ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
KHOA LUẬT
ĐỖ THỊ HẬU
N¡NG LùC HµNH VI D¢N Sù CñA C¸ NH¢N
THEO PH¸P LUËT VIÖT NAM
LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HỌC
HÀ NỘI - 2014
ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
KHOA LUẬT
ĐỖ THỊ HẬU
N¡NG LùC HµNH VI D¢N Sù CñA C¸ NH¢N
THEO PH¸P LUËT VIÖT NAM
Chuyên ngành: Luật Dân sự và tố tụng dân sự
Mã số: 60 38 01 03
LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HỌC
Người hướng dẫn khoa học: TS. NGUYỄN HẢI AN
HÀ NỘI - 2014
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan Luận văn là công trình nghiên cứu của
riêng tôi. Các kết quả nêu trong Luận văn chưa được công bố trong
bất kỳ công trình nào khác. Các số liệu, ví dụ và trích dẫn trong
Luận văn đảm bảo tính chính xác, tin cậy và trung thực. Tôi đã
hoàn thành tất cả các môn học và đã thanh toán tất cả các nghĩa vụ
tài chính theo quy định của Khoa Luật Đại học Quốc gia Hà Nội.
Vậy tôi viết Lời cam đoan này đề nghị Khoa Luật xem xét để
tôi có thể bảo vệ Luận văn.
Tôi xin chân thành cảm ơn!
Đỗ Thị Hậu
MỤC LỤC
Trang
MỞ ĐẦU 1
Chương 1: LÝ LUẬN CHUNG VỀ NĂNG LỰC HÀNH VI DÂN
SỰ CỦA CÁ NHÂN TRONG QUAN HỆ PHÁP LUẬT
DÂN SỰ 7
1.1. Khái quát chung về năng lực chủ thể trong quan hệ pháp
luật dân sự 7
1.1.1. 7
1.1.2.
19
1.1.3.
24
1.2. Khái lược quy định của pháp luật Việt Nam về năng lực
hành vi dân sự của cá nhân 24
1.2.1.
24
1.2.2.
27
1.2.3.
29
1.2.4.
30
1.3. Ý nghĩa của việc quy định năng lực hành vi dân sự của cá nhân 31
1.3.1.
31
1.3.2.
31
1.3.3. 32
1.3.4.
32
Chương 2: QUY ĐỊNH CỦA PHÁP LUẬT HIỆN HÀNH VỀ
NĂNG LỰC HÀNH VI DÂN SỰ CỦA CÁ NHÂN 33
2.1. Căn cứ xác định mức độ năng lực hành vi dân sự của cá nhân 33
2.2. Các mức độ năng lực hành vi dân sự của cá nhân 35
2.2.1. 35
2.2.2. n 37
2.2.3. 40
2.2.4. 41
2.2.5. 42
2.3. Quy định của pháp luật về năng lực hành vi dân sự của cá
nhân trong một số quan hệ pháp luật dân sự cụ thể 43
2.3.1. 43
2.3.2. 45
2.3.3. 52
2.3.4. 55
Chương 3: THỰC TIỄN ÁP DỤNG QUY ĐỊNH PHÁP LUẬT VỀ
NĂNG LỰC HÀNH VI DÂN SỰ CỦA CÁ NHÂN VÀ
NHỮNG GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN PHÁP LUẬT VỀ
NĂNG LỰC HÀNH VI DÂN SỰ CỦA CÁ NHÂN 57
3.1. Thực tiễn áp dụng quy định pháp luật về năng lực hành vi
dân sự của cá nhân 57
3.1.1.
57
3.1.2.
60
3.2. Những giải pháp hoàn thiện pháp luật về năng lực hành vi
dân sự của cá nhân 76
3.2.1.
77
3.2.2.
80
KẾT LUẬN 82
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 83
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
BLDS:
BLTTDS:
:
TAND:
UBND:
1
MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
n
tham gi
.
, trong khi
2
Nchung
quan
"Năng lư
̣
c ha
̀
nh vi dân sư
̣
cu
̉
a ca
́
nhân
theo pha
́
p luâ
̣
t Viê
̣
t Nam"
,
,
.
2. Tình hình nghiên cứu đề tài
t.
"Năng lực chủ
thể của cá nhân trong giao dịch dân sự" i,
: "Năng lực chịu trách nhiệm bồi thường
ngoài hợp đồng của cá nhân - Một số vấn đề lý luận và thực tiễn"
3
: "Những quy định chung về
quyền thừa kế trong Bộ luật dân sự",
"Thực tiễn áp dụng quy định của pháp luật về cử người giám hộ cho
người mất năng lực hành vi dân sự không có người giám hộ đương nhiên"
-
"Trách nhiệm bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng của cá nhân
có năng lực hành vi dân sự đầy đủ"
"Thực tiễn thi hành các
quy định của pháp luật về người chưa thành niên trong tố tụng dân sự -
Những khó khăn, vướng mắc và giải pháp hoàn thiện quy định của pháp luật
tố tụng dân sự đối với người chưa thành niên" tham
28/2/2014; "Bàn về năng lực hành vi dân sự của cá nhân : Tư
̀
tuô
̉
i đa
̃
thành niên đến tui kết hôn của nam giới " .
tha
.
"Bàn về hợp đồng vô hiệu do được giao kết bi người bị mất năng lực hành vi
dân sư
̣
qua mô
̣
t vu
̣
a
́
n " .
4 2007,
ra,
"
" -
"Quản lý người chưa
thành niên" 81+82 4+5/2010
C
. t
4
,
,
,
.
,
.
3. Phạm vi nghiên cứu đề tài
4. Cơ sở lý luận về phương pháp nghiên cứu
.
5. Mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu đề tài
,
. , ,
,
5
-
-
;
-
-
,
,
.
6. Những đóng góp mới của luận văn
sau:
-
.
-
-
6
- Luu quan tr
c tin hi
s cu l
7. Kết cấu của luận văn
Lu cao hc v "Năng lực hành vi dân sự của cá
nhân theo pháp luật Việt Nam" thu
phn Tng quan, Kt luu tham khc kt
cu b
Chương 1. n chung v c
trong quan h .
Chương 2. nh clut hi
s c.
Chương 3. Thc tit v l
c ng gi
lut v c.
7
Chương 1
LÝ LUẬN CHUNG VỀ NĂNG LỰC HÀNH VI DÂN SỰ
CỦA CÁ NHÂN TRONG QUAN HỆ PHÁP LUẬT DÂN SỰ
1.1. Khái quát chung về năng lực chủ thể trong quan hệ pháp luật
dân sự
1.1.1. Khái niệm năng lực chủ thể
.
qu sinh
8
TBLDS
Năng lực chủ thể của cá nhân là khả năng
của cá nhân bằng hành vi có ý chí của mình nhằm xác lập, thực hiện, thay
đi, chấm dứt quyền và nghĩa vụ dân sự khi được pháp luật trao quyền hoặc
phải gánh vác nghĩa vụ.
1.1.1.1. Năng lực pháp luật dân sự của cá nhân
tham gia
9
BLDS
"Năng lực pháp luật bắt đầu từ khi một đứa trẻ ra đời và kết thúc bằng cái
chết" [38
. Trong khi
:"Năng lực pháp luật dân sự cá nhân là khả năng của cá
nhân có quyền dân sự và có nghĩa vụ dân sự" [10
g
-
"đất đai thuộc s hữu toàn dân, do nhà nước làm đại diện
chủ s hữu" [44
C
10
.
N
nhau.
:
[20].
11
[20].
sinh r .
"Năng lực pháp luật dân
sự của cá nhân không bị hạn chế, trừ trường hợp do pháp luật quy định"
.
-
12
quy
-
C
c
nhau.
13
: "Một đứa trẻ trong bụng mẹ
có thể được hưng quyền miễn là nó sống, sau khi ra đời" [38.
c
. Theo
: "Người thừa kế là cá nhân phải là
người còn sống vào thời điểm m thừa kế hoặc sinh ra và còn sống sau thời
điểm m thừa kế nhưng đã thành thai trước khi người thừa kế để lại di sản
chết" :
.
C
T
i.
.
V c
.
14
: "Tùy từng trường hợp, Tòa án xác
định ngày chết của người bị tuyên bố chết là đã chết căn cứ vào các trường
hợp quy định tại khoản 1 điều này" [10,
.
15
-CP
"Trong thời hạn 60 ngày, kể từ ngày sinh con, cha mẹ có trách nhiệm đi khai
sinh cho con, nếu không thể đi khai sinh, thì ông, bà hoặc những người thân
thích khác đi khai sinh cho trẻ em" ,
1.1.1.2. Năng lực hành vi dân sự của cá nhân
quy t
-
N
16
[38].
17
BLDS
: "Năng lực hành vi dân sự của cá nhân là
khả năng của cá nhân bằng hành vi của mình xác lập, thực hiện quyền, nghĩa
vụ dân sự" .
,
18
''Người lao động là người ít nhất đủ 15 tui, có khả năng
lao động và có giao kết hợp đồng lao động" [46
-
co