Một số biện pháp quản lý giáo dục hướng nghiệp ở trường trung học phổ thông số 1 Bắc Hà Lào Cai

Nguyễn Thị Tâm- Trường THPT số 1 Bắc Hà _ Lào cai

MỤC LỤC

PHẦN MỞ ĐẦU
1. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI:

Đất nước ta đang chuyển sang một giai đoạn mới, cùng với sự phát triển
mạnh mẽ của khoa học kỹ thuật đang rất cần một nguồn nhân lực chất lượng cao

1


Nguyễn Thị Tâm- Trường THPT số 1 Bắc Hà _ Lào cai

đủ đáp ứng cho sự nghiệp công nghiệp hoá- hiện đại hoá hiện nay. Nguồn nhân
lực ấy ở đâu ra và ta phải làm thế nào để có nguồn nhân lực chất lượng cao đó.
Ta không thể nào quên câu nói của Bác Hồ:
“Vì sự nghiệp 10 năm thì phải trồng cây
Vì sự nghiệp trăm năm thì phải trồng người ”
Lời dạy của Bác đã chỉ rõ tầm nhìn chiến lược lâu dài . Để có một con
người có sức khoẻ có tri thức có những kỹ năng nhất định về nghề nghiệp và có
những ước mơ hoài bão lớn lao là cả một quá trình hết sức lâu dài và gian khổ
thể hiện sự kết hợp của Gia đình → Nhà trường→Xã hội.
Con người ta ai cũng đều có một năng khiếu riêng biệt mà trời đã ban
tặng. Ta phải làm gì để mỗi người đó bộc lộ được năng khiếu và rèn luyện để
phát huy được tối đa năng khiếu đó phục vụ cho lợi ích chung của xã hội.
Ông cha ta đã dạy : “Nhất nghệ tinh, nhất thân vinh” hay “Một nghề thì
sống, Đống nghề thì chết” những câu nói đó đã thể hiện rất rõ việc chọn nghề,
rèn luyện kỹ năng nghề, nghệ thuật hoá nghề, tinh thông nghề, tất cả những cái
đó có được khi ta chọn đúng nghề. Đối với học sinh trung học phổ thông các em

rất lúng túng khi lựa chọn ngành nghề. Ta không thể đổ lỗi cho nhà trường
được mà chỉ trách cho việc hướng nghiệp cho các em làm chưa tốt. Các em
không được định hướng và tư vấn về nghề nghiệp về mọi vấn đề mà các em
quan tâm. Để tránh việc đó xảy ra ngay từ khi học tiểu học ta phải quan tâm đến
việc hướng nghiệp cho các em. Nhà trường không chỉ dạy chữ, dạy cách làm
người mà phải dạy nghề. Thông qua hướng nghiệp phải hình thành cho các em
những kỹ năng tối thiểu về nghề. Nhà trường không chỉ là trung tâm văn hoá
giáo dục mà phải là trung tâm thông tin, trung tâm đào tạo nguồn nhân lực cao.
Sản phẩm của giáo dục, của nhà trường phải là những con người có Đức, có Tài
có sức khoẻ và có những kỹ năng nhất định về nghề sẵn sàng tham gia vào mọi
hoạt động của xã hội và hội nhập quốc tế.

2


Nguyễn Thị Tâm- Trường THPT số 1 Bắc Hà _ Lào cai

Để làm tốt vấn đề hướng nghiệp cho học sinh trong những năm qua Đảng
và Nhà nước ta đã luôn quan tâm đến yêu cầu và mục đích của việc giáo dục
hướng nghiệp.
Giáo dục hướng nghiệp là bộ phận của nội dung giáo dục phổ thông toàn
diện đã được xác định trong luật giáo dục. Nghị quyết TW2 khoá VIII chỉ rõ:
Trong giáo dục phổ thông “Cần gắn với thực tiễn vùng, địa phương, đến sự tăng
cường công tác hướng nghiệp, đào tạo kỹ thuật lao động dạy nghề phổ thông và
kỹ năng cần thiết khác cho công việc trong nền kinh tế thị trường cho công cộc
công nghiệp hoá - hiện đại hoá đất nước”. Chiến lược phát triển giáo dục 20012010 và chủ trương đổi mới chương trình giáo dục phổ thông hiện nay cũng
nhấn mạnh đến yêu cầu tăng cường giáo dục hướng nghiệp nhằm góp phần tích
cực và có hiệu quả vào việc phân luồng học sinh, chuẩn bị cho học sinh đi vào
cuộc sống lao động hoặc được tiếp tục đào tạo phù hợp với năng lực bản thân và
nhu cầu xã hội.

“Muốn tiến hành công nghiệp hoá, hiện đại hoá, thăng lợi phải phát triển
mạnh sự nghiệp giáo dục và đào tạo, phát huy nguồn lực con người, yếu tố cơ
bản của sự phát triển nhanh và bền vững”. Đồng thời Nghị quyết Trung ương 2
khoá VIII cũng chỉ ra cho ngành Giáo dục và Đào tạo là: “Cần gắn chặt thực
tiễn vùng địa phương đến sự tăng cường công tác hướng nghiệp, đào tạo kỹ
thuật lao động, dạy nghề phổ thông và kĩ năng cần thiết khác cho công việc
trong nền kinh tế thị trường, trong công cuộc công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất
nước ”
- Trong văn kiện Đại hội khoá IX của Đảng tiếp tục nhấn mạnh: phát huy
tinh thần độc lập suy nghĩ và sáng tạo của học sinh, đề cao năng lực tự học, tự
hoàn thiện học vấn và tay nghề. Thực hiện phương châm “Học đi đôi với hành,
giáo dục kết hợp với lao động sản xuất; Nhà trường gắn liền với đời sống xã
hội”. Coi trọng công tác giáo dục hướng nghiệp và phân luồng học sinh THPT
chuẩn bị đi vào lao động nghề nghiệp.

3


Nguyễn Thị Tâm- Trường THPT số 1 Bắc Hà _ Lào cai

- Bước vào bậc học cuối cùng của nhà trường phổ thông, tuổi trẻ học
đường thường có những hoài bão lớn lao gắn liền với cuộc sống tương lai của
họ, không ít các em tự đặt cho mình những câu hỏi như “mình sẽ làm gì?”,
“mình chọn nghề gì”, “nghề nào là hay nhất” và cũng không ít các em đã trăn
trở, đắn đo, suy nghĩ, bởi có biết bao nghề đáng yêu, biết bao con đường để đạt
tới mục đích cuộc sống riêng.
Tuy vậy, giáo dục hướng nghiệp hiện nay chưa được các cấp quản lý giáo
dục và các trường học quan tâm đúng mức, còn có địa phương và trường học
chưa thực hiện đầy đủ các nội dung giáo dục hướng nghiệp. Chất lượng hoạt
động hướng nghiệp chưa đáp ứng được yêu cầu của học sinh và xã hội, học sinh

phổ thông cuối các cấp học và bậc học chưa được chuẩn bị chu đáo để lựa chọn
nghề nghiệp, lựa chọn ngành học phù hợp với bản thân và yêu cầu của xã hội.
Để phát triển kinh tế – xã hội trong giai đoạn cách mạng mới, Đảng và
Nhà nước ta đã chủ trương đẩy mạnh công tác hướng nghiệp- dạy nghề phổ
thông cho học sinh, nhằm đảo tạo thế hệ trẻ thành lớp người lao động mới có đủ
phẩm chất, năng lực thực hiện thắng lợi sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá
đất nước. Do vậy công tác hướng nghiệp trong trường phổ thông có một ý nghĩa
quan trọng và là vấn đề đáng quan tâm của những người làm công tác giáo dụcđào tạo. Với mong muốn góp phần nhỏ bé của mình trong việc nâng cao hiệu
quả chỉ đạo hoạt động hướng nghiệp trong Trường phổ thông.
Qua những lý do đã phân tích ở trên, qua thực tiễn quản lý hoạt động giáo
dục hướng nghiệp ở trường trung học phổ thông số 1 Bắc Hà -Lào cai tôi đã
chọn đề tài:
“Một số biện pháp quản lý giáo dục hướng nghiệp ở trường trung học
phổ thông số 1 Bắc Hà -Lào Cai”.
2. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU.

Phân tích những tồn tại dẫn đến việc quản lý giáo dục hướng nghiệp gặp
rất nhiều khó khăn, các nguyên nhân chủ quan và khách quan từ đó đề xuất một

4


Nguyễn Thị Tâm- Trường THPT số 1 Bắc Hà _ Lào cai

số biện pháp quản lý hoạt động giáo dục hướng nghiệp ở trường trung học phổ
thông.
3. NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨU

- Xác định cơ sở khoa học và thực tiễn của công tác quản lý giáo dục
hướng nghiệp.

- Đánh giá thực trạng của công tác quản lý hoạt động giáo dục hướng
nghiệp ở trường trung học phổ thông số 1 Bắc Hà-Lào Cai.
- Đề xuất và lý giải một số biện pháp quản lý hoạt động giáo dục hướng
nghiệp ở trường trung học phổ thông số 1 Bắc Hà trong giai đoạn hiện nay.
4. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU

Tất cả các hoạt động giáo dục hướng nghiệp và cơ sở vật chất, thiết bị dạy
học phục vụ cho công tác hướng nghiệp.
5. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

5.1 Nghiên cứu thực tiễn
- Trao đổi, trắc nghiệm đối với giáo viên và học sinh để tìm hiểu tâm tư
nguyện vọng và ước mơ của các em, sự hiểu biết về nghề nghiệp….
- Kết quả thực hiện kế hoạch triển khai hoạt động giáo dục hướng nghiệp
của trường trung học phổ thông số 1 Bắc Hà.
5.2 Nghiên cứu lý luận
- Nghiên cứu các văn kiện, nghị quyết, chỉ thị của Đảng các cấp về giáo
dục và đào tạo.
- Nghiên cứu sách giáo khoa “HĐGDHN” lớp 10, 11 nhà xuất bản giáo
dục năm 2004.
- Nghiên cứu văn bản hướng dẫn thực hiện công tác hướng nghiệp trong
nhà trường.
- Nghiên cứu giáo trình, tạp chí của học viện quản lý cán bộ Quản lý giáo
dục .

5


Nguyễn Thị Tâm- Trường THPT số 1 Bắc Hà _ Lào cai
6. PHẠM VI VÀ GIỚI HẠN NGHIÊN CỨU.

Các hoạt động giáo dục hướng nghiệp và kết quả trong 3 năm học: 20072008; 2008 – 2009 và 2009 – 2010 của trường trung học phổ thông số 1 Bắc
Hà -Lào Cai.

6


Nguyễn Thị Tâm- Trường THPT số 1 Bắc Hà _ Lào cai

PHẦN NỘI DUNG
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN, CƠ SỞ PHÁP LÝ VÀ CƠ SỞ THỰC
TIỄN CỦA VIỆC QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC HƯỚNG NGHIỆP
TRONG TRƯỜNG PHỔ THÔNG.

1.1. CƠ SỞ LÝ LUẬN

Hướng nghiệp là hệ thống những biện pháp tác động của gia đình,nhà
trường và xã hội, trong dó nhà trường đóng vai trò chủ đạo nhằm hướng dẫn và
chuẩn bị cho thế hệ trẻ sẵn sàng đi vào lao động ở các ngàng ngheeftaij những
nơi xã hội đang cần phát triển ,đồng thời lại phù hợp với hứng thú, năng lực cá
nhân.
Định hướng nghề nghiệp:
Định hướng nghề nghiệp là việc thông tin cho học sinh biết về đặc điểm
hoạt động và yêu cầu phát triển của các nghề trong xã hội, đặc biệt là các nghề
các nơi đang cần nhiều lao động trẻ tuổi có văn hoá, về những yêu cầu tâm sinh
lý của mỗi nghề, về tình hình phân công và yêu cầu điều chỉnh lao động ở cộng
đồng dân cư về hệ thống trường lớp đào tạo nghề của nhà nước, tập thể và tư
nhân.
Mục tiêu của hoạt động giáo dục hướng nghiệp là phát hiện và bồi dưỡng
phẩm chất nhân cách nghề nghiệp cho học sinh, giúp các em hiểu mình, hiểu

yêu cầu của nghề, hiểu được xu thế phát triển hệ thống nghề trong xã hội ta.
Thông qua hoạt động giáo dục hướng nghiệp, giáo viên giúp học sinh điều chỉnh
động cơ học nghề, trên cơ sở đó các em định hướng đi vào việc sản xuất mà xã
hội đang có nhu cầu nhân lực vì vậy giáo dục hướng nghiệp ở trường trung học
phổ thông phải làm các công việc sau:
+ Giáo dục thái độ lao động và ý thức đúng đắn với nghề nghiệp ở trường
trung học phổ thông vì giáo dục lao động nhằm hình thành có mục đích, có kế
hoạch những quan điểm, thái độ đúng đắn với lao động, có tri thức lao động, kỹ

7


Nguyễn Thị Tâm- Trường THPT số 1 Bắc Hà _ Lào cai

năng nghề nhất định ở học sinh chuẩn bị tâm thế cho thế hệ trẻ những công dân
tương lai sẵn sàng hội nhập với thế giới việc làm và vì lao động là nền tảng để
nhà trường làm tốt công tác hướng nghiệp dạy nghề.
Lao động là cầu nối giữa định hướng nghề và tham gia học nghề, giữa lý
thuyết với thực hành.
+ Giáo dục hướng nghiệp giúp học sinh có sự hiểu biết khái quát về sự
phân công lao động xã hội, cơ cấu nền kinh tế quốc dân.
Sự phát triển của đất nước và địa phương, làm quen với những ngành
nghề chủ yếu, nghề cơ bản, đặc biệt là nghề truyền thống của địa phương.
+ Giáo dục hướng nghiệp giúp tìm hiểu năng khiếu, khuynh hướng nghề
nghiệp của từng học sinh để khuyến khích, hướng dẫn và bồi dưỡng khả năng
nghề nghiệp thích hợp nhất.
+ Giáo dục hướng nghiệp giáo dục động viên hướng dẫn học sinh đi vào
những ngành nghề mà nhà nước địa phương đang cần phát triển.
Giáo dục hướng nghiệp có những nội dung cơ bản sau:
1.2 CƠ SỞ PHÁP LÝ

- Nhằm đảm bảo việc thực hiện mục tiêu ngày 13/9/1981 Chính phủ đề ra
Quyết định số 126/CP “Về công tác giáo dục hướng nghiệp trong trường phổ
thông và sử dụng hợp lý học sinh các cấp THCS và THPT tốt nghiệp ra trường”.
1.2.1. Điều 3 của Chỉ thị số 33-2003/CT – BGD & ĐT ngày 23/7/2003
cũng đã chỉ rõ “Nghiêm túc triển khai thực hiện sinh hoạt hướng nghiệp ở các
trường THCS, THPT và trung tâm KTTH, theo tài liệu hướng dẫn của Bộ GD
&ĐT, giúp học sinh, đặc biệt là học sinh cuối cấp hiểu về thế giới nghề nghiệp,
thị trường lao động và đánh giá năng lực bản thân, hướng dẫn học sinh lựa chọn
nghề hoặc lựa chọn trường học, ngành học phù hợp với năng lực cá nhân và yêu
cầu của xây dựng đất nước”.
1.2.2. Thông tư 31/TT ngày 17 tháng 8 năm 1981 của Bộ giáo dục: “Để
giúp học sinh hiểu biết các ngành nghề, các trường trung học sử dụng tạm thời
8


Nguyễn Thị Tâm- Trường THPT số 1 Bắc Hà _ Lào cai

mỗi tháng 1 buổi lao động để giới thiệu, tuyên truyền, giải thích ngành nghề”.
Như vậy mỗi năm học có 9 tiết sinh hoạt giới thiệu nghề được phân phối chương
trình trong 9 tháng.
1.2.3. Quyết định 329/QĐ ngày 31 tháng 3 năm 1990 của Bộ trưởng bộ
giáo dục về mục tiêu và kế hoạch đào tạo của trường trung học phổ thông.
1.2.4. Quyết định 2397/QĐ của Bộ trưởng bộ giáo dục ngày 17 tháng 9
nưm 1991 ban hành danh mục nghề và chương trình dạy nghề cho học sinh
trung học phổ thông.
1.2.5 Nghị quyết 40/2000/QH10 của Quốc hội
1.2.6. Chỉ thị 14/2001/CT – TTg của Thủ tướng chính phủ về đổi mới
chương trình giáo dục phổ thông.
1.2.7. Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ IX khẳng định:

“Giáo dục và đào tạo là một trong những động lực quan trọng thúc đẩy sự
nghiệp công nghiệp hoá - hiện đại hóa, là điều kiện để phát huy nguồn lực con
người… Coi trọng công tác hướng nghiệp và phân luồng học sinh trung học,
chuẩn bị cho thanh niên, thiếu niên đi vào lao động nghề nghiệp phù hợp với sự
dịch chuyển cơ cấu kinh tế trong cả nước và từng địa phương”
+ Luật giáo dục năm 2005 chương 2 “Những quy định mới của luật giáo
dục “ năm 2005 phần 2 “Chương trình giáo dục” cũng nói chương trình giáo
dục nghề nghiệp được tổ chức thực hiện theo năm học hoặc hình thức tích luỹ
tín……và được cụ thể hoá thành giáo trình, tài liệu giảng dạy” và Chương trình
giáo dục nghề nghiệp phải liên thông với các chương trình giáo dục khác.
Thực hiện chỉ thị của Bộ trưởng về nhiệm của toàn ngành trong năm học
2005-2006 về mặt giáo dục lao động – hướng nghiệp các Sở giáo dục và Đào tạo
các trường phổ thông và các trung tâm KTTH-HN
1.2.8.Tiếp tục việc triển khai Chỉ thị số 33/2003/TC-BGD&ĐT về tăng
cường giáo dục hướng nghiệp cho học sinh phổ thông nhằm đẩy mạnh công tác
giáo dục hướng nghiệp nâng cao chất lượng, định hướng nghề nghiệp phù hợp
9


Nguyễn Thị Tâm- Trường THPT số 1 Bắc Hà _ Lào cai

với nhu cầu nhân lực của từng địa phương, góp phần tích cực vào việc phân
luồng học sinh cuối cấp THCS và THPT.
1.3. CƠ SỞ THỰC TIỄN

Học sinh THPT là bộ phận thanh thiếu niên đến tuổi trưởng thành được
tiếp cận với một hệ thống kiến thức từ quá trình học tập ở Trường phổ thông và
được trải nghiệm thực tiễn thông qua những dạng lao động trong gia đình, trong
các tổ chức đoàn thể, hàng ngày được tiếp nhận các dạng thông tin nghề nghiệp
và chính những điều kiện này đã giúp các em hình thành được những cơ sở xác

đáng về kiến thức, về kỹ năng và đặc biệt là sự trưởng thành đáng kể trong nhận
thức đối với ý nghĩa cuộc sống, vị trí của bản thân, có được sự thử thách trong
lao động nghề nghiệp góp phần vào đời sống gia đình tạo ra những tiêu để cho
quá trình thích ứng nghề nghiệp sau này. Một số học sinh với ý chí vươn lên,
ngay từ khi còn học phổ thông đã tích cực học thêm các môn học cần thiết như
tin học, ngoại ngữ…. Với cái nền rất đáng quí đó của học sinh THPT, nhiệm vụ
hướng nghiệp đối với các em không chỉ dừng lại ở mức nâng cao nhận thức và
sự hiểu biết kỹ càng hơn về nghề mà còn là quá trình xác lập những điều kiện
kiến thức để đưa các em hoạt động trong thế giới nghề nghiệp, tạo ra sự thích
ứng ở mức độ nhất định với nghề hoặc lĩnh vực lao động mà họ ưa thích.
Do sự phân luồng của xã hội, do thực tế bức xúc bởi vì không có sự liên
thông giữa hướng nghiệp, đào tạo và sử dụng nên tồn tại thực tế
Đầu vào nhiều, chưa
được định hướng, tư
vấn nghề

Đầu ra thừa thầy thiếu
thợ chất lượng nghề
kém

+ Sau khi tốt nghiệp THCS sẽ có tình trạng:
75% học tiếp THPT-> thi đại học, cao đẳng cần nhiều Giáo viên,
THCS

Phòng học
14-15% học nghề (quá ít)
24-25% sống tự do vào đời với 2 bàn tay trắng -> sinh ra tệ nạn XH
10

Nguyễn Thị Tâm- Trường THPT số 1 Bắc Hà _ Lào cai

Sau THCS

Đại học cao đẳng 80%
THCN, DN 10%
Còn lại vào đời

Rất nhiều học sinh sau khi thi Đại học, Cao đẳng trượt không biết mình
nên học gì? theo nghề gì:
Thực tế tại địa phương chúng tôi là một huyện vùng cao kinh tế gặp rất
nhiều khó khăn, mặt bằng dân trí thấp việc định hướng và tư vấn nghề là một
việc vô cùng quan trọng và cần thiết để các em có việc làm góp phần xoá đói
giảm nghèo cho quê hương, hạn chế các tệ nạn xã hội đang có chiều hướng gia
tăng tại địa phương do không có việc làm.

11


Nguyễn Thị Tâm- Trường THPT số 1 Bắc Hà _ Lào cai

CHƯƠNG 2. THỰC TRẠNG CỦA CÔNG TÁC QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG
GIÁO DỤC HƯỚNG NGHIỆP Ở TRƯỜNG THPT SỐ 1 BẮC HÀ TRONG
GIAI ĐOẠN VỪA QUA
2.1. GIỚI THIỆU CHUNG VỀ TRƯỜNG THPT SỐ 1 BẮC HÀ

Bắc Hà là huyện vùng cao của tỉnh Lào Cai , trong những năm gần đây
đời sống kinh tế xã hội có nhiều đổi mới. Đặc biệt Thị trấn Bắc Hà đang trong
xu thế rút ngắn khoảng cách với thành phố thị xã, cả về đời sống kinh tế- xã hội
và nhất là Giáo dục đào tạo. Được thành lập năm 1966, là ngôi trường THPT

đầu tiên của huyện Bắc Hà, trường THPT số 1 Bắc Hà đã trải qua 44 năm xây
dựng và phát triển . Hàng năm nhà trường được đón nhận các thầy cô được đào
tạo từ các trường Đại học Sư phạm Thái Nguyên, Sư phạm Hà Nội, Sư phạm Hà
Nội 2. Năm học 2009- 2010 nhà trường có 40 giáo viên trực tiếp giảng dạy, trên
tổng số 16 lớp và 695 học sinh. Tỷ lệ giáo viên đạt 2,5/lớp, tỷ lệ GV đạt chuẩn
97,5% (01 GV môn Tin học có trình độ cao đẳng). Đội ngũ ổn định
Tổng số học sinh đầu năm là 695 em của 21 xã 1 Thị trấn hầu hết là con em các
dân tộc (H,Mông, Tày, Nùng ,Dao,Phù lá, Kinh..)
Cơ sở hạ tầng của Huyện trong những năm gần đây được sự đầu tư của
nhà nước về : Đường, trường, trạm nên đời sống của nhân dân đã dần được cải
thiện.Tuy nhiên kinh tế địa phương chủ yếu là nông nghiệp, cả Huyện chỉ có 1
làng nghề làm nghề thổ cẩm, diện tích chủ yếu là núi nên sản lượng nông nghiệp
rất thấp , chủ yếu trồng ngô , nấu rượu, trồng cầy ăn quả ( Mận, lê,đào …) chỉ đủ
ăn không có tích luỹ. Học sinh miền núi không phải nộp học phí nhưng nhiều
gia đình cũng không lo được cho con cái đi học. Học sinh sau khi học xong lớp
12 đa số ở nhà làm ruộng, đó là nguồn nhân lực lao động chủ yếu của địa
phương.
Trường ở vị trí trung tâm của Huyện nhưng số học sinh bỏ học hàng năm
là khá lớn Trung bình 1 năm bỏ trên 30 em ,đội ngũ giáo viên dạy hướng
nghiệp chưa được đào tạo bài bản về chuyên môn nghiệp vụ chưa thực sự hiểu

12


Nguyễn Thị Tâm- Trường THPT số 1 Bắc Hà _ Lào cai

biết sâu sắc, hiệu quả công tác tập huấn dạy hướng nghiệp chưa cao ( chủ yếu
dạy kiêm nghiệm). Bên cạnh đó nhận thức của phụ huynh, học sinh chưa đúng
đắn về công tác hướng nghiệp các em chưa có hiểu biết về ngành nghề một số
học sinh chưa thấy vai trò của học nghề . Hàng năm tỉ lệ học sinh đỗ đại học cao

đẳng chưa cao chủ yếu là học sinh khu vực thị trấn .
Đội ngũ:
SL-CL đội ngũ
Năm

Tổng số

CB quản lý

Sau

Hiệu

Đại

GV

Lớp

2007-2008

48

21

trưởng
1

2008-2009

52

20

1

2009-2010
47
- Tình hình xã hội:

16

1

Phó

Đại

Cao

học

đẳng

37

6

2

học
0
2

2

(đi

41

5

2

học)
2

35

4

Trong một vài năm gần đây do tác động của cơ chế thị trường tệ nạn xã
hội ngày càng gia tăng và có chiều hướng xâm nhập vào nhà trường.Sau khi học
xong lớp 12 học sinh các xã vùng cao, khu vực ven thị trấn một số chưa có công
ăn việc làm nên đã bị ảnh hưởng gây nên nỗi lo và bức xúc cho nhà trường và cả
xã hội. Nhà trường đang cùng với UBND Huyện , Thị trấn và các cơ quan ban
ngành bàn bạc và đã có các phương án để giải quyết số lao động dư thừa này.
2.2. MỘT SỐ KẾT QUẢ ĐÃ ĐẠT ĐƯỢC:

Trong năm 2009-2010 trường đã được 1 số kết quả đáng khích lệ về mặt

học tập và tu dưỡng rèn luyện:
+ Đội ngũ cán bội quản lý và giáo viên đã nhận thức được tầm quan trọng
của công tác hướng nghiệp. Và coi nó là một môn học quan trọng như các môn
học khác.
+ Từ năm học 2008-2009 đã có kế hoạch hoạt động GDHN cho học sinh
các khối cụ thể:
13


Nguyễn Thị Tâm- Trường THPT số 1 Bắc Hà _ Lào cai

Khối 10: Định hướng nghề
Khối 11: Tư vấn nghề
Khối 12: Học nghề
Thực hiện mời cán bộ trung tâm tư vấn và giới thiệu việc làm tỉnh Lào
Cai và liên kết với trung tâm Giáo dục KTTH- Hướng nghiệp - Dạy nghề tỉnh.
Hàng năm nhà trường đã lập kế hoạch năm học về việc huy động các
nguồn lực xã hội phục vụ cho hướng nghiệp thông báo cho giáo viên và học sinh
tình hình phát triển kinh tế xã hội của đất nước nói chung và của địa phương;
nhu cầu sử dụng nguồn lao động chỉ đạo và kiểm tra công tác hướng nghiệp của
giáo viên, phối hợp các hình thức hướng nghiệp trong và ngoài nhà trường. Kết
hợp với địa phương trong việc sử dụng hợp lý học sinh ra trường cuối năm tổ
chức bàn giao học sinh cho địa phương.
- Thông qua các bộ môn văn hoá cơ bản, qua các bộ môn kỹ thuật, sinh
hoạt hướng nghiệp và đặc biệt thông qua hoạt động lao động và dạy nghề phổ
thông, nhà trường đã tiến hành giáo dục hướng nghiệp cho học sinh.
Trong 3 năm học : 2007-2008; 2008-2009 ; 2009-2010 trường đã liên kết
với trung tâm GDTH- Hướng nghiệp dạy nghề tỉnh Lào cai cử người về tư vấn
cho học sinh khối 11 và đã có 100% học sinh tham gia học nghề phổ thông.
Trong 2 năm học gần đây 100% học sinh khối 11 tham gia học nghề phổ

thông và bước đầu nhiều em dã bộc lộ các năng khiếu về nghề nghiệp trong năm
học 2009 2010 tất cả học sinh được tham gia hoạt động sinh hoạt hướng nghiệp.
Ban tuyển sinh của trường kết hợp với Đoàn thanh niên tổ chức tư vấn hướng
nghiệp nghề cho Học sinh khối 12 trước khi làm hồ sơ tuyển sinh ĐH, CĐ,
THCN cho các em học sinh và gia đình có hiểu biết chọn ngành nghề phù hợp
với năng lực sở trường và phù hợp với năng lực, trình độ của mình , phù hợp
với địa phương.
+ Nhà trường đã trích một phần kinh phí dành cho hoạt động Dạy và học
vào hoạt động sinh hoạt hướng nghiệp.
14


Nguyễn Thị Tâm- Trường THPT số 1 Bắc Hà _ Lào cai

+ Chính quyền địa phương và phụ huynh đã bắt đầu quan tâm đến các
hoạt động giáo dục hướng nghiệp.
Qua các đợt hoạt động GDHN học sinh và phụ huynh đã có cái nhìn cụ
thể hơn với những ngành nghề mà xã hội đang có nhu cầu và đã có ý thức quan
tâm hơn với những nghề mà địa phương đang có. Nhiều em đã quyết tâm làm
kinh tế trang trại đưa sản phẩm nông nghiệp (mận tam hoa, chè Bản liền, đào
tây…) trở thành hàng hoá để tham gia thị trường mang lại lợi ích thiết thực cho
quê hươngvà gia đình.
2.3. MỘT SỐ TỒN TẠI CỦA CÔNG TÁC QUẢN LÝ GDHN Ở TRƯỜNG THPT SỐ 1
BẮC HÀ

Nhà trường chưa quan tâm đầu tư nâng cao chất lượng công tác lập kế
hoạch, chương trình nội dung, phương pháp giáo dục hướng nghiệp nhằm nâng
cao chất lượng giáo dục, và đáp ứng yêu cầu đào tạo nguồn nhân lực cho nền
kinh tế xã hội song hiệu quả chưa cao:
- Những năm qua đa số học sinh lựa chọn hướng học tập, định hướng

nghề nghiệp chỉ theo cảm tính cá nhân và gia đình hoặc ảnh hưởng của bạn bè.
Sự lựa chọn nghề mang đậm tính chất chủ quan và phiến diện, thiếu tính thực
tiễn và không phù hợp với xu thế, phát triển kinh tế – xã hội của đất nước, địa
phương.
Hầu hết học sinh sau khi tốt nghiệp THPT thì lại chỉ muốn thi vào các
trường Đại học, coi đó là hướng duy nhất để lập thân, lập nghiệp. Cả học sinh và
cha mẹ các em đều chưa chú ý đúng mức đến điều kiện phát triển kinh tế – xã
hội của địa phương và của đất nước.
- Công tác GDHN còn nhiều bất cập hạn chế như :
+ Hoạt động SHHN và tư vấn hướng nghiệp còn chưa được tổ chức đồng
bộ ở các địa phương. Các giờ học giáo dục hướng nghiệp nhiều khi còn mang
tính hình thức, nghèo nàn nội dung.

15


Nguyễn Thị Tâm- Trường THPT số 1 Bắc Hà _ Lào cai

- Khó khăn lớn nhất là việc sử dụng chưa hợp lý học sinh tốt nghiệp
PTTH hiện nay. Một số tốt nghiệp THPT không muốn trở về địa phương sản
xuất vì địa phương kế hoạch phát triển kinh tế xã hội đã có song còn chậm,
khâu qui hoạch đào tạo cán bộ, sử dụng lao động tại chỗ hiệu quả còn hạn chế.
Mặt khác chất lượng hướng nghiệp dạy nghề, đào tạo tay nghề của các cơ sở đào
tạo hiện nay chưa đáp ứng yêu cầu nghề nghiệp đặt ra ở địa phương trong cơ chế
thị trường.
- Tổ chức hoạt động hướng nghiệp còn lúng túng chưa gắn với thực tế địa
phương. Địa bàn nhà trường đóng khá đa dạng về ngành nghề: nông nghiệp,
nấu rượu, dệt thổ cẩm, buôn bán… Mặc dầu ngành nghề khá đa dạng như vậy
nhưng kinh tế ở các ngành chưa phát triển, phân công lao động còn hạn chế, lực
lượng lao động dôi dư còn nhiều . Một số ngành nghề truyền thống không đủ

điều kiện phát triển như dệt thổ cẩm, thêu, trồng nấm cũng mới hình thành.
2.4. NGUYÊN NHÂN VÀ MỘT SỐ VẤN ĐỀ ĐẶT RA VIỆC GIÁO DỤC HƯỚNG
NGHIỆP CHO HỌC SINH THPT

2.4.1. Nguyên nhân
- Nhận thức của một số lãnh đạo địa phương, một số lãnh đạo, cán bộ
quản lý nhà trường, giáo viên, gia đình và bản thân học sinh về công tác hướng
nghiệp còn hạn chế, chưa rõ ràng đúng đắn. Họ chưa thật hiểu rõ về vai trò và
tầm quan trọng của công tác hướng nghiệp cho học sinh trung học phổ thông đối
với bản thân học sinh nói riêng và đối với sự phát triển kiến thức xã hội nói
chung.
- Nhà trường không làm thay đổi được một số vấn đề xã hội liên quan đến
công tác hướng nghiệp như vấn đề việc làm, tuyển chọn nghề, chế độ đãi ngộ
với các nghề…. Nhà trường không làm thay đổi được nhận thức của cha mẹ học
sinh về vấn đề hướng nghiệp.
- Sự mất cân đối trong hệ thống giáo dục quốc dân dẫn đến sự mất cân đối
trong sự phân luồng học sinh sau tốt nghiệp trung học phổ thông.

16


Nguyễn Thị Tâm- Trường THPT số 1 Bắc Hà _ Lào cai

- Giáo viên làm công tác tư vấn nghề, hướng nghiệp chưa được đào tạo,
chưa có giáo viên chuyên trách.
- Còn thiếu các tài liệu hướng dẫn về nội dung của tài liệu còn nghèo nàn,
thiếu hấp dẫn, chương trình chưa thật sự rõ nét, chưa phù hợp thực tiễn.
- Chương trình học các môn văn hoá và tâm lý thi cử còn quá nặng nề.
- Cơ sở vật chất phục vụ lao động sản xuất – hướng nghiệp- dạy nghề còn
quá thiếu thốn, trường không có xưởng cho học sinh lao động, không có một số

thiết bị trực quan phục vụ sinh hoạt hướng nghiệp.
2.4.2. Một số vấn đề đặt ra cần giải quyết trong công tác chỉ đạo hoạt
động GDHN
Qua thực tế đã đạt được và một số tồn tại trong công tác quản lý GDHN
của trường THPT số 1 Bắc Hà bản thân tôi nhận thấy rằng để làm tốt công tác
này cần có các giải pháp sau:
+ Nâng cao nhận thức về GDHN của cán bộ quản lý các cấp và đội ngũ
nhà giáo.
- Sở GD&ĐT và các ban ngành chức năng kết hợp với UBND các cấp cần
có phương thức đào tạo. Bồi dưỡng đội ngũ giáo viên một cách chính quy giúp
đội ngũ này nâng cao tốc độ để có thể định hướng, tư vấn và dạy nghề phổ thông
một cách cơ bản có tính hệ thống.
+ Cần đổi mới cơ chế chính sách đối với giáo viên phụ trách công tác
GDHN, tư vấn HN.

17


Nguyễn Thị Tâm- Trường THPT số 1 Bắc Hà _ Lào cai

CHƯƠNG 3: MỘT SỐ BIỆN PHÁP TỔ CHỨC QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG
GDHN Ở TRƯỜNG THPT

3.1. Nâng cao nhận thức cho cán bộ quản lý các cấp giáo viên và học
sinh cũng như xã hội về công tác GDHN trong trường phổ thông.
+ Phải coi hoạt động GDHN là một công việc thường xuyên và liên tục
mang tính hệ thống và quan trọng như các môn khoa học cơ bản khác phải tuân
theo quy trình hướng nghiệp.

Định hướng nghề

Thích ứng nghề

Phù hợp nghề

Chọn nghề

Học nghề

Chọn nghề

Bồi dưỡng
Đào tạo lại

:

Hiệu trưởng
Ban hướng nghiệp nhà trường

Giáo
viên
chủ
nhiệm

Giáo
viên
bộ
môn

Tổ

chức
đoàn
thanh
niên

Ban
đại
diện
phụ
huynh

Tổ
chức
xã hội

Thư
viện
nhà
trường

Y tế
nhà
trường

Trung
tâm kỹ
thuật
TH-HN

Cơ sở

sản
xuất

+ Trong trường phải thành lập ban chỉ đạo hướng theo cấu trúc sau
Việc xây dựng hệ thống và cấu trúc của hệ thống hướng nghiệp trong
trường THPT thể hiện những mối quan hệ gắn bó hữu cơ giữa các bộ phận trong

18


Nguyễn Thị Tâm- Trường THPT số 1 Bắc Hà _ Lào cai

trường và ngoài xã hội. Đồng thời thể hiện vai trò, trách nhiệm của Hiệu trưởng.
Nhiệm vụ của Hiệu trưởng là chịu trách nhiệm chung về kế hoạch và điều hành
toàn bộ quá trình thực hiện HĐHN trên các mặt cơ bản:
- Phương hướng triển khai HĐHN nhà trường trên cơ sở đường lối chủ
trương hướng nghiệp của Nhà nước và tình hình thực tế của địa phương.
- Sắp xếp và ổn định kế hoạch hướng nghiệp cho cân đối hợp lý với kế
hoạch toàn diện của năm học do Bộ giáo dục và đào tạo qui định.
- Kiểm tra đôn đốc việc thực hiện kế hoạch của ban hướng nghiệp trên
một số mặt quan trọng như nội dung, thời gian, phương tiện, nhân lực và hiệu
quả, giáo dục của hoạt động hướng nghiệp.
- Xét duyệt và phê chuẩn kế hoạch hướng nghiệp, các văn bản kết nghĩa,
hợp tác trong quá trình thực hiện hoạt động hướng nghiệp với các cơ quan bạn.
- Chịu trách nhiệm trước cơ quan chỉ đạo cấp trên về kết quả toàn diện
của hoạt động hướng nghiệp.
Ban hướng nghiệp trước cơ quan chỉ đạo cấp trên về kết quả toàn diện của
hoạt động hướng nghiệp. Có đại diện các thành phần chủ yếu như ở trong sơ đồ
cấu trúc trên.
Phụ trách ban hướng nghiệp là một đồng chí Phó Hiệu trưởng . Sự có mặt

của các thành phần trong và ngoài trường như trong cấu trúc của hệ thống, cho
phép mở rộng khả năng liên kết các lực lượng giáo dục (nhà trường, gia đình và
xã hội) trong hoạt động hướng nghiệp.
Chức năng chính của Ban hướng nghiệp nhà trường là chỉ đạo kế hoạch
(soạn thảo, phê chuẩn kiểm tra đánh giá việc thực hiện kế hoạch), nó đồng thời
còn là bộ phận trung gian môi giới liên kết tất cả các thành phần có trong hệ
trong để đạt mục đích chung trong hoạt động hướng nghiệp.
Nhiệm vụ của Ban hướng nghiệp bao gồm:
- Giúp cho cán bộ, công nhân viên trong nhà trường, đặc biệt đối với các
thầy cô giáo, cô giáo, các tổ chức đoàn thể của giáo viên và học sinh nhận thức
19


Nguyễn Thị Tâm- Trường THPT số 1 Bắc Hà _ Lào cai

đầy đủ và sâu sắc mục đích, yêu cầu, nhiệm vụ, nội dung chính của việc tổ chức
hoạt động hướng nghiệp trong trường THPT.
- Tuyên truyền, vận động các tổ chức xã hội có liên quan cùng tham gia
vào công tác hướng nghiệp.
- Kiểm tra, đôn đốc và đánh giá theo từng phần việc, từng giai doạn của
các bộ phận hợp thành trên cơ sở kế hoạch hợp đồng được giao tương ứng với
đặc điểm hoạt động của bộ phận mình.
Để thực hiện các nhiệm vụ trên Ban hướng nghiệp cần phải tiến hành
những công việc cụ thể sau:
+ Dựa vào kế hoạch của chính quyền địa phương về phân bổ lao động và
phát triển kinh tế- xã hội, cung cấp cho giáo viên những hiểu biết về nhu cầu sử
dụng nhân lực ở địa phương và khả năng tiếp nhận học sinh tốt nghiệp ra trường
trong mỗi năm học.
+ Đưa hoạt động hướng nghiệp vào kế hoạch hoạt động chung của nhà
trường ở từng giai đoạn (tháng, học kỳ, năm học) từng mảng công việc (học tập

văn hoá, lao động sản xuất hoạt động ngoại khoá…)
+ Tổ chức trao đổi kế hoạch thực hiện nội dung hướng nghiệp giữa các bộ
phận chức năng trong trường để hoạt động hướng nghiệp được triển khai một
cách đồng bộ.
+ Trao đổi với giáo viên và các tổ chức đoàn thể xã hội trong và ngoài nhà
trường để thiết lập kế hoạch sử dụng các hình thức hướng nghiệp nhằm phát
triển hứng thú, sở trường, năng lực của học sinh.
+ Thiết lập kế hoạch và sự cộng tác giữa nhà trường với các cơ sở sản
xuất và các cơ quan đào tạo nghề xung quanh nơi trường đóng nhằm nâng cao
sức mạnh tổng hợp và hiệu quả của hoạt động hướng nghiệp. Thực hiện các bài
giảng hướng nghiệp theo chương trình của Bộ, gặp gỡ trao đổi giữa học sinh và
cơ sở sản xuất, giúp nhà trường về cơ sở kĩ thuật cán bộ công nhân có tay nghề.

20


Nguyễn Thị Tâm- Trường THPT số 1 Bắc Hà _ Lào cai

Nâng cao nhận thức công tác GDHN không chỉ dừng lại cho đối tượng
giáo viên, học sinh mà còn phải tác động đến tới các bậc phụ huynh và xã hội thì
phải coi hướng nghiệp là một nội dung đào tạo về giáo dục lao động, kỹ thuật,
dạy nghề, là một bộ phận của giáo dục phổ thông. Phải tìm mọi cách để khắc
phục khó khăn để hoàn thành giáo dục hướng nghiệp cho học sinh theo yêu cầu,
nội dung quy định. Phương pháp tuyên truyền: Thông qua các phương tiện
thông tin đại chúng, các buổi chào cờ, sinh hoạt hướng nghiệp.
Đẩy mạnh tuyên truyền để giáo viên, cán bộ quản lý, phụ huynh và học
sinh hiểu rõ hơn mục đích của công tác hướng nghiệp của học sinh phổ thông.
3.2. Chú trọng bồi dưỡng giáo viên làm công tác hướng nghiệp
Để công tác hướng nghiệp có hiệu quả cao, nhà trường chú trọng bồi
dưỡng đội ngũ giáo viên làm công tác hướng nghiệp, coi đây là khâu có tính

chất quyết định.
-Về tổ chức nhân sự: bên cạnh ban chuyên môn phụ trách chung về dạy
học nhà trường, thành lập ban lao động hướng nghiệp do một đồng chí phó hiệu
trưởng làm trưởng ban: các thành viên: GVCN, đại diện hội cha mẹ học sinh các
lớp và thường vụ hội, đoàn thanh niên, các môn KTCN, tin học… KTNN, các tổ
trưởng chuyên môn. Ban này có trách nhiệm tư vấn về công tác hướng nghiệp
cho hiệu trưởng, tổ chức thực hiện kế hoạch và hướng nghiệp dạy nghề theo kế
hoạch nhà trường.
- Bồi dưỡng về kiến thức, năng lực cho đội ngũ cán bộ giáo viên làm công
tác hướng nghiệp.
- Lựa chọn giáo viên cốt cán tham gia các lớp tập huấn về hướng nghiệp
do bộ giáo dục đào tạo tổ chức, liên kết với các đơn vị sản xuất trên địa bàn làm
ăn có hiệu quả. Bởi cơ sở sản xuất tại địa phương là minh chứng sống cho các
em định hướng và chọn nghề…
- Bồi dưỡng những kiến thức về kinh tế và hội của đất nước và địa
phương để làm tốt công tác tư vấn và hướng nghiệp cho học sinh.
21


Nguyễn Thị Tâm- Trường THPT số 1 Bắc Hà _ Lào cai

- Chú trọng công tác thi đua khen thưởng, khuyến khích bằng vật chất cho
cán bộ giáo viên làm công tác hướng nghiệp dạy nghề.
3.3. Xây dựng củng cố cơ sở vật chất, tổ chức lao động tập thể và làm tốt
công tác xã hội hóa để phục vụ có hiệu quả công tác GDHN.
- Các biện pháp nêu trên đều có mối quan hệ hữu cơ mật thiết trong quá
trình tổ chức thực hiện công tác hướng nghiệp ở trường THPT số 1 Bắc Hà
trong giai đoạn hiện nay. Luôn thực hiện mục tiêu giáo dục toàn diện, chuẩn bị
nguồn nhân lực phục vụ kinh tế xã hội thì nhà trường quan tâm làm tốt công tác
hướng nghiệp và thực hiện đồng bộ các giải pháp trên. Trong đó vấn đề nâng

cao nhận thức, kỹ năng hướng nghiệp dạy nghề cho đội ngũ giáo viên là quan
trọng nhất.
3.4. Nâng cao năng lực của giáo viên chủ nhiệm lớp.
Ưu tiên GVCN dự các lớp bồi dưỡng về hoạt động GVHN vì GVCN là
người hơn ai hết có điều kiện thuận lợi gần gũi hiểu biết học sinh về tất cả mọi
mặt, là người có vai trò quan trọng đối với sự phát triển của tập thể cũng như
của mỗi cá nhân trong lớp mình phụ trách. GVCN phải giúp học sinh biết ý
nghĩa của việc chọn nghề và định hướng nghề nghiệp.
- Giáo viên chủ nhiệm chủ động xây dựng kế hoạch định hướng nghề cho
học sinh lớp mình.
Kế hoạch chủ nhiệm chủ động xây dựng kế hoạch định hướng nghề cho
học sinh lớp mình.

22


Nguyễn Thị Tâm- Trường THPT số 1 Bắc Hà _ Lào cai

Kế hoạch hướng nghiệp của giáo viên chủ nhiệm lớp về công tác
hướng nghiệp

Tháng
9

10

Nội dung
Định hướng suy nghĩ cho

Hình thức

Nói chuyện trao

Biện pháp

học sinh
đổi
Giới thiệu một số nghề ở - Trình chiếu:

- Yêu cầu một số

địa phương có khả năng Thuyết minh có

học sinh trong

phát triển và một số ngành tranh ảnh, tham

lớp ở địa phương

mới có thể vận dụng

quan cơ sở sản

có ngành nghề

xuất, các sản

trình bày hiểu

phẩm minh hoạ

biết của mình

- Thực hành
Giới thiệu một số nghề có - Thuyết minh có - Cho học sinh
nhu cầu của địa phương và tranh ảnh, tham phát biểu, tranh
11

12

đất nước

quan sản phẩm luận

( Dệt thổ cẩm, thêu,

mình hoạ

- Giáo viên chủ

- Thực hành
nhiệm kết luận
Cho học sinh đăng ký chọn GVCN xem xét, Tất cả học sinh
nghề cho tương lai
trao đổi toạ đàm tham gia
Hàng năm vào đầu năm học GVCN các lớp 12 phải làm một số phiếu trắc

nghiệm điều tra theo mẫu sau
1) Họ và tên

Lớp

2) Bạn hãy khoanh tròn vào hướng đi của bạn sau khi tốt nghiệp THPT
a) Thi vào đại học, cao đẳng và các trường dạy nghề.
b) Đi bộ đội, trở về nông thôn sản xuất.
Điền vào chỗ trống các các câu sau:
+ Thi vào trường Đại học ……………..Cao đẳng………………..

23


Nguyễn Thị Tâm- Trường THPT số 1 Bắc Hà _ Lào cai

+ Nếu học nghề thì thích nghề …………………………………...
Phiếu thứ hai có nội dung sau
Hãy trả lời các câu hỏi:
a) Nếu có quyết định trở về nhà lao động sản xuất thì bạn chon lĩnh vực
nào? Tại sao?
b) Vì sao bạn lại chọn nghề đó mà không phải nghề khác?
c) Bạn đã có chuẩn bị gì cho nghề định chọn?
d) Cha mẹ bạn đã khuyên bạn những gì?
e) Nếu trường tổ chức các hoạt động ngoại khoá thì bạn thích hoạt động ở
nhóm nào?
f) Môn học nào bạn thích nhất?
g) Bạn có năng khiếu gì?
3.5 Chuẩn bị một số bài giảng mẫu về công tác định hướng và tư vấn
nghề có nội dung như sau:
-

Sơ lược lịch sử phát triển các nghề.

-

Sự phát triển các lĩnh vực nghề trong giai đoạn hiện nay.

-

Hướng phát triển của lĩnh vực nghề trong thời gian tới.

-

Đặc điểm yêu cầu của lĩnh vực nghề tương ứng.
+ Đối tượng lao động
+ Mục đích lao động.
+ Nội dung lao động.
+ Điều kiện lao động.
+ Công cụ lao động
+ Chứng chỉ điều kiện y học.
+ Các cơ sở đào tạo nghề.

3.6 Đa dạng hoá các hình thức hoạt động giáo dục hướng nghiệp.
24


Nguyễn Thị Tâm- Trường THPT số 1 Bắc Hà _ Lào cai

Tổ chức hoạt động giáo dục hướng nghiệp trong trường THPT cần đạt
được 3 yêu cầu sau:
-

Người học cần nắm được cấu trúc của hoạt động hướng nghiệp.

-

Nắm được cách tổ chức triển khai những nội dung cơ bản trong

hoạt động giáo dục hướng nghiệp ở trường THPT.
-

Hiểu được cách thức tiến hành tổ chức bài học trên lớp theo chương

trình, biết cách thức phối hợp với các lực lượng giáo dục trong và ngoài
trường THPT, thực chất là hoạt động giáo dục có sự gắn bó mật thiết giữa
các bộ phận trong trường, ngoài xã hội nó tạo nên sức mạnh tổng hợp đồng
bộ khi thực hiện nhiệm vụ của công tác hướng nghiệp.
Hoạt động sinh hoạt Hướng nghiệp có những đặc thù riêng về mặt phương pháp
tổ chức học tập cho học sinh. Tính đặc thù thể hiện ở vai trò là chủ thể hoạt
động các học sinh các hoạt động học tập của học sinh được lặp lại và liên tục, có
liên quan với nhiều nguồn từ ngoài nhà trường và góp phần vào việc phát triển
tính tích cực hoạt động của học sinh và vì vậy cũng có nhiều phương thức tiến
hành hoạt động giáo dục hướng nghiệp cho học sinh đó là:
-

Tiến hành điều tra cơ bản đối với hoạt động đầu cấp (lớp 10) và

cuối cấp (lớp 12) theo mẫu, kiểu chung của Ban hướng nghiệp.
-

Hội thảo câu lạc bộ, báo tường, trao đổi với học sinh cũ của trường

đã thành đạt, mít tinh, hội diễn, vui chơi.

-

Trao đổi, ký kết hợp đồng, tham quan, báo cáo trao đổi với cơ sở

sản xuất.
-

Triển lãm kết quả học tập và đồ dùng trực quan…

-

Tổ chức diễn đàn, nói chuyện thời sự, nghe báo cáo của cán bộ cấp

trên về những vấn đề: phương hướng phát triển, các ngành nghề của địa phương
trong thời gian tới… Hoạt động giáo dục hướng nghiệp cho học sinh THPT còn
được thực hiện trong quá trình giảng dạy các bộ môn khoa học cơ bản. Những
kiến thức trong các môn học mà học sinh lĩnh hội sẽ tạo thành nền móng cho sự
25