PHÂN TÍCH kết quả hoạt động KINH DOANH tai CÔNG TY cổ phần xuất nhập khẩu thủy sản an giang

TR

NG

I H C C N TH

KHOA KINH T - QU N TR KINH DOANH

NGUY N BÍCH QUYÊN

PHÂN TÍCH K T QU HO T
KINH DOANH T I CÔNG TY C

NG
PH N

XU T NH P KH U TH Y S N AN GIANG

LU N V N T T NGHI P
Ngành: K toán
Mã ngành: 52340301

Tháng 11 – 2013

IH C


TR

NG

I H C C N TH

KHOA KINH T - QU N TR KINH DOANH

NGUY N BÍCH QUYÊN
MSSV: LT11342

PHÂN TÍCH K T QU HO T
KINH DOANH T I CÔNG TY C

NG
PH N

XU T NH P KH U TH Y S N AN GIANG

LU N V N T T NGHI P
Ngành: K toán
Mã ngành: 52340301

CÁN B

H

NG D N

PH M LÊ THÔNG

Tháng 11 – 2013

IH C

L IC MT
Quá trình h c t p t i tr ng
i h c C n Th cùng v i s gi ng d y và
truy n t ki n th c c a Quý th y cô Khoa Kinh t - Qu n tr kinh doanh ã giúp
cho em có nh ng ki n th c c n b n v chuyên ngành K toán. V i s gi i thi u
a nhà tr ng và s ch p thu n c a Ban giám c Công ty c ph n xu t nh p
kh u th y s n An Giang, em ã
c ti p nh n và th c t p t i n v .
Qua th i gian th c t p em ã có c h i ti p c n th c t và hi u rõ h n v
nh ng lý thuy t
c d y tr ng. Nh s giúp
và ch d n c a các anh ch
trong công ty, nay em ã hoàn thành lu n v n t t nghi p c a mình v i
tài:
Phân tích k t qu ho t ng kinh doanh t i Công ty c ph n xu t nh p kh u
th y s n An Giang .
Em xin chân thành cám n Quý th y cô Khoa Kinh t - Qu n tr kinh doanh,
c bi t là Th y Ph m Lê Thông ã h ng d n, giúp
em hoàn thành tài.
Em c ng xin g i l i cám n n Ban giám
giúp
em trong quá trình th c t p.

c, các anh ch phòng k toán ã

Sau cùng, kính chúc Quý th y cô c a Khoa, Ban giám c cùng các anh ch
phòng k toán Công ty
c d i dào s c kh e và thành công trong cu c s ng.

Trân tr ng kính chào !
n Th , ngày
Ng

tháng

n m 2013

i th c hi n

Nguy n Bích Quyên

i


TRANG CAM K T
Tôi xin cam k t lu n v n này
c hoàn thành d a trên các k t qu nghiên
u c a tôi và k t qu nghiên c u này ch a
c dùng cho b t c lu n v n cùng
p nào khác.
n Th , ngày
Ng

tháng

n m 2013

i th c hi n

Nguy n Bích Quyên

ii


NH N XÉT C A C

QUAN TH C T P

.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................
Long Xuyên, ngày
Th tr

iii

tháng n m 2013
ng

nv


M CL C
Trang

Ch

ng 1: GI I THI U ..........................................................................................1

1.1

tv n

nghiên c u .......................................................................................1

1.2 M c tiêu nghiên c u ..........................................................................................2
1.2.1 M c tiêu chung .........................................................................................2
1.2.2 M c tiêu c th .........................................................................................2
1.3 Ph m vi nghiên c u ............................................................................................2
1.3.1 V không gian ..........................................................................................2
1.3.2 V th i gian ..............................................................................................2
1.3.3
1.4 L
Ch

it

ng nghiên c u ..............................................................................2

c kh o tài li u ..............................................................................................2
ng 2: PH

2.1 Ph

NG PHÁP LU N VÀ PH

NG PHÁP NGHIÊN C U ......4

ng pháp lu n ...............................................................................................4

2.1.1 M t s v n

chung v phân tích k t qu ho t

ng kinh doanh ...............4

2.1.2 Khái quát v doanh thu, chi phí, l i nhu n và báo cáo tài chính .................5
2.1.3 Các t s phân tích ho t
2.2 Ph

ng kinh doanh .....................................................8

ng pháp nghiên c u ...................................................................................9

2.2.1 Ph

ng pháp thu th p s li u .........................................................................9

2.2.2 Ph

ng pháp phân tích s li u .......................................................................10

Ch ng 3: KHÁI QUÁT V CÔNG TY C PH N XU T NH P KH U
TH Y S N AN GIANG .........................................................................................14
3.1 Quá trình hình thành và phát tri n.....................................................................14
3.1.1 Gi i thi u doanh nghi p .................................................................................14
3.1.2 L ch s hình thành và phát tri n .....................................................................14
3.2 Ch c n ng, nhi m v ,

nh h

ng phát tri n ...................................................15

3.2.1 Ch c n ng ........................................................................................................15
3.2.2 Nhi m v .........................................................................................................16
3.2.3

nh h

ng phát tri n .....................................................................................16

3.3 C c u t ch c c a công ty................................................................................17
iv

3.3.1 S

c c u t ch c .......................................................................................17

3.3.2 Ch c n ng, nhi m v c a t ng b ph n ........................................................17
3.3.3 T ch c b máy k toán t i công ty ...............................................................20
3.4 Khái quát tình hình ho t

ng kinh doanh c a công ty t 2010 – 2012 .........23

Ch ng 4: PHÂN TÍCH K T QU HO T
NG KINH DOANH VÀ
XU T M T S GI I PHÁP NH M NÂNG CAO HI U QU HO T
NG
I CÔNG TY C PH N XU T NH P KH U TH Y S N AN GIANG ....25
4.1 Phân tích tình hình Doanh thu, Chi phí, L i nhu n c a công ty t 2010 – 2012
và 6 tháng u n m 2013 .........................................................................................25
4.1.1 Phân tích tình hình doanh thu c a công ty t 2010 – 2012 và 6 tháng
u n m 2013............................................................................................................25
4.1.2 Phân tích tình hình chi phí c a công ty t 2010 – 2012 và 6 tháng u
m 2013 ...................................................................................................................33
4.1.3 Phân tích tình hình l i nhu n c a công ty t 2010 – 2012 và 6 tháng u
m 2013 ...................................................................................................................39
4.1.4 Phân tích s n l

ng tiêu th c a công ty t 2010 – 2012.............................54

4.1.5 Phân tích kim ng ch XNK c a công ty t 2010 – 2012 ...............................55
4.2 Phân tích các ch s tài chính ............................................................................57

4.2.1 Phân tích các t s kh n ng sinh l i c a công ty 2010 – 2012 ...................58
4.2.2 Phân tích các t s kh n ng sinh l i c a công ty qua 6 tháng u n m
2011 – 2013 ........................................................................................................59
4.3 Nh ng thu n l i và khó kh n c a công ty ........................................................61
4.3.1 Thu n l i ..........................................................................................................61
4.3.2 Khó kh n..........................................................................................................63
4.4 M t s gi i pháp nh m nâng cao hi u qu ho t ng s n xu t kinh doanh t i
công ty .......................................................................................................................63
4.4.1 T n t i và nguyên nhân ............................................................................63
4.4.2 M t s gi i pháp nâng cao hi u qu ho t
Ch

ng t i công ty ..........................64

ng 5: K T LU N VÀ KI N NGH ..............................................................66

5.1 K t lu n ...............................................................................................................66
5.2 Ki n ngh ............................................................................................................66
TÀI LI U THAM KH O .......................................................................................68
PH L C..................................................................................................................69
v


DANH SÁCH B NG
Trang

ng 3.1: K t qu ho t

ng kinh doanh c a công ty t 2010 – 2012 .................23

ng 4.1: Tình hình doanh thu c a công ty t 2010 – 2012 .................................25
ng 4.2: Tình hình doanh thu ho t

ng tài chính c a công ty 2010 – 2012 .....27

ng 4.3: Tình hình thu nh p khác c a công ty t 2010 – 2012 ...........................28
ng 4.4: Tình hình doanh thu c a công ty 6 tháng

u n m 2011 – 2013 ........30

ng 4.5: Tình hình doanh thu ho t ng tài chính c a công ty qua 6 tháng u
các n m 2011 – 2013 ...............................................................................................31
ng 4.6: Tình hình thu nh p khác c a công ty 6 tháng

u 2011 – 2013 ...........32

ng 4.7: Tình hình chi phí c a công ty t 2010 – 2012.......................................34
ng 4.8: Tình hình chi phí c a công ty qua 6 tháng

u 2011 – 2013................37

ng 4.9: Tình hình l i nhu n c a công ty t 2010 – 2012 .................................39
ng 4.10: Tình hình l i nhu n thu n t ho t ng kinh doanh c a công ty t
2010 – 2012 ..............................................................................................................41
ng 4.11: Tình hình l i nhu n khác c a công ty t 2010 – 2012 .......................43
ng 4.12: M c
nh h ng c a các nhân t
n l i nhu n tr c thu c a công
ty n m 2011 so v i n m 2010..................................................................................44
ng 4.13: M c

nh h ng c a các nhân t
n l i nhu n tr c thu c a công
ty n m 2012 so v i n m 2011..................................................................................45
ng 4.14: Tình hình l i nhu n c a công ty qua 6 tháng

u 2011 – 2013 .........47

ng 4.15: Tình hình l i nhu n thu n t ho t ng kinh doanh c a công ty qua 6
tháng u t 2011 – 2013 .........................................................................................49
ng 4.16: Tình hình l i nhu n khác c a công ty qua giai
n 6 tháng u t
2011 – 2013 ..............................................................................................................50
ng 4.17: M c
nh h ng c a các nhân t
n l i nhu n tr c thu qua 6
tháng u n m 2012 so v i 6 tháng u n m 2011 ................................................51

vi


ng 4.18: M c
nh h ng c a các nhân t
n l i nhu n tr c thu qua 6
tháng u n m 2013 so v i 6 tháng u n m 2012 ................................................53
ng 4.19: Tình hình s n l

ng tiêu th c a công ty t 2010 – 2012 ..................54

ng 4.20: Tình hình t ng kim ng ch XNK t 2010 – 2012 ................................55
ng 4.21: Các t s kh n ng sinh l i c a công ty t 2010 – 2012 ....................57

ng 4.22: Các t s kh n ng sinh l i qua 6 tháng

vii

u n m 2011 – 2013 .........59


DANH SÁCH HÌNH
Trang

Hình 3.1: S

c c u t ch c c a công ty ...........................................................17

Hình 3.2: S

t ch c b máy k toán c a công ty ............................................21

Hình 3.3: Trình t ghi s k toán theo hình th c Ch ng t ghi s .......................22
Hình 4.1: Doanh thu c a công ty t n m 2010 – 2012 ..........................................26
Hình 4.2: Doanh thu c a công ty qua 6 tháng

u n m 2011- 2013 .....................30

Hình 4.3: Chi phí c a công ty t 2010 – 2012 .......................................................34
Hình 4.4: Chi phí c a công ty 6 tháng

u n m 2011 – 2013 ...............................37

Hình 4.5: L i nhu n sau thu c a công ty t 2010 – 2012 ....................................40

Hình 4.6: L i nhu n sau thu c a công ty qua 6 tháng
Hình 4.7: T ng s n l

u 2011 – 2013 .............48

ng tiêu th c a công ty t 2010 – 2012 ............................54

Hình 4.8: T ng kim ng ch XNK c a công ty t 2010 – 2012 ..............................56

viii


DANH M C T

VI T T T

T vi t t t

Ngh a c a t vi t t t

BCTC

Báo cáo tài chính

BC KT

B ng cân

BCKQH KD

Báo cáo k t qu ho t

CP

Chi phí

CPNVLTT

Chi phí nguyên v t li u tr c ti p

CPNCTT

Chi phí nhân công tr c ti p

CPSXC

Chi phí s n xu t chung

CPTC

Chi phí tài chính

CPBH

Chi phí bán hàng

CPQLDN

Chi phí qu n lý doanh nghi p

CPK

Chi phí khác

CLTG

Chênh l ch t giá

DN

Doanh nghi p

DT

Doanh thu

DTT

Doanh thu thu n

DTH TC

Doanh thu ho t

GVHB

Giá v n hàng bán

LN

L i nhu n

LNTT

L i nhu n tr

LCTT

L u chuy n ti n t

NK

Nh p kh u

NV

Ngu n v n

NPT

N ph i tr

SL

S nl

SXKD

S n xu t kinh doanh

i k toán

ng tài chính

c thu

ng

ix

ng kinh doanh


TNK

Thu nh p khác

TS

Tài s n

TNDN

Thu nh p doanh nghi p

VCSH

V n ch s h u

XK

Xu t kh u

x


CH

NG 1

GI I THI U
1.1

TV N

NGHIÊN C U

Trong c ch th tr ng c nh tranh gay g t, các doanh nghi p ph i h t s c
n th n trong t ng b c kinh doanh, ng th i ph i n m rõ v
i th c nh tranh
ng nh n ng l c c a chính doanh nghi p
ra các chi n l c và sách l c
giúp cho b c phát tri n c a t ng lai.
có th t n t i và phát tri n, doanh
nghi p ph i kh ng nh
c th c l c c ng nh v th trên th ng tr ng.
t trong nh ng tiêu chu n
xác nh v th ó là k t qu ho t ng kinh
doanh c a doanh nghi p. Phân tích ho t ng kinh doanh là vi c làm h t s c c n
thi t i v i m i doanh nghi p. Doanh nghi p ph i th ng xuyên ki m tra, ánh

giá y
chính xác m i di n bi n k t qu ho t ng kinh doanh c a mình, tìm
ra nh ng m t m nh
phát huy và nh ng m t còn y u kém
kh c ph c. Trong
i quan h v i môi tr ng xung quanh, doanh nghi p c n tìm ra nh ng bi n
pháp không ng ng nâng cao hi u qu ho t ng kinh doanh c a mình.
Phân tích kinh doanh giúp doanh nghi p tìm ra các bi n pháp sát th c t ng
ng các ho t ng kinh t và qu n lý doanh nghi p, nh m huy ng m i kh
ng v ti n v n và lao ng vào quá trình s n xu t kinh doanh, nâng cao k t qu
kinh doanh c a doanh nghi p.
t khác, phân tích kinh doanh là m t công c
phát hi n nh ng kh n ng
ti m tàng còn ti m n trong kinh doanh, nh ng ng th i c ng là công c hi u
qu
nhà qu n lý nh n bi t chính xác nh ng nguyên nhân d n n thành công
ng nh th t b i có th x y ra trong kinh doanh.
Ngoài ra, phân tích kinh doanh còn là nh ng c n c quan tr ng ph c v cho
vi c d oán, d báo xu th phát tri n s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p. T
ó, các nhà qu n tr s
a ra nh ng quy t nh v chi n l c kinh doanh có hi u
qu h n.
Nh n th c
c t m quan tr ng c a vi c phân tích k t qu ho t ng kinh
doanh i v i doanh nghi p nên em ch n
tài Phân tích k t qu ho t ng
kinh doanh t i Công ty c ph n xu t nh p kh u th y s n An Giang làm tài
lu n v n t t nghi p cho mình.

1

1.2 M C TIÊU NGHIÊN C U
1.2.1 M c tiêu chung
Phân tích k t qu ho t ng kinh doanh c a Công ty c ph n xu t nh p kh u
th y s n An Giang qua 3 n m 2010 – 2012 và 6 tháng u n m 2013, t ó a ra
t s gi i pháp nh m nâng cao hi u qu ho t ng kinh doanh c a công ty trong
th i gian s p t i.
1.2.2 M c tiêu c th
- Phân tích tình hình doanh thu (DT), chi phí (CP), l i nhu n (LN) c a công
ty trong 3 n m t 2010 – 2012 và 6 tháng u n m 2013, ng th i phân tích các
nhân t nh h ng n s bi n ng c a các ch tiêu nói trên.
- Phân tích s n l ng tiêu th và kim ng ch xu t nh p kh u vào cu i n m c a
công ty t 2010 – 2012.
- Phân tích m t s ch tiêu tài chính v kh n ng sinh l i
th y rõ h n hi u
qu ho t ng kinh doanh c a công ty.
a ra m t s bi n pháp nh m nâng cao hi u qu ho t ng t i n v .
1.3 PH M VI NGHIÊN C U
1.3.1 V không gian
tài
c th c hi n t i Công ty c ph n xu t nh p kh u th y s n An Giang.
a ch t i s 1234 Tr n H ng o, ph ng Bình
c, thành ph Long Xuyên,
nh An Giang.
1.3.2 V th i gian
tài
c th c hi n trong th i gian th c t p t i Công ty t ngày
12/08/2013 n ngày 18/11/2013.
- S li u

c s d ng trong
tài là s li u t n m 2010 – 2012 và 6 tháng
u n m 2013.
1.3.3 i t ng nghiên c u
tài nghiên c u v k t qu ho t ng s n xu t kinh doanh c a Công ty qua
3 n m 2010 – 2012 và 6 tháng u n m 2013.
1.4 L
C KH O TÀI LI U
Ø Lê Th Bích Li u, 2009. Phân tích k t qu ho t ng kinh doanh c a Chi
nhánh Công ty C ph n Docimexco Docifish t i Sa éc
ng Tháp. Lu n v n
i h c. Tr ng i h c C n Th .
i dung chính:
+
tài t p trung phân tích tình hình doanh thu, chi phí, l i nhu n c a công
ty qua 3 n m 2006 – 2008.

2


+ Phân tích k t qu ho t ng kinh doanh c a chi nhánh công ty qua 6 tháng
u n m 2009.
+ Phân tích ho t ng kinh doanh qua các ch s tài chính.
+ T ó, a ra m t s gi i pháp nh m t ng l i nhu n cho Công ty.
Ø Tr n Th Thanh Thêm, 2010. Phân tích k t qu kinh doanh Công ty C
ph n Th ng m i M Tho. Lu n v n i h c. Tr ng i h c C n Th .
i dung chính:
+
tài phân tích tình hình doanh thu, l i nhu n t n m 2007 – 2009.
+ Phân tích m t s ch tiêu v tài chính

th y rõ hi u qu ho t ng s n
xu t kinh doanh c a Công ty.
+ Phân tích các nhân t nh h ng n k t qu ho t ng kinh doanh.
+
a ra m t s gi i pháp và ki n ngh nh m nâng cao hi u qu ho t ng
kinh doanh.
Ø Ngô Thanh Tuy n, 2012. Phân tích k t qu kinh doanh t i Công ty TNHH
MTV Khang Th nh. Lu n v n i h c. Tr ng i h c C n Th .
i dung chính:
+
tài t p trung phân tích tình hình doanh thu, chi phí, l i nhu n c a công
ty qua 3 n m 2009 – 2011
th y
c nh ng h n ch c n ph i kh c ph c và
nh ng th m nh c n phát huy.
+ Phân tích m t s ch s tài chính ánh giá k t qu ho t ng kinh doanh c a
công ty t n m 2009 n n m 2011.
+
ng th i,
xu t m t s gi i pháp
nâng cao hi u qu ho t ng kinh
doanh c a công ty.

3


PH

CH
NG 2

NG PHÁP LU N VÀ PH
NG PHÁP NGHIÊN C U

2.1 PH
NG PHÁP LU N
2.1.1 M t s v n chung v phân tích k t qu ho t ng kinh doanh
2.1.1.1 Khái ni m phân tích ho t ng kinh doanh
Phân tích, hi u theo ngh a chung nh t là s chia nh s v t, hi n t ng trong
i quan h gi a các b ph n c u thành c a s v t, hi n t ng ó.
Phân tích ho t ng kinh doanh mang nhi u ý ngh a khác nhau ph thu c vào
i t ng c ng nh các gi i pháp qu n lý mà ta áp d ng, có nhi u lo i hình phân
tích kinh t nh ng u có c s chung và ph thu c vào i t ng phân tích.
Phân tích ho t ng kinh doanh là vi c i sâu nghiên c u theo yêu c u c a
ho t ng qu n lý kinh doanh, c n c vào tài li u h ch toán và các thông tin kinh
b ng các ph ng pháp thích h p h n, so sánh s li u và phân gi i m i liên h
nh m làm rõ ch t l ng ho t ng kinh doanh và các ngu n ti m n ng c n
c
khai thác trên c s
ra ph ng án nâng cao hi u qu ho t ng.
Phân tích k t qu ho t ng kinh doanh là công c nh n th c
c i ti n các
ho t ng kinh doanh m t cách t giác và có ý th c phù h p v i u ki n c th
và v i các yêu c u c a các quy lu t kinh t khách quan nh m em l i hi u qu
kinh doanh cao h n.
Nh v y, phân tích k t qu ho t ng kinh doanh là quá trình nghiên c u
ánh giá toàn b quá trình k t qu ho t ng kinh doanh m t doanh nghi p
nh m làm rõ ch t l ng ho t ng và các ngu n ti m n ng c n
c khai thác,
trên c s ó ra các ph ng pháp nâng cao hi u qu ho t ng kinh doanh c a
doanh nghi p.

2.1.1.2 Vai trò c a phân tích k t qu ho t ng kinh doanh
Phân tích ho t ng kinh doanh là công c quan tr ng
phát hi n kh n ng
ti m tàng trong ho t ng kinh doanh là công c
c i ti n c ch t giác và có ý
th c phù h p v i
u ki n kinh doanh c th và v i yêu c u c a các quy lu t
kinh t khách quan nh m em lai hi u qu ho t ng kinh doanh cao h n.
Thông qua phân tích ho t ng doanh nghi p chúng ta m i th y rõ
c các
nguyên nhân, nhân t c ng nh ngu n g c phát sinh c a các nguyên nhân và
nhân t nh h ng, t ó có gi i pháp c th và k p th i trong công tác t ch c
và qu n lý s n xu t. Do ó vi c phân tích ho t ng kinh doanh óng vai trò là
công c c i ti n c ch qu n lý trong kinh doanh.
Phân tích kinh doanh giúp doanh nghi p nhìn nh n úng n v kh n ng,
c m nh c ng nh h n ch ang t n t i trong doanh nghi p. Chính trên c s
4


này các doanh nghi p s xác nh úng n m c tiêu và chi n l c kinh doanh có
hi u qu .
Phân tích kinh doanh là công c quan tr ng trong ch c n ng qu n tr , là c s
ra các quy t nh úng n trong vai trò qu n lý, nh t là trong vai trò ki m
tra, ánh giá và u hành ho t ng s n xu t kinh doanh trong doanh nghi p.
Phân tích ho t ng kinh doanh là bi n pháp quan tr ng
phòng ng a và
ng n ch n nh ng r i ro có th x y ra.
Tài li u phân tích kinh doanh còn r t c n thi t cho các i t ng bên ngoài,
khi h có các m i quan h v kinh doanh, ngu n l i v i doanh nghi p. Vì thông
qua phân tích h s

a ra quy t nh trong vi c có nên ti p t c h p tác, u t ,
cho vay… i v i doanh nghi p hay không.
2.1.1.3 i t ng c a phân tích k t qu ho t ng kinh doanh
i t ng c a phân tích ho t ng kinh doanh suy n cùng là k t qu kinh
doanh.
i dung phân tích chính là quá trình tìm cách l ng hóa nh ng y u t ã tác
ng n k t qu kinh doanh. ó là nh ng y u t c a quá trình cung c p, s n
xu t, th ng m i, d ch v .
Phân tích k t qu kinh doanh còn nghiên c u tình hình s dung ngu n l c
nh v n, v t t , nhân l c, t ai; nh ng nhân t bên trong c a doanh nghi p
ho c khách quan t phía th tr ng và môi tr ng kinh doanh, ã tr c ti p nh
ng n hi u qu c a các m t ho t ng doanh nghi p.
Phân tích ho t ng kinh doanh i vào nh ng k t qu ã t
c, nh ng
ho t ng hi n hành và d a trên k t qu phân tích ó ra các quy t nh qu n tr
p th i tr c m t – ng n h n ho c xây d ng k ho ch chi n l c – dài h n.
Có th nói theo cách ng n g n, i t ng c a phân tích là quá trình kinh
doanh và k t qu kinh doanh – t c s vi c ã x y ra quá kh ; phân tích mà m c
ích cu i cùng là úc k t chúng thành quy lu t nh n th c hi n t i và nh m n
ng lai cho t t c các m t ho t ng c a m t doanh nghi p.
2.1.2 Khái quát v doanh thu, chi phí, l i nhu n và báo cáo tài chính
2.1.2.1 Khái ni m doanh thu
Doanh thu là t ng giá tr các l i ích kinh t c a doanh nghi p thu
c trong
quá trình ho t ng s n xu t kinh doanh nh : bán hàng hóa, cung c p d ch v .
Doanh thu c a doanh nghi p
c hình thành t các ngu n, g m có doanh thu
ho t ng s n xu t kinh doanh chính, doanh thu ho t ng tài chính và doanh thu
khác:

5


ü DT ho t ng s n xu t kinh doanh chính: là toàn b s ti n bán s n ph m,
hàng hóa, cung ng d ch v (sau khi tr các kho n chi t kh u th ng m i, gi m
giá hàng bán, hàng bán b tr l i),
c khách hàng ch p nh n thanh toán (không
phân bi t ã thu hay ch a thu ti n).
DT t ho t ng kinh doanh c a doanh nghi p còn bao g m các kho n tr giá
theo quy nh c a Nhà n c s d ng cho doanh nghi p i v i hàng hóa, d ch
c a doanh nghi p tiêu th trong k
c Nhà n c cho phép; Giá tr s n
ph m, hàng hóa em bi u t ng ho c tiêu dùng n i b doanh nghi p.
ü DT ho t ng tài chính bao g m: các kho n thu t các ho t ng liên
doanh, liên k t, góp v n c ph n, cho thuê tài s n (TS), lãi ti n g i, lãi ti n cho
vay, thu t ho t ng mua bán ch ng khoán (trái phi u, tín phi u, c phi u), hoàn
nh p d phòng gi m giá ch ng khoán ã
c trích n m tr c nh ng không s
ng h t.
ü DT khác là các kho n thu t các ho t ng x y ra không th ng xuyên
nh : thu t bán tài s n dôi th a, thanh lý tài s n, thanh lý công c d ng c ã
phân b h t giá tr b h h ng và các kho n thu b t th ng khác…
2.1.2.2 Khái ni m chi phí
Chi phí nói chung là s hao phí th hi n b ng ti n trong quá trình kinh doanh
i mong mu n mang v m t s n ph m, d ch v hoàn thành ho c m t k t qu
kinh doanh nh t nh. Chi phí phát sinh trong các ho t ng s n xu t, th ng m i,
ch v nh m n vi c t m c tiêu cu i cùng c a doanh nghi p ó là l i nhu n.
Chi phí bao g m:
ü CP s n xu t là toàn b chi phí liên quan n vi c ch t o s n ph m ho c
ch v trong m t th i k nh t nh bao g m: Chi phí nguyên v t li u tr c ti p

(CPNVLTT), chi phí nhân công tr c ti p (CPNCTT), chi phí s n xu t chung
(CPSXC), chi phí s d ng máy thi công ( i v i doanh nghi p xây l p).
ü CP ngoài s n xu t là nh ng chi phí phát sinh trong quá trình tiêu th s n
ph m và qu n lý chung cho toàn doanh nghi p g m: chi phí bán hàng (CPBH),
chi phí qu n lý doanh nghi p (CPQLDN).
2.1.2.3 Khái ni m l i nhu n
i nhu n là ph n chênh l ch gi a t ng doanh thu và t ng chi phí. L i nhu n
a m t doanh nghi p bao g m: l i nhu n t ho t ng s n xu t kinh doanh
chính, l i nhu n t ho t ng tài chính và l i nhu n t các ho t ng khác:
6


ü LN t ho t ng s n xu t kinh doanh chính: là ph n chênh l ch gi a t ng
doanh thu t ho t ng s n xu t kinh doanh chính và t ng chi phí t ho t ng
n xu t kinh doanh chính.
ü LN t ho t ng tài chính: là kho n chênh l ch gi a doanh thu tài chính và
chi phí tài chính bao g m các ho t ng nh cho thuê tài s n; bán trái phi u,
ch ng khoán; mua bán ngo i t ; lãi ti n g i ngân hàng thu c v n kinh doanh; lãi
cho vay thu c các ngu n v n, qu ; lãi c ph n và lãi do góp v n liên doanh; hoàn
nh p s d kho n d phòng gi m giá u t ch ng khoán ng n h n.
ü LN t các ho t ng khác: là kho n chênh l ch gi a doanh thu khác và chi
phí khác bao g m các kho n thu h i l i
c các kho n n khó òi ã
c duy t
qua ( ang
c theo dõi ngoài b ng cân i k toán), chênh l ch t vi c thanh
lý, nh ng bán tài s n, các kho n l i t c t các n m tr c phát hi n n m nay.
2.1.2.4 Báo cáo tài chính (BCTC)
Báo cáo tài chính (còn g i là báo cáo k toán nh k ) bao g m nh ng báo
cáo ph n ánh nh ng m t khác nhau trong ho t ng kinh t - tài chính c a doanh

nghi p nh m ph c v yêu c u qu n lý a d ng c p
v mô. BCTC
c nhà
c quy nh th ng nh t v danh m c h th ng các ch tiêu, ph ng pháp tính
toán và xác l p t ng ch tiêu c th .
ü
c ích c a BCTC: cung c p thông tin v tình hình tài chính, kinh doanh
và các lu ng ti n c a m t doanh nghi p, áp ng yêu c u qu n lý c a ch doanh
nghi p, c quan nhà n c và nhu c u h u ích c a nh ng ng i s d ng trong
vi c a ra quy t nh kinh t . BCTC ph i cung c p nh ng thông tin c a m t
doanh nghi p v tài s n (TS), n ph i tr (NPT) và v n ch s h u (VCSH),
doanh thu và thu nh p khác, chi phí kinh doanh và chi phí khác, lãi l và phân
chia k t qu kinh doanh, thu và các kho n ph i n p Nhà n c, tài s n khác liên
quan n n v k toán, các lu ng ti n.
ü

th ng BCTC g m 4 b ng:

B ng cân i k toán (BC KT) còn g i là B ng t ng k t tài s n: là m t
ph ng pháp k toán, là m t BCTC t ng h p ph n ánh t ng quát toàn b giá tr
TS hi n có và ngu n hình thành TS ó c a doanh nghi p t i m t th i
m nh t
nh và theo nguyên t c sau.
ng tài s n = T ng ngu n v n

7


Báo cáo k t qu ho t ng kinh doanh (BCKQH KD) còn g i là Báo cáo
thu nh p hay Báo cáo l i t c: là BCTC t ng h p v tình hình và k t qu ho t

ng kinh doanh, ph n ánh thu nh p qua m t th i k kinh doanh, ngoài ra có
thêm ph n kê khai tình hình th c hi n ngh a v c a doanh nghi p i v i ngân
sách Nhà n c và tình hình th c hi n thu giá tr gia t ng (GTGT). N i dung
BCKQH KD là chi ti t hóa các ch tiêu c a ng th c t ng quá trình kinh doanh.
Doanh thu – Chi phí = L i nhu n
L u chuy n ti n t (LCTT) còn g i là Báo cáo ngân l u hay Báo cáo l u
kim: là BCTC và là m i quan tâm c a nhi u i t ng n tình hình tài chính c a
doanh nghi p. LCTT th hi n l u l ng ti n vào, l u l ng ti n ra c a doanh
nghi p.
Thuy t minh báo cáo tài chính: là b ng thuy t trình, gi i thích các s li u t
BC KT, BCKQH KD và Báo cáo LCTT. Vi c l a ch n s li u và thông tin c n
ph i trình bày trong b ng thuy t minh báo cáo tài chính
c th c hi n theo
nguyên t c tr ng y u quy nh t i Chu n m c s 21 – Trình bày BCTC.
2.1.3 Các t s phân tích ho t

ng kinh doanh

2.1.3.1 T su t l i nhu n trên t ng tài s n (ROA)
Hay còn g i là t su t l i nhu n trên tài s n là t l quan h gi a s l i nhu n
t
c v i s v n s d ng bình quân trong k .
L i nhu n ròng
ROA

=

(%)
T ng tài s n bình quân

Ch tiêu này ph n ánh c m t ng tài s n s d ng vào s n xu t kinh doanh
(SXKD) trong k thì t o ra
c bao nhiêu ng v l i nhu n. Ch tiêu này càng
cao cho th y doanh nghi p làm n càng hi u qu .
2.1.3.2 T su t l i nhu n trên v n ch s h u (ROE)
Ch tiêu này ph n ánh hi u qu c a v n t có, hay chính xác h n là o l ng
c sinh l i u t c a v n ch s h u,
c xác nh b ng quan h so sánh gi a
i nhu n ròng và v n ch s h u.

8


L i nhu n ròng
ROE

(%)

=

VCSH bình quân
Nh ng nhà u t th ng quan tâm n ch tiêu này b i vì h quan tâm
kh n ng thu nh n
c t l i nhu n so v i s v n mà h
ut .

n

2.1.3.3 T su t l i nhu n trên doanh thu (ROS)
Ch tiêu này ph n ánh c m t ng doanh thu trong k phân tích thì có bao

nhiêu ng v l i nhu n. Ch tiêu này càng cao thì doanh nghi p kinh doanh càng
hi u qu .
L i nhu n ròng
ROS

(%)

=

Doanh thu thu n

2.1.3.4 L i nhu n tr

c thu và lãi vay (EBIT)

EBIT là m t ch tiêu dùng
ánh giá kh n ng thu
c l i nhu n c a công
ty, b ng thu nh p tr i các chi phí, nh ng ch a tr ti n tr lãi (chi phí lãi vay) và
thu thu nh p doanh nghi p (TNDN).
EBIT = T ng LN k toán tr

c thu + CP lãi vay

Nói cách khác, EBIT bao g m toàn b các kho n lãi c a doanh nghi p tr
khi tính toán các kho n ti n lãi và thu thu nh p ph i tr .

c

t nhân t r t quan tr ng khi n cho EBIT

c s d ng r ng rãi ó là ch
này ã lo i b s khác bi t trong c u trúc v n và thu su t gi a các công ty.
ng cách lo i b i hai y u t là thu và chi phí lãi vay, EBIT tr thành m t ch
ph n ánh kh n ng sinh l i c a công ty và do ó khi n cho các nhà u t d
dàng h n trong vi c so sánh gi a các công ty v i nhau.
2.2 PH

NG PHÁP NGHIÊN C U

2.2.1 Ph

ng pháp thu th p s li u

tài s d ng s li u do phòng k toán c a Công ty c ph n xu t nh p kh u
th y s n An Giang cung c p t BCTC g m: BC KT, BCKQH KD và B ng
thuy t minh BCTC.

9


2.2.2 Ph

ng pháp phân tích s li u

ü
tài s d ng ph ng pháp so sánh
phân tích s bi n ng tình hình
DT, CP, LN cùng v i s n l ng tiêu th và kim ng ch xu t nh p kh u (XNK)
th y s n.
ng th i, s d ng ph ng pháp này

phân tích các ch s tài chính
ánh giá hi u qu ho t ng t i n v .
ü
tài s d ng ph ng pháp thay th liên hoàn
ng c a các nhân t
n LN.
2.2.2.1 Ph

xác

nh m c

nh

ng pháp so sánh

Ph ng pháp so sánh là ph ng pháp xem xét m t ch tiêu phân tích b ng
cách d a trên vi c so sánh v i m t ch tiêu g c. Ph ng pháp này
c s d ng
ph bi n trong phân tích ho t ng kinh doanh t t c các giai
n c a phân
tích ho t ng kinh doanh. Khi s d ng ph ng pháp so sánh ph i xét n
u
ki n có th so sánh
c c a các hi n t ng và ch tiêu kinh t .
ti n hành so sánh c n ph i th c hi n nh ng v n
Ø

a ch n tiêu chu n

c b n sau ây:

so sánh

Tiêu chu n so sánh là ch tiêu
c l a ch n
làm c n c so sánh,
cg i
là k g c so sánh. Tùy theo m c ích nghiên c u mà l a ch n k g c so sánh cho
thích h p. Các g c so sánh có th là:
ü Tài li u c a n m tr
phát tri n c a các ch tiêu.

c (k tr

c hay k ho ch) nh m ánh giá xu h

ng

ü Các ch tiêu trung bình c a ngành, c a khu v c kinh doanh; nhu c u ho c
n t hàng c a khách hàng,… nh m kh ng nh v trí c a các doanh nghi p và
kh n ng áp ng nhu c u.
Ø

u ki n so sánh

th c hi n ph ng pháp này có ý ngh a thì
u ki n tiên quy t là các ch
tiêu
c s d ng trong so sánh ph i ng nh t. Trong th c t , chúng ta c n quan

tâm c v th i gian và không gian c a các ch tiêu và
u ki n có th so sánh
c gi a các ch tiêu kinh t :
ü
th i gian: là các ch tiêu
c tính trong cùng m t kho ng th i gian
ch toán và ph i th ng nh t trên 3 m t sau:

10


• Ph i ph n ánh cùng n i dung kinh t .
• Các ch tiêu ph i cùng s d ng m t ph
• Ph i cùng m t

nv

ol

ng pháp tính toán.

ng.

ü
không gian: yêu c u các ch tiêu a ra phân tích c n ph i
c quy
i v cùng quy mô và u ki n kinh doanh t ng t nhau (c th là cùng m t b
ph n, phân x ng, m t ngành…)
Ø

thu t so sánh:

áp ng các m c tiêu nghiên c u, ng
sánh sau:

i ta th

ng dùng các k thu t so

ü So sánh b ng s tuy t i: là so sánh gi a tr s c a ch tiêu kinh t k
phân tích so v i k g c (hi u s gi a hai ch tiêu k phân tích và k g c). Ch ng
n nh so sánh gi a k t qu th c hi n và k ho ch ho c gi a th c hi n k này
i th c hi n k tr c. K t qu so sánh bi u hi n bi n ng kh i l ng, quy mô
a các hi n t ng kinh t .
ng (+) hay gi m (-) = Ch tiêu k phân tích – Ch tiêu k g c
ü So sánh b ng s t ng i: s t ng i hoàn thành k ho ch là t l ph n
tr m (%) c a ch tiêu k phân tích so v i ch tiêu k g c. Nó ph n ánh t l hoàn
thành k ho ch c a ch tiêu kinh t .
S t

ng

i hoàn thành Ch tiêu k phân tích
=

k ho ch
2.2.2.2 Ph

x

100

Ch tiêu k g c

ng pháp thay th liên hoàn

i ph ng pháp thay th liên hoàn, ta có th xác nh
c nh h ng c a
các nhân t thông qua vi c thay th l n l t và theo m t trình t nh t nh xác
nh m c
nh h ng c a các nhân t
n các ch tiêu phân tích khi nhân t ó
thay i. Khi th c hi n ph ng pháp này c n quán tri t các nguyên t c sau:
ü Thi t l p m i quan h toán h c c a các nhân t nh h ng v i ch tiêu
phân tích theo m t trình t nh t nh, t nhân t s l ng n nhân t ch t l ng;
trong tr ng h p có nhi u nhân t s l ng hay ch t l ng thì nhân t ch y u
p tr c n nhân t th y u.
ü
nhân t

nl

t thay th , nhân t l ng
c thay th tr c r i n nhân t ch t;
c thay th thì l y giá tr th c t , nhân t ch a
c thay th thì gi
11


nguyên k g c; nhân t ã

c thay th thì l y giá tr th c t , c m i l n thay th
tính ra giá tr c a l n thay th ó; l y k t qu tính
c tr i k t qu l n thay th
tr c ó. T ó, ta có th xác nh
cm c
nh h ng c a nhân t ó (k t
qu l n thay th tr c c a l n thay th
u tiên là so v i k g c).
ü
ng i s m c nh h ng c a các nhân t ph i b ng
(s chênh l ch gi a k phân tích và k g c).
Có th c th các nguyên t c trên thành các b
c 1: Xác

nh

it

it

ng phân tích

c nh sau:

ng phân tích

i t ng phân tích là m c chênh l ch gi a ch tiêu k phân tích so v i ch
tiêu k g c.
tích

u g i Q1 là ch tiêu k phân tích và Q0 là ch tiêu k g c thì
c xác nh là: Q1 – Q0 = Q
c 2: Thi t l p m i quan h c a các nhân t

nh h

it

ng phân

ng v i ch tiêu phân

tích
Gi s có 3 nhân t nh h ng là a, b, c u có quan h tích s v i ch tiêu
phân tích Q và nhân t a ph n ánh l ng tu n t
n c ph n ánh v ch t theo
nguyên t c ã trình bày ta thi t l p
c m i quan h nh sau: Q = a .b .c
phân tích: Q1 = a1 .b1 .c 1 và k g c là: Q0 = a0 .b 0 .c 0
c 3: Xác
nl
c 2:

nh m c

nh h

ng c a các nhân t

t thay th các nhân t k phân tích vào k g c theo trình t s p x p

+ Th l n 1: a1 .b0 .c0
+ Th l n 2: a1 .b1 .c0
+ Th l n 3: a1 .b1 .c 1
Thay th l n cu i cùng chính là các nhân t
phân tích
c thay th toàn b
nhân t
k g c. Nh v y có bao nhiêu nhân t nh h ng thì có b y nhiêu l n
thay th .
c4:
Xác nh m c
nh h ng c a t ng nhân t
n i t ng phân tích b ng
cách l y k t qu thay th l n sau tr i k t qu l n thay th tr c ó. Ta xác nh

12


cm c
nh h ng c a nhân t
th
u tiên là so v i k g c) c th :

ó (k t qu l n thay th tr

+ nh h

ng c a nhân t a: a1 .b0 .c0 – a0 .b0 .c0 = Qa

+ nh h

ng c a nhân t b: a1 .b1 .c0 – a 1 .b0 .c0 = Qb

+ nh h

ng c a nhân t c: a1 .b1 .c1 – a1 .b1 .c0 = Qc

ng

i s m c nh h

v

c c a l n thay

ng c a các nhân t : Qa + Qb + Qc = Q

u ý:

ü Các nhân t
n ch t l ng.
ü Nhân t
th sau.

ã s p x p trong ph

ã thay th

b

c tr

ng trình ph i theo trình t t s l

c ph i

c gi nguyên cho các b

ü Các nhân t ph i có quan h v i nhau theo d ng tích s ho c th
ü

i nhân t

u có quan h tuy n tính v i ch tiêu phân tích.

13

ng

c thay

ng s .