học viện nông nghiệp việt nam
KHOA THÚ Y
Đề tài: Các phương pháp chẩn
đoán bệnh tuyến vú
Phươg pháp
chẩn đoán
bệnh tuyến vú.
Lâm sàng
Phòng thí
nghiệm
I.phương pháp chẩn đoán trên
lâm sàng
1.Tiền sử bệnh
2.Tình trạng chung của cơ thể
3.Tính chất,trạng thái và đặc
điểm của tuyến vú
1. tiền sử bệnh
Thời
gian đẻ lần cuối .
Điểu
kiện về chăm sóc ,nuôi dưỡng,quản lý và chế độ sử
dụng.
Theo
Thời
dõi quá trình và mức độ của bệnh từ trước tới nay
gian xuất hiện bệnh và những triệu chứng.
Phương
pháp kĩ thuật và điều kiện khai thác sữa,sản lượng
sữa.
Tình
trạng tuyến vú ở những chu kỳ cho sữa trước.
2.tình trạng chung của cơ thể
Bệnh
thường xuất hiện đồng thời với các quá trình
bệnh lý khác.(nhiễm độc, bệnh ở gan, tim.....)
Do
kế phát từ các bệnh khác (sát nhau,viêm nội
tâm mạc tử cung sau đẻ,bại liệt sau đẻ,bại
huyết,huyết nhiễm mủ...)
3.tính chất,trạng thái và đặc điểm
của tuyến vú
Quan sát kỹ:
Phía
trước và phía sau cơ thể.
Hình
dáng,độ lớn,tính nguyên vẹn của da lá vú.
Dùng
tay nhẹ nhàng xoa bóp khắp các bầu vú và quan sát phản
ứng.
Xác
định tính trạng khác nhau của tuyến vú từ bể sữa(quan sát lớp
cơ ở đầu vú).
Quan
sát đặc điểm của sữa.(đặc điểm,màu sác,độ đậm đặc,tính
đồng nhất)
Xác định được thể viêm vú cấp hay thể viêm nặng.
ii. phương pháp chẩn đoán trong
phòng thí nghiệm
Xác định tính chất lý học của sữa
Xác định độ tăng của men Catalaza và
Peroxydaza
Xác định sự thay đổi pH của sữa
Xác định số lượng bạch cầu, tế bào nhu
mô trong sữa
Phương pháp chẩn đoán vi khuẩn học
1. xác định tính chất lý học của
sữa
Quan
sát bằng mắt thường vắt sữa vào lòng
bàn tay hay ống nghiêm => quan sát.
Đun
Vắt
sôi sữa trong ống nghiệm.
sữa trực tiếp qua miếng vải màu đen đậy
trên miệng cốc hay trên phễu.
2. xác định độ tăng của men catalaza
và peroxydaza
Cơ
chế :
Các
tế bào nhũ nang tuyến vú bị phá hủy => tăng Catalaza và
Peroxydaza trong sữa.
Hemoglobin
Trên
axit axeticglobin + nhóm Hem ( hoạt hóa Catalaza)
cơ sở của phản ứng:
2H2O2
Catalaza
2H2O + 2O(bọt khí)
Peroxydaza
Chỉ
thị mầu : dưới tác dụng của oxy nguyên tử
Benzidin:
màu nâu đen =>màu xanh
Phenolfalein:
màu trắng =>màu đỏ
Piramidon : màu trắng => màu tím
3. xác định sự thay đổi PH của sữa
Vi
khuẩn, siêu vi khuẩn => tuyến vú phá hủy dần các mảng của tế
bào nhũ nang. Đầu tiên phá hủy màng ngoài của tế bào
Protit
Môi trường toan tính
Phân hủy
TB
nhũ nang
protit ( kiềm tính)+ axit nucleic
vk
Axitnucleic
mononucleotid
purin + pyrimidin
3. xác định sự thay đổi PH của sữa
Xác
định pH dùng chỉ thị mầu: quan sát màu hỗn dịch.
Sữa
+ bromothymol bleu
Màu vàng => pH sữa là toan tính
Màu xanh lá mạ = pH sữa là kiềm tính
Sữa
+ Phenol red
Màu vàng gạch=> pH sữa là toan tính
Màu hơi vàng =>pH sữa là trung tính
Màu đỏ thẫm =>pH sữa là kiềm tính
4, xác định số lượng bạch cầu,
tế bào nhu mô trong sữa
Khi
lá vú bị viêm, xuất hiện bạch cầu, huyết tương và những
tế bào nhu mô trong sữa.
Để
phát hiện áp dụng các phương pháp
Quay
li tâm sữa với ống quay li tâm khắc độ.
Phản ứng sữa với xút nguyên chuẩn( thử nghiệm while
side)
Phản ứng giữa sữa với Mastitest (thử nghiệm CMT –
California Mastitis Test)
phương pháp phản ứng giữa sữa với
Mastitest
Nhằm phát hiện viêm vú qua lượng bạch cầu /1ml sữa
Tỷ
lệ sữa và dung dịch CMT là 1:1
Cách
tiến hành
Bước 1: Lau sạch núm vú trước khi vắt sữa
Bước 2: Vắt sữa của 4 núm vú vào 4 đĩa pestri khác nhau,
mỗi đĩa lấy 2ml sữa
Bước 3: Cho 2ml dung dịch CMT vào từng đĩa
Bước 4: Xoay tròn đĩa, đặt đĩa pestri trên nền hơi tối để
Bước 5: Quan sát , đọc kết quả
bảng kết quả
( nguồn: TS. đinh văn cải – 2002,TS. nguyễn văn thành – 2004)
Độ đồng nhất
Màu sắc
Kết
quả
Lượng
bạch cầu/
1ml sữa
Kết
luận
viêm
Hỗn hợp đồng nhất
Màu xám
+
< 200.000
Không
Hỗn hợp lợn cợn
Hơi ngả tím
-+
200.000
Nghi
Đóng ván nhìn thấy
xám tím
-
400.000
Viêm
Đóng ván dày từng
đám nhớt
Màu tím
--
800.000
Viêm
Đóng ván dày giống Màu tím
lòng trắng trứng
đậm
- - - 5.000.000
Kết luận: Bò khỏe mạnh < 300.000 tế bào/ml sữa
Bò bị nhiễm bệnh: > 800.000 tế bào/ ml sữa
Viêm
nặng
5. phương pháp chẩn đoán vi
khuẩn học
Xác
định độ nhiễn khuẩn của sữa
Xác
định số lượng vi khuẩn trong 1ml sữa
Tìm
ra các loại vi khuẩn trong sữa