Quan điểm về hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa

Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Xây dựng nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa với nhiều thành phần
kinh tế và kinh tế nhà nước đóng vai trò chủ đạo thì Đảng ta đã vạch ra những
đường lối xây dựng nên kinh tế thị trường đinh hướng xã hội chủ nghĩa và một
trong những đường lối quan trọng của Đảng đề ra là tiếp tục hoàn thiện thể chế
kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở nước ta

1.Thể chế và thể chế kinh tế thị trường của nước ta hiện nay
- Thể chế kinh tế là một bộ phận cấu thành của hệ thống thể chế xã hội, tồn tại bên cạnh các
bộ phận khác như thể chế hành chính, thể chế giáo dục … Thể chế kinh tế nói chung là một hệ
thống các quy phạm pháp luật nhằm điều chỉnh các chủ thể kinh tế, các hành vi sản xuất kinh
doanh và các quan hệ kinh tế, nó bao gồm các đạo luật, quy chế , quy tắc , chuẩn mực về kinh tế
gắn với các chế tài xử lý vi phạm, các tổ chức kinh tế, các cơ quan quản lý nhà nước về kinh tế.
- Thể chế kinh tế thị trường là một tổng thể bao gồm các bộ quy tắc, luật lệ và hệ thống các
thực thể, tổ chức kinh tế được tạo lập nhắm điều chỉnh hoạt động giao dịch, trao đổi trên thị
trường. Thể chế kinh tế thị trường bao gồm:
+ Các quy tắc về hành vi kinh tế diễn ra trên thị trường, các bên tham gia thị trường với các
tư cách là các chủ thể thị trường.
+ Cách thức thực hiện các quy tắc nhằm đạt được mục tiêu hay kết quả mà các bên tham
gia thị trường mong muốn
+ Các thị trường, nơi hàng hóa được giao dịch , trao đổi trên các cơ sở các yêu cầu , quy
định luật lệ .
Kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa là nền kinh tế vừa tuân theo các quy luật
của kinh tế thị trường vừa chịu sự chi phối của các yếu tố bảo đảm tính định hướng xã hội
chủ nghĩa. Do vậy , thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa là thể chế kinh
tế thị trường, trơng đó các thiết chế, công cụ và nguyên tắc vận hành được tự giác tạo lập
và sử dụng để phát triển lực lượng sản xuất, cải thiện đời sống nhân dân và theo đuổi mục
tiêu kinh tế- xã hội tối đa.
2.Quan điểm về hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa.
+ Nhận thức đầy đủ, tôn trọng và vận dụng đúng đắn các quy luật khách quan của kinh
tế thị trường, thông lệ quốc tế, phù họp với điều kiện của Việt Nam.

+ Bảo đảm tính đồng bộ giữa các bộ phận cấu thành của thể chế kinh tế, giữa các yếu tố
thị trường và các loại thị trường, giữa thể chế kinh tế và thể chế chính trị, xã hội.
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
+ Kế thừa có chọn lọc thành tựu phát triển kinh tế thị trường của nhân loại và kinh
nghiệm tổng kết từ thực tiễn đổi mới ở nước ta, chủ động và tích cực hội nhập kinh tế quốc
tế, đồng thời giữ vững độc lập chủ quyền quốc gia.
+ Nâng cao năng lực lãnh đạo của Đảng, hiệu lực và hiệu quả quản lý của Nhà nước ,
phát huy sức mạnh của cả hệ thống chính trị trong quá trình hoàn thiện thể chế kinh tế thị
trường định hướng xã hội chủ nghĩa.
+ Chủ động, tích cực với quyết tâm chính trị cao, tập trung giải quyết các vấn đề lý luận
và thực tiễn quan trọng, bức xúc, đồng thời phải có bước đi vững chắc, vừa làm vừa tổng
kết, rút kinh nghiệm.
3.Mục tiêu hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường đinh hướng xã hội chủ nghĩa
Mục tiêu cơ bản của hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở
nước ta làm cho các thể chế kinh tế phù hợp với nguyên tắc của kinh tế thị trường , thúc
đẩy kinh tế thị trường phát triển nhanh , hiệu quả và bên vững.
Những mục tiêu trước mắt là :
+ Xây dựng đồng bộ hệ thống pháp luật , đảm bảo cho nền kinh tế thị trường định
hướng xã hội chủ nghĩa phát triển thuận lợi. Phát huy vai trò chủ đạo của kinh tế nhà nước
đi đôi với phát triển mạnh các thành phần kinh tế và các loại hình doanh nghiệp.
+ Đổi mới cơ bản mô hình tổ chức và phương thức hoạt động của các đơn vị sự nghiệp
công
+ phát triển đồng bộ, đa dạng các loại thị trường cơ bản thống nhất trong cả nước, liên
thông với thị trường khu vực và thế giới .
+ Giải quyết tốt mối quan hệ giữa phát triển kinh tế với phát triển văn hóa, xã hội đảm
bảo tiền bộ , công bằng.
+ Nâng cao hiệu lực , hiệu quả quản lý nhà nước , các đoàn thể chính trị xã hội và nhân
dân trong quản lý, phát triển kinh tế xã hội .
Chủ trương và giải pháp tiếp tục hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định
hướng xã hội chủ nghĩa.

• Thống nhất nhận thức về nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Muốn hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa thì trước
hết phải có sự thống nhất nhận thức về kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa
Một số quan điểm cần thống nhất :
+ Sử dụng kinh tế thị trường làm phương tiện xây dựng chủ nghĩa xã hội.
+ Kinh tế thị trường là cơ sở kinh tế của sự phát triển theo định hướng xã hội chủ
nghĩa.
+ Kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa là nền kinh tế vừa tuân theo quy
luật của kinh tế thị trường, vừa chịu chi phối bởi các quy luật kinh tế của chủ nghĩa xã
hội, và các yếu tố đảm bảo tính định hướng xã hội chủ nghĩa.
• Hoàn thiện thể chế bảo đảm đồng bộ các yếu tố thị trường và phát triển đồng
bộ các loại thị trường
Hoàn thiện thể chế bảo đảm đồng bộ các yếu tố thị trường
- Tiếp tục hoàn thiện thể chế về giá, cạnh tranh và kiểm soát độc quyền trong kinh
doanh
+ Thực hiện nhất quán cơ chế giá thị trường có sự điều tiết vĩ mô của Nhà nước.
+ Tăng cường vai trò của Nhà nước trong việc bình ổn giá bằng các biện pháp kinh
tế vĩ mô và sử dụng nguồn lực kinh tế của Nhà nước, giảm tối đa các biện pháp hành
chính trong quản lý giá.
- Hoàn thiện khung pháp lý cho ký kết, thực hiện hợp đồng; không hình sự hóa các
tranh chấp dân sự trong hoạt động kinh tế.
- Hoàn thiện thể chế giám sát, điều tiết thị trường của Nhà nước và xúc tiến thương
mại, đầu tư, giải quyết tranh chấp phù hợp với kinh tế thị trường và các cam kết quốc
tế. Tăng cường pháp chế xã hội chủ nghĩa, nâng cao lòng tin của xã hội đối với pháp
luật và các cơ quan tư pháp.
Hoàn thiện thể chế thị trường hàng hoá, dịch vụ
- “Đa dạng hoá các loại thị trường hàng hoá, dịch vụ theo hướng văn minh, hiện đại,
chú trọng phát triển thị trường dịch vụ”. Theo tinh thần trên, trong những năm tới cần:
- Phát triển cơ sở hạ tầng phục vụ cho các thị trường hàng hóa, dịch vụ, xây dựng các

khu trung tâm thương mại lớn.
- Thực hiện tự do hoá thương mại và đầu tư phù hợp với các cam kết quốc tế.
- Phát triển các phương thức giao dịch thị trường hiện đại, nhất là với hàng hóa nông
sản và vật tư nông nghiệp để ổn định giá, giảm bớt rủi ro cho người sản xuất và người
tiêu dùng.
- Tăng cường công tác quản lý nhà nước về giá đối với một số ít hàng hoá, dịch vụ độc
quyền, bảo đảm tuân thủ yêu cầu của cơ chế thị trường và các cam kết quốc tế.
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
- Xây dựng tiêu chuẩn chất lượng hàng hoá, vệ sinh an toàn thực phẩm, môi trường.
Tăng cường kiểm tra chất lượng hàng hoá, dịch vụ, nhất là những hàng hóa, dịch vụ
liên quan trực tiếp đến sức khoẻ của người dân. Xử lý nghiêm những vi phạm.
Về thị trường bảo hiểm
+ “Phát triển đa dạng và nâng cao chất lượng các sản phẩm bảo hiểm”. Theo hướng
này cần:
+ Tạo điều kiện phát triển các doanh nghiệp bảo hiểm thuộc các thành phần kinh tế
trong nước, khuyến khích hợp tác và liên kết giữa các nhà đầu tư trong nước và ngoài
nước.
+ Thực hiện lộ trình mở cửa thị trường bảo hiểm theo cam kết hội nhập kinh tế quốc tế.
+ Quan tâm hơn nữa đến các dịch vụ bảo hiểm đối với con người và hàng nông sản.
+ Nâng cao hiệu quả và hiệu lực quản lý của Nhà nước đối với thị trường bảo hiểm.
Hoàn thiện thể chế thị trường lao động
- Tiếp tục hoàn thiện khung pháp luật, chính sách về tiền lương, tiền công. Tiền lương
phải được coi là giá cả sức lao động, được hình thành theo quy luật thị trường, dựa trên
cung - cầu về sức lao động, chất lượng, cường độ lao động và mức độ cạnh tranh việc
làm.
- Thực hiện tốt, phấn đấu rút ngắn lộ trình điều chỉnh tiền lương và trợ cấp xã hội đi
đối với kiểm soát lạm phát để bảo đảm thu nhập thực tế ngày càng tăng cho người
hưởng lương.
- Tăng cường đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao trình độ, tay nghề của người lao động.
Khuyến khích khu vực tư nhân, doanh nghiệp tham gia dạy nghề thông qua các ưu đãi

về đất đai, thuế, đào tạo giáo viên, đầu tư hỗ trợ cơ sở hạ tầng, v.v…
- Hoàn thiện khung luật pháp, chính sách về hệ thống giao dịch thị trường lao động, đổi
mới và hiện đại hoá hoạt động của các trung tâm dịch vụ việc làm của Nhà nước;
khuyến khích tổ chức các hội chợ việc làm; phát triển các tổ chức dịch vụ tư vấn, sàn
giao dịch, giới thiệu việc làm tư nhân đi đôi với tăng cường quản lý, kiểm soát của Nhà
nước, ngăn chặn các hành vi lừa đảo và các hiện tượng tiêu cực khác.
- Nâng cao chất lượng và hiệu quả xuất khẩu lao động, hướng tới xuất khẩu lao động
có trình độ cao. Tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp trong nước thu hút và sử
dụng lao động nước ngoài có trình độ chuyên môn cao.
- Tăng cường sự quản lý và giám sát của Nhà nước đối với các hoạt động trên thị
trường lao động. Nâng cao hiệu lực và hiệu quả hoạt động của các tòa lao động, xử lý
tốt các trường hợp tranh chấp, bảo đảm lợi ích chính đáng của người lao động và người
sử dụng lao động.
• Hoàn thiện thể chế về sở hữu, phát triển các thành phần kinh tế, các loại hình
doanh nghiệp và các tổ chức sản xuất kinh doanh
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Hoàn thiện thể chế về sở hữu:
Kinh tế thị trường dựa vào sự tồn tại khách quan của nhiều hình thức sở hữu , nhiều
thành phần kinh tế , nhiều loại hình doanh nghiệp.Pháp luật cần quy định bảo đảm về
quyền và lợi ích cho các chủ thể sở hữu, cần có quy định về sở hữu tài sản mới như trí
tuệ, cố phiếu , tài nguyên nước…
Phương hướng hoàn thiện thể chế sở hữu là :
+ Khẳng định đất đai là sở hữu toàn dân mà đại diện là Nhà nước, đồng thời bảo
đảm và tôn trọng các quyền của người sử dụng đất.
+ Tách bạch vai trò của Nhà nước với tư cách là bộ máy công quyền quản lý toàn
bộ nền kinh tế - xã hội với vai trò chủ sở hữu tài sản, vốn của Nhà nước
+ Tách chức năng chủ sở hữu tài sản, vốn của Nhà nước và chức năng quản trị,
kinh doanh của doanh nghiệp nhà nước.
+ Thu hẹp, tiến tới xóa bỏ chức năng đại diện chủ sở hữu nhà nước của các bộ, ủy
ban nhân dân đối với tài sản, vốn nhà nước tại các doanh nghiệp có tài sản, vốn nhà

nước.
+ Tiếp tục đổi mới, củng cố và phát huy vai trò của mô hình công ty đầu tư và
kinh doanh vốn nhà nước.
+ Hoàn thiện thể chế, quy định rõ, cụ thể về quyền của chủ sở hữu và những
người liên quan đối với các loại tài sản (trí tuệ, tài sản vật chất, tài sản cổ phiếu, tài sản
nợ); bảo hộ các quyền hợp pháp. Đồng thời, quy định rõ trách nhiệm, nghĩa vụ của chủ
sở hữu và những người liên quan đối với xã hội.
+ Bổ sung luật pháp, cơ chế, chính sách khuyến khích, hỗ trợ phát triển sở hữu tập
thể, các tổ hợp tác, hợp tác xã; bảo vệ tốt hơn các quyền và lợi ích của các xã viên đối
với tài sản thuộc sở hữu của các hợp tác xã.
Hoàn thiện thể chế về phân phối:
+ Các nguồn lực xã hội được phân bổ theo cơ chế thị trường và theo chiến lược,
quy hoạch, kế hoạch phát triển của Nhà nước bảo đảm đạt hiệu quả kinh tế cao.
+ Đổi mới nâng cao hiệu quả hoạt động của các chủ thể trong nền kinh tế.Đổi mới
sắp xếp lại, nâng cao hiệu quả của các doanh nghiệp nhà nước để phát huy vai trò chủ
đạo của kinh tế nhà nước trong nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa.
+ Đổi mới cơ chế quản lý của Nhà nước để các đơn vị sự nghiệp công phát triển.