Hoàn thiện quản lý nhà nước trong hoạt động đấu thầu ở Việt Nam

Website: Email : Tel : 0918.775.368
MỤC LỤC
LỜI NÓI ĐẦU........................................................................................1
PHẦN I: CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA ĐỀ TÀI...........................................2
I. KHÁI QUÁT CHUNG VỀ ĐẤU THẦU................................................2
1. Khái niệm đấu thầu...............................................................................2
2. Vai trò và tầm quan trọng của đấu thầu................................................2
3. Hình thức đấu thầu................................................................................5
4. Các phương thức đấu thầu....................................................................6
II. QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ ĐẤU THẦU............................................8
1. Khái niệm quản lý nhà nước về hoạt động đấu thầu.............................8
2. Sự cần thiết phải có quản lý nhà nước về đấu thầu...............................8
3.Nội dung quản lý nhà nước về hoạt động đấu thầu..............................11
4. Hình thức quản lý nhà nước về hoạt động đấu thầu............................15
PHẦN II: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC ĐỐI VỚI HOẠT
ĐỘNG ĐẤU THẦU Ở VIỆT NAM HIỆN NAY.................................16
I. TÌNH HÌNH CHUNG VỀ HOẠT ĐỘNG ĐẤU THẦU Ở VIỆT NAM
HIỆN NAY.................................................................................................16
1. Quá trình hình thành và phát triển hoạt động đấu thầu ở Việt Nam....16
2. Những kết quả đã đạt được.................................................................18
3. Những hạn chế còn tồn tại...................................................................25
II. QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC ĐỐI VỚI HOẠT ĐỘNG ĐẤU THẦU Ở
VIỆT NAM.................................................................................................28
III. ĐÁNH GIÁ CHUNG VỀ CÔNG TÁC QLNN TRONG HOẠT
ĐỘNG ĐẤU THẦU Ở VIỆT NAM.........................................................30
1. Những ưu điểm....................................................................................30
2. Những hạn chế và nguyên nhân...........................................................32
PHẦN III: MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM HOÀN THIỆN QUẢN LÝ
NHÀ NƯỚC ĐỐI VỚI HOẠT ĐỘNG
ĐẤU THẦU Ở VIỆT NAM..................................................................34
I. HOÀN CHỈNH HỆ THỐNG VĂN BẢN QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ

HOẠT ĐỘNG ĐẤU THẦU......................................................................34
SV: Đỗ Thị Thuỳ Dung Lớp: Quản lý kinh tế QN
Website: Email : Tel : 0918.775.368
II. XÂY DỰNG VÀ HOÀN CHỈNH CÁC CÔNG CỤ ĐĂNG TẢI
THÔNG TIN..............................................................................................34
III. NÂNG CAO NĂNG LỰC ĐỘI NGŨ CÁN BỘ TRỰC TIẾP
THỰC HIỆN CÔNG TÁC ĐẤU THẦU.................................................35
IV. TIẾN HÀNH KIỂM TRA THANH TRA THƯỜNG XUYÊN
CÔNG TÁC THỰC HIỆN ĐẤU THẦU.................................................35
KẾT LUẬN...........................................................................................36
TÀI LIỆU THAM KHẢO....................................................................37
SV: Đỗ Thị Thuỳ Dung Lớp: Quản lý kinh tế QN
Website: Email : Tel : 0918.775.368
LỜI NÓI ĐẦU
Hoạt động mua bán thông qua cách thức đấu thầu với mục đích nâng cao
hiệu quả sử dụng vốn đã xuất hiện từ rất lâu trong lịch sử xã hội loài người.
Cho đến nay đấu thầu ngày càng khẳng định được những ưu điểm và trở
thành một hoạt động phổ biến mang tính chuyên nghiệp cao ở hầu hết các
nước trên thế giới.Từ khi nước ta tiến hành công cuộc đổi mới, nền kinh tế
mở cửa với thế giới thì đấu thầu cũng xuất hiện và ngày càng đóng vai trò
quan trọng. Đấu thầu giúp người mua và người bán gặp nhau và trở thành
những người mua và bán ngày một thông thái hơn, giúp phát triển các ngành
sản xuất theo hướng chuyên môn hóa sâu và hợp tác hóa rộng. Bên cạnh đó,
hoạt động đấu thầu góp phần tạo động lực cho sự phát triển nhờ tăng cường
sự công khai, minh bach, công bằng, hiệu quả và thúc đẩy cạnh tranh các hoạt
động mua sắm bằng nguồn vốn của Nhà nước cho các công trình công cộng.
Đấu thầu còn giúp cho chính phủ quản lý chi tiêu, sử dụng nguồn vốn của nhà
nước có hiệu quả, thúc đẩy chuyển giao công nghệ và chia sẻ kiến thức giữa
các quốc gia.
Tuy có vai trò quan trọng như vậy nhưng do hoạt động đấu thầu ở nước

ta còn non trẻ, hệ thống văn bản luật về đấu thầu mới ra đời và chưa hoàn
thiện nên không thể tránh khỏi những hạn chế, bất cập còn tồn tại. Để hoạt
động đấu thầu phát triển và hoàn thiện hơn, phát huy tốt hơn vai trò quan
trọng của mình thì vai trò của Nhà nước là rất quan trọng. Chính vì lý do trên
mà em lựa chọn đề tài “ Hoàn thiện quản lý nhà nước trong hoạt động đấu
thầu ở Việt Nam”.
Ngoài phần mở đầu và kết luận, kết cấu của đề tài bao gồm các nội dung
sau:
- Phần I: Cơ sở lý luận của đề tài.
- Phần II: Thực trạng quản lý nhà nước đối với hoạt động đấu thầu ở Việt
Nam hiện nay.
- Phần III: Một số giải pháp nhằm hoàn thiện quản lý nhà nước trong
hoạt động đấu thầu ở Việt Nam.
Do trình độ và thời gian có hạn nên để tài không tránh khỏi những sai
sót. Vì vậy em rất mong sự chỉ bảo của quý thầy cô để bài làm của em hoàn
thiện hơn.
Em xin chân thành cảm ơn Th.s Bùi Thị Hồng Việt đã tận tình hướng
dẫn giúp em hoàn thành đề án này!
Hà nội, ngày 14 tháng 12 năm 2010
SV: Đỗ Thị Thuỳ Dung 1 Lớp: Quản lý kinh tế QN
Website: Email : Tel : 0918.775.368
PHẦN I: CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA ĐỀ TÀI.
I. KHÁI QUÁT CHUNG VỀ ĐẤU THẦU.
1. Khái niệm đấu thầu.
Đấu thầu là một hình thức kinh doanh dựa vào tính chất cạnh tranh công
khai của thị trường, không có cạnh tranh thì không có đấu thầu và cũng không
cần đến đấu thầu. Có thể nói đấu thầu là phương thức giao dich đặc biệt.
Trong một vụ kinh doanh mua bán hay xây dựng các công trình dân sự có liên
quan đến nhiều người, nhiều bên khác nhau thì người ta thường áp dụng hoặc
bắt buộc phải áp dụng hình thức đấu thầu cạnh tranh công khai.

Từ khi đất nước ta tiến hành công cuộc đổi mới, nền kinh tế mở cửa so
với thế giới thì bắt đầu xuất hiện khái niệm đấu thầu. Theo định nghĩa về
thuật ngữ “đấu thầu” trong Luật Đấu thầu của Việt Nam thì đó là quá trình lựa
chọn nhà thầu đáp ứng các yêu cầu của bên mời thầu để thực hiện gói thầu
thuộc các dự án sử dụng vốn nhà nước. Kết quả của sự lựa chọn là có hợp
đồng được ký kết với các điều khoản quy định chi tiết trách nhiệm của hai
bên. Một bên là nhà thầu phải thực hiện các nhiệm vụ như nêu trong hồ sơ
mời thầu (có thể là dịch vụ tư vấn, cung cấp hàng hoá hoặc chịu trách nhiệm
xây dựng một công trình...), một bên là chủ đầu tư có trách nhiệm giám sát,
kiểm tra, nghiệm thu và thanh toán tiền. Như vậy thực chất của quá trình đấu
thầu ở Việt Nam đối với các dự án sử dụng vốn nhà nước là một quá trình
mua sắm- quá trình chi tiêu, sử dụng tiền của Nhà nước. Đấu thầu là bắt buộc
đối với các hoạt động mua sắm sử dụng vốn do nhà nước quản lý.
2. Vai trò và tầm quan trọng của đấu thầu.
2.1 Vai trò của đấu thầu
* Đối với bên mời thầu- người mua thì đấu thầu mang lại những lợi ích
sau:
- Tiếp cận với các nhà cung cấp mới, tiềm năng. Bằng việc tổ chức các
cuộc thi cho nhiều nhà thầu tham gia thì bên mời thầu có cơ hội phát hiện ra
những nhà cung cấp mới trên thị trường.
- Phát hiện ra sản phẩm thay thế. Những nhà thầu tham gia đấu thầu có
thể đưa ra những sản phẩm khác nhau xong vẫn cùng mục đích sử dụng. Như
vậy, bên mời thầu sẽ biết đến các sản phẩm mới này và có quyết định phù hợp
cho việc mua sắm của mình.
- Giá mua hợp lý nhất. Các nhà thầu khi tham gia đấu thầu đều mong
muốn trúng thầu vì vậy họ cạnh tranh với nhau về chất lượng lẫn giá cả.
SV: Đỗ Thị Thuỳ Dung 2 Lớp: Quản lý kinh tế QN
Website: Email : Tel : 0918.775.368
Chính sự cạnh tranh này làm cho bên mời thầu lựa chọn được những sản
phẩm hợp lý nhất xét từ góc độ mối quan hệ giá cả- chất lượng.

* Đối với nhà thầu- người bán thì đấu thầu mang lại những lợi ích sau:
- Tiếp cận với khách hàng mới. Với việc tham gia đấu thầu thì nhà thầu
có cơ hội gặp gỡ với khách hàng mới để tìm hiểu nhu cầu mua sắm, đây là
yếu tố quan trọng trong hoạt động nghiên cứu thị trường của nhà thầu
- Tiếp cận với đối thủ cạnh tranh. Một cuộc đấu thầu có thể có rất nhiều
nhà thầu tham gia và bên cạnh đó, cac điều kiện dự thầu của các nhà thầu này
lại được thông báo công khai. Như vậy đấu thầu đã tạo ra cơ hội cho các nhà
thầu gặp gỡ nhau, tìm hiểu điểm mạnh và hạn chế của những đối thủ cạnh
tranh để hoàn thiện mình và tìm kiếm cơ hội hợp tác.
- Tiếp cận với những quy định về đấu thầu của các cơ quan quản lý nhà
nước và các tổ chức quản lý vốn khác. Đấu thầu là hoạt động mua bán theo
những quy định mang tính pháp luật, vì vậy khi tham gia đấu thầu các nhà
thầu phải tìm hiểu nắm vững các quy định này.
- Hoàn thiện sản phẩm. Đứng trước yêu cầu mua sắm của bên mời thầu
về dịch vụ, công trình hay hàng hóa thì nhà thầu sẽ xác định xem sản phẩm
của mình có đáp ứng được hay không. Qua những lần không trúng thầu nhà
thầu sẽ tìm được nguyên nhân thất bại để từ đó hoàn thiện sản phẩm về chất
lượng, giá cả, dịch vụ bán hàng...
* Đối với nền kinh tế quốc dân
- Là một công cụ quan trọng của kinh tế thị trường, giúp người mua (bên
mời thầu) và người bán (nhà thầu) gặp nhau thông qua cạnh tranh.
- Phát triển các ngành sản xuất theo hướng chuyên môn hoá sâu và hợp
tác hoá rộng đồng thời phát triển thị trường đấu thầu. Thông qua đấu thầu đã
phát triển được thị trường người bán, nhiều doanh nghiệp nhà thầu lớn mạnh,
nhiều doanh nghiệp được thành lập mới hoặc đặt chân vào thị trường đấu
thầu, kích thích thị trường trong nước phát triển chống được sự độc quyền tự
nhiên. Các chủ đầu tư, bên mời thầu cũng được tăng cường về năng lực, họ có
thêm kiến thức, thông tin và trở thành những người mua ngày một thông thái
hơn. Bên cạnh đó, hoạt động đấu thầu góp phần tạo động lực cho sự phát triển
nhờ tăng cường sự công khai, minh bach, công bằng, hiệu quả và thúc đẩy

cạnh tranh các hoạt động mua sắm bằng nguồn vốn của Nhà nước cho các
công trình công cộng.
- Là một công cụ quan trọng giúp các chính phủ quản lý chi tiêu, sử dụng
các nguồn vốn của Nhà nước sao cho có hiệu quả và chống thất thoát, lãng
phí. Đó là những khoản tiền được chi dùng cho đầu tư phát triển mà có sự
tham gia của các tổ chức nhà nước, doanh nghiệp nhà nước ở một mức độ nào
đó, cũng như cho mục tiêu duy trì các hoạt động của bộ máy Nhà nước.
SV: Đỗ Thị Thuỳ Dung 3 Lớp: Quản lý kinh tế QN
Website: Email : Tel : 0918.775.368
- Cùng với pháp luật về thực hành tiết kiệm chống lãng phí, pháp luật về
tham phòng- chống tham nhũng tạo thành công cụ hữu hiệu để chống lại các
hành vi gian lận, tham nhũng và lãng phí trong việc chi tiêu các nguồn tiền
của Nhà nước, góp phần làm lành mạnh hóa các quan hệ xã hội nhờ thực hiện
các hoạt động mua sắm công theo đúng luật pháp của Nhà nước.
- Thúc đẩy chuyển giao công nghệ, chia sẻ kiến thức, kinh nghiệm giữa
các quốc gia, các tổ chức phát triển với các quốc gia đang phát triển. Hoạt
động đấu thầu không chỉ diễn ra trong phạm vi hẹp mà được diễn ra trên toàn
thế giới. Các nhà thầu danh tiếng trên thế giới- họ là những người sẵn sàng và
có khả năng tham gia vào tất cả các hoạt động của các quốc gia, thông qua đó
họ sẵn sàng chuyển giao công nghệ, chia sẻ kiến thức, kinh nghiệm.
- Việc chi tiêu, sử dụng tiền của Nhà nước thông qua đấu thầu sẽ giúp
các cơ quan quan lý có điều kiện xem xét, quản lý và đánh giá một cách minh
bạch các khoản chi tiêu do quá trình đấu thầu phải tuân thủ các quy trình chặt
chẽ với sự tham gia của nhiều bên.
- Tạo điều kiện để thúc đẩy tiến trình đổi mới nền kinh tế từ cơ chế tập
trung bao cấp, cơ chế “xin”, “cho” sang cơ chế cạnh tranh.
- Thực hiện dân chủ hóa nền kinh tế, khắc phục những nhược điểm của
những thủ tục hành chính nặng nề cản trở sự năng động, sáng tạo.
2.2 Tầm quan trọng của đấu thầu trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế.
Hiện nay, Việt Nam đang trong quá trình hội nhập sâu- rộng vào nền

kinh tế Thế giới. Điều đó càng khẳng định vai trò và tầm quan trọng của đấu
thầu theo quy định của pháp luật. Trước đây, chúng ta đã bắt đầu xây dựng
chính sách đấu thầu từ các Quyết định và chỉ hạn định trong lĩnh vực xây lắp
hoặc mua sắm hàng hoá mà chưa có một hệ thống hoàn chỉnh, đến nay chúng
ta đã xây dựng và ban hành được Luật Đấu thầu quy định thống nhất cho cả 3
lĩnh vực đấu thầu dịch vụ tư vấn, mua sắm hàng hoá và xây lắp. Những quy
định đó được xây dựng trên cơ sở tiếp thu, chắt lọc các kiến thức, kinh
nghiệm các quy định về đấu thầu của các tổ chức quốc tế, các quốc gia nhằm
đảm bảo cho quy định của pháp luật về đấu thầu của Việt Nam phù hợp với
hoàn cảnh, điều kiện phát triển kinh tế- xã hội và dân trí của Việt Nam. Tuy
vậy, trong quá trình phát triển, những quy định đó sẽ ngày càng được điều
chỉnh cho phù hợp với thông lệ quốc tế song thích hợp với điều kiện trong
nước. Trong bối cảnh đó, hoạt động đấu thầu có tầm quan trọng nhất định
trong quá trình toàn cầu hoá. Cụ thể như sau:
- Thứ nhất, bên cạnh việc chúng ta là thành viên của Diễn đàn Hợp tác
Kinh tế khu vực Châu á Thái Bình Dương (APEC) và cũng đã chính thức trở
thành thành viên của Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO), nên Luật Đấu
thầu của Việt Nam ra đời thay thế cho quy chế đấu thầu trước đây cho phép
SV: Đỗ Thị Thuỳ Dung 4 Lớp: Quản lý kinh tế QN
Website: Email : Tel : 0918.775.368
công tác tổ chức đấu thầu của Việt Nam dễ dàng hơn khi họ tổ chức đấu thầu
quốc tế. Và do đó các nhà thầu Việt Nam cũng đỡ tốn công sức khi tham dự
các gói thầu quốc tế do các nước thành viên của APEC, WTO tổ chức, vì
những quy định đó ngày càng phù hợp hơn với các quy định đấu thầu của các
nước thành viên APEC, WTO. Ngược lại, các nhà thầu quốc tế là thành viên
của các tổ chức APEC, WTO cũng thuận lợi hơn khi họ tham dự đấu thầu
quốc tế các gói thầu do Việt Nam mời thầu.
- Thứ hai, với các tổ chức quốc tế lớn như Ngân hàng Thế giới (WB),
Ngân hàng Phát triển Châu á (ADB), Ngân hàng hợp tác quốc tế Nhật Bản
(JBIC), việc thông qua Luật Đấu thầu của Việt Nam đảm bảo việc mua sắm

công của nước ta tiến sát hơn với những quy định của các tổ chức này. Việc
đấu thầu đáp ứng các mục tiêu, yêu cầu của các tổ chức này càng làm tăng uy
tín và tạo niềm tin của các tổ chức đó đối với Việt Nam. Quá trình đấu thầu
càng ngày càng được minh bạch hơn, công bằng hơn, hiệu quả hơn là cơ sở để
thu hút ngày càng nhiều các khoản tín dụng ưu đãi và cả các nguồn tài trợ
không hoàn lại cho công cuộc phát triển đất nước của các tổ chức trên.
Thực tế, trong nhiều năm qua, WB, ADB và JBIC đã không ngừng tăng
cường hỗ trợ quá trình cải cách và đổi mới của Việt Nam bằng cả vật chất và
tư vấn luật pháp làm cho công tác đấu thầu của Việt Nam ngày càng hiệu quả
hơn, minh bạch hơn và do đó tăng được lòng tin của Thế giới vào tiến trình
đổi mới và cải cách của Việt Nam. Điều này dòi hỏi việc xây dựng, hoàn
thiện Luật Đấu thầu và các văn bản hướng dẫn thi hành cũng như việc phổ
biến truyền, nghiên cứu, học tập để quán triệt và thi hành tốt Luật Đấu thầu là
một đòi hỏi cấp thiết.
3. Hình thức đấu thầu
-Đấu thầu rộng rãi: Đấu thầu rộng rãi là hình thức đấu thầu không hạn
chế số lượng nhà thầu tham gia. Bên mời thầu phải thông báo công khai về
các điều kiện, thời gian dự thầu trên các phương tiện thông tin đại chúng
trước khi phát hành hồ sơ mời thầu. Đấu thầu rộng rãi là hình thức chủ yếu
được áp dụng trong đấu thầu và là hình thức lựa chọn nhà thầu có tính cạnh
tranh cao nhất.
-Đấu thầu hạn chế: Đấu thầu hạn chế là hình thức đấu thầu mà bên mời
thầu mời một số nhà thầu (tối thiểu là 5) có đủ năng lực tham dự. Danh sách
nhà thầu tham dự phải được người có thẩm quyền hoặc cấp có thẩm quyền
chấp thuận. Hình thức này thường áp dụng với những gói thầu phức tạp về
mặt kỹ thuật, lớn về quy mô hoặc điều kiện thực hiện khó khăn.
-Chỉ định thầu: Chỉ định thầu là hình thức chọn trực tiếp nhà thầu đáp
ứng yêu cầu của gói thầu để thương thảo hợp đồng.
SV: Đỗ Thị Thuỳ Dung 5 Lớp: Quản lý kinh tế QN
Website: Email : Tel : 0918.775.368

-Chào hàng cạnh tranh: Hình thức này được áp dụng cho những gói thầu
mua sắm hàng hóa có giá trị dưới 2 tỷ đồng. Mỗi gói thầu phải có ít nhất 3
chào hàng của 3 nhà thầu khác nhau trên cơ sở yêu cầu chào hàng của Bên
mời thầu. Việc gửi chào hàng có thể được thực hiện bằng cách gửi trực tiếp,
bằng fax, bằng đường bưu điện hoặc bằng các phương tiện khác. Gói thầu áp
dụng hình thức này thường có sản phẩm cụ thể, đơn vị trúng thầu thường là
đơn vị đưa ra giá có giá trị thấp nhất, không thương thảo về giá.
-Mua sắm trực tiếp: Được áp dụng trong trường hợp bổ sung hợp đồng
cũ đã thực hiện xong (dưới một năm) hoặc hợp đồng đang thực hiện với điều
kiện chủ đầu tư có nhu cầu tăng thêm số lượng hàng hóa hoặc khối lượng
công việc mà trước đó đã được tiến hành đấu thầu, nhưng phải đảm bảo
không được vượt mức giá hoặc đơn giá trong hợp đồng đã ký trước đó. Trước
khi ký hợp đồng, nhà thầu phải chứng minh có đủ năng lực về kỹ thuật và tài
chính để thực hiện gói thầu.
-Tự thực hiện: Hình thức này chỉ được áp dụng đối với các gói thầu mà
chủ đầu tư có đủ năng lực thực hiện trên cơ sở tuân thủ quy định Quy chế
Quản lý đầu tư và xây dựng. Các gói thầu có đặc điểm giá trị nhỏ và có tính
đặc thù nên không có nhà thầu quan tâm, thời gian thực hiện gián đoạn; tính
rủi ro cao hay phải thực hiện gấp,..
-Mua sắm đặc biệt: Hình thức này được áp dụng đối với các ngành hết
sức đặc biệt mà nếu không có những quy định riêng thì không thể đấu thầu
được.
4. Các phương thức đấu thầu
Theo Luật Đấu thầu ở Việt Nam thì có ba phương thức đấu thầu:
4.1 Đấu thầu một túi hồ sơ
Phương thức đấu thầu một túi hồ sơ được áp dụng đối với hình thức đấu
thầu rộng rãi và đấu thầu hạn chế cho gói thầu mua sắm hàng hóa, xây lắp,
gói thầu EPC. Nhà thầu nộp hồ sơ dự thầu gồm đề xuất về kỹ thuật và đề xuất
về tài chính theo yêu cầu của hồ sơ mời thầu. Việc mở thầu được tiến hành
một lần.

4.2 Đấu thầu hai túi hồ sơ
Là phương thức mà nhà thầu nộp đề xuất về kỹ thuật và đề xuất về giá
trong từng túi hồ sơ riêng vào cùng một thời điểm. Túi hồ sơ đề xuất kỹ thuật
sẽ được xem xét trước để đánh giá. Các nhà thầu đạt số điểm kỹ thuật từ 70%
trở lên sẽ được mở tiếp túi hồ sơ đề xuất về giá để đánh giá. Phương thức này
chỉ được áp dụng đối với đấu thầu tuyển chọn tư vấn.
4.3 Đấu thầu hai giai đoạn
Phương thức này áp dụng cho những trường hợp sau:
SV: Đỗ Thị Thuỳ Dung 6 Lớp: Quản lý kinh tế QN
Website: Email : Tel : 0918.775.368
* Các gói thầu mua sắm hàng hoá và xây lắp có giá từ 500 tỷ đồng trở
lên.
* Các gói thầu mua sắm hàng hóa có tính chất lựa chọn công nghệ thiết
bị toàn bộ, phức tạp về công nghệ và kỹ thuật hoặc gói thầu xây lắp đặc biệt
phức tạp.
* Dự án thực hiện theo Hợp đồng chìa khóa trao tay.
Phương thức đấu thầu hai giai đoạn được thực hiện như sau:
- Giai đoạn sơ tuyển lựa chọn nhà thầu
+ Tùy theo quy mô, tính chất gói thầu, chủ đầu tư thông báo mời thầu
trên các phương tiện thông tin đại chúng hoặc gửi thư mời thầu. Chủ đầu tư
có trách nhiệm cung cấp cho các nhà thầu tham dự hồ sơ mời dự thầu bao
gồm các thông tin sơ bộ về gói thầu và các nội dung chính của hồ sơ mời dự
thầu. Nhà thầu tham dự sơ tuyển phải nộp hồ sơ dự thầu kèm theo bảo lãnh dự
thầu nhằm bảo đảm nhà thầu đã qua giai đoạn sơ tuyển phải tham dự đấu
thầu. Mức bảo lãnh dự thầu do chủ đầu tư quyết định nhưng không vượt quá
1% giá gói thầu.
+ Tiêu chuẩn đánh giá ở vòng sơ tuyển bao gồm:
* Năng lực kỹ thuật
* Năng lực tài chính
* Kinh nghiệm

- Giai đoạn đấu thầu
+ Chủ đầu tư cung cấp hồ sơ mời đấu thầu cho các nhà thầu được lựa
chọn vào giai đoạn đấu thầu. Nhà thầu tham dự đấu thầu phải nộp hồ sơ đấu
thầu kèm theo bảo lãnh đấu thầu nhằm đảm bảo nhà thầu đàm phán ký kết
hợp đồng sau khi được tuyên bố trúng thầu. Mức bảo lãnh dự thầu do chủ đầu
tư quyết định nhưng không vượt quá 3% giá gói thầu.
+ Tiêu chuẩn đánh giá ở vòng đấu thầu bao gồm:
* Khả năng cung cấp sản phẩm, dịch vụ
* Tiến độ thực hiện
* Giá dự thầu
* Các điều kiện khác của nhà thầu đề xuất nhằm đạt mục tiêu đầu tư và
hiệu quả cho dự án.
Nhà thầu được lựa chọn là nhà thầu có giá dự thầu hợp lý và mang lại
hiệu quả cao nhất cho dự án.
SV: Đỗ Thị Thuỳ Dung 7 Lớp: Quản lý kinh tế QN
Website: Email : Tel : 0918.775.368
II. QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ ĐẤU THẦU
1. Khái niệm quản lý nhà nước về hoạt động đấu thầu
Quản lý nhà nước về đấu thầu là sự tác động có tổ chức và bằng pháp
quyền của Nhà nước đối với hoạt động đấu thầu nhằm làm cho hoạt động đấu
thầu diễn ra hiệu quả, công bằng, minh bạch và kinh tế nhằm góp phần thực
hiện những mục tiêu kinh tế xã hội của đất nước.
2. Sự cần thiết phải có quản lý nhà nước về đấu thầu.
2.1 Đảm bảo cạnh tranh công bằng.
Công tác đấu thầu muốn đạt được hiệu quả cần phải đảm bảo được quy
luật cạnh tranh theo cơ chế thị trường. Có cạnh tranh thì mới có động lực để
sáng tạo, cải tiến, kích thích người mua (bên mời thầu) đưa ra các yêu cầu phù
hợp (thể hiện trong hồ sơ mời thầu) và người bán (nhà thầu) cạnh tranh với
nhau để giành được hợp đồng (bán được hàng) với giá bán cạnh tranh song
vẫn bảo đảm chất lượng của hàng hoá, công trình, dịch vụ.

Một nguyên tắc cơ bản để bảo đảm được cạnh tranh trong đấu thầu đó là
việc tạo ra sự ”mâu thuẫn lợi ích” hay ”xung đột lợi ích”. Xung đột lợi ích
trong đấu thầu có thể hiểu một cách nôm na rằng CĐT, BMT luôn mong
muốn ”nhanh, bền, tốt, rẻ” trong khi đó, nhà thầu thì luôn muốn "làm ít,
hưởng nhiều” và có nhiều hợp đồng. Tuy vậy, do hoạt động đấu thầu là việc
chi dùng tiền nhà nước nên việc mong muốn của các chủ thể tuy là chính
đáng song không thể tuỳ tiện mà cần theo quy định. Như vậy, khi có sự xung
đột lợi ích giữa các bên sẽ tạo ra động lực cạnh tranh giữa CĐT, BMT và các
nhà thầu để đạt được sự cân bằng về lợi ích thì cuộc đấu thầu sẽ diễn ra và
hàng hoá, dịch vụ, công trình được cung cấp sẽ bảo đảm về chất lượng. Bên
cạnh đó, giữa các nhà thầu cũng phải có sự cạnh tranh để giành lấy được hợp
đồng và đó sẽ là điều kiện để kích thích các nhà thầu phát huy sáng tạo, cải
tiến biện pháp thi công, cải tiến công nghệ...
Vai trò của cạnh tranh quan trọng như vậy nhưng trong thực tế tình trạng
cạnh tranh không lành mạnh, không đảm bảo sự công bằng giữa các nhà thầu
diễn ra phổ biến đòi hỏi phải có sự tham gia của cơ quan nhà nước. Với việc
ban hành Luật Đấu thầu, cơ quan quản lý đã góp phần hạn chế tình trạng trên,
đặc biệt khi quy định về các hành vi bị cấm trong đấu thầu (điều 12 Luật Đấu
thầu), về việc phân chia công việc đấu thầu thành các gói thầu phải tính đến
khả năng cạnh tranh (điều 6 và điều 18 Luật Đấu thầu), việc đăng tải thông
tin(điều 5 Luật đấu thầu),..tạo cơ sở pháp lý đảm bảo quyền lợi chính đáng
cho các bên tham gia hoạt động đấu thầu, đảm bảo cho việc cạnh tranh công
bằng, hiệu quả, nâng cao hiệu quả kinh tế.
SV: Đỗ Thị Thuỳ Dung 8 Lớp: Quản lý kinh tế QN
Website: Email : Tel : 0918.775.368
2.2 Đảm bảo công khai, minh bạch trong đấu thầu.
Công khai, minh bạch trong đấu thầu vừa là một trong những mục tiêu,
vừa là một trong những yêu cầu cần quán triệt. Hoạt động đấu thầu chỉ có thể
đạt được khi có sự quản lý giám sát của nhà nước bằng việc đưa ra các quy
định, luật lệ, và bằng quyền lực tối cao của mình tiến hành công việc kiểm tra

giám sát.
Công khai trong đấu thầu có thể hiểu là sự không ”che đậy, dấu giếm”,
không bí mật vì lợi ích của một cá nhân hoặc tổ chức nào đó mà cần thể hiện,
bày tỏ các nội dung thông tin theo quy định cho mọi người liên quan hoặc có
quan tâm được biết.
Nội dung công khai cần thể hiện trên khía cạnh thông tin, bao gồm các
yêu cầu về gói thầu được thể hiện trong hồ sơ mời thầu(HSMT) bảo đảm thể
hiện rõ ràng, dễ hiểu, tránh đa nghĩa. Theo đó, tất cả những nội không bị bắt
buộc dùng trong HSMT mới được coi là yêu cầu, ngoài HSMT không thể
được coi là yêu cầu và nhà thầu thực hiện các nội dung công việc ngoài
HSMT. Kể cả tiêu chuẩn đánh giá (tổng hợp đến chi tiết) đều phải được thể
hiện rõ ràng, minh bạch trong HSMT, quá trình xét thầu không được thêm
bớt, bổ sung.
Các thông tin liên quan tới việc tham dự thầu, tổ chức các cuộc thầu,
thông tin về dự án, thông tin về trao thầu... đều phải được thông báo công
khai rộng rãi theo quy định.
2.3 Đảm bảo công bằng trong đấu thầu.
Trong đấu thầu phải hết sức tôn trọng quyền lợi của các bên có liên
quan. Mọi thành viên từ chủ đầu tư đến các nhà thầu, các tổ chức tư vấn được
thuê thực hiện một phần công việc của đấu thầu đều bình đẳng với nhau. Vai
trò của họ trong hoạt động đấu thầu là rất lớn. Mỗi bên có quyền và trách
nhiệm của riêng mình. Do mỗi bên có những quyền và lợi ích nhất định nên
những hành vi gian lận, không lành mạnh rất có thể xảy ra nhằm tư lợi về
mình. Các chủ thể tham gia hoạt động đấu thầu chỉ có thể yên tâm khi có một
cơ quan quyền lực, không vì mục tiêu lợi nhuận đứng ra giám sát thị trường
nhằm hạn chế tối đa những hành vi tiêu cực, tạo ra khuôn khổ pháp lý để các
bên làm theo. Chủ đầu tư không được phép cho rằng mình là người có quyền
cao nhất muốn làm gì thì làm, muốn cho ai trúng thầu thì cho. Nhà thầu không
được lợi dụng quan hệ thân thiết, hoặc những tác động vật chất đối với các
thành viên tổ chuyên gia đấu thầu để làm sai lệch kết quả đấu thầu theo hướng

có lợi cho mình. Người có thẩm quyền phê duyệt các nội dung quan trọng
trong đấu thầu phải thực hiện theo quy định mà không thể dùng ảnh hưởng cá
nhân để phê duyệt tạo thuận lợi cho một hoặc một số cá nhân, tổ chức có lợi
ích liên quan. Còn đối với chủ đầu tư phải có trách nhiệm lập HSMT bảo đảm
SV: Đỗ Thị Thuỳ Dung 9 Lớp: Quản lý kinh tế QN
Website: Email : Tel : 0918.775.368
công bằng, không được tạo lợi thế cho một hoặc một số cá nhân, hạn chế sự
tham gia của các nhà thầu khác. Khi HSMT đã được phê duyệt thì CĐT,
BMT, tổ chuyên gia phải thực hiện theo đúng các nội dung nêu trong HSMT,
không được thiên vị, đối xử bất công với bất kỳ nhà thầu nào. Ngoài ra, mọi
thông tin liên quan đến quá trình tổ chức đấu thầu đều phải được công khai
theo quy định đến tất các nhà thầu để có cơ hội tiếp cận như nhau trong quá
trình tham gia đấu thầu.
2.4 Đảm bảo hiệu quả của công tác đấu thầu.
Hiệu quả của công tác đấu thầu chính là việc sử dụng một cách có hiệu
nguồn tiền của Nhà nước. Việc sử dụng các nguồn tiền của Nhà nước có thể
mang lại hiệu quả ngắn hạn cho dự án và hiệu quả dài hạn về kinh tế - xã hội.
Hiệu quả ngắn hạn là các gói thầu đều được thực hiện bảo đảm chất
lượng trong phạm vi nguồn ngân sách dự kiến sẽ bảo đảm được tính khả thi
của dự án.
Hiệu quả dài hạn về mặt kinh tế có thể dễ dàng nhìn nhận và đánh giá
thông qua chất lượng hàng hoá, công trình, dịch vụ ứng với số tiền bỏ ra và
chính các công trình, nhà máy, dịch vụ, các chính sách được tạo lập... sẽ có
tác động tạo ra các nguồn thu mới, các giá trị thặng dư cho đất nước. Hiệu quả
xã hội có thể nhìn nhận qua các khía cạnh như tạo thêm nhiều công ăn việc
làm, nâng cao mức sống dân cư, tạo diện mạo mới cho bộ mặt kinh tế của đất
nước thông qua các công trình kết cấu hạ tầng kinh tế xã hội được nâng cấp,
cải thiện sẽ là những động lực để thu hút đầu tư nước ngoài, tạo môi trường
thông thoáng cho các hoạt động đầu tư- kinh doanh.
Khi không có sự can thiệp của Nhà nước thì hiệu quả khó mà đạt được

khi mỗi chủ thể tham gia đấu thầu theo cách của riêng mình và tìm cách để tư
lợi cho mình. Không có những quy định mang tính pháp lý hoạt động đấu
thầu sẽ diễn ra lộn xộn, gây thất thoát lãng phí tài sản của nhà nước, ảnh
hưởng tới hiệu quả hoạt động của nền kinh tế.
2.5 Phòng, chống tham nhũng trong đấu thầu
Mục tiêu tiếp theo của đấu thầu là loại trừ tham nhũng. Đây là mục tiêu
vừa có tính lâu dài, vừa có tính cấp bách trước mắt vì Việt nam đã ký vào
công ước quốc tế về chống tham nhũng. Có thể nói rằng, tham nhũng là một
trong những căn bệnh dễ có nguy cơ nảy sinh trong quá trình mua sắm công
vì công quỹ, tài sản là của Nhà nước, của chung, thuộc sở hữu toàn dân, đặc
biệt trong lĩnh vực xây lắp, xây dựng giao thông, lĩnh vực mua sắm công có
lượng vốn đầu tư thường rất lớn.
Tham nhũng có thể xẩy ra trong đấu thầu dưới nhiều hình thức khác
nhau, có thể kể đến các hành vi tham nhũng như:
SV: Đỗ Thị Thuỳ Dung 10 Lớp: Quản lý kinh tế QN
Website: Email : Tel : 0918.775.368
- Lợi dụng chức vụ, quyền hạn được giao, cố ý làm trái pháp luật dẫn
đến có hành động sai trong việc quyết định trúng thầu, ký hợp đồng để được
hưởng bổng lộc từ nhà thầu;
- Nhũng nhiễu, đòi hỏi các thứ có giá trị từ tổ chức, cá nhân có liên quan
đến quá trình đấu thầu, và do đó có hành động làm sai lệch kết quả đấu thâu.
- Rút ruột công trình, sử dụng các vật tư, nguyên liệu không đúng với
cam kết trong hồ sơ dự thầu và trong hợp đồng đã ký kết làm giảm chất
lượng, tuổi thọ của công trình...
Vì vậy, muốn hoạt động đấu thầu diễn ra hiệu quả thì cần thiết phải có sự
quản lý và giám sát hoạt động đấu thầu của cơ quan nhà nước để loại trừ tham
nhũng:
Thứ nhất, công khai các thông tin về đấu thầu, các yêu cầu, điều kiện,
tiêu chuẩn đánh giá hồ sơ dự thầu trong HSMtT.
Thứ hai, tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra về đấu thầu nhằm phát

hiện và ngăn chặn kịp thời các hành vi tham nhũng;
Thứ ba, xử lý nghiêm theo đúng quy định của luật pháp những hành vi
tham nhũng.
2.6 Đảm bảo cho quá trình hội nhập kinh tế.
Hiện nay nước ta đang trong quá trình hội nhập sâu rộng vào nền kinh tế
thê giới và là thành viên của nhiều tổ chức quốc tế như ASIAN, APEC, WTO,
hoạt đấu thầu không chỉ liên quan đến các chủ thể trong nội bộ quốc gia mà
còn có những tổ chức cá nhân nước ngoài, đòi hỏi phải có sự quản lý, giám
sát chặt chẽ của cơ quan nhà nước nhằm tạo điều kiện cho hội nhập kinh tế
một cách có hiệu quả trên cơ sở vẫn đảm bảo những nguyên tắc, lợi ích,
chuẩn mực của quốc gia.
Tóm lại, do hoạt động đấu thầu luôn tồn tại những mâu thuẫn trái ngược
nhau, những hành vi tiêu cực gây ảnh hưởng tới hiệu quả việc sử dụng nguồn
vốn nhà nước và hiệu quả của nền kinh tế nên cần thiết phải có một cơ quan
quản lý có quyền lực là Nhà nước đứng ra để đảm bảo lợi ích cho các chủ thể,
định hướng hoạt động của họ nhằm hướng về lợi ích chung của xã hội.
3.Nội dung quản lý nhà nước về hoạt động đấu thầu
-Ban hành, phổ biến hướng dẫn và tổ chức thực hiện các văn bản quy
phạm pháp luật và chính sách về đấu thầu
Các cơ quan quản lý nhà nước ban hành các văn bản quy phạm pháp luật
và chính sách về đấu thầu làm cơ sở pháp lý cho các chủ thể tham gia hoạt
động đấu thầu thực hiện như luật, công văn, nghị định hướng dẫn thi hành
luật, thông tư hướng dẫn đối với từng lĩnh vực đấu thầu cụ thể. Các văn bản
SV: Đỗ Thị Thuỳ Dung 11 Lớp: Quản lý kinh tế QN
Website: Email : Tel : 0918.775.368
này phải được đăng tải rộng rãi trên các phương tiện thông tin đại chúng đảm
bảo cho những ai có nhu cầu có thể dễ dàng tiếp cận.
- Đào tạo, bồi dưỡng cán bộ công chức làm công tác đấu thầu: Trong
luật đấu thầu và các văn bản pháp lý, luật liên quan đã đề cập và quy định
công tác đào tạo trong hoạt động đấu thầu. Đặc biệt theo Nghị định 85/2009/

NĐ-CP (ban hành ngày 15/10/2009) của Thủ tướng Chính phủ hướng dẫn thi
hành Luật Đấu thầu và lựa chọn nhà thầu xây dựng theo Luật Xây dựng thì
công tác đào tạo đấu thầu ngày càng có nhiệm vụ quan trọng. Theo đó các cá
nhân tham gia hoạt động đấu thầu phải có chứng chỉ đào tạo, bồi dưỡng
nghiệp vụ về đấu thầu, trừ các nhà thầu. Các cơ sở tổ chức hoạt động đào tạo,
bồi dưỡng đấu thầu phải có giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh hoặc quyết
định thành lập đối với cơ sở không có Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh
theo quy định của pháp luật; có đội ngũ giảng viên về đấu thầu đáp ứng tiêu
chuẩn theo quy định của cơ quan quản lý nhà nước về đấu thầu. Điều kiện cấp
chứng chỉ về đấu thầu: chứng chỉ được cấp cho các học viên tham gia đầy đủ
các khóa học về đấu thầu và đạt yêu cầu sau khi kiểm tra, sát hạch. Khóa học
về đấu thầu để cấp chứng phải được tổ chức từ 3 ngày trở lên. Nhà nước cũng
quy định trách nhiệm của cơ sở đào tạo về đấu thầu. Cơ sở đào tạo đấu thầu
phải chịu trách nhiệm về chất lượng đào tạo; cung cấp thông tin về cơ sở đào
tạo của mình cho hệ thống cơ sở dữ liệu; thực hiện hoạt động đào tạo, bồi
dưỡng trên cơ sở chương trình khung về đào tạo đấu thầu và cấp chứng chỉ
đấu thầu cho học viên theo đúng quy định; lưu trữ hồ sơ về các khóa đào tạo,
bồi dưỡng đấu thầu mà mình tổ chức theo quy định; định kỳ hàng năm báo
cáo Bộ Kế hoạch và Đầu tư; Bộ, ngành hoặc địa phương liên quan về tình
hình hoạt động đào tạo, bồi dưỡng đấu thầu để theo dõi, tổng hợp.Bộ Kế
hoạch và Đầu tư có trách nhiệm tổ chức và quản lý các hoạt động đào tạo, bồi
dưỡng nghiệp vụ về đấu thầu theo quy định tại khoản 5 Điều 68 của Luật Đấu
thầu, cụ thể như sau:Tổng hợp tình hình hoạt động đào tạo, bồi dưỡng của các
cơ sở đào tạo thông qua báo cáo công tác đấu thầu của Bộ, ngành và địa
phương, báo cáo của cơ sở đào tạo; Xây dựng và quản lý hệ thống dữ liệu các
cơ sở đào tạo về đấu thầu căn cứ thông tin do các cơ sở đào tạo cung cấp; Xây
dựng và quản lý hệ thống dữ liệu chuyên gia đấu thầu; Quy định chương trình
khung về đào tạo đấu thầu, chứng chỉ, tiêu chuẩn giảng viên về đấu thầu và
việc lưu trữ hồ sơ về các khoá đào tạo, bồi dưỡng đấu thầu; Tổ chức, hỗ trợ
các hoạt động đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ đấu thầu.

- Tổng kết, đánh giá, báo cáo tình hình thực hiện hoạt động đấu thầu
Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ, thủ trưởng các cơ quan khác ở
Trung ương, Chủ tịch ủy ban nhân dân các cấp có trách nhiệm chỉ định một
cấp phó trực tiếp chịu trách nhiệm về công tác đấu thầu trong phạm vi ngành,
địa phương mình. Trong quá trình thực hiện Nghị định nếu có phát sinh
SV: Đỗ Thị Thuỳ Dung 12 Lớp: Quản lý kinh tế QN
Website: Email : Tel : 0918.775.368
vướng mắc phải trình Thủ tướng Chính phủ để xem xét quyết định. Định kỳ
hàng năm các Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, cơ quan khác
ỏ Trung ương, Uỷ ban nhân dân các tỉnh, các doanh nghiệp do thủ tướng
Chính phủ quyết định thành lập phải gửi báo cáo tình hình thực hiện công tác
đấu thầu về Bộ Kế hoạch và Đầu tư để tổng hợp báo cáo Thủ tướng Chính
phủ.
-Quản lý hệ thống thông tin về đấu thầu trên phạm vi cả nước bao gồm tờ
báo về đấu thầu, trang thông tin điện tử về đấu thầu và hệ thống mạng đấu
thầu quốc gia.
Theo Nghị định 85/2009 nghị định mới nhất về hướng dẫn thi hành luật
đấu thầu và lựa chọn nhà thầu theo Luật xây dựng thì các Bộ, cơ quan ngang
Bộ, các cơ quan khác ở Trung ương và ủy ban nhân dân các cấp chịu trách
nhiệm cung cấp thông tin về các văn bản quy phạm pháp luật về đấu thầu hiện
hành và các thông tin liên quan khác. Chủ đầu tư, bên mời thầu cũng có trách
nhiệm cung cấp thông tin về kế hoạch đấu thầu, thông báo mời sơ tuyển, kết
quả sơ tuyển, thông báo mời thầu đối với đấu thầu rộng rãi, danh sách các nhà
thầu được mời tham gia đấu thầu, kết quả lựa chọn nhà thầu, thông tin xử lý
pháp luật vi phạm về đấu thầu và các thông tin liên quan khác. Ngoài ra cũng
quy định rõ thời hạn cung cấp các thông tin đó. Cục quản lý đấu thầu trực
thuộc Bộ Kế hoạch và Đầu tư quản lý chịu trách nhiệm quản lý trực tiếp về
mạng đấu thầu, báo đấu thầu.
- Hợp tác quốc tế về đấu thầu
Nhà nước quản lý các hoạt động đấu thầu có liên quan đến yếu tố nước

ngoài, quy định về đấu thầu quốc tế, ưu đãi trong đấu thầu quốc tế, về đồng
tiền dự thầu, ngôn ngữ trong đấu thầu, về quản lý nhà thầu nước ngoài.
- Kiểm tra, thanh tra, giải quyết kiến nghị, khiếu nại, tố cáo trong đấu
thầu và xử lý vi phạm pháp luật về đấu thầu theo quy định của Luật đấu thầu
và pháp luật có liên quan:
+ Các cơ quan có thẩm quyền tổ chức giải quyết tranh chấp về đấu thầu
theo thẩm quyền và đảm bảo thời gian theo quy định, tăng cường công tác
kiểm tra, thanh tra và giám sát chặt chẽ hoạt động đấu thầu trong phạm vi Bộ,
ngành, địa phương để kịp thời phát hiện, ngăn chặn và xử lý các vi phạm pháp
luật về đấu thầu (nếu có), chấp hành nghiêm túc quy định xử lý vi phạm về
đấu thầu; kịp thời kiểm điểm, xử lý nghiêm cá nhân, tổ chức không thực hiện
hoặc thực hiện không đầy đủ các quy định của pháp luật về đấu thầu và gửi
thông tin xử lý vi phạm về đấu thầu đến Bộ Kế hoạch và Đầu tư để tổng hợp
theo quy định.
+Kiểm tra về đấu thầu
SV: Đỗ Thị Thuỳ Dung 13 Lớp: Quản lý kinh tế QN