Chủ trương của nhà nước phát triển kinh tế Lào

24
lực, sự đoàn kết nhất trí của toàn Đảng, toàn nhân dân các bộ tộc Lào cũng
nh sự đóng góp quan trọng của sức mạnh thời đại. Song, trên thực tế quá
trình phát triển nông nghiệp ở Lào đã bộc lộ những mặt còn hạn chế yếu
kém cần phải nhận thức đúng thực trạng đó, tìm ra những cách thức tháo
gỡ giải quyết.
Từ thực trạng tác động của quá trình phát triển nông nghiệp trong
những năm qua cũng cho thấy, bên cạnh sự tác động tích cực, thuận chiều của
phát triển nông nghiệp đến củng cố quốc phòng, đã đặt ra những điều cần phải
khắc phục nhằm phát huy hơn nữa vai trò của nông nghiệp đối với phát triển
của nền kinh tế đất nớc và sự nghiệp củng cố, nâng cao sức mạnh của nền
quốc phòng toàn dân ở nớc Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào trong điều kiện
đất nớc đổi mới mở cửa và hội nhập kinh tế quốc tế.
3. Trên cơ sở đờng lối chính sách phát triển kinh tế đất nớc của Đảng
nhân dân cách mạng Lào, cần nắm vững và tập trung nỗ lực của cả nớc, của
mọi cấp, mọi ngành thực hiện tốt hệ thống các quan điểm và giải pháp chủ yếu
gắn quá trình phát triển nông nghiệp với củng cố quốc phòng. Hệ thống các
quan điểm và giải pháp chủ yếu này khi đợc thực hiện tốt sẽ thúc đẩy nền
nông nghiệp Lào phát triển nhanh và bền vững, phát huy tốt hơn vai trò của nó
với củng cố quốc phòng; đồng thời cũng cho phép khắc phục đợc những khó
khăn và hạn chế trong quá trình phát triển nông nghiệp và những tác động trái
chiều của quá trình phát triển nông nghiệp đối với củng cố quốc phòng, để cả
hai lĩnh vực kinh tế và quốc phòng cùng nhau phát triển, đáp ứng nhu cầu cả
về kinh tế và quốc phòng; đồng thời quốc phòng là điều kiện, môi trờng để
thực hiện thắng lợi hai nhiệm vụ chiến lợc bảo vệ và xây dựng Tổ quốc Lào
trong giai đoạn mới.
4. Kinh tế nông nghiệp và quốc phòng là những lĩnh vực có nội hàm
rộng và nội dung phong phú, có thể tiếp cận nghiên cứu từ nhiều khía cạnh,
cấp độ. Nội dung mà đề tài luận án đề cập mới chỉ là những vấn đề chủ yếu

và mang tính thời sự nóng hổi của đời sống xã hội Lào hiện nay; đồng thời
cũng mới chỉ là hớng và cấp độ tiếp cận lớn. Dó đó, có nhiều vấn đề cần
đợc tiếp tục nghiên cứu theo hớng cụ thể và sâu hơn. Do những giới hạn
khách quan của phạm vi một đề tài luận án tiến sĩ, cũng nh những khó
khăn của nghiên cứu hiện nay, nên nếu điều kiện cho phép, sau này nếu có
dịp đợc trở lại với đề tài nghiên cứu này ở cấp độ và phạm vi mới, chắc
chắn nhiều vấn đề mà luận án này cha đề cập sẽ đợc khai thác, nghiên cứu
sâu sắc và phong phú hơn.



1
Mở đầu
1. Tính cấp thiết của đề tài
Cộng hoà dân chủ nhân dân Lào là nớc có tiềm năng về nông
nghiệp. Trong sự phát triển của nền kinh tế đất nớc, nông nghiệp giữ vị trí
quan trọng. Đảng và Nhà nớc Lào luôn coi việc phát triển nông nghiệp là
chiến lợc hàng đầu, lấy sự phát triển nông nghiệp gắn chặt với sự phát
triển nông thôn, đồng thời đặc biệt coi phát triển nông nghiệp, nông thôn ở
vùng biên giới, vùng sâu, vùng sa, vùng dân tộc là cơ sở cho việc củng cố
quốc phòng - an ninh đất nớc.
Trong quá trình đổi mới nền kinh tế đất nớc, lĩnh vực nông nghiệp
đã thu đợc những thành tựu quan trọng. Sản xuất nông nghiệp có bớc phát
triển, đời sống của các hộ gia đình nông dân ở các địa bàn nông thôn đợc
cải thiện đáng kể, cơ sở chính trị - xã hội cũng từng bớc đợc xây dựng,
nền quốc phòng đợc củng cố ngày càng vững mạnh.
Tuy nhiên, trong quá trình phát triển nông nghiệp ở Lào còn bộc
lộ nhiều mặt hạn chế: trình độ phát triển của lực lợng sản xuất còn
thấp kém, nền nông nghiệp vẫn chủ yếu mang dấu ấn của kinh tế tự
nhiên, hiệu quả thấp, thị trờng nhỏ hẹp, đời sống nông dân và c dân

nông thôn nhìn chung ở nhiều nơi còn gặp nhiều khó khăn, đói nghèo
vẫn còn chiếm tỷ lệ cao (tính đến năm 2007 cả nớc vẫn còn 22,3%
trong 47 huyện cả nớc thuộc diện nghèo); nhiều vấn đề bức thiết trong
quá trình phát triển cha đợc quan tâm giải quyết thoả đáng. Đi cùng
với sự khó khăn và thấp kém trong lĩnh vực nông nghiệp, sự nghiệp
củng cố quốc phòng ở Lào hiện cũng đang bất cập, đặt ra nhiều vấn đề
cần phải giải quyết.
Để khắc phục tình trạng trên cần phải đi sâu nghiên cứu làm rõ
những vấn đề lý luận và thực tiễn làm cơ sở để xác định những chủ
trơng của Đảng và Nhà nớc Lào trong đẩy mạnh phát triển nông
nghiệp, từng bớc chuyển nền nông nghiệp từ sản xuất nhỏ, lạc hậu lên
nông nghiệp sản xuất hàng hoá lớn. Tạo ra năng suất, chất lợng và hiệu
quả kinh tế ngày càng cao, góp phần đắc lực trong phát triển nền kinh tế
quốc dân. Đồng thời, để làm rõ cơ sở lý luận và thực tiễn về nhận thức
trong kết hợp phát triển nông nghiệp với củng cố quốc phòng, từ đó tạo


2
điều kiện và đáp ứng ngày càng tốt hơn nhu cầu củng cố quốc phòng
trong giai đoạn mới. Xuất phát từ những lý do trên, tác giả đã lựa chọn
vấn đề Sự phát triển nông nghiệp và tác động của nó đối với củng cố
quốc phòng ở Cộng hoà dân chủ nhân dân Lào hiện nay làm đề tài
luận án tiến sỹ chuyên ngành kinh tế chính trị.
2. Mục đích và nhiệm vụ của luận án
Mục đích
Phân tích làm rõ cơ sở lý luận và thực tiễn về sự phát triển nông
nghiệp và tác động của quá trình đó đối với củng cố quốc phòng, trên cơ
sở đó xác định những quan điểm cơ bản và đề xuất giải pháp chủ yếu
nhằm gắn kết sự phát triển kinh tế nông nghiệp với củng cố quốc phòng ở
Cộng hoà dân chủ nhân dân Lào hiện nay.

Nhiệm vụ
- Nghiên cứu những vấn đề lý luận và thực tiễn phát triển nông nghiệp
và sự tác động của quá trình đó đối với củng cố quốc phòng.
- Khảo sát thực tiễn, đánh giá thực trạng sự phát triển nông nghiệp
và thực trạng tác động của sự phát triển nông nghiệp đối với củng cố quốc
phòng ở Cộng hoà dân chủ nhân dân Lào.
- Đề xuất những quan điểm và các giải pháp chủ yếu nhằm gắn
kết quá trình phát triển nông nghiệp với củng cố quốc phòng ở nớc
Lào hiện nay.
3. Đối tợng, phạm vi và phơng pháp nghiên cứu
Đề tài tập trung nghiên cứu sự phát triển nông nghiệp theo nghĩa
rộng (trừ ng nghiệp) và tác động của quá trình đó đối với củng cố quốc
phòng ở Cộng hoà dân chủ nhân dân Lào.
Luận án nghiên cứu sự phát triển nông nghiệp - vấn đề chủ yếu của
quá trình chuyển từ nông nghiệp tự cung, tự cấp sang sản xuất hàng hoá và
tác động của quá trình đó đối với củng cố quốc phòng ở Cộng hoà dân chủ
nhân dân Lào hiện nay.
+ Địa bàn nghiên cứu: thực tiễn trên phạm vi cả nớc.
+ Thời gian nghiên cứu: chủ yếu trong những năm đổi mới (từ
1986 đến nay), đồng thời có xem xét phân tích so sánh và tính đến thời
kỳ trớc đổi mới.


23
Kết luận chơng 3:
Để phát huy những thành tựu đã đạt đợc trong phát triển nông
nghiệp cũng nh kết quả sự tác động thuận chiều của quá trình đó đến
củng cố quốc phòng và khắc phục những khó khăn, hạn chế trong quá
trình phát triển nông nghiệp và hạn chế sự tác động của quá trình đó, đẩy
mạnh kinh tế nông nghiệp phát triển bền vững, góp phần quan trọng

củng cố quốc phòng, cần phải quán triệt sâu sắc 4 quan điểm cơ bản đã
nêu trên vì chúng mang tính chất định hớng phát triển kinh tế nông
nghiệp và củng cố quốc phòng.
Các giải pháp đã đề xuất đều xuất phát từ lý luận và thực tiễn của quá
trình phát triển nông nghiệp cũng nh từ thực trạng tác động của quá trình đó
đến củng cố quốc phòng ở Cộng hoà dân chủ nhân dân Lào. Mỗi giải pháp, đều
mang yếu tố động lực, để thúc đẩy cả hai mặt kinh tế và quốc phòng để khắc
phục những hạn chế và yếu kiếm trong phát triển nông nghiệp cũng nh trong
quá trình tác động của phát triển nông nghiệp đến củng cố quốc phòng.
Kết luận:
1. Nông nghiệp là một ngành sản xuất vật chất quan trọng trong nền
kinh tế quốc dân Lào, có vai trò to lớn đối với sự phát triển kinh tế - xã hội.
Vì vậy, thúc đẩy phát triển nông nghiệp, chuyển từ nông nghiệp tự cấp, tự
túc lên nền nông nghiệp sản xuất hàng hoá lớn, có năng suất, chất lợng và
hiệu quả kinh tế cao là vấn đề quan trọng không những trong nhận thức lý
luận mà còn có ý nghĩa lớn trong thực tiễn phát triển kinh tế - xã hội và
củng cố quốc phòng đối với Cộng hoà dân chủ nhân dân Lào - quốc gia có
tiềm năng về nông nghiệp. Phát triển nông nghiệp Lào phải là quá trình
đa nông nghiệp từ tự cấp, tự túc lên nền nông nghiệp sản xuất hàng hóa
lớn xã hội chủ nghĩa.
Vai trò nông nghiệp không chỉ thể hiện trong phát triển kinh tế và
đời sống xã hội mà nó còn đợc thể hiện rất cụ thể trong góp phần củng cố
quốc phòng. Do đó, việc kết hợp giữa phát triển nông nghiệp với củng cố
quốc phòng phải đợc nhận thức và tổ chức rộng rãi, đặc biệt là khâu quy
hoạch tổng thể ở cấp vĩ mô, các cơ quan chức năng và quần chúng dân c
nhất là nông dân nông thôn, để nông nghiệp góp phần đắc lực trong xây
dựng và củng cố nền quốc phòng toàn dân ở Lào vững mạnh.
2. Thực hiện các chủ trơng, chính sách của Đảng và Nhà nớc để
thúc đẩy nông nghiệp phát triển theo hớng sản xuất hàng hoá trong
những năm qua đã thu đợc những thành tựu quan trọng là do có sự nỗi

22
- Tập trung đầu t thích đáng cho nghiên cứu khoa học - công nghệ
phục vụ nông nghiệp cả về nghiên cứu cơ bản và ứng dụng.
- Khuyến khích và ứng dụng tiến bộ kỹ thuật mới vào sản xuất
nông nghiệp theo lĩnh vực u tiên.
Năm là, chính sách kinh tế - xã hội ở nông thôn gồm:
- Thực hiện tốt chơng trình quốc gia về xoá đói giảm nghèo.
- Phát huy và tăng cờng dân chủ ở cơ sở và bảo đảm công bằng xã
hội ở nông thôn.
- Tăng cờng đầu t xây dựng kết cấu hạ tầng xã hội (công trình
nớc sạch, giao thông, điện, trờng học, trạm y tế...).
- Tạo điều kiện để các hộ nông dân có cơ hội tiếp cận nhanh hơn và
rộng hơn với sản xuất hàng hoá và kinh tế thị trờng.
- Nhà nớc có cơ chế, chính sách và chơng trình hỗ trợ nông
nghiệp, nông dân và nông thôn.
Sáu là, chính sách phát triển kinh tế nhiều thành gồm:
- Kinh tế nhà nớc;
- Kinh tế hợp tác của nhân dân;
- Kinh tế hộ nông dân. . .
Bảy là, chính sách huy động nông nghiệp cho quốc phòng gồm:
- Thực hiện tốt kế hoạch bảo đảm kinh tế cho quốc phòng.
- Có kế hoạch cụ thể trong việc huy động các nguồn lực cho nhiệm vụ
quốc phòng khi đất nớc xảy ra chiến tranh.
- Chính sách huy động nông nghiệp cho quốc phòng phải đợc cụ
thể hoá bằng văn bản của Nhà nớc.
- Các lực lợng vũ trang nhân dân tham gia tăng gia sản xuất nông
nghiệp, cải thiện đời sống bộ đội.
3.2.5. Phát triển nông nghiệp theo hớng mở cửa, tận dụng những

thời cơ để phát triển nông nghiệp bền vững
- Tạo môi trờng thu hút, quản lý và sử dụng hiệu quả vốn đầu t
nớc ngoài cho phát triển nông nghiệp và củng cố quốc phòng.
- Nhà nớc cần có sự đầu t thoả đáng giúp nông dân mở rộng thị
tr
ờng tiêu thụ nông sản trong khu vực và thế giới.
- Đẩy mạnh mở cửa trong phát triển nông nghiệp tạo điều kiện thuận lợi
để đào tạo bổi dỡng nguồn nhân lực cho chính bản thân nông nghiệp.


3
Luận án dựa trên cơ sở phơng pháp luận của chủ nghĩa duy
vật biện chứng và duy vật lịch sử cùng các phơng pháp đang đợc sử
dụng trong khoa học kinh tế chính trị và kinh tế quân sự Mác - Lênin,
lý luận chiến tranh quân đội và học thuyết về bảo vệ Tổ quốc xã hội
chủ nghĩa.
4. Những đóng góp mới của luận án
- Sự thành công của luận án sẽ góp phần phát triển lý luận về sự
phát triển nông nghiệp đặc biệt là làm sáng tỏ vấn đề lý luận và thực tiễn
về sự tác động của quá trình đó đối với củng cố quốc phòng ở Cộng hoà
dân chủ nhân dân Lào.
- Những giải pháp gắn kết phát triển nông nghiệp với củng cố quốc
phòng ở một nớc mà nông dân chiếm đa số trong dân c làm cho cả nông
nghiệp và quốc phòng đều phát triển, là một đóng góp tích cực về lý luận
và thực tiễn của công trình này.
5. ý nghĩa của luận án
+ Làm tài liệu tham khảo, cung cấp luận cứ cho hoạch định kế
hoạch phát triển nông nghiệp ở Cộng hoà dân chủ nhân dân Lào theo
quan điểm của chủ nghĩa Mác - Lênin.
+ Những phân tích và kết luận khoa học của luận án là cơ sở lý

luận và thực tiễn cho quá trình đổi mới cơ chế bảo đảm kinh tế cho quốc
phòng, chuẩn bị động viên nông nghiệp đáp ứng yêu cầu của chiến tranh
bảo vệ Tổ quốc.
+ Có thể làm tài liệu tham khảo trong nghiên cứu, giảng dạy bộ môn
kinh tế chính trị, kinh tế quân sự ở các học viện, nhà trờng trong Quân đội
nhân dân Lào.
Thành công của đề tài sẽ góp phần làm sâu sắc hơn không những
vấn đề lý luận và thực tiễn phát triển nông nghiệp nói chung mà còn
làm sáng tỏ vấn đề lý luận và thực tiễn sự tác động của quá trình đó đối
với củng cố quốc phòng, đề xuất giải pháp thúc đẩy cả hai quá trình
đều phát triển.
6. Kết cấu của luận án
Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo, danh
mục công trình của tác giả đã đợc công bố liên quan đến luận án, phụ lục,
luận án đợc kết cấu thành 3 chơng, 8 tiết.


4
Chơng 1
NHững vấn đề lý luận về sự phát triển của
nông nghiệp v tác động của nó Đối với
củng cố quốc phòng
1.1. Tổng quan về tình hình nghiên cứu xung quanh vấn đề sự phát
triển của nông nghiệp và tác động của nó đối với củng cố quốc phòng
1.1.1. Quan niệm của các nhà kinh tế cổ điển và các nhà kinh điển
của chủ nghĩa Mác - Lênin
* Các nhà nghiên cứu thuộc trờng phái kinh tế chính trị t sản
cổ điển.
Trong lịch sử phát triển của các lý luận kinh tế liên quan đến lĩnh vực
nông nghiệp trớc khi xuất hiện các luận điểm của chủ nghĩa Mác - Lênin,

các quan điểm kinh tế của các nhà nghiên cứu theo trờng phái trọng nông
(đặc biệt là các nhà trọng nông Pháp), đại biểu sáng lập là Ph. Kênê, coi
nông nghiệp là lĩnh vực nền tảng của sản xuất xã hội chiếm vị trí nổi bật.
Ông cho rằng: Chỉ có nông nghiệp mới tạo ra sản phẩm ròng - nguồn gốc
của mọi thu nhập của xã hội, vì vậy phải tạo điều kiện phát triển nông
nghiệp, trớc đó là W. Pety một nhà kinh tế học ngời Anh đã có những
quan niệm về vai trò quan trọng của nông nghiệp với câu nói nổi tiếng của
Ông rằng: Lao động là cha và đất là mẹ của mọi của cải vật chất. Nhng
phải đến khi chủ nghĩa trọng nông ra đời thì vấn đề vai trò của nông nghiệp
trong đời sống xã hội mới thành quan điểm lý lụân có hệ thống.
* Các nhà kinh điển của chủ nghĩa Mác - Lênin.
Trong hệ thống lý luận của các nhà kinh điển chủ nghĩa Mác - Lênin,
các công trình nghiên cứu về nông nghiệp chiếm một vị trí quan trọng. Trong
đó, những vấn đề nổi bật là về vai trò vị trí và quy luật vận động, phát triển của
nông nghiệp đợc các ông trình bày khá kỹ lỡng. Những công trình đề cập
đến vấn đề nông nghiệp của C. Mác đợc trình bày tập trung ở Bộ T
bản. C. Mác đã chỉ ra rằng, nông nghiệp giữ vai trò và có vị trí hết sức
quan trọng đối với sự phát triển kinh tế t bản chủ nghĩa, thể hiện ở
việc nông nghiệp là lĩnh vực sản xuất vật chất bảo đảm cung cấp lơng
thực và thực phẩm cho con ngời, vì trớc khi con ngời sáng tạo ra


21
- Gắn với việc xây dựng tiềm lực chính trị, tinh thần - một nhân tố
quan trọng của sức mạnh quốc phòng.
- Gắn với xây dựng và tăng cờng tiềm lực khoa học - công nghệ.
Ba là, gắn phát triển nông nghiệp với việc chuẩn bị và huy động
sức mạnh chính trị - tinh thần và các nguồn lực vật chất để xây dựng
khu vực phòng thủ.
- Gắn với việc chuẩn bị và huy động sức mạnh chính trị - tinh thần

cho nhiệm vụ quốc phòng.
- Gắn với việc chuẩn bị và huy động các nguồn lực cho quốc phòng.
3.2.4. Hoàn thiện các chính sách đối với phát triển nông nghiệp và
chính sách huy động các nguồn lực từ nông nghiệp cho quốc phòng
Một là, chính sách đầu t tín dụng:
- Phát triển quỹ cho vay của ngân hàng nông nghiệp ở cấp tỉnh,
huyện, tạo điều kiện tiếp cận nguồn vốn cho các hộ nông dân.
- Phát triển mạnh các hợp tác xã tín dụng trên địa bàn nông thôn.
- Khai thác quản lý và sử dụng có hiệu quả nguồn vốn đầu t
của Nhà nớc.
Hai là, chính sách đất đai:
Chính sách đất đai trớc hết đợc tập trung ở Lụât đất đai:
- Phải bảo đảm tính hiệu quả trong sử dụng đất nông nghiệp;
- Phát huy tiềm năng về không gian đất nông nghiệp;
- Có chiến lợc sử dụng đất sản xuất nông nghiệp.

Ba là, chính sách thị trờng tiêu thụ nông phẩm:
- Đẩy mạnh sản xuất hàng hoá, giải quyết công ăn việc làm cho
mọi ngời lao động;
- Phải mở rộng thị trờng xuất khẩu nông sản và tăng cờng nông
phẩm qua chế biến.
- Phát triển mạng lới lu thông hàng hoá nông sản hợp lý, tăng
thu nhập, phát huy vai trò chợ nông thôn.
- Tăng cờng vai trò của Nhà nớc trong công tác quản lý giám sát
thị trờng nông phẩm.
Bốn là, chính sách khoa học - công nghệ:

- Phải coi trọng việc nhập khẩu công nghệ nớc ngoài, nghiên cứu
phát minh những công nghệ mới trong nớc.

20
Hai là, xúc tiến việc hoàn thành công tác quy hoạch tổng thể xây
dựng các công trình, dự án phát triển nông nghiệp hàng hoá, đáp ứng tốt cả
hai yêu cầu phát triển kinh tế và củng cố quốc phòng.
Ba là, phát triển hệ thống kết cấu hạ tầng nông nghiệp - nông
thôn phát huy tính lỡng dụng của nó vừa phục vụ cho sản xuất, lu
thông hàng hoá vừa phục vụ các nhiệm vụ quốc phòng trên địa bàn
nông thôn.
3.2.2. Đẩy mạnh quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp
hớng tới một nền nông nghiệp phát triển bền vững góp phần đắc lực
trong việc bảo đảm kinh tế cho quốc phòng trên từng địa bàn thuộc khu
vực nông thôn
Một là, tích cực chuyển dịch cơ cấu kinh tế trong nội bộ ngành nông
nghiệp nhng phải bảm đảm an ninh lơng thực quốc gia.
Hai là, đẩy mạnh chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp theo
vùng, lãnh thổ bảo đảm tốt kinh tế cho quốc phòng trên từng địa bàn nông
thôn, phát huy tiềm năng thế mạnh của từng vùng.
Ba là, chuyển dịch cơ cấu thành phần kinh tế trong nông nghiệp,
quan tâm phát triển kinh tế hộ, kết hợp phát triển với động viên nông nghiệp
cho quốc phòng.
Bốn là, chuyển dịch cơ cấu kinh tế bảo đảm hợp lý, từng bớc
hiện đại hoá nền kinh tế quốc dân, góp phần quan trọng trong sự nghiệp
quốc phòng.
3.2.3. Gắn phát triển nông nghiệp với xây dựng và củng cố nền
quốc phòng trong xây dựng kế hoạch tổng thể của Nhà nớc
Một là, kế hoạch bảo đảm kinh tế cho quốc phòng bao gồm:
- Kế hoạch bảo đảm lơng thực, thực phẩm cho quốc phòng.
- Kế hoạch bảo đảm nguyên, vật liệu cho xây dựng các công
trình quốc phòng.

- Kế hoạch trong xây dựng và phát huy tính lỡng dụng kết cấu hạ
tầng, cơ sở vật chất - kỹ thuật ở nông thôn.
Hai là, gắn quá trình phát triển nông nghiệp với xây dựng và tăng
cờng tiềm lực quốc phòng bao gồm:

- Gắn với xây dựng và tăng cờng tiềm lực kinh tế và tiềm lực kinh tế
quân sự - yếu tố cơ bản trực tiếp góp phần tăng cờng tiềm lực quốc phòng.


5
lịch sử, ngời ta cần phải đợc ăn để sống và vì vậy cần đợc cung
cấp đủ lơng thực và thực phẩm. Trong sản xuất, các ngành công
nghiệp, xây dựng, dịch vụ... muốn tiến hành sản xuất và tái sản xuất
bình thờng hay mở rộng đều cần và cung cấp những t liệu sản xuất
đặc biệt - đất đai và nguyên liệu có nguồn gốc từ nông nghiệp.
Sau C. Mác và Ph. Ăngghen, V.I. Lênin, là ngời dành khá nhiều
thời gian và công sức nghiên cứu lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn và
nông dân. V.I. Lênin đã có nhiều Tác phẩm nghiên cứu về nông nghiệp
nh: Sự phát triển của chủ nghĩa t bản ở Nga (1896 - 1899). Sau đó là
Tác phẩm: Cơng lĩnh ruộng đất của Đảng dân chủ - xã hội Nga
(1902) và Cơng lĩnh ruộng đất của Đảng dân chủ - xã hội Nga trong
cuộc cách mạng Nga lần thứ nhất 1905 - 1907 (1907). Và sau cách
mạng Tháng Mời, V.I. Lênin trực tiếp nghiên cứu về sự phát triển nông
nghiệp, trong đó nổi bật là Tác phẩm: Báo cáo về việc thay đổi trng
thu lơng thực thừa bằng thuế lơng thực (1921), và sau cùng là Tác
phẩm Chính sách kinh tế mới(1921).
Nghiên cứu về kinh tế nói chung, lĩnh vực nông nghiệp nói riêng,
các nhà kinh điển chủ nghĩa Mác - Lênin đã không chỉ dừng lại ở các
vấn đề kinh tế, mà còn đề cập đến mối quan hệ giữa kinh tế với quốc

phòng và chiến tranh.
Những t tởng của các Ông bàn về vấn đề này đợc trình bày ở
nhiều Tác phẩm, nhng tập trung nhất ở Tác phẩm Chống Duy Rinh của
Ph. Ăngghen (1878), phần lý luận về bạo lực; trong Tác phẩm Hải cảng
Lữ Thuận thất thủ (1905), của V.I. Lênin.
Nh vậy, xét một cách tổng quát nhất về mặt lý luận cũng nh
lớt qua về lịch sử, có thể thấy, các nhà kinh điển chủ nghĩa Mác - Lênin
đã đề cập không ít đến sự phát triển của nông nghiệp, chứng minh tầm
quan trọng của nông nghiệp - một trong những ngành sản xuất vật chất
cơ bản của xã hội có vai trò to lớn đối với sự phát triển kinh tế - xã hội.
Đồng thời, các nhà kinh điển chủ nghĩa Mác - Lênin cũng đề cập khá
nhiều mối quan hệ kinh tế với quốc phòng - hai lĩnh vực có tác động, hỗ
trợ lẫn nhau cùng phát triển.