Tiết 41: Lục Vân Tiên gặp nạn - Nguyễn Hồng Lam

“ Chë bao nhiªu ®¹o thuyÒn kh«ng kh¼m
§©m mÊy th»ng gian bót ch¼ng tµ”.
NguyÔn §×nh ChiÓu-“Than ®¹o”


Tr×nh bµy suy nghÜ cña em vÒ nh©n vËt
Lôc V©n Tiªn, KiÒu NguyÖt Nga?
KiÓm tra bµi cò.


Hãy chỉ ra các từ ngữ địa phương
có trong văn bản và cho biết tác
dụng của chúng?
I. Tìm hiểu chung
1. Vị trí đoạn trích
- Nằm ở phần thứ hai của truyện từ câu 938 đén câu 976
2. Đọc và tìm hiểu chú thích
3. Bố cục
- 2 đoạn:
* 8 cõu u( hnh ng t i ỏc c a Tr nh Hõm
* 32 cõu sau ( hnh ng nhõn ngha và nhân cỏch cao c c a ụng Ng ư )
.
Nghe tin mẹ mất, Vân Tiên bỏ thi về quê chịu tang cùng với tiểu đồng.
Quá đau đớn chàng đã nhuốm bệnh, bị mù. Đang bơ vơ nơi đất khách
quê người thì gặp Trịnh Hâm, tưởng có thể nhờ cậy. Không ngờ Trịnh
Hâm đã lừa tiểu đồng vào rừng, trói vào gốc cây rồi ra nói dối với Vân
Tiên là tiểu đồng đã bị cọp vồ. Vân Tiên hoàn toàn bơ vơ, lúc này hắn
mới ra tay.
Hãy giải nghĩa các từ sau:

Giao long H m hỳt
Kinh luõn T m m a ch i
giú
Lục vân tiên gặp nạn
(trích truyện lục vân tiên Nguyễn đình chiểu)


I. Tìm hiểu chung
1. Vị trí đoạn trích
2. Đọc và tìm hiểu chú thích
3. Bố cục
Lục vân tiên gặp nạn
(trích truyện lục vân tiên Nguyễn đình chiểu)


TRịnh Hâm
TRịnh Hâm


NGƯ ÔNG
NGƯ ÔNG


TRịnh Hâm
TRịnh Hâm


NGƯ ÔNG
NGƯ ÔNG

II. Phân tích
1. Hành động độc ác
của Trịnh Hâm
Đêm khuya lặng lẽ như tờ,
Nghinh ngang sao mọc mịt mờ sương bay.
Trịnh Hâm khi ấy ra tay,
Vân Tiên bị ngã xô ngay xuống vời.
Trịnh Hâm giả tiếng kêu trời,
Cho người thức dậy lấy lời phui pha.
Trong thuyền ai nấy kêu la,
Đều thương họ Lục xót xa tấm lòng.
Lục vân tiên gặp nạn
(trích truyện lục vân tiên Nguyễn đình chiểu)
Xác định các chi tiết nói
lên hành động hãm hại
Vân Tiên của Trịnh
Hâm?( Về thời gian,
không gian, hành động)
.Thời gian: giữa đêm khuya, mọi người
đã ngủ yên.
.Không gian: giữa dòng sông mênh
mông, mịt mờ sương bay.
.Hành động: xô ngay.
giả tiếng kêu trời.
.Thời gian: giữa đêm khuya, mọi người
đã ngủ yên.
.Không gian: giữa dòng sông mênh
mông, mịt mờ sương bay.
.Hành động: xô ngay.

giả tiếng kêu trời.
Là hành động mau lẹ, dứt khoát, có
âm mưu, có toan tính được sắp đặt kĩ lư
ỡng, chặt chẽ.


I. Tìm hiểu chung
II. Phân tích
1. Hành động độc ác
của Trịnh Hâm
Lục vân tiên gặp nạn
(trích truyện lục vân tiên Nguyễn đình chiểu)
.Thời gian: giữa đêm khuya, mọi ngư
ời đã ngủ yên.
.Không gian: giữa dòng sông mênh
mông, mịt mờ sương bay.
.Hành động: ra tay.
giả tiếng kêu trời.
.Thời gian: giữa đêm khuya, mọi người
đã ngủ yên.
.Không gian: giữa dòng sông mênh
mông, mịt mờ sương bay.
.Hành động: xô ngay.
giả tiếng kêu trời.
Là hành động mau lẹ dứt khoát, có
âm mưu, có toan tính được sắp đặt kĩ lư
ỡng, chặt chẽ.
Trong hoàn cảnh Vân Tiên đáng thương
như vậy mà tại sao Trịnh Hâm vẫn quyết
tâm hãm hại đến cùng?

Câu hỏi thảo luận
- Vì ganh ghét, đố kị với tài năng của
Vân Tiên và hơn nữa lòng ganh ghét, đố
kị ấy đã thấm sâu vào máu thịt hắn, đã
trở thành bản chất của hắn.
Hãy nhận xét cách sắp xếp tình tiết, diễn
biến hành động và lời thơ của tác giả theo
các phương án sau?
A. Sắp xếp tình tiết hợp lý.
B. Diễn biến hành động nhanh gọn.
C. Lời thơ mộc mạc giản dị.
D.Cả A,B,C.
A.Sắp xếp tình tiết hợp lý.
B.Diễn biến hành động nhanh gọn.
C.Lời thơ mộc mạc giản dị.
D. Cả A,B,C.


I. Tìm hiểu chung
II. Phân tích
1.Hành động độc ác của Trịnh
Hâm
Hành động có toan tính, có
âm mưu, kế hoạch được sắp
dặt kĩ lưỡng , chặt chẽ thể
hiện bản chất thâm độc, xảo
quyệt, bất nhân, bất nghĩa.
Lục vân tiên gặp nạn
(trích truyện lục vân tiên Nguyễn đình chiểu)
.Thời gian: giữa đêm khuya, mọi ngư

ời đã ngủ yên.
.Không gian: giữa dòng sông mênh
mông, mịt mờ sương bay.
.Hành động: ra tay.
giả tiếng kêu trời.
.Thời gian: giữa đêm khuya, mọi người
đã ngủ yên.
.Không gian: giữa dòng sông mênh
mông, mịt mờ sương bay.
.Hành động: ra tay.
giả tiếng kêu trời.
Là hành động được sắp đặt kĩ lưỡng
cho nên nó cho thấy sự thâm độc, xảo
quyệt của Trịnh Hâm.
Vì ganh ghét, đố kị với tài năng của Vân
Tiên và hơn nữa lòng ganh ghét, đố kị ấy
đã thấm sâu vào bản chất, vào máu thịt
của hắn.


2. Hành động nhân nghĩa và nhân cách cao cả
của Ngư ông.
Lục vân tiên gặp nạn
(trích truyện lục vân tiên Nguyễn đình chiểu)
Vừa may trời đã sáng ngày,
Ông chài trông thấy vớt ngay lên bờ.
Hối con vầy lửa một giờ,
Ông hơ bụng dạ, mụ hơ mặt mày
Nhịp điệu dồn dập, hối hả, nhiều động từ
mạnh, ngôn ngữ mộc mạc, chân chất, giàu

màu sắc Nam Bộ.
Hiển hiện trước mắt người đọc là cảnh
vội vã, lo lắng, cấp cứu người bị nạn của
vợ chồng con cái ông Ngư. Mỗi người
một việc, ông giục giã vợ con nhanh chân
nhanh tay làm cho Vân Tiên tỉnh lại.
Hành động của Ngư ông và gia đình khi
cứu Vân Tiên là hành động cứu người rất
khẩn trương, chu đáo, tận tình, nhân từ, coi
trọng mạng sống của con người.
Nêu nhận xét về nhịp
điệu, từ ngữ của 4 câu
thơ này?
Qua đây em hình dung thế nào về cảnh ông
Ngư cùng gia đình khi cứu vớt Vân Tiên?