Lục Vân Tiên gặp nạn

Phân tích đoạn trích Lục Vân Tiên gặp nạn
Nguyễn Đình Chiểu là nhà thơ lớn của dân tộc Việt Nam . Cuộc đời và sự nghiệp sáng
tác của ông là tấm gơng tiêu biểu cho tinh thần yêu dân yêu nớc. Truyện thơ nôm Lục Vân
Tiên là tác phẩm thành công xuất sắc nhất của Nguyễn Đình Chiểu cho giai đoạn sáng tác
trớc khi Pháp xâm lợc. Đoạn trích Lục Vân Tiên gặp nạn đợc trích ở phần II cùng tên của
tác phẩm Lục Vân Tiên.Tác giả đã diễn tả và lên án hành động tội ác của Trịnh Hâm và ca
ngợi những tấm lòng lơng thiện và nhân nghĩa của ông ng và gia đình.
Lục Vân Tiên đang lâm vào cảnh cùng quẫn tiền hết mắt mù , đang bơ vơ nơi đất
khách quê ngời, gặp đợc Trịnh Hâm, Vân Tiên mừng vì tởng đợc giúp đỡ khi hắn nhận
đa về tận quê nhà Đông thành thời thổi không ngờ Trịnh Hâm lại tìm mọi cách để hãm
hại Vân Tiên :
Đêm khuya lẳng lặng ng tờ
Nghinh ngang sao mọc mịt mờ sơng bay
Trịnh Hâm khi ấy ra tay
Vân Tiên bị gã xô ngay xuống vời
Trịnh Hâm giả tiếng kêu trời
Cho ngời thức dậy lấy lời phui pha
Trong thuyền ai lấy kêu la
Đều thơng họ Lục xót xa tấm lòng.
Trịnh Hâm cố tình giết hại Lục Vân Tiên nguyên nhân là do hắn đố kị ghen nghét trớc
tài năng của Lục Vân Tiên lo cho con đờng tiến thân của hắn bị ngời cản lối, khi mối lo ấy
chẳng còn vì Vân Tiên bị mù nhng hắn vẫn tìm mọi cách hãm hại chứng tỏ sự độc ác đã
ngắm vào máu thịt của hắn, đã trở thành bản chất của hắn. Hành động của Trịnh Hâm vừa
bất nhân vừa bất nghĩa. Độc ác bất nhân vì hắn có dã tâm hãm hại một con ngời tội nghiệp,
tàn tật, đang cơn bệnh hoạn, không nơi nơng tựa bất nghĩa vì hắn đã giết hại một ngời bạn
không thù không oán.
Trịnh Hâm còn là kẻ nham hiểm dộc ác, hắn giết ngời có sắp đặt, tính toán kĩ lỡng. Trớc
hết hắn giết hại tiểu dồng của Vân Tiên để chỉ còn một mình, gi úp hắn dễ ra tay, hắn chọn
thời điểm đêm khuya địa điểm là giữa dòng sông chảy xiết vời rồi đẩy Vân Tiên mù loà
xuống dòng sông hắn làm nh vậy để ngời bị hại khó lòng sống xót và hành vi của hắn
không bị lộ. Đến lúc không ai có thể cứu Vân Tiên đợ c nữa, hắn mới giả tiếng kêu trời

la lối om sòm, lấy lời phui pha, kể lể, bịa dặt, che lấp tội ác của mình.
Chỉ có 8 dòng thơ, tác gỉa đã diễn tả đợc tội ác tày trời bóc trần sự thật bản chất xấu xa
của kẻ bất lơng.Ơ đây, tác giả đã thành công t rong cách sắp xếp tình tiết hợp lý, diễn biến
hành động nhanh gọn, lời thơ mộc mạc giản dị mà gây đợc xúc động mạnh trong lòng
nguòi nghe : thơng cảm với Lục Vân Tiên bao nhiêu ta càng căm nghét Trịnh Hâm bấy
nhiêu. Cùng với bọn Phong Lai, Thái S, Võ Cô ng, Bùi Kiệm tất cả bọn chúng đều là kẻ
ác.Quá đó, Nguyễn Đình Chiểu lên án tố cáo cái xấu , cái ác đang lan tràn và hoành hành
trong xã hội bấy giờ.
Trong đoạn trích đối lập với tính ích kỉ nhỏ nhen độc ác của Trịnh Hâm là tấm lòng nhân
nghĩa hiệp của ông ng và gia đình Vân Tiên đợc giao long ( rồng nớc thú dữ ) dìu đỡ
vào trong bãi rày. Chi tiết này cho ta thấy loài thú dữ thấy cảnh Vân Tiên còn không nỡ ăn
thịt vậy mà Trịnh HâmTrịnh lỡ ra tay độc ác cho thấy hắn còn độc ác hon laòi thú dữ.
Thấy cảnh Vân Tiên bị trôi dạt vào bãi rày, bất tỉnh ông ng đã không tính toán thiệt hơn
khẩn trơng nhanh chóng vớt ngay lên bờ rồi :
Hối con vầy lửa một giờ
Ông hơ bụng dạ, mụ hơ mặt mày .
Thấy ngời nạn ông Ng và Gia đình liền ra tay cứ giúp . Đó là bản chất cao quí của
những con
ngời lao động nghèo khó lơng thiện. Cả nhà xúm vào khẩn trơng, ân cần chu đáo, con đốt
lửa ,
ông hơ bũng dạ, vợ ông hơ mặt mày. Sau khi cứu sống Vân Tiên, ông còn quan tâm, hỏi
thăm Vân Tiên, đợc biết tình cảnh khó khăn, khốn khố của chàng ông sẵn lòng cu mang :
Ng rằng : Ngời ở cùng ta
Hôm mai hẩm hút với già cho vui .
Dù chia sẻ một cuộc sống đói nghèo hẩm hút, cháo rau đạm bạc nhng chắc chắn sẽ đầm
ấm tình ngời. Lục Vân Tiên cũng là ngời trọng ân ngh ĩa trớc hành động cao đẹp, nhân
nghĩa của ông Ng và gia đình, chàng cũng băn khoăn không chi báo đáp mình nầy trở
thì ông Ng cũng :
Ng rằng : Lòng lão chẳng mơ
Dốc lòng nhơn nghĩa há chờ trả ơn.

Lời lẽ bộc trực khẳng khái đúng là giọng điệu n gời dân Nam Bộ nghe thấm thía vô cùng,
ông Ng cũng nh Lục Vân Tiên không có ý nghĩ làm ơn sẽ đợc đền đáp bằng tiền bạc của
cải ông chỉ dốc lòng nhân nghĩa cứu ngời bị nạn hành động và lời nói của ông thật hào hiệp
vô t đáng kính trọng biết bao.
Cái thiện ở đây còn đợc biểu hiện qua cuộc sống sông nớc của ông Ng :
Rày doi mai vịnh vui vầy
Ngày kia hứng gió đêm nầy chơi trăng
Một mình thong thả làm ăn
Khoẻ quơ chài kéo mệt quăng câu dầm
Nghêu ngao nay chích mai đầm
Một bầu trời đất vui thầm a i hay
Kinh luân đã sẵn trong tay
Thung dung dới thế vui say trong trời
Thuyền nan một chiếc ở đời
Tắm ma trải gió trong vời hàn giang.
Đây là đoạn thơ hay, ý thơ phóng khoáng, sâu sắc, lời lẽ thanh thoát, uyển chuyển, hình
ảnh thơ đẹp gợi cảm vẽ ra một vũ trụbao la một thiên nhiên tuyệt mĩ với những ( doi, vịnh,
chích, đầm, bầu trời,mặt đất,gió,trăng) con ngời hoà nhập với cảnh đẹp ấy không chút cách
biệt (hứng gió. Chơi trăng, tắm ma, chải gió) tác giả sử dụng nhiều từ miêu tả trạng thái ,
tâm hồn thanh thản của Ng ông , rũ bỏ mọi danh lợi tìm về với cuộc sống sông nớc để
rửa ruột sạch trơn tấm lòng ông ng trong sáng nh sao, qua từ kinh luân- ngời có tài
trị nớc an dân ta hiểu thêm ông Ng không phải là một ngời bình thờng mà là một tri
thức ẩn dật đã chọn một cách sống tự do ung dung ngoài vòng danh lợi hoà nhập, bầu bạn
với thiên nhiên thảnh thơi giữa sông nớc gió trăng vì thế cuộc sống ấy đầy ắp niềm vui lời
nói của ông Ng về cuộc sống của mình cũng chính là tấm lòng của Nguyễn Đình Chiểu
những khát vọng về cuộc sống đẹp đáng ngợi ca.
Với kết cấu mô tuýp truyện cổ dân gian ngôn ngữ dản dị mộc mạc tình tiết hợp lí ,
đoạn trích đã nói lên sự dối lập giữa cái thiện và cái ác giữa cái cao cả và những toan tính
thấp hèn làm nổi bật nhân vật Trịnh Hâm là một kẻ bất nhân bất nghĩa còn ông Ng và gia
đình là những con ngời lơng thiện đồng thời đoạn trích cũng thể hiện thái độ quí trọng và

niềm tin của tác giả với những con ngời lao dộng nghèo khổ, nhân hậu, vị tha.Học đoạn
trích em nhận thức đợc sâu sắc một lẽ sống cao đẹp trong cuộc đời đó là cách sống nhân
nghĩa vị tha biết yêu cái thiện căm ghét cái ác.