phân tích hoạt động tín dụng cá nhân tại ngân hàng đông á chi nhánh bạc liêu, pgd lý tự trọng

TRƯỜNG ĐẠI HỌC CẦN THƠ
KHOA KINH TẾ - QUẢN TRỊ KINH DOANH

LÊ QUỐC VINH

PHÂN TÍCH HOẠT ĐỘNG TÍN DỤNG
CÁ NHÂN TẠI NGÂN HÀNG ĐÔNG Á
CHI NHÁNH BẠC LIÊU,
PGD LÝ TỰ TRỌNG

LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC
Ngành: Tài chính – ngân hàng
Mã số ngành: 52340201

Tháng 08 - 2014

i


TRƯỜNG ĐẠI HỌC CẦN THƠ
KHOA KINH TẾ - QUẢN TRỊ KINH DOANH
LÊ QUỐC VINH
MSSV: 4114486

PHÂN TÍCH HOẠT ĐỘNG TÍN DỤNG
CÁ NHÂN TẠI NGÂN HÀNG ĐÔNG Á
CHI NHÁNH BẠC LIÊU,
PGD LÝ TỰ TRỌNG

LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC
NGÀNH: TÀI CHÍNH – NGÂN HÀNG

Mã số ngành: 52340201

CÁN BỘ HƯỚNG DẪN
KHƯU THỊ PHƯƠNG ĐÔNG

Tháng 08 - 2014

ii


LỜI CẢM TẠ
Trong suốt thời gian học tập tại trường Đại học Cần Thơ, với sự giảng dạy
tận tình của quý thầy cô Khoa Kinh tế & Quản trị kinh doanh, em đã tiếp thu
được rất nhiều kiến thức quý báu. Em xin chân thành cảm ơn quý thầy cô và nhất
là cô Khưu Thị Phương Đông, là người đã trực tiếp hướng dẫn, chỉ bảo em trong
suốt thời gian em thực hiện đề tài tốt nghiệp này.
Em xin cảm ơn các anh, chị tại ngân hàng Đông Á Bạc Liêu, PGD Lý Tự
Trọng đã tạo điều kiện và giúp đỡ để em hồn thành luận văn này.
Vì sự hạn chế của vốn kiến thức và cả thời gian thực hiện nên luận văn
khơng thể tránh khỏi những thiếu sót. Em rất mong được sự đóng góp của thầy cơ
và Ngân hàng để luận văn này được hoàn thiện hơn.
Sau cùng em xin kính chúc q thầy cơ, cùng các cô chú, Anh Chị trong
Ngân hàng lời chúc sức khỏe và thành đạt. Chúc Ngân hàng ngày càng phát triển
vững mạnh!

Cần Thơ, ngày

tháng 12 năm 2014

Người thực hiện

Lê Quốc Vinh

iii


TRANG CAM KẾT
Tôi xin cam kết luận văn này được hồn thành dựa trên các kết quả nghiên
cứu của tơi và các kết quả nghiên cứu này chưa được dùng cho bất cứ luận văn
cùng cấp nào khác.
Cần Thơ, ngày

tháng 12 năm 2014

Người thực hiện

Lê Quốc Vinh

iv


NHẬN XÉT CỦA CƠ QUAN THỰC TẬP

...................................................................................................................
...................................................................................................................
...................................................................................................................
...................................................................................................................
...................................................................................................................
...................................................................................................................
...................................................................................................................

...................................................................................................................
...................................................................................................................
...................................................................................................................
...................................................................................................................
...................................................................................................................
...................................................................................................................
...................................................................................................................
...................................................................................................................
Bạc Liêu, ngày… tháng 12 năm 2014
Thủ trưởng đơn vị
(ký tên và đóng dấu)

v


NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN HƯỚNG DẪN

...................................................................................................................
...................................................................................................................
...................................................................................................................
...................................................................................................................
...................................................................................................................
...................................................................................................................
...................................................................................................................
...................................................................................................................
...................................................................................................................
...................................................................................................................
...................................................................................................................
...................................................................................................................
...................................................................................................................

...................................................................................................................
...................................................................................................................
Ngày .... tháng 12 năm 2014
Giáo viên hướng dẫn

vi


NHÂN XÉT CỦA GIÁO VIÊN PHẢN BIỆN
...................................................................................................................
...................................................................................................................
...................................................................................................................
...................................................................................................................
...................................................................................................................
...................................................................................................................
...................................................................................................................
...................................................................................................................
...................................................................................................................
...................................................................................................................
...................................................................................................................
...................................................................................................................
...................................................................................................................
...................................................................................................................
...................................................................................................................
Ngày .... tháng 12 năm 2014
Giáo viên phản biện

vii

MỤC LỤC
Trang

CHƯƠNG 1: GIỚI THIỆU CHUNG............................................................................1
1.1 ĐẶT VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU ...............................................................................1
1.2 MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU ....................................................................................2
1.2.1 Mục tiêu chung .......................................................................................................2
1.2.2 Mục tiêu cụ thể .......................................................................................................2
1.3 PHẠM VI NGHIÊN CỨU .......................................................................................2
1.3.1 Không gian nghiên cứu .........................................................................................2
1.3.2 Thời gian nghiên cứu .............................................................................................2
1.3.3 Đối tượng nghiên cứu ............................................................................................3
CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU................4
2.1 PHƯƠNG PHÁP LUẬN ..........................................................................................4
2.1.1 Khái niệm ................................................................................................................4
2.1.2 Chức năng của tín dụng .........................................................................................4
2.1.3 Vai trị của tín dụng ...............................................................................................6
2.1.5 Lý thuyết liên quan đến hoạt động tín dụng .......................................................9
2.1.6 Các chỉ tiêu đánh giá hoạt động tín dụng cá nhân .......................................... 12
2.1.7 Các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả hoạt động tín dụng ......................................... 12
2.1.8 Rủi ro tín dụng..................................................................................................... 14
2.2 PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU........................................................................ 17
2.2.1 Phương pháp thu thập số liệu ............................................................................ 17
2.2.2 Phương pháp phân tích số liệu .......................................................................... 17
CHƯƠNG 3: TỔNG QUAN VỀ NGÂN HÀNG TMCP ĐÔNG Á CHI NHÁNH
BẠC LIÊU, PGD LÝ TỰ TRỌNG............................................................................ 19
3.1 GIỚI THIỆU TỔNG QUAN VỀ NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN
ĐÔNG Á CHI NHÁNH BẠC LIÊU .......................................................................... 19
3.1.1 Lịch sử hình thành............................................................................................... 19
3.1.2 Sơ đồ tổ chức ....................................................................................................... 22

3.1.3 Chức năng và nhiệm vụ của các bộ phận ......................................................... 23
3.2 GIỚI THIỆU SƠ LƯỢC VỀ NGÂN HÀNG TMCP ĐÔNG Á CN BẠC
LIÊU, PGD LÝ TỰ TRỌNG ...................................................................................... 29
3.2.1 Lịch sử hình thành và cơ cấu tổ chức ............................................................... 29
3.2.2 Kết quả hoạt động kinh doanh từ 2011-06/2014............................................. 30
3.2.3 Tình hình nguồn vốn huy động của Ngân hàng TMCP Đông Á CN Bạc
Liêu, PGD Lý Tự Trọng từ năm 2011 đến 06/2014 ................................................. 34
CHƯƠNG 4: PHÂN TÍCH HOẠT ĐỘNG TÍN DỤNG CÁ NHÂN TẠI NGÂN
HÀNG ĐƠNG Á CHI NHÁNH BẠC LIÊU, PGD LÝ TỰ TRỌNG ................... 38
viii


4.1 PHÂN TÍCH HOẠT ĐỘNG TÍN DỤNG CÁ NHÂN TẠI NGÂN HÀNG
ĐÔNG Á CHI NHÁNH BẠC LIÊU, PGD LÝ TỰ TRỌNG TRONG 3 NĂM TỪ
2011-2013 ...................................................................................................................... 38
4.1.1 Doanh số cho vay ................................................................................................ 38
4.1.2 Doanh số thu nợ .................................................................................................. 44
4.1.3 Dư nợ cá nhân...................................................................................................... 49
4.1.4 Nợ xấu .................................................................................................................. 53
4.2 PHÂN TÍCH HOẠT ĐỘNG TÍN DỤNG CÁ NHÂN TẠI NGÂN HÀNG
ĐƠNG Á CHI NHÁNH BẠC LIÊU, PGD LÝ TỰ TRỌNG 6 THÁNG ĐẦU
2014 ................................................................................................................................ 54
4.2.1 Doanh số cho vay ................................................................................................ 54
4.2.2 Doanh số thu nợ .................................................................................................. 57
4.2.3 Doanh số dư nợ ................................................................................................... 59
4.2.4 Nợ xấu .................................................................................................................. 61
4.3 ĐÁNH GIÁ HOẠT ĐỘNG TÍN DỤNG CÁ NHÂN THÔNG QUA CÁC CHỈ
TIÊU ............................................................................................................................... 62
CHƯƠNG 5: MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO HOẠT ĐỘNG TÍN DỤNG
CÁ NHÂN TẠI NGÂN HÀNG ĐÔNG Á CHI NHÁNH BẠC LIÊU, PGD LÝ

TỰ TRỌNG................................................................................................................... 65
5.1 THUẬN LỢI VÀ KHÓ KHĂN ........................................................................... 65
5.1.2 Thuận lợi .............................................................................................................. 65
5.1.2 Khó khăn .............................................................................................................. 66
5.2 GIẢI PHÁP ............................................................................................................. 66
5.2.1 Giải pháp trong hoạt động cho vay ................................................................... 67
5.2.2 Giải pháp trong công tác thu nợ và theo dõi .................................................... 67
5.2.3 Giải pháp nâng cao chất lượng chuyên môn.................................................... 68
5.2.4 Giải pháp nâng cao năng lực cạnh tranh .......................................................... 69
CHƯƠNG 6: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ............................................................ 70
6.1 KẾT LUẬN ............................................................................................................. 70
6.2 KIẾN NGHỊ ............................................................................................................ 71
6.2.1 Kiến nghị với ngân hàng Nhà nước: ................................................................. 71
6.2.2 Kiến nghị với Ngân hàng Đông Á chi nhánh Bạc Liêu ................................. 71
6.2.3 Kiến nghị với Ngân hàng hội sở ....................................................................... 72
TÀI LIỆU THAM KHẢO ......................................................................................... 73

ix


DANH SÁCH BẢNG
Trang

Bảng 3.1 Kết quả hoạt động kinh doanh từ 2011- 2013 .................................. 31
Bảng 3.2 Kết quả hoạt động kinh doanh 6T/2013 và 6T/2014 ....................... 33
Bảng 3.3 Nguồn vốn huy động từ 2011-2013 ................................................... 35
Bảng 3.4 Nguồn vốn huy động 6T/2013 và 6T/2014....................................... 37
Bảng 4.1 Doanh số cho vay theo thời hạn từ 2011-2013................................. 39
Bảng 4.2 Doanh số cho vay theo mục đích vay từ 2011-2013 ...................... 41
Bảng 4.3 Doanh số cho vay theo hình thức đảm bảo từ 2011-2013 ............. 43

Bảng 4.4 Doanh số thu nợ theo thời hạn vay từ 2011-2013........................... 45
Bảng 4.5 Doanh số thu nợ theo mục đích vay từ 2011-2013......................... 47
Bảng 4.6 Doanh số thu nợ theo hình thức đảm bảo từ 2011-2013 ................. 48
Bảng 4.7 Doanh số dư nợ cá nhân theo thời hạn vay từ 2011-2013 .............. 50
Bảng 4.8 Doanh số dư nợ cá nhân theo mục đích vay từ 2011-2013 ........... 51
Bảng 4.9 Doanh số dư nợ cá nhân theo hình thức đảm bảo từ 2011-2013 .. 52
Bảng 4.10 Doanh số cho vay theo thời hạn 6T/2013 va 6T/2014 ................. 55
Bảng 4.11 Doanh số cho vay theo mục đích vay 6T/2013 và 6T/2014 ........ 55
Bảng 4.12 Doanh số cho vay theo hình thức đảm bảo 6T/2013 và 6T/2014
................................................................................................................................. 56
Bảng 4.13 Doanh số thu nợ theo thời hạn vay 6T/2013 và 6T/2014 ............. 57
Bảng 4.14 Doanh số thu nợ theo mục đích vay 6T/2013 và 6T/2014........... 58
Bảng 4.15 Doanh số thu nợ theo hình thức đảm bảo 6T/2013 và 6T/2014.. 58
Bảng 4.16 Doanh số dư nợ cá nhân theo thời hạn vay 6T/2013 và 6T/2014
................................................................................................................................. 59
Bảng 4.17 Doanh số dư nợ cá nhân theo mục đích 6T/2013 và 6T/2014 .... 60
Bảng 4.18 Doanh số dư nợ cá nhân theo hình thức đảm bảo 6T/2013
x


và 6T/2014 ............................................................................................................ 61
Bảng 4.19 Các chỉ tiêu đánh giá hoạt động tín dụng cá nhân trong các năm từ
2011- 6t/2014 ........................................................................................................ 62

xi


DANH SÁCH HÌNH
Trang

Hình 3.1 Sơ đồ tổ chức của ngân hàng Đơng Á chi nhánh Bạc Liêu............. 22
Hình 3.2 Cơ cấu tổ chức của PGD Lý Tự Trọng ............................................. 30

xii


DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT
BP

:

Bộ phận

CBCNV

:

Cán bộ - công nhân viên

CN

:

Chi nhánh

DAB

:

Ngân hàng Đơng Á

ĐVT

:

Đơn vị tính

HĐKD

:

Hoạt động kinh doanh

KHCN

:

Khách hàng cá nhân

KHDN

:

Khách hàng doanh nghiệp

KKH

:

Không kỳ hạn

KQ

:

Kết quả

LN

:

Lợi nhuận

NH

:

Ngân hàng

NHNN

:

Ngân hàng Nhà nước Việt Nam

NHTM

:

Ngân hàng thương mại

PGD

:

Phòng giao dịch

SXKD

:

Sản xuất kinh doanh

TDCN

:

Tín dụng cá nhân

TMCP

:

Thương mại cổ phần

TSĐB

:

Tài sản đảm bảo

VND

:

Việt Nam đồng

xiii


CHƯƠNG 1
GIỚI THIỆU CHUNG
1.1 ĐẶT VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU
Trong nền kinh tế hội nhập hiện nay, đất nước ta đang có những bước chuyển
mình đáng tự hào về nhiều mặt từ kinh tế, văn hóa, xã hội, an ninh quốc
phịng…cuộc sống của người dân ngày càng được nâng cao. Để có được những
thành tựu to lớn đó, thì ngồi chính sách của nhà nước, sự góp phần của các thành
phần kinh tế, phải kể đến sự tham gia của ngành ngân hàng, một ngành có vị trí
đặc biệt vơ cùng quan trọng trong nền kinh tế.
Cũng giống như các tổ chức kinh tế khác, mục đích hoạt động chủ yếu của
ngân hàng là lợi nhuận. Tuy nhiên, ngân hàng là một tổ chức đặc biệt chuyên kinh
doanh tiền tệ, nó cung cấp vốn cho nền kinh tế, là cầu nối giữa bên thừa vốn và
bên thiếu vốn thông qua hoạt động huy động vốn và tín dụng. Trong đó, tín dụng
đóng vai trị quan trọng, nguồn thu từ hoạt động này chiếm từ 50-70% lợi nhuận
của ngân hàng. Trong những năm gần đây, khi mà nền kinh tế nước ta đang trong
giai đoạn khủng hoảng, các doanh nghiệp, các tổ chức đa phần đều làm ăn thua lỗ
và thất bại, dẫn đến khó khăn cho hoạt động tín dụng của các ngân hàng. Từ đầu
năm đến nay, theo nhận định của Vụ ngân hàng (ngân hàng nhà nước Việt Nam),
mục tiêu tăng trưởng tín dụng của tồn hệ thống chỉ mới đạt chưa tới 50% kế
hoạch đã đề ra. Nhận thấy được khó khăn trong việc đưa sản phẩm tín dụng đến

với các doanh nghiệp, tổ chức trong giai đoạn này, nhiều ngân hàng đã chuyển
hướng tiếp cận sang một đối tượng mới, đó là nhóm khách hàng cá nhân. Họ là
những người có thu nhập ổn định, có nhu cầu chi tiêu và tiếp cận các sản phẩm
tín dụng của ngân hàng tương đối cao.
Nắm bắt được xu thế đó, đồng thời trong thời kì cạnh tranh gay gắt giữa các
ngân hàng như hiện nay, các ngân hàng luôn chú trọng phát triển và cải thiện kết
quả hoạt động tín dụng cá nhân, và ngân hàng Đơng Á chi nhánh Bạc Liêu, PGD
Lý Tự Trọng cũng không ngoại lệ.
Là một trong những ngân hàng hàng đầu trong việc phát triển các sản phẩm
dịch vụ, ngân hàng Đông Á chi nhánh Bạc Liêu, PGD Lý Tự Trọng luôn đi tiên
phong trong việc cải thiện hoạt động tín dụng để có thể phục vụ ngày càng tốt
hơn cho khách hàng, giữ vững vị trí và sức cạnh tranh của mình trên thị trường.
Nằm ở trung tâm thành phố Bạc Liêu với vị trí thuận lợi, ngân hàng Đơng Á chi
1


nhánh Bạc Liêu, PGD Lý Tự Trọng có nhiều lợi thế trong hoạt động tín dụng cá
nhân.
Chính vì những lý do trên, em chọn đề tài: “ Phân tích hoạt động tín dụng cá
nhân tại ngân hàng Đơng Á Chi nhánh Bạc Liêu, Phòng Giao Dịch Lý Tự
Trọng “ làm luận văn tốt nghiệp của mình.
1.2 MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU
1.2.1 Mục tiêu chung
Phân tích hoạt động tín dụng cá nhân tại Ngân hàng thương mại cổ phần
Đông Á Chi nhánh Bạc Liêu, PGD Lý Tự Trọng trong các năm từ 2011- 06/2014;
từ đó đề ra các giải pháp nhằm mở rộng, nâng cao chất lượng tín dụng cá nhân tại
ngân hàng.
1.2.2 Mục tiêu cụ thể
Dựa vào mục tiêu chung, đề tài đề ra 3 mục tiêu cụ thể như sau:
- Mục tiêu 1: Phân tích thực trạng hoạt động tín dụng cá nhân tại Ngân hàng

thương mại cổ phần Đông Á Chi nhánh Bạc Liêu, PGD Lý Tự Trọng trong các
năm từ 2011- 06/2014.
- Mục tiêu 2: Đánh giá hoạt động tín dụng cá nhân tại Ngân hàng thương mại
cổ phần Đông Á Chi nhánh Bạc Liêu, PGD Lý Tự Trọng trong các năm từ 2011 06/2014 thông qua các chỉ tiêu.
- Mục tiêu 3: Đề xuất 1 số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng tín dụng cá
nhân tại ngân hàng và phục vụ khách hàng ngày một tốt hơn.
1.3 PHẠM VI NGHIÊN CỨU
1.3.1 Không gian nghiên cứu
Đề tại được thực hiện tại Ngân hàng thương mại cổ phần Đông Á Chi
nhánh Bạc Liêu, PGD Lý Tự Trọng.
1.3.2 Thời gian nghiên cứu
- Đề tài sử dụng số liệu thứ cấp được thu thập từ Ngân hàng thương mại cổ
phần Đông Á Chi nhánh Bạc Liêu, PGD Lý Tự Trọng trong các năm từ 201106/2014.
- Đề tài được thực hiện từ 11/8 đến 17/11/2014.

2


1.3.3 Đối tượng nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu của đề tài tập trung đi sâu vào phân tích hoạt động
tín dụng cá nhân tại Ngân hàng thương mại cổ phần Đông Á Chi nhánh Bạc Liêu,
PGD Lý Tự Trọng trong các năm từ 2011- 06/2014.

3


CHƯƠNG 2
CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
2.1 PHƯƠNG PHÁP LUẬN
2.1.1 Khái niệm

Tín dụng là một hoạt động ra đời và phát triển gắn liền với sự tồn tại và
phát triển sản xuất hàng hóa. Tín dụng là một quan hệ kinh tế thể hiện dưới hình
thức vay mượn và có hồn trả. Ngày nay tín dụng được hiểu theo những định
nghĩa sau:
- Định nghĩa 1: Tín dụng là quan hệ kinh tế được biểu hiện dưới hình thái
tiền tệ hay hiện vật, trong đó người đi vay phải trả cho người cho vay cả gốc và
lãi sau một thời gian nhất định.
- Định nghĩa 2: Tín dụng là phạm trù kinh tế, phản ánh quan hệ sử dụng
vốn lẫn nhau giữa các pháp nhân và thể nhân trong nền kinh tế hàng hóa.
- Định nghĩa 3: Tín dụng là một giao dịch giữa hai bên, trong đó một bên
(trái chủ- người cho vay) cấp tiền, hàng hóa, dịch vụ, chứng khoán… dựa vào lời
hứa thanh toán lại trong tương lai của bên kia (thụ trái – người cho vay) (Thái
Văn Đại, 2012).
Như vậy, “tín dụng” được diễn đạt bằng nhiều lời lẽ khác nhau, nhưng
chúng cùng chỉ những hành động thống nhất: hoạt động cho vay và đi vay và
quan hệ này được ràng buộc trên cơ sở pháp luật hiện hành.
* Khách hàng cá nhân:
Khách hàng cá nhân là những người sản xuất tiểu thủ công nghiệp, các nghệ
nhân nổi tiếng có nghề nghiệp truyền thống, kỹ thuật cao, những người kinh
doanh thương mại, dịch vụ lớn, có uy tín ở đơ thị; các HGĐ, chủ trang trại sản
xuất, chế biến, kinh doanh, nuôi trồng mang tính chất sản xuất hàng hố ở nơng
thơn; các cán bộ cơng chức, những người có thu nhập ổn định ở đơ thị.
2.1.2 Chức năng của tín dụng
* Chức năng tập trung và phân phối lại vốn tiền tệ
Tập trung và phân phối lại vốn tiền tệ là hai quá trình thống nhất trong sự
vận hành của hệ thống tín dụng. Sự có mặt của tín dụng được xem như chiếc cầu
nối giữa các nguồn cung cầu về vốn tiền tệ trong nền kinh tế. Thơng qua chức
năng này, tín dụng trực tiếp tham gia điều tiết các nguồn vốn từ cá nhân, các đơn
4

vị kinh tế đến bổ sung kịp thời doanh nghiệp hay cá nhân đang thiếu hụt về vốn.
Nói cách khác:
Ở khâu tập trung, tín dụng là nơi tập hợp nhiều nguồn vốn tạm thời nhàn
rỗi trong xã hội.
Ở khâu phân phối lại tiền tệ, tín dụng là nơi đáp ứng nhu cầu về vốn cho
các doanh nghiệp, các tổ chức kinh tế, cá nhân và chi cả ngân sách.
Dù phân phối cho đối tượng nào thì việc phân phối vốn trên cơ sở có hồn
trả. Sự phân phối vốn qua hệ thống tín dụng chủ yếu phục vụ cho nhu cầu sản
xuất kinh doanh, lưu thơng hàng hóa và dịch vụ.
Trong thực tế chức năng của tín dụng được thể hiện qua hệ thống ngân
hàng và các tổ chức tín dụng. Bên cạnh đó, trong điều kiện kinh tế càng phát
triển, loại hình tín dụng trực tiếp mua bán chịu hàng hóa dựa trên cơ sở phát triển
tín dụng thương mại hoặc các doanh nghiệp và Nhà nước sẽ nhận vốn tín dụng
thơng qua phát hành cổ phiếu, trái phiếu cũng thực hiện chức năng này. Như
vậy, trong điều kiện cơ chế thị trường cùng với việc đa dạng hóa các hình thức
tín dụng thì việc tổ chức phân phối lại tín dụng cũng được phong phú hơn tạo
điều kiện phân phối lại các nguồn vốn linh hoạt và hiệu quả hơn.
* Tiết kiệm tiền mặt và chi phí lưu thơng cho xã hội
Khi tín dụng phát huy được chức năng tập trung và phân phối lại vốn tiền
tệ thì nó góp phần chuyển đổi nguồn vốn nhàn rỗi đang trong trạng thái nằm yên
được đưa vào phục vụ sản xuất kinh doanh, lưu thơng hàng hóa. Như vậy, đồng
tiền phát hành ra được sử dụng một cách có hiệu quả, tức là đồng tiền khơng bị
lãng phí khi chúng ta đã đầu tư về nhân lực và các chi phí khác để in ấn phát
hành. Mặt khác, qua nhiều hình thái sản xuất nó tạo điều kiện cho ra đời nhiều
hình thức chi trả khác thay thế cho tiền như: giấy bạc Ngân hàng, séc.
Tín dụng tạo điều kiện cho ra đời các bút tệ (tiền ghi sổ). Qua thanh tốn
bằng bút tệ hay thanh tốn khơng dùng tiền mặt và thanh toán bù trừ lẫn nhau
trong hệ thống Ngân hàng đã tạo ra tiền. Điều này tiết kiệm được một khối lượng
tiền mặt cần được phát hành và lưu thơng làm giảm được chi phí bảo quản và cất

giữ tiền tệ tại các doanh nghiệp cũng như ngân hàng. Mặt khác, thanh tốn qua
ngân hàng giúp hàng hóa được luân chuyển nhanh chóng giảm được lượng hao
hụt và góp phần tăng vịng quay vốn.
* Phản ánh và kiểm soát các hoạt động kinh tế
5


Nếu các chức năng trên càng phát huy tác dụng thì chức năng này càng thể
hiện rõ ràng. Qua mức vốn huy động và cho vay của các ngân hàng thông qua các
chỉ tiêu như nhu cầu vay vốn của nền kinh tế, khối lượng tiền nhàn rỗi,… sẽ phản
ánh được mức độ phát triển của nền kinh tế. Từ các nghiệp vụ cho vay, bảo lãnh
và cho thuê,… của ngân hàng và các tổ chức tín dụng qua đó có thể kiểm sốt
được hoạt động kinh doanh của các tổ chức kinh tế.
2.1.3 Vai trị của tín dụng
* Tín dụng ngân hàng là công cụ tài trợ vốn hiệu quả cho các doanh nghiệp
Tín dụng ngân hàng đáp ứng nhu cầu linh hoạt về nguồn vốn để duy trì q
trình sản suất kinh doanh liên tục và góp phần đầu tư phát triển kinh tế.
Xét về nhu cầu thực tế cho thấy xuất phát từ đặc điểm luân chuyển và tuần
hồn vốn và sự khơng ăn khớp về thời gian và khối lượng giữa việc mua vật tư
hàng hóa phục vụ cho sản xuất kinh doanh và việc tiêu thụ sản phẩm. Hơn nữa,
đối với những doanh nghiệp sản xuất có tính chất thời vụ cao thì thiếu hụt
nguồn vốn tạm thời càng nhiều. Theo quy luật chung của việc tái sản xuất mở
rộng là không ngừng chỉ trông chờ vào nguồn vốn tiết kiệm và tích lũy được để
đầu tư là khơng thực tế, do đó cần phải vay vốn để đầu tư. Nhờ có hoạt động tín
dụng mà doanh nghiệp có thể kịp thời nắm bắt được cơ hội trong hoạt động
kinh doanh.
* Tín dụng ngân hàng là công cụ nhà nước nhằm điều tiết khối lượng tiền tệ
lưu thông trong nền kinh tế
Nền kinh tế cần một lượng tiền vừa đủ, nó khơng được phép vượt cũng như
khan hiếm tiền tệ. Vì các khuynh hướng đều dẫn đến tình trạng lạm phát hay

giảm phát gây ảnh hưởng xấu đến nền kinh tế.
Do vậy, mục tiêu của chính sách tiền tệ quốc gia là kiểm soạt được lượng
cung tiền tệ sao cho phù hợp với chính sách ổn định giá cả và đạt được sự tăng
trưởng kinh tế lành mạnh. Trong cơ chế thị trường, một chính sách xác định
lượng cung ứng tiền cho nền kinh tế theo tín hiệu thị trường: tốc độ tăng trưởng
kinh tế, lạm phát, giá cả, thất nghiệp, lãi suất đã được Ngân hàng Nhà nước thực
chi thông qua hàng loạt các cơng cụ như: dự trữ bắt buộc, chính sách chiết khấu,
kiểm sốt tín dụng chọn lọc, chính sách lãi suất, chính sách ngoại hối,…và rõ
ràng là tín dụng là một cơng cụ có ý nghĩa to lớn trong việc điều tiết khối lượng
tiền tệ cung ứng này.

6


* Tín dụng ngân hàng thỏa mãn nhu cầu tiết kiệm và mở rộng đầu tư của nền
kinh tế
Khi thực hiện chức năng huy động vốn vai trò của ngân hàng là huy động tiền
tạm thời nhàn rỗi trong xã hội hình thành nên nguồn vốn phục và cho nền kinh
tế và đồng thời thỏa mãn được nhu cầu gửi tiền tiết kiệm của người dân.
* Tín dụng ngân hàng là hoạt động đảm bảo kết quả hoạt động kinh doanh và
hiệu quả kinh tế của ngân hàng
Nói đến kinh doanh tiền tệ hay “bn tiền” thì chức năng chủ yếu có tác dụng
trong hoạt động của ngân hàng là tín dụng. Trong các khoản mục thuộc tài sản
có của ngân hàng thì nghiệp vụ tín dụng chiếm tỷ trọng rất lớn (gần 70%) và đây
là nghiệp vụ sinh lời chủ yếu của ngân hàng. Các doanh nghiệp thuộc lĩnh vực
cơng nghiệp và thương mại vay vốn nhằm mục đích thỏa mản nhu cầu thanh
toán và dự trữ vật tư hàng hóa. Vì vậy, nảy sinh thêm các nghiệp vụ ngân hàng
như: thanh toán, tiền mặt, chiết khấu, đổi tiền,…việc đa dạng hóa các sản phẩm
tín dụng để đáp ứng nhu cầu khơng ngừng nâng cao của khách hàng. Vì thế, tín
dụng đã là hoạt động có vai trị quan trong trong hoạt động của ngân hàng, nó

ảnh hưởng đến kết quả và hiệu quả kinh doanh của ngân hàng.
2.1.4 Các hình thức tín dụng
Căn cứ vào thời hạn tín dụng
Cho vay ngắn hạn: là loại cho vay có thời hạn 12 tháng và được sử dụng vào
các nghiệp vụ thanh toán, để bù đắp sự thiếu hụt vốn lưu động của các doanh
nghiệp và phục vụ các nhu cầu tiêu dùng cá nhân.
Cho vay trung hạn: là loại cho vay có thời hạn trên 12 tháng đến 60 tháng,
cho vay phục vụ nhu cầu mua sắm tài sản cố định, cải tiến đổi mới kỹ thuật, mở
rộng quy mô và xây dựng các cơng trình nhỏ có khả năng thu hồi vốn nhanh.
Cho vay dài hạn: là loại cho vay có thời hạn trên 60 tháng và thường được sử
dụng cung cấp vốn cho xây dựng cơ bản, cải tiến và mở rộng sản xuất có quy
mơ lớn.
Căn cứ vào mức độ tín nhiệm đối với khách hàng
Có hai hình thức là cho vay có đảm bảo và cho vay khơng có đảm bảo tùy
vào mức độ uy tín của khách hàng.
- Cho vay khơng có đảm bảo: là loại cho vay phát ra phải khơng có tài
sản tương đương thế mà chỉ dựa vào tín chấp, nghĩa là chỉ dựa vào uy tín của
7


bản thân khách hàng. Loại hình này thường được áp dụng đối với những khách
hàng truyền thống, có quan hệ lâu dài và sòng phẳng với ngân hàng, khách hàng
này phải có tình hình tài chính lành mạnh và có uy tín đối với ngân hàng như trả
nợ đầy đủ, đúng hạn cả gốc lẫn lãi, có dự án sản xuất kinh doanh khả thi, có khả
năng hồn trả nợ … mà không cần một nguồn thu nợ thứ hai bổ sung.
- Cho vay có đảm bảo: là loại cho vay phát ra phải có tài sản tương
đương thế chấp bảo đảm cho khoản vay, có các hình thức như: thế chấp, cầm cố,
chiết khấu và bảo lãnh chỉ dựa trên cơ sở các đảm bảo như thế chấp cầm cố hoặc
bảo lãnh của bên thứ ba. Loại cho vay này áp dụng đối với những khách hàng
khơng có uy tín cao đối với ngân hàng.

Căn cứ vào mục đích sử dụng
Căn cứ vào mục đích sử dụng có thể chia thành các loại cho vay như: cho vay bất
động sản, cho vay phục vụ sản xuất kinh doanh công thương nghiệp, cho vay
nông nghiệp, cho vay tiêu dùng.
Cho vay bất động sản: là loại cho vay liên quan đến việc mua sắm và hình
thành bất động sản.
Cho vay phục vụ sản xuất kinh doanh công thương nghiệp: là loại cho vay để
bổ sung vốn lưu động cho các doanh nghiêp trong lĩnh vực công nghiệp, thương
mại và dịch vụ.
Cho vay nông nghiệp: là loại cho vay để trang trải các chi phí sản xuất kinh
như phân bón, thuốc trừ sâu và giống cây trồng,…
Cho vay tiêu dùng: là loại cho vay để đáp ứng nhu cầu tiêu dùng cá nhân như
mua sắm các vật dụng sinh hoạt, trang trải các chi phí phục vụ trong đời sống.
Dựa vào phương thức hồn trả nợ vay
- Cho vay chỉ có một kỳ hạn trả nợ hay còn gọi là cho vay trả nợ một lần
khi đáo hạn.
- Cho vay có nhiều kỳ hạn trả nợ hay cho vay trả góp: là loại cho vay mà
khách hàng phải hoàn trả vốn gốc và lãi theo định kỳ.
- Cho vay trả nợ nhiều lần nhưng khơng có kỳ hạn nợ cụ thể mà tùy khả
năng tài chính của mình để người đi vay có thể trả nợ bất cứ lúc nào.

8


2.1.5 Lý thuyết liên quan đến hoạt động tín dụng
2.1.5.1 Nguyên tắc cho vay
Khi cho vay bao giờ ngân hàng cũng ln kỳ vọng những đồng vốn bỏ ra của
mình sẽ mang lại hiệu quả cho cả người đi vay và chính bản thân ngân hàng.
Chính vì vậy, các ngân hàng bao giờ cũng đặt ra những nguyên tắc để buộc
khách hàng tuân thủ để đảm bảo việc sử dụng vốn đúng theo kế hoạch được thỏa

thuận với ngân hàng dựa trên bản chất tín dụng. Và là cơ sở để quyết định các
món tín dụng được cấp ra cho khách hàng.
Hiện nay ở Việt Nam ngân hàng đặt ra các nguyên tắc sau:
Tiền vay phải được sử dụng đúng mục đích đã thỏa thuận trên hợp đồng tín
dụng. Khi khách hàng đi vay, khách hàng phải lập phương án sử dụng vốn.
Trong suốt quá trình vay, khách hàng phải sử dụng vốn đúng mục đích ghi trên
hợp đồng. Điều này khơng chỉ giúp khách hàng đảm bảo uy tín với ngân hàng
mà cịn giúp ngân hàng có thể giảm thiểu được rủi ro. Trường hợp nếu khách
hàng sử dụng vốn khơng đúng mục đích ngân hàng có quyền thu hồi vốn trước
hạn để tránh rủi ro.
Tiền vay phải được hoàn trả cả gốc và lãi đúng hạn đã thỏa thuận trên hợp
đồng tín dụng. Đây chính nguyên tắc quan trọng quyết định sự tồn tại và phát
triển của ngân hàng. Bởi vì vốn mà ngân hàng sử dụng để cho vay cũng là nguồn
vốn mà ngân hàng đi vay và phải trả lãi. Bất kỳ rủi ro sai hẹn nào từ phía người
đi vay cũng có thể gây ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh của ngân hàng.
Các món vay phải được đảm bảo bằng giá trị tài sản tương đương (trừ trường
hợp cho vay tín chấp). Tức là người đi vay phải thế chấp hay cầm cố tài sản đảm
bảo cho ngân hàng. Giá trị của tài sản đảm bảo phải lớn hơn giá trị của khoản
vay, nhằm đảm bảo việc trả nợ vay của khách hàng. Khi khách hàng mất khả
năng trả nợ ngân hàng có thể thu hồi tài sản đảm bảo để giảm thiểu thiệt hại.
[Điều 6, Quy chế cho vay của tổ chức tín dụng đối với khách hàng ban hành
theo Quyết định số 1627/2001/QĐ-NHNN]
2.1.5.2 Điều kiện cấp tín dụng
Điều kiện cấp tín dụng là những yêu cầu của ngân hàng đối với người đi vay
để làm cơ sở xem xét, ra quyết định cho vay hay không cho vay. Khách hàng
muốn được cấp tín dụng phải có các điều kiện cơ bản sau:

9

- Có năng lực pháp luật dân sự, năng lực hành vi dân sự và chịu trách
nhiệm dân sự theo quy định của pháp luật.
- Mục đích sử dụng vốn vay hợp pháp
- Có khả năng tài chính đảm bảo trả nợ trong thời hạn cam kết.
- Có dự án đầu tư, phương án sản xuất, kinh doanh, dịch vụ khả thi và có
hiệu quả; hoặc là dự án đầu tư, phương án phục vụ đời sống khả thi và phù hợp
với quy định của pháp luật.
- Thực hiện quy định về bảo đảm tiền vay theo quy định của Chính phủ và
hướng dẫn của Ngân hàng Nhà nước Việt nam. [Điều 7, Quy chế cho vay của tổ
chức tín dụng đối với khách hàng ban hành theo Quyết định số 1627/2001/QĐNHNN]
2.1.5.3 Đối tượng cấp tín dụng
Trong nền kinh tế thị trường, đại bộ phận quỹ cho vay tập trung qua ngân
hàng và từ đó đáp ứng nhu cầu vốn bổ sung cho các doanh nghiệp và cá nhân.
Tín dụng ngân hàng không chỉ đáp ứng nhu cầu vốn ngắn hạn để dự trữ vật tư
hàng hóa, trang trải chi phí sản xuất và thanh tốn các khoản nợ mà còm tham
gia cấp vốn cho đầu tư xây dựng cơ bản như xây dựng các xí nghiệp mới, các cơ
sở kinh tế hạ tầng, cải tiến và đổi mới kỹ thuật. Ngồi ra ngân hàng cịn đáp ứng
một phần đáng kể nhu cầu vốn tín dụng tiêu dùng của cá nhân.
2.1.5.4 Thời hạn tín dụng
Thời hạn tín dụng là khoảng thời gian mà người vay được quyền sử dụng vốn
vay. Thời hạn tín dụng được tính từ người vay rút khoản tiền đầu tiên đến khi trả
hết nợ. Được xác định dựa trên chu kỳ sản xuất kinh doanh hoặc thời hạn đầu tư
của dự án vay vốn của người đi vay, ngồi ra cịn phụ thuộc vào khả năng cho
vay và khả năng trả nợ vay của người vay vốn.
Thời hạn tín dụng chung bao gồm: thời hạn giải ngân, thời hạn ân hạn (nếu
có) và thời hạn trả nợ.
2.1.5.5 Hợp đồng tín dụng
Trong giao dịch vốn giữa ngân hàng và người đi vay có nhiều hợp đồng được
ký kết như hợp đồng tín dụng; hợp đồng thế chấp; hợp đồng bảo hiểm; hợp đồng
cầm cố; bảo lãnh… trong đó thì hợp đồng tín dụng là cơ bản và quan trọng là cơ

10


sở pháp lý được thiết lập giữa người đi vay và cho vay. Hợp đồng tín dụng được
định nghĩa như sau:
Hợp đồng tín dụng là hợp đồng kinh tế mang tính chất dân sự, ký kết giữa
ngân hàng với một bên pháp nhân hay thể nhân vay vốn để đầu tư hay sử dụng
vốn cho một mục đích hợp pháp nào đó.
Việc ký kết hợp đồng tín dụng giúp tạo điều kiện cho ngân hàng và người đi
vay thực hiện đúng mục đích của tài trợ chính. Thiết lập cơ sở pháp lý trong
quan hệ tín dụng giữa ngân hàng và khách hàng.
Để đảm bảo được tính pháp lý cần có, hợp đồng tín dụng cần tn theo những
điều kiện sau:
- Các bên ký hợp đồng phải có đủ năng lực pháp lý
- Mục đích ký hợp đồng phải hợp pháp
- Ký hợp đồng trên nguyên tắc tự nguyện.
2.1.5.6 Các phương thức cho vay
Theo quy chế cho vay của Ngân hàng Nhà nước các tổ chức tín dụng được
phép thỏa thuận với khách hàng vay việc áp dụng các phương thức cho vay:
- Cho vay từng lần
- Cho vay theo hạn mức tín dụng
- Cho vay theo hạn mức tín dụng dự phòng
- Cho vay theo dự án
- Cho vay trả góp
- Cho vay thơng qua thẻ phát hành và sử dụng thẻ tín dụng
- Cho vay theo hạn mức thấu chi
- Cho vay hợp vốn

2.1.5.7 Quy trình tín dụng

Khách hàng vay vốn của ngân hàng cần phải thực hiện theo quy trình sau:
- Ngân hàng tiếp nhận hồ sơ vay vốn của khách hàng, tiến hành phân tích
và thẩm định, ra quyết định giải ngân và kết thúc hợp đồng tín dụng.
- Khách hàng lập đề nghị và hồ sơ vay vốn
11


- Phân tích và thẩm định khách hàng để ra quết định cho vay
- Ngân hàng thỏa thuận và ký kết hợp đồng tín dụng với khách hàng
- Giải ngân
- Kiểm tra giám sát
- Thu nợ gốc và lãi
- Thanh lý hợp đồng
2.1.6 Các chỉ tiêu đánh giá hoạt động tín dụng cá nhân
2.1.6.1 Doanh số cho vay
Chỉ tiêu này phản ánh tất cả khoản tín dụng mà ngân hàng đã phát ra cho
khách hàng vay trong một khoảng thời gian nào đó. Bất kể là khoản cho vay đã
thu hồi hay chưa.
2.1.6.1 Doanh số thu nợ
Phản ánh tất cả các món nợ mà ngân hàng đã thu được khi đáo hạn vào một
thời điểm nhất định nào đó.
2.1.6.2 Dư nợ cho vay
Là chỉ tiêu phản ánh tại một thời điểm nào đó ngân hàng hiện cịn số nợ chưa
thu hồi được là bao nhiêu. Được tính bằng cách so sánh hai chỉ tiêu doanh số
cho vay và thu nợ.
Dư nợ đầu năm + Dư nợ cuối năm
Dư nợ bình quân

=

(2.1)
2

Dư nợ bình quân: Là số dư nợ trung bình của ngân hàng trong một năm
Dư nợ cuối kỳ = Doanh số cho vay – Doanh số thu nợ + Dư nợ đầu kỳ
2.1.7 Các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả hoạt động tín dụng
- Tỷ lệ dư nợ trên vốn huy động
Dư nợ
Tỷ lệ dư nợ trên vốn huy động =

x 100%
Vốn huy động

12

(2.2)