Hoàn thiện kế toán bán hàng và xác định kết quả bán hàng tại công ty TNHH thương mại toàn phương

CH
NGă1.
C ăS LÝ LU N CHUNG V K TOÁN BÁN HÀNG VÀ XỄCă NH
K T QU BÁN HÀNG T I DOANH NGHI PăTH
NGăM I
1.1. Khái quát chung v bánă hƠngă vƠă xácă đ nh k t qu bán hàng t i doanh
nghi păth ngăm i
1.1.1.
c đi m kinh ếoanh th ng m i
1.1.1.1. Khái ni m v bán hàng và xác đ nh k t qu bán hàng trong doanh nghi p
th ng m i
- Bán hàng
Quá trình bán hàng

các doanh nghi păth

ngăm i là quá trình v năđ ng c a

v n kinh doanh t v n hàng hóa sang v n b ng ti n và hình thành k t qu kinh doanh
th ngăm i. quá trình bán hàng hóa hoàn t tăkhiăhƠngăhóaăđƣăgiaoăchoăng i mua và
đƣăthuăđ

c ti n bán hàng.

Bánă hƠngă lƠă giaiă đo n cu i cùng c a ho tă đ ng kinh doanh trong các doanh
nghi păđơyă lƠăquáătrìnhăchuy n giao quy n s h uăhƠngăhóaăsangă choăng
doanh nghi p thu ti n v ho căđ c quy n thu ti n.

i mua và

Xétăgócăđ v kinh t : Bán hàng là quá trình hàng hóa c a doanh nghi păđ

c

chuy n t hình thái v t ch t (hàng) sang hình thái giá tr (ti n).
Quá trình bán hàng

các doanh nghi p nói chung và doanh nghi păth

ngăm i

nói riêng có nh ngăđ căđi măchínhăsauăđơy:
Có s traoăđ i th a thu n gi aăng
ng

iămuaăvƠăng

iăbán,ăng

iăbánăđ ng ý bán,

iămuaăđ ng ý mua, khách hàng s tr ti n ho c ch p nh n tr ti n.

Có s thayăđ i quy n s h u v hƠngăhóa:ăng i bán m t quy n s h u,ăng i
mua có quy n s h u v hƠngă hóaă đƣă mua. Trong quá trình tiêu th hàng hóa, các
doanh nghi p cung c p cho khách hàng m t kh iă l ng hàng hóa và nh n l i c a
khách hàng m t kho n ti n g i là doanh thu bán hàng. S doanhăthuănƠyălƠăc ăs đ
doanh nghi păxácăđ nh k t qu bán hàng c a mình.
-

K t qu bán hàng

Xácăđ nh k t qu bán hàng là vi c so sánh gi a chi phí kinh doanh mà doanh
nghi păđƣăb ra v iădoanhăthuăkinhădoanhăđƣăthuăv trong k . n u doanh thu l năh nă
chi phí thì k t qu thu v là lãi, doanh thu nh h năchiăphíăthìăk t qu bán hàng là l .
Vi c xác đ nh k t qu bánă hƠngă th ngă đ c ti n hành vào cu i k kinh doanh và
th ng vào cu i tháng, cu i quý ho c cu iăn mătùyăthu căvƠoăđ căđi m kinh doanh và
qu n lý c a t ng doanh nghi p.
1


K t qu bán hàng =Doanh thu thu n -Giá v n hàng bán -Chi phí qu n lý
kinh doanh
-

Doanh thu bán hàng
Doanh thu là t ng tr giá các l i ích kinh t doanh nghi păthuăđ c trong k k
tóan, phát sinh t các ho tăđ ng s n xu t,ăkinhădoanhăthôngăth ng c a doanh nghi p,
góp ph năt ngăv n ch s h u.
- Giá v n hàng bán
Tr giá v n hàng xu t bán c a doanh nghi păth ngăm i chính là tr giá mua c a
hàng hóa c ng v i chi phí thu mua hàng hóa phân b cho hàng xu t bán trong k .
-

Các kho n gi m tr doanh thu
Chi t kh uă th ngă m i: là kho n ti n mà doanh nghi pă đƣ gi m tr ho că đƣă

thanhătoánăchoăng i mua hàng do mua v i s l ng l n theo th a thu n v chi t kh u
th ngăm iăđƣăđ c ghi trong h păđ ng kinh t ho c các cam k t mua bán hàng hóa.
Hàng bán b tr l i: là s hàng hóa, thành ph m mà doanh nghi păđƣăxácăđ nh là
tiêu th nh ngăl i b khách hàng tr l i do vi ph măcácăđi u ki năđƣăcamăk tănh :ăhƠngă
kém ch tăl ng,ăsaiăquyăcách,ầăăHƠngăbánăb tr l i ph iăcóăv năb năđ ngh c aăng i

mua ghi rõ lí do hàng b tr l i, s l ng hàng tr l i, tr giá hàng tr l i,ăđínhăkèmăhóaă
đ nă(n u tr l i toàn b s hàng) ho c b năsaoăhóaăđ nă(n u tr l i 1 ph n hàng hóa).
Gi m giá hàng bán: là kho n gi m tr c a doanh nghi p (bên bán) ch p nh n
m tăcáchăđ c bi tăđƣăth a thu nătrênăhóaăđ n,ăvìă1ăs lýădoănh :ăhƠngăkémăch tăl ng,
khôngăđúngăquyăcáchăhayăkhôngăđúngăth i h n h păđ ngăđƣăkýăk t.
Thu GTGT n pătheoăph ngăphápătr c ti p, thu TT B,ăthu xu t kh u ph i
n p: là các kho n thu gián thu tính trên doanh thu bán hàng. Các kho n thu này tính
choăcácăđ iăt ng tiêu dùng hàng hóa ph i ch u,ăcácăc ăs s n xu t kinh doanh ch là
đ năv n p thu thayăchoăng i tiêu dùng.
Khi doanh nghi p h ch toán các kho n gi m tr doanh thu bán hàng c n ph i
tôn tr ng m t s quyăđ nh sau:
- Doanh nghi p ph i có quy ch qu n lý và công khai các kho n gi m giá hàng
bán.
-

Ph iă đ m b o là doanh nghi p v n có lãi khi th c hi n các kho n gi m giá
hàng bán và chi t kh u thanh toán cho s l ng hàng hóa bán ra trong k .

-

Doanh nghi p ph i ghi rõ ràng trong h pă đ ng bán hàng hay trong h pă đ ng
kinh t các kho n gi m tr doanh thu.

-

S hàng b tr l i ph iăcóăv năb n c aăng i mua, ph i ghi rõ s l ng,ăđ năgiá,ă
t ng giá tr lô hàng b tr l i. Kèm theo ch ng t nh p l i kho c a lô hàng nói
trên.
2

Thang Long University Library


-

Chi phí qu n lý kinh doanh
Chi phí qu n lý kinh doanh bao g m: Chi phí bán hàng và chi phí qu n lý

doanh nghi p.
+ Chi phí bán hàng: là nh ngăchiăphíăliênăquanăđ n quá trình bán hàng bao g m:
Chi phí nhân viên bán hàng: ti nă l ngăvƠă cácă kho n trích n p b t bu c theo
l

ngăc a nhân viên bán hàng.
Chi phí v t li u bao bì dùng cho nhu c u s a ch a tài s n, x lý hàng hóa d

tr ,ăbaoăgóiăhƠngăđ t ngăthêmăgiáătr th ngăm i c a s n ph m.
Chi phí kh uăhaoăTSC ădùngătrongăvi c tiêu th hƠngăhóaănh :ăNhƠăkho,ăc a
hàng, b năbƣi,ăph ngăti n v n t i.
Chi phí b o hành s n ph m hàng hóa: là chi phí phát sinh khi s a ch a nh ng
hàng hóa b h ng trong m t th i gian nh tăđ nh.
Chi phí d ch v mua ngoài: Chi phí thuê ngoài s a ch aăTSC ,ăthuêăkho,ăbƣiầ
+ Chi phí qu n lý doanh nghi p: là kho n chi phí phát sinh có liên quan chung
đ n toàn b ho tăđ ng c a doanh nghi pămƠăkhôngătáchăriêngăraăđ c cho b t k ho t
đ ng nào bao g m:
Chi phí nhân viên qu n lý doanh nghi p: ti năl
theoăl ngăc a nhân viên qu n lý doanh nghi p

ngăph c p và các kho n trích

Chi phí v t li u, CCDC dùng cho qu n lý: giá tr nguyên v t li u, CCDC xu t
dùng cho qu n lý, s a ch aăTSC , đ dùngăv năphòngăph c v cho công tác qu n lý.
Chi phí d phòng: kho n n ph iăthuăkhóăđòiầ
Thu , phí, l phíănh ăthu môn bài, thu nhƠăđ tầ
Chi phí d ch v mua ngoài: chiăphíăđi n,ăn c,ăđi n tho i,ầ
Chi phí b ng ti n khác: Chi phí khác b ng ti n ngoài các kho năđƣăk trên
1.1.1.2. Vai trò c a bán hàng và xác đ nh k t qu bán hàng
Bán hàng hóa hay tiêu th hàng hóa chính là khâu r t quan tr ng trong ho t
đ ng c a doanh nghi p th ngăm i, nó là c u n iăthúcăđ y hai quá trình s n xu t và
tiêuă dùng.ă ơyă cóă th coi là trung gian gi aă ng iă bánă vƠă ng i mua, chuy n giao
hàng hóa, s n ph m, d ch v t n iăs n xu tăđ năn iătiêuădùng.
Quá trình tiêu th hàng hóa, d ch v m i kh ngăđ nhăđ căn ngăl c kinh doanh
c a doanh nghi p. N uănh ăvi c bán hàng hóa nhanh chóng, công ty không nh ng thu
h i chi phí b ra mà còn t oăraăđ c ph n th ngăd .ăPh n th ngăd ănƠyăchínhălƠălƣiămƠă
doanh nghi p nh nă đ c t vi c ho tă đ ng kinh doanh, giúp doanh nghi p m r ng
đ

c quy mô ho tăđ ng.
Chính vì quá trình tiêu th hƠngăhóaăđóngăvaiătròăquanătr ngăđ i v i s t n t i
và phát tri n c a doanh nghi p nên c n ph i chú tr ng t i công tác qu nălýăđ ng th i
ph iăđ aăraănh ngăchínhăsách,ăđ nhăh

ng phát tri n c th đ đ i phó v i tình hình
3


kinh t b tă th

ngă nh ă hi n nay. N u các doanh nghi pă th

ngă m i có th làm t t

nhi m v này thì s đápă ng t t,ă đ yă đ , k p th i các nhu c u c a khách hàng, góp
ph n khuy năkhíchătiêuădùng,ăthúcăđ y quá trình s n xu t,ăt ngădoanh thu, m r ng th
tr ng và t oăđ c uy tín c a doanh nghi p v iăng iătiêuădùngăc ngănh ăcácăđ i tác
trong kinh doanh.
Xácăđ nh k t qu bánăhƠngăchínhălƠăxácăđ nhăđ c k t qu c a ho tăđ ng kinh
doanh c a doanh nghi p. K t qu bán hàng có th lãi ho c l . N uălƣiăthìăđơyălƠăm t
d u hi u tích c căvƠăanătoƠnăđ i v i doanh nghi păvìănóăđ m b o s phát tri n và t n
t i c a doanh nghi p trên th tr ng.ăNg c l i l trongăbánăhƠngălƠătr ng h p b t l i,
gơyăkhóăkh năchoădoanhănghi păvìăđi uănƠyăđ ngăngh aăv i vi c doanh thu không bù
đ pă đ

că chiă phíă vƠă gơyă khóă kh nă v v nă choă giaiă đo n ho tă đ ng sau c a doanh

nghi p.
1.1.1.3. Yêu c u c a k toán bán hàng và xác đ nh k t qu bán hàng
Th nh t:ăXácăđ nhăđúngăth iăđi măhƠngăhóaăđ c coi là tiêu th đ k p th i l p
báo cáo bán hàng và ph nă ánhă doanhă thu.ă Báoă cáoă th ng xuyên, k p th i tình hình
bán hàng và thanh toán v iă kháchă hƠng,ă đ m b o giám sát ch t ch hàng bán v s
l ng, ch tă l ng, ch ng lo i, giá tr , th iă gian...ă đônă đ c vi c thu ti n bán hàng v
qu k p th i, tránh hi năt ng tiêu c c s d ng ti n hàng cho m căđíchăcáănhơn.
Th hai: T ch c ch ng t banăđ u và trình t luân chuy n h p lý, h p pháp
đ m b o yêu c u qu n lý và nâng cao hi u qu công tác k toán. T ch c v n d ng h
th ng tài kho n và s sách phù h p v iăđ căđi m s n xu t kinh doanh c aăđ năv .
Th ba:ăXácăđ nhăđúngăvƠăt p h păđ yăđ chi phí bán hàng, chi phí qu n lý phát
sinh trong quá trình bán hàng, phân b chi phí m t cách h p lý cho hàng còn l i cu i
k và k t chuy n chi phí cho hàng tiêu th trong k đ xácăđ nh k t qu kinh doanh
chính xác.
1.1.1.4. Nhi m v c a k toán bán hàng và xác đ nh k t qu bán hàng

- Ph n ánh k p th i, chính xác tình hình th c hi n k ho ch bán hàng theo các
đ iăt ng,ătheoăđúngăchínhăsách.
- Giám sát s an toàn c a hàng hóa xu t bán nh mă t ngă nhanhă t că đ l uă
chuy n hàng hóa, gi mă chiă phíă kinhă doanhă trênă c ă s ki m tra ch t ch chi phí bàn
hàng và chi phí qu n lý doanh nghi p.
- Theo dõi k p th i tình hình thanh toán ti n hàng v i khách hàng và các kho n
thu ph i n p cho NhƠăn c phát sinh trong quá trình mua bán hàng hóa.
- Phân b chiăphíăthuămuaăhƠngăhóaăchoăhƠngăđƣăbánătrongăk đ tính tr giá
v năhƠngăđƣăăbánăm tăcáchăđúngăđ n,ăxácăđ nhăđúngăđ n k t qu ho tăđ ng kinh doanh.
K toánă bánă hƠngă vƠă xácă đ nh k t qu bán hàng th c hi n t t nhi m v c a
mình s có hi u qu thi t th c cho công tác tiêu th nói riêng và cho ho tăđ ng kinh
4

Thang Long University Library


doanh nói chung c a doanh nghi p.ăNóăgiúpăchoăng
đ

i s d ng thông tin k toán n m

c toàn di n ho tăđ ng kinh doanh c a doanh nghi p.

1.1.2. Ph ng pháp tính giá v n hàng bán và th i đi m ghi nh n doanh thu
1.1.2.1. Tính giá v n hàng bán
Hàng t n kho trong các doanh nghi păt ngăt nhi u ngu n khác nhau v i các
đ nă giáă khácă nhau,ă vìă v y doanh nghi p c n l a ch nă ph ngă phápă tínhă giáă th c t
hàng xu tăkhoầăvi c v a ch năph ngăphápănƠoăcònătùyăthu căvƠoăđ căđi m c a hàng
t n kho, yêu c uăvƠătrìnhăđ qu n lý c a doanh nghi p. Tuy nhiên, Doanh nghi p áp
d ngăph ngăphápănƠoăđòiăh i ph i nh t quán trong su tăniênăđ k toán. N u có s

thayăđ i ph i gi i trình và thuy t minh, nêu rõ nh ngătácăđ ng c a s thayăđ i t i các
báo cáo tài chính c a doanh nghi p. Theo ch đ k toán thì doanh nghi p có th áp
d ng m t trong b năph ngăphápăsau:
Ph ngăphápăbìnhăquơnăgiaăquy n
Theoăph ngăphápănƠyăng iătaăc năc vào s l ng hàng hóa xu tăkhoăvƠăđ nă
giá th c t bình quân gia quy năđ tính tr giá v n c a hàng xu t kho.
Tr giá v n
= S l ng hàng xu t bán Xăăăăăă năgiáăbìnhăquơn
th c t c a
hàng xu t bán
Trongăđóăđ năgiáăbìnhăquơnăcóăth đ c s d ngăd i hai d ng:
-

Bình quân gia quy n c k d tr

năgiáă

Tr giá th c t c a hàng t n
đ uk

bình
quân c
k
d

+

Tr giá hàng nh p kho
trong k

=
S l

ng hàng t nă khoă đ u

+

S

l

ng hàng nh p

k
kho trong k
Ph ngăphápăbình quân gia quy n kháăđ năgi n, d làm ch c n tính toán m t
l n vào cu i k , r t thích h p v i nh ng doanh nghi p có ít ch ng lo iăhƠngăhóaănh ngă
s l n nh p, xu t c a m i lo i nhi u.ăTuyănhiên,ăph ngăphápănƠyăcóănh căđi m l n

tr

là công tác k toán d n vào cu i k nhăh ngăđ n các ph n hành k toán khác. Ngoài
ra không ph năánhăđ c thông tin k p th i khi phát sinh nghi p v .
- Bình quân sau m i l n nh p
nă giáă bìnhă
quân sau m i
l n nh p

Tr giá th c t hàng t n kho sau m i l n nh p
=

S l

ng hàng t n kho th c t sau m i l n nh p

5


Ph

ngăphápăbình quân gia quy n cho phép k toán tính giá hàng xu t kho m t

cách k p th iănh ngăch phù h p v i nh ng doanh nghi p có ít ch ng lo i hàng hóa và
s l n nh p c a m i lo i không quá nhi u. B i vì kh iăl ng công vi c k toán r t l n,
n u doanh nghi p có nhi u ch ng lo i hàng hóa v i t n su t nh p liên t c thì công tác
tính giá s g p nhi uăkhóăkh năvƠăd g p ph i sai sót.
Ph ngăphápănh pătr c ậ xu tătr c (FIFO)
Ph ngăphápăFIFO d a trên gi đ nh là hàng nào nh păkhoătr

c tiên s dùng

đ tính giá cho hàng xu t kho hay giá c a nh ng m t hàng còn t n kho cu i k là giá
c a nh ng m t hàng v a nh p kho l n nh p g n nh t.
Ph ngăphápăFIFO thíchăh păv iădoanhănghi păcóăs ăl nănh păxu tăkhôngănhi uă
giáăc ăth ătr

ngă năđ nhăvƠăcóăxuăh

ngăgi m.

u đi m:ăchoăphépătínhăgiáăhƠngăhóaăxu tăkhoăk păth i,ăchínhăxác.

Nh c đi m: công vi căh chătoánăv tăv ăvìăph iătínhăgiáătheoăt ngădanhăđi măhƠngăhóaă
vƠăph iătínhătheoăt ngălo iăgiá.ăNgoƠiăraăthìăgiáătr ăc aăhƠngăhóa xu tăkho khôngăph nă
ánhăk păth iăv iăgiáăc ăth ătr
Ph

ng.

ngăphápănh p sau ậ xu tătr

c (LIFO)

Ph ngăphápăLIFO d a trên gi thuy t dòng chi phí là giá c a nh ng m t hàng
nào nh p kho l n g n nh t v i l n xu t dùng s s d ngăđ tính giá cho hàng xu t
dùng, hay giá c a nh ng m t hàng t n kho cu i k là giá c a nh ng m t hàng còn t n
đ u k hay mua s m nh t trong k .
u đi m:ă uăđi m l n nh t c aăph ngăphápăLIFO là giúp cho chi phí kinh doanh c a
doanh nghi p ph n ng k p th i v i giá th tr ng.
Nh c đi m: kh iă l ng công vi c nhi u vì ph i tính giá theo t ngă danhă đi m hàng
hóa và ph i tính theo t ng lo i.
Ph ngăphápăth c t đíchădanh
Theoăphu ngăphápăth c t đíchădanh, hàng hóa xu t kho thu c lô hàng nh p nào
thì l yăđ năgiáănh p kho c aălôăhƠngăđóăđ tính.ă ơyălƠăph ngăphápăt t nh t, nó tuân
th nguyên t c phù h p c a k toán, chi phí th c t phù h p v i doanh thu th c t . Giá
tr c a hàng xu t kho phù h p v i doanh thu mà nó t oăra.ăH năn a, giá tr hàng t n
khoăđ c ph năánhăđúngătheoăgiáătr th c t c a nó.
Tuy nhiên, vi c áp d ngă ph ngă phápă th c t đíchă danh đòiă h i nh ngă đi u
ki n kh c khe, ch nh ng doanh nghi p kinh doanh có ít lo i m t hàng, hàng t n kho
có giá tr l n, m t hàng năđ nh và lo i hàng t n kho nh n di năđ c thì m i áp d ng
đ căph ngăphápănƠy.ăCònăđ i v i nh ng doanh nghi p có nhi u lo i hàng thì không th
áp d ngăđ c.

6

Thang Long University Library


1.1.2.2. Th i đi m ghi nh n doanh thu
Doanh thu là t ng tr giá các l i ích kinh t doanh nghi păthuăđ

c trong k k toán,

phát sinh t các ho tăđ ng s n xu t,ăkinhădoanhăthôngăth ng c a doanh nghi p, góp ph n
t ngăv n ch s h u.
Doanh thu bán hàng c a doanh nghi păđ c ghi nh n khi th a mãn t t c cácăđi u
ki n sau:
- Doanh nghi păđƣăchuy n ph n l n r i ro và l i ích g n li n v i quy n s h u hàng
hóaăchoăng i mua.
- Doanh nghi p không còn n m gi quy n qu nălýăhƠngăhóaănh ăng
hóa ho c quy n ki m soát hàng hóa.
- Doanh thuăđ

căxácăđ nhălƠăt

i s h u hàng

ngăđ i ch c ch n.

- Doanh nghi păđƣăthuăho căthuăđ c l i ích kinh t t giao d ch bán hàng.
- Xácăđ nhăđ căchiăphíăliênăquanăđ n giao d ch bán hàng
1.1.3. Các ph ng th c bán hàng và ph
1.1.3.1. Ph ng th c bán hàng

ng th c thanh toán

Trong n n kinh t th tr ng, vi c bán s n ph m, hàng hóa c a các doanh
nghi pă đ c th c hi n b ng nhi uă ph ngă th c khác nhau. Tùy thu că vƠoă đ că đi m
s n ph m hàng hóa tiêu th mà doanh nghi p s d ng m t trong nh ngăph ngăth c
sau:
 Ph ngăth c bán buôn
L uăchuy năhƠngăhóaăbánăbuônăđ

c th c hi nătheoă2ăph

ngăth c: bán buôn

qua kho và bán buôn v n chuy n hàng.
Bán buôn qua kho: hàng hóa sau khi hoàn t t các th t c nh p kho r i m iăđ
xu tăbán.ăBánăbuônăquaăkhoăđ c th c hi năd i 2 hình th c:

c

- Bán buôn qua kho theo hình th c giao hàng tr c ti p: Theo hình th c này bên
mua s nh n hàng hóa t i kho c aăng i bán và ch u trách nhi m v n chuy n hàng hóa
v b ngăph ngăti n t có ho căthuêăngoƠi.ăHƠngăhóaăđ c coi là tiêu th khi bên mua
đƣănh năđ hàng và thanh toán hay ch p nh n thanh toán.
- Bán buôn qua kho theo hình th c chuy n hàng: Theo hình th că nƠy,ă c nă c
vào h păđ ngăđƣăkýă k t ho cătheoăđ năđ t hàng, doanh nghi păth ngăm i xu t kho
hàng hóa và chuy năhƠngăđ năgiaoăchoăbênămuaătheoăđ a ch đƣăquyăđ nh tr c trong
h pă đ ng b ngă ph ngă ti n t có ho c thuê ngoài. Hàng chuy nă điă bánă v n thu c
quy n s h u c aăbênăbán.ăKhiăđ c bên mua thanh toán ho c ch p nh n thanh toán
v s hàng chuy n giao (m t ph n ho c toàn b ) thì s hƠngăđ c bên mua ch p nh n

này m iăđ c coi là tiêu th vƠăkhiăđóăbênăbánăm t quy n s h u v s hƠngăhóaăđó.ă

7


Chi phí v n chuy n do bên mua hay bên bán ch uătùyătheoăquyăđ nh c th trong
h păđ ng kinh t .
Bán buôn v n chuy n th ng: V iă ph ngă th că nƠyă hƠngă hóaă bánă đ c giao
th ng cho bên mua mà không qua kho c a doanh nghi p.ă ơyă lƠă ph ngă th c bán
hàng mà doanh nghi p ti t ki măđ căchiăphíăkinhădoanh,ăt ngănhanhăt căđ tiêu th
hàng hóa, gi m đ ng c a hàng t nă kho,ă đ m b o quay vòng v n nhanh. Trong
ph ngăth c này có 2 hình th c:
- Bán buôn v n chuy n th ng không tham gia thanh toán: Theo hình th c này
doanh nghi păth ngăm i mua hàng c a bên cung c p giao bán th ngăchoăng i mua.
Th c ch t doanh nghi pă đóngă vaiă tròă trungă giană môiă gi i trong quan h mua bán.
Doanh nghi p ch đ

c ph n ánh ti n hoa h ng môi gi i cho vi c mua ho c bán,

khôngăđ c ghi nh n nghi p v thuămuaăc ngănh ănghi p v bán c a m iăth ngăv .
Bên mua ch u trách nhi m thanh toán cho bên bán và v n chuy n hàng hóa v kho c a
mình.
- Bán buôn v n chuy n có tham gia thanh toán: Theo hình th c này doanh
nghi p ph i t ch c quá trình mua hàng, bán hàng, phát sinh nghi p v thanh toán v i
c bên mua và bên bán. Bán buôn v n chuy n có tham gia thanh toán có hai ki u:
Giao tay ba: doanh nghi păth ngăm i sau khi mua hàng giao tr c ti p cho bên
mua t i kho c aăng i bán. Sau khi giao nh n bên mua ký nh n hàng, thanh toán ngay
ho c ch p nh năthanhătoánăthìăhƠngăhóaăđ c coi là tiêu th .
G i hàng: Doanh nghi p s chuy nă hƠngă đ nă n iăquyă đ nh cho bên mua theo
th a thu n c a hai bên. Hàng hóa ch đ c coi là tiêu th n u bên mua ch p nh n

thanh toán m t ph n ho c toàn b ,ăkhiăđóăhƠngăhóaăđ c chuy n giao quy n s h u
cho bên mua và doanh nghi păđ

c phép ghi nh n doanh thu.

 Ph ngăth c bán l
LƠăph ngăth c bán hàng tr c ti p cho ng

i tiêu dùng nh măđápă ng nhu c u

sinh ho t cá nhân và b ph n nhu c u kinh t t p th , s l n tiêu th th ng nh . Các
ph ngăth c bán l : bán l thu ti n tr c ti p, bán l thu ti n t p trung, bán hàng tr
góp:
Bán l thu ti n t p trung: là hình th c bán hàng mà nghi p v thu ti n và giao
hàng tách r i nhau. M i qu y hàng có m t nhân viên thu ti n riêng làm nhi m v thu
ti n c a khách, vi tăhoáăđ năchoăkháchăhƠngăđ n nh n hàng qu y hàng do nhân viên
giao hàng . Cu i ca, nhân viên thu ti n s làm gi y n p ti n và n p ti n hàng cho th
qu .ăCònănhơnăviênăgiaoăhƠngăxácăđ nh s l ngăhƠngăbánătrongăcaăđ l p báo cáo bán
hàng.

8

Thang Long University Library


Bán l thu ti n tr c ti p: theo hình th c này, nhân viên bán hàng tr c ti p thu
ti năvƠăgiaoăhƠngăchoăkhách,ăđ ng th i s ki m kê hàng t n kho. H t ca, nhân viên bán
hàng s n p ti n bán hàng cho th qu .
Bán hàng tr góp:ă Tr ng h pă nƠyă doanhă thuă bánă hƠngă đ c ghi nh n ngay,
nh ngădoanhănghi p ch thuăđ c m t ph n ti n bán hàng, ph n còn l i s đ c khách

hàng thanh toán d n vào các k sau (c g c và lãi) theo h păđ ngăđƣăký.
 Ph ngăth c g iăhƠngăđ i lý, ký g i
Ph ng th c bán hàng đ i lý hay ký g i hàng hoá:ă ơyă lƠă ph ngă th c bán
hƠngă mƠă trongă đóă doanhă nghi pă giaoă hƠngă choă c ă s đ i lý, ký g i s tr c ti p bán
hàng.
i v i bên giao hƠngăđ iălý:ăHƠngăgiaoăchoăbênăđ i lý v n thu c quy n s h u
c a doanh nghi păvƠăch aăxácănh n là bán. Doanh nghi p ch h ch toán vào doanh thu
khi nh năđ c ti n thanh toán c a bên nh nă đ i lý ho căđ c ch p nh n thanh toán.
Doanh nghi p có trách nhi m n p thu GTGT, thu TT Bă(n u có) trên t ng giá tr
hàng g iăbánăđƣătiêuăth mƠăkhôngăđ c tr điăph n hoa h ngăđƣătr choăbênăăđ i lý.
Kho n hoa h ng mà doanh nghi păđƣătr coiănh ălƠăm t ph n cho chi phí bán hàng
i v i bên nh nă đ i lý: S hàng nh nă đ i lý không thu c quy n s h u c a
doanh nghi pănh ngădoanhănghi p có trách nhi m b o qu n, gi gìn, bán h . S hoa
h ngăđ căh ng là doanh thu trong h păđ ng bán h c a doanh nghi p.
1.1.3.2. Ph

ng th c thanh toán

Quáătrìnhăthanhătoánăđóngăvaiătròăquanătr ng trong ho tăđ ng bán hàng, ch khi
doanh nghi p qu n lý t t các nghi p v thanh toán thì doanh nghi p m i tránh kh i
nh ng t n th t n ng n v ti n hàng, giúp doanh nghi păt ngăkh n ngăquayăvòngăv n,
gi m thi u kh n ngă b chi m d ng v nă vƠă t ngă uyă tínăv i kháchă hƠng.ă Cácă ph ngă
th căthanhătoánăthôngăth ng mà doanh nghi păth ng hay áp d ng g m có:
- Thanh toán b ng ti n m t: doanh nghi păth ng áp d ngăph ngăth cănƠyăđ i
v iăng
hàng.

i mua là khách hàng nh , mua v i s l

ngăítăvƠăch aăm tài kho n t i ngân

- Thanhă toánă quaă ngơnă hƠng:ă thanhă toánă theoă ph

ngă th că nƠyă đ

c coi là

ph ngăth c thanh toán gián ti păthôngăquaătrungăgianăthanhătoánăngơnăhƠng.ăPh ngă
th cănƠyăđ c doanh nghi p áp d ng ph bi năđ i v i nh ng khách hàng l năvƠăđƣăm
t i kho n t i ngân hàng.
1.2. K toán bán hàng và xác đ nh k t qu bán hàng theo h th ng k toán
1.2.1. K toán bán hàng
1.2.1.1. Ch ng t s d ng
- Phi u xu t kho
- Hóaăđ năGTGT,ăhóaăđ năbánăhƠngăthôngăth ng
9


- Th kho
- Th qu y, gi y n p ti n, b ngăkêăhóaăđ năbánăra
- Hóaăđ năbánăl
- Phi u thu, s ph ngân hàng, ch ngăt ăthanhătoán
1.2.1.2. Tài kho n s d ng
Tài kho nă156ăắHƠngăhóaẰ: Tài kho nănƠyădùngăđ ph n ánh tr giá hi n có và tình
hình bi năđ ngăt ng,ăgi m các lo i hàng hóa c a doanh nghi p.
K t c u và n i dung:
TK 156

- Tr giáă hƠngă hóaă muaă vƠoă đƣă nh p kho
theoăhóaăđ nămuaăhƠng.

- Chi phí thu mua hàng hóa.
- Thu nh p kh u ho c thu tiêu th đ c
bi t c a hàng nh p kh u ho c thu GTGT
hàng nh p kh u, thu GTGTă đ u vào n uă khôngă đ c kh u tr , tính cho s
hƠngăhóaămuaăngoƠiăđƣănh p kho.
- Tr giáă hƠngă hóaă đƣă bánă b tr l i nh p
kho.
- Tr giá hàng hóa phát hi n th a khi ki m
kê.
- K t chuy n tr giá hàng hóa t n kho cu i
k (Tr ng h p doanh nghi p h ch toán
hàng t nă khoă theoă ph ngă phápă ki m kê
đ nh k ).

- Tr giá th c t c a hàng hóa xu t kho
trong k (Xu tă bán,ă traoă đ i, xu t giao
đ iă lý,ă đ nă v tr c thu c, xu t s d ng
n i b , xu t góp v n liên doanh, liên k t)
- Chi t kh uăth ngăm iăhƠngămuaăđ
h ng.
- Các kho n gi mă giáă hƠngă muaă đ

c
c

h ng.
- Tr giá hàng mua tr l iăchoăng i bán.
- Tr giá hàng hóa hao h t, m t mát.
- Chi phí thu mua phân b cho hàng bán
ra trong kì.

- K t chuy n tr giá hàng hóa t n kho
đ u k (Tr ng h p doanh nghi p k
toán hàng t nă khoă theoă ph
ki m kê đ nh k )

ngă phápă

D ăn : tr giá hàng hóa th c t t n
kho cu i k .
Tài kho nă157ăắHƠngăg iăđiăbánẰ: Tài kho n này dùngăđ ătheoădõiăgiáătr ăc aă
hƠngăhóa,ăs năph mătiêuăth ătheoă ph ngăth căchuy năhƠngăho că nh ăbánăđ iălý,ăkýă
g iăđƣăhoƠnăthƠnhăbƠnăgiaoăchoăng iămuaănh ngăch aăđ căxácăđ nhălƠătiêuăth .

10

Thang Long University Library


K tăc uăvƠăn iădung
TK157
Có
- Tr giá hàng hóa, thành ph mă đƣă g i
cho khách hàng ho c g iăbánăđ i lý, ký
g i, g iă bánă choă cácă đ nă v c pă d i
h ch toán ph thu c.
- Tr giá d ch v đƣăcungăc p cho khách
hƠngă nh ngă ch aă đ
ch p nh n thanh toán.

c khách hàng

bán.
- Tr giá hàng hóa, thành ph m, d ch v
đƣăg i bán b khách hàng tr l i.
uă k ,ă k tă chuy nă tr ă giáă hƠngă hóa,ă
thƠnhă ph mă đƣă g iă điă bán,ă d chă v ă đƣă

- Cu i k , k t chuy n tr giá hàng hóa,
thành ph m đƣăg iăbánăch aăxácăđ nh là
đƣă bánă cu i k (Tr ng h p doanh
nghi p k toán hàng t n kho theo
ph

- Tr giá hàng hóa, thành ph m g iă điă
bán, d ch v đƣă đ că xácă đ nhă lƠă đƣă

cungă c pă ch aă đ că bánă đ yă k ă
(Tr ngă h pă doanh nghi p k toán
hàng t nă khoă theoă ph ngă phápă
KK K)

ngăphápăKK K)

Tr giá thành ph m,ă hƠngă hóaă đƣă g i
đi,ă d ch v đƣă cungă c pă ch aă đ
xác nh n là bán

c

Tài kho nă632ăắGiáăv năhƠngăbánẰ: Tài kho nănƠyădùngăđ ph n ánh v n c a

hƠngăhóaăđ

c tiêu th th c t trong k .

K t c u và n i dung:
TK 632
- Tr ăgiáăv năc aăs năph măhƠngă

- K tă chuy nă giáă v nă c aă s nă ph mă

hóa,ăd chăv ăđƣăbánătrongăk .
- Giáătr ăv tăt ăhƠngăhóaăhaoăh tă

hƠngăhóa,ăd chăv ăbánătrongăk ăsangă
tƠiăTKăXácăđ nhăk tăqu ăkinhădoanh.

sauăkhiăb iăth ng
- Tríchă l pă d ă phòngă gi mă giáă
hƠngăt năkho

- HoƠnă nh pă d ă phòngă gi mă giáă
hƠngăt năkho.
- Tr ă giáă hƠngă bánă b ă tr ă l iă nh pă
kho.

11


Tài kho nă511ăắDoanhăthuăbánăhƠngăvƠăcungăc p d ch v Ằ: Tài kho n này
dùngăđ ph n ánh doanh thu bán hàng và cung c p d ch c a doanh nghi p trong m t

k k toán,ăđ

c chi ti t thành 4 tài kho n c p 2:

5111 - Doanh thu bán hàng: Tài kho n này ph n ánh s ti năthuăđ c t vi c
bán hàng hóa c a doanh nghi p trong 1 k k toán.
Tài kho n này ch y u dùng cho các doanh nghi p kinh doanh hàng hóa, v tăt ,ă
l

ngăth cầ
5112 - Doanh thu bán các thành ph m: Tài kho n này ph n ánh s ti n doanh
nghi păthuăđ c t vi c bán các thành ph m trong 1 k k toán.
Tài kho n này ch y u dùng cho các doanh nghi p s n xu t v t ch tănh :ăCôngă

nghi p, nông nghi p, lâm nghi p,ầ
5113 - Doanh thu cung c p d ch v : Tài kho nănƠyăđ cădùngăđ ph n ánh s
ti n mà doanh nghi păthuăđ c t vi c cung c p các d ch v trong 1 k k toán.
Tài kho n này dùng trong các doanh nghi p kinh doanh d ch v nh :ă Giaoă
thông, v n t i,ăb uăđi n, du l chầ
5118 - Doanh thu khác: Tài kho n này ph n ánh s ti năthuăđ

c t các ho t

đ ng bán hàng khác ngoài bán hàng hóa, thành ph m và cung c p d ch v c a doanh
nghi p trong m t k k toán.
K t c u và n i dung:
TK511
- S ăthu ătiêuăth ăđ căbi t,ăthu ăxu tănh păkh uă
ph iăn pătínhătrênădoanhăthuăbánăhƠngăvƠăcungă
c păd chăv ătrongăk .

- S thu GTGT ph i n pă theoă ph
tr c ti p.

ngă phápă

-Doanh thu bán hàng hóa,
s n ph m và cung c p d ch
v c a doanh nghi p trong
k k toán.

- S chi t kh uă th ngă m i, các kho n gi m
giá hàng bán và doanh thu hàng bán b tr l i.
- K t chuy n doanh thu thu n vào tài kho n
X KQKD

Tài kho nă521ăắCácăkho n gi m tr doanhăthuẰ:ă
Tài kho nă521ă“Cácăkho n gi m tr doanhăthu”,ăchiăti t thành 3 tài kho n c p 2:
Tài kho nă5211ă“Chi t kh uăth ngăm i”:ăTƠiăkho nănƠyădùngăđ ph n ánh các
kho n chi t kh uă th ngă m i mà doanh nghi pă đƣă gi m tr ho că đƣă thanhă toánă choă
12

Thang Long University Library


ng

iămuaăhƠngădoăng

chi t kh uăth

iămuaăhƠngăđƣămuaăhƠngăv i s l

ng l n theo th a thu n v

ngăm iăđƣăghi trên h păđ ng kinh t mua, bán ho c cam k t mua, bán

hàng.
Tài kho nă5212ă“HƠngăbánăb tr l i”:ăTƠiăkho nănƠyăđ ph n ánh doanh thu c a
s n ph m.ă hƠngă hóaầă đƣă xácă đ nh là tiêu th nh ngă b khách hàng tr l i do 1 s
nguyênănhơnănh :ăhƠngăkhôngăđúngăquy cách, kém ch tăl
xu t phát t doanh nghi p.

ngầvƠănguyênănhơnăkhácă

Tài kho nă5213ă“Gi măgiáăhƠngăbán”:ătƠiăkho nănƠyăđ cădùngăđ ph n ánh các
kho n gi m giá c a hàng bán trong k do hàng kém ph m ch t, sai quy cách ho c l c
h u.
K t c u và n i dung:
TK521
- S chi t kh uă th ngă m iă đƣă ch p nh n thanh
toán cho khách hàng.

- Cu i k k t chuy n toàn b
s chi t kh uăth ngăm i, s

- S doanh thu c a hàng bán b tr l i,ă đƣă tr l i
ti nă choă ng i mua ho c tr vào kho n ph i thu
khách hàng v s hàng hóa b tr l i .

doanh thu c a hàng bán b

tr l i và các kho n gi m giá
hàng bán sang tài kho n 511

- Các kho n gi măgiáăhƠngăbánăđƣăch p nh n cho

ng

đ xácăđ nh doanh thu thu n
c a k k toán.

i mua hàng.

Tài kho nă611ăắMuaăhƠngẰ: đ c áp d ng trong doanh nghi p h ch toán hàng
t năkhoătheoăph ngăphápăKK K.ăTƠiăkho n này s d ngăđ theo dõi và ph n ánh tr
giá hàng hóa mua vào và bán ra trong k b ng cách theo dõi hàng hóa nh p kho theo
nghi p v (ghi theo tr giá mua vào) và hàng hóa xu tăraăđ căxácăđ nh d aătrênăc ăs
ki măkê,ăđánhăgiáăcu i k ( t n kho).

13


K t c u và n i dung:
TK611
- K t chuy n tr giá v n hàng hóa t n kho
cu i k sang tài kho n 151, 156, 157.

- K t chuy n tr giá hàng t n
khoă đ u k t TK 151, 156,
157.

Tr giá th c c a hàng hóa xu t trong k .

- Tr giá th c t hàng mua vào

- Chi t kh uăth ngăm i, gi m giá hàng bán
c a hàng mua mà doanh nghi păđ căh ng.

trong k .
- Tr giá hàng hóa b tr l i.

1.2.1.3. Ph

- Tr giá th c t c a hàng hóa mua vào tr l i
choăng i bán.

ng pháp k toán

 K toán bán hàng trong các doanh nghi p h ch toán hàng t n kho theo
ph

ngăphápăkêăkhaiăth
-

theo ph

H ch toán k toán bán hàng trong các doanh nghi p tính thu GTGT
ng pháp kh u tr
S đ 1.1. Ph

TK156

ng xuyên (KKTX)

TK 632

Gía v n
hàng bán

K/c giá v n
hàng bán b
tr l i

K/c
v n

ng th c bán buôn hàng hóa qua kho

TK 911
giá

TK 511

TK111,112,131

TK 111,112,131

Doanh thu

TK521
K/c gi m

Gi m
tr DT
tr DT
TK 3331

bán hàng
ch aă cóă
thu
GTGT

Gi m thu
K/c DTBH thu n
TK3331
Thu GTGT
đ u ra

14

Thang Long University Library


S đ 1.2. Ph

ng th c bán buôn v n chuy n không tham gia thanh toán

TK111,112

TK511
TK6421

K/c chi phí

gi i

môi gi i BH
TK 133

Hoa h ngăđ

TK911

Chi phí môi

TK111,112

h ng t
K/c
hoa
gi i
h ngă đ c
TK3331 Thu
h ng

c
môi

GTGT

đ u ra c a hoa

Thu GTGT
u vào
S đ 1.3. Ph
TK 111,112,331

TK632

Giá v n hàng bán
(giao bán tr c ti p)
TK157
Hàng
g i
bán
Thu
GTGTă đ u
vào

ng th c bán buôn v n chuy n có tham gia thanh toán

Gía v n
hàng g i

K/c giá
v n
hàng
bán

TK911

TK511

TK111,112,131

Doanh
thu bán

TK521
Gi m
tr dthu

bán
TK133

TK111,112,131

K/c gi m
tr dthu

hàng

TK3331
Gi m thu
K/c DTBH thu n
TK3331
Thu
GTGTăđ u
ra

15

S đ 1.4. Ph
TK156 kho

TK156qu y TK 632

ng th c bán l

TK 911

TK 511

TK 111,112

K/c GVHB K/c DT thu năGiáăbánăch aăg m

Xu t hàng
GVHB

thu GTGT
TK 3381

TK 1381

S ti n th a S ti n
thi u
S đ 1.5. Ph
TK156

TK632

Gía v n

K/c

hàng

giá

bán

vôn

TK911

ng th c bán hàng tr góp

TK511

TK111,112,131

K/c
doanh
thu

Doanh thu bán hàng
TK3331
Thu
GTGT
đ u ra

thu n
TK515
K/c
hđ ng

dthu
tài

chính

TK3387

Phân b

lãi

tr góp t ng

Lãi bán hàng tr
góp

k

S đ 1.6. Ph

ng th c giao đ i lý hay ký g i
T i bênăgiaoăđ i lý

TK 156

TK 157

TK 632 TK 911

Xu t hàng GVHBăđƣ K/c
g iăđ i lý

tiêu th

TK 511

TK 111,112,131

K/căăăăăăăăăăăăGiáăbánăch a

TK 6421

GVHB DT thu n g m thu GTGT Hoa h ngăđ i lý
TK 3331

TK 133

Thu
Thu GTGT
GTGT
đ u ra ph i n păăđ u vào

Hàng bán b tr l i

16

Thang Long University Library


T i bên nh năđ i lý
TK003

Nh n hàng

TK511

-Bán hàng
-Tr l i

TK911

K/c
doanh thu

TK331

Hoa h ngă bánă hƠngă đ
TK3331
Thu GTGTă đ u
ra trên hoa h ng

TK111,112

c

Bán hàng thu ti n

Thanh toán
ti n
bên

cho
giao

đ i lý
ph
ph

- H ch toán k toán bán hàng trong các doanh nghi p tính thu GTGT theo
ng pháp tr c ti p
i v i các doanh nghi p tính thu GTGTă theoă ph ngă phápă tr c ti p thì
ngă phápă h ch toán nghi p v bánă hƠngă t ngă t nh ă doanhă nghi p tính thu

GTGTătheoăph ngăphápăkh u tr . Nh ngă đơyăcóăs khách bi t là thu bán hàng và
cung c p d ch v là doanh thu bao g m c thu GTGTăđ u ra ph i n p. S thu đ u ra
ph i n păđ c h ch toán m t kho n gi m tr doanhăthuăvƠăđ căghiăbútătoánănh ăsau:
N TK 511: Doanh thu bán hàng và cung c p d ch v
Có TK 3331: Thu GTGTăđ u ra ph i n p
 K toán bán hàng trong các doanh nghi p h ch toán hàng t n kho theo
ph

ngăphápăki măkêăđ nh k

Ph ngăphápăKK KălƠăph ngăphápăc năc vào k t qu ki m kê th c t đ
ph n ánh giá tr hàng t n kho cu i k c a hàng hóa trên s k toán t ng h p và t đóă

tính ra giá tr c aăhƠngăhóaăđƣăxu t trong k .

17


S đ 1.7. H ch toán k toán bán hàng thỀo ph
K/c giá tr hƠngămuaăđang
điăđ

ng pháp KK K

ng t n kho

TK156,151

TK611

k/c giá tr hàng
TK3331

muaă

TK632

Gía tr

điă hàng hóa
xácă đ nh
ng, t n kho
làtiêu th

đ

đangă

TK911

K/c doanh
thu
bán
G
hàng
TK521
thu n
Cu i k k/c các
kho n gi m tr
K/c

doanh thu

TK 111,112,331

TK511

TK111,112,131

DT bán hàng

TK3331
Thu

GTGTă đ u
ra

HH mua trong k
TK133
Thu
GTGTă đ u
vào
1.2.2. K toán xác đ nh k t qu bán hàng
1.2.2.1. K toán chi phí qu n lý kinh doanh
- Ch ng t s d ng: Bao g m b ng phân b công c d ng c , b ng phân b ti n
l ng,ăb ng phân b kh uăhaoăTSC ,ăcácăhóaăđ năd ch v mua ngoài, phi u chi, phi u
thu, gi y báo n , b ng ch măcôngầ
- Tài kho n s d ng
Tài kho nă642ăắChiăphíăqu nălỦăkinhădoanhẰ: Tài kho nănƠyădùngăđ ph n
ánhăcácăchiăphíăliênăquanăđ n Chi phí qu n lý doanh nghi p và chi phí quán hàng. Tài
kho n này có 2 tài kho n c p 2
- Tài kho n 6421 - Chi phí bán hàng:ăDùngăđ ph n ánh chi phí bán hàng
th c t phát sinh trong quá trình bán s n ph m, hàng hóa và cung c p d ch v trong k
c a doanh nghi pănh :ăchiăphíăv n chuy n, chi phí nhân viên, công c , d ng c , bao
bì,ầ
-

Tài kho n 6422 – Chi phí qu n lý doanh nghi p:ăDùngăđ ph n ánh các chi

phí qu n lý chung cho toàn doanh nghi p phát sinh trong k nh :ăchiăphíănhơnăviên,ă
chi phí ti păkhách,ăđ dùngăv năphòng,ầ

18

Thang Long University Library


-

K t c u và n i dung:
TK642

- Nh ng kho n chi phí phát sinh liên quan
đ n ho tăđ ng bán hàng hóa, thành ph m
và cung c p d ch v .

K t chuy n toàn b chi phí bán
hàng và qu n lý doanh nghi p sang
tài kho nă xácă đ nh k t qu kinh

- Nh ng kho n chi phí qu n lý doanh
nghi p phát sinh trong k k toán.

doanh.

S đ 1.8. Trình t h ch toán chi phí qu n lý kinh doanh
TK334

TK642

Ti nă l

ngăph iă tr ă choă nhơnă viênă b ă ph nă bánă

hƠngăvƠăqu nălýădoanhănghi p.
TK338

TK111,112

Các kho n làm gi m
chi phí qu n lý kinh

TríchăKPC ,ăBHXH,ăBHYT,ăBHTNăv iăt ăl ă
quyă đ nhă theoă ti nă l ngă nhơnă viênă bánă hƠngă
vƠăqu nălýădoanh nghi p.
TK111,112,331
TK911

Chi phí d ch v mua ngoài ph c v cho b ph n
bán hàng và b ph n qu n lý doanh nghi p.
Thu GTGTăđ u vào

qu n lý kinh doanh
TK133

TK153,142,242

Chi phí công c , d ng c ph c v cho b ph n
bán hàng và b ph n qu n lý doanh nghi p.
TK214

Chiăphíăkh uăhaoăTSC ăph căv ăchoăb ăph nă
bán hàng và qu nălýădoanhănghi p.
TK335

Tríchătr

Cu i k , k/c chi phí

c chi phí theo k ho ch

19


1.2.2.2. K toán xác đ nh k t qu bán hàng
- Tài kho n s d ng:
Tài kho nă911ăắXácăđ nh k t qu kinhădoanhẰ: Tài kho nănƠyădùngăđ xác
đ nh và ph n ánh k t qu ho tă đ ng kinh doanh và các ho tă đ ng khác c a doanh
nghi p trong m t k k toán. K t qu ho tă đ ng kinh doanh c a doanh nghi p bao
g m k t qu c a ho tăđ ng s n xu t, kinh doanh, k t qu c a ho tăđ ng tài chính và
k t qu c a ho tăđ ng khác.
K t c u và n i dung:
TK911

- Tr ăgiáăv năc aăs năph măhƠngăhóaăvƠă
d chăv ăđƣătiêuăth ătrongăk .
- Chiăphíăho tăđ ngătƠiăchính
- Chiă phíă bánă hƠngă vƠă chiă phíă qu nă lýă
doanhănghi p
- Chi phí khác
- Chiăphíăthu ăthuănh pădoanhănghi p
- K tăchuy nălƣi.

- Doanhăthuăthu năv ăs ăs năph mă
hƠngă hóaă vƠă d chă v ă ă đƣă tiêuă th ă

trongăk .
- Doanhăthuăho tăđ ngătƠiăchính
- Thuănh păkhácă
- Các kho năghiăgi măchiăphíăthu ă
TNDN.
- K tăchuy năl .

S đ 1.9. Trình t h ch toán k toán xác đ nh k t qu bán hàng
TK632

TK 911
K t chuy n giá v n hàng bán

TK 511
k t chuy n doanh thu
bán hàng thu n

TK642
K t chuy n chi phí qu n lý

TK521

kinh doanh

K/c các kho n gi m
tr doanh thu

1.2.3. Hình th c s k toán
Hi n nay các doanh nghi păth
sau:

ng ch n m t trong các hình th c ghi s k toán

20

Thang Long University Library


- Hình th c S Nh t ký chung
- Hình th c Nh t kí – S cái
- Hình th c Ch ng t ghi s
- Hình th c k toán trên máy tính
Sauă đơyă emă xină trìnhă bƠyă c th hình th c k toán Nh t kí chung và K toán
trên máy tính.
Hình th c Nh t ký chung
S đ 1.10. Trình t ghi s k toán theo hình th c ghi s Nh t ký
chung
Ch ng t g c

H ,ăPXK,ăPT
Nh tăkýăđ c bi t

Nh t ký chung

S cái TK511
,632,642, 156

S k toán chi ti t
TK511,642,632,156

B ng t ng h p
chi ti t

B ngă cơnă đ i
s phát sinh

Báo cáo tài chính

Ghi chú:

Ghi hàng ngày
Ghiăcu iăthángăho căđ nhăk
Quanăh ăđ iăchi u,ăki mătra

uăđi m: D ghi chép, d đ i chi u, có th phơnăcôngălaoăđ ng k toán
Nh căđi m: Ghi trùng l p
i u ki n áp d ng:
Laoăđ ng th công: Lo i hình doanh nghi păđ năgi n, quy mô kinh doanh v a
và nh ,ătrìnhăđ qu n lý th păvƠătrìnhăđ k toán th p, s l ngălaoăđ ng k toán ít.
N u áp d ng k toán máy: phù h p v i m i lo i hình kinh doanh và quy mô
ho tăđ ng.
21


Hình th c k toán trên máy vi tính
S đ 1.11. Trình t ghi s k toán theo hình th c k toán máy vi tính
S K TOÁN

Ch ng t k toán

S t ng h p và
S chi ti t (TK
156, 157, 511,
521, 632, 642,
911)

PH N M M
K TOÁN

Máy vi tính

Báo cáo tài chính
Báo cáo k toán qu n tr

B ng t ng h p ch ng t
k toán cùng lo i
Ghi chú:
Ghi hàng ngày.
Ghi cu i tháng ho c cu i k .
Quan h đ i chi u, ki m tra.
că tr ngă c a hình th c này là công vi c k toánă đ

c th c hi n theo m t

ch ngătrìnhăph n m m k toán trên máy vi tính. Ph n m m k toánăđ c thi t k theo
nguyên t c c a m t trong b n hình th c k toán nói trên ho c k t h p các hình th c
trên. Ph n m m k toán không hi n th đ yăđ quyătrình,ănh ngăph iăinăđ yăđ s k
toánăvƠăbáoăcáoătƠiăchínhătheoăquyăđ nh.
Các s c a hình th c này tùy thu c vào ph n m m k toánă đ

c thi t k theo

hình th c k toán nào, và m u s không b t bu c gi ng k toán th công.
uăđi m: H u h t các ph n m m k toán hi nănayăđ u có giao di n d s d ng, s
sách ch ng t c p nh t và bám sát ch đ k toán hi n hành, t că đ x lý thông tin
nhanh.ă c bi t, cho phép k t xu t báo cáo ra Excel, PDF v i m u bi uăđ p.
Nh

căđi m:ăTh

tính b o m tăcao,ăth

ng xuyên ph i bào trì, b oăd

ng và m t s ph n m măch aăcóă

ng xuyên x y ra l i trong quá trình s d ng.

22

Thang Long University Library


CH
NGă2.
TH C TR NG K TOÁN BÁN HÀNG VÀ XỄCă

NH K T QU BÁN HÀNG

T IăCỌNGăTYăTNHHăTH

NG

NGăM IăTOĨNăPH

2.1. T ng quan v công ty TNHHăTh ngăM i Toàn Ph
2.1.1. Quá trình hình thành và phát tri n c a Công ty

ng

-

Tên công ty: Công ty TNHHăTh ngăM iăToƠnăPh ng
a ch : s 166c ph
i C n, ph ngă i C n, Qu năBaă ình,ăHƠăN i

-

L nhăv c kinh doanh: máy móc, thi t b gia d ng
Mã s thu : 0100922801
i n tho i liên h : 7222778/7222797

V năđi u l công ty: 1.900.000.000
C ngănh ăbaoăCôngătyăkhácăph i tr i qua th i k đ uăb c vào kinh doanh còn
nhi uă khóă kh nă giană kh , ph iă đ i m t v i nh ng thách th c c aă c ă ch th tr ng
-

Côngătyăđƣăt ngăb căđiălênăvà ngày càng phát tri n.
Do s nhanh nh y n m b tă đ c nhu c u c a th tr

ng và v iă đ că đi m là

doanh nghi păth ngăm i có ch căn ngăl uăthôngăphơnăph i hàng hoá trên th tr ng,
nên Công ty s m có ch đ ngăchoăriêngămìnhăvƠăđ c nhi u khách hàng bi tăđ n.
a bàn ho tăđ ng c a Công ty ngày m t m r ng,ăđ iăt ng ph c v c a Công
tyăđaăd ng.ăCôngătyăđ căđi u hành b i b máy g n nh v iăBanăgiámăđ căvƠăđ iăng ă
nhân viên dày d n kinh nghi măvƠăn ngăđ ng trong kinh doanh.
N măđ u tiên Công ty xây d ngăc ăs v t ch t, t pătrungăđƠoăt o và nâng cao
tay ngh đ iăng ănhơnăviênăchu n b cho ho tăđ ng kinh doanh. Th iăgianănƠyăđ xây
d ngăđ c ch đ ng trên th tr ng,ă Côngătyă đ c bi tăchúă ýăđ iăng ănhơnăviênăă bánă
hƠngăvƠănhơnăviênăkinhădoanh.ăCôngătyăđƣătrangăb cho h ngh thu t bán hàng , tác
phong làm vi c, l y nguyên t c:ă “ă Kinhă doanhă lƠă đápă ng theo nhu c u c a khách
hàng, luôn luôn l y ch tínăhƠngăđ u. Khách hàng là trung tâm và ph i t oăđi u ki n
thu n l i nh tăđ tho mãn nhu c u c a h .”ăNgoƠiăm căl ngăc đ nh, Công ty còn tr
thêmăl ngătínhătrênă%ădoanhăthuăbánăhƠng,ăv i chính sách thi t th c này s giúp cho
Côngătyăđ y m nhăđ

c doanh thu tiêu th , t đóăgópăph năt ngăl i nhu n.

Sau m tăn m,ăCôngătyăđƣăm r ng m i quan h v i nhi u b n hàng. M t hàng
kinh doanh chính c a Công ty là qu t cây, máy hút b i,ăđi u hòa, ầ

23


2.1.2. C c u t ch c b máy qu n lý c a công ty
S đ 2. 1. T ch c c a công ty TNHH Th

ng M i Toàn Ph

ng

Giámăđ c

Phóăgiámăđ c

Ph

Phòng hành

Phòng

Phòng kinh

chính nhân s

tài chính - k toán

doanh

Ch căn ngăc a t ng b ph n
D a vào t ch c c a b máy qu n lý c a công ty TNHHă Th
ng, nhi m v c a t ng b ph năđ căgiaoănh ăsau:
- Giámăđ c:
LƠăng iăđ i di n tr

ngă m i Toàn

c pháp lu tăđ i v i t t c các ho tăđ ng kinh doanh c a

côngăty,ălƠăng i có quy năđ aăraăcácăquy tăđ nh quan tr ngăc ngănh ăliênăquanăđ n
l i ích c aăcôngăty.ăGiámăđ călƠăng iăđi u hành c p cao nh tăc ngănh ăph i ch u toàn
b trách nhi m trong công tyănh ăđi u hành, qu n lý, t ch c,ăphơnăcôngăđ mangăđ n
l i ích t i cao cho công ty.
- Phóăgiámăđ c:
LƠăng iăd i quy n c aăgiámăđ c,ăthamăm uăchoăgiámăđ c, có nhi m v thu
th p và cung c păthôngătinăchoăgiámăđ căđ giámăđ c có quy tăđ nh sáng su t nh m
l nhăđ o t tăcôngăty.ăNgoƠiăra,ăphóăgiámăđ c s đi uăhƠnhăcôngătyăkhiăgiámăđ c ngh
phép ho c v ng m t.
- Phòng hành chính nhân s
Xây d ngăcácăv năb năliênăquanăđ n ho tăđ ng c a công ty.
L p k ho ch tuy n d ng và th c hi n k ho ch.
Ti p nh n h s ăxinăvi c, ph ng v năng iălaoăđ ng xin vi c.
L p các chi năl căđ phát tri n ngu n nhân l c đápă ng nhu c u phát tri n c a
công ty.
Ch trì các cu c h păxétănơngăl ng,ăkhenăth ng và x ph t.

24

Thang Long University Library


- Phòng tài chính k toán
T ch c th c hi n công tác k toán, th ng kê c a công ty và các nhi m v ,
quy n h n theo pháp lu tăquyăđ nh
Thanh toán các h păđ ng kinh t đƣăkíăk t
T ch c và theo dõi chính xác v n và ngu n v n c a công ty, theo dõi qu n lý
công n vƠăth

ngăxuyênăđônăđ c thanh toán công n cho công ty.

- Phòng kinh doanh
Nghiên c u và thu th p thông tin c a nh ng khách hàng, có nhi m v duy trì
kháchăhƠngăc ăvƠătìmăki m khách hàng m i có ti măn ng.
Th c hi n và so n th o các h păđ ng kinh t
Th c hi n các giao d ch buôn bán
2.1.3. C c u t ch c b máy k toán và các chính sách k toán áp d ng t i Công ty
2.1.3.1.
c đi m b máy k toán
S ăđ 2. 2. T ch c b máy k toán theo ch căn ng
K toánătr

K toán thanh toán

ng

K toán bán hàng

Th qu

và công n
(Ngu n: Phòng tài chính - k toán)
Các ch căn ngăc a t ng b ph nănh ăsau:
- K toánătr ng: Ch đ o tr c ti p b máy k toán, t ch căh ng d n, ki m
tra toàn b công tác k toán c aăcôngăty,ăthamăm uăchoăGiámăđ c v các ho tăđ ng
liên quanăđ n tài chính c aăcôngăty,ăđônăđ c các kho n n ph iăthuăđ đ m b o ngu n
v n; theo dõi tài s n c đ nh, ti năl ng,ăchiăphí;ăt ng h p s li u c a các ph n hành
k toán và l p quy t toán vào cu iăn m.
- K toán thanh toán và công n : có nhi m v vi t phi u thu, phi u chi, vào
s chi ti t thanh toán v iăng iămua,ăng i bán, theo dõi công n ph i thu, ph i tr và

giao d ch v i ngân hàng.
- K toán bán hàng: l p các ch ng t bană đ u v hàng mua, vào s chi ti t
hàng mua và t ng h p hàng mua theo ch ng lo i; l pă cácă hóaă đ nă bánă hƠngă vƠă cácă
ch ng t khác ph c v vi c bán hàng, vào các s chi ti t hàng và s t ng h p hàng
hóa.
- Th qu : làm nhi m v thu chi ti n c aăcôngăty,ăđ m b oăanătoƠn,ăkhôngăđ
x y ra m t mát hay hao h t v ti n t , l p báo cáo qu .
25