Một số giải pháp quản lý hoạt động dạy học môn tiếng Anh ở các trường Trung học phổ thông Thành phố Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC VINH

HOÀNG CAO THIÊN HƯƠNG

MỘT SỐ GIẢI PHÁP QUẢN LÝ
HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC MÔN TIẾNG ANH
Ở CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG
THÀNH PHỐ BIÊN HÒA, TỈNH ĐỒNG NAI

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC


2

NGHỆ AN - 2013


BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC VINH

HOÀNG CAO THIÊN HƯƠNG

MỘT SỐ GIẢI PHÁP QUẢN LÝ
HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC MÔN TIẾNG ANH
Ở CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG
THÀNH PHỐ BIÊN HÒA, TỈNH ĐỒNG NAI

Chuyên ngành: Quản lý Giáo dục
Mã số: 60.14.05

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

Người hướng dẫn khoa học:

PGS. TS. THÁI VĂN THÀNH


4

NGHỆ AN - 2013


LỜI CẢM ƠN

Tôi xin trân trọng cám ơn Ban Giám hiệu, Khoa Đào tạo Sau Đại học,
cùng toàn thể các thầy, cô giáo Trường Đại học Vinh đã giảng dạy, truyền đạt
cho tôi những kiến thức lý luận quý báu, tạo điều kiện giúp đỡ tôi trong quá
trình học tập.
Tôi xin tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến PGS. TS. Thái Văn Thành - Phó
hiệu trưởng Trường Đại học Vinh, đã trực tiếp hướng dẫn, chỉ bảo, tận tình
giúp đỡ tôi hoàn thành luận văn này.
Tôi xin trân trọng cám ơn Ban Giám đốc, Phòng Khảo thí & Kiểm định
chất lượng giáo dục, Phòng tổ chức, phòng Giáo dục tiểu học, phòng Kế
hoạch tài chính Sở Giáo dục và Đào tạo Đồng Nai luôn chia sẻ, động viên, tạo
điều kiện cho tôi cả về tinh thần và vật chất trong suốt quá trình học tập.
Tôi xin trân trọng cám ơn Ban Giám hiệu và giáo viên các Trường
THPT Lương Thế Vinh, Ngô Quyền, Trấn Biên, Nam Hà, Chu văn An, Tam
Hiệp, Nguyễn Hữu Cảnh, Tam Phước, Lê Hồng Phong, Nguyễn Trãi thành
phố Biên Hòa đã tạo điều kiện giúp tôi khảo sát, nghiên cứu để hoàn thành
luận văn.

Cuối cùng, tôi xin gửi lời cảm ơn tới gia đình, bạn bè và người thân đã
động viên, giúp đỡ tôi trong cuộc sống, học tập và công tác.
Xin chân thành cám ơn!
Nghệ An, tháng 9 năm 2013
Tác giả
Hoàng Cao Thiên Hương


MỤC LỤC
Trang
MỞ ĐẦU..............................................................................................................................12
1. Lý do chọn đề tài .........................................................................................................12
2. Mục đích nghiên cứu ...................................................................................................14
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu .............................................................................14
4. Giả thuyết khoa học .....................................................................................................15
5. Nhiệm vụ nghiên cứu...................................................................................................15
6. Phương pháp nghiên cứu .............................................................................................15
7. Đóng góp của luận văn.................................................................................................16
8. Cấu trúc luận văn .........................................................................................................16
Chương 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
MÔN TIẾNG ANH Ở CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG...............................17
1.1. Lịch sử nghiên cứu vấn đề.........................................................................................17
1.1.1. Các nghiên cứu ở nước ngoài.............................................................................17
1.1.2. Các nghiên cứu ở trong nước.............................................................................19
1.2. Một số khái niệm cơ bản của đề tài...........................................................................24
1.2.1. Dạy học...............................................................................................................24
1.2.2. Dạy học tiếng Anh..............................................................................................26
1.2.3. Hoạt động dạy học môn tiếng Anh ở các trường THPT ...................................27
1.2.4. Quản lý và quản lý hoạt động dạy học...............................................................31

1.2.5. Quản lý hoạt động dạy học môn tiếng Anh ở các trường THPT........................37
1.2.6. Giải pháp và giải pháp quản lý hoạt động dạy học môn tiếng Anh ở các trường
THPT............................................................................................................................38
1.3. Một số vấn đề lý luận về quản lý hoạt động dạy học môn tiếng Anh ở trường THPT
..........................................................................................................................................39
1.3.1. Ý nghĩa của quản lý hoạt động dạy học môn tiếng Anh....................................39
1.3.2. Nội dung quản lý hoạt động dạy học môn tiếng Anh.........................................41
1.4. Các yếu tố ảnh hưởng đến công tác quản lý hoạt động dạy học môn tiếng Anh ở các
trường THPT....................................................................................................................45
Tổng kết chương 1............................................................................................................47
Chương 2
THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
MÔN TIẾNG ANH Ở CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG THÀNH PHỐ BIÊN
HÒA, TỈNH ĐỒNG NAI.....................................................................................................49
2.1. Khái quát đặc điểm tình hình giáo dục thành phố Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai............49
2.1.1. Khái quát về tình hình giáo dục thành phố Biên Hòa........................................49
2.1.2. Qui mô trường lớp..............................................................................................50
2.1.3. Tình hình cơ sở vật chất phục vụ dạy học..........................................................51
2.1.4. Về đội ngũ giáo viên và cán bộ quản lý.............................................................52
2.1.5. Về chất lượng giáo dục THPT............................................................................55


7
2.2. Thực trạng quản lý hoạt động dạy học môn Tiếng Anh ở các trường THPT thành
phố Biên Hòa tỉnh Đồng Nai............................................................................................58
2.2.1. Khái quát về điều tra thực trạng.........................................................................58
2.2.2. Kết quả điều tra..................................................................................................59
2.2.3. Đánh giá chung về thực trạng quản lí hoạt động dạy học tiếng Anh ở các trường
THPT thành phố Biên Hòa tỉnh Đồng Nai...................................................................92
Tổng kết chương 2............................................................................................................94

Chương 3
GIẢI PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
MÔN TIẾNG ANH Ở CÁC TRƯỜNG THPT THÀNH PHỐ
BIÊN HÒA, TỈNH ĐỒNG NAI...........................................................................................96
3.1. Nguyên tắc đề xuất các giải pháp..............................................................................96
3.1.1. Nguyên tắc đảm bảo tính kế thừa.......................................................................96
3.1.2. Nguyên tắc đảm bảo tính thực tiễn.....................................................................96
3.1.3. Nguyên tắc đảm bảo tính hệ thống và toàn diện................................................96
3.1.4. Nguyên tắc đảm bảo tính hiệu quả.....................................................................97
3.2. Các giải pháp quản lý hoạt động dạy học môn tiếng Anh ở các trường THPT thành
phố Biên Hòa tỉnh Đồng Nai............................................................................................97
3.2.1. Nâng cao nhận thức của đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên, học sinh và gia đình
về việc đầu tư cho hoạt động dạy học môn tiếng Anh ở trường THPT.......................97
3.2.1.1. Mục tiêu của giải pháp....................................................................................97
Nâng cao nhận thức để tập hợp, huy động tất cả các lực lượng giáo dục thành một
khối thống nhất, quyết tâm chỉ đạo và thực hiện kỳ quyết mục tiêu nâng cao chất
lượng môn tiếng Anh, phát triển tiềm năng cho mục tiêu “bồi dưỡng nhần tài” thì phải
vận dụng linh hoạt các giải pháp tác động nâng cao ý thức, nhận thức cho CBQL và
giáo viên.......................................................................................................................97
3.2.1.2. Nội dung của giải pháp....................................................................................98
3.2.1.3. Cách tiến hành.................................................................................................98
3.2.2. Tăng cường xây dựng và QL đội ngũ cán bộ quản lý và giáo viên....................99
3.2.2.1. Mục tiêu của giải pháp....................................................................................99
Để đáp ứng yêu cầu hội nhập kinh tế quốc tế của nước ta và mục tiêu của Chính phủ
trong việc phát triển kỹ năng sử dụng tiếng Anh cho HS, sinh viên, nâng cao trình độ
ngoại ngữ cho nguồn nhân lực, đội ngũ cán bộ, viên chức, trước tiên, phải xây dựng
được đội ngũ GV tiếng Anh đủ về cơ cấu số lượng, đảm bảo có trình độ chuyên môn
và năng lực sư phạm, có tâm huyết và tận tụy với nghề..............................................99
3.2.2.2. Nội dung của giải pháp....................................................................................99
3.2.2.3. Cách tiến hành.................................................................................................99

3.2.3. Tăng cường công tác QL hoạt động giảng dạy................................................102
3.2.3.1. Mục tiêu của giải pháp..................................................................................102
3.2.3.2. Nội dung của giải pháp..................................................................................102
Tăng cường QL việc đổi mới khâu kiểm tra, đánh giá HS........................................103
3.2.3.3. Cách tiến hành...............................................................................................103
3.2.4. Tăng cường công tác quản lý hoạt động học của học sinh...............................108
3.2.4.1. Mục tiêu của giải pháp..................................................................................108
Quản lý hoạt động học tập bộ môn tiếng Anh của học sinh THPT chính là giáo dục
tinh thần, thái độ, động cơ học tập bộ môn tiếng Anh cho HS, làm thay đổi một cách
tích cực công tác quản lý hoạt động học tập môn tiếng Anh, giúp HS có phương pháp


8
học tập tiếng Anh một cách đúng đắn, hỗ trợ kịp thời, hiệu quả, đáp ứng nhu cầu học
tập nâng cao kiến thức, kỹ năng của bản thân, góp phần thiết thực vào việc nâng cao
chất lượng, hiệu quả dạy học môn tiếng Anh trong nhà trường THPT......................108
3.2.4.2. Nội dung của giải pháp..................................................................................108
3.2.4.3. Cách tiến hành...............................................................................................109
3.2.5. Tăng cường QL các điều kiện cơ sở vật chất - trang thiết bị phục vụ hoạt động
dạy học.......................................................................................................................113
3.2.5.1. Mục tiêu của giải pháp..................................................................................113
3.2.5.2. Nội dung của giải pháp..................................................................................113
3.2.5.3. Cách tiến hành...............................................................................................113
3.3. Thăm dò sự cần thiết và tính khả thi của các giải pháp đề xuất..............................115
3.3.1. Mục đích thăm dò.............................................................................................115
3.3.2. Đối tượng .........................................................................................................115
3.3.3. Nội dung...........................................................................................................116
3.3.4. Phương pháp.....................................................................................................117
3.3.5. Kết quả.............................................................................................................117
Tổng kết chương 3..........................................................................................................119

KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ............................................................................................121
1. Kết luận......................................................................................................................121
2. Kiến nghị....................................................................................................................122
TÀI LIỆU THAM KHẢO..................................................................................................124

PHỤ LỤC


DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CÁC CHỮ VIẾT TẮT
Stt

Ký hiệu viết tắt

Diễn giải

1

CBQL

Cán bộ quản lý

2

CSVC

Cơ sở vật chất

3

ĐLC

Độ lệch chuẩn

4

F

Trị số kiểm nghiệm

5

GD&ĐT

Giáo dục và Đào tạo

6

GV

Giáo viên

7

GVBM

Giáo viên

8

HS

Học sinh

9

N

Tần số lựa chọn

10

P

Hệ số xác xuất (sig.) với
mức ý nghĩa α = 0.05

11

QL

Quản lý

12

TB

Trung bình

13

THPT

Trung học phổ thông

14

TTCM

Tổ trưởng chuyên môn


DANH MỤC CÁC BẢNG
Nội dung

Trang

Bảng 2.1. Hệ thống, quy mô trường lớp học sinh THPT
thành phố Biên Hòa từ năm 2010 - 2013.............................................................................50
Bảng 2.2. Thống kê cơ sở vật chất các trường THPT thành phố Biên Hòa.........................52
Bảng 2.3. Thống kê số lượng, chất lượng đội ngũ GV thành phố Biên Hòa.......................53
Bảng 2.4. Thống kê số lượng, chất lượng đội ngũ CBQL
trường THPT thành phố Biên Hòa.......................................................................................55
Bảng 2.5. Kết quả xếp loại 2 mặt giáo dục các trường THPT
thành phố Biên Hòa năm học 2012 - 2013...........................................................................55
Bảng 2.6. Kết quả thi tốt nghiệp môn Tiếng Anh ở các trường THPT
(10 trường làm khách thể nghiên cứu) thành phố Biên hòa từ năm 2010 - 2013.................57
Bảng 2.7. Phân công giảng dạy cho GV...............................................................................59
Bảng 2.8. QL chương trình, kế hoạch dạy học bộ môn tiếng Anh.......................................60
Bảng 2.9. QL việc chuẩn bị bài lên lớp của GVBM tiếng Anh...........................................61
Bảng 2.10 QL giờ lên lớp của GV........................................................................................62

Bảng 2.11. QL sinh hoạt tổ bộ môn tiếng Anh.....................................................................63
Bảng 2.12. QL đổi mới phương pháp dạy học bộ môn tiếng Anh.......................................64
Bảng 2.13. Nội dung công tác QL việc giảng dạy tiếng Anh của CBQL
ở trường THPT.....................................................................................................................65
Bảng 2.14. QL kiểm tra, đánh giá học tập bộ môn tiếng Anh của HS.................................67
Bảng 2.15. QL phương tiện, điều kiện hỗ trợ cho việc dạy học
bộ môn tiếng Anh.................................................................................................................68
Bảng 2.16. Phân công giảng dạy cho GV.............................................................................70
Bảng 2.17. QL chương trình, kế hoạch dạy học bộ môn tiếng Anh.....................................71
Bảng 2.18. QL việc chuẩn bị bài lên lớp của GVBM tiếng Anh.........................................72
Bảng 2.19. QL giờ lên lớp của GV.......................................................................................73
Bảng 2.20. QL sinh hoạt tổ chuyên môn bộ môn tiếng Anh................................................74
Bảng 2.21. QL đổi mới phương pháp dạy học bộ môn tiếng Anh.......................................75
Bảng 2.22. Nội dung công tác QL việc giảng dạy tiếng Anh của CBQL
ở trường THPT.....................................................................................................................77
Bảng 2.23. QL kiểm tra, đánh giá học tập bộ môn tiếng Anh của HS.................................79
Bảng 2.24. QL phương tiện, điều kiện hỗ trợ cho việc dạy học
bộ môn tiếng Anh.................................................................................................................81
Bảng 2.25. Mức độ thích học môn tiếng Anh của HS..........................................................82
Bảng 2.26. Lý do thích học môn tiếng Anh của HS.............................................................83
Bảng 2.27. Tự đánh giá của HS về khả năng học tiếng Anh................................................84
Bảng 2.28. Đánh giá của HS về kỹ năng/kiến thức tiếng Anh
được thầy/cô giảng dạy........................................................................................................85
Bảng 2.29. Đánh giá của HS về kỹ năng/kiến thức tiếng Anh
được thầy/cô kiểm tra ..........................................................................................................86
Bảng 2.30. Tự đánh giá của HS về mức độ kỹ năng tiếng Anh đã đạt được.......................87
Bảng 2.31. Đánh giá phương tiện, thiết bị, đồ dùng dạy học (ĐDDH)
thầy/cô giáo thường sử dụng................................................................................................87

11
Bảng 2.32. Đánh giá mức độ thích các phương tiện, thiết bị, đồ dùng dạy học mà thầy/cô
giáo sử dụng ........................................................................................................................88
Bảng 2.33. Giải thích lí do học sinh thích được thể hiện ở kết quả sau...............................89
Bảng 2.34. Đánh giá các hình thức kiểm tra thầy/cô giáo thường sử dụng.........................90
Bảng 2.35. Đánh giá việc học thêm môn tiếng Anh.............................................................90
Bảng 2.36. Đánh giá cách học tiếng Anh hiệu quả nhất......................................................92
Bảng 3.1. Kết quả khảo nghiệm về mức độ sự cần thiết và tính khả thi của các giải pháp và
biện pháp QLDH tiếng Anh ở trường THPT thành phố Biên Hòa....................................118


12
MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Xu thế toàn cầu hóa và hội nhập kinh tế quốc tế đã và đang tác động
vào mọi mặt đời sống tinh thần của xã hội. Sự đồng nhất văn hóa nhiều nơi
đang diễn ra một cách âm thầm nhưng mạnh mẽ, đặc biệt là văn hóa ngôn
ngữ. Điều đó đã khiến tất cả các quốc gia đều phải nhìn nhận lại vai trò của
giáo dục trong niên đại mới, niên đại của nền kinh tế tri thức. Giáo dục hôm
nay đã trở thành một bộ phận đặc biệt của cấu trúc hạ tầng xã hội, là tiền đề
cho sự phát triển của tất cả các lĩnh vực kinh tế, chính trị, văn hóa, quốc
phòng và an ninh, trong đó phát triển con người được xem như là mục tiêu và
là động lực cho mọi sự phát triển.
Xác định về mục tiêu đào tạo lực lượng lao động thế hệ mới nói chung
và thanh niên nói riêng, Nghị quyết số 25-NQ/TW, Hội nghị lần thứ bảy Ban
Chấp hành Trung ương khoá X về “Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với
công tác thanh niên thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa”, ban
hành ngày 25 tháng 7 năm 2008 chỉ rõ: “... Hình thành một lớp thanh niên ưu
tú trên mọi lĩnh vực, kế tục trung thành và xuất sắc sự nghiệp cách mạng của
Đảng, của dân tộc; phấn đấu cho mục tiêu “dân giàu, nước mạnh, xã hội công

bằng, dân chủ, văn minh”; góp phần to lớn vào sự nghiệp đẩy mạnh công
nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã
hội chủ nghĩa, sánh vai cùng các nước tiên tiến trên thế giới. Đảng, Nhà nước
và toàn xã hội chăm lo, tạo điều kiện, môi trường thuận lợi để thanh niên rèn
luyện, cống hiến và trưởng thành; được học tập, có việc làm, nâng cao thu
nhập, có đời sống văn hóa, tinh thần lành mạnh”. Hình ảnh người công dân
Việt Nam mới không những có trình độ học vấn cao, năng động, sáng tạo, có
khả năng thích ứng cao với những thay đổi của cuộc sống mà còn phải biết sử
dụng những phương tiện công nghệ mới và ngoại ngữ, trong đó, tiếng Anh


13
được xem như là ngoại ngữ phổ biến nhất, là phương tiện không thể thiếu cho
mỗi người xâm nhập vào thương mại quốc tế và giao lưu văn hóa.
Nhận thức về tầm quan trọng của tiếng Anh, đặc biệt khi nước ta gia
nhập vào tổ chức Thương mại thế giới (WTO), Chính phủ đặt ra mục tiêu đào
tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức nâng cao kiến thức, năng lực quản lý điều
hành và thực thi công vụ của đội ngũ cán bộ, công chức, đáp ứng yêu cầu của
sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa (CNH - HĐH) đất nước. Để đạt mục
tiêu đó, ngày 30 tháng 9 năm 2008, Thủ tướng Chính phủ nước CHXHCN
Việt Nam đã thông qua Quyết định số 1400 về phê duyệt đề án “Dạy và học
ngoại ngữ trong hệ thống giáo dục quốc dân giai đoạn 2008-2020” [9], trong
đó nêu rõ mục tiêu chung là: “Đổi mới toàn diện việc dạy và học ngoại ngữ
trong hệ thống giáo dục quốc dân, triển khai chương trình dạy và học ngoại
ngữ mới ở các cấp học, trình độ đào tạo, nhằm đến năm 2015 đạt được một
bước tiến rõ rệt về trình độ, năng lực sử dụng ngoại ngữ của nguồn nhân lực,
nhất là đối với một số lĩnh vực ưu tiên; đến năm 2020 đa số thanh niên Việt
Nam tốt nghiệp trung cấp, cao đẳng và đại học có đủ năng lực ngoại ngữ sử
dụng độc lập, tự tin trong giao tiếp, học tập, làm việc trong môi trường hội
nhập, đa ngôn ngữ, đa văn hóa; biến ngoại ngữ trở thành thế mạnh của người

dân Việt Nam, phục vụ sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước”.
Từ đó cho thấy, để Việt Nam có thể đi tắt, đón đầu, vươn tới tầm cao về khoa
học công nghệ trong thời kỳ bùng nổ thông tin hiện nay và tiến nhanh trên
con đường CNH - HĐH, con đường hiệu quả nhất là đầu tư, phát triển giáo
dục và lực lượng lao động phải biết ngoại ngữ.
Thành phố Biên Hòa là trung tâm chính trị, kinh tế, văn hóa, khoa học
kỹ thuật của tỉnh Đồng Nai đang phấn đấu trở thành một đô thị phát triển bền
vững theo hướng CNH - HĐH; đồng bộ giữa phát triển kinh tế và văn hóa xã
hội. Thành phố Biên Hòa đang là điểm đến của nhiều nhà đầu tư trong và
ngoài nước. Hiện nay thành phố với các khu công nghiệp Biên Hòa 1, Biên


14
Hòa 2, Amata, Hố Nai, Loteco, Tam Phước thu hút đầu tư từ nhiều quốc gia
vùng lãnh thổ trên thế giới, giải quyết việc làm cho hàng trăm ngàn lao động.
Hệ thống thương mại - dịch vụ không ngừng mở rộng theo hướng văn minh,
hiện đại, phục vụ ngày càng cao nhu cầu của nhân dân và phát triển công
nghiệp. Như vậy, để đáp ứng yêu cầu về nguồn lao động chất lượng cao phục
vụ cho sự nghiệp CNH - HĐH của thành phố, đòi hỏi phải đào tạo ra đội ngũ
lao động kỹ thuật có tay nghề cao và có khả năng giao tiếp tốt trong công
việc. Như vậy, nâng cao chất dạy học tiếng Anh cho học sinh THPT là việc
làm hết sức quan trọng và cần thiết để tham gia vào lao động tri thức.
Đối với bộ môn tiếng Anh, được áp dụng chương trình thay sách giáo
khoa đại trà từ năm học 2006 - 2007 cho học sinh THPT, đến nay các trường
THPT ở thành phố Biên Hòa đã đạt một số thành tựu nhất định. Tuy nhiên, do
nội dung chương trình mang tính mới mẻ nên việc dạy học tiếng Anh ở các
trường THPT thành phố Biên Hòa còn một số bất cập. Để nâng cao chất
lượng dạy và học bộ môn tiếng Anh ở các trường THPT thành phố Biên Hòa
nhằm đáp ứng những yêu cầu của xã hội hiện nay về trình độ sử dụng tiếng
Anh của lực lượng lao động, nhất thiết phải nhìn nhận lại những yếu kém, bất

cập trong khâu quản lý các hoạt động dạy và học bộ môn này, qua đó đề xuất
một số giải pháp thiết thực hơn nữa trong công tác QL. Với những lý do đó,
chúng tôi quyết định chọn đề tài “Một số giải pháp quản lý hoạt động dạy
học môn tiếng Anh ở các trường trung học phổ thông thành phố Biên Hòa,
tỉnh Đồng Nai” làm nội dung nghiên cứu.
2. Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và thực tiễn, đề xuất một số giải pháp
nhằm nâng cao hiệu quả công tác quản lý hoạt động dạy học môn tiếng Anh ở
các trường THPT thành phố Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai.
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu
3.1. Khách thể nghiên cứu:
Công tác quản lý hoạt động dạy học môn tiếng Anh ở các trường THPT.


15
3.2. Đối tượng nghiên cứu:
Giải pháp quản lý hoạt động dạy học môn tiếng Anh ở các trường
THPT thành phố Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai.
4. Giả thuyết khoa học
Nếu đề xuất được các giải pháp đảm bảo tính khoa học và khả thi sẽ
nâng cao được chất lượng dạy học môn tiếng Anh ở các trường THPT thành
phố Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai.
5. Nhiệm vụ nghiên cứu
5.1. Nghiên cứu cơ sở lý luận của quản lý hoạt động dạy học môn tiếng
Anh ở các trường THPT.
5.2. Nghiên cứu thực trạng công tác quản lý hoạt động dạy học môn
tiếng Anh ở các trường THPT thành phố Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai.
5.3. Đề xuất các giải pháp quản lý hoạt động dạy học môn tiếng Anh ở
các trường THPT thành phố Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai.
6. Phương pháp nghiên cứu

6.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lý thuyết
Phương pháp tổng hợp tài liệu và các văn bản có liên quan nhằm khái
quát hóa các vấn đề nghiên cứu thành lý luận QL hoạt động dạy học tiếng
Anh ở các trường THPT
6.2 Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn
6.2.1. Phương pháp điều tra viết
Xây dựng hệ thống các câu hỏi, các phiếu trưng cầu ý kiến dành cho
CBQL, giáo viên tiếng Anh và học sinh về các biện pháp QL hoạt động dạy
học tiếng Anh.
6.2.2. Phương pháp phỏng vấn
Sử dụng các loại câu hỏi để hỏi trực tiếp CBQL, giáo viên và học sinh
về các vấn đề có liên quan đến đề tài.


16
6.2.3. Phương pháp quan sát
Quan sát các hoạt động dạy học tiếng Anh ở các trường THPT trên địa
bàn nghiên cứu nhằm đưa ra những kết luận về thực trạng.
6.2.4. Phương pháp tổng kết kinh nghiệm
6.2.5. Phương pháp chuyên gia
Xin ý kiến của các chuyên gia về tính cần thiết và tính khả thi của các
biện pháp QL hoạt động dạy học tiếng Anh ở các trường trường THPT thành
phố Biên Hòa.
6.3. Phương pháp thống kê toán học
Sử dụng các công thức toán thống kê để xử lý các kết quả nghiên cứu
nhằm đảm bảo tính khoa học và khách quan về các số liệu nghiên cứu.
7. Đóng góp của luận văn
7.1. Về mặt lý luận
Hệ thống hóa một số quan niệm lý luận về quản lý, quản lý dạy học và
quản lý dạy học tiếng Anh ở trường THPT.

7.2. Về mặt thực tiễn
Phát hiện thực trạng quản lý hoạt động dạy học tiếng Anh ở các trường
THPT thành phố Biên Hòa tỉnh Đồng Nai đề xuất một số giải pháp quản lý
dạy học tiếng anh ở trường THPT nhằm đạt hiệu quản lý cao.
8. Cấu trúc luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận, tài liệu tham khảo, luận văn gồm 3 chương:
Chương 1: Cơ sở lý luận của quản lý hoạt động dạy học môn tiếng Anh
ở các trường THPT.
Chương 2: Thực trạng quản lý hoạt động dạy học môn tiếng Anh ở các
trường THPT thành phố Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai.
Chương 3: Một số giải pháp quản lý hoạt động dạy học môn tiếng Anh
ở các trường THPT thành phố Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai.


17
Chương 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
MÔN TIẾNG ANH Ở CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG
1.1. Lịch sử nghiên cứu vấn đề
Đảm bảo và nâng cao chất lượng đào tạo là mục tiêu phải đạt được của
quá trình dạy học, quản lý dạy học. Trong nhà trường phổ thông, đây là công
việc chiếm một thời gian lớn và khó khăn nhất. Trên thực tế và lý luận đã có
nhiều tác giả quan tâm nghiên cứu hoạt động dạy học, QL hoạt động dạy học
nhất là bộ môn ngoại ngữ trong đó có bộ môn tiếng Anh để tìm ra những biện
pháp QL tốt hơn.
1.1.1. Các nghiên cứu ở nước ngoài
Từ thời cổ đại đã có những nhà giáo dục vĩ đại mà quan điểm của họ về
giáo dục và quản lý đến nay vẫn còn là những bài học quý giá cho thế hệ sau.
Tiêu biểu trong số đó có Khổng Tử (280-479 TCN). Nói về lối chính giáo,
Ông khẳng định: “… chỉ có ba chữ “Thứ, Phú, Giáo” mà đường lối công việc

nhà chính trị không thiếu một tí gì: đã thứ, tất phải thêm phú; đã phú, tất
phải thêm vào giáo. Người có quyền chính trị, hết sức ở các việc nuôi dân
thời dân mới được thứ và phú, hết sức vào việc dạy dân thời kết quả của việc
“phú, thứ” mới được thập phần viên mãn. Dân đông nhiều mà biết thương
yêu nhau, dân giàu có mà biết giữ lễ, nghĩa, liêm, sĩ, chỉ duy dân ở nước có
giáo dục mà thôi…” [27, tr. 123 ]. Đặt vấn đề về QL, Ông đề cao Nhân trị,
Nhân trị là Đức trị.
Ở phương Tây cổ đại cũng có nhiều nhà triết học quan tâm đến vấn
đề QL. Tiêu biểu trong số đó có Socrate (thế kỷ IV-III tr.CN), Platon (427347 tr.CN). Ông cho rằng, muốn cai trị nước phải biết đoàn kết dân lại và
phải vì dân. Tiêu chuẩn của người đứng đầu phải là người ham hiểu biết,


18
trung thực, tự chủ, điều độ, ít tham vọng về vật chất và phải được đào tạo
kỹ lưỡng.
Thời kỳ cận đại chứng kiến sự bùng nổ của các nhà nghiên cứu khoa
học QL và làm cho nó ngày càng hoàn thiện mà tiêu biểu có Chales H.Fayol
(1841-1925), Elton Mayor (1850-1947). Được mệnh danh “Ông tổ của nền sư
phạm cận đại”, J.A. Cômenski, người đã đặt nền móng cho lý luận dạy học
tiên tiến, đã trở thành nhà thiên tài lỗi lạc về giáo dục của mọi thời đại. Những
quan điểm, tư tưởng về xã hội, về giáo dục, về tự do, bình đẳng, nhân văn và
hòa bình… của ông vẫn còn nguyên giáo trị và tính thuyết phục rất cao cho
chúng ta hôm nay.
Những công trình ở ngoài nước về lĩnh vực này có thể kể đến: V.A
Xukhomlinxki trong “Một số kinh nghiệm lãnh đạo của hiệu trưởng trường
phổ thông”; Jaxapob trong “Tổ chức lao động của người hiệu trưởng”;
P.V.Zimin, M.I.Kôndakốp, N.I.Saxerđôlốp trong “Những vấn đề quản lý
trường học”.v.v… Các nhà nghiên cứu giáo dục Nga khẳng định: Kết quả
toàn bộ hoạt động QL của nhà trường phụ thuộc rất nhiều vào việc tổ chức
đúng đắn và hợp lý hoạt động giảng dạy của đội ngũ GV [27, tr.31].

- P.V.Zimin, M.I.Kôndakốp, N.I.Saxerđôlốp đi sâu nghiên cứu lãnh đạo
công tác giảng dạy, giáo dục nhà trường và xem đây là khâu then chốt trong
hoạt động QL
-V.A.Xukhomlinxki, V.P.Xtrezicondin, Jaxapob đã nghiên cứu và đề ra
một số vấn đề quản lý của hiệu trưởng trường phổ thông như phân công giữa
hiệu trưởng và phó hiệu trưởng. Các tác giả thống nhất khẳng định người hiệu
trưởng là người lãnh đạo toàn diện và chịu trách nhiệm trong công tác quản lý
nhà trường. Điều đó sẽ tránh được sự giẫm đạp lên công việc của nhau đồng
thời tránh được tình trạng buông lơi một số công việc trong hoạt động của nhà
trường [27, tr.16]. V.A.Xukhomlinxki đặc biệt coi trọng sự trao đổi giữa hiệu


19
trưởng và phó hiệu trưởng để tìm ra biện pháp quản lý tốt nhất. Tác giả cho
rằng: “Trong những cuộc trao đổi này như đòn bẩy đã nảy sinh ra những dự
định mà sau này trong công tác quản lý được phát triển trong lao động sáng
tạo của tập thể sư phạm” [27, tr.24,25].
Có rất nhiều nhà khoa học ở nước ngoài đã công bố những công trình
nghiên cứu, sách, giáo trình về quản lý giáo dục, quản lý nhà trường. Có thể
kể đến những tác giả như Fred C. Lunenburg và Allan C. Ornstein với cuốn
“Educational Administration - concepts and Practices” đã đi sâu phân tích các
khái niệm quản lý giáo dục, các khái niệm và thực hành quản lý giáo dục;
Hai tác giả Peter Earley và Dick Weindling với “Understanding School
Leadership” đã dẫn dắt chúng ta hiểu về sự lãnh đạo trong nhà trường, lãnh
đạo giáo dục;
Tác giả J. Dunham với “Developing Effective School Management”,
tác giả đề cập đến những vấn đề cơ bản nhất của quản lý giáo dục như khái
niệm quản lý giáo dục, lãnh đạo giáo dục, các nguyên tắc và phương pháp
quản lý giáo dục hiệu quả;
Nick Foskett và Jacky Lumby với “Leading and Managing education International Dimensions” tác phẩm này khái quát hầu hết các nội dung, các

lĩnh vực trong quản lý giáo dục. Bên cạnh đó các tác giả cũng đã có đề cập
khá sâu đến công tác quản lý nhà trường, quản lý học sinh, quản lý và lãnh
đạo giáo dục - các phương diện quốc tế.
1.1.2. Các nghiên cứu ở trong nước
Ở Việt Nam, các tư tưởng về QL cũng đã xuất hiện từ lâu và được
các nhà QL nghiên cứu xây dựng theo hướng ngày càng hoàn thiện. Thời
tiền Lê tư tưởng QL hướng vào pháp trị; thời nhà Lý hướng vào đức trị;
thời hậu Lê hướng vào cả đức trị và pháp trị. Giáo sư Vũ Khiêu đã nhận xét
về đường lối pháp trị của triều đại Lê Thánh Tông như sau: “... có thể nói


20
đó là thời kỳ kết hợp hài hòa giữa đức trị và pháp trị ở đỉnh cao của văn
hóa dân tộc” [39, tr.33] .
Nói đến giáo dục Việt Nam không thể không nói đến Chủ tịch Hồ Chí
Minh (1890-1969), một trong những danh nhân văn hóa kiệt xuất của nhân
loại. Kế thừa và phát huy tinh hoa tư tưởng giáo dục tiên tiến với truyền
thống văn hóa quý báu của nhân loại, đồng thời vận dụng sáng tạo phương
pháp luận của chủ nghĩa Mác - Lênin, Người đã để lại cho chúng ta một kho
báu về những lý luận về vai trò của giáo dục, định hướng phát triển giáo dục,
vai trò của QL và QLGD... làm nền tảng cho nền lý luận giáo dục Cách
mạng Việt Nam.
Nền giáo dục hiện đại Việt Nam còn chứng kiến sự xuất hiện của nhiều
nhà giáo dục với những công trình nghiên cứu, giáo trình, xã luận về tổ chức
QL quá trình giáo dục như Phạm Minh Hạc, Hà Thế Ngữ, Đặng Vũ Hoạt,
Đặng Bá Lãm, Nguyễn Gia Quý, Trần Kiểm, Bùi Minh Hiền,... đã thể hiện
được bản chất của hoạt động QL, QLGD, những định hướng phát triển giáo
dục Việt Nam đương đại...
- Đổi mới biện pháp quản lý dạy học của trung tâm ngoại ngữ Học
viện C.T.Q.G Hồ Chí Minh của tác giả Nguyễn Thiện Chí, trường Đại học sư

phạm Hà Nội năm 2006.
- Một số biện pháp quản lý hoạt động dạy học ngoại ngữ của chủ
nhiệm bộ môn trường Cao đẳng sư phạm trung ương của tác giả Bùi Phi Yến,
trường Đại học sư phạm Hà Nội năm 2006.
- Biện pháp quản lý hoạt động dạy học tiếng Anh của hiệu trưởng các
trường trung học cơ sở quận Hoàn Kiếm - Hà Nội của tác giả Nguyễn Thị
Mai Anh, trường Đại học sư phạm Hà Nội năm 2007.
Các công trình nghiên cứu trên đã góp phần nêu bật được những tồn tại,
khó khăn và bất cập về nội dung chương trình, phương pháp dạy học tiếng


21
Anh và cả QL dạy học tiếng Anh hiện nay. Các công trình trên cũng đã đề
xuất được nhiều biện pháp QL dạy học tiếng Anh hiệu quả và thiết thực. Tuy
nhiên, do tính chất mới mẻ của chương trình SGK tiếng Anh mới nên chưa có
một công trình nghiên cứu nào đi sâu vào QL dạy học tiếng Anh THPT hiện
nay. Chính vì vậy, việc nghiên cứu công tác QL hoạt động dạy học tiếng Anh
ở các trường THPT ngày càng trở nên cấp thiết.
- Có một số tác giả đề cập đến những vấn đề, nội dung đổi mới như
nhóm tác giả Nguyễn Hải Châu, Nguyễn Thanh Hà và Vũ Thị Lợi với cuốn
“Những vấn đề chung về đổi mới giáo dục Trung học cơ sở môn tiếng Anh”
[12] đã góp phần giải quyết các vướng mắc trong quá trình thực hiện chương
trình sách giáo khoa mới dựa trên những căn cứ cơ bản và tính khả thi của
chương trình phải đặt trong mối tương quan giữa trình độ giáo dục cơ bản của
Việt Nam và các nước trong khu vực trên thế giới, giữa giai đoạn trước mắt
và khoảng thời gian của 10 hay 20 năm tới.
Nghiên cứu về QL nhà trường, QL hoạt động dạy và học được nhiều
tác giả quan tâm như Nguyễn Ngọc Quang, Hoàng Chúng, Hà Sĩ Hồ - Lê
Tuấn, Nguyễn Văn Lê, Võ Quang Phúc, Ngưyễn Thế Hữu, Nguyễn Văn Lê Nguyễn Hữu Thanh Bình (1983) Công tác QL trường học; Hà Sĩ Hồ (1987),
Những bài giảng về QL trường học; Trần Kiểm (1997), QL giáo dục và

trường học... cũng đã có những giáo trình, công trình đi sâu vào việc nghiên
cứu từng lĩnh vực của công tác QL trường học như: Nguyễn Trung Hàm
(1999), (2001), Chỉ đạo QL dạy và học trong nhà trường; cơ sở vật chất – kỹ
thuật (cơ sở vật chất - kỹ thuật), QL tài chính, công tác hành chính - văn
phòng trường trung học; Cao Duy Bình (1999), Kế hoạch hóa hoạt động nhà
trường; về hoạt động dạy học tiếng Anh lớp 6 ở các trường THCS tại thành
phố Hồ Chí Minh có Đỗ Hạnh Nga, Vũ Thị Phương Anh… các tác giả nghiên
cứu và đi sâu ở những bình diện khác nhau nhưng đều nhằm giải quyết mối


22
quan hệ giữa GV và người QL; những nội dung QL hoạt động dạy học của
hiệu trưởng.
Tập thể cán bộ giảng viên trường CBQL và nghiệp vụ Bộ GD&ĐT
nghiên cứu nghiệp vụ QL của hiệu trưởng đã rất chú trọng tới QL hoạt động
dạy học của hiệu trưởng.
Tác giả Nguyễn Ngọc Quang xác định: “Dạy học và giáo dục trong sự
thống nhất là hoạt động trung tâm của nhà trường”, “Quản lý nhà trường thực
chất là quản lý quá trình lao động sư phạm của thầy…” [41, tr.8, 24].
Tác giả Hà Sĩ Hồ và Lê Tuấn đi sâu nghiên cứu về mục tiêu, nội dung,
biện pháp QL trường THCS cũng khẳng định: “Việc quản lý hoạt động dạy và
học (hiểu theo nghĩa rộng) là nhiệm vụ quản lý trung tâm của nhà trường” và
“Người hiệu trưởng phải luôn luôn kết hợp một cách hữu cơ quá trình dạy và
học” [33, tr.28].
Tác giả Nguyễn Văn Lê chú ý tới công tác bồi dưỡng GV về tư tưởng
chính trị, về chuyên môn nghiệp vụ để nâng cao năng lực giảng dạy cho họ
[36, tr.5].
Tác giả Mai Quốc Liên cũng có ý kiến: “Cần cấp bách có một chiến lược
ngoại ngữ để phủ khắp tiếng Anh trong các trường học toàn quốc [35, tr.6].
- Đề tài cấp Bộ “Khảo sát phương pháp kiểm tra, đánh giá môn Tiếng

Anh lớp 6 - THCS tại Thành phố Hồ Chí Minh” do tác giả Đỗ Hạnh Nga [38],
đã nghiên cứu vai trò kiểm tra đánh giá kết quả học tập môn Tiếng Anh học
sinh THCS và cho rằng kiểm tra đánh giá là một thành phần không thể thiếu
được trong hoạt động dạy học. Cũng như sự cần thiết cũng như việc thay đổi
việc kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học sinh trong giai đoạn thay đổi
chương trình dạy học, sách giáo khoa, phương pháp cũng như trang thiết bị
phục vụ giảng dạy.
Trong kỷ yếu hội thảo khoa học do trường Đại học Sư phạm Thành phố


23
Hồ Chí Minh tổ chức vào tháng 11/2005, có nhiều bài tham luận nêu lên thực
trạng giảng dạy ngoại ngữ không chuyên, những thuận lợi cũng như những
khó khăn từ việc giảng dạy của giáo viên và học tập của học sinh. Một số bài
tham luận như:
“Phấn đấu giảng dạy đạt yêu cầu của ngoại ngữ không chuyên trong
các trường Đại học”, TS. Vũ Văn Thành, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội.
“Hướng tới nâng cao năng lực ngoại ngữ cho học sinh không chuyên”,
Trần Thị Nga, Đại học Quốc gia Hà Nội.
“Việc dạy và học ngoại ngữ cho sinh viên không chuyên ngữ ở trường
đại học Hải Phòng”, Ths. Lê Thị Hồng, Trường Đại học Hải Phòng.
“Thách thức và triển vọng của giảng dạy ngoại ngữ tại các trường Đại
học không chuyên ngữ ở Việt Nam” Đào Thị Tạo, Trường Đại học kiến trúc
Hà Nội.
“Thực trạng và một số giải pháp nhằm cải thiện tình trạng dạy và học
cho sinh viên khối không chuyên Anh Trường Cao đẳng Sư phạm Hà Nội”,
Ths. Nguyễn Thị Bích Liên, Trường Cao đẳng Sư phạm Hà Nội.
Tác giả Châu Kim Lang trong “Tổ chức quản lý quá trình đào tạo” đã
hệ thống hóa và phân tích khá sâu sắc về tổ chức quá trình đào tạo và quản lý
hoạt động đào tạo trong nhà trường, trong đó có đề cập đến quản lý hoạt động

dạy học và những yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động dạy học.
Ngoài ra các tác giả khác như Đặng Quốc Bảo, Bùi Minh Hiền, Hồ Văn
Liên qua các giáo trình, các tập bài giảng dành cho các lớp cao học Quản lý
Giáo dục cũng đã đi sâu vào phân tích những vấn đề, lĩnh vực cơ bản trong
quản lý nhà trường, trong đó có quản lý hoạt động dạy học.
Cùng với việc nghiên cứu những vấn đề lý luận cơ bản về giáo dục, dạy
học và quản lý hoạt động dạy học thì việc nghiên cứu thực tiễn quản lý giáo
dục và quản lý hoạt động dạy học tại các cơ sở giáo dục cũng là một đề tài rất


24
được quan tâm. Đã có khá nhiều đề tài luận văn thạc sỹ, luận án tiến sỹ
nghiên cứu về quản lý hoạt động dạy học.
Tác giả Võ Tiến Quang năm 2004 thực hiện đề tài “Một số biện pháp
tăng cường quản lý hoạt động dạy học của khoa Tự nhiên của trường Cao
đẳng sư phạm Quảng Ninh”.
Trần Thanh Hoàng (2007), Một số biện pháp của hiệu trưởng đối với
hoạt động giảng dạy môn Tiếng Anh ở trường Cao đẳng sư phạm Bà Rịa Vũng Tàu, Luận văn thạc sỹ giáo dục học, Hà Nội.
Năm 2008, tác giả Huỳnh Thị Liên với đề tài “Biện pháp quản lý hoạt
động dạy học của hiệu trưởng các trường cao đẳng ngoài công lập khu vực
miền trung Việt Nam”…
Năm 2010, tác giả Hà Văn Tú với đề tài “Biện pháp quản lý hoạt động
dạy học của trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn thành phố Hồ Chí
Minh trong giai đoạn hiện nay”.
Qua những đề tài trên các tác giả đã đi sâu nghiên cứu thực trạng công
tác quản lý hoạt động dạy học của hiệu trưởng tại các cơ sở giáo dục đào tạo
khác nhau, đánh giá những điểm mạnh, điểm yếu của những biện pháp quản
lý từ đó đề xuất được những biện pháp quản lý phù hợp với điều kiện và hoàn
cảnh của từng cơ sở giáo dục.
1.2. Một số khái niệm cơ bản của đề tài

1.2.1. Dạy học
Theo tác giả Hà Thế Ngữ - Đặng Vũ Hoạt: “Quá trình dạy học là một
quá trình bộ phận, một phương tiện để trau dồi học vấn, phát triển năng lực và
giáo dục phẩm chất, nhân cách thông qua sự tác động qua lại giữa người dạy
và người học, nhằm truyền thụ và lĩnh hội một cách có hệ thống những tri
thức khoa học, những kỹ năng, kỹ xảo, nhận thức và thực hành” [40].
Theo tác giả Nguyễn Ngọc Quang: “Quá trình dạy học là một hệ toàn
vẹn bao gồm hoạt động dạy và hoạt động học. Hai hoạt động này luôn tương


25
tác nhau, thâm nhập vào nhau và sinh thành ra nhau, sự tương tác giữa dạy và
học mang tính chất cộng tác (cộng đồng và hợp tác), trong đó hoạt động dạy
đóng vai trò chủ đạo” [42].
Trong quá trình dạy học người thầy luôn giữ vai trò chủ đạo trong việc
định hướng tổ chức, điều khiển và thực hiện các hoạt động truyền thụ tri thức,
kỹ năng, kỹ xảo đến người học một cách khoa học. Người học sẽ ý thức và tổ
chức quá trình tiếp thu một cách tự giác, tích cực, độc lập, sáng tạo hệ thống
kiến thức, kỹ năng, kỹ xảo nhằm hình thành năng lực, thái độ đúng đắn, tạo ra
động lực cho việc học, hình thành nhân cách cho bản thân.
Quá trình dạy của thầy và học của trò là một quá trình hoạt động trong
đó thầy giữ vai trò chủ đạo, học sinh đóng vai trò tích cực, chủ động nhằm
thực hiện tốt nhiệm vụ dạy học.
Dạy học là một quá trình hoạt động gồm hai mặt do thầy giáo (dạy) và
học sinh (học) thực hiện. Nhiệm vụ dạy học trong nhà trường không chỉ đảm
bảo trình độ học vấn nhất định mà còn góp phần hình thành nhân cách của
học sinh. Qua đó có thể hiểu quá trình dạy học là một quá trình toàn vẹn, nó
bao gồm hoạt động dạy và hoạt động học. Quá trình dạy học đảm bảo sự
thống nhất của giảng dạy và học tập, của truyền đạt và điều khiển trong giảng
dạy, của lĩnh hội và tự điều khiển trong học tập.

Học sinh là chủ thể trong hoạt động học, giữ vai trò chủ động, tích cực
dưới sự hướng dẫn của giáo viên. Do đó chất lượng hoạt động học tập của học
sinh phụ thuộc vào trình độ tổ chức, điều khiển của giáo viên.
Như vậy có thể khẳng định, hai hoạt động dạy và học được tiến hành
do hai chủ thể khác nhau (thầy - trò) nhưng gắn bó chặt chẽ với nhau vì hoạt
động dạy diễn ra để tổ chức và điều khiển hoạt động học, hoạt động học chỉ
có ý nghĩa đầy đủ của nó khi được diễn ra dưới sự tổ chức và điều khiển của
hoạt động dạy.