Bài thuyết trình tổng quan về sự sống và tế bào

1.1 Từ sự sống, sinh vật đến sinh học và sinh học tế bào
1.1.1.Sự sống là gì?
Sự sống: một điều kiện cho phép một thực thể nào đó được sinh
ra, tồn tại với những đặc tính sống và phải chết đi tại một thời
điểm xác định.
Ngày nay sự sống: hiểu một cách đơn giản là “cái mà sinh vật có
khi đang sống”.


Ba đặc tính cơ bản của sinh vật
Cấu tạo từ tế bào

DNA là vật liệu di truyền

Có khả năng thực hiện các phản ứng trao đổi
chất và năng lượng


1.1.3. Sự đa dạng và thống nhất của sự sống
Đa dạng loài thể hiện rõ ở nhiều mặt: kích thước, màu sắc,
hình dáng, trọng lượng.
Sự thống nhất: biết được thông qua các phân tích khoa học. Sự
thống nhất biểu hiện ở hệ thống phân loại và sự giống nhau ở
các cấu trúc và cơ chế vi mô:
• Dựa vào đặc điểm hình thái giống nhau xếp các sinh vật vào
những nhóm nhất định gọi là nhóm phân loại. Các phân chia
tuần tự như sau: giới→ giới phụ → lớp→ bộ→ họ→ giống→
loài
• Sự thống nhất thể hiện rõ ở thành phần cấu tạo nên mỗi cơ thể.
•

Tất cả các sinh vật đều có cấu tạo tế bào.


1.1.4. Các tính chất đặc trưng của sự sống.
Vật chất: cơ thể sinh vật được tạo nên từ các nguyên tố
hóa học trong tự nhiên.
Năng lượng: có sự chuyển hóa phức tạp
Thông tin của sự sống luôn ổn định, chính xác và liên tục:
bao gồm: thông tin di truyền và thông tin thích nghi


1.1.5. Các biểu hiện của sự sống
Trao đổi chất
Sự nội cân bằng
Sự tăng trưởng
Sự vận động

Sự đáp lại
Sự sinh sản
Sự thích nghi

≠


1.1.6. Sự sống và quá trình phát triển môn sinh học
Sinh học: tiếng Anh là biology, bắt nguồn từ Hy Lạp với bios: sự
sống, logos: môn học
Sự ra đời của sinh học bắt đầu từ thế kỉ 19, khi các nhà khoa học
tìm thấy được các đặc điểm chung cơ bản giữa các loài.
Sinh học nghiên cứu:

Cách thức các cá thể và loài tồn tại như nguồn gốc, sự tiến hóa
và phân bố của chúng.
Các cá thể sống, mối quan hệ giữa chúng với nhau và với môi
trường.
Miêu tả những đặc điểm và tập tính của sinh vật


Dựa theo chủng loại các cá thể làm đối tượng nghiên cứu:

Thực vật học

Động vật học

Vi sinh vật học

Dựa trên phương pháp nghiên cứu:

Sinh hóa học

Sinh học phân tử

Sinh học tế bào


1.1.7. Sinh học tế bào


1.2.1. Lý thuyết trung tâm của sinh
học phân tử

Thông tin di truyền được mang bởi chuỗi DNA (hay
ở vài virus), qua các giai đoạn sao chép và dịch mã,
được chuyển thành các trình tự acid amin của protein.


1.2.2. HỌC THUYẾT TẾ BÀO
Meiden

Lịch sử
Robert Hooke: Kính hiển
vi: “khoang”
tế bào
MJ Schleiden: “Tế bào
là đơn vị sống căn bản
của mọi cấu trúc thực
vật”
Theodor Schwann:
“Tế bào là đơn vị cấu
trúc căn bản của mọi
sinh vật”.

MJ Schleiden

Theodor Schwann


“Tế bào là đơn vị cơ bản của cấu trúc và chức năng căn
bản của mọi sinh vật sống.”

T

Ế
B
À
O

Tất cả sinh vật sống được tạo thành từ
một hoặc nhiều tế bào.
Đơn vị cơ bản của cuộc sống.
Được sinh ra từ các tế bào có trước.
Đơn vị cấu trúc, sinh lý học, và tổ
chức sinh vật sống.

T
Ế
B
À
O

Đơn vị cơ bản của cấu trúc và chức năng trong
cơ thể sống
Quá biến dưỡng: xảy ra bên trong tế bào.
Chứa thông tin di truyền (DNA): tế bào sang tế
bào : cơ chế phân chia tế bào.
Có thành phần hóa học: cơ bản giống nhau giữa
các loài sinh vật.
Tất cả sinh vật sống: một hoặc nhiều tế bào.
Hoạt động của một cá thể sinh vật: tổng hòa
các tế bào riêng rẽ.

ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA TẾ BÀO
Có cấu trúc màng tế bào chất
Có vật liệu di truyền là DNA
Có các thành phần hóa học giống nhau
Có khả năng biến dưỡng, chuyển hóa
thu năng lượng.


ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA TẾ BÀO
Có khả năng phân chia tạo ra tế bào mới
Có khả năng tiến hóa hình thành những
thuộc tính mới và truyền lại cho thế hệ
sau
Có khả năng giao tiếp với môi trường
xung quanh, đáp ứng thích nghi với các
tín hiệu môi trường