SKKN sử dụng các định luật bảo toàn để giải bài tập về sắt

Sáng kiến kinh nghiệm Giáo viên: Đặng Quang Thắng
PHN TH NHT: T VN
I. Lớ do chn ti:
Trong cỏc mụn hc trng ph thụng, mụn Húa hc gi mt vai trũ khỏ
quan trng. Húa hc l mt mụn khoa hc t nhiờn, nghiờn cu v cht v s bin
i cht ny thnh cht khỏc.
Vic i mi phng phỏp dy hc nhm nõng cao cht lng l nhim v
thng xuyờn v lõu di ca ngnh giỏo dc. Húa hc l mụn khoa hc va lý
thuyt, va thc nghim vỡ vy bi tp cú vai trũ khc sõu phn lý thuyt ó hc,
rốn luyn kh nng vn dng kin thc. ng thi thụng qua bi tp giỳp hc sinh
cng c, h thng húa kin thc mt cỏch thun li nht, rốn luyn k nng gii
bi tp, phỏt trin nng lc nhn thc, rốn trớ thụng minh, sỏng to cho hc sinh,
nõng cao hng thỳ hc tp b mụn. Bi tp cũn l con ng u tiờn ỏp dng
chớnh xỏc kin thc khoa hc vo cuc sng. Song thc t cho thy nhiu hc
sinh rt s gii bi tp húa hc hoc cũn rt lỳng tỳng trong vic xỏc nh cỏc
dng toỏn v phng phỏp gii do ú cũn gp nhiu khú khn trong vic gii bi
tp. Hn na thi lng dnh cho vic gii bi tp trờn lp li rt ớt nờn vic cng
c, o sõu v vn dng kin thc cũn nhiu hn ch.
Trong thi gian 9 nm ging dy b mụn Hoỏ hc trong trng ph thụng,
tụi ó c tham gia ging dy cỏc khi lp 10, 11, 12, c tham gia ụn luyn
i tuyn thi hc sinh gii v luyn thi i hc, Cao ng. Trong quỏ trỡnh tỡm
tũi, nghiờn cu nhiu dng bi toỏn hoỏ hc khỏc nhau v cỏc loi cht khỏc nhau
vụ c cng nh hu c, tụi nhn thy rng bi tp hn hp gm st v oxit st l
mt trong nhng dng bi tp m hc sinh hay gp trong cỏc k thi m c bit l
kỡ thi i hc, Cao ng, do st l mt kim loi ph bin cú th to ra nhiu hp
cht ng vi nhiu mc oxi hoỏ khỏc nhau. Thụng thng nhng bi tp v st v
cỏc oxit thng khỏ phc tp v xy ra theo nhiu phng trỡnh phn ng khỏc
nhau. Vy phng phỏp no gii quyt bi toỏn khoa hc nht, hiu qu nht
v nhanh nht? ú l lý do tụi vit ti Vn dng cỏc nh lut bo ton
gii bi toỏn v hn hp st v oxit st nhm giỳp hc sinh gii quyt tt cỏc
bi toỏn v hn hp st v oxit st trong chng trỡnh Húa hc lp 12 mt cỏch

nhanh chúng ng thi chia s kinh nghim v phng phỏp gii bi tp vi cỏc
ng nghip.
II. Mc ớch nghiờn cu:
Vn dng cỏc nh lut bo ton khi lng, nh lut bo ton nguyờn t,
nh lut bo ton electron tỡm ra phng phỏp gii ti u nht, nhanh nht
(khụng cn phi vit phng trỡnh húa hc) dng bi toỏn v st v oxit st
Đề tài: Vận dụng các định luật bảo toàn để giải bài toán về hỗn hợp sắt và oxit sắt Trang 1
Sáng kiến kinh nghiệm Giáo viên: Đặng Quang Thắng
thng gp trong chng trỡnh Húa hc lp 12 v cỏc thi tuyn sinh i hc,
cao ng.
xut phng phỏp gii nhanh bi toỏn v st v oxit st gúp phn
nõng cao cht lng ging dy b mụn trng ph thụng v l hnh trang vng
chc hc sinh chun b bc vo kỡ thi tuyn sinh i hc, cao ng.
III. i tng v phm vi nghiờn cu:
i tng l hc sinh cỏc lp 12A1, 12A2 Trng THPT Vnh nh -
huyn Triu Phong tnh Qung Tr.
Vi khuụn kh thi gian nghiờn cu cú hn nờn trong ti ny tụi ch
nghiờn cu phng phỏp vn dng cỏc nh lut bo ton gii bi bi toỏn v
hn hp st v oxit st bng cỏch quy i v hn hp gm st v oxi ỏp dng cho
chng trỡnh Húa hc lp 12.
IV. Nhim v nghiờn cu:
a ra cỏc nh lut bo ton cn vn dng, phõn tớch ỏp dng vo cỏc
dng toỏn v ra phng phỏp gii.
Son phn bi tp v a ra phng phỏp gii cỏc dng bi tp v st v
oxit st.
Th nghim trờn cỏc lp: 12A1; 12A2 trng THPT Vnh nh.
V. Phng phỏp nghiờn cu:
V.1 Phng phỏp nghiờn cu lớ thuyt:
c cỏc ti liu lm c s xõy dng lớ thuyt ca chuyờn : ti liu lớ lun
dy hc (Ch yu l phng phỏp gii bi tp Húa hc THPT); sỏch giỏo khoa,

sỏch bi tp húa hc 12; phng phỏp gii bi tp húa vụ c; 16 phng phỏp v
k thut gii nhanh bi tp trc nghim mụn Húa hc; mt s thi hc sinh gii,
thi i hc, cao ng
V.2. Phng phỏp s phm:
a. Phng phỏp chuyờn gia
Vn dng phng phỏp bi tp hng dn hc sinh gii quyt bi toỏn.
Xin ý kin nhn xột, ỏnh giỏ ca cỏc giỏo viờn cú kinh nghim, giỏo viờn
gii v ni dung sỏng kin.
b. Tỡm hiu cht lng hc sinh nhng lp mỡnh iu tra
c. Chn lp th nghim v i chng kt qu
VI. Thi gian nghiờn cu:
T thỏng 12 nm 2013 n thỏng 5 nm 2014.
Đề tài: Vận dụng các định luật bảo toàn để giải bài toán về hỗn hợp sắt và oxit sắt Trang 2
Sáng kiến kinh nghiệm Giáo viên: Đặng Quang Thắng
PHN TH HAI: NI DUNG
A. TNG QUAN V TI.
I. Cỏc nh lut cn vn dng:
I.1. nh lut bo ton khi lng:
Ni dung nh lut: Tng khi lng cỏc cht tham gia phn ng bng
tng khi lng cỏc cht c to thnh sau phn ng.
Trong ú chỳng ta cn vn dng cỏc h qu:
H qu 1: Gi m
T
l tng khi lng cỏc cht trc phn ng, m
S
l khi
lng cỏc cht sau phn ng. Dự phn ng xy ra vi hiu sut bt k ta u cú:
m
T
= m

S
.
H qu 2: Khi cation kim loi (hoc cation amoni) kt hp vi anion gc
axit (hoc anion oxit) to ra cỏc hp cht ta luụn cú: Khi lng cht = khi
lng ca cation + khi lng anion. Khi lng ca cation hoc anion ta coi nh
bng khi lng ca nguyờn t cu to thnh.
I.2. nh lut bo ton nguyờn t:
Ni dung nh lut: Tng khi lng mt nguyờn t trc phn ng bng
tng khi lng ca nguyờn t ú sau phn ng. Ni dung nh lut cú th hiu l
tng s mol ca mt nguyờn t c bo ton trong phn ng.
I.3. nh lut bo ton electron:
Ni dung nh lut: Trong phn ng oxi húa kh: S mol electron m cht
kh cho i bng s mol electron m cht oxi húa nhn v.
Khi vn dng nh lut bo ton electron vo dng toỏn ny cn lu ý:
Trong phn ng hoc mt h phn ng ch cn quan tõm n mc oxi húa
ca cỏc nguyờn t ban u v mc oxi húa ca cỏc nguyờn t sau phn ng m
khụng cn quan tõm n mc oxi húa trung gian.
Nu cú nhiu cht oxi húa v cht kh thỡ s mol electron trao i l tng
s mol ca tt c cht nhng hoc nhn electron.
II. Tng quan v bi tp hn hp st v oxit st:
Bi tp Fe v hn hp oxit st thng cú dng cho khi lng v cho phn
ng vi mt cht oxi húa nh H
2
SO
4
c núng hoc HNO
3
hoc thm chớ l axit
thng nh HCl, H
2

SO
4
loóng.
Gii quyt vn : Vi gi thit l cho m gam hn hp gm Fe v cỏc oxit
FeO, Fe
3
O
4
, Fe
2
O
3
tỏc dng vi HNO
3
thu c khớ NO
2
. Ta xem nh õy l quỏ
trỡnh oxi hoỏ liờn tip Fe bng 2 cht oxi hoỏ l O v HNO
3.
.
Cht nhng electron: Fe , to sn phm l Fe
3+
.
Đề tài: Vận dụng các định luật bảo toàn để giải bài toán về hỗn hợp sắt và oxit sắt Trang 3
Sáng kiến kinh nghiệm Giáo viên: Đặng Quang Thắng
Cht nhn electron: O v HNO
3
, to sn phm l oxit (O
2-
) v V lớt NO

2
(ktc).
(hoc cỏc sn phm kh khỏc)
Theo nh lut bo ton khi lng: 56x + 16y = m (1)
Theo nh lut bo ton electron:
Cht kh Cht oxi húa
Fe

Fe
3+
+ 3e
x(mol) 3x(mol)
O + 2e

O
2-
y(mol) 2y(mol)

5
N
+
+ 1e


4
N
+
(NO
2
)

(mol) (mol)

Tng electron nhng: 3x (mol)
Tng electron nhn: 2y + (mol)

p dng nh lut bo ton electron ta cú: 3x = 2y + (2)
T (1) v (2) ta cú h:
22,4
56x 16
3x 2
V
y m
y
+ =


=


Vic gii h ny khi mt khi bit c 2 trong s 4 yu t s gii quyt
c yờu cu ca bi toỏn. Hoc ta cng cú th s dng phng trỡnh 1 n s
lp theo nguyờn tc trờn l: S mol e (Fe cho) = S mol e (O nhn) + S mol e
(NO
3

nhn).

III. u im ca vic vn dng cỏc nh lut bo ton gii bi toỏn v hn
hp st v oxit st:
Gii nhanh, chớnh xỏc cỏc bi tp v hn hp st v oxit st ng thi cú

th ỏp dng cho tt c cỏc bi tp liờn quan n phn ng oxi húa - kh trong Húa
hc vụ c m khụng cn vit cỏc phng trỡnh húa hc, ỏp ng c yờu cu v
mt thi gian phự hp vi hỡnh thc kim tra ỏnh giỏ trong giai on hin nay.
Gii c nhiu bi tp hn hp rt phc tp m cỏc phng phỏp gii
thụng thng cú th khụng gii quyt c hoc nu gii quyt c thỡ phn
trỡnh by rt di v phc tp.
Vic s dng cỏc nh lut bo ton gii cỏc bi toỏn v hn hp st v
oxit st giỳp hc sinh khụng phi vit cỏc phng trỡnh húa hc v tớnh theo
phng trỡnh húa hc, hn ch c nhiu ri ro v sai sút trong tớnh toỏn vỡ nu
cõn bng ch cn cõn bng phng trỡnh húa hc sai thỡ h qu chc chn tớnh toỏn
kt qu sai v vi bi ton phc tp nhiu phng trỡnh thỡ vic kim tra li kt
qu gp nhiu khú khn.
IV. Nhc im ca vic vn dng cỏc nh lut bo ton gii bi toỏn v
hn hp st v oxit st:
Đề tài: Vận dụng các định luật bảo toàn để giải bài toán về hỗn hợp sắt và oxit sắt Trang 4
22,4
V
22,4
V
22,4
V
22,4
V
Sáng kiến kinh nghiệm Giáo viên: Đặng Quang Thắng
Hc sinh phi nm chc ni dung v cỏch vn dng cỏc nh lut phự hp
vo tng dng toỏn c th.
Hc sinh phi nm vng kin thc ó hc v phn ng oxi húa - kh, tớnh
cht ca st, hp cht ca st, axit nitric, axit sunfuric v phi bit phõn tớch tng
hp, vn dng nhiu kin thc vo mt bi toỏn. Vỡ vy phng phỏp ny c
ỏp dng ch yu cho i tng l hc sinh khỏ, gii.

B. THC TRNG CA TI.
I. Thun li:
Nm hc 2014-2015 l nm hc u tiờn trin khai thc hin Ngh quyt
TW ln th tỏm ca BCH TW ng khúa XI v i mi cn bn v ton din
Giỏo dc o to thc hin i mi phng phỏp dy hc v kim tra ỏnh giỏ
kt qu hc tp theo nh hng phỏt trin nng lc hc sinh v trin khai quỏn
trit, thc hin Ngh quyt Hi ngh ln th chớn BCH TW khúa XI v Xõy
dng v phỏt trin vn húa, con ngi Vit Nam ỏp ng nhu cu phỏt trin bn
vng t nc. Tip tc thc hin cỏc cuc vn ng: Hc tp v lm theo tm
gng o c H Chớ Minh; cuc vn ng Mi thy cụ giỏo l tm gng
o c, t hc v sỏng to; Phong tro thi ua Xõy dng trng hc thõn
thin, hc sinh tớch cc. Nm hc 2014-2015 ton ngnh t chc thc hin im
Nhn Tng cng xõy dng vn húa hc ng v giỏo dc k nng sng cho
hc sinh ó to tin v khớ th mnh m ngay t u nm hc.
Ngay t u nm hc, ban giỏm hiu v t b mụn ó cú trin khai cỏc k
hoch, ch th nm hc; kim tra kho sỏt theo b mụn phõn loi i tng hc
sinh, t ú cú bin phỏp ph o hc sinh yu kộm, bi dng hc sinh khỏ gii.
Hc sinh trung hc ph thụng sau khi c hc chng phn ng oxi hoỏ
kh ; axi sunfuric lp 10, v phn axit nitric lp 11, ó bt u lm
quen vi nhiu dng bi toỏn phc tp, trong ú cú bi toỏn v hn hp st v cỏc
oxit st phn ng vi cỏc cht cú tớnh oxi hoỏ mnh (nh HNO
3
, H
2
SO
4
c
núng ) hoc c vi nhng axit mnh thụng thng (nh HCl, H
2
SO

4
loóng ).
Cú nhiu hc sinh khỏ, gii ó cú k nng gii bi tp ny theo phng
phỏp thụng thng (t n, lp h phng trỡnh).
II. Khú khn:
i tng hc sinh ca trng THPT Vnh nh phn ụng l hc sinh
vựng nụng thụn, vựng sõu, vựng xa thuc huyn Triu Phong tnh Qung Tr
nờn khụng cú nhiu iu kin c v kinh t v thi gian cho vic hc tp.
Rt nhiu hc sinh lp 12 vn cha hiu c bn cht ca cỏc phn ng
ca hn hp st v oxit st vi cỏc cht cú tớnh oxi húa mnh nh axit nitric (hoc
Đề tài: Vận dụng các định luật bảo toàn để giải bài toán về hỗn hợp sắt và oxit sắt Trang 5
Sáng kiến kinh nghiệm Giáo viên: Đặng Quang Thắng
axit sunfuric c, núng) l quỏ trỡnh oxi hoỏ liờn tip Fe bng 2 cht oxi hoỏ l O
v HNO
3
(hoc axit sunfuric c, núng).
a s hc sinh cha bit cỏch ỏp dng cỏc nh lut bo ton vo gii toỏn,
c bit l bo ton electron trong phn ng oxi hoỏ - kh.
Mi dng bi tp cú nhiu phng phỏp gii, nhng hc sinh cha tỡm ra
phng phỏp hiu qu nht gii quyt bi tp.
Thúi quen ca hc sinh v gii bi tp Húa hc bao gi cng l vit
phng trỡnh hoỏ hc, t n, lp h phng trỡnh. Phng phỏp ny ch phự hp
vi nhng bi toỏn n gin, khi s n v s phng trỡnh i s lp c bng
nhau. Mt khỏc, vi mt cõu hi trc nghim khỏch quan trong kim tra (mt
tit, hc kỡ), thi tt nghip, tuyn sinh vo i hc, Cao ng vi thi gian
trung bỡnh 1,8 - 2 phỳt/1 cõu hi thỡ vic gii nhanh bi toỏn ny l vn khỏ
nan gii.
C. GII QUYT VN .
I. Phng phỏp gii mt s dng bi tp in hỡnh:
I.1. Dng t chỏy St trong khụng khớ ri cho sn phm phn ng vi

cht oxi húa: õy l dng bi toỏn kinh in v bi tp st v hn hp st v oxit
st.
Vớ d 1: Nung núng 12,6 gam Fe ngoi khụng khớ sau mt thi gian thu c
m gam hn hp X gm Fe, FeO, Fe
2
O
3
v Fe
3
O
4
. Hn hp ny phn ng ht vi
dung dch HNO
3
loóng (d), thu c 2,8 lớt khớ NO (sn phm kh duy nht,
ktc). Tớnh giỏ tr ca m?
Phõn tớch : S phn ng
Fe
O+

hhX (Fe, FeO, Fe
2
O
3
v Fe
3
O
4
)
3

HNO+


3
e
NO
F
+




Fe b oxi hoỏ thnh Fe
3+
bng 2 cht oxi hoỏ l O v HNO
3
.
Nh vy: + Khi lng oxit s l tng ca khi lng st v oxi.
+ Trong c quỏ trỡnh: cht nhng e l Fe, cht nhn l O v HNO
3
.
Gii quyt vn :
Ta cú n
NO
= 0,125 mol, n
Fe
= 0,225 mol
Gi s mol oxi trong oxit l x ta cú:
Cht kh Cht oxi húa
Fe

Fe
3+
+ 3e
0.225(mol) 0,675(mol)
O + 2e

O
2-
x(mol) 2x(mol)

5
N
+
+ 3e


2
N
+
(NO)
0,375(mol) 0,125(mol)
Tng electron nhng: 0,675 (mol) Tng electron nhn: 2x + 0,375(mol)
Đề tài: Vận dụng các định luật bảo toàn để giải bài toán về hỗn hợp sắt và oxit sắt Trang 6
Sáng kiến kinh nghiệm Giáo viên: Đặng Quang Thắng
p dng nh lut bo ton electron ta cú: 0,675 = 2x + 0,375

x = 0,15
Mt khỏc ta cú:
2

Fe
O
m m m

= +
nờn: m = 12,6 + 0,15x16 = 15 (gam).
Vớ d 2: Nung núng m gam bt st ngoi khụng khớ, sau phn ng thu c
20 gam hn hp X gm Fe, FeO, Fe
2
O
3
v Fe
3
O
4
. Hũa tan ht X trong dung dch
HNO
3
loóng thu c 5,6 lớt hn hp khớ Y gm NO v NO
2
cú t khi so vi H
2
l 19. Tớnh m v th tớch HNO
3
1M ó dựng?
Phõn tớch :
S phn ng:

3
2

2
3 4
( )
2 3
3 3
,
Fe du
( )
HNOO kk
NO
FeO Fe O
Fe NO
Fe O v
Fe NO









+ Hn hp X gm Fe v O trong oxit.
+ Xột c quỏ trỡnh ta thy ch cú Fe nhng e, Cht nhn e l Oxi v HNO
3
.
+
5
N

+
(HNO
3
) nhn electron to thnh
2
N
+
(NO) v
4
N
+
(NO
2
).
+ S mol
5
N
+
(trong HNO
3
) ban u bng tng s mol
5
N
+
(NO
3

) trong mui
v
2

N
+
(NO) cng vi
4
N
+
(NO
2
).
Gii quyt vn :
t s mol ca NO l a (mol), NO
2
l b (mol)
Theo gi thit ta cú:
0,25
30 46
38
0,25
a b
a b
+ =


+

=



Gii h PT ta c:

2
0,125
NO NO
n n mol
= =
Gi s mol Fe v O tng ng trong X l x v y ta cú: 56x + 16y = 20 (1).
Quỏ trỡnh nhng v nhn e:
Cht kh Cht oxi húa
Fe

Fe
3+
+ 3e
x(mol) 3x(mol)
O + 2e

O
2-
y(mol) 2y(mol)

5
N
+
+ 3e


2
N
+
(NO)

0,375(mol) 0,125(mol)

5
N
+
+ 1e


4
N
+
(NO
2
)
0,125 (mol) 0,125(mol)
Tng electron nhng: 3x (mol) Tng electron nhn: 2y + 0,125+ 0,375 (mol)

p dng nh lut bo ton electron ta cú: 3x = 2y + 0,5 (2)
T (1) v (2) ta cú h
56x 16 20
3x 2 0,5
y
y
+ =


=

Đề tài: Vận dụng các định luật bảo toàn để giải bài toán về hỗn hợp sắt và oxit sắt Trang 7
Sáng kiến kinh nghiệm Giáo viên: Đặng Quang Thắng

Gii h trờn ta cú x = 0,3 v y = 0,2 . Nh vy n
Fe
= 0,3 mol vy m = 16,8 gam.
Theo nh lut bo ton nguyờn t ta cú:
3
HNO
n
=
3 3 3
[Fe(NO ) ]NO
n

+
2
NO NO
n n+
=
e
3*
F
n
+
2
NO NO
n n+
nờn
3
HNO
n
= 0,3*3 + 0,125 + 0,125 = 1,15 (mol)

Vy
3
1,15
1,15( ớt)
1
HNO
V l
= =
Ta cng cú th dựng phng trỡnh ion electron tỡm s mol H
+
chớnh l
s mol HNO
3
phn ng:
NO
3



+ e + 2H
+
NO
2
+ H
2
O
NO
3

+ 3e + 4H
+
NO + 2H
2
O

2
3
( )
2* 4*
NO NO
H HNO
n n n
+
= +

I.2. Dng hn hp st v cỏc oxit phn ng vi cht oxi húa mnh:
Vớ d 3: Cho 11,36 gam hn hp gm Fe, FeO, Fe
2
O
3
v Fe
3
O
4
phn ng
ht vi dung dch HNO
3
loóng (d), thu c 1,344 lớt khớ NO (sn phm kh duy
nht, ktc) v dung dch X. Cụ cn dung dch X thu c m gam mui khan.

Tớnh m ?
Phõn tớch : Ta coi nh trong hn hp X ban u gm Fe v O. Nh vy
xột c quỏ trỡnh cht nhng e l Fe cht nhn e l O v
3
NO

. Nu chỳng ta bit
c s tng s mol Fe trong X thỡ s bit c s mol mui Fe(NO
3
)
3
trong dung
dch sau phn ng. Do ú chỳng ta s gii bi toỏn ny nh sau:
Gii quyt vn : S mol NO = 0,06 mol.
Gi s mol Fe v O tng ng trong X l x v y ta cú: 56x + 16y = 11,36 (1).
Quỏ trỡnh nhng v nhn e:
Cht kh Cht oxi húa
Fe

Fe
3+
+ 3e
x(mol) 3x(mol)
O + 2e

O
2-
y(mol) 2y(mol)

5

N
+
+ 3e


2
N
+
(NO)
0,18(mol) 0,06(mol)
Tng electron nhng: 3x (mol) Tng electron nhn: 2y + 0,18 (mol)
p dng nh lut bo ton electron ta cú: 3x = 2y + 0,18 (2)
T (1) v (2) ta cú h:
56x 16 11,36
3x 2 0,18
y
y
+ =


=


Gii h trờn ta cú x = 0,16 v y = 0,15
Nh vy
3 3
( )
0,16
Fe Fe NO
n n= =

mol vy m = 38,72 gam.
Vi bi toỏn ny ta cng cú th quy v bi toỏn kinh in: t m gam st
sau phn ng sinh ra 11,36 gam hn hp gm Fe, FeO, Fe
2
O
3
v Fe
3
O
4
. Hn hp
Đề tài: Vận dụng các định luật bảo toàn để giải bài toán về hỗn hợp sắt và oxit sắt Trang 8
Sáng kiến kinh nghiệm Giáo viên: Đặng Quang Thắng
ny phn ng ht vi dung dch HNO
3
loóng (d), thu c 1,344 lớt khớ NO.
Chỳng ta s tớnh m ri t suy ra s mol Fe v t ú tớnh s mol ca st.
Phỏt trin bi toỏn:
Trng hp 1: Cho nhiu sn phm kh nh NO
2
, NO ta cú vn t h
bỡnh thng tuy nhiờn cht nhn e bõy gi l HNO
3
thỡ cho 2 sn phm.
Trng hp 2: Nu ra yờu cu tớnh th tớch hoc khi lng ca HNO
3
thỡ ta tớnh s mol da vo bo ton nguyờn t N khi ú ta s cú:

3 3 3 2
ụi ớ

3 ( )
mu Kh
HNO NO NO Fe NO NO
n n n n n n
= + = +
Hoc theo phng trỡnh ion- electron nh sau:
NO
3

+ 3e + 4H
+
NO + 2H
2
O
T ú cú: s mol HNO
3
phn ng = s mol H
+
= 4 * s mol NO
Trng hp 3: Cú th ỏp dng cỏch gii trờn cho hn hp oxit cỏc kim loi
khỏc ngoi st.
Vớ d 4: Cho a g hn hp gm CuO; Fe
2
O
3
; FeO cú s mol bng nhau nung
núng vi H
2
thu c 6,4 g hn hp D gm 2 kim loi v 4 oxit. Ho tan hon
ton D trong dd HNO

3
loóng d thu c 0,672 lit khớ NO (ktc) l sn phm kh
duy nht. Tớnh a?
Gii quyt vn : Gi s mol mi oxit CuO, Fe
2
O
3
, FeO trong a gam hn
hp u l x, ta cú: Cu = x mol, Fe = 3x mol.
Cht kh Cht oxi húa
Cu

Cu
2+
+ 2e
x(mol) 2x(mol)
Fe

Fe
3+
+ 3e
3x(mol) 9x(mol)
O + 2e

O
2-
y(mol) 2y(mol)

5
N

+
+ 3e


2
N
+
(NO)
0,09(mol) 0,03(mol)
Tng electron nhng: 11x (mol) Tng electron nhn: 2y + 0,09 (mol)
Lp c h phng trỡnh:
11x = 2y + 0,09 (theo bo ton electron)
64x + 56. 3x + 16y = 6,4 (khi lng ca hn hp D)
Gii ra c: x = 0,02225. Vy a = 6,942 (g)
I.3. Dng kh khụng hon ton Fe
2
O
3
sau cho sn phm phn ng vi
cht oxi húa mnh l HNO
3
hoc H
2
SO
4
c núng:
Vớ d 5: Cho mt lung khớ CO i qua ng s ng m gam Fe
2
O
3

nung núng.
Sau mt thi gian thu c 10,44 gam cht rn X gm Fe, FeO, Fe
2
O
3
v Fe
3
O
4
.
Hũa tan ht X trong dung dch HNO
3
c, núng thu c 4,368 lớt NO
2
(sn phm
kh duy nht ktc). Tớnh m ?
Phõn tớch : S phn ng
Đề tài: Vận dụng các định luật bảo toàn để giải bài toán về hỗn hợp sắt và oxit sắt Trang 9
Sáng kiến kinh nghiệm Giáo viên: Đặng Quang Thắng
3
3 4
2
2 3
2 3
2 3
,
, Fe
( )
o
HNO dn

CO
t
FeO Fe O
NO
Fe O
Fe O
Fe NO









Trong trng hp ny xột quỏ trỡnh u v cui ta thy cht nhng e l
CO, cht nhn e l HNO
3
. Nhng nu bit tng s mol Fe trong oxit ta s bit
c s mol Fe
2
O
3
. Bi vy ta dựng chớnh d kin bi toỏn hũa tan X trong HNO
3
tớnh tng s mol Fe.
Gii quyt vn : Theo ra ta cú:
2
0,195

NO
n mol
=
Gi s mol Fe v O tng ng trong X l x v y ta cú: 56x + 16y = 10,44 (1).
Quỏ trỡnh nhng v nhn e:
Cht kh Cht oxi húa
Fe

Fe
3+
+ 3e
x (mol) 3x(mol)
O + 2e

O
2-
y(mol) 2y(mol)

5
N
+
+ 1e


4
N
+
(NO
2
)

0,195(mol) 0,195(mol)

Tng electron nhng: 3x (mol)
Tng electron nhn: 2y + 0,195(mol)
p dng nh lut bo ton electron ta cú: 3x = 2y + 0,195 (2)
T (1) v (2) ta cú h PT:
56x 16 10,44
3x 2 0,195
y
y
+ =


=


Gii h trờn ta cú x = 0,15 v y = 0,1275
Nh vy n
Fe
= 0,15 mol nờn
2 3
0,075
Fe O
n mol=

m = 12 gam.
Nhn xột:
Vi bi toỏn trờn, ta cng cú th gii theo cỏch tớnh s mol O b CO ly theo
phng trỡnh:
2

2
2CO O e CO


+

v
5
N
+
+ 1e


4
N
+
(NO
2
)
Sau ú da vo nh lut bo ton khi lng ta cú: m = 10,44 + m
O
.
Phỏt trin bi toỏn:
Nu l dng kh khụng hon ton mt oxit st khỏc (nh Fe
3
O
4
hoc FeO)
thỡ khụng th ỏp dng phng phỏp trờn c, m dựng phng phỏp quy v bi
toỏn kinh in: oxi hoỏ 1 lng n cht Fe ban u bng 2 cht oxi hoỏ l O v

HNO
3
hoc H
2
SO
4
c núng gii bi toỏn ny.
I.4. Dng hn hp oxit st phn ng vi axit thng: H
+
(HCl, H
2
SO
4
loóng )
Tng quan: õy khụng phi l phn ng oxi húa kh m ch l phn ng trao
i. Trong phn ng ny ta coi ú l phn ng ca:
2
2
2H O H O
+

+

v to ra
cỏc mui Fe
2+
v Fe
3+
trong dung dch. Nh vy nu bit s mol H
+

ta cú th bit
Đề tài: Vận dụng các định luật bảo toàn để giải bài toán về hỗn hợp sắt và oxit sắt Trang 10
Sáng kiến kinh nghiệm Giáo viên: Đặng Quang Thắng
c khi lng ca oxi trong hn hp oxit v t ú cú th tớnh c tng s mol
st trong hn hp ban u.
Vớ d 6: Cho 7,68 gam hn hp gm FeO, Fe
3
O
4
, Fe
2
O
3
tỏc dng va ht vi
260 ml HCl 1M thu c dung dch X. Cho X phn ng vi dung dch NaOH d
thu c kt ta Y. Nung Y ngoi khụng khớ n khi lng khụng i thu c
n khi lng khụng i c m(g) cht rn. Tớnh m?
Phõn tớch :
S
2 2
2 3 2 3
3
3
3 4
( )
( )
HCl NaOH nungtrongkk
FeO
FeCl Fe OH

Fe O Fe O
FeCl
Fe OH
Fe O













+ Ta coi H
+
ca axit ch phn ng vi O
2-
ca oxit
+ Ton b Fe trong oxit chuyn v Fe
2
O
3
+ T s mol H
+
ta cú th tớnh c s mol O trong oxit t ú cú th tớnh
c lng Fe cú trong oxit.

+ Nung cỏc kt ta ngoi khụng khớ u thu c Fe
2
O
3
Gii quyt vn : Ta cú
0,26
HCl
H
n n mol
+
= =
Theo phng trỡnh:
2H
+
+ [O
2-
]

H
2
O trong O
2-
l oxi trong hn hp oxit
0,26(mol) 0,13(mol)
2
O
n

= 0,13 (mol) m theo nh lut bo ton khi lng ta cú: m
Fe

+ m
O
=7,68(g)
Nờn m
Fe
= 7.68 0,13*16 =5,6(gam)

n
Fe
= 0,1 mol
Ta li cú: 2Fe

Fe
2
O
3
0,1(mol) 0,05(mol)
Vy m = 0,05*160 = 8 (gam).
Nhn xột: Ngoi cỏch gii trờn ta cng cú th quy hn hp v ch cũn FeO v
Fe
2
O
3
vỡ Fe
3
O
4
coi nh l hn hp ca FeO.Fe
2
O

3
vi s mol nh nhau.
I.5. Dng st v hn hp oxit st phn ng vi axit thng: H
+
(HCl,
H
2
SO
4
loóng )
Tng quan: Dng ny c bn ging dng th 4 tuy nhiờn sn phm phn ng
ngoi H
2
O

cũn cú H
2
do Fe phn ng. Nh vy liờn quan n H
+
s cú nhng phn
ng sau:
Nh vy chỳng ta cú th da vo tng s mol H
+

v s mol H
2
tỡm s mol ca
O
2-
t ú tớnh c tng s mol ca Fe.

Vớ d 7: Cho 20 gam hn hp gm Fe, FeO, Fe
3
O
4
, Fe
2
O
3
tỏc dng va ht vi
700 ml HCl 1M thu c dung dch X v 3,36 lớt khớ H
2
(ktc). Cho X phn ng
Đề tài: Vận dụng các định luật bảo toàn để giải bài toán về hỗn hợp sắt và oxit sắt Trang 11
2
2
2
2 2
2
H e H
H O H O
+
+
+

+

Sáng kiến kinh nghiệm Giáo viên: Đặng Quang Thắng
vi dung dch NaOH d thu c kt ta Y. Nung Y ngoi khụng khớ n khi
lng khụng i thu c c m(g) cht rn. Tớnh giỏ tr ca m?
Phõn tớch :

S
2
2
2 2 3
2 3
3
3
3 4
( )
( )
HCl NaOH nungtrongkk
Fe
H
FeO
Fe OH
FeCl Fe O
Fe O
Fe OH
FeCl
Fe O

+ Ta coi H
+
ca axit va nhn electron thnh H
2
v phn ng vi O
2-
ca oxit
+ Ton b lng Fe ban u v trong oxit cui cựng chuyn v Fe
2
O
3
+ T tng s mol H
+
v s mol H
2
ta cú th tớnh c s mol O
2-
trong oxit t ú
tớnh c lng Fe cú trong oxit.
Gii quyt vn : Ta cú
2
0,7 , 0,15
HCl H

H
n n mol n mol
+
= = =
Ta cú phng trỡnh phn ng theo H
+
:
2
2
2
2 2 (1)
2 (2)
H e H
H O H O
+
+
+

+

T (1) ta cú
0,3
H
n mol
+
=
(vi s mol H
2
=0,15mol) nh vy s mol H
+

phn ng
theo phn ng (2) l 0,4 mol (tng 0,7 mol). Vy s mol O
2-
l: 0,2 mol
Theo nh lut bo ton khi lng ta cú: m
Fe
+ m
O
=7,68
Nờn m
Fe
= 20 0,2x16 =16,8 (gam)

n
Fe
= 0,3 mol
Ta li cú 2Fe

Fe
2
O
3
. Vy m = 160 x 0,03/2 = 24 gam.
I.6. Dng chuyn i hn hp tng ng:
Tng quan: Trong s oxit st thỡ ta coi Fe
3
O
4
l hn hp ca FeO v Fe
2

O
3
cú s mol bng nhau. Nh vy cú th cú hai dng chuyn i. Khi ra cho s
mol FeO v Fe
2
O
3
cú s mol bng nhau thỡ ta coi nh trong hn hp ch l Fe
3
O
4.
cũn nu khụng cú d kin ú thỡ ta coi hn hp l FeO v Fe
2
O
3
. Nh vy hn
hp t 3 cht ta cú th chuyn thnh hn hp 2 cht hoc 1 cht tng ng.
Vớ d 8: Hn hp A gm FeO, Fe
2
O
3
, Fe
3
O
4
(trong ú s mol FeO bng s
mol Fe
2
O
3

). Hũa tan 4,64 gam trong dung dch H
2
SO
4
loóng d c 200 ml dung
dch X. Tớnh th tớch dung dch KMnO
4
0,1M cn thit phn ng ht 100 ml
dung dch X?
Phõn tớch :
Theo ra s mol FeO bng s mol ca Fe
2
O
3
nờn ta coi nh hn hp ch
cú Fe
3
O
4
. Sau khi phn ng vi H
2
SO
4
s thu c 2 mui l FeSO
4
v Fe
2
(SO
4
)

3
.
Dung dch KMnO
4
tỏc dng vi FeSO
4
trong H
2
SO
4
d. Nh vy t s s mol ca
Fe
3
O
4
ta cú th tớnh c s mol ca FeSO
4
t ú tớnh s mol KMnO
4
theo
phng trỡnh phn ng hoc phng phỏp bo ton electron.
Đề tài: Vận dụng các định luật bảo toàn để giải bài toán về hỗn hợp sắt và oxit sắt Trang 12
Sáng kiến kinh nghiệm Giáo viên: Đặng Quang Thắng
Gii quyt vn : Vỡ s mol ca FeO bng s mol ca Fe
2
O
3
nờn ta coi hn
hp ch cha Fe
3

O
4
.
Ta cú:
3 4
eF O
n
=
4,64
232
0,02=
(mol)
PTHH: Fe
3
O
4
+ 4H
2
SO
4


FeSO
4
+ Fe
2
(SO
4
)
3

+ 4H
2
O
0,02(mol) 0,02 (mol)
Trong 100 ml X s cú 0,01 mol FeSO
4
=
2
eF
n
+
nờn:
Cht kh Cht oxi húa
Fe
2+


Fe
3+
+ 1e
0,01(mol) 0,01(mol)
7
Mn
+
+ 5e


2
Mn
+

0,002(mol) 0,01(mol)
Nh vy ta cú:
7
4
KMnO
Mn
n n
+
=
= 0,02 (mol) =>
4
0,002
0,1
0,02
KMnO
V = =
(lớt) hay 20 ml.
Vớ d 9: Cho m gam hn hp oxit st gm FeO, Fe
3
O
4
v Fe
2
O
3
tan va ht
trong dung dch H
2
SO
4

to thnh dung dch X. Cụ cn dung dch X thu c
70,4 gam mui, mt khỏc cho Clo d i qua X ri cụ cn thỡ thu c 77,5 gam
mui. Tớnh giỏ tr ca m?
Phõn tớch : Cho oxit tỏc dng vi H
2
SO
4
ta s thu c 2 mui FeSO
4
v
Fe
2
(SO
4
)
3
. Do ú ta cú th coi hn hp ban u ch gm hai oxit FeO v Fe
2
O
3
. Ta
thy khi lng mui tng lờn ú l do phn ng:
2Fe
2+
+ Cl
2


2Fe
3+

+ 2Cl
-
Nh vy khi lng tng lờn ú l khi lng ca Clo. Vy t khi lng
ca Clo ta cú th tớnh ra s mol ca Fe
2+
t ú tớnh c s mol FeO, mt khỏc ta
cú tng khi lng mui FeSO
4
v Fe
2
(SO
4
)
3
m bit c FeSO
4
vy t õy ta
tớnh c Fe
2
(SO
4
)
3
v nh vy bit c s mol ca Fe
2
O
3.
Gii quyt vn :
Quy i hn hp ban u v hn hp mi gm: FeO v Fe
2

O
3
ta cú PTHH:
FeO + H
2
SO
4


FeSO
4
+ H
2
O
Fe
2
O
3
+ 3H
2
SO
4


Fe
2
(SO
4
)
3

+ 3H
2
O
Khi lng tng lờn ú chớnh l khi lng ca Cl
-
cú trong mui theo phng
trỡnh:
2Fe
2+
+ Cl
2


2Fe
3+
+ 2Cl
-
Vy
77,5 70,4
0,2
35,5
Cl
n mol


= =
. Nh vy s
2
4
0,2

FeSO FeO
Fe
n n n mol
+
= = =
M
4 2 4 3
( )
70,4
FeSO Fe SO
m m+ =
vy:
2 4 3
e ( )
70,4 0,2*152
0,1( )
400
F SO
n mol

= =

Nờn
2 4 3 2 3
( )
0,1
Fe SO Fe O
n n mol= =
Do ú:
2 3

e eF O F O
m m m= + =
0,2*72 + 0,1*160 = 30,4 (gam) Vy m = 30,4 gam

II. Mt s bi tp vn dng:
Đề tài: Vận dụng các định luật bảo toàn để giải bài toán về hỗn hợp sắt và oxit sắt Trang 13
Sáng kiến kinh nghiệm Giáo viên: Đặng Quang Thắng
Bi 1: m gam st ngoi khụng khớ mt thi gian c hn hp rn gm Fe,
FeO, Fe
2
O
3,
v Fe
3
O
4
cú tng khi lng l 30g. Cho hn hp ny tan trong HNO
3
d c 5,6 lớt NO duy nht (ktc). Tớnh m?
(ỏp ỏn: 25,2 gam)
Bi 2: Hn hp X gm Fe, FeO, Fe
2
O
3
. Cho mt lung khớ CO i qua ng s
ng m gam hn hp X un núng. Sau khi kt thỳc thớ nghim thu c 64g cht
rn v 11,2 lớt khớ B (ktc) cú t khi so vi H
2
l 20,4. Tớnh m ?
(ỏp ỏn:70,4 gam)

Bi 3: kh hon ton 3,04 gam hn hp Y (gm FeO, Fe
3
O
4
, Fe
2
O
3
) thỡ cn
0,05 mol H
2
. Nu ho tan hon ton 3,04 gam hn hp Y trong dung dch H
2
SO
4
c thỡ thu c khớ SO
2
(sn phm kh duy nht). Tớnh th tớch khớ SO
2
(ktc)?
(ỏp ỏn: 0,224 lớt)
Bi 4: t chỏy m gam st ngoi khụng khớ sau mt thi gian thu c 5,04 gam
hn hp X gm st v cỏc oxit st. Hũa tan hn hp X trong HNO
3
loóng d thu
c 0,784 lớt khớ (ktc) gm NO v NO
2
cú t khi so vi H
2
l 19. Tớnh m?

(ỏp ỏn: 3,92 gam)
Bi 5: t chỏy 16,8 gam bt st ngoi khụng khớ, sau mt thi gian thu c
hn hp X gm st v cỏc oxit. Cho hũa tan ht X trong dung dch H
2
SO
4
c
núng thu c 5,6 lớt khớ SO
2
(sn phm kh duy nht ktc).
b. Tớnh m?
a. Nu thay H
2
SO
4
bng HNO
3
c núng thỡ th tớch NO
2
(ktc) l bao nhiờu?
(ỏp ỏn: a. 20 gam; b. 11,2 lớt)
Bi 6: Cho mt lung khớ CO i qua ng s ng m gam Fe
2
O
3
nung núng. Sau
mt thi gian thu c hn hp X nng 44,64 gam gm Fe, FeO, Fe
3
O
4

, Fe
2
O
3
.
Hũa tan X bng HNO
3
loóng d thu c 3,136 lớt khớ NO (ktc). Tớnh m?
(ỏp ỏn: 48 g)
Bi 7: Cho mt lung khớ CO i qua ng s ng 18,08 gam Fe
2
O
3
nung núng.
Sau mt thi gian thu c hn hp X nng 13,92 gam gm Fe, FeO, Fe
3
O
4
,
Fe
2
O
3
. Hũa tan X bng HNO
3
c núng thu c V lớt khớ NO
2
(ktc). Tớnh V?
(ỏp ỏn: 11,648 lớt)
Bi 8: Hn hp M cú khi lng 12 gam gm Fe, FeO, Fe

3
O
4
, Fe
2
O
3
. Ho tan ht
M vo H
2
SO
4
c, núng d thu c 3,36 lớt SO
2
(tkc) duy nht. Cụ cn dung
dch thu c bao nhiờu gam mui khan?
(ỏp s: 36 gam)
Bi 9: Ly m gam hn hp (FeO, Fe
2
O
3
, Fe
3
O
4
) em ho vo HNO
3
m c d
thỡ nhn c 4,48 lớt NO
2

(ktc) v dung dch X. Cụ cn dung dch X c 145,2
gam mui khan. Tỡm giỏ tr ca m?
(ỏp s: 46,4 gam)
Bi 10: Nung 2,23 gam hn hp X gm cỏc kim loi Fe, Al, Zn, Mg trong oxi,
sau mt thi gian thu c 2,71 gam hn hp Y. Hũa tan hon ton Y vo dung
Đề tài: Vận dụng các định luật bảo toàn để giải bài toán về hỗn hợp sắt và oxit sắt Trang 14
Sáng kiến kinh nghiệm Giáo viên: Đặng Quang Thắng
dch HNO
3
(d), thu c 0,672 lớt khớ NO (sn phm kh duy nht, ktc).
Tớnh s mol HNO
3
ó phn ng?
(ỏp s: 0,18 mol)
Bi 11: Cho 11,2g Fe tỏc dng vi oxi c m gam hn hp X gm cỏc oxit. Hũa
tan ht X vo dd HNO
3
d thu c 896 ml NO (kc, sn phm kh duy nht).
Tớnh giỏ tr ca m?
(ỏp s: 15,04 gam)
Bi 12: m gam bt Fe ngoi khụng khớ mt thi gian thu c 11,8g hn hp
gm Fe v cỏc oxit st. Hũa tan hon ton hn hp ú bng dd HNO
3
loóng thu
c 2,24 lit khớ NO duy nht (ktc). Giỏ tr ca m l?
(ỏp s: 9,94 gam)
Bi 13: Cho khớ CO i qua m gam oxit Fe
2
O
3

t núng, ta c 13,92 gam hn
hp Y (gm 4 cht rn). Hn hp X ho trong HNO
3
c d c 5,824 lớt NO
2
(ktc), Vy m cú giỏ tr l?
(ỏp s: 16,0 gam)
Bi 14: Cho khớ CO i qua Fe
2
O
3
t núng, ta c m gam hn hp rn X gm 4
cht. Hn hp rn X em ho vo HNO
3
m c núng d, nhn c 2,912 lớt
NO
2
(ktc) v 24,2 gam Fe(NO
3
)
3
khan. Vy m cú giỏ tr l?
(ỏp s: 6,96 gam)
Bi 15: Kh Fe
2
O
3
bng CO nhit cao thu c hn hp X gm 4 cht rn.
Chia X thnh 2 phn bng nhau. P1 tỏc dng vi dd HNO
3

d thu c 0,02 mol
NO v 0,03 mol N
2
O. P2 tan hon ton trong dd H
2
SO
4
c núng thu c V lit
khớ SO
2
(ktc). Giỏ tr ca V l?
(ỏp s: 3,36 lớt)
III. Kt qu t c:
Trong khi ging dy bi dng hc sinh gii v ụn thi tuyn sinh i hc -
Cao ng tụi ú cú rt nhiu trn tr khi dy phn hn hp st v hp cht ca st.
Tụi nhn thy k c thi hc sinh gii v thi tuyn sinh i hc - Cao ng
s lng cõu hi v st v hp cht st luụn chim mt t l nht nh v c bit
l nhng bi toỏn kinh in. Trờn thc t nh vy, tụi ó mnh dn a cỏc
phng phỏp gii dng bi tp ny vo v qua ging dy tụi nhn thy hc sinh
nm vn tng i nh nhng v cú hiu qu rừ rt khụng nhng ch nhng
hc sinh khỏ gii m mt s hc sinh trung bỡnh ó tip cn v ỏp dng c
mt s bi tp.
Đề tài: Vận dụng các định luật bảo toàn để giải bài toán về hỗn hợp sắt và oxit sắt Trang 15
Sáng kiến kinh nghiệm Giáo viên: Đặng Quang Thắng
Tụi ó hng dn cỏch lm ny cho nhiu lp hc sinh v thu c kt qu
rt ỏng tng i cao. Vi kiu bi ny, hc sinh khỏ gii ch lm trong khong
t 1 n 2 phỳt/cõu tu theo tớnh cht n gin hay phc tp ca bi.
Trong thi gian th nghim nm hc 2013 2014 tụi ó thu c nhng
kt qu nht nh, c th hin thụng qua cỏc 12A1, 12A2 trng THPT Vnh
nh nh sau:

1) Trc khi ỏp dng phng phỏp:
Thi gian trung bỡnh hc sinh lm 1 bi tp dng hn hp st v oxit st
trờn phiu hc tp thu c kt qu thu c nh sau:
Lp S s
< 5 phỳt
5-10 phỳt >10 phỳt khụng gii c
12A1 46 5 15 18 8
12A2 46 2 12 16 16
Cng 92 7 27 34 24
T l (%) 100 7,6 29,3 37,0 26,1
Tin hnh lm bi kim tra trc nghim trờn phiu hc tp bao gm 10 bi
tp trong thi gian 30 phỳt thu c kt qu nh sau:
Lp S s Gii Khỏ Trung bỡnh Yu, kộm
12A1 46 3 7 28 8
12A2 46 1 7 21 17
Cng 92 4 14 49 25
T l (%) 100 4,3 15,2 53,3 27,2
2) Sau khi ỏp dng phng phỏp:
Thi gian trung bỡnh hc sinh lm 1 bi tp dng hn hp st v oxit st
trờn phiu hc tp thu c kt qu thu c nh sau:
Lp S s
< 1 phỳt
1-2 phỳt 2-3 phỳt >3 phỳt
12 A1 46 7 12 21 6
12 A2 46 5 11 18 12
Cng 92 12 23 39 18
T l (%) 100 13,0 25,0 42,4 19,6
Tin hnh lm bi kim tra trc nghim trờn phiu hc tp bao gm 10 bi
tp trong thi gian 30 phỳt thu c kt qu nh sau:
Lp S s Gii Khỏ Trung bỡnh Yu, kộm

12A1 46 15 17 12 1
12A2 46 8 16 17 5
Cng 92 23 33 29 6
T l (%) 100 25,0 35,9 31,5 6,6
Sau khi hc sinh nm c phng phỏp trờn thỡ cỏc bi tp v hn hp st
v oxit st khụng cũn l vn tr ngi cho hc sinh khi ụn thi i hc v thi hc
sinh gii. õy l kt qu ỏng khớch l v chỳng ta chc chn rng s hc sinh khỏ
Đề tài: Vận dụng các định luật bảo toàn để giải bài toán về hỗn hợp sắt và oxit sắt Trang 16
Sáng kiến kinh nghiệm Giáo viên: Đặng Quang Thắng
gii, k c hc sinh trung bỡnh s khụng cm thy khú khn khi gp dng bi toỏn
ny trong cỏc bi kim tra v trong cỏc kỡ thi.

PHN TH BA: KT LUN V KIN NGH - XUT.
Qua nghiờn cu v ỏp dng cho i tng hc sinh lp 12 trng THPT
Vnh nh tụi nhn thy: Dng bi tp v st v oxit st cú vai trũ rt quan trng
trong chng trỡnh húa hc THPT. Thụng qua vic gii bi tp húa hc v st v
oxit st, hc sinh cng c v nm vng c cỏc khỏi nim cng nh cỏc tớnh
cht ca cht ca st v cỏc hp cht ca st. Cn c vo thc trng hc tp ca
hc sinh v cụng tỏc ging dy, bi dng hc sinh gii hin nay, tụi ngh rng
ngi giỏo viờn cn phi n lc nghiờn cu, tham kho, trao i kinh nghim
tỡm ra phng phỏp ti u nht ging dy hng dn hc tp tớch cc, rốn
luyn úc t duy sỏng to v cú lũng am mờ yờu thớch i vi mụn hc.
Phn quan trng nht trong quỏ trỡnh ỏp dng phng phỏp ny l giỳp
hc sinh nh hng c dng bi tp, tỡm ra bn cht ca vn rỳt ngn
thi gian gii bi tp. ng thi giỳp hc sinh gii quyt c cỏc bi toỏn khú,
phc tp vi thi gian nhanh nht ỏp ng c yờu cu v kim tra v thi c
trong bi cnh hin nay.
Trờn õy l nhng kinh nghim m tụi ó tớch lu c trong quỏ trỡnh
ging dy, bi dng hc sinh gii, ụn thi i hc - Cao ng. Vỡ thi gian cú hn
v kinh nghim bn thõn cha nhiu nờn chc chn ti ny s cú nhiu iu cn

b sung. Tụi rt mong nhn c cỏc ý kin úng gúp ca Ban giỏm hiu nh
trng, t chuyờn mụn v cỏc ng nghip ti ny c hon thin v c
ỏp dng rng rói hn trong thc tin dy hc.
Xin chõn thnh cm n!

Triu Phong, ngy 25 thỏng 10 nm
2014
Ngi vit
ng Quang Thng
Đề tài: Vận dụng các định luật bảo toàn để giải bài toán về hỗn hợp sắt và oxit sắt Trang 17
Sáng kiến kinh nghiệm Giáo viên: Đặng Quang Thắng
TI LIU THAM KHO
1. Nguyn Xuõn Trng (Ch biờn), Phm Vn Hoan, T Vng Nghi,
ỡnh Róng, Nguyn Phỳ Tun, Húa hc 12 ban c bn NXB Giỏo dc, 2007.
2. Nguyn Xuõn Trng (Ch biờn), T Ngc nh, Phm Vn Hoan, Bi
tp Húa hc 12 NXB Giỏo dc, 2007.
3. Nguyn Thanh Khuyn, Phng phỏp gii toỏn Húa hc vụ c NXB
Giỏo dc, 1998.
4. Nguyn Cng (Ch biờn), Nguyn Mnh Dung, Nguyn Th Su,
Phng phỏp dy hc Húa hc, NXB Giỏo dc, 2001.
5. Trn Th , ng Trn Phỏch, C s lớ thuyt cỏc phn ng húa hc
NXB Giỏo dc, 2008.
6. Phm Ngc Bng (Ch biờn), V Khc Ngc, Hong Th Bc, T S
Chng, Lờ Th M Trang, Hong Th Hng Giang, Vừ Th Thu Cỳc, Lờ Phm
Thnh, Khiu Th Hng Chi, 16 phng phỏp v k thut gii nhanh bi tp trc
nghim mụn Húa hc NXB i hc S phm, 2010.
7. thi tuyn sinh i hc cao ng cỏc khi A, B mụn Húa hc t nm
2007 2014.
Đề tài: Vận dụng các định luật bảo toàn để giải bài toán về hỗn hợp sắt và oxit sắt Trang 18
Sáng kiến kinh nghiệm Giáo viên: Đặng Quang Thắng

MC LC
PHN TH NHT: T VN Trang 1
I. Lớ do chn ti Trang 1
II. Mc ớch nghiờn cu Trang 1
III. i tng v phm vi nghiờn cu Trang 2
IV. Nhim v nghiờn cu Trang 2
V. Phng phỏp nghiờn cu Trang 2
VI. Thi gian nghiờn cu Trang 2
PHN TH HAI: NI DUNG Trang 3
A. Tng quan v ti Trang 3
I. Cỏc nh lut vn dng Trang 3
II. Tng quan v bi tp hn hp st v oxit st Trang 3
III. u im ca phng phỏp Trang 4
IV. Nhc im ca phng phỏp Trang 4
B. Thc trng ca ti Trang 5
I. Thun li Trang 5
II. Khú khn Trang 5
C. Gii quyt vn Trang 6
I. Phng phỏp gii mt s bi tp in hỡnh Trang 6
II. Mt s bi tp vn dng Trang 13
III. Kt qu t c Trang 15
PHN TH BA: KT LUN V KIN NGH - XUT Trang 17
TI LIU THAM KHO Trang 18
Đề tài: Vận dụng các định luật bảo toàn để giải bài toán về hỗn hợp sắt và oxit sắt Trang 19