Thêm trạng ngữ cho câu (Tiếp theo)

Nhiệt liệt chào mừng
Các vị đại biểu,các thầy cô giáo
cùng các em học sinh về dự
Tiết Ngữ Văn
Trường THCS Xi Măng


Caâu 1: Tr¹ng

ng÷ lµ g× ?

A

Lµ thµnh phÇn chÝnh trong c©u.

B

Lµ biÖn ph¸p tu tõ cña c©u.

C

Lµ thµnh phÇn phô trong c©u.

D

Lµ mét trong sè c¸c tõ lo¹i cña
TiÕng ViÖt.

Bạn thử lần
nữa
xem bạn

!
Chúc
mừng
!

Ồ ! Sai
Tiếcrồi
quá.
!


Câu 2: Có thể phân loại trạng ngữ theo cơ sở nào ?
A

Theo nội dung mà chúng biểu thị.

B

Theo vị trí đứng của chúng trong câu.

C
D

Theo thành phần chính mà chúng đứng
trước hay đứng sau.
Theo mục đích nói của câu.

! Tic quỏ.
Sai ri !
Bn th ln na xem !

Chỳc mng bn !


3. Dòng nào là trạng ngữ trong câu Dần đi ở
từ năm chửa mười hai. Khi ấy đầu nó còn
để hai trái đào ?
A. Dần đi ở từ năm chửa mười hai
B. Khi ấy
C. Đầu nó còn để hai trái đào
NG RI
RI
D. Cả A,B,C đều sai.
NG


3. Trong c©u, tr¹ng ng÷ bao
giê còng ®­îc ng¨n c¸ch c¸c
thµnh phÇn chÝnh b»ng dÊu
phÈy. §óng hay sai ?

10 ®®
10

A. §óng
B. Sai

ĐÚNG RỒI
RỒI
ĐÚNG

Chó thÝch:
- BiÓu t­îng
lµ biÓu thÞ ý nghÜa lµ
häc sinh ghi bµi.
- BiÓu t­îng
cÇn ghi nhí.

lµ träng t©m cña bµi


- Nắm được cấu tạo và công dụng của trạng
ngữ. Hiểu được giá trị tu từ của việc tách
trạng ngữ thành câu riêng.
- Có kĩ năng sử dụng các loại trạng ngữ và
kĩ năng tách trạng ngữ ra thành câu riêng.


I Công dụng của trạng ngữ
1. Trạng ngữ không phải là thành phần bắt buộc của câu.
Những vì sao trong các câu văn dưới đây, ta không nên
hoặc không thể lược bỏ trạng ngữ ?
a) Nhưng tôi yêu mùa xuân nhất là vào khoảng sau ngày
rằm tháng giêng ( ). Thường thường, vào khoảng đó
trời đã hết nồm, mưa xuân bắt đầu thay thế cho mưa
phùn, không còn làm cho nền trời đục như màu pha lê
mờ. Sáng dậy,nằm dài nhìn ra của sổ thấy những vệt
xanh tươi hiện ở trên trời, mình cảm thấy rạo rực một
niềm vui sáng sủa. Trên giàn hoa lí, vào con ong siêng

năng đã bay đi kiếm nhị hoa. Chỉ độ tám chín giờ, trên
nền trời trong trong có những làn sáng hồng hồng
rung động như cánh con ve mới lột.
(Vũ Bằng)


I  C«ng dông cña tr¹ng ng÷
§o¹n b:
VÒ mïa ®«ng, l¸ bµng ®á nh­ mµu ®ång hun.

T×m tr¹ng ng÷ cña tõng c©u
Trong tõng ®o¹n v¨n.


a) Nhưng tôi yêu mùa xuân nhất là vào khoảng
sau ngày rằm tháng giêng ( ). Thường thường,
vào khoảng đó trời đã hết nồm, mưa xuân bắt
đầu thay thế cho mưa phùn, không còn làm cho
nền trời đục như màu pha lê mờ. Sáng dậy, nằm
dài nhìn ra của sổ thấy những vệt xanh tươi hiện
ở trên trời, mình cảm thấy rạo rực một niềm vui
sáng sủa. Trên giàn hoa lí, vào con ong siêng
năng đã bay đi kiếm nhị hoa. Chỉ độ tám chín
giờ, trên nền trời trong trong có những làn sáng
hồng hồng rung động như cánh
Cáccon ve mới lột.

b) Về mùa đông, lá bàngtrạng
đỏ như màu đồng
ngữ là:

hun.


Theo
c¸c
em
v×bỏ
sao
* Ta
không
nên
lược
vì: ta
+ CácthÓ
trạng
ngữ bá
bổ sung
kh«ng
l­îc
tr¹ng ng÷
ý nghĩa về thời gian,
®ã
?
kh«ng gian giúp nội
dung miêu tả chính xác hơn.
+ Các trạng ngữ còn có tác
dụng liên kết
 NÕu bá th× c©u v¨n g©y
khã hiÓu vµ
kh«ng cã t¸c dông liªn kÕt

Vì trng ng giỳp cho vic sp xp cỏc
lun c trong vn ngh lun theo trỡnh
t thi gian,
khụng
quan
Trong
văngian
nghịhoc
luận thì
emh
nguyờn nhõnphải
- kt
sắpqu.
xếp các luận cứ

theo một trình tự nhất định
(thời gian, không gian).
Theo em, trạng ngữ có vai
trò gì trong việc thể hiện
trình tự lập luận ấy ?


Ghi nhí: Sgk (tr 46)
Sau ®©y lµ
mét
sè bµi tËp
phô

Dßng nµo sau ®©y nãi sai vÒ c¸c
10
1
6
4
3
2
8
7
5
9
lo¹i tõ cã thÓ lµm tr¹ng ng÷ ?

HÕt giê

A

Danh tõ, ®éng tõ, tÝnh tõ

B

Côm danh tõ, ®éng t ,tÝnh t

C
C

Sè
Sètõ
tõ,, l­îng tõ

D

C¶
C¶ B,
B, C
C
ĐÁP ÁN


10
1
4
3
2
8
7
6
5
9

HÕt giê

Trong
Trong c©u:
c©u: Trªn
Trªn s«ng
s«ng §µ,
§µ, cã
cã rÊt

rÊt
nhiÒu
nhiÒu nhµ
nhµ m¸y.
m¸y. T×m
T×m
tr¹ng
tr¹ng ng÷
ng÷ vµ
vµ cho
cho biÕt
biÕt biÓu
biÓu thÞ
thÞ ýý g×
g× ??
A

Tn: Trªn s«ng §µ / chØ thêi gian

B
B

Tn:
Trªn
s«ng
§µ
chØ
®Þa
®iÓm
Tn:Trªn

Trªns«ng
s«ng§µ
§µ///chØ
chØ®Þa
®Þa®iÓm
®iÓm
Tn:

C

Tn: Trªn s«ng §µ / chØ môc ®Ých

D

Tn: nhiÒu nhµ m¸y/ chØ ®Þa ®iÓm
ĐÁP ÁN


II Tách trạng ngữ thành câu riêng
1. Câu in đậm sau đây có gì đặc biệt ?
Người Việt Nam ngày nay có lí do đầy đủ và
vững chắc để tự hào với tiếng nói của mình.
Và để tin tưởng hơn nữa vào tương lai
của nó.
(Đặng Thai Mai)


II Tách trạng ngữ thành câu riêng
Câu in đậm đó có gì đặc biệt ?
A

Câu trên ngắn gọn.

B

Câu trên dễ hiểu.

C
D

Các em làm
Câu trên bị tách đi
bài tập sau
Câu trên nòng cốt câu chặt
chẽ, dễ hiểu
Sai ri !
Chỳc mng bn !


II Tách trạng ngữ thành câu riêng
Câu trên đặc biệt vì câu trên bị tách đi, không đư
ợc liền mạch với câu trên mặc dù 2 câu có
cùng một ý.

Theo em, việc
tách câu đó
có tác dụng gì
?

II  T¸ch tr¹ng ng÷ thµnh c©u riªng
- Tác dụng: Nhấn mạnh ý, chuyển ý, thể
hiện cảm xúc.


Ghi nhớ: SGK (tr 47)

Tách thành câu riêng,người nói(viết) nhằm mục đích gì ?
A

Làm cho câu ngắn gọn.

B

Để làm cho nòng cốt câu chặt chẽ.

C
D

Các em làm
Nhấn mạnh ý, chuyển ý
bài tập phụ
Làm cho câu văn dễ hiểu.
sauSai ri !
Chỳc mng bn !

! Tic quỏ.


ở vị trí nào trong câu thì trạng

ngữ có thể tách ra làm câu riêng
để đạt những mục đích tu từ nhất định ?
A. Đầu câu
B. Giữa chủ ngữ & và vị ngữ

C.
C. Cuối câu
câu
D. Cả A,B, C đều sai


Trạng ngữ Trên dòng sông Đà trong câu Trên dòng
sông Đà, ông xuôi ngược hơn trăm lần rồi, chính tay
lái độ sáu chục lần cho những chuyến thuyền then
đuôi én sâu chèo biểu thị nội dung gì ?
A.
B.
C.
D.

Thời gian diễn ra hành động được nói đến.
Nói chốn diễn ra hành động được nói đến.
Nguyên nhân của hành động được nói tới.
Mục đích của hành động được nói tới.

NG RI
RI
NG

III Luyện tập
1. Nêu công dụng của trạng ngữ trong các trạng ngữ sau:
a) Kết hợp những bài này lại, ta được chiêm ngưỡng một
bức chân dung tinh thần tự họa rất rõ nét và sinh động
của nhà thơ.
ở loại bài thứ nhất, người ta thấy trong nhà thơ Hồ Chí
Minh có nhà báo Nguyễn ái Quốc hết sức sắc sảo trong
bút pháp kí sự, phóng sự và nghệ thuất châm biếm.
ở loại bài thứ hai, ta lại thấy ở nhà thơ cách mạng sự
tiếp nối truyền thống thi ca lâu đời của phương Đông,
của dân tộc, từ Lí Bạch, Đỗ Phủ,đến Nguyễn Trãi,
Nguyễn Bỉnh Khiêm, Nguyễn Du, Nguyễn Khuyến,
( Theo Nguyễn Đăng Mạnh )


III Luyện tập
b) Đã bao lần bạn vấp ngã mà không hề nhớ. Lần
đầu tiên chập chững bước đi, bạn đã bị ngã.
Lần đầu tiên tập bơi, bạn uống nước và suýt
chết đuối phảI không ? Lần đầu tiên chơi bóng
bàn, bạn có đánh trúng bóng không ? Không
sao đâu vì (). Lúc còn học phổ thông,
Lu-i Pa-xtơ chỉ là học sinh trung bình. Về môn
Hóa, ông đứng thứ hạng 15 trong số 22 học
sinh của lớp.