DUNG SAI lắp GHÉP THEN

4.5 DUNG SAI LẮP GHÉP THEN
4.5.1 Kích thước lắp ghép
Lắp ghép then được thực hiện theo bề mặt phẳng (mặt bên của then) và theo kích
thước b (hình 4.12), then được lắp trên rãnh trục và cả trên rãnh bạc ( bánh răng, bánh
đai) để đảm bảo truyền mômen xoắn từ trục ra bạc hoặc ngược lại.
Như vậy tham gia vào lắp ghép then có 3 chi tiết: then(3), bạc(2), trục (1), (hình
4.13) và với 3 kích thước lắp là chiều rộng b của then, chiều rộng b rãnh bạc và chiều
rộng b của rãnh trên trục.
Mối ghép then được dùng phổ biến nhất là then bằng, then bán nguyệt, kích thước
kết cấu của chúng xe trong TCVN 4216 ÷ 4218 – 86. Tiêu chuẩn quy định các miền dung
sai kích thước b của then, rãnh trục và rãnh bạc theo bảng 4.11.
4.5.2 chọn kiểu lắp
Then thường lắp cố định trên trục và lắp động với bạc. độ dôi cuarl ắp ghép đảm
bảo then không dịch chuyển khi sử dụng. còn độ hở của lắp ghép để bù trừ cho sai dố
không tránh khỏi của rãnh và dộ nghiêng của nó.
Bảng 4.11. MIỀN DUNG SAI KÍCH THƯỚC b
CỦA MỐI GHÉP THEN HÌNH LĂNG TRỤ

Tên yếu tố lắp
ghép

Với tất cả các
mối ghép

Then Rãnh

h9

Miền dung sai kích thước b
Mối ghép bạc xê Mối ghép bình
dịch tự do

thường
Trên
Trên
Trên
Trên
trục
bạc
trục
bạc
H9

D10

N9

Js9

Mối ghéo chắc
(độ dôi lớn)
Trên
Trên
trục
bạc
P9

Khi chọn kiểu lắp tiêu chuẩn cho mối ghéo then, cho phép phối hợp miền dung sai
của then (h9) với bất kì miền dung sai nào của rãnh trục và bạc tùy theo đặc tính yêu cầu
của mối ghép. Ví dụ tiêu chuẩn quy định 3 kiểu lắp cho mối ghép then bằng như hình
4.14. kiểu lắp thông dụng dùng trong sản xuất hàng loạt lớn và then lắp với trục theo kiểu

N9
h9

và lắp với bạc theo

có thể theo kiểu

P9
h9

Js 9
h9

. trong sản xuất đơn chiếc và loại nhỏ thì then lắp trên trục

.

(Hình 4.14)

Khi chiều dài then lớn (1>2d) khi then lắp với bạc có thể theo kiểu
lớn để bồi thường chỉ yếu cho sai số vị trí của rãnh then).

D10
h9

(độ hở

Đối với then dẫn hướng , tức là chi tiết bạc di trượt trên trục thì then lắp trên trục
N9

h9

D10
h9

theo
và với bạc theo
. khi chiều dài then lớn thì then lắp với trục theo
lệch giới hạn của các miền dung sai theo TCVN 2245 – 99.

H9
h9

. Sai