5 điều cần biết khi sử dụng thuốc

5 điều nên cân nhắc kỹ khi dùng thuốc thảo mộc
Đối với loại thuốc tân dợc (thuốc Tây), các nghiên cứu về tác dụng điều trị và
tính an toàn đã đợc tiến hành từ rất lâu và ngày nay vẫn cò n đang tiếp tục: Sự
hiểu biết của ngời dùng đối với thuốc Tây tơng đối toàn diện. Ngợc lại, đối
với các loại thuốc thảo dợc trong Y học cổ truyền của nhiều dân tộc, các
nghiên cứu về tác dụng và độ an toàn dới giác độ khoa học hiện đại còn cha
thực sự hoàn chỉnh. Nhiều ngời cho rằng, thuốc dợc thảo có độ an toàn tơng
đối cao và ít gây ra tác dụng phụ so với các thuốc Tây. Tuy nhiên, chúng ta nên
biết: những thứ thuốc thảo dợc cũng chứa đựng những nguy cơ gây tổn thơng
sức khoẻ:
* Nguy cơ đầu tiên là, trong một số dợc thảo có những chất gây ra ung th. Ví
dụ nh, " khoản đông" là vị thuốc chữa ho và viêm khí rất thông dụng tại Trung
Quốc, Nhật Bản và nhiều nớc châu Âu: trong hoa, lá và rễ của nó đều có thành
phần gây ung th; Các nghiên cứu gần đ ây cho biết: nếu sử dụng " khoản đông"
với liều lợng lớn lâu ngày, sẽ có thể dẫn đến ung th gan. Trong khi đó, ở các
sách Bản Thảo thời xa trong y học cổ truyền Trung Hoa, "khoản đông" đợc
coi là vị thuốc không độc.
* Nguy cơ thứ hai là, trong một số v ị thuốc thảo dợc, ngoài những thành phần
có tác dụng điều trị, còn có sẵn những thành phần gây độc. Thí dụ nh tại Mỹ,
một bệnh nhân uống trà lợi tiểu chế từ " thơng lục" và đã phải đa vào bệnh
viện cấp cứu. Các nghiên cứu cho biết : trong thơng lục có các chất độc làm
tổn thơng dạ dày, ruột, tim và trung khu thần kinh; thậm chí còn gây nên tử
vong. Một phần các chất độc trong các thuốc thảo dợc bị phá huỷ sau khi đợc
bào chế ở nhiệt độ thích hợp. Nhiệt độ cao thì các thành phần hữu hiệu có thể bị
phá huỷ hết. Nhiệt độ quá thấp thì hàm lợng chất độc sẽ còn lại quá nhiều.
Chính vì vậy, không nên tuỳ tiện dùng các thứ thuốc thảo dợc nếu không biết
rõ nguồn gốc và cơ sở bào chế.
* Nguy cơ thứ ba là, trong một số thảo dợc hàm lợng thuỷ ngân, chì và mộ t số
kim loại nặng quá cao. Khi sử dụng lâu ngày, sẽ làm tổn thơng thần kinh thận
và một số cơ quan khác bên trong cơ thể. Hàm lợng kim loại nặng quá cao
trong thảo dợc thờng do đất đai bị ô nhiễm. Với những ngời thờng xuyên

dùng thuốc bổ, cần định k ỳ đem các mẫu thuốc đến cơ quan kiểm nghiệm, để
kiểm tra độ độc và chỉ nên sử dụng các thứ thuốc không bị gây ô nhiễm.
* Nguy cơ thứ t là, trong một số thảo dợc có các chất làm teo tuyến ức. Tuyến
ức là nơi sinh ra các tế bào miễu dịch - có thể tiêu diệt các tế bào ung th, các vi
khuẩn, virus và các tác nhân gây bệnh khác. Các tế bào trong tuyến ức bị giảm
dần cùng với tuổi tác, không tái sinh thêm; cho nên tuổi càng cao, khả năng
miễn dịch càng suy giảm - sức chống bệnh càng kém. Thế nhng trong vị thuố c
" sài hồ" - vị thuốc bảo vệ gan rất thông dụng trong Đông y là vị thuốc " ý dĩ" -
một vị thuốc có tác dung làm đẹp nổi tiếng, lại có các thành phần làm teo tuyến
ức. Đáng tiếc là ngoài hai thứ nói trên, trong một số thuốc thảo dợc khác, cũng
có những thành phần làm teo tuyến ức.
* Nguy cơ thứ năm là, trong thời gian chuẩn bị thụ thai hoặc khi đã có thai, một
số vị thuốc thảo dợc có thể làm cho thai dị hình. Đối với những vị thuốc tân
dợc có thể làm cho thai biến dị, khoa học đã nghiên cứu tơng đối kỹ lỡng.
Trong khi đó, đối với các thứ thuốc thảo dợc , tác hại này vẫn cha đợc khảo
sát toàn diện.
Tóm lại, mặc dù Đông y dợc đã có một lịch sử phát triển rất lâu dài, mặc dù
các phơng pháp bào chế và nghệ thuật lập phơng dụng dợc có tác dụng
tăng cờng tính hữu hiệu và làm giảm độ độc của thuốc; Thế nhng, khi dùng
thuốc thảo dợc cũng tuyệt đối không nên khinh xuất.