Kế toán tiêu thụ và xác định kết quả tiêu thụ sản phẩm tại công ty cổ phần afoli

CH
NGă1.
C ăS LụăLU N CHUNG V K TOỄN TIểUăTH
VẨăXỄCă NH K T QU TIểUăTH S N PH MăTRONGăCỄCă
DOANH NGHI P S N XU T
1.1. Kháiă quátă chungă v tiêuă th vƠă xácă đ nh k t qu tiêuă th s n ph m trong
doanh nghi p s n xu t
1.1.1. M t s khái ni m liên quan đ n tiêu th và xác đ nh k t qu tiêu th s n
ph m
1.1.1.1. Thành ph m
ThƠnh ph m lƠ s n ph m đƣ đ c ch t o xong giai đo n ch bi n cu i cùng
c a quy trình công nghê trong doanh nghi p, đ c ki m nghi m đ tiêu chu n k thu t
quy đ nh vƠ đ c vƠo nh p kho.
NgoƠi ra, chúng ta c ng c n ph i l u ý đ n m t khái ni m n a lƠ bán thƠnh
ph m. Bán thƠnh ph m lƠ s n ph m ch a tr i qua giai đo n ch bi n cu i cùng c a quy
trình công ngh trong doanh nghi p nh ng do yêu c u c a s n xu t tiêu th mƠ nó
đ c nh p kho thƠnh ph m vƠ đ c bán cho khách hƠng, bán thƠnh ph m khi đó c ng
có ý ngh a nh thƠnh ph m. Vi c hi u rõ hai khái ni m trên s giúp doanh nghi p
trong công tác t p h p chi phí s n xu t đ tính đúng giá thƠnh. T đó, đánh giá đ c
m c đ hoƠn thƠnh k ho ch c a đ n v c ng nh xác đ nh chính xác k t qu tiêu th
c a doanh nghi p.
1.1.1.2. Tiêu th thành ph m
Tiêu th thƠnh ph m lƠ giai đo n ti p theo c a quá trình s n xu t.
th c hi n
giá tr xƣ h i s n ph m, hƠng hoá lao v , d ch v , doanh nghi p ph i chuy n giao hƠng
hoá s n ph m, ho c cung c p lao v , d ch v cho khách hƠng, đ c khách hƠng tr ti n
ho c ch p nh n thanh toán, quá trình nƠy đ c g i lƠ quá trình tiêu th .
1.1.1.3. Doanh thu bán hàng và cung c p d ch v
Doanh thu bán hƠng vƠ cung c p d ch v : lƠ t ng giá tr các l i ích kinh t doanh
nghi p thu đ c trong k k toán phát sinh t các ho t đ ng s n xu t kinh doanh thông
th ng c a doanh nghi p góp ph n lƠm t ng v n ch s h u (VAS 14)

N u doanh nghi p áp d ng tính thu GTGT ph i n p theo ph ng pháp kh u tr
thì doanh thu bán hƠng lƠ doanh thu ch a tính thu GTGT vƠ doanh nghi p s d ng
“Hoá đ n GTGT”
N u doanh nghi p áp d ng tính thu GTGT ph i n p theo ph ng pháp tr c ti p
thì doanh thu bán hƠng lƠ doanh thu có tính thu GTGT vƠ doanh nghi p s d ng
“Hoá đ n bán hƠng thông th ng”
1


Doanh thu bán hƠng vƠ cung c p d ch v đ
đi u ki n (VAS 14):

c ghi nh n khi th a mƣn đ ng th i 5

 Doanh nghi p đƣ chuy n giao ph n l n r i ro vƠ l i ích g n li n v i quy n
s h u s n ph m ho c bán hƠng cho ng i mua;
 Doanh nghi p không còn n m gi quy n qu n lý hƠng hóa nh ng
hƠng hóa ho c ki m soát hƠng hóa;


hƠng;


Doanh thu đ

c xác đ nh t

Doanh nghi p đƣ thu đ
Xác đ nh đ

Doanh thu bán hƠng đ

is h u

ng đ i ch c ch n;

c ho c s thu đ

c l i ích kinh t t giao d ch bán

c chi phí liên quan đ n giao d ch bán hƠng.
c xác đ nh theo công th c sau:

DoanhăthuăbánăhƠngă=ăKh iăl ngăhƠngăhóaăbánăraăăăăxăăăăGiáăbán
Doanh thu thu n v bán hƠng vƠ cung c p d ch v lƠ s chênh l ch gi a doanh
thu bán hƠng vƠ cung c p d ch v v i các kho n chi t kh u th ng m i, gi m giá hƠng
bán, doanh thu c a s hƠng bán b tr l i, thu tiêu th đ c bi t, thu xu t kh u, thu
GTGT theo ph ng pháp tr c ti p.
1.1.1.4. Các kho n gi m tr doanh thu
 Chi t kh u th ng m i: lƠ các kho n doanh nghi p bán gi m giá niêm y t cho
khách hƠng mua v i s l ng l n.
 Hàng bán b tr l i: lƠ giá tr kh i l ng hƠng bán đƣ xác đ nh lƠ đƣ bán b khách
hƠng tr l i vƠ t ch i thanh toán do hƠng kém ph m ch t ho c sai quy cách so v i h p
đ ng đƣ ký k t,ầ
 Gi m giá hàng bán: kho n gi m tr cho khách hƠng do hƠng kém ph m ch t, sai
quy cách ho c l c h u th hi u.
 Thu tiêu th đ c bi t: lƠ lo i thu gián thu, đánh vƠo m t s hƠng hóa, d ch v
thu c đ i t ng ch u thu theo qui đ nh c a lu t thu TT B. i t ng ch u thu TT B
lƠ nh ng lo i hƠng hóa, d ch v không th t c n thi t, có h i cho con ng i ho c nh
h ng đ n tiêu dùng nh : thu c lá, xì gƠ, r u, kinh doanh v tr ngầ

 Thu GTGT (theo ph ng pháp tr c ti p): Thu GTGT lƠ thu gián thu, đ c
tính trên kho n giá tr t ng thêm c a hƠng hóa, d ch v phát sinh trong quá trình s n
xu t, l u thông, tiêu dùng. N u Công ty n p thu GTGT theo ph ng pháp tr c ti p thì
đơy s lƠ m t kho n gi m tr doanh thu.
 Thu xu t kh u: Thu xu t kh u đánh vƠo các m t hƠng ch u thu xu t kh u.

2

Thang Long University Library


1.1.1.5. Giá v n hàng bán
Giá v n hƠng bán dùng đ ph n ánh tr giá v n c a s n ph m, hƠng hóa, d ch v
bán ra đ c trong k . Vi c h ch toán giá v n đ c x y ra đ ng th i cùng lúc v i vi c
xác đ nh doanh thu vƠ ghi nh n doanh thu.
1.1.1.6. Chi phí qu n lý kinh ếoanh
Chi phí qu n lý kinh doanh lƠ nh ng chi phí mƠ doanh nghi p b ra đ ti n hƠnh
ho t đ ng kinh doanh trong k . Chi phí qu n lý kinh doanh g m có chi phí bán hƠng
vƠ chi phí qu n lý doanh nghi p lƠ hai b ph n có ch c n ng riêng, không th thi u
đ c vƠ có vai trò quan tr ng. Hai lo i chi phí chung trên nh h ng tr c ti p t i k t
qu ho t đ ng kinh doanh vƠ s t n t i c a doanh nghi p. N u qu n lý ch t ch các
kho n chi nƠy, doanh nghi p s đ m b o k ho ch l u thông s n ph m, hƠng hóa mƠ
v n gi m chi phí vƠ t ng l i nhu n doanh nghi p.
 Chi phí qu n lí kinh doanh bao g m: Chi phí bán hƠng vƠ Chi phí qu n lý doanh
nghi p, v i các n i dung c u thƠnh sau:
 Chi phí nhơn viên bán hƠng, nhơn viên qu n lý: Ph n ánh các kho n ph i tr cho
nhơn viên bán hƠng, qu n lýầbao g m: ti n l ng, ti n n gi a ca, ti n công vƠ các
kho n trích theo l ng (BHXH, BHYT, BHTN vƠ kinh phí công đoƠn)
 Chi phí v t li u bao bì: Ph n ánh các chi phí v t li u, bao bì xu t dùng trong quá
trình tiêu th , s a ch a TSC dùng cho b ph n bán hƠng, qu n lý.

 Chi phí d ng c , đ dùng: Ph n ánh chi phí d ng c , đ dùng v n phòng dùng
trong công tác bán hƠng, công tác qu n lý doanh nghi p.
 Chi phí kh u hao TSC : Ph n ánh chi phí kh u hao TSC dùng chung cho doanh
nghi p nh : nhƠ c a, v t ki n trúc, ph ng ti n v n t i, máy móc thi t b qu n lý.
 Thu , phí vƠ l phí: Ph n ánh chi phí v thu , phí vƠ l phí nh : thu môn bƠi, thu
đ t vƠ các kho n phí, l phí khác.
 Chi phí d ch v mua ngoƠi: Bao g m các chi phí ph c v cho công tác qu n lý c a
doanh nghi p, các kho n chi mua vƠ s d ng các tƠi li u k thu t, b ng sáng ch ầđ c
tính theo ph ng pháp phơn b d n vƠo chi phí qu n lý DN, ti n thuê TSC ầ
 Chi phí b o hƠnh s n ph m: LƠ chi phí chi cho s n ph m trong th i gian đ
hƠnh theo h p đ ng đ c ghi nh n cho chi phí bán hƠng.

cb o

 Chi phí b ng ti n khác: LƠ các chi phí khác phát sinh k trên nh : Chi phí h i ngh ,
ti p khách, công tác phí, tƠu xe, kho n chi cho lao đ ng n ,ầ
1.1.1.7. K t qu tiêu th s n ph m
K t qu tiêu th s n ph m, hƠng hoá, d ch v lƠ s chênh l ch gi a doanh thu
thu n v bán hƠng vƠ cung c p d ch v v i tr giá v n c a hƠng bán, chi phí bán hƠng
vƠ chi phí qu n lý doanh nghi p. N u doanh thu > chi phí thì k t qu tiêu th lƠ lƣi.
3


Ng c l i, n u doanh thu < chi phí thì k t qu tiêu th lƠ l . Vi c xác đ nh k t qu
đ c ti n hƠnh vƠo cu i k h ch toán nh cu i tháng, cu i n m tùy thu c vƠo đ c
đi m s n xu t kinh doanh vƠ yêu c u qu n lý c a doanh nghi p. Khi xác đ nh k t qu
tiêu th ph i tuơn th nguyên t c phù h p.
K t qu
Doanh thu
Giáăv n

=
tiêuăth
thu n
hƠngăbán
1.1.2. Các ph ng th c tiêu th và thanh toán
1.1.2.1. Các ph ng th c tiêu th
 Ph

-

Chi phíăbánăhƠng,ăchiăphíă
qu nălỦădoanhănghi p

ngăth cătiêuăth tr c ti p:

Tiêu th tr c ti p lƠ ph ng th c giao hƠng cho ng i mua tr c ti p t i kho, t i
các phơn x ng s n xu t (không qua kho) c a doanh nghi p. S n ph m khi bƠn giao
cho khách hƠng đ c chính th c coi lƠ tiêu th vƠ đ n v bán m t quy n s h u v s
hƠng nƠy.
 Ph

ngăth c chuy năhƠngătheoăh păđ ng.

Theo ph ng th c nƠy bên bán chuy n hƠng cho bên mua theo đ a đi m ghi
trong h p đ ng. S hƠng chuy n đi nƠy v n thu c quy n s h u c a doanh nghi p. Khi
đ c ng i mua thanh toán ho c ch p nh n thanh toán v s hƠng chuy n giao (m t
ph n hay toƠn b ) thì s hƠng ch p nh n nƠy m i đ c coi lƠ tiêu th .
 Ph

ngăth c bánăhƠngătr góp

Theo ph ng th c nƠy, khi giao hƠng cho ng i mua, thì l ng hƠng chuy n
giao đ c coi lƠ tiêu th , ng i mua s thanh toán l n đ u ngay t i th i đi m mua m t
ph n. S ti n còn l i ng i mua s tr d n vƠ ph i ch u m t t l lƣi su t nh t đ nh.
Thông th ng s ti n tr
các k b ng nhau, trong đó bao g m m t ph n doanh thu
g c vƠ m t ph n lƣi su t tr ch m.
 Ph

ngăth cătiêuăth quaăcácăđ i lỦă(kỦăg i):

Do hƠng ký g i v n thu c quy n s h u c a doanh nghi p cho đ n khi chính
th c tiêu th , b i v y n i dung h ch toán gi ng nh tiêu th theo ph ng th c chuy n
hƠng. Riêng s ti n hoa h ng tr cho đ i lý đ c tính vƠo chi phí bán hƠng. Bên đ i lý
s đ c h ng thù lao đ i lý d i hình th c hoa h ng ho c chênh l ch giá. Theo Lu t
thu GTGT, n u bên đ i lý bán hƠng theo đúng giá do bên giao đ i lý quy đ nh thì toƠn
b thu GTGT s do ch hƠng ch u, bên đ i lý ph i n p thu GTGT trên ph n hoa
h ng đ c h ng. Tr ng h p bên đ i lý h ng kho n chênh l ch giá thì bên đ i lý s
ph i ch u thu GTGT tính trên ph n GTGT.

4

Thang Long University Library


i lý bán đúng giá quy đ nh h ng hoa h ng lƠ d ch v bán vé x s , vé máy
bay, b o hi m, b u đi n vƠ hƠng hoá d ch v không ch u thu GTGT thì không ph i kê
khai, n p thu GTGT c a hƠng bán đ i lý vƠ hoa h ng đ c h ng.
 Cácăph ngăphápătiêuăth ăkhác
NgoƠi nh ng ph ng th c tiêu th ch y u trên, các doanh nghi p còn s d ng v t t ,

hƠng hoá, s n ph m đ thanh toán ti n l ng, ti n th ng cho cán b công nhơn viên
ch c, đ bi u t ng, qu ng cáo, chƠo hƠng hay s d ng s n ph m ph c v s n xu t kinh
doanh, đ trao đ i l y hƠng hoá khácầCác tr ng h p nƠy c ng đ c coi lƠ tiêu th
vƠ tính lƠ tiêu th n i b thì v nguyên t c h ch toán c ng t ng t nh h ch toán tiêu
th bên ngoƠi, ch khác s doanh thu tiêu th đ c ghi nh n lƠ doanh thu n i b đ c
xác đ nh b ng giá v n ho c theo giá bán n i b .
1.1.2.2. Các ph

ng th c thanh toán

Vi c tiêu th thƠnh ph m nh t thi t đ c g n v i vi c thanh toán v i ng i mua,
b i vì ch khi nƠo doanh nghi p thu nh n đ c đ y đ ti n hƠng bán ho c s ch p
nh n tr ti n c a khách hƠng thì vi c tiêu th m i đ c ghi chép trên s sách k toán.
Vi c thanh toán v i ng i mua v thƠnh ph m bán ra đ c th c hi n b ng nhi u
ph ng th c:
 Thanh toán tr c ti p b ng ti n m t. Trong tr ng h p nƠy, vi c giao hƠng vƠ thanh
toán ti n hƠng đ c th c hi n cùng m t th i đi m vƠ ngay t i doanh nghi p. Do v y,
vi c tiêu th thƠnh ph m đ c hoƠn t t ngay khi giao hƠng vƠ nh n ti n.
 Thanh toán b ng ph ng th c chuy n kho n qua ngơn hƠng v i đi u ki n ng i
mua có quy n t ch i không thanh toán m t ph n ho c toƠn b giá tr hƠng mua, do kh i
l ng hƠng g i đ n cho ng i mua không phù h p v i h p đ ng v s l ng ho c ch t
l ng vƠ quy cách. Trong tr ng h p nƠy, vi c tiêu th thƠnh ph m xem nh đƣ đ c
th c hi n, ch c n theo dõi công vi c thanh toán v i ng i mua
 Trong tr ng h p thƠnh ph m đƣ đ c chuy n đ n cho ng i mua nh ng ch a th
xem lƠ đƣ đ c tiêu th thì k toán c n theo dõi tình hình ch p nh n hay không ch p
nh n đ x lý trong th i h n quy đ nh b o đ m l i ích c a doanh nghi p.
1.1.3. Vai trò và nhi m v c a k toán tiêu th và xác đ nh k t qu tiêu th
1.1.3.1. Vai trò
M c đích c a k toán thƠnh ph m vƠ tiêu th thƠnh ph m lƠ cung c p thông tin
đ y đ vƠ c n thi t cho các đ i t ng khác nhau v i nhi u m c đích khác nhau đ đ a

ra nh ng quy t đ nh qu n lý phù h p. i u nƠy nói lên vai trò vô cùng quan tr ng c a
k toán thƠnh ph m, tiêu th thƠnh ph m trong công tác qu n lý s n xu t kinh doanh
c a doanh nghi p.
5


1.1.3.2. Nhi m v
Ph n ánh ghi chép đ y đ k p th i m t cách chính xác tình hình hi n có vƠ s
bi n đ ng c a t ng lo i thƠnh ph m theo ch tiêu s l ng, ch t l ng, ch ng lo i giá
tr .
Ph n ánh ghi chép đ y đ k p th i chính xác các kho n doanh thu, các kho n
gi m tr doanh thu, chi phí c a t ng ho t đ ng trong doanh nghi p.
Ph n ánh tính toán có hi u qu t ng ho t đ ng, giám sát tình hình th c hi n vƠ
ngh a v đ i v i ngơn sách nhƠ n c, tình hình phơn ph i k t qu các ho t đ ng
Cung c p các thông tin k toán ph c v cho vi c l p báo cáo tƠi chính vƠ đ nh k
phơn tích ho t đ ng kinh t liên quan đ n quá trình bán hƠng, xác đ nh k t qu vƠ phơn
ph i k t qu .
1.2. K toánătiêuăth s n ph mătrongăcácădoanhănghi p s n xu t
1.2.1. K toán giá v n s n ph m tiêu th
1.2.1.1. Tính giá v n thành ph m xu t bán
V nguyên t c, thƠnh ph m ph i đ

c đánh giá theo giá thƠnh s n xu t th c t .

i v iăthƠnhăph m nh p kho:
Giá th c t c a thƠnh ph m nh p kho đ
nh p:

c xác đ nh phù h p theo t ng ngu n

 ThƠnh ph m do doanh nghi p s n xu t ra đ c đánh giá theo giá thƠnh s n xu t
th c t , bao g m: chi phí NVL tr c ti p, chi phí NC tr c ti p vƠ chi phí SXC.
 ThƠnh ph m thuê ngoƠi gia công nh p kho đ c đánh giá theo giá thƠnh th c t
gia công, bao g m: chi phí NVL tr c ti p, chi phí thuê ngoƠi gia công vƠ các chi phí
khác liên quan tr c ti p đ n thƠnh ph m thuê gia công (chi phí v n chuy n, b c d ầ).
 Nh p kho do nh n liên doanh thì giá th c t nh p kho lƠ do h i đ ng liên doanh
th ng nh t.
i v i thƠnh ph m xu t kho c ng ph i đ c ph n ánh theo giá thƠnh s n xu t
th c t . Do thƠnh ph m nh p t các ngu n hay các đ t nh p v i giá khác nhau nên
vi c xác đ nh giá th c t xu t kho có th áp d ng m t trong các cách sau:
 Tính theo giá th c t đích danh: theo ph ng pháp nƠy thƠnh ph m đ c xác đ nh
giá tr theo đ n chi c hay t ng lô vƠ gi t lúc nh p vƠo cho đ n lúc xu t dùng. Khi xu t
dùng hƠng (lô hƠng) nƠo s xác đ nh theo giá đích danh c a hƠng (lô hƠng) đó.
 Ph ng pháp nh p tr c xu t tr c (FIFO): theo ph
nƠo nh p vƠo kho tr c s đ c xu t tr c.

hƠng.

ng pháp nƠy thì thƠnh ph m

u đi m: Có th tính đ c ngay tr giá v n hƠng xu t kho cho t ng l n xu t
m b o cung c p s li u k p th i cho k toán ghi chép các khơu ti p theo
6

Thang Long University Library


c ng nh qu n lý. Tr giá v n c a hƠng t n kho t ng đ i sát v i giá th tr ng c a
m t hƠng đó. Vì v y ch tiêu hƠng t n kho trên báo cáo k toán có ý ngh a th c t
h n.

 Nh c đi m: LƠm cho doanh thu hi n t i không phù h p v i chi phí hi n t i.
(Doanh thu đ c t o ra b i giá tr s n ph m, v t t đƣ nh p t cách đó r t lơu). S
l ng, ch ng lo i m t hƠng nhi u, phát sinh nh p xu t liên t c d n đ n kh i l ng
công vi c h ch toán s t ng lên nhi u
 Ph ng pháp nh p sau xu t tr
nh p kho sau x đ c xu t tr c.

c (LIFO): theo ph

ng pháp nƠy thƠnh ph m nƠo


u đi m: Có th tính ngay đ c tr giá v n c a hƠng xu t.
m b o cung
c p s li u k p th i cho k toán. Giá v n hƠng bán t ng đ i sát v i giá th tr ng
c a hƠng hóa thay th . m b o nguyên t c phù h p trong k toán.
 Nh c đi m: Tr giá v n hƠng t n khi cu i k không sát v i giá th tr
c a hƠng thay th .

ng

 Ph ng pháp bình quơn : trong ph ng pháp nƠy l i có ba d ng nh sau:
Giá đ n v bình quơn cu i k tr c: hay dùng trong doanh nghi p s n xu t
Giá đ n v bình quơn sau m i l n nh p.
Sau m i l n nh p k toán ph i xác đ nh l i giá tr th c c a hƠng t n kho vƠ giá đ n v
bình quơn.
năgiáăbìnhăquơnă
sau m i l n nh p

=

T ngăgiáăth c t hƠngăhóaăsauăm i l n nh p
T ng s l


u đi m: Giá c a s n ph m đ
xuyên liên t c.

ng th c t hƠngăhóaăsauăm i l n nh p
c c p nh t chính xác vƠ k p th i, th

ng

 Nh c đi m: Ph ng pháp nƠy ch nên áp d ng các doanh nghi p có ít
ch ng lo i hƠng t n kho, có l u l ng nh p xu t ít do vi c tính toán ph c t p, nhi u
l n, t n công s c.
 Giá đ n v bình quơn c k d tr (bình quơn gia quy n).
Khi áp d ng nguyên t c nƠy, k toán c n c vƠo đ n giá mua bình quơn c a t ng lo i
hƠng hóa trong k đ xác đ nh giá tr th c t c a hƠng xu t kho c ng nh giá tr th c t
c a hƠng t n kho.
Giáăth c t hƠngăxu tăbánă=ăS l

ngăhƠngăxu tăbánăxă

Trong đó:

7

năgiáăbìnhăquơn

năgiáăbìnhăquơnă
=
c k d tr


Giáătr hƠngăt năđ u k
S l

+ăăăGiáătr hƠngănh p trong k

ngăhƠngăt năđ u k + S l

ngăhƠngănh p trong k

u đi m: Vi c tính toán khá đ n gi n, d lƠm.

 Nh c đi m: Vi c tính giá đ c th c hi n d n vƠo cu i k d n đ n không
ph n ánh k p th i thông tin k toán ngay t i th i đi m phát sinh.
1.2.1.2. Ph

ng pháp k toán giá v n thành ph m tiêu th

 Ch ngăt ăvƠăk ătoánăchiăti tăthƠnhăph m tiêuăth
 M i nghi p v kinh t phát sinh vƠ th c s hoƠn thƠnh đ u ph i đ c l p ch ng t
đ lƠm c s pháp lý cho m i s li u trên tƠi kho n k toán, đ ng th i đó chính lƠ tƠi
li u l ch s c a doanh nghi p. Ch ng t k toán ph i đ c l p k p th i, đúng n i dung
vƠ ph ng pháp l p.
 Ch ng t ch y u g m: Phi u xu t kho, phi u nh p kho, hoá đ n giá tr gia t ng
(GTGT), hoá đ n bán hƠng v n chuy n th ng, th kho, biên b n ki m kê hƠng hoá, hoá

đ n kiêm phi u xu t kho, phi u xu t kho kiêm v n chuy n n i b ầ
 K toán chi ti t thƠnh ph m tiêu th đ c th c hi n kho thƠnh ph m vƠ phòng
k toán, đ c liên h m t thi t v i nhau. B i v y, doanh nghi p ph i l a ch n nh ng
ph ng pháp h ch toán chi ti t phù h p v i yêu c u vƠ trình đ c a đ i ng k toán
trong doanh nghi p. Tu theo đ c đi m riêng c a mình mƠ doanh nghi p có th áp d ng
m t trong ba ph ng pháp sau: th song song, s đ i chi u luơn chuy n, s s d .
 K ătoánăt ngăh păthƠnhăph m tiêuăth
K toán t ng h p lƠ vi c s d ng các tƠi kho n k toán đ ph n ánh, ki m tra vƠ
giám sát các đ i t ng h ch toán k toán các n i dung kinh t d ng t ng quát.
 TƠi kho n s d ng (theo quy t đ nh 48/2006/Q -BTC, ngƠy 14/09/2006):
Trong k toán t ng h p thƠnh ph m tiêu th ng

i ta s d ng các tƠi kho n ch

y u:
TK 155 ậ Thành ph m.
TK 157 ậ Thành ph m g i bán
Tk 632 ậ Giá v n hàng bán
K t c u c a các tƠi kho n nƠy nh sau:
 TK 155 - Thành ph m: TƠi kho n nƠy đ c s d ng đ ph n ánh giá tr
hi n có vƠ tình hình bi n đ ng c a các lo i thƠnh ph m nh p, xu t qua kho trong
doanh nghi p.

8

Thang Long University Library


N

TK 155 ậ ThƠnhăph m

+ Giá tr th c t thƠnh ph m t n kho đ u k
+ Tr giá th c t thƠnh ph m nh p kho
+ Tr giá thƠnh ph m th a phát hi n khi
ki m kê
+ Ghi nh n giá tr th c t thƠnh ph m

cu i k (ph

+ Tr giá th c t
+ Tr giá thƠnh
khi ki m kê
+ Tr giá th c t
k t chuy n (ph

Có
thƠnh ph m xu t kho
ph m thi u phát hi n
thƠnh ph m t n đ u k
ng pháp KKDK)

ng pháp KK K)

SDCK: Tr giá th c t thƠnh ph m t n kho

 TK157 ậ Hàng g i bán: Dùng đ theo dõi giá tr s n ph m mƠ doanh nghi p bán
theo ph ng th c giao đ i lý, g i bán vƠ chuy n th ng. ThƠnh ph m trên tƠi kho n nƠy
v n thu c quy n s h u c a doanh nghi p. K toán ph i m s chi ti t theo dõi t ng lo i
thƠnh ph m đƣ cung c p cho t ng khách hƠng, c s nh n đ i lý.

N

TK 157 - HƠngăg iăđiăbán

Có

- Tr giá v n s n ph m g i bán;

- Tr giá v n s n ph m đƣ cung c p
đ c xác đ nh lƠ đƣ bán;
- K t chuy n tr giá s n v n ph m g i bán - Tr giá v n s n ph m đƣ g i đi b
ch a đ c xác đ nh lƠ tiêu th cu i k khách hƠng tr l i;
(KK K)
- K t chuy n giá tr v n s n ph m g i
bán ch a đ c xác đ nh lƠ tiêu th
đ u k (KK K)
SDCK: Tr giá s n ph m đƣ cung c p ch a
đ c xác đ nh lƠ đƣ tiêu th trong k
 TK 632 - Giáăv năhƠngăbán: Ph n ánh tr giá v n c a thƠnh ph m th c bán
trong k .
N

TƠiăkho n 632 ậ Giáăv năhƠngăbán:

Có

- Tr giá v n c a s n ph m đƣ xu t bán - K t chuy n giá v n c a hƠng đƣ bán
trong k ;
nh ng b tr l i
- Tr giá v n s n ph m t n đ u k

chuy n (KK K)

k t - K t chuy n tr giá v n c a hƠng đƣ
xu t bán vƠo bên N tƠi kho n 911
- K t chuy n giá v n s n ph m t n
cu i k (KK K)

9


 Trình t k toán t ng h p m t s nghi p v ch y u v giá v n thƠnh ph m tiêu
th
 Tr ng h p doanh nghi p ápăd ngăph ngăphápăKK Kăđ k toánăthƠnhă
ph mătiêuăth (S ăđ 1.1)
S ăđ 1.1. S ăđ k toánăthƠnhăph mătheoăph ngăphápăki măkêăđ nh k
TK 155, 157

TK 632

K t chuy n hàng t n đ u k

TK155, 157

K t chuy n s n
ph m ch a bán
cu i k

TK 631

TK 911

Nh p bán s n ph m hoàn
thành t i k k toán

K t chuy n giá
v n s n ph m
th c bán

 Tr ng h p doanh nghi p k toánăhƠngăt năkhoătheoăph
th ngăxuyên

ngăphápăkêăkhaiă

Ph ng pháp kê khai th ng xuyên lƠ ph ng pháp theo dõi, ph n ánh liên t c,
th ng xuyên, có h th ng tình hình nh p, xu t, t n kho v t t hƠng hoá thƠnh ph m
trên s k toán.
Vi c xác đ nh giá tr thƠnh ph m xu t kho đ c c n c vƠo các ch ng t xu t
kho. Tuy quá trình h ch toán ph c t p nh ng ph ng pháp nƠy ph n ánh chính xác giá
tr thƠnh ph m sau m i l n nh p, xu t kho, đ m b o cơn đ i v m t giá tr vƠ hi n v t.
Các nghi p v chính c a ph
(S đ 1.2):

ng pháp nƠy có th đ

c khái quát qua s đ sau

10

Thang Long University Library

S ăđ 1.2. S ăđ k toán giáăv n thƠnhăph m tiêuăth theoăph
khaiăth ngăxuyên
TK 154

TK 155

TK 632

Gia công, thuê
ngoƠi gia công, ch

Xu t kho thƠnh ph m
đ bán, tr l ng,

bi n nh p kho

bi u t ng

TK 911

TK 157

Xu t kho thƠnh ph m
HƠng g i
g i bán
bán đƣ
tiêu th

TK 338(1)

ngăphápăkêă

K t chuy n
giá v n đ
xác đ nh k t
qu

TK 221,
222,128

ThƠnh ph m
th a ch x

Góp v n, đ u t

lý
TK 138(1)
ThƠnh ph m
thi u ch x lý

X lý
hƠng
thi u

TK 155, 157

ThƠnh ph m đƣ
bán b t ch i

ThƠnh ph m hoƠn thƠnh không nh p kho
mƠ giao bán th ng cho khách ho c g i đi
bán ngay
1.2.2. K toán doanh thu tiêu th s n ph m
1.2.2.1. N i dung k toán ếoanh thu tiêu th s n ph m
Doanh thu bán hƠng vƠ cung c p d ch v đ c xác đ nh theo giá tr h p lý c a
các kho n đƣ thu đ c ti n, ho c s thu đ c ti n t các giao d ch vƠ nghi p v phát
sinh doanh thu nh bán s n ph m, hƠng hoá, b t đ ng s n đ u t , cung c p d ch v cho
khách hƠng bao g m c các kho n ph thu vƠ phí thu thêm ngoƠi giá bán (n u có).
11


Tr ng h p doanh nghi p có doanh thu bán hƠng vƠ cung c p d ch v b ng ngo i
t thì ph i quy đ i ngo i t ra
ng Vi t Nam ho c đ n v ti n t chính th c s d ng
trong k toán theo t giá giao d ch th c t phát sinh ho c t giao d ch bình quơn trên
th tr ng ngo i t liên ngơn hƠng do Ngơn hƠng NhƠ n c Vi t Nam công b t i th i
đi m phát sinh nghi p v kinh t .
Doanh thu bán hƠng vƠ cung c p d ch v thu n mƠ doanh nghi p th c hi n đ c
trong k k toán có th th p h n doanh thu bán hƠng vƠ cung c p d ch v ghi nh n ban
đ u do các nguyên nhơn: Doanh nghi p chi t kh u th ng m i, gi m giá hƠng đƣ bán
cho khách hƠng ho c hƠng đƣ bán b tr l i (do không đ m b o đi u ki n v quy cách,
ph m ch t ghi trong h p đ ng kinh t ), vƠ doanh nghi p ph i n p thu tiêu th đ c bi t
ho c thu xu t kh u, thu GTGT theo ph ng pháp tr c ti p đ c tính trên doanh thu
bán hƠng vƠ cung c p d ch v th c t mƠ doanh nghi p đƣ th c hi n trong m t k k
toán.
TƠi kho n 511 “Doanh thu bán hƠng vƠ cung c p d ch v ” ch ph n ánh doanh
thu c a kh i l ng s n ph m, hƠng hoá, b t đ ng s n đ u t đƣ bán, d ch v đƣ cung
c p đ c xác đ nh lƠ tiêu th trong k không phơn bi t doanh thu đƣ thu ti n hay s thu
đ c ti n.

i v i s n ph m, hƠng hoá, d ch v thu c đ i t ng ch u thu GTGT tính theo
ph ng pháp kh u tr , doanh thu bán hƠng vƠ cung c p d ch v lƠ giá bán ch a có
thu GTGT.
i v i s n ph m, hƠng hoá, d ch v không thu c đ i t ng ch u thu GTGT,
ho c thu c đ i t ng ch u thu GTGT tính theo ph ng pháp tr c ti p thì doanh thu
bán hƠng vƠ cung c p d ch v lƠ t ng giá thanh toán.
i v i s n ph m, hƠng hoá, d ch v thu c đ i t ng ch u thu tiêu th đ c bi t,
ho c thu xu t kh u thì doanh thu bán hƠng vƠ cung c p d ch v lƠ t ng giá thanh toán
(Bao g m c thu tiêu th đ c bi t, ho c thu xu t kh u).
Nh ng doanh nghi p nh n gia công v t t , hƠng hoá thì ch ph n ánh vƠo doanh
thu bán hƠng vƠ cung c p d ch v s ti n gia công th c t đ c h ng, không bao g m
giá tr v t t , hƠng hoá nh n gia công.
i v i hƠng hoá nh n bán đ i lý, ký g i theo ph ng th c bán đúng giá h ng
hoa h ng thì h ch toán vƠo doanh thu bán hƠng vƠ cung c p d ch v ph n hoa h ng
bán hƠng mƠ doanh nghi p đ c h ng.
Tr ng h p bán hƠng theo ph ng th c tr ch m, tr góp thì doanh nghi p ghi
nh n doanh thu bán hƠng theo giá bán tr ngay vƠ ghi nh n vƠo doanh thu ch a th c
hi n v ph n lƣi tính trên kho n ph i tr nh ng tr ch m phù h p v i th i đi m ghi
nh n doanh thu đ c xác đ nh.
12

Thang Long University Library


TƠi kho n 511 ph n ánh c ph n doanh thu bán hƠng hoá, s n ph m vƠ cung c p
d ch v cho Công ty m , Công ty con trong cùng t p đoƠn. TƠi kho n 511 ph i đ c
k toán chi ti t ph n doanh thu bán hƠng vƠ cung c p d ch v cho Công ty m , Công ty
con đ ph c v l p báo cáo tƠi chính h p nh t c a t p đoƠn.
Nh ng s n ph m, hƠng hoá đ c xác đ nh lƠ đƣ bán nh ng vì lý do v ch t
l ng, v qui cách k thu tầ ng i mua t ch i thanh toán, g i tr l i ng i bán ho c

yêu c u gi m giá vƠ đ c doanh nghi p ch p thu n, ho c ng i mua mua hƠng v i
kh i l ng l n đ c chi t kh u th ng m i thì các kho n gi m tr doanh thu bán hƠng
nƠy đ c theo dõi riêng bi t trên TƠi kho n 521 ậ “Các kho n gi m tr doanh thu”,
cu i k k t chuy n vƠo TK 511 đ tính doanh thu thu n.
Tr ng h p trong k doanh nghi p đƣ vi t hoá đ n bán hƠng vƠ đƣ thu ti n bán
hƠng nh ng đ n cu i k v n ch a giao hƠng cho ng i mua hƠng, thì tr giá s hƠng
nƠy không đ c coi lƠ đƣ bán trong k vƠ không đ c ghi vƠo TƠi kho n 511 “Doanh
thu bán hƠng vƠ cung c p d ch v ” mƠ ch h ch toán vƠo bên Có TƠi kho n 131 “Ph i
thu c a khách hƠng” v kho n ti n đƣ thu c a khách hƠng. Khi th c hi n giao hƠng cho
ng i mua s h ch toán vƠo TƠi kho n 511 “Doanh thu bán hƠng vƠ cung c p d ch v ”
v tr giá hƠng đƣ giao, đƣ thu tr c ti n bán hƠng, phù h p v i các đi u ki n ghi nh n
doanh thu.
Không h ch toán vƠo TƠi kho n 511 các tr ng h p sau:
+ Tr giá hƠng hoá, v t t , bán thƠnh ph m xu t giao cho bên ngoƠi gia công ch
bi n.
+ Tr giá s n ph m, hƠng hoá, d ch v cung c p gi a Công ty, T ng Công ty v i
các đ n v h ch toán ph thu c.
+ Tr giá s n ph m, hƠng hoá vƠ d ch v cung c p cho nhau gi a T ng Công ty
v i các đ n v thƠnh viên.
+ Tr giá s n ph m, hƠng hoá đang g i bán, d ch v hoƠn thƠnh đƣ cung c p cho
khách hƠng nh ng ch a đ c xác đ nh lƠ đƣ bán.
+ Tr giá hƠng g i bán theo ph ng th c g i bán đ i lý, ký g i (Ch a đ c xác
đ nh lƠ đƣ bán).
+ Doanh thu ho t đ ng tƠi chính vƠ các kho n thu nh p khác không đ c coi lƠ
doanh thu bán hƠng vƠ cung c p d ch v .
1.2.2.2. Yêu c u c a công tác qu n lý tiêu th thành ph m
Xu t phát t nh ng đ c đi m c a thƠnh ph m vƠ quá trình tiêu th thƠnh ph m
đòi h i trong công tác qu n lý ph i đ t ra nh ng yêu c u nh t đ nh. Nghi p v tiêu th
s n ph m liên quan đ n nhi u đ i t ng khách hƠng khách nhau, t t ng ph ng th c
tiêu th đ n t ng cách th c thanh toán, t ng lo i s n ph m nh t đ nh. B i v y, qu n lý

ph i bám sát nh ng yêu c u sau:
13


N m b t, theo dõi ch t ch t ng ph ng th c tiêu th , t ng th th c thanh toán,
t ng khách hƠng, t ng lo i hƠng hoá tiêu th , đôn đ c thanh toán, thu h i đ y đ , k p
th i ti n bán hƠng.
Tính toán, xác đ nh đúng k t qu t ng lo i ho t đ ng c a doanh nghi p. Th c
hi n đ y đ ngh a v đ i v i NhƠ n c theo quy đ nh.
1.2.2.3. Ch ng t và tài kho n k toán
Theo quy t đ nh 48/2006/Q -BTC ngƠy 14/09/2006 ậ “Ch đ k toán doanh nghi p
nh vƠ v a”
 Ch ngăt ăk ătoán
Khi phát sinh các nghi p v bán hƠng vƠ thanh toán ti n hƠng v i ng i mua
ph i có ch ng t phù h p đ ph n ánh chính xác, k p th i tình hình tiêu th vƠ thanh
toán, đ ng th i lƠm c s pháp lý đ ghi s .
Doanh nghi p ph i đ a ra trình t luơn chuy n ch ng t , ki m tra vƠ ghi chép s
m t cách phù h p, đ ng th i ch ng t ph i đ c l u tr m t cách khoa h c vƠ an
toƠn. Sau đơy lƠ m t s ch ng t th ng dùng:


Hoá đ n (GTGT).



Phi u xu t kho kiêm v n chuy n n i b .



Phi u xu t kho hƠng g i bán đ i lý.



B ng kê thanh toán hƠng đ i lý ký g i.



Th qu y hƠng.



B ng kê nh n hƠng thanh toán hƠng ngƠy



B ng kê hoá đ n bán l hƠng hoá.

 TƠi kho n s d ng
 TƠi kho n 511- Doanh thu bán hƠng vƠ cung c p d ch v : Ph n ánh doanh
thu bán hƠng vƠ cung c p d ch v c a doanh nghi p trong m t k k toán.
TƠi kho n 511 không có s d vƠ đ

c chi ti t thƠnh 4 tƠi kho n c p hai:

 TK 5111- Doanh thu bán hàng hóa: Ph n ánh doanh thu vƠ doanh thu thu n
c a kh i l ng hƠng hóa đƣ đ c xác đ nh lƠ đƣ bán trong m t k k toán c a
doanh nghi p. TƠi kho n nƠy ch y u dùng cho các ngƠnh kinh doanh hƠng
hóa, v t t , l ng th c,ầ
 TK 5112- Doanh thu bán các thành ph m (chi ti t thỀo yêu c u qu n lý):
Ph n ánh doanh thu vƠ doanh thu thu n c a kh i l ng s n ph m (ThƠnh

ph m, bán thƠnh ph m) đƣ đ c xác đ nh lƠ đƣ bán trong m t k k toán c a
doanh nghi p.
14

Thang Long University Library


 TK 5113- Doanh thu cung c p d ch v : Ph n ánh doanh thu vƠ doanh thu
thu n c a kh i l ng d ch v đƣ hoƠn thƠnh, đƣ cung c p cho khách hƠng vƠ
đƣ đ c xác đ nh lƠ đƣ bán trong m t k k toán.
 TK 5118- Doanh thu khác: TƠi kho n nƠy dùng đ ph n ánh v doanh thu v
cho thuê ho t đ ng nh ng bán, thanh lý b t đ ng s n đ u t , các kho n tr
c p, tr giá c a nhƠ n c,ầ
Doanh nghi p tu đ c đi m kinh doanh đ s d ng tƠi kho n phù h p.
N

TK 511 ậ DoanhăthuăbánăhƠngăvƠăcungăc p d ch v

Có

- Thu GTGT (đ i v i các c s kinh doanh - Doanh thu s n ph m, hƠng hóa, d ch
v th c hi n trong k .
n p thu theo ph ng pháp tr c ti p);
- Thu TT B, thu xu t kh u;
- K t chuy n các kho n gi m tr doanh thu
(hƠng bán b tr l i, gi m giá hƠng bán,
chi t kh u th ng m i);
- K t chuy n doanh thu thu n vƠo TƠi
kho n 911 ậ Xác đ nh k t qu kinh doanh.

 TƠiăkho n 521 ậ Cácăkho n gi m tr doanh thu: TƠi kho n nƠy dùng đ ph n
ánh toƠn b s ti n gi m tr cho ng i mua đ c tính gi m tr vƠo doanh thu ho t
đ ng kinh doanh.
TƠi kho n 521 không có s d vƠ đ c chi ti t thƠnh các tƠi kho n:
 TK 5211 – Chi t kh u th ng m i”: TƠi kho n nƠy dùng đ ph n ánh kho n
chi t kh u th ng m i mƠ doanh nghi p đƣ gi m tr , ho c đƣ thanh toán cho ng i
mua hƠng đƣ mua v i kh i l ng l n theo th a thu n v chi t kh u th ng m i đƣ ghi
trên h p đ ng kinh t mua bán ho c các cam k t mua, bán hƠng.
 TK 5212 – “Hàng bán b tr l i”: TƠi kho n nƠy dùng đ ph n ánh giá tr c a
s s n ph m b khách hƠng tr l i do các nguyên nhơn: vi ph m cam k t, vi ph m h p
đ ng kinh t , hƠng b kém, m t ph m ch t, không đúng ch ng lo i quy cách. Giá tr
hƠng bán b tr l i ph n ánh trên tƠi kho n nƠy s đi u ch nh doanh thu bán hƠng th c
t th c hi n trong k kinh doanh đ tính doanh thu thu n c a kh i l ng s n ph m đƣ
bán ra trong k báo cáo.
 TK 5213 – “Gi m giá hàng bán”: TƠi kho n nƠy ph n ánh kho n gi m giá
hƠng bán th c t phát sinh vƠ vi c x lý kho n gi m giá hƠng bán trong k k toán.
15


Gi m giá hƠng bán lƠ kho n gi m tr cho ng i mua do s n ph m, hƠng hóa kém, m t
ph m ch t hay không đúng quy cách theo quy đ nh trong h p đ ng kinh t .
TK kho n 521 ậ Cácăkho n gi m tr doanh thu

N

Có

- Các kho n gi m giá hƠng bán đƣ ch p - K t chuy n sang TK 511 “Doanh
thu bán hƠng vƠ cung c p d ch v ”.
thu n cho ng i mua hƠng;

- Tr giá hƠng bán b tr l i đƣ tr ti n cho
ng i mua ho c tính tr vƠo n ph i thu c a
khách hƠng;
- S chi t kh u th ng m i đƣ ch p nh n
thanh toán cho khách hƠng.

1.2.2.4. Ph ng pháp k toán
 TH1: K toánădoanhăthuăbánăhƠngătrongătr ng h păbánătr gópăVATăkh u
tr
S ăđ 1.3. K toánăbánăhƠngătr góp
TK 911

TK 511

Doanh thu tính theo
giá bán thu ti n m t
l n

K t chuy n Doanh thu thu n

K t
chuy n
DT ho t
đ ng tƠi
chính

TK 111, 112

S ti n đƣ
thu c a

khách hƠng

TK 3331

Thu GTGT đ u
ra
TK 515

TK 3387

nh kì
phơn b ti n
lƣi tr góp

Lƣi tr
góp

T ng s
ti n còn
ph i thu

16

Thang Long University Library


 TH2: K toánădoanhăthuăbánăhƠng trong doanh nghi păápăd ng VAT kh u
tr , doanh thu thanhătoánă1ăl n
S ăđ 1.4. S ăđ k toánădoanhăthuăbánăhƠngătrongădoanhănghi păápăd ng
VAT kh u tr ,ădoanhăthuăthanhătoánă1ăl n

TK 911

TK 511, 512

K/c doanh thu thu n

TK 111, 112
Doanh thu thu ti n 1 l n

TK 131
Doanh thu bán
ch u ho c giao
theo ti n ng

TK 521

PS
gi m
tr

K t chuy n các
kho n gi m tr
doanh thu

Thu ti n nh n
ng tr c c a
khách hàng

TK 3331
VAT

gi m
VAT ph i n p

 TH3: K toánădoanhăthuăbánăhƠngătrongăđi u ki năápăd ng VAT tr c ti p
ho căkhôngăápăd ng VAT
i v i các doanh nghi p tính thu GTGT theo ph ng pháp tr c ti p thì ph ng
pháp h ch toán nghi p v bán hƠng t ng t nh doanh nghi p tính thu GTGT theo
ph ng pháp kh u tr . Nh ng đơy có s khác bi t lƠ doanh thu bán hƠng vƠ cung
c p d ch v lƠ doanh thu bao g m c thu GTGT đ u ra ph i n p. S thu đ u ra ph i
n p đ c h ch toán nh m t kho n gi m tr doanh thu vƠ đ c ghi bút toán vƠo cu i
k nh sau:
N TK 511-Doanh thu bán hƠng vƠ cung c p d ch v
Có TK 3331-Thu GTGT đ u ra ph i n p

17


 TH4: K toánă doanhă thuă bánă hƠngă trongă ph ngă th că bánă đ iă lỦ,ă kỦă g i
(T iăđ năv giao ậ nh năđ iălỦ)
S ăđ 1.5. Ph ngăphápăbánăhƠngăquaăđ iălỦă(Bênănh năđ iălỦ)

K t chuy n
doanh thu

Ti n bán hƠng tr cho
bên giao đ i lý

Doanh thu hoa
h ng đ i lý

Ti n hƠng ph i tr cho bên giao
L sau khi tr hoa h ng

Thu GTGT
đ u ra
TK 003
Nh n hƠng

Thanh toán s hƠng
đƣ bán ho c tr l i

SD: xxx
S ăđ 1.6. Ph
TK 911

ngăphápăbánăhƠngăquaăđ iălỦă(Bênăgiaoăđ iălỦ)
TK 511

K t chuy n
DTT

TK 111, 112, 131
Doanh thu ch a
thu GTGT

TK 6421

Hoa h ng
L

TK 3331
TK 521
GTGT
đ u ra

K t chuy n
các kho n
gi m tr
DT

GTGT
đ u vƠo

Các kho n gi m tr DT
K t chuy n Chi phí bán hƠng

18

Thang Long University Library

TK 133


 TH5: K toánădoanhăthuăbánăhƠngăn i b :
 Tr l ng, th ng cho nh n viên b ng s n ph m


Khi xu t kho s n ph m thanh toán, ghi:
N TK 632: Tr giá v n hƠng xu t
Có TK 154, 155, 156, 152ầ



Ph n ánh doanh thu (tính theo giá thanh toán), ghi:
N TK 334: Giá thanh toán cho công nhơn viên
Có TK 512: Giá thanh toán không có thu GTGT
Có TK 3331: S thu GTGT ph i n p

 Dùng s n ph m bi u t ng cán b công nhơn viên (bù đ p b ng qu phúc l i c a
Công ty), ghi:
N TK 431: Tính theo t ng giá thanh toán
Có TK 512: Doanh thu n i b
Có TK 3331
 Dùng bi u t ng, ph c v s n xu t kinh doanh ch ng h n khuy n m i qu ng cáo h i
ngh khách hƠng, k toán ghi:
N TK 627,641,642
Có TK 512: Doanh thu n i b (Giá bán không có thu GTGT)
 N u dùng ph c v cho s n xu t kinh doanh hay ti p t c ch bi n, k toán ghi:
N TK 627, 641, 642
Có TK 512
 TH6: K toánăcácăkho n chi t kh uăth ngăm i,ăhƠngăbánăb tr l iăvƠăgi m
giáăhƠngăbán:
S ăđ 1.7. K toánăcácăkho n gi m tr doanh thu
TK 5211, 5212, 5213

TK 111, 112, 131
Các kho n gi m tr
doanh thu

K t chuy n các kho n

gi m tr doanh thu

TK 3331
Thu GTGT
ph i n p

19

TK 511


1.3. K toánăxácăđ nh k t qu (X KQ)ătiêuăth s n ph mătrongăcácădoanhănghi p
s n xu t
1.3.1. K toán chi phí qu n lý kinh doanh
Theo quy t đ nh 48/2006/Q -BTC ngƠy 14/09/2006 c a B TƠi chính quy đ nh
v ch đ k toán doanh nghi p nh vƠ v a thì chi phí qu n lý kinh doanh bao g m:
Chi phí bán hƠng vƠ chi phí qu n lý doanh nghi p:
Chi phí bán hàng lƠ toƠn b chi phí th c t phát sinh trong quá trình tiêu th s n
ph m, hƠng hóa, d ch v nh chi phí giao hƠng, giao d ch, b o hƠnh s n ph m, hƠng
hóa, hoa h ng bán hƠng, l ng nhơn viên bán hƠng vƠ các chi phí g n li n v i kho b o
qu n s n ph m hƠng, hƠng hóa, kh u hao tƠi s n c đ nh trong ho t đ ng bán hƠngầ
Chi phí qu n lý ếoanh nghi p lƠ nh ng chi phí hƠnh chính vƠ chi phí qu n lý
chung c a doanh nghi p bao g m các chi phí v l ng nhơn viên b ph n qu n lý
doanh nghi p, b o hi m xƣ h i, b o hi m y t , kinh phí công đoƠn, b o hi m th t
nghi p c a nhơn viên qu n lý doanh nghi p, chi phí v t li u v n phòng, công c lao
đ ng, kh u hao TSC dùng trong qu n lý doanh nghi p, thu nhƠ đ t, thu môn bƠi,
kho n l p d phòng n ph i thu khó đòi, d phòng ph i tr , chi phí d ch v mua ngoƠi,
chi phí b ng ti n khác.
TƠi kho n 642 đ c m s chi ti t theo dõi t ng n i dung chi phí. Tùy theo đ c
đi m kinh doanh, yêu c u qu n lý c a t ng đ n v , TK642 có th m chi ti t cho t ng

lo i chi phí nh : chi phí bán hƠng, chi phí qu n lý doanh nghi p, trong t ng lo i chi
phí đ c theo dõi chi ti t theo t ng n i dung chi phí nh sau:
ChiăphíăbánăhƠng g m:
- Chi phí nhơn viên: lƠ các kho n ph i tr cho nhơn viên bán hƠng, nhơn viên
đóng gói, v n chuy n, b o qu n s n ph mầ B o hi m y t , b o hi m xƣ h i, kinh phí
công đoƠn, b o hi m th t nghi pầ
- Chi phí v t li u bao bì: lƠ các kho n chi phí v t li u, bao bì xu t dùng cho vi c
b o qu n, tiêu th s n ph m nh chi phí v t li u đóng gói s n ph m, chi phí v t li u,
nhiên li u dùng cho b o qu n, b c vác, v n chuy n s n ph m, trong quá trình tiêu th ,
v t li u dùng cho s a ch a TSC , b o qu n s n ph m c a doanh nghi p.
- Chi phí d ng c , đ dùng: lƠ các chi phí v công c , d ng c ph c v cho quá trình
tiêu th s n ph m nh d ng c đo l ng, ph ng ti n tính toán, ph ng ti n lƠm vi cầ
- Chi phí kh u hao TSC : lƠ các chi phí kh u hao TSC
b ph n b o qu n,
bán hƠng nh : nhƠ kho, c a hƠng, b n bƣi, ph ng ti n b c d , v n chuy n, ph ng
ti n tính toán, đo l ng, ki m nghi m ch t l ngầ
- Chi phí d phòng: lƠ kho n d phòng ph i tr v b o hƠnh s n ph m đƣ đ c
bán trong k .
- Chi phí d ch v mua ngoƠi: lƠ các chi phí d ch v mua ngoƠi ph c v cho bán
hƠng nh thuê ngoƠi s a ch a TSC , ti n thuê kho, thuê bƣi, ti n thuê b c vác, v n
chuy n hƠng hóa tiêu th , ti n tr hoa h ng cho đ i lý bán hƠngầ
20

Thang Long University Library


- Chi phí b ng ti n khác: lƠ các chi phí phát sinh trong khơu bán hƠng ngoƠi các
chi phí k trên nh chi phí ti p khách b ph n bán hƠng, chi phí gi i thi u s n ph m,
qu ng cáo, chƠo hƠng, h i ngh khách hƠng.
Chiăphíăqu nălỦădoanhănghi p g m:

- Chi phí nhơn viên qu n lý: lƠ các kho n ph i tr v l ng, b o hi m xƣ h i, b o
hi m y t , kinh phí công đoƠn, b o hi m th t nghi p c a Ban giám đ c, nhơn viên qu n
lý các phòng ban c a doanh nghi p.
- Chi phí v t li u qu n lý: lƠ các chi phí v t li u xu t dùng cho công tác qu n lý
doanh nghi p nh gi y, bút, m cầv t li u s d ng cho s a ch a TSC , công c ,
d ng c ầ
- Chi phí đ dùng v n phòng: lƠ các chi phí công c , d ng c , đ dùng v n phòng
dùng cho công tác qu n lý.
- Chi phí kh u hao TSC : lƠ các chi phí kh u hao TSC dùng chung cho doanh
nghi p nh nhƠ c a lƠm vi c c a các phòng ban, kho, v t ki n trúc, ph ng ti n truy n
d n, máy móc thi t b dùng trên v n phòngầ
- Thu , phí vƠ l phí: lƠ các chi phí v thu , phí vƠ l phí (nh : thu môn bƠi, thu
nhƠ đ t,ầ vƠ các kho n phí, l phí khác).
- Chi phí d phòng: lƠ kho n d phòng n ph i thu khó đòi, d phòng cho các
h p đ ng có r i ro l nầ tính vƠo chi phí qu n lý doanh nghi p.
- Chi phí d ch v mua ngoƠi: lƠ các chi phí d ch v mua ngoƠi ph c v cho v n
phòng doanh nghi p, các kho n chi mua vƠ s d ng các tƠi li u k thu t, b ng sáng ch
phát minh, gi y phép chuy n giao công ngh , nhƣn hi u th ng m iầ(không thu c
TSC ) đ c tính theo ph ng pháp phơn b d n vƠo chi phí qu n lý doanh nghi p.
- Chi phí b ng ti n khác: lƠ các chi phí khác thu c qu n lý chung c a doanh
nghi p, ngoƠi các chi phí k trên nh : chi phí h i ngh ti p khách, công tác phí, tƠu xe,
kho n chi cho lao đ ng n ầ
TƠi kho n s d ng: TK 642 ậ Chiăphíăqu nălỦăkinhădoanh.ăTrong đó:
 TK 6421 “Chi phí bán hƠng”
 TK 6422 “Chi phí qu n lý doanh nghi p”
N

TƠiăkho n 642

Có

- Chi phí bán hƠng, chi phí qu n lý doanh - K t chuy n chi phí qu n lý kinh
doanh vƠo TK 911 “Xác đ nh k t qu
nghi p th c t phát sinh trong k .
kinh doanh”
- S d phòng ph i thu khó đòi, d phòng
- HoƠn nh p d phòng ph i thu khó
ph i tr (Chênh l ch gi a s d phòng ph i
đòi, d phòng ph i tr (Chênh l ch
l p k nƠy l n h n s d phòng đƣ l p k gi a s d phòng ph i l p k nƠy nh
tr c ch a s d ng h t)
h n s d phòng đƣ l p k tr c ch a
s d ng h t)

21


TK 111, 112, 331

S ăđ 1.8. K toán chi phí qu n lỦ kinh doanh
TK 6421, 6422
TK 111, 112, 1388

CP d ch v mua ngoƠi vƠ
CP b ng ti n khác

Các kho n gi m tr
chi phí QLKD

TK 133

Thu GTGT đ u vƠo
TK 152, 153
CP nguyên li u, CCDC
TK 214

TK 911

CP kh u hao TSC ph c v
b ph n BH, QL

K t chuy n CPQLKD

TK 334, 338, 352, 335
Ti n l ng vƠ các kho n trích
theo l ng nhơn viên BH, QL
TK 333
Thu , phí vƠ l phí ghi CPQLDN

TK 1592
Trích l p d phòng
n ph i thu khó đòi
HoƠn nh p d phòng
1.3.2. K toán xác đ nh k t qu tiêu th s n ph m
 TK 911 ậ Xác đ nh k t qu kinh doanh: TƠi kho n nƠy dùng đ xác đ nh vƠ ph n
ánh k t qu ho t đ ng kinh doanh vƠ các ho t đ ng khác c a doanh nghi p trong m t k
k toán n m.
22

Thang Long University Library

TƠiăkho n 911 ậ Xác đ nh k t qu kinh doanh

N

Có

- Tr giá v n c a s n ph m, hƠng hóa, d ch - Doanh thu thu n v s s n ph m,
v đƣ bán ra trong k
hƠng hóa, d ch v bán ra trong k ;
- Chi phí qu n lý doanh nghi p, chi phí tƠi - Doanh thu ho t đ ng tƠi chính, các
chính, chi phí thu TNDN, chi phí khác;
kho n thu nh p khác vƠ kho n ghi
gi m chi phí thu TNDN;
- K t chuy n lƣi sang TK 421

- K t chuy n l

S ăđ 1.9. K toánăxácăđ nh k t qu bánăhƠng
TK632

TK642

K/c giá v n hƠng bán

TK511, 512

TK911

K/c doanh thu bán hƠng thu n

TK521

K/c chi phí qu n lý kinh
doanh

K/c các kho n
gi m tr DT

1.4. K toánătiêuăth vƠăX KQătiêuăth trong h th ng s k toánăt iăcácădoanhă
nghi p s n xu t
h ch toán nghi p v thƠnh ph m vƠ tiêu th thƠnh ph m k toán s d ng s
k toán có liên quan đ n toƠn b quá trình tiêu th , t khơu ki m kê đ i chi u s l ng
thƠnh ph m nh p, t n kho, giá thƠnh thƠnh ph m nh p kho, giá bán thƠnh ph m xu t
kho, t p h p thu giá tr gia t ng đ u ra ph i n p cho nhƠ n c, đ n tình hình thanh
toán c a khách hƠng v i đ n v . Vì v y, đ thu n ti n cho công tác qu n lý, k toán
tiêu th s d ng các s t ng h p vƠ s chi ti t có liên quan đ n toƠn b quá trình tiêu
th . S l ng s k toán tu thu c vƠo yêu c u qu n lý vƠ vi c áp d ng hình th c t
ch c k toán c a t ng đ n v .
N u doanh nghi p ch năápăd ngăhìnhăth c s Nh tăkỦăchung thì:
K toán theo hình th c Nh t ký chung t c lƠ: T t c các nghi p v kinh t phát
sinh đƣ đ c ghi nh n vƠo s nh t ký chung d a trên các ch ng t k toán: hóa đ n,
phi u thu, phi u chiầ Sau đó c n c vƠo nh ng s li u đƣ ghi trên s Nh t ký chung,
k toán vƠo s cái cho t ng đ i t ng k toán theo trình t th i gian.
23




u đi m:


D th c hi n, m u s đ n gi n, thu n ti n cho phơn công lao đ ng k toán.

 Có th th c hi n đ i chi u, ki m tra v s li u k toán cho t ng đ i t
toán m i th i đi m.


ng k

K p th i cung c p thông tin cho nhƠ qu n lý.


c dùng ph bi n. Thu n ti n cho vi c ng d ng tin h c vƠ s d ng máy
vi tính trong công tác k toán.
 Nh c đi m: L ng ghi chép t ng đ i nhi u nên hình th c ghi s nƠy th
đ c áp d ng cho các Doanh nghi p s d ng máy vi tính trong công tác k toán.

ng

Hìnhă1.1. Trìnhăt ghi s k toánătheoăhìnhăth c Nh tăkỦăchung

Ch ng t k toán
(Hóa đ n, phi u xu t khoầ)

S nh t ký đ c bi t

S nh t ký chung

S k toán chi ti t
TK 155, 157, 511,

521, 632, 642, 911ầ

S Cái TK 155, 157,
511, 632, 642, 911

B ng cơn đ i s phát sinh

BỄOăCỄOăTẨIăCHệNH
Chú thích
Ghi hƠng ngƠy
Ghi cu i k
i chi u ki m tra

24

Thang Long University Library

B ng t ng h p
chi ti t


CH
NGă2.
TH C TR NG K TOỄNăTIểUăTH VẨăXỄCă NH K T QU
TIểUăTH S N PH M T I CỌNGăTY C PH N AFOLI
2.1. Kháiăquátăchungăv Côngăty C ph n AFOLI
2.1.1. Quá trình hình thành và phát tri n
Gi i thi u khái quát v Công ty C ph n AFOLI
Tên Công ty: Công ty C ph n AFOLI
Giám đ c: BƠ Nghiêm Th Hiên

L nh v c kinh doanh: L nh v c ho t đ ng chính lƠ s n xu t các s n ph m ph n
m m tin h c
Qui mô Công ty: T ng s công nhơn viên lƠ 49 ng
qu n lí
a ch : Ngõ 48,

i, trong đó có 5 nhơn viên

ng chùa Nhơn M , Nhơn M , M

ình, T Liêm, HN.

Mƣ s thu : 0104610842
V n đi u l c a Công ty: 7.000.000.000 đ ng.
Loa hình doanh nghi p:
AFOLI lƠ m t Công ty C ph n.
 V n đi u l đ

c chia thƠnh nhi u ph n b ng nhau g i lƠ C ph n;

 C đông có th lƠ t ch c, cá nhơn; s l
ch s l ng t i đa;

ng c đông t i thi u lƠ ba vƠ không h n

 C đông ch ch u trách nhi m v các kho n n vƠ ngh a v tƠi s n khác c a doanh
nghi p trong ph m vi s v n đƣ góp vƠo doanh nghi p.
 C đông có quy n t do chuy n nh

ng c ph n c a mình cho ng

i khác.

Quá trình hình thành và phát tri n c a Công ty C ph n AFOLI
CTCP AFOLI (sau đơy đ c vi t t t lƠ Công ty) đ c thƠnh l p vƠo n m 2008,
có tr s chính t i ngõ 48,
ng chùa Nhơn M , Nhơn M , M ình, T Liêm, HN.
 Giai đo n t 2008 ậ 2011:
N m 2008, Công ty thƠnh l p vƠ b c đ u nh n lƠm gia công các ph n m m tin
h c đ n gi n, ng d ng cho các doanh nghi p v a vƠ nh . D n d n, Công ty th s c
vƠ ti n t i s n xu t các ph n m m ph c t p h n, tính ng d ng cao vƠ r ng rƣi h n.
M c dù giai đo n nƠy, Công ty đƣ g p nhi u khó kh n do lƠ m t doanh nghi p còn
non tr , trong khi đó, nhi u doanh nghi p đƣ kh ng đ nh đ c th ng hi u c a mình
trên th tr ng trong n c c ng nh
n c ngoƠi. Song nh có chi n l c kinh doanh
25