đến thành công hay thất bại của một phát bắn. Nếu trong quá trình bắn tăng
cò không khéo léo sẽ dẫn tới kết quả không tốt. Ngược lại, nếu biết cách tăng cò
êm dần đều thống nhất trong từng phát bắn thì thành tích sẽ tốt. Mục đích của bộ
môn khi lựa chọn các bài tập trên nhằm nâng cao độ khéo léo khi bóp cò. Tuy
nhiên do điều kiện thời gian ít, hình thức các bài tập còn đơn điệu vì vậy đã
không gây được hứng thú cho sinh viên khi tập luyện nên hiệu qảu chưa cao. Vì
vậy cần tiến hành tập luyện, lựa chọn những bài tập mới nhằm nâng cao thành
tích bắn môn súng ngắn phối hợp cho sinh viên chuyên sâu K43. Thực tế này đã
tạo cơ sở cho chúng tôi tiến hành một số bài tập nhằm nâng cao hiệu quả khi thực
hiện kỹ thuật bóp cò cho sinh viên chuyên sâu K43 môn súng ngắn phối hợp.
3.2. Giải quyết mục tiêu 2: Nghiên cứu lựa chọn bài tập nâng cao hiệu
quả kỹ thuật bóp cò trong môn súng ngắn phối hợp cho sinh viên Bắn súng
K43 Trường Đại Học TDTT Bắc Ninh.
3.2.1. Cơ sở lý luận để lựa chọn bài tập.
Dựa trên cơ sở lý luận và để có thể lựa chọn được các bài tập nhằm nâng
cao hiệu quả kỹ thuật bóp cò cho sinh viên chuyên sâu súng ngắn phối hợp có
tính khoa học, trước hết chúng tôi xác định các nguyên tắc để lựa chọn bài tập
dựa trên nguyên tắc giảng dạy và huấn luyện, cơ sở tâm lý và mục đích cũng như
yêu cầu của chương trình huấn luyện. Bước đầu đề tài xây dựng nguyên tắc lựa
chọn bài tập sau:
25