Đọc sách là tìm đến một thế giới khác?

Sách là một món giải trí, xưa nay người ta vẫn nói thế, không sai.
Nhưng quả là một môn giải trí kì lạ: khác mọi thú vui khác ở đời,
nó giải trí bằng cách, không để cho ta được yên.
Sách là một món giải trí, xưa nay người ta vẫn nói thế, không sai. Nhưng quả là một môn giải trí kì lạ:
khác mọi thú vui khác ở đời, nó giải trí bằng cách, không để cho ta được yên.
Trong trăm nghìn lời bàn bất tận về sách và về hành vi đọc sách của con người xưa nay, hãy nghe chẳng
hạn một cách nghĩ về sách của Linda Lê, một nhà văn gốc Việt hiện đang sống ở Pháp. Chị ấy viết:
“Chalamov nói: Sách là sự bất tử của chúng ta. Chúng rì rào bao nhiều điềm báo đến mức cuối cùng
chúng ta quyết định phải lắng nghe, chúng thổi ngọn gió tranh biện và làm xáo động niềm yên tĩnh của
chúng ta. Kẻ nào chiếm lĩnh được một cơn lốc những từ mang đầy những câu hỏi sẽ được lôi kéo vào một
vận động ở đó sự tự tháo lui lại đưa đến một cuộc tái chiếm; anh tự rứt ra khỏi chính mình để có thể học
được cách tái tạo lại mình tốt hơn, bởi món chiến lợi phẩm có được bằng cách này chỉ có thể là một tài
sản nếu nó được dùng để trả giá trong các cuộc du hành vào bên trong những điều kì lạ. Ở đây ta đem
những niềm tin chắc của mình đổi lấy những chóng mặt và phân vân”.
Còn Marie Darrieussecq, một nhà văn nữ khác thì nói bằng thơ:
Đọc là biến đi khỏi thế giới Đọc là tìm lại được thế giới
Đọc là còn lại một mình với cả thê giới trong lòng bàn tay...
Quả vậy, sách và hành vi đọc chứa trong nó một mâu thuẫn kì lạ và kì diệu. Khi đã quyết định cầm một
cuốn sách lên và bắt đầu đọc, là ta đã rút lui khỏi thế giới này, để tìm đến một thế giới khác. Là rút lui vào
cô đơn đến chỉ còn lại mỗi một mình, mà kì thay lại một mình với cả một thế giới khác, mênh mông
nhưng nén chặt trong lòng bàn tay. Thế giới nào vậy? Thế giới rì rào của những điềm báo. Định nghĩa của
Linda Lê thật hay: sách là nơi chứa đầy những điềm báo.
Cầm một cuôn sách lên cũng giống như ta bắt đầu xóc một ống thẻ bói vậy. Không gì bí mật và nguy
hiểm, đe dọa bằng một ống thẻ bói, nó chứa đựng vô số dự báo may và rủi, được và mất, hạnh phúc và
đau khổ, thành công và thất bại, thậm chí tử và sinh... đến nỗi cuối cùng không dừng được nữa ta quyết
định lắng nghe, lắng nghe tiếng nói của số phận, của định mệnh. Để mong tìm được một câu trả lời, cho
lòng lắng đi, yên tĩnh lại. Nhưng mà nào có được. Sách thổi vào đầu óc, vào tâm hồn chúng ta ngọn gió
của sự tranh biện, nhiệm vụ của một cuốn sách, cái mục đích cốt yếu vì đó mà nó được viết ra, sứ mệnh
của nó, nghịch lí thay, lại là lay chuyển, đánh giật, phá tan những niềm tin đinh ninh đến tưởng chừng tất
yếu, đến ngỡ đã là cuối cùng của chúng ta. Một cuốn sách hay không mang đến những câu trả lời mà đổ
ra trước mắt ta, vào trong đầu, trong lòng ta một mớ những câu hỏi, một cơn lốc những câu hỏi, ồ ạt, dồn

dập, cả những câu hỏi ta chưa từng ngờ, xáo tung tất cả lên, đặt lại tất cả. Và diễn ra điều kì diệu này: ta
tự tháo lui Linda Lê nói - tháo lui khỏi gì? Khỏi chính mình, khỏi những chân lí đinh ninh của mình, tự
làm trống rỗng chính mình - có lẽ có chút nào đó giống như trong hành vi thiền vậy – để tạo điều kiện cho
một cuộc tái chiếm, cuộc tái chiếm của những sự thật mới, những chân lí và niềm tin mới, một cuộc tự tái
tạo lại mình. Đọc một cuốn sách là được sinh ra lần nữa. Cho ra đời một “mình” mới. Tự sáng tạo lại
mình... Cho đến cuốn sách sau. Mỗi lần đọc là một lần tự phá hoại, tự phá hủy, và tự xây lại, mãi mãi
không ngừng. Chính vì vậy mà Linda Lê bảo rằng đọc sách là phiêu lưu vào thế giới của những điều kì lạ,
nơi ấy người ta đem niềm tin chắc và sự yên tĩnh an lành của mình đổi lấy những cơn chóng mặt và phân
vân.


Đọc sách, vậy đó, bạn nên biết, là một hành vi nguy hiểm. Bởi sự sáng tạo mới, sự tái tạo nào cũng chất
đầy hiểm nguy. Hay nói cách khác, không chấp nhận hiểm nguy thì chẳng bao giờ có sáng tạo. Sẽ là yên
tĩnh chết. Sách sinh ra là để phá vỡ sự yên tĩnh đó. Để cho con người và thế giới này được tái tạo lại
không ngừng. Chính vì thế mà Chalamov mới nói: Sách là sự bất tử của chúng ta. Nó tái tạo con người và
thế giới, từng ngày. Khai thiên lập địa lại mỗi ngày. Bạn có muốn được tham gia và hưởng thụ cuộc khai
thiên lập địa bất tận ấy không? Xin hãy cầm cuốn sách lên. Và đọc. Hành vi đẹp nhất của sinh vật được
gọi là con người.
Trích: Loigiaihay.com
Xem thêm: Video bài giảng môn Văn học
>>>>> Luyện thi ĐH-THPT Quốc Gia 2016 bám sát cấu trúc Bộ GD&ĐT bởi các Thầy Cô uy tín,
nổi tiếng đến từ các trung tâm Luyện thi ĐH hàng đầu Hà Nội, các Trường THPT Chuyên và Trường Đại
học.