Khởi nghĩa Hương Khê

Bài 21
Phong trào yêu nước chống pháp
của nhân dân việt nam
trong những năm cuối thế kỉ xix
KHỞI NGHĨA HƯƠNG KHÊ
(1885 – 1896)
Sơ lược về khởi nghĩa Hương Khê
- Đây là cuộc khởi nghĩa có quy mô lớn nhất,
độc đáo nhất và kéo dài nhất trong phong trào
Cần Vương cuối thế kỷ XIX.
- Cuộc khởi nghĩa do Phan Đình Phùng lãnh
đạo với sự trợ giúp của Cao Thắng, Ngô
Quảng, Cao Đạt, Hà Văn Mỹ, Nguyễn Chanh,
Nguyễn Trạch…
Người lãnh đạo chính
Sơ lược
Phan Đình Phùng (1847-1895)
hiệu Châu Phong. Ông sinh ở
làng Đông Thái, huyện La Sơn,
tỉnh Hà Tĩnh, sinh ra trong một
gia đình nho học, có cha là phó
bảng Phan Đình Tuyến. Tính
tình cương trực, thẳng thắn.
Chức vụ
Ông đỗ cử nhân năm
1876. Năm sau, đậu đình
nguyên tiến sĩ rồi làm Tri
huyện Yên Khánh. Sau đó,
sung chức Ngự sử đô sát
viện ở Cố đô Huế.
Nguyên nhân bị cách chức

Năm 1882, ông dâng sớ đàn
hặc thiếu bảo Nguyễn Chánh
về tội "ứng binh bất viện“.
Năm 1883 ông bị cách chức, về
quê lập trại cày Năm 1885,
hưởng ứng chiếu Cần Vương,
Phan Đình Phùng đã đứng ra
chiêu tập lực lượng chống
Pháp và xây dựng căn cứ ở
Hương Sơn, Hương Khê.
Căn Cứ Chính
Địa bàn hoạt động của nghĩa quân bao gồm 4
tỉnh: Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng
Bình, trong đó địa bàn chính vẫn là Nghệ An -
Hà Tĩnh.
Phan Đình Phùng đã chia địa bàn 4 tỉnh: Thanh
Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình thành 15
quân thứ, xây dựng những chiến tuyến cố
định, mạnh kết hợp lối đánh du kích với lối
đánh lớn chiến tuyến cố định.
Quảng Bình
Huơng Khê hiện nay
Diễn Biến
Suốt mười năm (1885 - 1895), bất chấp
mọi khó khăn, gian khổ, cuộc khởi nghĩa
do Phan Đình Phùng lãnh đạo đã giao
chiến với Pháp nhiều trận, và đã gây cho
đối phương nhiều tổn thất nặng nề
Sau nhiều trận thua đau, kể từ đầu
năm 1892 trở đi, thực dân Pháp

cho mở nhiều cuộc càn quét, trong
số ấy đáng kể là trận càn lớn vào
khu Hói Trùng và Ngàn Sâu, là căn
cứ của Cao Thắng, vào đầu tháng
8 năm 1892.
Lực lượng thực dân
Pháp
Lực lượng Phan Đình
Phùng
Năm 1893, tướng
Cao Thắng không
may tử trận. Việc
này làm Phan Đình
Phùng mất một
tướng tài.
Lực lượng thực dân
Pháp
Lực lượng Phan Đình
Phùng
Tháng 10 năm 1894, Phan
Đình Phùng đã tập hợp lực
lượng, đánh thắng một trận
lớn, đối phương mất nhiều vũ
khí và bị giết chết rất nhiều
nhưng vẫn không thay đổi
được tình thế. Việc này càng
làm cho quân Nguyễn Thân
ngày một xiết chặt vòng vây.
Kết Quả
- Ngày 28 tháng 12 năm 1895 , trong một trận giao tranh

ác liệt, PĐP bị thương nặng và hi sinh. Thi hài ông được an
táng bí mật dưới chân núi Quạt. Mười ngày sau khi Phan
Đình Phùng hy sinh, quân giặc mới vào được căn cứ.
Nguyễn Thân hèn hạ sai lính đào mồ ông, đốt xác ông
thành tro, trộn với thuốc súng bắn xuống dòng sông La.
- Chủ tướng mất, nhiều tướng lãnh cũng vì sống lâu nơi
rừng núi độc địa nên bị đau ốm và qua đời.
- Một số người rút qua Xiêm, một số ra hàng,
một số khác như Tôn Thất Hoàng, Hiệp Tuân,
Phan Đình Thoại, Tôn Thất Định chiến đấu cho
đến khi bị bắt.
-Thực dân Pháp đã cho xử tử 23 người chỉ huy
trong cuộc khởi nghĩa ở Hương Khê. Đầu năm
1896, những tiếng súng cuối cùng của phong trào
Cần Vương cũng kết thúc
Khu mộ cụ Phan Đình Phùng
Nguyên Nhân Thất Bại
Mất người lãnh đạo chính
Lực lượng còn quá yếu, không có tinh thần chiến đấu cao
Lương thực, quân số cạn kiệt
Cách chiến đấu còn thụ động
Không có sự thống nhất, phối hợp giữa quân và dân
Vũ khí còn thô sơ so với Pháp
Cuộc khởi nghĩa chỉ ang tính chất địa phương
So Sánh cuộc KN Hương Khê với cuộc
KN Bãi Sậy và Ba Đình?
Nội Dung Cuộc Khởi
Nghĩa Ba
Đình
Cuộc Khởi

Nghĩa Bãi
Sậy
Cuộc Khởi
Nghĩa Hương
Khê
Người lãnh đạo
chính
Đinh Công
Tráng &
Phạm
Bành(văn
thân)
Nguyễn
Thiện
Thuật(văn
thân
Phan Đình
Phùng - văn
thân
Địa bàn hoạt
động
Làng dân Vùng lau
sậy, đầm lầy
Vùng đất có
đầy đủ sông
nước, núi non
Thời gian tồn tại
1 năm 9 năm 10 năm
Quy mô tổ
chức

Nhỏ Vừa Vừa nhưng lớn
hơn Bãi Sậy va
Ba Đình
Lực lượng
tham gia
Người ở
Thanh Hoá
Người Mĩ
Hào, Hưng
Yên
Người Thanh
Hoá, Nghệ An,
Hà Tĩnh,
Quảng Bình
Trình độ
trong trang
thiết bị
quân sự
Thấp Thấp Vừa ( Súng
trường tự chế
tạo)
Phương
thức tác
chiến
Chiến tranh
trực diện
Chiến thuật
du kích
Chiến tranh
trực diện

Điểm mạnh cuôc khởi nghĩa Hương Khê
- Khởi nghĩa Hương Khê do Phan Đình Phùng lãnh đạo là cuộc
khởi nghĩa có quy mô lớn nhất và kéo dài nhất trong phong trào
Cần Vương cuối thế kỷ 19. Cuộc khởi nghĩa đã phát huy được tinh
thần đoàn kết, sự ủng hộ của người dân ở miền xuôi lẫn miền
ngược, cả về sức lực lẫn của cải vật chất
- Về quân sự, nghĩa quân được tổ chức theo lối chính qui, có kỷ
luật nghiêm minh và cùng kiểu trang phục; biết sử dụng các
phương thức tác chiến linh hoạt, phong phú, biết phát huy tính chủ
động, sáng tạo khi giáp trận với đối phương. Trong đội ngũ đã có
sự tổ chức, sự huấn luyện đầy đủ và được trang bị khá đàng hoàng,
khiến đối phương cũng phải hết sức khâm phục.
Ý nghĩa
Phan Đình Phùng mất, cuộc khởi nghĩa Hương
Khê cũng tan rã. Song, công cuộc vì đại nghĩa này
rất xứng đáng là đỉnh cao của phong trào Cần
Vương. Đây cũng là thời điểm kết thúc sứ mạng
lãnh đạo của tầng lớp sĩ phu phong kiến Việt Nam
chống Pháp.
Cám ơn cô và các bạn
Đã lắng nghe
Thực hiện:
Tổ 3 – 11B1