CHƯƠNG 3
CÁC PHƯƠNG PHÁP GIẢI MẠCH ĐIỆN TUYẾN TÍNH
Ở CHẾ ĐỘ XÁC LẬP ĐIỀU HÒA
3-1. Ph¬ng ph¸p dßng ®iÖn nh¸nh
Thành lập hệ phương trình dòng điện nhánh:
I1
a
I3
Z3
I4
Z1
Cho biết sức điện động và tổng trở các nhánh.
Tìm dòng điện các nhánh.
E 1
I5
b
Z2
Z4
I 2
E 4
c
- Đặt m ẩn số là dòng điện các nhánh.
Số ẩn số bằng số nhánh
- Lập một hệ phương trình theo 2 định luật
kiếchôp
Số pt bằng số ẩn
+ Sè ph¬ng tr×nh ®éc lËp viết theo ®Þnh luËt kiÕchèp 1 b»ng: n- 1, (n là số nút).
+ Sè ph¬ng tr×nh cßn thiÕu viết theo ®Þnh luËt kiÕchèp 2 b»ng: m - (n -1) = m - n+ 1
Z5
E 5
I1
Ví dụ 1:
a
I3
Z3
I 4
Z1
1
Chọn 2 nút a, b để viết K1
I5
b
Z2
2
I2
E 1
Z5
3
E 4
Chọn 3 vòng để viết K2
I1 − I 2 − I 3 = 0
I 3 − I 4 + I 5 = 0
I Z + I Z = E
1
1
2
2
1
− I 2 Z 2 + I 3 Z 3 + I 4 Z 4 = − E 4
− I 4 Z 4 − I 5 Z 5 = E 4 − E 5
c
Hệ pt dòng điện nhánh
E 5
j
I1
I3
Z3
I5
b
a
I 4
Z1
Ví dụ 2:
Z2
1
I1 − I2 − I3 + J = 0 ⇒
E 4
c
I1 − I2 − I3 = − J
I 3 − I 4 + I 5 = 0
I Z + I Z = E
1
1
3
2
I2
E 1
2
2
Z5
1
− I 2 Z 2 + I 3 Z 3 + I 4 Z 4 = − E 4
− I 4 Z 4 − I 5 Z 5 = E 4 − E 5
j
E 5
Bài tập :
Viết hÖ ph¬ng trình dßng ®iÖn nh¸nh (giả thiết chọn chiều dòng điện các nhánh và chiều đi vòng như
hình vẽ).
Giải:
Mạch điện có hai nút, vậy chỉ lập đợc một phơng
trỡnh theo định luật K , tại nút a ta có:
1
I1 I2 + I3 = 0 (1)
M có hai mắt lới nên lập đợc 2 phơng trỡnh theo K2:
I 1 Z 1 + I 2 Z 2 = E 1
(2)
I 2 Z 2 I 3 Z 3 = E 3 (3)
Cui cựng ta cú h pt dũng in nhỏnh:
I1 I2 + I3 = 0 (1)
Z1 I1 + Z 2 I 2 = E 1 (2)
I = E
Z
I
+
Z
(3)
2
2
3 3
3