Quản trị rủi ro thanh khoản tại ngân hàng thương mại cổ phần phát triển thành phố hồ chí minh

GIÁO D CăVĨă ĨOăT O

B

TR

NGă

I H C KINH T TP.HCM

----------------------------------

NGUY N TH DI U TRÚC

QU N TR R I RO THANH KHO N T I NGÂN
HÀNG TMCP PHÁT TRI N THÀNH PH
MINH

LU NăV NăTH C S KINH T

TP. H

CHÍ MINH ậ N Mă2015

H

CHÍ


B
TR

GIÁO D CăVĨă ĨOăT O
NGă

I H C KINH T TP.HCM

------------------------------------

NGUY N TH DI U TRÚC

QU N TR R I RO THANH KHO N T I NGÂN
HÀNG TMCP PHÁT TRI N THÀNH PH

H

CHÍ

MINH

Chuyên ngành: Tài chính - ngân hàng
Mã s : 60340201

LU NăV NăTH C S KINH T
NG

IăH

NG D N KHOA H C:

PGS.TS. PH MăV NăN NG

TP. H

CHÍ MINH ậ N Mă2015


L IăCAMă OAN
Tôi là Nguy n Th Di uăTrúc,ăxinăcamăđoanăn i dung lu năv năth c s kinh
t này là do chính tôi nghiên c u và th c hi n. T t c các thông tin, s li uăđ

c

trích d n là trung th c và có ngu n g căđángătinăc y.
H c viên

Nguy n Th Di u Trúc


M CL C
TRANG PH BÌA
L IăCAMă OAN
M CL C
DANH M C CÁC T

VI T T T

DANH M C CÁC B NG
DANH M C CÁC HÌNH
L IM
CH

HO Tă

U

NGă1:ăT NG QUAN V QU N TR R I RO THANH KHO N TRONG
NG KINH DOANH C A NGÂN HÀNGăTH

1.1

NGăM I ..................................... 1

THANH KHO N C AăNGỂNăHÀNGăTH

NGăM I ............................ 1

1.1.1

Khái ni m v thanh kho n......................................................................... 1

1.1.2

Cung - c u thanh kho n và tr ng thái thanh kho n ròng........................... 1

1.1.3

Các ch s c ăb n th hi n kh n ngăthanhăkho n .................................... 4

1.2

R I RO THANH KHO N C AăNGỂNăHÀNGăTH

NGăM I .............. 6

1.2.1

Khái ni m v r i ro thanh kho n ............................................................... 6

1.2.2

Nguyên nhân d năđ n r i ro thanh kho n ................................................. 6

1.2.3

Tácăđ ng c a r i ro thanh kho năđ n ho tăđ ng ngân hàng...................... 7

1.2.4

Các d u hi u c a r i ro thanh kho n ......................................................... 8

1.3

QU N TR R I RO THANH KHO N TRONG HO Tă

DOANH C AăNGỂNăHÀNGăTH

NG KINH

NGăM I..................................................................... 9

1.3.1

Khái ni m qu n tr r i ro thanh kho n ...................................................... 9

1.3.2

M c tiêu c a qu n tr r i ro thanh kho n ................................................ 10

1.3.3

ụăngh aăc a qu n tr r i ro thanh kho n trong ho tăđ ng kinh doanh

ngân hàng

................................................................................................. 10

1.3.4

N i dung qu n tr r i ro thanh kho n ...................................................... 11

1.3.5

Các chi năl

1.3.6

Cácăph

c qu n tr thanh kho n ....................................................... 14

ngăphápăqu n tr r i ro thanh kho n ......................................... 17

1.4

QU N TR R I RO THANH KHO N THEO BASEL ............................ 22

1.5

M T S

NGHIÊN C U T NG QUAN V

QU N TR R I RO

THANH KHO N ................................................................................................................. 24


K t lu năch
CH

ngă1 ..................................................................................................... 30

NGă2:ăTH C TR NG QU N TR R I RO THANH KHO N T I NGÂN

HÀNG TMCP PHÁT TRI N THÀNH PH H CHÍ MINH ................................................ 31
2.1

KHÁI QUÁT V NGÂN HÀNG TMCP PHÁT TRI N THÀNH PH

H CHÍ MINH ..................................................................................................................... 31
2.1.1

Quá trình hình thành và phát tri n........................................................... 31

2.1.2

S ăl

2.2

c tình hình ho tăđ ng c aăHDBankăgiaiăđo n 2010-2014 ............ 32

TH C TR NG QU N TR R I RO THANH KHO N T I NGÂN

HÀNG TMCP PHÁT TRI N TP. HCM .............................................................................. 36
2.2.1

Mô hình t ch c qu n tr r i ro thanh kho n t i HDBank ...................... 36

2.2.2

Chi năl

2.2.3

N iădung,ăph

2.2.4

Quy trình qu n tr r i ro thanh kho n t i HDBank ................................. 49

2.2.5

Tình hình thanh kho n t i HDBank ........................................................ 52

c qu n tr r i ro thanh kho n t i HDBank ............................... 37
ngăphápăqu n tr r i ro thanh kho n t i HDBank ........... 39

ÁNHă GIÁă TH C TR NG QU N TR R I RO THANH KHO N

2.3

T I NGÂN HÀNG TMCP PHÁT TRI N THÀNH PH H CHÍ MINH ........................ 60
2.3.1

Nh ng m tăđ tăđ

2.3.2

Nh ng h n ch trong vi c qu n tr r i ro thanh kho n ........................... 63

2.3.3

Nguyên nhân c a các h n ch ................................................................. 66

K t lu năch
CH

c trong vi c qu n tr r i ro thanh kho n ................... 60

ngă2: .................................................................................................... 68

NGă 3:ă GI Iă PHÁPă T NGă C

NG QU N TR R I RO THANH

KHO N T I NGÂN HÀNG TMCP PHÁT TRI N TP. HCM .............................................. 69
3.1

NHă H

NG HO Tă

RO THANH KHO N C AăHDBANKă
3.2

GI Iă PHÁPă T NGă C

NG KINH DOANH VÀ QU N TR R I
N 2016 ............................................................. 69
NG QU N TR R I RO THANH KHO N

T I HDBANK ..................................................................................................................... 71
3.2.1

Nhóm gi i pháp v t ch c qu n tr r i ro thanh kho n.......................... 71

3.2.2

Nhóm gi i pháp trong ho tăđ ng qu n tr r i ro thanh kho n ................. 74

3.3
NAM

M T S

KI N NGH

I V Iă NGỂNă HÀNGă NHÀă N

C VI T

..................................................................................................................... 79
3.3.1

C ng c và phát tri n th tr

3.3.2

Hoàn thi năc ăch qu n lý ....................................................................... 80

ng ti n t .................................................. 79


K t lu năch

ngă3 ......................................................................................................... 82

K T LU N................................................................................................................... 83

DANH M C TÀI LI U THAM KH O

PH L C


DANH M C CÁC T

VI T T T

ALCO:

U ban qu n lý Tài s n n - Tài s n có

ALM:

Qu n lý Tài s n n - Tài s n có

BIS:

Ngân hàng thanh toán qu c t

(Bank for international

settlements)
CAR:

T l v n an toàn t i thi u (Capital Adequacy Ratio)

CNTT:

Công ngh thông tin

GTCG:

Gi y t có giá

HDBank:

Ngơnă hƠngă th

H QT:

H iăđ ng qu n tr

HSBC:

Hongkong and Shanghai Banking Corporation

JBIC:

Ngân hàng h p tác qu c t Nh t B n

JICA:

C ăquanăh p tác qu c t Nh t B n

KKH:

Không k h n

LCR:

T l đ m b o thanh kho n (Liquidity Coverage Ratio)

LDR:

T l cho vay trên ti n g i (Loan to Deposit Ratio)

NHNN:

NgơnăhƠngănhƠăn

NHTM:

NgơnăhƠngăth

NHTW:

NgơnăhƠngătrungă

NPL:

Tr ng thái thanh kho n ròng (Net Liquidity Position)

NSFR:

T l ngu n v n năđ nh (Net Stable Funding Ratio)

ngă m i c ph n Phát tri n thành ph H Chí

Minh

c

ngăm i
ng

NV&KDTT: Ngu n v n và kinh doanh ti n t
ROA:

T su t sinh l i trên t ng tài s n

ROE:

T su t sinh l i trên V n ch s h u

TCKT:

T ch c kinh t

TCTD:

T ch c tín d ng

TDH:

Trung dài h n

TMCP:

Th

ngăm i c ph n


DANH M C CÁC B NG
N i dung

Trang

B ng 2.1: M t s ch tiêu chính v ho tăđ ng kinh doanh c a HDBank

32

B ng 2.2: Tình hình d tr Gi y t có giá theo k h n t i HDBank

40

B ng 2.3: Tình hình d tr ch ng khoán Chính ph c a HDBank

41

B ng 2.4: Các ch s thanh kho n c a HDBank

42

B ng 2.5: Ch s tài s n l ng/T ng n ph i tr c a HDBank t n mă2010ăđ n 2014 53
B ng 2.6: Kh n ngăthanhătoánătrongăb y ngày c a HDBank

55

DANH M C CÁC HÌNH
N i dung

Trang

Hình 2.1:ăHuyăđ ng v n theo thành ph n kinh t

33

Hìnhă2.2:ăHuyăđ ng v n theo k h n

34

Hình 2.3: T ngăd ăn và T l n x u/T ngăd ăn

35

Hìnhă2.4:ăD ăn c p tín d ng theo k h n

35

Hình 2.5: Quy trình qu n tr thanh kho n hàng ngày t i HDBank

49

Hình 2.6: Quy trình qu n tr thanh kho n hàng tháng t i HDBank

50

Hình 2.7: Ch s d tr s ăc p c a m t s ngơnăhƠngăth

ngăm i t 2011ăđ n 2014 53

Hình 2.8: Ch s tài s n l ng c a các ngân hàng t 2011ăđ n 2014

54

Hình 2.9: Kh n ngăthanhătoánăngayăc a HDBank t 2010 đ n 2014

55

Hình 2.10: Ch s LDR c a HDBank t 2010ăđ n 2014

56

Hình 2.11: T l choăvay/huyăđ ng c a các ngân hàng t 2011ăđ n 2014

57

Hình 2.12: T l ngu n v n ng n h n cho vay trung dài h n c a các ngân hàng t
2010ăđ n 2014
Hình 2.13: H s CAR c a các ngân hàng t 2010ăđ n 2014

58
59


L IM

U

1. Tính c p thi t c a lu năv n
Trong b i c nh n n kinh t Vi tăNamăđƣăvƠă đangăt ngăb

c th c hi n ti n

trình h i nh p n n kinh t qu c t nh ăhi nănayăđƣăđ t ra r t nhi u thách th c cho
cácăngơnăhƠngăth

ngăm i.ă

t n t i và phát tri n b t bu căcácăngơnăhƠngăth

ngă

m i ph i c nh tranh r t gay g t, nh t là trong tình hình xu t hi n ngày càng nhi u
cácăngơnăhƠngăn

c ngoài, các t păđoƠnătƠiăchínhăđaăqu c gia có th m nh v v n,

k thu t và công ngh . Chính vì nh ng s c nhătranhăđóăd dàng d năđ n các r i ro
trong ho tăđ ng c aăcácăngơnăhƠngănh ăr i ro tín d ng, r i ro lãi su t, r i ro thanh
kho nầtrongăđóăr i ro thanh kho năđ

c xem là lo i r i ro nguy hi m nh t.

Thanh kho n và qu n tr thanh kho n là y u t quy tăđ nh s an toàn trong
ho tăđ ng c a b t k ngơnăhƠngăth

ngăm i nào. Trong nh ngăn măg năđơy,ăđƣăcóă

r t nhi uăngơnăhƠngăđƣăvƠăđangăph iăđ i m t v i tình tr ngăc ngăth ng thanh kho n,
n u các ngân hàng không tìm ki măđ

c ngu n tài tr b sung khác nhau thì s b

m t kh n ngăthanhăkho n gây nhăh

ngăđ n ho tăđ ng c aăngơnăhƠngăc ngănh ă

h th ng tài chính ậ ngân hàng Vi t Nam. Chính vì nh ngălỦădoătrên,ătôiăđƣăch năđ
tƠiă ắQu n tr r i ro thanh kho n t i Ngân hàng TMCP Phát tri n TP.HCM
(HDBank)”ăđ lƠmăđ tài lu năv năt t nghi păch

ngătrìnhăh c Th căs ăkinhăt c a

mình.
2. M c tiêu nghiên c u
Nghiên c u các lý lu nă c ă b n v qu n tr r i ro thanh kho n t i

-

ngơnăhƠngăth
-

ngăm i.

Phân tích th c tr ng vi c qu n tr r i ro thanh kho n t i Ngân hàng
TMCP phát tri n thành ph H Chí Minh.
Rút ra nh ng m tă đ tă đ

-

că vƠă ch aă đ tă đ

c, phân tích nguyên

nhân. T đóă đ xu t các gi i pháp qu n tr r i ro thanh kho n t i
Ngân hàng TMCP Phát tri n TPHCM.
3.

iăt

ng và ph m vi nghiên c u


iă t

ng nghiên c u c a lu nă v nă lƠă v nă đ qu n tr r i ro thanh kho n

trong ho tăđ ng c a Ngân hàng TMCP Phát tri n TPHCM.
Ph m vi nghiên c u: nghiên c u ho tăđ ng qu n tr r i ro thanh kho n c a
Ngân hàng TMCP Phát Tri năTPHCMătrongăgiaiăđo n t n mă2010ăậ 2013.
4. Ph

ngăphápănghiênăc u

Lu nă v nă s d ngă cácă ph

ngă phápă nghiênă c uă nh ă ph

gi i thích, th ng kê, so sánh ậ đ i chi u,ăph

ngă phápă môă t -

ngăphápăt ng h p,ăphơnătíchăđ làm rõ

b n ch t v năđ nghiên c u, t đóăđ aăraăcácăgi i pháp gi i quy t v năđ .
5. K tăc uălu năv n
Ngoài ph n m đ u, k t lu n, m c l c, ph l c, danh m c tài li u tham kh o,
danh m c các t vi t t tần i dung c a lu năv năg mă03ăch
Ch

ngă 1:ă T ng quan v qu n tr r i ro thanh kho n trong ho t

đ ng kinh doanh c aăNgơnăhƠngăth
Ch

ng:

ngăm i.

ngă2:ăTh c tr ng qu n tr r i ro thanh kho n t i Ngân hàng

TMCP Phát Tri n TPHCM.
Ch

ngă 3:ă Gi iă phápă t ngă c

Ngân hàng TMCP Phát tri n Tp.HCM

ng qu n tr r i ro thanh kho n t i


1

CH

NGă1:ăT NGăQUANăV ăQU NăTR ăR IăROăTHANHăKHO Nă

TRONGăHO Tă

NGăKINHăDOANHăC AăNGỂNăHĨNGăTH

1.1 THANHăKHO NăC AăNGỂNăHĨNGăTH

NGăM I

NGăM I

1.1.1 Kháiăni măv ăthanhăkho n
Thanh kho năđ i di n cho kh n ngăth c hi n t t c cácăngh aăv thanh toán
khiăđ n h n - đ n m c t iăđaăvƠăb ngăđ năv ti n t đ

căquyăđ nh. Do th c hi n

b ng ti n, thanh kho n ch liênăquanăđ năcácădòngăl uăchuy n ti n t . Vi c không
th th c hi năngh aăv thanh toán s d năđ n tình tr ng thi u kh n ngăthanhăkho n
(Rudolf Duttweiler, 1020). Nh ăv y, thanh kho năđ

c hi u thông qua các y u t

sau:
-

Tính l ng, tính linh ho t c a tài s n.

-

Kh n ngăchuy n hóa tài s n thành ti n.

-

Kh n ngăđápă ng nhu c u thanh toán v i chi phí h p lý.

1.1.2 Cung - c uăthanhăkho năvƠătr ngătháiăthanhăkho năròng
1.1.2.1Cungăthanhăkho n
Cung thanh kho n là ngu n cung c p thanh kho n cho ngân hàng, là các tài
s n có tính thanh kho n cao và các kho n v nălƠmăt ngăkh n ngăchiătr c a ngân
hàng (Nguy nă
n

ngăD n, 2010), bao g m:

Ti n m t t i qu (c n i t và ngo i t ), vàng, ti n g i t i Ngân hàng nhà

c, ti n g i t i các TCTD khác: đơyă lƠă ngu n thanh kho nă đ u tiên c a ngân

hàng, ngu n này giúp vi c thanh toán c a ngân hàng di n ra nhanh và k p th i.
Nh ngăngu nănƠyăcƠngăt ngăthìăkh n ngăsinhăl i c a ngân hàng càng th p, vì v y

cácă ngơnă hƠngă th

ngă m iă đ u có chi nă l

că duyă trìă l

ng ti n m t không quá

nhi u.
-

Ti n g i c aă kháchă hƠng:ă đơyă đ

c xem là ngu n thanh kho n quan tr ng

nh t c aă ngơnă hƠngă đ duy trì nhu c u thanh kho nă th

ng xuyên, bao g m các


2

kho n ti n g i m i phát sinh, đ i v i ti n g iăđ n h nănh ngăđ
h n ti p theo t m th iăđ
-

c lo i kh i nhu c u thanh kho nătr

Các kho n tín d ngă đ

c gia h n cho k

c m t.

c hoàn tr : v a t o ngu n cung thanh kho n cho

ngân hàng, v a ch ng t kho n tín d ng an toàn, không b r i ro m t v n.
-

Lãi và phí d ch v đangăthu:ăch ng h nănh ăphíăm , thông báo L/C, b o lãnh

ngân hàng, kinh doanh ngo i t , thu chi h , két s tầă lƠă ngu n thu và ngu n t o
cung thanh kho n cho ngân hàng.
-

Bán tài s n tài chính, tài s năđangăkinhădoanhăvƠăđangăs d ng: ngân hàng có

th chuy n hóa m t ph n tài s n thành ti n m t t c th i đ đápă ng nhu c u thanh
kho n. Các tài s n d chuy n hóa thành ti nănh ătráiăphi u chính ph , tín phi u kho
b c, các lo i Gi y t có giá t i các TCTD, T ch c kinh t phát hành.
-

Vay trên th tr

khác trongătr

ng ti n t : là vay t Ngơnă hƠngă nhƠă n

c hay các TCTD

ng h p thi u thanh kho n.

1.1.2.2C uăthanhăkho n
C u thanh kho n là nhu c u v n cho các m căđíchăho tăđ ng nghi p v hàng
ngày c a ngân hàng, các kho n làm gi m d tr c a ngân hàng (Nguy nă

ngăD n,

2010), bao g m:
tínhăth

Khách hàng rút ti n:ă đơyă lƠă nhuă c u thanh kho n chính c a ngân hàng, có
ng xuyên, t c th iăvƠăvôăđi u ki n, bao g m rút v n và lãi trên tài kho n

ti n g i không k h n, ti n g i có k h n có kh n ngărútătr
k phi u, trái phi uầ(Nguy nă
-

c h năvƠăkhiăđ n h n,

ngăD n, 2010).

C p tín d ng cho khách hàng:ă đơyă lƠă cácă kho n tín d ngă mƠă ngơnă hƠngă đƣă

cam k t c p cho khách hàng trong h n m c tín d ng, gia h n kho n vay m i, nhu
c u c p tín d ng m iầăC p tín d ng là ho tăđ ng mà ngân hàng luôn mu n duy trì
vƠăđápă ng nhu c u c a khách hàng nên r t c n thanh kho n (Nguy nă

ngăD n,

2010).
-

Hoàn tr các kho năvayăđ n h n (vay t NgơnăhƠngănhƠăn

tín d ng): bao g m g c và lãi vay.

c, t các t ch c


3

-

Chi phí phát sinh khi kinh doanh các s n ph m và d ch v ;

-

Chi phí nghi p v nh ăl

ng,ăth

ng, b o hi m, công tác phí, mua s m tài

s n, chi n p thu và tr c t c b ng ti n m tầ
1.1.2.3Tr ngătháiăthanhăkho năròng
Tr ng thái thanh kho n ròng hay còn g i là khe h

thanh kho n (Net

Liquidity Position - NLP) là chênh l ch gi a t ng cung thanh kho n và t ng c u
thanh kho n t i m t th iăđi m (Nguy nă

ngăD n, 2010). Công th c:

NLP = T ng cung thanh kho n – T ng c u thanh kho n
T công th c này ta th yăcóă3ătr
-

ng h p x yăraăđ i v i NLP:

NLPă>0,ăngh aălƠăT ng cung thanh kho n > T ng c u thanh kho n, là ngân

hƠngăđangătrong tình tr ng th ngă d ă thanhă kho n, lúc này vi c c n làm c a nhà
qu n tr ngân hàng là xem xét và quy tăđ nh vi căđ uăt ăcóăhi u qu kho ng th ng
d ăthanhăkho nănƠyăchoăđ n khi ngu n thanh kho nănƠyăđ
nhu c u thanh kho nă trongă t
đ

ng lai.

c s d ngăđ đápă ng

ơyă lƠă vi c ngân hàng không khai thác h t

c ti măn ngăsinhăl i c a Tài s n Có. Thanh kho n th aăth

sau (Nguy nă

ngăđ

c x lỦănh ă

ngăD n, 2010):

o N u thanh kho n th a không l n: Ngân hàng có th gi nguyên tr ng
thái.
o N u th a v i s ti n l n: Ngân hàng có th s d ngăđ : Mua các ch ng
khoán d tr th c păvƠăđƣăbánăraătr

căđó;ăChoăvayătrênăth tr

ng ti n

t ; G i ti n t i các TCTD khác
-

NLPă<0,ăngh aălƠăT ng c u thanh kho n l năh năT ng cung thanh kho n, lúc

nƠyă ngơnă hƠngă đangă

trong tr ng thái thi u h t thanh kho n, ngân hàng c n áp

d ng các bi nă phápă đ b sung thanh kho n v i chi phí h p lý nh t và th i gian
nhanh nh t. Các bi n pháp có th s d ngă khiă NLP<0ă nh ă sau: C ăc u l i d tr
cho h p lý, chuy năđ i các công c th c p thành d tr s ăc p; bán các gi y t có
giá ng n h n;ă t ngă c
th

ngă huyă đ ng v n thông qua các hình th c khuy n mãi, d

ng, t ng quà; vay NHNN b ng hình th c vay c m c gi y t có giá, chi t kh u


4

và tái chi t kh u, vay các ngân hàng khác thông qua th tr
hàngầ(Nguy nă
-

ng liên ngân

ngăD n, 2010).

NPL = 0, cung thanh kho n b ng c u thanh kho n hay g i tr ng thái thanh

kho n cân b ng. Tr ng thái này r t khó x y ra trên th c t .
1.1.3 Cácăch ăs ăc ăb năth ăhi năkh ăn ngăthanhăkho n
-

Ch s d tr s ăc p
Ch s d tr s c p = D tr s c p/Ngu n v n huy đ ng.
D tr s ăc p bao g m ti n m t t i qu , ti n g i t i NHNN, ti n g i thanh

toán t i các TCTD. D tr s ăc pă đ

c xem là tuy n phòng th s m t c a ngân

hàng. Ch s này ph n ánh t l gi a các tài s n có tính l ng cao nh t so v i t ng
ti n g i c a khách hàng. M t t l ti n m t và ti n g iăcaoăthìăcƠngăđ m b o cho

ngân hàng có kh n ngăđápă ng nhu c u chi tr cho khách hàng. Ch s này càng
cao thì tính thanh kho n c a ngân hàng càng t tă nh ngăhi u qu kinh doanh, tính
sinh l i t tài s n s không cao (Nguy nă
-

ngăD n, 2010).

Ch s Tài s n l ng/T ng n ph i tr
Tài s n l ng (tài s n có tính thanh kho n cao) là nh ng tài s n d dƠngăđ

c

chuy năđ i thành ti n m t trong th i gian nhanh nh t và v i chi phí th p nh t,ăngh aă
là giá tr tài s n không gi m nhi u khi chuy năđ i. Tài s n l ng c aăTCTDăth

ng

bao g m: Ti n m t t i qu , ti n g i t i NHNN, ti n g i không k h n t i các TCTD
khác, tín phi u Chính ph , trái phi u Chính ph .
Ch s nƠyă cóă Ủă ngh aă đoă l

ng kh n ngă đápă ng nhu c u thanh toán các

kho n n ph i tr c a ngân hàng t các tài s n d dàng chuy năđ i thành ti n nh t
c a ngân hàng. Ch s nƠyăcaoăcóăngh aăngơnăhƠngăcóăkh n ngăđápă ng các kho n
thanhă toánă đ n h n, nhu c u rút v n hay gi iă ngơn.ă Nh ngă khôngă ph i t s này
càng cao là càng t t, n u quá cao, thì th hi n s d ă th a v m t thanh kho n và
gi m sút l i nhu n c a ngân hàng vì tài s n có tính thanh kho n càng cao thì l i t c
sinh ra t tài s năđóăcƠngăth p (Nguy nă
-

T l kh n ngăthanhătoán

ngăD n, 2010).


5

Có hai t l kh n ngăthanhătoánălƠăt l kh n ngăthanhătoánăngayăvƠăt l
kh n ngăthanhătoánătrongă7ăngƠyăti p theo.
T l t i thi u b ng 15% gi a t ng tài s năắCó”ăthanhătoánăngayăvƠăt ng N
ph i tr và T l t i thi u b ng 1 gi a t ng tài s năắCó”ăđ n h n thanh toán trong 7
ngày ti p theo k t ngày hôm sau và t ng tài s năắN ”ăđ n h n thanh toán trong 7
ngày ti p theo k t ngƠyăhômăsauăđ i v iăđ ng Vi tăNam,ăđ ngăEuro,ăđ ng B ng
AnhăvƠăđ ngăđôălaăM (bao g măđ ngăđôălaăM và các ngo i t khác còn l iăđ

c

quyăđ iăsangăđôălaăM theo t giá liên ngân hàng cu i m i ngày) (Tr n Huy Hoàng,
2011).
-

T l D ăn tín d ng/Huyăđ ng
Ch s này cho bi t ph nătr măcácăkho n cho vay tín d ng trong t ng ti n g i

c aăkháchăhƠngămƠăngơnăhƠngăhuyăđ ngăđ

c t c là cho bi t ngơnăhƠngăđƣăs d ng

bao nhiêu v năhuyăđ ngăđ cho vay. T l này cao cho th y r ngăngơnăhƠngăđƣăd a

quá nhi u vào ngu n ti n g iăđ tài tr choăt ngătr

ng tín d ng. Ch s này càng

cao thì tính thanh kho n c a ngân hàng càng kém (Nguy nă
-

ngăD n, 2010).

T l ngu n v n ng n h n cho vay trung dài h n
T l ngu n v n ng n h n cho vay trung dài h n = {(T ngă d ă n cho vay

trung h n, dài h n ậ T ng ngu n v n trung h n, dài h năđ

c s d ngăđ cho vay

trung h n, dài h n sau khi tr điăcácăkho n ph i tr )/T ng ngu n v n ng n h năđ

c

s d ngăđ cho vay trung h n, dài h n}x100% (Tr n Huy Hoàng, 2011).
Ngu n v n ng n h n và ngu n v n trung h n, dài h năđ

căxácăđ nh d a trên

th i h n còn l i.
Ch s này cho th y ph nătr măd ăn cho vay trung dài h năđ

c tài tr b ng

ngu n v n ng n h n so v i t ng ngu n v n ng n h n. Ch s này càng cao, r i ro
thanh kho n c aăngơnăhƠngăcƠngăcao,ăvìăđƣăs d ng nhi u t ngu n v n ng n h năđ
cho vay trung dài h n, khi ngu n v n ng n h năđ n h n thanh toán (trong khi kho n
tín d ng trung dài h năthìăch aăđ n th i h n tr n ), n u ngân hàng không theo dõi,
qu n lý t tăđ tìm ngu n thanh kho n khác thì s d r iăvƠoătìnhătr ngăkhóăkh năv
thanh kho n.


6

-

T l an toàn v n t i thi u (CAR)
CAR = V n t có/T ng tài s n “Có” r i ro quy đ i
TCTD tr ăchiănhánhăngơnăhƠngăn

căngoƠiăph iăduyătrìăt ăl ăanătoƠnăv năt iă

thi uălƠă9%.
1.2 R IăROăTHANHăKHO NăC AăNGỂNăHĨNGăTH

NGăM I

1.2.1 Kháiăni măv ăr iăroăthanhăkho n
R iăroăthanhăkho nălƠănguyăc ăkhôngăth ăth căhi năcácăngh aăv ăthanhătoán,ă
vƠătheoăđó,ăvi căkhông th ăth căhi nănƠyăs ăkéoătheoănh ngăh uăqu không mong
mu n.ăKhôngăth căhi năđ

căngh aăv ăthanhătoánălƠăngơnăhƠngăthi uăkh ăn ngăchiă

tr ,ăkhôngăchuy năđ iăk păcácălo iătƠiăs năraăti năho căkhôngăcóăkh ăn ngăvayăm

nă

đ ăđápă ngăyêuăc uăc aăcácăh păđ ngăthanh toán (Rudolf Duttweiler, 2010).
1.2.2 Nguyên nhơnăd năđ năr iăroăthanhăkho n
Ngơnă hƠngă th

ngă xuyênă ph iă đ iă m tă v iă cácă v nă đ ă v ă thanhă kho nă ch ă

y uădoăcácănguyênănhơnăc ăb năsauăđơy:
-

Doă tìnhă tr ngă m tă cơnă đ iă v ă k ă h nă gi aă ngu nă v nă huyă đ ngă vƠă vi că s ă

d ngăv n:ăcácăngơnăhƠngăth

ngăm iăvìătheoăđu iăm cătiêuăt ngătr

ngăvƠăm cătiêuă

l iănhu năs ăđiăkèmăv iăc ăc uăđ uăt ăb tăh pălỦ.ăTheoăđóăcácăngơnăhƠngăs ăd ngă
quáănhi uăcácăkho năti năg i,ăngu năv năhuyăđ ngăng năh năt ăcácăt ăch c,ăcáănhơnă
vƠăđ nhăch ătƠiăchínhăkhácăđ ăsauăđóăchuy năhóaăcácăngu nănƠyăthƠnhănh ngătƠiăs nă
đ uă t ă dƠiă h n,ă c pă tínă d ngă choă cácă kho nă choă vayă trungă dƠiă h nă ho că ng nă h nă
nh ngă k ă h nă khácă v iă k ă h nă c aă ngu nă v nă huyă đ ng.ă Doă đóă nhi uă ngơnă hƠngă
th

ngă m iă đƣă ph iă đ iă m tă v iă s ă m tă cơnă đ iă v ă k ă h nă gi aă ngu nă v nă vƠă s ă

d ngăv n,ămƠăth

ngăg pălƠădòngăti năthuăv ăt ătƠiăs năđ uăt ănh ăh nădòngăti năchiă

raăđ ătr ăcácăkho năti năg iăđ năh n (Nguy nă
-

ngăD n,ă2010).

S ănh yăc măc aătƠiăs nătƠiăchínhăv iănh ngăbi năđ ngăc aălƣiăsu tăcóăth ătácă

đ ngăđ năc ăng

iăg iăti năvƠăng

iăvayăv n.ăKhiălƣiăsu tăgi m,ădoăs ănh yăc măđ iă

v iăs ăthayăđ iăv ălƣiăsu t,ăm tăs ăng

iăg iăti nărútăv năkh iăngơnăhƠngăđ ăđ uăt ă

vƠoăn iăcóăt ăsu tăsinhăl iăcaoăh n,ăcònănh ngăng
kho nătínăd ngăvìălƣiăsu tăđƣăth păh nătr

iăđiăvayătíchăc căti păc nă các

c.ăChínhănh ngăchi uăh

ngănƠyălƠmă nhă

7

h

ngăr tăl năđ nătr ngătháiăthanhăkho năc aăngơnăhƠng.ăH năn a,ănh ngăxuăh

c aăs ăthayăđ iălƣiăsu tăcònă nhăh

ngăđ năgiáătr ăth ătr

ngă

ngăc aăcácătƠiăs nămƠăngơnă

hàng cóă th ă đemă bánă đ ă giaă t ngă thêmă ngu nă cungă thanhă kho nă vƠă tr că ti pă nhă
h

ngăđ năchiăphíăvayăm

nătrênăth ătr

ngăti năt (Nguy nă

ngăD n,ă2010).

NgơnăhƠngăthi uăquanătơmăvƠăch aălƠmăt tăcôngătácăqu nătr ăthanhăkho nănh

-

(Nguy nă

ngăD n,ă2010):

o Ngân hàngăduyătrìăd ătr ăthanhăkho nă ăm căđ ăquáăth păvƠăkhôngăh pălỦ,ă
đi năhìnhălƠăd ătr ăs ăc pă ăm căđ ăquáăth pătrongăkhiăd ătr ăth ăc păl iăquáă
caoănh ngăkh ăn ngăchuy năhóaăthƠnhăti năch m.
o Ngơnă hƠngă xemă nh ă chínhă sáchă qu nă lỦă thanhă kho nă ho că khôngă thi tă l pă
đ

căchínhăsáchăqu nălỦăthanhăkho năm tăcáchăkhoaăh căvƠăbƠiăb n,ăđ căbi tă

trongăphơnătíchădi năbi năth ătr
th ă đ ngă tr

ng,ăd ăbáoăr iăroăthanhăkho năd năđ năvi că

că s ă thayă đ iă c aă th ă tr

ng,ă khôngă th ă đápă ngă nhuă c uă rútă

ti n,ănhuăc uătƠiătr ăcácăkho năchoăvayăkhiăcóăyêuăc u.
Doăho tăđ ngăkinhădoanhăc aăngơnăhƠngăkhôngăcóăhi uăqu ăho căb ăthuaăl ă

-

kéoădƠi.ă ơyălƠănguyênănhơnăr tănghiêmătr ngăvìăb tăngu năt ăhi uăqu ăkinhădoanh,ă
khi năng

iădơnăm tălòngătin,ăhoƠiănghiăvƠăloăs ăb ăm tăv n.ăNguyênănhơnănày khó

cóă th ă đ

că kh că ph că s m,ă mƠă đòiă h iă ph iă cóă th iă gian (Nguy nă

ngă D n,ă

2010).
-

R iăroăthanhăkho năc ngăcóăth ăb tăngu năt ăcácătinăđ năth tăthi t,ăvi cănƠyă

s ăgơyănênătơmălỦăhoangămang,ătiêuăc căchoănh ngăng

iăg iăti năd năđ nătìnhătr ngă

rútăti năg iăƠoă tătheoăs ăđôngăkhi năchoăcácăngơnăhƠngăkhôngăk păxoayăs ăvƠă nhă
h

ngăđ năkh ăn ngăthanhăkho năc aăngơnăhƠng (Nguy nă

ngăD n,ă2010).

1.2.3 Tácăđ ngăc aăr iăroăthanhăkho năđ năho tăđ ngăngơnăhƠng
NgơnăhƠngă s ăph iăch uă m căt năth tăkhiăr iăroăthanhăkho năx yă ra.ăThôngă
th

ng,ăđ ă ngăphóăv iătìnhătr ngăm tăthanhăkho n,ăcácăNHTMăch pănh năvayăti nă

trênăth ătr

th

ngăliênăngơnăhƠngăv iăm călƣiăsu tăcaoăh năsoăv iăm călƣiăsu tăthôngă

ngăho căđi uăki năvayăv năkh cănghi tăh n.ăM tăkhácăngơnăhƠngăc ngăs ăg pă

khóăkh năvƠăch uănhi uăt năth tăt ăvi căbánăcácătƠiăs nătƠiăchínhăđ ăt ngăkh ăn ngă


8

thanhăkho năvìăkhiăđóăngơnăhƠngăs ăph iăbánăcácăch ngăkhoánăvƠăcácătƠiăs năkhácă
v iăgiáăth p,ăđi uănƠyăkhôngăch ălƠmăgi măl
nh păc aăngơnăhàng (Nguy nă

ngăv năthuăv ămƠăcònălƠmăgi măthuă

ngăD n,ă2010).

Khiăm tăngơnăhƠngăg păcácăv năđ ăv ăthanhăkho năs ăd năt iăs ăm tălòngătină
c aădơnăchúngăc ngănh ăc aăcácăt ăch căkhác,ăđi uănƠyăđ ngăngh aăv iăvi căuyătínă
c aăngơnăhƠngăb ăs tăgi măm tăcáchăđángăk .ăH uăqu ăc aăv năđ ănƠyălƠăngu năv nă
c aăngơnăhƠngăb ăs tă gi mă m tăcáchănghiêmătr ngădoăngơnăhƠngăkhôngăhuyăđ ngă
đ

căngu năti năg iăt ăkháchăhƠngăho căcácăTCTDăkhácăt ăch iăc păv n.ăNghiêmă

tr ngăh năc ălƠăcóăth ăt oănênălƠnăsóngărútăti nă ă tăquyămôăl năt iăm tăth iăđi mă
nh tăđ nhăcƠngălƠmăchoăv năđ ăthanhăkho năc aăngơnăhƠngăthêmătr mătr ngăvƠăn uă
v

tăquáăt măki măsoátăthìăngơnăhƠngăcóănguyăc ăb ăđìnhăch ăgiaoăd chăho căb ăpháă

s n.ăM tăkhác,ăt ăr iăroăthanhăkho năc aăm tăngơnăhƠngăcóăth ătr ăthƠnhăhi uă ngă
lơyălanăchoătoƠnăh ăth ngăngơnăhƠng,ăđeăd aăs ă năđ nhăc aăc ăh ăth ngătƠiăchính
(Nguy nă

ngăD n,ă2010).

1.2.4 Cácăd uăhi uăc aăr iăroăthanhăkho n
NgơnăhƠngăkhôngăđápă ngăđ

căho căch ăđápă ngăm tăph nănhuăc uărútăti nă

c aăkháchăhƠng:ăkhiăkháchăhƠngăcóănhuăc uărútăti năv iăgiáătr ăl n ho cănhi uăkháchă
hƠngărútăti năt iăcùngăm tăth iăđi mămƠăngơnăhƠngăkhôngăth ăđápă ngăho căch ăđápă
ngă m tă ph nă yêuă c uă đóă thìă ch ngă t ă thanhă kho nă c aă ngơnă hƠngă đangă g pă khóă
kh n.
NgơnăhƠngăt ăch iăchoăkháchăhƠngărútăv nătr
t t toánătr

căh n:ăkháchăhƠngăcóăquy nă

căh năcácăkho năti năg iăti tăki măho căti năg iăcóăk ăh năvƠăs ăph iă

ch uăm călƣiăsu tăkhôngăk ăh nătínhătheoăth iăgianăg iăti năth căt .ăN uăngơnăhƠngă
t ăch iă yêuăc uăt tătoánătr

căh nănƠyăc aăkháchăhƠngăthìăngơnăhƠngăcóăkh ăn ngă

đangăg păkhóăkh năv ăv năđ ăthanhăkho n.
NgơnăhƠngăkhôngăcóăkh ăn ngăđápă ngănhuăc uăvayăv năc aăkháchăhƠng:ăkhiă
ngơnăhƠngăkhôngăđápă ngăđ yăđ ăvƠăk păth iăcácăcamăk tătínăd ngăho căt ăch iăm tă
s ăyêuăc uăvayăv năkh ăthiăc aăkháchăhƠngăthìăch ngăt ăngơnăhƠngăđangăthi u ngu nă
cungăthanhăkho n (Tr năHuyăHoƠng,ă2011).


9

NgơnăhƠngăápăd ngăm călƣiăsu tăhuyăđ ngăho călƣiăsu tăvayăv năcácăTCTDă
caoăh năth ătr

ng:ăn uănh ăm călƣiăsu tăhuyăđ ngăv nămƠăngơnăhƠngăđangăápăd ngă

hayăm călƣiăsu tăđiăvayăcácăTCTDăngơnăhƠngăch pănh năcaoăh năm călƣiăsu tăchungă
c aă th ă tr

ngă m tă cáchă b tă th

ngă thìă đóă cóă th ă lƠă d uă hi uă choă th yă r ngă ngơnă

hƠngă đangă trongă tìnhă tr ngă thi uă v n,ă ph iă huyă đ ngă v iăchiă phíă cao,ă ngu nă cungă
thanhă kho nă b ă thi uă vƠă nguyă c ăkh ngă ho ngă thanhă kho nă lƠă cóă kh ă n ngă x y ra
(Tr năHuyăHoƠng,ă2011).
Ngơnă hƠngă ch pă nh nă l ă trongă vi că bánă tƠiă s n:ă vi că ngơnă hƠngă ph iă ch pă
nh năbánănhanhăcácătƠiăs năv iăgiáăth păvƠăch uăl ăđ ăcóăđ

căngu năv năch ngăt ă

r ngăngơnăhƠngăđangăg păr iăroăthanhăkho n.ăD aăvƠoăt năsu tăbánătƠiăs năcóăth ăsuyă

đoánăđ

căm căđ ăkh ngăho ngăthanhăkho năc aăngơnăhƠng.
Ngơnă hƠngă vayă v nă t ă NHTW:ă NHTWă gi ă vaiă tròă lƠă ng

iă choă vayă cu iă

cùngăđ iăv iăcácăNHTM.ăKhiăm tăngơnăhƠngăcóăd uăhi uăbu căph iăđiăvayăNHTWă
v iăkh iăl

ngăl năvƠăth

ngăxuyênăđ ăđápă ngăho tăđ ngăkinhădoanhăthìăkh ăn ngă

ngơnăhƠngăđangăg păv năđ ăv ăthanhăkho nălƠăr tăl n.
1.3 QU Nă TR ă R Iă ROă THANHă KHO Nă TRONGă HO Tă
DOANHăC AăNGỂNăHĨNGăTH

NGă KINHă

NGăM I

1.3.1 Kháiăni măqu nătr ăr iăroăthanhăkho n
NgơnăhƠngăth

ngăm i là m tăđ nh ch tài chính trung gian quan tr ng nh t

trong n n kinh t th tr

ng v i nhi m v nh n ti n g i t dơnăc ă vƠăcácăt ch c

kinh t ,ăsauăđóăs d ng s v năđóăchoăcácănghi p v v tín d ng, chi t kh u và các
d ch v khác v i m căđíchătìmăki m l i nhu n.ăDoăđóădòngăti n vào và dòng ti n ra
c a ngân hàng di năraăth

ng xuyên, liên t c và r tăítătr

ng h p t i m t th iăđi m

mà t ng cung thanh kho n b ng t ng c u v thanh kho n,ă haiă đ iă l
luôn có s chênh l ch,ă ngơnă hƠngă th

ng này luôn

ng xuyên ph iă đ i m t v i tình tr ng thâm

h t thanh kho n hay th ngăd ăthanhăkho n. Qu n tr r i ro thanh kho nălƠăđ đ m
b o s cơnăđ i c a các dòng ti n trong ho tăđ ng c a ngân hàng, giúp ngân hàng
tránhă đ

c tình tr ng m tă cơnă đ i v thanh kho n. Qu n tr r i ro thanh kho n là

quyă trìnhă tácă đ ng liên t c, có ch đíchă c a các nhà qu n tr ngân hàng lên các


10

ngu n cung và ngu n c u thanh kho n nh măđ m b o các yêu c u thanh toán, chi
tr và c p tín d ng c a ngân hàng v i chi phí th p nh t(Nguy nă

ngăD n, 2010).

Nh ăv yăcóăth ăhi uăqu nătr ăr iăroăthanhăkho nălƠăvi căqu nălỦăcóăhi uăqu ă
c uătrúcătínhăthanhăkho nă(tínhăl ng)ăc aătƠiăs năvƠăqu nălỦăt tăc uătrúcădanhăm că
c aăngu năv n.
Qu nă lỦă thanhă kho nă (qu nă tr ă thanhă kho n)ă lƠă m tă trongă nh ngă ho tă đ ngă
qu nătr ăr iăroăquanătr ngănh tăc aăngơnăhƠng.ăM c tiêuăc aăqu nălỦăthanhăkho nălƠă
luônăduyătrìăm tăl

ngăti năm tăh pălỦ,ăđ măb oăđápă ngăđ yăđ ăcácănhuăc uăchiătr ă

c aăkháchăhƠng.ăDoăđó,ăqu nătr ăr iăroăthanhăkho năth căch tălƠăqu nălỦăthanhăkho nă
vìăkhiăngơnăhƠngăđápă ngăt tăcácăyêuăc uăv ăthanhăkho nătrongăm iăth iăđi măthìăs ă
khôngăx yăraăcácăr iăroăv ăthanhăkho n.
1.3.2 M cătiêuăc aăqu nătr ăr iăroăthanhăkho n
M c tiêu qu n tr r i ro thanh kho n c a ngân hàng bao g m:
-

m b oă choă cácă NHTMă luônă cóă đ ti n m t, ho că vayă m

nă đ

c các

ngu n v n ti n t t bên ngoài v i m c chi phí h pălỦăđ đ m b o kh n ngăchiătr
cho khách hàng.
-

Tính toán chính xác yêu c u thanh kho n t ng th i k ng n h n,ă xácă đ nh

m c d tr thanh kho n h p lý.
-

T oăth ăch ăđ ngăcaoănh tăchoăngơnăhƠngătrongăquáătrìnhăgi iăquy tăcácăv nă

đ ăv ăthanhăkho n,ăd ăđoánănguyăc ăr iăroăthanhăkho năvƠăt năth tăcóăth ăx yăra,ăl pă
k ăho chăd ăphòngăđ ăng năng aăvƠăh năch ăth pănh tăr iăroăthanhăkho năchoăngơnă
hàng.
1.3.3 Ý ngh aă c aă qu nă tr ă r iă roă thanhă kho nă trongă ho tă đ ngă kinhă doanhă
ngân hàng
Thanhăkho n hayăkh ăn ngătƠiătr ăv năđ ăgiaăt ngătƠiăs năcó,ăđápă ngăngh aă
v ăthanhătoánăphátăsinhăt ăcácătƠiăs năn ăđ năh năluônălƠăv năđ ăquanătơmăhƠngăđ uă
c aăcácăngơnăhƠngăvƠălƠăm tăy uăt ăthenăch tăđ iăv iăs ăs ngăcònăc aăb tăk ăm tă
ngơnăhƠngăth

ngăm iănƠo.ăN u r iăroăthanhăkho năx yăraămƠăkhôngăx ălỦăvƠăkh că

ph căk păth iăthìăr tăd ăx yăraăhi uă ngăắđô-mi-nô”ăgơyăđ ăv ăvƠălanătruy nătoƠnăh ă


11

th ngăngơnăhƠng.ăVìăv yăqu nătr ăthanhăkho nălƠăm tătrongănh ngăho tăđ ngăquană
tr ngănh tămƠăcácăngơnăhƠngăc năph iăt pătrungăh

ngăt iăđ ăt ăđóăcóăth ăđ aăraăcácă

bi năphápăphòngăng a,ăh năch ăvƠăgi măthi uăt iăđaănh ngăthi tăh iădoăv năđ ăthanhă
kho năt oăra.
1.3.4 N iădungăqu nătr ăr iăroăthanhăkho n

1.3.4.1

Qu n tr d tr thanh kho n

Ho tăđ ngăc aăNHTMălƠăho tăđ ngăkinhădoanhăti năt ăvƠ d chăv ăngơnăhƠng.ă
Ngu năv năchoăho tăđ ngăkinhădoanhăti năt ăch ă y uăđ

căs ăd ngăt ăngu năv nă

huyă đ ng,ă mƠă ngu nă v nă huyă đ ngă thu că s ă h uă c aă kháchă hƠng,ă ngơnă hƠngă ch ă
đ

căqu nălỦăvƠăs ăd ngăv iătráchănhi măhoƠnătr .ă

ăcóăth ăth căhi năvi căhoƠnătr ă

m tăcáchăch căch năchoăkháchăhƠngăkhiăcóănhuăc uăthìăcácăNHTMăc năd ătr ăthanhă
kho năđ ăđápă ngănh ngăkho năchiăth

ngăxuyênănh ălƣiăti năg i,ăcácăyêuăc uărútă

ti nă c aă kháchă hƠng,ă chiă phíă giaoă d chầă vƠă c ă nh ngă cúă s că thanhă kho nă khôngă
mongăđ iănh ăm tăcu cărútăti năg iăhƠngălo tăhayăyêuăc uăvayăv năl n.ă
D ătr ăthanhăkho nătrongăNHTMăv aămangătínhăphápălỦăv aălƠăyêuăc uăcóă
tínhăđ căthùătrongăkinhădoanhăngơnăhƠng.ăVìăth ăcácăNHTMăc năph iăqu nătr ăd ătr ă
thanhăkho năđ ăđ măb oăkh ăn ngăthanhăkho năchoăngơnăhƠng,ătránhăcácăr iăroăv ă
thanhăkho năx yăra.
N uăc năc ăvƠoătínhăch tăd ătr ,ăd ătr ăthanhăkho nătrongăngơnăhƠngăth
đ

ngă

căchiaălƠmă2ălo i:
o

D ătr ăs ăc pălƠă d ătr ănh ngătƠiăs năắCó”ă cóătínhăthanhăkho năcaoă

nh t,ăcóăkh ăn ngăđápă ngăk p th i và ngay l p t cănhuăc uăchiătr ăphátăsinhăhƠngă
ngƠy,ăth

ngăxuyênăt iăcácăngơnăhƠng.ăD ătr ăs ăc păbaoăg măti năm t,ăti năg iăt iă

NgơnăhƠngăNhƠăn

căvƠăti năg iăt iăcácăT ăch cătínăd ngăkhác (Nguy nă

ngăD n,

2010).
o

D ătr ăth ăc pălƠăd ătr ănh ngătƠiăs năắCó”ăcóătínhăthanhăkho năsauă

d ătr ăs ăc p,ăd ătr ăth ăc păkhôngăth ăđápă ngănhuăc uăthanhăkho năk păth iănh ă
d ătr ăs ăc p.ăMu năđápă ng nhu c u thanh kho n ph i có s chuy n hóa m tăb

c,

t c là ph i có s chuy n hóa thành ti n.ăD ătr ăth ăc pămangătínhăch tăđ ăphòngăvƠă

12

đápă ngăchoănh ngănhuăc uămangătínhăchuăk ăhayăđ tăxu tăkhiăd ătr ăs ăc păkhôngă
đ ăđ ăđápă ng.ăD ătr ăth ăc păt năt iăd

iăd ngănh ngăch ngăkhoánăcóătínhăthanhă

kho năcaoănh ătínăphi uăKhoăB c,ăTínăphi uăNgơnăhƠngăNhƠăn

c (Nguy nă

ngă

D n, 2010).
Doăđóăqu n tr d tr thanh kho n c n ph i qu n tr c d tr s ăc p và d
tr th c p, bao g m:
o

Qu n tr l

ng ti n m t t i qu : ti năm tăt iăqu ăđ

căduyătrìănh mă

đápă ngă nhuă c uă rútă ti nă m tă h ngă ngƠyă c aă kháchă hƠng,ă chiă tr ă lƣiă vƠă cácă kho nă
ti năg iăđ năh n,ăchoăvayăvƠăth căhi năcácăkho năchiătiêuăb ngăti năm tătrongăngƠyă
c aăngơnăhƠng.ă

iăv iăti năm tăt iăqu ,ănhƠăqu nătr ăph iăth

ngăxuyênăki măsoátă

t năqu ăti năm tăc aămìnhăsaoăchoă ăm căt iăthi uănh ngăv năph iăđápă ngănhuăc uă
chiă tr ă t că th i.ă S ă ti nă m tă nhƠnă r iă c nă ph iă g iă vƠoă NHNNă ho că chuy nă sangă
m căđíchăkhácăki măl i (Nguy nă
o

Qu n tr l

ngăD n, 2010).

ngăti năg iăc aăngơnăhƠngăt iăNHNN:ăđơyăchínhălƠăs ăti nă

g iămƠăcácăngơnăhƠngăduyătrìăđ th c hi n vi c d tr b t bu cătheoăquyăđ nh c a
NHNN,ăđ ăph căv ăchoănhuăc uăthanhătoánăkhôngădùngăti năm t.ăTi năg iănƠyăcònă
đápă ngănhuăc uăchoăvayăkhiăc năthi t,ăđápă ngănhuăc uărútăti năm tăc aăngơnăhƠng,ă
bùăđ păthi uăh tă trongăthanhătoánăbùătr ,ă giaoăd chă muaăbánătráiăphi uăchínhă ph ,ă
chuy năti n (Nguy nă
o

Qu n tr l

ngăD n, 2010)ầ
ngă ti nă g iă t iă cácă TCTDă khác: ti n g i t i các TCTD

dùngăchoănh ngănhuăc uăthanhătoánăt căth iăvƠăng năh nănh ăthuăchiăh ,ăchiătr ăcácă
kho năd chăv ăđ
choănhau.ă

căth căhi năb iăcácăngơnăhƠngăkhácăho călƠmăđ iălỦăthanhătoánă

iăv iăti năg iăt iăcácăTCTDăkhácănhƠăqu nătr ăph iăxemăxétănh ngăl iă

íchăc aănh ngăd chăv ădoăngơnăhƠngănh năg iăđóăcungăc p.ăCácăngơnăhƠngănh năg iă
đòiăh iăph iăcóăđ ăkh ăn ngăcungăc pănh ngăd chăv ăv iăchiăphíăth păh năsoăv iăchiă
phíămƠăngơnăhƠngăg iăt ăth căhi n (Nguy nă
o

ngăD n, 2010).

Qu n tr ăcácăch ngăt ăcóăgiáăng năh n: ch ngăt ăcóăgiáăng năh năcóă

tínhăthanhăkho năkháăcao,ănóăn mătrongăkho năm căđ uăt ăc aăngơnăhƠng.ăCh ngăt ă
cóă giáă baoă g m:ă Ch ngă khoánă Chínhăph ,ă Tínă phi uă KhoăB c,ă tínă phi uăngơnă hƠngă


13

NhƠăn

c,ătráiăphi u,ăk ăphi u,ăth

ngăphi uầ

iăv iăch ngăt ăcóăgiáăng năh năđòiă

h iăngơnăhƠngăph iăd ătr ăthanhăkho năđ ăl năd

iăhìnhăth căn măgi ăchúng.ăKhiăxu tă

hi nănhuăc uăthanhăkho n,ăngơnăhƠngăcóăth ăhoánăchuy nămauăchóngănh ngăkho nănƠyă
thƠnhăti năm tăđ ăđápă ngănhuăc uăthanhăkho n (Nguy nă
1.3.4.2

ngăD n, 2010).

Qu nătr ăkheăh ăthanhăkho n

Khe h thanh kho n là s chênh l ch ròng gi a dòng ti n vào và dòng ti n ra
c a ngân hàng, có th đ

c tính hàng ngày, hàng tu n,ăhƠngăthángầăCácăngơnăhƠngă

ph i d đoánă vƠă ki mă soátă đ

c dòng ti n vào, dòng ti nă raă đ đ m b o khe h

thanh kho n th p nh t, tránh r i ro thanh kho n x y ra, c th :
o

Phân tích nhu c u thanh kho n trong quá kh đ th yăđ

đ ng v nhu c u này và các nhân t

nhăh

c các bi n

ngăđ n nhu c u thanh kho n trong k

t i.
o

D đoánăcácăthayăđ i v dòng ti nătrongăt

ngălaiăd

i tácăđ ng c a

các nhân t nh ălƣiăsu t, l m phát, th t nghi p, chu k kinh t ầ
o

Duy trì m i quan h v i nh ngă ng

i g i ti n l nă đ n m b tă đ

thông tin khi nào h c n rút ti năđ chu n b s n ngu n cung ti n,ătránhătr

c

ng h p

rút ti năđ t xu t gây nên thi u h t thanh kho n.
Qu n tr khe h thanh kho n nh m h n ch c haiătr

ng h p th a và thi u

thanh kho n b ngăcáchăxemăxétăvƠăđánhăgiáăkheăh thanh kho n, t đóăcóăth tránh
đ

c các r i ro thanh kho n có th x y ra (Tr n Huy Hoàng, 2011).
1.3.4.3

L păk ăho chăd ăphòngăthanhăkho n:

Các NHTM c n ph i l p k ho ch d phòng thanh kho n nh măxácăđ nh các
b

căđ i phó v i kh ng ho ng thanh kho n. K ho ch d phòng thanh kho n ph i

xácăđ nhăđ

c vai trò, trách nhi m c aăcácăđ năv liênăquanăvƠăcácăb

căhƠnhăđ ng

c n thi t nh m x lý và gi m thi uătácăđ ng c a kh ng ho ng thanh kho n.


14

1.3.5 Cácăchi năl
Chi năl

1.3.5.1

Chi năl

căqu nătr ăthanhăkho n

căqu nătr ăthanhăkho nătƠiăs n

cănƠyăđòiăh i các ngân hàng ph i d tr thanh kho năđ l n b ng

cách n m gi trong tay các tài s n thanh kho n có tính thanh kho n cao ch y u là
ti n m t và các ch ng khoán d bán. Khi có nhu c u v thanh kho n, ngân hàng s
bán m t s tài s nănƠyăchoăđ n khi toàn b yêu c uăđ

căđápă ng (Tr n Huy Hoàng,

2011).
Tài s n thanh kho n là nh ng tài s nă th

ng ph iăcóăbaă đ căđi mă sauă đơy:ă

Th nh t là chúng ph i ph bi n và có m t th tr

ng s năsƠngăđ có th chuy năđ i

thành ti n m t m t cách nhanh chóng. Hai là tài s n ph i có giá c

năđ nh, không

ph thu c vào giá tr tài s năđóăl nănh ăth nào hay tài s năđóăc năđ
ra sao thì th tr
BaălƠăng

c bán nhanh

ng v năđ s căđ ch p nh n m t m căgiáăthayăđ iăkhôngăđángăk .

i bán có th mua l i tài s năđóăd dàng v i m căgiáăkhôngăcaoăh nănhi u

so v iăgiáăđƣăbánăraăbanăđ uăđ khôi ph c l i kho n m căđ uăt ăc aămình.ă

iv i

ngân hàng nh ng tài s n có tính thanh kho n cao nh t bao g m trái phi u kho b c,
trái phi uă đôă th , ti n g i ng n h n t i các TCTD khác, ch ng khoán c aă cácă c ă
quan Chính ph ầ
Chi năl

c qu n tr thanh kho n tài s năcóă uăđi m là ngân hàng hoàn toàn

ch đ ng trong vi c t đápă ng nhu c u thanh kho n cho mình mà không b l thu c
vào các ch th khác. Tuy nhiên chi nă l

că nƠyă c ngă cóă m t s nh

că đi m sau

(Tr n Huy Hoàng, 2011):
o

Khi bán tài s n t c là ngân hàng m tăđiăthuănh p mà các tài s n này

t o ra,ănh ăv yăngơnăhƠngăđƣăch uăchiăphíăc ăh i khi bán các tài s năđƣăđ uăt .
o

Ph n l năcácătr

nh ăphíăhoaăh ng tr choăng
o
giá trên th tr
thanh kho n.

ng h p khi bán tài s năđ u t n kém chi phí giao d ch
i môi gi i ch ng khoán.

Ngân hàng s g p t n th t càng l n n u các tài s năđemăbán b gi m
ng ho c b ng

i mua ép giá do ph i g părútăbánăđ đápă ng nhu c u