Nghị luận xã hội nhân bất học bất tri lý

Ngh lu n xã h i Nhân b t h c b t tri lýị ậ ộ ấ ọ ấ
Người xưa có câu :
“Ngọc bất trác, bất thành khí
Nhân bất học, bất tri lý”
Nghĩa là ngọc mà không được mài dũa thì không thể trở thành món đồ có giá trị, cũng
như người mà không học thì không biết được lý lẽ. Câu nói đó đã nói lên tầm quan trọng
của việc học. Và ngày nay, để xác định một lần nữa mục đích của học tập, UNESCO đề
xướng: “Học để biết, học để làm, học để chung sống, học để tự khẳng định mình.” Học là
trau dồi kiến thức tổng quát, là tiếp thu những cái hay, cái mới, cái tiến bộ sáng tạo là
nâng cao khả năng chuyên môn và các kĩ năng khác, đồng thời là hoàn thiện nhân cách
của bản thân. Trước hết là chúng ta “học để biết”, để nhận thức được đúng, sai, tốt, xấu,
hiểu rõ được các vấn đề. Quả thật là nếu không có học gì cà thì bản thân chúng ta sẽ
không có hiểu biết để đánh giá, nhận định đúng một sự việc, vấn đề. Điều quan trọng hơn
là sau khi hiểu được, biết được thì ta phải “làm”, phải vận dụng những gì đã học được vào
thực tiễn đời sống. Có như vậy ta mới biết biết được thành quả của việc học đã đem lại,
đồng thời thông qua đó cũng đóng góp một phần không nhỏ vào các hoạt động chung của
xã hội. Mặt khác chúng ta còn “học để chung sống” để tạo dựng các mối quan hệ giữa
người với người được hòa thuận, tốt đẹp, đầm ấm hơn nhờ tiếp thu những qui tắc giao
tiếp, cách ứng xử và sự tinh tế, nhạy bén trong từng nền văn hóa. Có như vậy cuộc sống
của chúng ta sẽ trở nên hòa hợp và có ích với cộng đồng. Hơn thế nữa là chúng ta còn
“học để tự khẳng định mình”, để chứng tỏ bản thân mình học là vì mục đích rõ ràng với ý
chí phấn đấu nỗ lực không ngừng nghỉ nhằm đạt được mục tiêu đó. Đó là một quá trình
lâu dài và đòi hỏi bản thân người học sự siêng năng, chăm chỉ, sự kiên trì, bền bỉ tới cùng.
Tất nhiên thành quả của quá trình “học và làm”như vậy sẽ đem lại nhiều lới ích và xứng
đáng với công sức mà ta đã bỏ ra. Như vậy câu nói của UNESCO khẳng định rằng học
tập là bước cơ bản cung cấp cho ta tri thức đồng thời hướng dẫn ta sử dụng tri thức vào
các mục đích tốt đẹp. Câu nói của UNESCO đã mở ra cho ta hai khía cạnh chính của việc
học: thứ nhất là học phải thông qua việc tiếp thu kiến thức trên lý thuyết; thứ hai là học
phải ứng dụng thực hành trong thực tế. Hai phạm trù này luôn sóng đôi với nhau, bổ sung
cho nhau và không thể tách rời được. Đây cũng là một trong những bước chính yếu để
việc học của một người đạt được kết quả cao. Từ đó tạo cho nền tảng phát triển vững

chắc, có năng lực trong công việc chuyên môn, rèn luyện nhân cách bản thân tốt đẹp hơn,
góp phần xây dựng xã hội văn minh, hiện đại, tiến bộ hơn về cả “bộ mặt” lẫn con người.
Nhưng bên cạnh đó vẫn còn có những người học với mục đích đối phó, qua loa cho có.
Do vậy mà họ nắm kiến thức một cách hời hợt, không sâu không chắc. Những dạng người
này cho dù có đạt được thành tích cao trong học tập thì cũng rất khó thành công một cách
bền vững cho sau này được.
Tóm lại mỗi người trong chúng ta cần ý thức rõ việc học tập, xác định mục tiêu cụ
thể, đúng đắn cho bản thân và nỗ lực không ngừng nghỉ nhằm đạt được mục tiêu để tạo
lập cho bản thân sự tự tin bản lĩnh mạnh mẽ về năng lực của bản thân, rèn luyện đạo đức
và hoàn thiện nhân cách cao đẹp.