Lý thuyết trò chơi và kiểm soát nhóm lợi ích tại việt nam

TAP CHi KHOA HQC XA HOI sg 8
1192) 2014
LY
THUY6T
TRO
CHai
VA
KieiM
SOAT NHOM LOi iCH TAI VIET NAM
TRjNH QU6C
TRUNG
Nhom loi ich la mpt hien twang tdt yeu va tin tai cung vdi qua trinh hinh thanh va phat
trien cua xa hoi
loai
ngwai.
Nhom lai ich c6 tac dong vira tich
cwc,
vira tidu
circ
din loi
ich chung cua toan xa hoi. Tai Viet Nam, nhCrng nhom lai ich tieu cwc da gay ra
nhCrng
hau qua nghiem trong doi vai lai ich chung cua toan xa hpi.
L}
thuyet tro chai
se giup hieu ro han
sw Iwa
chon cua nhdm iai ich tieu cwc tai Viet Nam, lam ca sd cho
mpt si giai phap kiim soat hanh vl nay.
1.
LV

THUYtT
VA
KHAI
NIEIVI
Ly thuylt tro ehoi
dypc
phat triln boi ba
nha kinh tl hpc la John Nash, John
Harsanyi va Rehart Seiten (dyoc trao
giai Nobel kmh te nam
1994)
nham hoa
giai nhyng tranh chap nay sinh
trcng
qua
trinh
kinh
dpanh trpng dilu kipn hgi nhap
kinh tl tgan cau. Ly thuylt tro choi se
giiip cho eae doanh nghiep dya ra eac
chien
lu'oe
phan irng khac nhau trong
tyong
quan vol cac
dii
thii canh tranh
cua minh, trong tu'ong quan "ngyoi moi"
"ngyoi eu",
khi

sy
xuit
hien eiia ngyoi
moi
CO thi
gay thiet hai eho lpi Ich hoac
gla tang chi phi eua minh len.
Thuat
ngii'
"nhom,
lpi Ich nhom va nhom
Igi Ich" da xuat hien ciing vol sy phat
then cua xa hpi loai ngiroi. Trong thcri
gian
gin
day tai Viet Nam, chiing ta ed
xu hyong ap dat ham y tieu
eye
dll vol
"loi ich nhom" va "nhom ioi ich" mac
dii
"loi ich" ehinh la nguon glc
cit loi
cua sy
hinh
thanh, phat triln va dinh hinh xa hoi
Trjnh Quoc Trung Tien sT.
Vi^n
Khoa hoc Xa
hpi vung Nam

Bp.
hien dai.
"Nhdm"
la mpt tap hpp eac ca nhan, tl
chirc hoac quoc gia ciing nhau
tin
tai, ho
trp va kilm soat lln nhau
tiiy
thugc vao
hpan canh lieh sir cu
thi.
"Lgi ich nhcm" la cac Ipi ich chung cua
nhom,
dypc cac thanh vien ehia se va no
lye dat dygc tren eo so hgp tac va phan
ehia Igi ich theo mirc dg dong gop cua
cae
ben.
"Nhdm
Ipi ich" la tap hgp cac ca nhan, tl
chirc hgac
quie
gla eo ciing Ipi ich.
2. PHAN LOAI
NH6M
Lai
ICH VA
LPI
iCH NHOM

2.1.
Phan loai nhom ipi ich
Tiiy
theo each thirc phan
loai
ma cac nha
nghien ciru co the
xIp
cac thyc
thi
nhom igi ich thanh cae cum khac nhau.
Tuy nhien, tieu ehi
phi
biln va dygc sir
dung rpng rai nhat la dya tren ty each
phap ly cho rang cac nhom ipi Ich ed
thi
bao gom (1) Cac
quIc
gia ton tai
dydi
hinh thirc lien bang hogc cgng dong cac
quoc gla, cae
nu'oe,
vting lanh tho dpc
lap;
(2) Cac to chirc
quIe
tl nhu' Lien
TRINH

QUQC TRUNG
-
LtTHUY^TROCHai
VAK1£M
SOAT
Hipp Quoc, Ngan hang The
gidi,
QuJ
Tiln tp Quoc tl, V.V.; (3) Cdc lien
kit
hinh thanh dya tren thda thuan song
phuang,
da phuang ve quan sy va
thuang mgi nhu NATO hoge cae FTA
hoac TPP; (4) Cac tl chdc kinh tl, chinh
trj,
xa hpi va tdn giao.
Ngoai
ra, dung tu gdc do "dgo
due
hpe",
nhdm Igi ich ed
thi
chia thdnh "nhdm Igi
ich tich
cue"
vd "nhdm Igi ich tieu
cue",
trong do nhdm lgi ich tieu
cue

hudng
den vipc thda man Igi ich cua minh bang
cdch hy sinh lgi ich cua ngudi khdc hoac
eua nhdm ngudi khdc.
2,2.
Phan logi Igi ich nhdm
Lgi ich nhdm bao gom cac muc tieu md
nhdm mong muon dat dugc lien quan
din
(1) quyen lyc; (2) tai chinh; (3) danh
tilng;
(4) tim anh hudng.
Tren ca sd cua Igi ich nhdm ma xa hpi
loai ngudi da hinh thdnh va phat triln
nhu hipn nay. Tuy nhien, lgi ich nhdm
se tiem in ede mau thuin trong xa hpi
vd khi cdc nhdm Igi ich khdng
thi
thuang lugng vdi nhau mpt
each
hda
binh thi cdch mang xa hpi cd dieu kien
xay
ra.
3. NHAN
D1$N LCp-l ICH
NHOM
3.1.
Nhan dipn Igi ich nhdm tren
thi

gidi
Dung tu gdc dp toan ciu, lgi ich nhdm
hipn nay the
hi$n
rit rd d cdc cupc "diu
tranh"
giua cdc quoc gia lien quan
din
mpi ITnh vyc trong ddi song duang dgi:
qudn sy, ehinh trj, kinh te, giao
due,
tdn
gido.
v.v.
Dudi ddy td mgt s6 diln hinh vl su "va
chgm"
giug cae nhdm Igi ich cd the anh
hudng mgnh me
din
sy
tin
tgi vd phdt
triln
bin
vung eug toan the
gidi:
- Nga dong y cho Crimea sap nhgp sau
khi ly khai khdi Ukraine da khdi ddng cho
tiln trinh tai Igp trgt tu the gidi mdi trong
khi hdnh dgng nay lai bj phan ung manh

me bdi Hoa Ky vd Lien minh chdu Au;
- Hiep djnh Doi tdc xuyen Thdi Binh
Duang dang duge 12 quoc gia (trong do
cd Viet Nam) tien hdnh ddm phdn tren ea
sd cac ben deu dugc dam bao "Igi ieh
qude gia";
3.2. Nhan dien nhdm lai ich tieu cue tgi
Viet
Nam
vin dl "igi ich nhdm", "nhdm Igi ich" va
"kiem sodt ede nhdm igi ich" mdi dugc
ehu y han trong vdi nam gin ddy khi
muc dp anh hudng ve kinh tl, ehinh trj
vd xa
hdi
eua eac "nhdm Igi ich" tgi Vipt
nam ngdy edng gia tang, dae bipt trong
ITnh vyc ngan hang, chdng khoan, bit
ddng san.
Hoat dpng cua edc nhdm Igi ich
tin
tgi
trong mgi ITnh vyc va cip dp nham
din
viec thu Igi cho cd nhdn vd nhdm cd
nhan tren ca sd "hy
sinh"
Igi ich quoc gia
vd Igi ich eua ngudi dan.
Tgi Vipt Nam hien nay, nhdm Igi ieh tieu

cue xuit hien ngdy edng rd net, the hipn
d
ea tam vT
md
din
vi md
nhu sau
1.
Nhdm lgi ich trong bd may chinh quyen
cac cip, bieu hipn nhu "Thdi tu do" hogc
"bd nhiem hdng logt can bp lanh
dgo"'^'.
2.
Nhdm Igi ich tai ede nganh, cac cip
thi
hien trong vipc ban hdnh cac van ban
qui phgm phap luat trong cac ITnh vyc
khde nhau eua nen kinh tl nhung rd net
nhit
Id
tdi ehinh - ngdn hang (lai suit,
vang), giao thdng - vgn tai (qui hogch,
trien khai), khai thdc tai nguyen - khodng
san (bd xit, thuy
dipn)*^'.
TAP CHf KHOA HOC XA HOI so 8 (192)
2011
3. Nhdm Igi ich tai cac doanh nghiep nhd
nudc, dgc bipt tgi cae doanh nghipp hoat
dgng trong ede ITnh vyc ddc quyin nhu

xdng diu,
dien,
nude, hang
khdng'^^
4.
LY
THUYDT
TRO
CWai
VA
KI^M
SOAT
NH6M
LQI
iCH
TIEU
cyc
TAI
VIET NAM
4.1.
Ly thuylt trd chai va kilm sodt nhdm
Igi ieh tieu eye
Ban diu, ly thuyet trd chai chu ylu duge
ap dung vdo ITnh vyc kinh doanh vdi bdn
hinh thue ea ban eua thj trudng la cgnh
tranh hoan hao, egnh tranh dpc quyin,
dgc quyin va doe quyin nhdm. Trong
edc loai thi trudng nay, mdi doanh
nghiep khi tham gia thj trudng
diu

ed
quyen luc nhit djnh trong viec chilm giu
Igi ich (thj phan) eua thi trudng va ddng
thdi eung ton tgi su tugng quan giua eae
doanh nghiep vdi nhau.
(tf tim qude gia, cae nhdm lai ieh cd
thi
xem la cac doanh nghipp trong thj trudng
vdi muc do quyen luc khae nhau va dp
tuang tde khdc nhau anh hudng
din
mpi
mgt
cua xa
hgi.
Cac nhdm Igi ieh tfch
cue
doi vdi sy phdt
trien eua quoc gia thudng se phai "ddi
dau"
vdi cdc nhdm Igi ieh tieu
eye
trong
dilu kien tuang quan lyc lugng cua 2
ben cung tuang ty nhu edc doanh
nghiep khi canh tranh vdi nhau nhim thu
duge Igi ieh
tii
da eho minh.
Ly thuyet trd chai gid djnh rang cac ben

deu da bilt vl chiln
luge
edn bang cua
ngudi khae vd khdng ngudi chai ndo ed
thi
hudng dugc
lgi thi
nlu dan phuang
thay ddi chiln luge eua minh, thi tap hgp
cac lua chpn chiln luge khac nhau cua
cac ben va
kit
qua tuang ung sau khi cd
su tuang tdc cua phia ben kia se tgo
thanh mpt can bang Nash (Holler, 2001,
tr.
11).
Ndi
each
khac, trong
bll
canh khdng
thi
logi trd lln nhau
thi
gia
<f(nh
cua ly thuyet
trd chai se la (1) tinh hgp ly cua cdc
hdnh dpng cua cac ben nham dat dugc

Igi ich cua minh va (2) sy phy thupe ldn
nhau trong vipc dua ra cdc hanh dgng
khdc nhau.
Dieu kipn dam bao cho cdn bang Nash
xay
ra
bao gdm:
- Cdc ben deu muon toi da hda Igi ich
eua minh trong cupc
chgi.
- Cac ben deu cd du nang lyc tim ra cdc
giai phap tuang xung.
- Cdc ben
diu
thyc hdnh hoan hao chiln
luge cua
minh;
- Cac ben deu bilt chiln
luge
cua ngudi
khac ed the dua ra de can bang.
- Cac ben
diu
hieu rd lln nhau trong
eupe
chai.
Do do, ede nhdm Igi ieh tieu cyc va tich
cue se eung nhau ton tgi vd bien doi theo
thdi
gian,

tac dpng lln nhau vd thdm chi
se doi chd cho nhau khi xa hgi thay doi
theo chilu hudng ngugc lai.
Ly thuyet tro chat va ciu
chuydn "Si/li/a
chon cua tu nhan"
Hai ngudi dang bi tam giam do cung
tham gia mdt vu dn nhung canh sat ehua
cd bang ehung de buge tpi nen da tach
hai ngudi ra hai phdng giam khdc nhau
vd dua ra cac dilu kipn khdc nhau bao
gom (1) neu mgt ngudi khai va mpt ngudi
khdng khai
thi
ngudi khai duge tu do
cdn ngudi khdng khai se bj tu 9 thdng; (2)
nlu ca hai deu khong khai thi ca hai se
chiu mdc dn phgt la 1 thdng vd (3) nlu
TRINH
QU6C
TRUNG
-
LY
THUYDT TRO CHOI
VA
Ki£M
SOAT.
.
ca hai
diu

khai thi mdi ngudi se chju an
tiJ
6 thang. Tuy nhien, hai ngudi ndy
khdng
thi
biet ngudi kia se ra quylt djnh
nhu
thi
nao
(Erhun
vd Keskinocak, 2003,
tr. 2).
Van
dijng
ly thuyet tro chai de kiem soat
nhom lai ich tieu cwc
Trong dieu kien thyc te, edc nhdm Igi ieh
tich cyc va nhdm lai ieh tieu eye eung
tin
tgi va tuang tac lln nhau trong xa hdi
hipn dgi vd ngudi dan ndi chung se la
chu
thi
phdn quyet doi vdi sy
tin
tai cua
cac nhdm lgi ich.
Tuy nhien, cae nhdm Igi ich tieu cue
trong mpt quoc gia cd
thi

"danh doi" vd
"thda hipp" vdi nhdm Igi ich tich cyc dl
ed the eung
tin
tgi nham tranh sy "trung
phat" cua ngudi dan thdng qua edc cudc
edeh mgng xa hpi khi nhdm tieu cyc trd
nen dp ddo so vdi nhdm tieh eye, de dga
Igi ich cua todn xa hpi.
Ben canh dd, nhdm Igi ich tich
eye
se no
lyc tim each kiem soat nhdm
lgi
ich tieu
cyc vi cac nhdm lgi ich tich cyc thudng
se Id "mgt
nii"
cua quoc gia vd cung ed
dugc nhung Igi ich nhat djnh neu gid
duge "mgt noi" eua minh.
Ngodi ra, mpt trong nhung vin de cin
quan tam khi dp dung Ly thuyet trd chai
trong vipc kilm sodt Id ben muon kiem
sodt ed
thi
khdng biet rd va day du ede
thdng tin ve sy lya chgn cua nhdm kia
trong khi nguge Igi thi hdnh ddng cua
nhdm di kiem sodt Igi kha rd rang. Dae

bipt cac thdnh vien cua nhdm ndy cd
thi
"in minh" trong nhdm
kia
cung gay khd
khan han cho vipc ra quyet
djnh.
4,2.
Tuang quan gida cdc nhdm Igi ich
tich
eye
vd tieu cyc tgi
Vipt
nam
Hien tgi, chua cd nghien cuu ndo do Vipt
Nam tiln hdnh de do ludng muc dp
"tude
dogt"
vd "huy
hoai"
Igi ich chung
cua nhdm Igi ieh tieu eye, nhung chac
chan Id ed sy gia tang ddng ke trong giai
dogn tu 1990 den nay, dae bipt trong giai
dogn 2000 -
2013,
trong do, qui md lgi ich
bj "tude doat" nhd han nhieu so vdi Igi
ieh bj "huy
hogi".

Tuy nhien, chung ta cd the su dung each
tiep cgn gidn tilp thdng qua (1) cac vu an
gay thipt hai hdng nghin ty dong da dugc
cdng
bl''^';
va (2)
ehi
sd cam nhgn tham
nhung.
+ Cac vu an trong
ITnh
vwc giao thong:
Nam 2006
-Di/an
18va Tong Giam doc
Ban quan ly Bui
Tien
Dung
PMU-18
ban dau duge thanh Igp de
quan ly dy dn nang cap QuIc Ip
18,
sau
dd dugc giao nhieu dy an khae. Rieng
dy an tren Quoc Ip 18 cd
ting
muc diu
tu gan 1.400 ty dong. Lgi dyng sa hd
trong quan ly vd chi tra
tiln

luang, Bui
Tiln Dung da tgo dieu kipn cho Phgm
Tien Dung vd ede b] cao khac ciu
kit
vdl
nhau,
lap khong danh saeh 26 nhdn vien
tu van bo sung, bang thanh todn luang
de chiem dogt gin 3,5 ty dong tu 8/2003
din
2/2006.
Nam 2008: PCI va Huynh Nggc Sy
Huynh Ngpc Sy Id Phd Giam doc Sd
Giao thdng van tai TPHCM, Gidm doe
Ban Quan ly Dy dn Dgi Ip Ddng Tdy
TPHCM.
Thang 6/2008, dng Sy bj phia Nhat Ban
edo bupc nhan hoi Ip cua Cdng ty Tu vin
Quoc te Thdi Binh Duang (Pacific
Consultants International - PCI, try sd
chinh tgi Nhat) dl tgo dieu kipn cho PCI
TAP
CHI'
KHOA HOC XA HQI so 8 (192)
gOji
triing
thiu
goi ty vln thilt ke Dai
16 Oong
Tay.

Thep loi khai ciia cac cyu lanh dao PCI,
de dygc triing
thiu
va thanh toan nhanh,
PCI da hoi Ig cho ong Huynh Ngpe ST
si
tiln len toi 262.000 USD (khoang hon 4
ty dong).
Dy an Dai Ig Dong Tay la dy an dygc
Thu tyong phe duyet vol tong von dau ty
ban dau gan 10.000 ty dong, trong d6 co
6.394 ty dong vay ODA cua Ngan hang
Hpp tac
QuIe
tl Nhat Ban
(JBIC).
Nam 2012: Bai an Vinashin va Pham
Thanh Binh
Pham Thanh Binh, nguyen Chu tjch Hgi
dong Quan tn kiem Tong Giam doc
Vinashin ciing eae dong pham da lgi
dung chirc vu, quyen han co y lam trai
cac quy dinh ciia Nha
nyde
ve quan ly
kinh tl trong
ITnh
vyc
diu
ty, quan ly,

sir
dung vln va tai san ciia Nha
nydc a
nam dy an vol tong thiet hai tren
910
ty
dong.
2014: Dwang Chi
DOng
va "u noi
M83"
Dyong Chi Dung nguyen la Cue tryong
Cyc Hang hai Vipt Nam, nguyen Chu tich
Hgi dong Thanh vien
Ting
Cong ty Hang
hai Viet Nam (Vinalines) va cac
ding
pham bi truy to vl hanh vi tham
6
tai
san khi mua u
nil
83IVI.
U
nil
thyc chat
gia chi
CO
2,3 trieu USD da dygc Dung

va dong pham ke len thanh 9 trieu USD,
trong qua trinh thue tau van chuyin,
sira
ehOa
con tang len
gin
20
trlgu
USD.
2014 - Vinalines va Bui Quoc Anh
Thang 2/2014, Toa an Nhan dan thanh
phi
Ha
Ngi
tiep tyc dya vu an moi - "hau
vu an Vinashin" ra xet xy. Theo do ong
Bill Quoc Anh, nguyen Phd Tong Giam
doc Vinalines da ciing ong
Hi
Nggc
Tung -
Ting
Giam
die
VFC; Hoang Gia
Hiep - Pho
Ting
Giam
die
VFC da Ipi

dung chii'C vu quyen han tham
6
hon 1 ty
dong,
gay thiet hai cho Nha
nyd'c
gan 5
ty
ding.
+ Ch! so cam nhan tham nhung
Chi s6 cam nhan tham nhung co the
dypc diing dl danh gia cam nhan cua xa
hgi
dii
vcri cae nhom Igi ich tieu
cu:c tai
Viet Nam. Ngay 3/12/2013, Tl ehire Minh
bach QuIe tl da cong bl Sao cao tham
nhung toan cau 2013 vd'i
chi
so cam
nhan tham nhung tren toan
thi
gioi,
theo
do Viet Nam
xIp
thir 116 tren
177
quoc

gia va viing lanh tho.
Bang
xIp
hang cua To chirc Minh bach
QuIc te dygc tinh theo thang
diem
tir 1
din
100, trong do dilm 1 chi mirc dp
tham nhung cap nhat, va diem 100 la
mirc trong sach nhat. Co so dygc diing
de tinh dilm la ket qua cac cuge dieu tra
cam nhan vl tham nhung trcng ITnh vyc
cong tai cac quoc gia dygc xep hang.
Nhan djnh ehung cua To chirc Minh bach
QuIe te kha bl quan. Nam 2013 co 69%
quIc
gia va viing lanh
thi
tren
thi
gioi
khong dat dypc diem trung binh tren
bang
xIp
hang, dilu nay phan anh
tinh
trang "tham nhung nghiem trgng" trong
gioi cong chirc tai cac noi nay va Viet
Nam

du-ge
31 dilm, nam trong so 69%
cae quoc gia co dilm so
du-di
50.
Ngoai ra, dl danh gia chinh xac ve mli
tyong quan quyen lyc giira cac nhdm igi
ich
tich eye
va tieu cyc, chung ta co the
sir dgng cac danh gia
nSng
lyc quan trj
TRINH
QU6C
TRUNG
-
LY
THUY^
TRP CHOI
VA
KI£M
SOAT
quoc gia va sy on
dinU
chinh trj thdng
qua bao edo cua
Qu5
Tiln te Qudc tl
(xem

Hinh
1). Nang lyc quan tri quoc gia
vd sy In djnh chinh trj thip hoae se
phan anh vao ket qua cua cdc chinh
sdch kinh tl - xa hpi va nilm tin cua xa
hgi ndi ehung vdo cae nhdm Igi ich.
4.3.
Kilm soat nhdm Igi ich tieu cue tgi
Vipt Nam
Dl cd the nhgn dien va dua ra ggi y
nham thyc hien kilm sodt nhdm Igi ich
tieu cyc tgi Vipt Nam, vdo thdng 4/2014,
chOng
tdi da tien hdnh khao sat sa bd ve
van dl nay vdi 50 quan sdt tu cac
chuyen gia ve kinh tl, luat, v.v. ed trinh
dO
tu dgi hpe trd len vd cd tham nien
cdng tac tu 10 nam trd len (Trinh Quoc
Trung,
2014) vdi
kit
qua ban dau nhu
sau:
- Lgi ich nhdm
Id
van de
binh
thudng
cua xa hpi lodi ngudi va da xuit hipn tu

thdi xa xua vdi cdc nhdm Igi ich ed tde
dpng tich
eye
vd tieu cyc
din
Igi ich
chung cua toan xa hpi.
-
Viet
Nam dang phdi doi phd vdi
tinh
trgng tu nghiem trpng
din
rit nghiem
trgng vl lgi ich nhdm do nhung tdc dpng
Hinh
1:
Nang lyc quan trj quoc
gia,
sy
on
^nh
chinh trj va tang trudng GDP
NguIn:
IMF. Country Report -
Vietnam.
Td ndm
2001
din
2012.

tieu
eye din
Igi ich chung eua toan xd
hpi nhung muc dp nhan thue chua day
du vd toan
dipn.
- Lgi
ich
nhdm tieu cue tgi Viet Nam chu
ylu xuit phdt tu cae ca quan cd chuc
nang quan ty nhd nudc vd cac doanh
nghiep nhd nudc hogc nhdm than huu
cd lien quan
din
edc ea quan nhd nudc
va doanh nghipp nhd nudc.
- Lgi ich nhdm tieu
eye
vd tham nhung Id
hipn tugng song hanh tgi Vipt Nam vdi
nguyen nhan ehinh xuat phdt tu sy thilu
cdng
khai,
minh bgeh.
- Minh bgch hda Id bipn phdp tot dl ngan
ngua vd kiem soat lgi ich nhdm tieu cyc.
- Trong giai dogn 1993 -
2013,
Igi ich nhdm
tieu eye da gdy thipt hgi Idn

din
Igi Ich
quIc
gia va keo
ICii
sy phat triln cua
Vi$t
Nam tu
10
den 20 nam vl ngodi vipc gay
thipt hgi thyc te cdn ddnh mit di eg hgi
tang trudng vd phdt trien trong ddi hgn.
- Chu the chong Igi sy minh bgeh hda
nham ngan ngua, kiem sodt Igi ieh nhdm
tieu
cyc chu ylu xuit phdt tu cdc nhdm
tieu cyc trong cae ca quan quan ly nhd
nude vd nhdm than huu.
- Cdng khai tdi san eua nhung ngudi
dung dau va
ngudi than cua
cdc ca quan
quan ly nhd
nude Id bipn
phap
tit
nhit
de giam thilu
vin de Igi ieh
nhdm tieu cyc

trong qud trinh
djnh hinh chu
truang,
chinh
—Ning
li/c
qu6cflia
—Si^in
d|nh
chJnh
tn
TAP
CHf
KHOA
HQC XA HOI s6 8 (192) 2014
sdch,
phdp luat va thuc tht cua bd may
nha nudc.
-
Khdng gidi han thdi gian va khdng gian
trong tien hanh dieu tra, khdi td, xet xu,
truy tim vd tjch thu tdi san bit hgp phdp
cua cae cd nhan, to chuc hudng Igi tu
viec tham gia cac nhdm Igi ich tieu
cue
Id giai phap huu hieu giup ngan ngua va
xu ly hieu qua vin dl Igi ieh nhdm tieu
cue.
6.
D£

XUAT
GIAI
PHAP
Tren ca sd cua khao sdt, dl kilm sodt
nhdm iai ich tieu
cue
tai Viet Nam, chung
tdi cd mdt so de xuit nhu sau:
-
Thuc hipn cdng khai, minh bgeh vd dan
chu trcng vipc dinh hinh cac chu truang,
chinh sach vd phdp luat eua quoc gia
nham tranh hipn tugng "dinh kem" edc
qui djnh cd
thi
tgo ra Igi ich nhdm tieu
eye tu trong khudn kho phap lugt (kl ca
trong Hien phap) vdi nguyen tie "khdng
dyge vi phgm Igi ich chung eua todn
dan".
-
Thye hipn cdng khai, minh bach trong
vipc qui hoach, bl nhipm cdn bp trong
cdc ca quan nha nudc nham phdng
trdnh viee "cai, cam" edc ca nhan tgo nen
sy thieu minh bgch trong qua trinh
v$n
hdnh bp mdy chinh quyin.
-
Thyc hien cdng khai, minh bgch vl tai

san cua cac chu the cd nguy ca eao
trong viec hinh thanh Igi ich nhdm tieu
cue.
Va viec triln khai phai mang tinh
thyc chit vdi su guang mdu cua nhdng
ngudi dung dau d cac ca quan ede cap.
-
Qui djnh chi tilt, rd rang, eg the va minh
bgeh vl quyin, nghTa vy cung nhu trdch
nhiem eua
ede
vj tri trong bp mdy nhd
nudc cung nhu cac to chuc khac ed
nguy ca tiem in cao ddn
din
Igi ich
nhdm tieu
cue.
-
Cd ehl dp dai ngp xung dang dll vdi
nhung ngudi nam giu nhdng vj tri cd
nguy ca cao nham ngan ngda sy
hinh
thanh nhdm lgi ich tieu cyc vd ngan
chan cae hanh vi tieu cyc gay hdu qua
cho toan xa hgi.
-
Thyc hien ede bien phap trung phat
nghiem khac, khdng gidi han thdi gian va
khong gian, tranh hipn tugng "gia eao,

danh khe" hoac
"hg
canh an todn" doi vdi
cdc ehu
thi
tham gia vdo ede nhdm Igi
ieh
tieu
cyc doi vdi sy phdt trien In dinh
va ben vung cua dit nudc. •
CHO
THiCH
'^'
/> BSi
Nh$n
di$n
nhom
Igi ich.
Ngay
25/4/2013.
*^'littp://plo.vn/chinh-tri/nhieu-bo-nganh-lam-dung-thong-tu-de-cai-loi-ich-rieng-489325.html.
Bai
Nhieu
bo nganh
lam
dung thong
tw de cai tgi ich
rieng. Ngay
14/8/2014.
*^'

/> Bai
Nh$n
dien nhom
Igi ich.
Ngay
25/4/2013.
'•"
http://vietnamnetvn/vn/kinh-te/167562/tiiam-nhung-giao-thong~nhung-quan-chuc-vat-khe~noi-
tieng.html.
Bai
Tham nhung giao thong: NhUng quan
chOv
"vat
khe" noi
tieng. Ngay 27/3/2014.

html.
Bai
Quan
chCic
Viet
Nam,
nhCrng
an
tham nhung
ODA
dgng
tr&i.
Ngdy 26/3/2014.
(Xem tiip trang

96)
TAP CHf KHOA HQC XA HQI
s6
8 (192) 2014
can cix dl rao giang dgo dire va luan ly dii-c tdn giao la quan hp giu-a ngudi -
bat
nguIn
tCr tdn giao. Ddng
thdi,
viec than
cQng
khiln chiing ta cd
thi
Idm ro
phan tich nguon goc tryc tiep cua dao cae phuang dipn cua dgo
dire
tdn gido. •
TAI
LIEU
TRiCH DAN
1.
Dang Thj Lan. 2008. Ve vai trd cua dao
dire
tdn giio trong d&i sdng xa
h0i.
/>dang-thi-lan-ve-vai-tro-cua-dao-duc-ton-giao-trong-doi-song-xa-hoi.html
2.
Dang Thj Lan. 2014. Cic anh hwang tich cwc va tieu cwc cita dao dire tdn giio tai Vigt Nam.

C3%ACn-v%C4%83n-h%C3%B3a/cac-anh-huong-tich-cuc-va-tieu-cuc-cua-dao-duc-ton-giao-

o-viet-nam.
3. La Dai Cat. 1992. Nhin dao va Thin dgo. Nxb. Nhan dan Thugng Hai.
4.
La Oai Cat.
2010.
Tdn giao hgc thdng luan tin bien. Nxb. Khoa hgc Xd hgi Trung QuIc.
5. Trdc Tan Binh (Tran NghTa Phuang djch). 2007.
Lj? glil
tdn giio. Nxb. Ha Ndi.
6. Truang
Tien.
2009. Khao sat ly luan xa hdi ddi
v&i
quan he
glCra
din tgc va tdn giio. Nxb.
Van hda Ton giao Trung QuIc.
{Tiip theo trang 24) LY
THUYDT
TRO
CHQI
VA
TAI
LIEU
TRiCH DAN
1.
Erhun, Feryal and Keskinocak. Pinar. 2003. Game
Theory
in Business Applications.
2. MF, Country Report - Vietnam.

2001.
2003, 2004, 2005, 2006, 2007, 2008,
2010
va
2012.
3. Holler, J. Manfred.
2001.
Classical, Modern and New Game Theory.
4.
To
chii-c
Minh bach Quoc te. 2013. Bao cao tham nhung toin ciu 2013.
5. Trjnh Quoc Trung. 2014. Khao sat chuyen gia vi nhdm Igi ich tai Viet Nam.