Truyện An Dương Vương
và Mị Châu- Trọng Thủy
I.TÌM HI U CHUNGỂ
1. Thể loại truyền thuyết
Đặc trưng
cơ bản
của
truyền
thuyết là
gì?
- Phản ánh lịch sử dựng
nước, giữ nước của dân
tộc qua những hình
tượng nghệ thuật nhuốm
màu sắc thần kì.
- Môi trường sinh thành, lưu
truyền và biến đổi: lễ hội
dân gian, di tích lịch sử-
văn hoá.
2. Truyện An Dương Vương và Mị Châu-
Trọng Thuỷ.
Tác phẩm
gắn với
di tích
nào ở
nước
ta?
- Bối cảnh văn hoá: Khu di tích Cổ Loa (Đông
Anh- Hà Nội); lễ hội Cổ Loa.
- Văn bản được trích từ “Truyện Rùa Vàng”
trong “Lĩnh Nam chích quái”.
Ban thờ và tượng Mị Châu hoá đá.
Đền An Dương Vương
Ban thờ An Dương Vương Thần Kim Quy
Giếng Ngọc trước đền An Dương Vương
Hát quan họ
trong khu vực
Giếng Ngọc
Di chỉ khảo cổ
I. C HI U V N B NĐỌ Ể Ă Ả
1. Tóm tắt
Em hãy
thống kê
những
tình tiết
chính
của
truyện?
1. Vua ADV xây thành ở đất
Việt Thường, hễ đắp tới đâu
lại lở tới đấy.
2. Vua lập đàn cầu đảo, Rùa
Vàng tới giúp vua xây Loa
Thành.
3. Triệu Đà cử binh xâm
lược, vua lấy nỏ thần ra bắn
làm quân Đà thua chạy.
6. Trọng Thuỷ lừa Mị Châu,
đánh cắp lẫy thần về nước
7. Đà được lẫy, tiến đánh
Âu Lạc. ADV thua trận,
cùng Mị Châu chạy ra biển.
6. Rùa Vàng kết tội MC là
giặc, ADV chém MC rồi đi
xuống biển.
Theo em,
phần liệt kê
sau còn
thiếu những
tình tiết nào
quan trọng?
1. Vua ADV xây thành ở đất
Việt Thường, hễ đắp tới đâu lại
lở tới đấy.
2. Vua lập đàn cầu đảo, Rùa
Vàng tới giúp vua xây Loa
Thành.
3. Triệu Đà cử binh xâm lược,
vua lấy nỏ thần ra bắn làm
quân Đà thua chạy.
5. ADV nhận lời giảng hoà, gả
con gái là Mị Châu cho Trọng
Thuỷ, con trai Triệu Đà và cho
TT ở rể trong Loa Thành.
6. Trọng Thuỷ lừa Mị Châu,
đánh cắp lẫy thần về nước
7. Đà được lẫy, tiến đánh Âu
Lạc. ADV thua trận, cùng Mị
Châu chạy ra biển.
6. Rùa Vàng kết tội MC là
giặc, ADV chém MC rồi đi
xuống biển.
7. Máu MC chảy xuống biển,
trai sò ăn được đều biến
thành ngọc châu, xác nàng
biến thành ngọc thạch.
8. Thương tiếc MC, TT đã lao
đầu xuống giếng mà chết.
9. Ngọc trai được rửa bằng
nước giếng thì trong sáng
hơn.
2. Nhân vật An Dương Vương
Những chi tiết
nào nói lên
công lao
của ADV đối
với đất
nước?
a. Công lao của An Dương Vương trong
việc dựng nước và giữ nước.
- Xây thành.
- Chế nỏ thần.
- Đánh thắng quân xâm lược.
Những việc
làm đó cho
thấy phẩm
chất gì ở
nhân vật?
=> ADV mang phẩm chất của vị vua
anh hùng: ý thức đề cao cảnh
giác, bản lĩnh vững vàng, trọng
người hiền tài.
2. Nhân vật An Dương Vương
a. Công lao của An Dương Vương trong việc
dựng nước và giữ nước.
* Chi tiết Rùa Vàng giúp vua xây thành, chế nỏ
thần
-
Chi tiết kì ảo.
-
Ý nghĩa:
+ Khẳng định công cuộc dựng
nước và giữ nước của ADV là
“thuận lòng trời, hợp ý dân’.
+ Ca ngợi sự sáng suốt của nhà
vua. Tự hào về chiến công xây
thành, chế nỏ.
Sáng tạo chi
tiết này,
nhân dân đã
thể hiện sự
đánh giá như
thế nào về
nhà vua?
2. Nhân vật An Dương Vương
b. Trách nhiệm của ADV trong bi kịch nước mất,
nhà tan.
-
Nhận lời cầu hôn của kẻ thù.
-
Cho Trọng Thuỷ ở rể trong Loa
Thành, lơ là việc giữ bí mật nỏ
thần=> mở đường cho TT làm
nội gián.
-
Quân giặc tiến đánh vẫn điềm
nhiên đánh cờ, cười giễu.
ADV đã mắc
những sai
lầm gì dẫn
đến việc
mất nước?
⇒
ADV l ng i m h v à ườ ơ ồ ề
b n ch t ngoan c c a ả ấ ố ủ
k thù, m t c nh giác ẻ ấ ả
cao đ , ch quan, khinh ộ ủ
đ ch.ị
=> K t c c bi th m: t ế ụ ả ự
tay gi t con gái v c ế à ơ
đ đ m bi n sâu.ồ ắ ể
* Chi ti t ADV chém đ u con ế ầ
gái
- Gạt tình riêng, đứng trên
công lí và quyền lợi dân tộc
để xử án.
- Sự tỉnh ngộ muộn mằn của
ADV.
- Gợi lên thảm cảnh khốc liệt
của chiến tranh.
* Chi ti t vua c m ế ầ
s ng tê b y t c đi ừ ả ấ
xu ng bi nố ể
-
Chi tiết kì ảo.
- Ý nghĩa:
+ sự ngưỡng mộ đối với vị
anh hùng dân tộc.
+ niềm thương tiếc, muốn bất
tử hoá nhân vật.
3. Nhân vật Mị Châu
a. Lén đưa cho Trọng Thuỷ xem nỏ thần
Việc Mị Châu lén
đưa cho Trọng
Thuỷ xem nỏ
thần, có hai
cách đánh giá
sau, ý kiến của
em như thế
nào?
A. Mị Châu thuận theo ý chồng là lẽ tự nhiên,
hợp đạo lí.
B. Mị Châu thuận theo tình cảm vợ chồng
mà bỏ quên nghĩa vụ đối với đất nước.
3. Nhân vật Mị Châu
a. Lén đưa cho Trọng Thuỷ xem nỏ thần,
rắc lông ngỗng đánh dấu cho TT lần
theo.
=>hành động chỉ thuận
theo tình cảm vợ chồng,
quên nghĩa vụ đối với đất
nước.
3. Nhân vật Mị Châu
b. Cái chết của Mị Châu
Thể hiện thái độ phê phán
nghiêm khắc của nhân dân
đối với:
+ sự mất cảnh giác.
+ đặt tình cảm cá nhân
lên trên nghĩa vụ đối với
cộng đồng.