Bài thuyết trình nguyên tắc điều trị gãy xương phạm mặt khớp

Hội thảo AO, Việt Nam 2009

Nguyên tắc ñiều trị:
gãy xương phạm mặt khớp
Bác sĩ Saw Aik
Khoa Chấn thương Chỉnh hình,
Bệnh Viện ðại Học Y Khoa Malaya,
Malaysia


Dàn bài
sụn khớp là gì
ñịnh nghĩa và phân loại
ñánh giá
các nguyên tắc ñiều trị
các biến chứng lâu dài
tóm tắt


A. Sụn khớp là gì
Sụn khớp:
•
•

ñàn hồi
mềm dẻo, không có mạch máu

Thành phần cấu tạo:
•
•
•

•

các tế bào sụn
proteoglycan
collagen tuýp II
nước

Vai trò:
•
•
•

phân bố lực ñồng ñều
tạo mặt khớp không ma sát
hấp thu lực sang chấn


B. ðịnh nghĩa và Phân loại
Loại B

ðường gãy lan ñến mặt khớp
Phân loại theo AO :
ðoạn gãy : 1 và 3
Loại gãy : B và C

Loại C


ðánh giá
X quang thông thường :

Khớp bản lề ñơn giản : Khớp
cổ chân

CT scan :
Khớp ổ bi : Khớp háng
Khớp phức tạp: khớp dưới
sên


C. Nguyên tắc ñiều trị
Nắn hoàn hảo/ Mổ nắn trực tiếp
Vững tuyệt ñối/Không can xương
Ghi nhớ:
- bất

ñộng lâu dài
- mổ nắn kết hợp xương + bất ñộng
- kéo + vận ñộng sớm
- mổ nắn kết hợp xương + vận ñộng sớm

: Cứng khớp
: Cứng khớp
: Kết quả tốt
: Kết quả tốt nhất


(1) nắn
Nguyên tắc nắn:
hầu như luôn luôn phải mở bao khớp
nắn trực tiếp, không chấp nhận cấp kênh

mặt khớp
nên lấy bỏ các mảnh sụn rời
tránh trì hoãn, dù gãy kín hay gãy hở


(2) Kết hợp xương
• Vững tuyệt ñối
• Kết hợp xương với vít:
- vặn chìm ñầu vít
- kết hợp xương ngoài mặt khớp
- 2 vít nhỏ tốt hơn 1 vít lớn

• Mổ nắn kết hợp xương
ñược chỉ ñịnh cả cho gãy
xương hở


Sau mổ

Một năm


(3) Vận ñộng
Vận ñộng sớm:
- Duy trì tầm vận ñộng bình thường của khớp
- Hỗ trợ sự tuần hoàn của dịch khớp
- Cung cấp dưỡng chất cho các tế bào sụn

Không cho phép mặt khớp chịu tải

Gãy nát mặt khớp
Khung cố ñịnh ngoài dạng vòng
- cho phép khớp vận ñộng
- là dụng cụ kết hợp xương chính thức
- ñòi hỏi phẫu thuật viên có tay nghề
kỹ thuật

Khung cố ñịnh ngoài băng qua
khớp
- nhanh và dễ
- là dụng cụ kết hợp xương tạm thời
nguy cơ gây cứng khớp




Các biến chứng lâu dài
Liên quan ñiều trị:
- thiếu vận ñộng: cứng khớp
-không nắn hoàn hảo mặt khớp: thoái hóa khớp
về sau

Liên quan dụng cụ kết hợp xương:
- kim loại cộm dưới da
- hạn chế tầm vận ñộng của khớp



R

L


Phẫu thuật cứu vớt khi khớp thoái hóa
Hàn khớp
Không ñau
Khớp vững

Thay khớp
Nguy cơ nhiễm trùng
Tỉ lệ lỏng dụng cụ cao ở bệnh nhân trẻ


Tóm tắt
Các yêu cầu ñể có kết quả tốt :
Mổ nắn khớp hoàn hảo như giải phẫu trước gãy
Kết hợp xương vững tuyệt ñối
Tập khớp vận ñộng sớm trong phạm vi an toàn

Nếu không ñạt ñược mục tiêu vận ñộng
khớp, nên ưu tiên chọn chi không ñau và
vững hơn là tình trạng khớp lỏng lẻo,
không vững.