Giải pháp nâng cao hiệu quả sử dụng vốn lưu động tại công ty TNHH một thành viên du lịch công đoàn việt nam

CH

NG 1. LÝ LU N C B N V V N L U
NG VÀ HI U QU
D NG V N L U
NG TRONG DOANH NGHI P

S

1.1. Khái quát v v năl uăđ ng trong doanh nghi p
1.1.1. Khái ni m ngu n v n và v n l u đ ng
1.1.1.1. Khái ni m ngu n v n
Do vai trò quan tr ng c a v n trong s t n t i và phát tri n m t doanh nghi p nói
riêng và c a m t n n kinh t nói chung, t tr c t i nay, không ch có các ch doanh
nghi p, nh ng nhà qu n lý quan tâm, tr n tr v ngu n huy đ ng và cách th c s d ng v n
mà ngay c các nhà kinh t , nhà lý lu n đã t n không ít gi y m c và tâm trí đ đ a ra m t
đ nh ngh a, m t nghiên c u hoàn ch nh nh t v v n c a doanh nghi p.
D i giác đ các y u t s n xu t, Mark đã khái quát hoá v n thành ph m trù c b n.
Theo Mark, t b n là giá tr đem l i giá tr th ng d , là m t đ u vào c a quá trình s n xu t.
nh ngh a c a Mark có t m khái quát l n. Tuy nhiên, do h n ch c a trình đ phát tri n
kinh t lúc b y gi , Mark quan ni m ch có khu v c s n xu t v t ch t m i t o ra giá tr
th ng d .
Paul. A. Sammelson, nhà kinh t h c theo tr
ni m v các y u t s n xu t c a tr

ng phái “tân c đi n” đã th a k quan

ng phái c đi n và phân chia các y u t đ u vào c a

quá trình s n xu t ra thành ba lo i ch y u là: đ t đai, lao đ ng và v n. Theo ông, v n là các
hàng hoá đ c s n xu t ra đ ph c v cho m t quá trình s n xu t m i, là đ u vào cho ho t

đ ng s n xu t c a m t doanh nghi p: đó có th là các máy móc, trang thi t b , v t t , đ t
đai, giá tr nhà x ng... Trong quan ni m v v n c a mình, Sammelson không đ c p t i
các tài s n tài chính, nh ng gi y t có giá tr đem l i l i nhu n cho doanh nghi p.
Trong cu n sách “Lý thuy t Kinh t h c” [1,tr.72] - Nhà xu t b n th ng kê c a David
Begg - Stanley Fischer - Rudiger Dornbusch, tác gi đã đ a ra hai đ nh ngh a v n hi n v t
và v n tài chính c a doanh nghi p. V n hi n v t là d tr các hàng hoá đã s n xu t ra đ
s n xu t các hàng hoá khác; v n tài chính là ti n và các gi y t có giá c a doanh nghi p.
Nh v y, David Begg đã b sung v n tài chính vào đ nh ngh a v n c a Sammelson.
Trong hai đ nh ngh a trên, các tác gi đã th ng nh t nhau đi m chung c b n: V n
là m t đ u vào c a quá trình s n xu t kinh doanh. Tuy nhiên, trong cách đ nh ngh a c a
mình, các tác gi đã đ u th ng nh t v n v i tài s n c a doanh nghi p.
Th c ch t, v n là bi u hi n b ng ti n, là giá tr c a tài s n mà doanh nghi p đang n m
gi . V n và tài s n là hai m t hi n v t và giá tr c a môt b ph n ngu n l c mà doanh
nghi p huy đ ng vào quá trình s n xu t kinh doanh c a mình.V n bi u hi n m t giá tr ,
ngh a là v n ph i đ i di n cho m t lo i giá tr hàng hoá, d ch v nh t đ nh, m t lo i giá tr
1


tài s n nh t đ nh. Nó là k t tinh c a giá tr ch không ph i là đ ng ti n in ra m t cách vô ý
th c r i b vào đ u t .
Trong n n kinh t th tr ng, v n là m t lo i hàng hoá. Nó gi ng các hàng hoá khác
ch có ch s h u nh t đ nh. Song nó có đi m khác vì ng i s h u có th bán quy n s
d ng v n trong m t th i gian nh t đ nh. Giá c a v n (hay còn g i là lãi su t) là cái giá ph i
tr v quy n s d ng v n. Chính nh s tách r i v quy n s h u và quy n s d ng v n
nên v n có th l u chuy n trong đ u t kinh doanh và sinh l i.
D

i góc đ c a doanh nghi p, v n là m t trong nh ng đi u ki n v t ch t c b n, k t

h p v i s c lao đ ng và các y u t khác làm đ u vào cho quá trình s n xu t kinh doanh. S

tham gia c a v n không ch bó h p trong m t quá trình s n xu t riêng bi t, chia c t, mà
trong toàn b các quá trình s n xu t và tái s n xu t liên t c, su t trong th i gian t n t i c a
doanh nghi p, t khi b t đ u quá trình s n xu t đ u tiên cho t i chu k s n xu t cu i cùng.
Tóm l i, v n là m t ph m trù đ c xem xét, đánh giá theo nhi u quan ni m, v i nhi u
m c đích khác nhau. Do đó, khó có th đ a ra m t đ nh ngh a v v n tho mãn t t c các
yêu c u, các quan ni m đa d ng.
T các đ nh ngh a trên ta có th hi u m t cách khái quát: V n kinh doanh c a doanh
nghi p đ c hi u là s ti n ng tr c v toàn b tài s n h u hình và tài s n vô hình ph c v
cho s n xu t - kinh doanh c a doanh nghi p nh m m c đích ki m l i.
Trong m i doanh nghi p, v n đ u bao g m hai b ph n: v n ch s h u và n . M i
b ph n này đ c c u thành b i nhi u kho n m c khách nhau tu theo tính ch t c a chúng.
Tuy nhiên, vi c l a ch n ngu n v n trong các doanh nghi p khác nhau s không gi ng
nhau, nó ph thu c vào m t lo t các nhân t nh : tr ng thái c a n n kinh t ; ngành kinh
doanh hay l nh v c ho t đ ng c a doanh nghi p; quy mô và c c u t ch c c a doanh
nghi p; trình đ khoa h c k thu t và trình đ qu n lý; chi n l c phát tri n và chi n l
đ u t c a doanh nghi p; thái đ c a ch doanh nghi p; chính sách thu …

c

Trong bài khóa lu n t t nghi p này s s d ng khái ni m v n theo quan đi m c a
David Begg trong cu n “Lý thuy t kinh t h c”.
1.1.1.2. Khái ni m v n l u đ ng
M i công ty mu n ti n hành s n xu t kinh doanh ngoài tài s n c đ nh c n ph i có các
tài s n l u đ ng (TSL ). TSL là nh ng tài s n ng n h n và th

ng xuyên luân chuy n

trong quá trình s n xu t kinh doanh c a Công ty. V n l u đ ng (VL ) là m t b ph n c a
v n kinh doanh ng ra đ hình thành nên tài s n l u đ ng nh m đ m b o cho quá trình s n
xu t kinh doanh c a doanh nghi p đ c di n ra th ng xuyên, liên t c.

Có nhi u quan đi m khác nhau khi đ a ra khái ni m v VL nh ng b n ch t v VL
đ u gi ng nhau. Trong cu n “Qu n tr Tài chính doanh nghi p” – NXB tài chính 2007 –
2

Thang Long University Library


[2,Tr.163] có vi t: “V n l u đ ng là bi u hi n b ng ti n c a tài s n l u đ ng” hay “V n l u
đ ng c a doanh nghi p là s ti n ng tr c v TSNH đ đ m b o ho t đ ng s n xu t kinh
doanh di n ra th ng xuyên liên t c” - Tài chính Doanh nghi p th ng m i – NXB Th ng
kê 2005 – [3,Tr.110].
Theo quan đi m c a Karl F.Seidman trong cu n Economic Development Fiance
[5,Tr.56]: “Working capital means a business’s investment in short –term assets needed to
operate over a normal business cycle. This meaning corresponds to required assets on the
firm’s balance sheet” – V n l u đ ng ngh a là s đ u t c a m t doanh nghi p vào tài s n
ng n h n c n thi t đ ho t đ ng m t chu k kinh doanh bình th

ng.

i u này c ng có

ngh a t ng đ ng v i vi c đ u t ti n m t, các kho n ph i thu khách hàng, hàng t n kho
và m t vài tài kho n đ c li t kê vào danh sách tài s n ng n h n trên b ng cân đ i k toán
c a Công ty.
Ngoài ra, có th đ nh ngh a v n l u đ ng nh sau: Quá trình s n xu t c a doanh nghi p
luôn g n li n v i quá trình l u thông. Trong quá trình tham gia vào các ho t đ ng s n xu t
kinh doanh tài s n l u đ ng s n xu t và tài s n l u đ ng l u thông luôn chuy n hoá l n
nhau, v n đ ng không ng ng làm cho quá trình s n xu t kinh doanh đ c liên t c.
đ m
b o cho quá trình s n xu t kinh doanh đ c ti n hành th ng xuyên đòi h i doanh nghi p

ph i có m t l

ng tài s n l u đ ng nh t đ nh. Do v y, đ hình thành nên tài s n l u đ ng,

doanh nghi p ph i ng ra m t s v n đ u t vào lo i tài s n này, s v n đó đ
l u đ ng.

c g i là v n

Hi n nay, có nhi u cách đ nh ngh a v v n l u đ ng khác nhau. Tuy nhiên, trong
khuôn kh lu n v n này tác gi s s d ng khái ni m VL theo quan đi m c a th y
Nguy n ình Ki m và th y B ch
c Hi n trong cu n “Tài chính doanh nghi p”: “V n
l u đ ng c a doanh nghi p là s v n ng ra đ hình thành nên tài s n l u đ ng nh m đ m
b o cho quá trình kinh doanh c a doanh nghi p đ c th c hi n th ng xuyên, liên t c. V n
l u đ ng chuy n toàn b giá tr c a chúng vào l u thông và t trong l u thông toàn b giá
tr c a chúng đ
1.1.2.

c hoàn l i m t l n sau m t chu k kinh doanh”.[4,Tr.83]

c đi m v n l u đ ng

V n l u đ ng là bi u hi n b ng ti n c a tài s n l u đ ng nên đ c đi m c a v n l u
đ ng c ng ch u s chi ph i b i các đ c đi m c a tài s n l u đ ng nh :
- Trong quá trình chu chuy n, v n l u đ ng liên t c thay đ i hình thái bi u hi n c a
mình (T – H – T’). V n l u đ ng luôn đ c chuyên đ i thành ti n m t và sau đó m t l n
n a l i tr v v i hình thái là v n l u đ ng. Quá trình này di n ra m t cách liên t c. Ti n
m t đ c s d ng cho vi c mua tài s n l u đ ng đ c dùng trong quá trình s n xu t và bán
s n ph m hàng hóa d ch v ; sau đó nh ng tài s n l u đ ng này c ng có th đ

3

c chuy n


đ i thành ti n m t khi chu k kinh doanh k t thúc. Do v y, quá trình này đ

c d ch chuy n

thành m t vòng tròng T –H –T’.
- V n l u đ ng hoàn thành m t vòng tu n hoàn sau m t chu k kinh doanh.
- Chuy n toàn b giá tr ngay trong m t l n và đ

c hoàn l i sau khi chu k kinh doanh

k t thúc.
- V n l u đ ng có tính thanh kho n cao h n v n c đ nh. Khi có nhu c u phát sinh, v n
l u đ ng có th chuy n đ i thành ti n m t trong kho ng th i gian ng n mà không b t n th t
nhi u. M t doanh nghi p khi đang có nhu c u v ti n m t có th huy đ ng thông qua vi c
chuy n đ i v n l u đ ng b ng cách thu h i nhanh chóng các hóa đ n ph i thu và đ y m nh
doanh s bán hàng c a s n ph m. Chính đ c đi m này c a v n l u đ ng mà b t c doanh
nghi p nào có l ng v n l u đ ng l n đ u c m th y an toàn khi th c hi n ho t đ ng s n
xu t kinh doanh.
- V n l u đ ng là đi u ki n v t ch t không th thi u đ
Mu n quá trình tái s n xu t đ

c c a quá trình tái s n xu t.

c liên t c, doanh nghi p ph i có đ ti n v n đ u t vào các

hình thái khác nhau c a v n l u đ ng, khi n cho các hình thái có đ c m c t n t i h p lý
và đ ng b v i nhau. Nh v y s t o đi u ki n cho chuy n hoá hình thái c a v n l u đ ng
trong quá trình luân chuy n đ c thu n l i, góp ph n t ng t c đ luân chuy n v n l u đ ng,
t ng hi u su t s d ng v n l u đ ng và ng

c l i.

- V n l u đ ng còn là công c ph n ánh, đánh giá quá trình v n đ ng c a v t t , hàng
hoá. S v n l u đ ng nhi u hay ít ph n ánh l ng v t t , hàng hoá d tr s d ng các
khâu nhi u hay ít. V n l u đ ng luân chuy n nhanh hay ch m còn ph n ánh vi c s d ng
v t t có ti t ki m hay không, th i gian n m khâu s n xu t và l u thông có h p lý hay
không. B i v y, thông qua tình hình luân chuy n v n l u đ ng có th ki m tra, đánh giá
m t cách k p th i đ i v i các m t mua s m, d tr , s n xu t và tiêu th s n ph m, d ch v
c a doanh nghi p.
K t lu n: T nh ng đ c đi m trên c a v n l u đ ng có th th y đ

c t m quan tr ng

c a nó trong quá trình ho t đ ng s n xu t kinh doanh. V n l u đ ng là huy t m ch c a m i
doanh nghi p mà n u không có nó, doanh nghi p không th ho t đ ng.
1.1.3. Phân lo i v n l u đ ng
Trong doanh nghi p, vi c qu n lý t t v n l u đ ng là vô cùng quan tr ng. Tuy nhiên,
đ có th làm đ

c đi u đó thì doanh nghi p tr c h t ph i nh n bi t đ

c các b ph n c u

thành nên v n l u đ ng. Trên c s đó đ ra các bi n pháp phù h p v i t ng b ph n này.
Có th phân lo i v n l u đ ng theo m t s tiêu th c sau:

4

Thang Long University Library


1.1.3.1. C n c vào vai trò t ng lo i v n trong quá trình s n xu t kinh doanh
Theo cách phân lo i này, có th chia v n l u đ ng ra thành 4 lo i: V n l u đ ng trong
quá trình d tr s n xu t, v n l u đ ng trong quá trình tr c ti p s n xu t, v n l u đ ng
trong quá trình l u thông và v n l u đ ng trong thanh toán.
V năl uăđ ng trong quá trình d tr s n xu t
V n l u đ ng trong quá trình d tr s n xu t là kho n v n đ c chu n b cho vi c thu
mua nguyên v t li u, công c d ng c đ c s d ng trong quá trình d tr s n xu t. Bao
g m các kho n v n nguyên v t li u chính, v n nguyên v t li u ph , v n v t li u đóng gói,
v n ph tùng thay th , v n nhiên li u, v n công c d ng c nh .
V năl uăđ ng trong quá trình tr c ti p s n xu t
V n l u đ ng trong quá trình tr c ti p s n xu t là ngu n v n mà doanh nghi p s
d ng tr c ti p trong khâu s n xu t s n ph m nh : các kho n v n s n ph m d dang, v n v
chi phí tr tr

c.

V năl uăđ ng trong quá trình l uăthông
V n l u đ ng trong quá trình l u thông là nh ng ngu n v n mang hình thái rõ ràng
nh ti n hay thành ph m. Bao g m các kho n v n b ng ti n, v n thành ph m, v n hàng
hóa, v n hàng g i bán.
V năl uăđ ng trong thanh toán
Nh ng kho n ti n đ
đ

c s d ng trong quá trình thanh toán c a doanh nghi p đ u

c g i là v n l u đ ng trong thanh toán. Các kho n v n này bao g m các kho n ph i thu

và các kho n ti n t m ng tr

c phát sinh trong quá trình mua v t t hàng hóa ho c thanh

toán n i b .
Phân lo i v n theo cách này có th giúp cho công ty đánh giá, xem xét tình hình phân
b VL trong các khâu c a quá trình chu chuy n v n. T đó đ ra các bi n pháp t ch c,
qu n lý thích h p nh m t o ra m t k t c u VL h p lý đ t ng đ

c t c đ chu chuy n

VL phù h p v i yêu c u s n xu t kinh doanh.
1.1.3.2. C n c vào hình thái bi u hi n c a v n
đ

V n l u đ ng đóng góp vào toàn b các khâu s n xu t kinh doanh.
có th làm
c đi u đó thì v n l u đ ng c n có nh ng hình thái bi u hi n c th phù h p v i t ng

khâu trong quá trình s n xu t kinh doanh cua doanh nghi p. Có th nh n th y rõ nh t 3 hình
thái ch y u c a v n l u đ ng là: v n b ng ti n, các kho n ph i thu, v n v t t hàng hóa.

5


V n b ng ti n

V n b ng ti n: Ti n c a doanh nghi p đ c hi u là ti n trong két và ti n g i t i các tài
kho n giao d ch ngân hàng th ng m i. Nó đ c s d ng t c th i đ đáp ng nhu c u
thanh kho n khi doanh nghi p có dòng ti n ra, ch ng h n: tr l ng cho cán b - công nhân
viên, mua nguyên v t li u, đ u t vào tài s n c đ nh và th c hi n ngh a v đ i v i Nhà
n

c (n p thu ).
Ngoài ra, còn bao g m c Các kho n t

kho n cao thông th

ng đ

ng ti n hay ch ng khoán thanh

ng là ch ng khoán ng n h n có ch t l ng (th i gian đáo h n d

i1

n m), có kh n ng chuy n đ i thành ti n m t nhanh chóng v i chi phí giao d ch th p. Vi c
chuy n đ i ch ng khoán thanh kho n cao thành ti n m t giúp doanh nghi p t ng c ng kh
n ng thanh kho n trong vi c đáp ng các dòng ti n đi ra kh i doanh nghi p.
Các kho n ph i thu
Các kho n ph i thu: Xu t hi n khi doanh nghi p bán hàng ho c cung c p d ch v tr
ti n sau ch không nh n ti n m t ngay khi bán hàng. Trong m i quan h gi a các doanh
nghi p v i nhau, doanh nghi p đóng vai trò ng i mua hàng th ng t n d ng s c m nh
đàm phán c a mình đ kéo dài th i h n thanh toán. Ng c l i, các doanh nghi p đóng vai
trò ng i cung c p th ng dành ph n l n th i gian đ qu n lý t t các kho n ph i thu nh m
v a gi đ

c khách hàng v a thu đ

c đ và đúng s ti n bán hàng.

V năv tăt ăhƠngăhóa
V n v t t hàng hóa: Bao g m ba lo i v t li u, s n ph m d dang, hàng hoá, g i
chung là hàng t n kho. Hàng t n kho là m t ph n r t quan tr ng trong tài s n ng n h n và
n m nhi u khâu trong quá trình cung ng s n xu t, d tr , và l u thông c a nhi u doanh
nghi p.
i v i lo i v n này c n xác đ nh v n d tr h p lý đ t đó xác đ nh nhu c u v n
l u đ ng đ m b o cho quá trình s n xu t và tiêu th đ c liên t c.
Cách phân lo i này giúp ng i qu n lý xem xét đánh giá c c u v n l u đ ng c a
doanh nghi p xem đã h p lý hay ch a, xem t tr ng v n v t t hàng hóa và v n b ng ti n
l n hay nh áp d ng vào doanh nghi p mình. i v i doanh nghi p s n xu t, t tr ng v n
v t t hàng hóa th ng l n, còn đ i v i doanh nghi p th ng m i t tr ng v n v t t hàng
hóa là nh . M t khác, cách phân lo i này còn giúp nhà qu n lý bi t đ

c tác d ng c a t ng

b ph n v n, giúp đ m b o v t t cho quá trình ho t đ ng kinh doanh c a doanh nghi p
ti n hành liên t c, góp ph n s n xu t ti t ki m đ m b o hi u qu kinh doanh.

6

Thang Long University Library


1.1.3.3. C n c vào th i gian huy đ ng và s d ng v n
Theo cách này ngu n v n l u đ ng đ
ngu n v n t m th i.

c chia thành ngu n v n th

ng xuyên và

Ngu n v năth ng xuyên: Là ngu n v n có tính ch t n đ nh nh m hình thành nên
tài s n l u đ ng th ng xuyên c n thi t.
Công th c tính v n l u đ ng th ng xuyên = Ngu n v n dài h n – TSC
VL th ng xuyên = TSL – Ngu n v n ng n h n (N ng n h n)
Công th c tính nhu c u VL th
ng n h n.

ho c

ng xuyên = T n kho và các kho n ph i thu – N

Ngu n v n t m th i: Là ngu n v n l u đ ng có tính ch t ng n h n ch y u đ đáp
ng các nhu c u có tính ch t t m th i v VL phát sinh trong quá trình s n xu t kinh doanh
c a các doanh nghi p. Ngu n v n này bao g m các kho n vay ng n h n ngân hàng, các t
ch c tín d ng và các kho n n ng n h n khác.
Phân lo i v n l u đ ng theo cách này giúp cho ng

i qu n lý xem xét huy đ ng các

ngu n v n l u đ ng m t cách phù h p v i th i gian s d ng đ nâng cao hi u qu t ch c
và s d ng VL trong doanh nghi p c a mình. Ngoài ra, nó còn giúp cho nhà qu n lý l p
các k ho ch tài chính hình thành nên nh ng d đ nh v t ch c ngu n v n l u đ ng trong
t ng lai, trên c s xác đ nh quy mô, s l ng v n l u đ ng c n thi t đ l a ch n ngu n
v n l u đ ng mang l i hi u qu cao nh t cho doanh nghi p.
Nh n xét: M i cách phân lo i cho ta hi u rõ thêm v v n theo t ng khía c nh. M i

lo i v n đ u có u nh c đi m riêng đòi h i ph i đ c qu n lý s d ng h p lý và ch t ch .
ng th i, m i lo i v n s phát huy tác d ng trong nh ng đi u ki n khác nhau trong m t c
c u v n thích h p.
phù h p v i quá trình phân tích hi u qu s d ng ngu n v n l u
đ ng trong doanh nghi p, toàn b khóa lu n s s d ng các phân lo i theo kh n ng chuy n
hóa thành ti n c a v n l u đ ng.
1.1.4. Vai trò c a v n l u đ ng đ i v i doanh nghi p
V n trong các doanh nghi p có vai trò quy t đ nh đ n vi c thành l p, ho t đ ng và phát
tri n c a m i doanh nghi p. Nó là đi u ki n tiên quy t, quan tr ng nh t trong s ra đ i, t n
t i và phát tri n c a m i doanh nghi p.VL là m t b ph n không th thi u đ c trong v n
kinh doanh c a các doanh nghi p.
V n l u đ ng giúp cho các doanh nghi p ti n hành ho t đ ng s n xu t kinh doanh
m t cách liên t c có hi u qu . N u v n l u đ ng b thi u hay luân chuy n ch m s h n ch
vi c th c hi n mua bán hàng hoá, làm cho các doanh nghi p không th m r ng đ
tr

ng hay có th b gián đo n s n xu t d n đ n gi m sút l i nhu n gây nh h

hi u qu s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p.
7

c th

ng x u đ n


V n l u đ ng là công c ph n ánh và đánh giá quá trình ho t đ ng c a hàng hóa c ng
nh ph n ánh quá trình mua s m, d tr bán hàng c a doanh nghi p. M t khác, v n l u
đ ng luân chuy n nhanh hay ch m còn ph n ánh th i gian l u thông c a v n có h p lý hay
không. Thông qua đó các nhà qu n lý doanh nghi p có th đánh giá k p th i đ i v i l

ng

hàng mua s m, d tr và tiêu th trong doanh nghi p.
V n l u đ ng là th c đo hi u qu và kh n ng tài chính ng n h n c a doanh nghi p,
đi u này giúp doanh nghi p đánh giá m t cách chính xác kh n ng tài chính, hi u qu s
d ng v n l u đ ng đ t đó doanh nghi p có nh ng gi i pháp đi u ch nh h p lý.
Bên c nh đó, v n l u đ ng còn đ c xem là ti n đ cho s t ng tr ng và phát tri n
c a các doanh nghi p. B i h u h t các doanh nghi p đ u có t tr ng v n l u đ ng khá l n
trong t ng s ngu n v n c a doanh nghi p. S s ng còn c a doanh nghi p ph thu c r t
nhi u vào kh n ng s d ng v n l u đ ng.
Tóm l i, v n l u đ ng có m t v trí r t quan tr ng trong quá trình ho t đ ng s n xu t
kinh doanh c a doanh nghi p. Vì v y, vi c s d ng v n l u đ ng nh th nào cho hi u qu
s nh h ng r t l n đ n ho t đ ng s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p.
1.2. Hi u qu s d ng v năl uăđ ng và ch tiêuă đánhăgiáăhi u qu s d ng v năl uă
đ ng trong doanh nghi p
1.2.1. Khái ni m hi u qu s d ng v n l u đ ng
Doanh nghi p mu n có l i nhu n và phát tri n trong t ng lai không ch c n hi u
rõ vai trò c a v n l u đ ng, xây d ng chính sách qu n lí mà còn ph i bi t cách s d ng
ngu n v n l u đ ng sao cho hi u qu đ mang l i giá tr l i ích cho doanh nghi p. Hi u
qu đ c hi u theo ngh a chung nh t là m t ch tiêu ph n ánh trình đ s d ng các y u
t c n thi t, tham gia m i ho t đ ng theo m c đích nh t đ nh c a con ng i. V c b n
hi u qu đ c ph n ánh trên hai m t đó là hi u qu kinh t và hi u qu xã h i. Trong
các doanh nghi p nói chung thì hi u qu kinh t đ

c quan tâm h n và có ý ngh a quy t

đ nh.
V n l u đ ng c a doanh nghi p đ c s d ng cho các quá trình d tr , s n xu t và l u
thông. Quá trình v n đ ng c a v n l u đ ng b t đ u t vi c dùng ti n t mua s m v t t d

tr cho s n xu t, ti n hành s n xu t và khi s n xu t xong doanh nghi p t ch c tiêu th đ
thu v m t s v n d
vyđ

i hình thái ti n t ban đ u v i giá tr t ng thêm. M i l n v n đ ng nh

c g i là m t vòng luân chuy n c a v n l u đ ng. Doanh nghi p s d ng v n đó

càng có hi u qu bao nhiêu thì càng có th s n xu t và tiêu th s n ph m nhi u b y nhiêu.
Vì l i ích kinh doanh đòi h i các doanh nghi p ph i s d ng h p lý, hi u qu h n t ng
đ ng v n l u đ ng làm cho m i đ ng v n l u đ ng hàng n m có th mua s m nguyên,
nhiên v t li u nhi u h n, s n xu t ra s n ph m và tiêu th đ c nhi u h n.
8

Thang Long University Library


Tóm l i, hi u qu s d ng v n l u đ ng là m t ph m trù kinh t ph n ánh trình đ
và n ng l c qu n lí v n l u đ ng c a doanh nghi p, đ m b o v n l u đ ng đ c luân
chuy n v i t c đ cao, đ m b o kh n ng thanh toán c a doanh nghi p luôn tình tr ng t t
và m c chi phí v n b ra là th p nh t.
1.2.2. S c n thi t c a vi c nâng cao hi u qu s d ng v n l u đ ng t i doanh nghi p
ti n hành b t c ho t đ ng s n xu t kinh doanh nào, đi u ki n không th thi u là
v n. Khi đã có v n thì m t câu h i n a đ t ra là ph i s d ng đ ng v n đó nh th nào đ
đ ng v n đó sinh l i, các doanh nghi p ho t đ ng v i m c tiêu xuyên su t là t i đa hóa giá
tr doanh nghi p.
đ m b o m c tiêu này, doanh nghi p th ng xuyên ph i đ a ra và gi i
quy t các quy t đ nh tài chính ng n h n và dài h n. Vi c s d ng hi u qu v n l u đ ng là
m t n i dung tr ng tâm trong các quy t đ nh tài chính ng n h n và là n i dung có nh
h

ng to l n đ n m c tiêu t i đa hóa giá tr doanh nghi p.

V n l u đ ng có vai trò vô cùng quan tr ng đ i v i ho t đ ng s n xu t kinh doanh
c a doanh nghi p. Trong khâu d tr và s n xu t, VL đ m b o cho s n xu t c a doanh
nghi p đ c ti n hành liên t c đ m b o quy trình công ngh , công đo n s n xu t. Trong l u
thông, VL đ m b o d tr thành ph m đáp ng nhu c u tiêu th đ c liên t c, nh p nhàng
theo yêu c u c a khách hàng. Th i gian luân chuy n VL ng n, s vòng luân chuy n VL
l n khi n cho công vi c qu n lý và s d ng VL luôn di n ra th ng xuyên, hàng ngày.
V i vai trò to l n nh v y, vi c nâng cao hi u qu s d ng VL c a doanh nghi p là r t
c n thi t. T ng c ng qu n lý nâng cao hi u qu s d ng VL s đ m b o cho quá trình
s n xu t kinh doanh đ c di n ra th ng xuyên, liên t c theo đúng k ho ch. Trong nh ng
đi u ki n nh t đ nh thì v n là bi u hi n c a giá tr v t t hàng hoá. S v n đ ng c a v n l u
đ ng nhanh hay ch m s ph n ánh đ c s v n đ ng c a v t t hàng hoá nhi u hay ít.
Nâng cao hi u qu s d ng v n l u đ ng có ngh a là có th t ng t c đ luân chuy n
c a v n l u đ ng, rút ng n th i gian v n l u đ ng n m trong d tr , s n xu t và l u thông.
T đó doanh nghi p có th ti t ki m đ c v n l u đ ng trong luân chuy n. Do v y, c n
thi t ph i nâng cao hi u qu qu n lý s d ng VL , qua đó giúp doanh nghi p s d ng v n
ti n t làm công c tác đ ng t i quá trình s n xu t, thúc đ y doanh nghi p gi m d tr đ n
hàng t n kho đ n m c t i thi u, h n ch đ c tình tr ng đ ng v n, đ m b o cho quá trình
s n xu t đ

c di n ra m t cách liên t c, th

ng xuyên, góp ph n t ng hi u qu ho t đ ng

s n xu t kinh doanh. Chính vì th mà các doanh nghi p luôn ph i tìm ra các bi n pháp phù
h p đ nâng cao hi u qu s d ng v n l u đ ng.
1.2.3. Các ch tiêu đánh giá hi u qu s d ng v n l u đ ng
1.2.3.1. K t c u v n l u đ ng

K t c u c a v n l u đ ng là t tr ng gi a các thành ph n v n l u đ ng trong t ng s
v n c a doanh nghi p. V n l u đ ng là m t b ph n c a v n s n xu t kinh doanh, v n đ t
9


ch c qu n lí, s d ng v n l u đ ng có hi u qu s quy t đ nh đ n s t ng tr

ng và phát

tri n c a doanh nghi p, nh t là trong đi u ki n n n kinh t th tr ng hi n nay. Doanh
nghi p s d ng v n l u đ ng có hi u qu , đi u này đ ng ngh a v i vi c doanh nghi p t
ch c đ

c t t quá trình mua s m d tr v t t , s n xu t và tiêu th s n ph m, phân b h p lí

v n trên các giai đo n luân chuy n đ v n luân chuy n t lo i này thành lo i khác, t hình
thái này sang hình thái khác, rút ng n vòng quay c a v n. V n l u đ ng hi n nay th ng
đ c c u thành t các b ph n nh : ti n và các kho n t ng đ ng ti n; hàng t n kho; các
kho n ph i thu ng n h n và tài s n ng n h n khác.
Ti n và các kho n t

ng đ

ng ti n: đ c hình thành t s c p phát c a ngân sách

Nhà n c, t có hay b sung t l i nhu n c a doanh nghi p. Ti n và các kho n t ng
đ ng ti n th ng t n t i d i nhi u hình th c khác nhau nh : ti n g i ngân hàng, ti n m t
t i qu và ti n đang chuy n. Ti n và các kho n t ng đ ng ti n c ng là nh ng ch tiêu có
tính thanh kho n cao nh t trong doanh nghi p. Ch tiêu này càng cao cho th y doanh nghi p
có nhi u kh n ng thanh toán nhanh khi mua hàng hóa, nguyên v t li u; giúp doanh nghi p

nâng cao c h i đ u t tài chính có l i;… Tuy nhiên n u l ng ti n m t d tr trong doanh
nghi p quá l n l i cho th y doanh nghi p đang không có kh n ng đ u t sinh l i và thi u
kh n ng qu n lý ti n và các kho n t ng đ ng này m t các t t nh t nh m mang l i l i
nhu n t i đa cho doanh nghi p. Vì v y, kho n m c này c n ph i đ c qu n lý và d tr m t
cách h p lý m i có th đem l i l i nhu n t i đa cho doanh nghi p, tránh b qua các c h i
đ u t l n.
Hàng t n kho: bao g m nguyên v t li u chính, ph ; bán thành ph m; thành ph m;
hàng mua đang đi đ ng; hàng g i đi bán; chi phí s n xu t kinh doanh d dang;… Tùy theo
đ c đi m kinh doanh c a t ng ngành mà doanh nghi p có chính sách d tr hàng t n kho
khác nhau nh m đem l i hi u qu và s h p lý trong kinh doanh. Bên c nh đó, c n c
l ng, d báo và có bi n pháp duy trì hàng t n kho sao cho h p lý đ t tr ng t ng lo i đ t
m c phù h p, không b d th a hay thi u h t trong su t quá trình s n xu t kinh doanh c a
doanh nghi p.
t

Các kho n ph i thu tr ng n h n: là kho n ti n mà doanh nghi p ph i thu t các đ i
ng liên quan mà các đ i t ng này đang t m th i s d ng v n c a doanh nghi p trong

quá trình ho t đ ng s n xu t kinh doanh c a mình. Bao g m:
- Ph i thu khách hàng: là m t trong nh ng b ph n quan tr ng nh t c a v n luân
chuy n. Khi ti n hành bán các s n ph m c a mình, doanh nghi p th ng s không thu đ c
ti n ngay mà cho khách hàng tr ch m trong m t kho ng th i gian nh t đ nh. ây là bi u
hi n c a vi c s d ng tín d ng th ng m i và chúng t o ra kho n ph i thu, đ ng th i c ng
là công c đ c l c h tr cho quá trình c nh tranh c a doanh nghi p.

10

Thang Long University Library

- Tr tr

c cho ng

i bán: là kho n ti n mà doanh nghi p ng tr

c cho ng

i bán do

yêu c u c a nhà cung c p tr c khi nh n đ c nguyên v t li u.
- Ph i thu n i b : là kho n ph i thu c a doanh nghi p đ i v i các chi nhánh, thành viên
tr c thu c doanh nghi p (n u có).
Tài s n ng n h n khác: bao g m các kho n t m ng, th ch p, ký qu ký c
h n, các kho n đ u t tài chính ng n h n,… Ch tiêu này th
t ng ngu n v n l u đ ng c a doanh nghi p.

c ng n

ng chi m t tr ng nh trong

1.2.3.2. Nhu c u v n l u đ ng
Nhu c u v n l u đ ng th

ng xuyên là m c v n l u đ ng c n thi t đ quá trình s n

xu t kinh doanh c a doanh nghi p di n ra đ c liên t c theo m t quy mô kinh doanh đ c
xác đ nh tr c.Vi c xác đ nh nhu c u v n l u đ ng có ý ngh a quan tr ng đ i v i doanh
nghi p vì:
- V n l u đ ng là c s đ m b o cho quá trình s n xu t và l u thông c a doanh nghi p

đ c liên t c, tránh b đ ng, lãng phí v n.
- V n l u đ ng là c s đ t ch c các ngu n v n h p lí, h p pháp và đáp ng k p th i
nhu c u v n l u đ ng c a doanh nghi p.
- S d ng hi u qu , ti t ki m. h p lí VL đ ng th i là c n c đ đánh giá công tác qu n
lý VL trong doanh nghi p.
Theo giáo trình Tài chính doanh nghi p c a th y Nguy n

ình Ki m và th y B ch

c Hi n [5,Tr93], đ có th xác đ nh đ c nhu c u v n l u đ ng c a doanh nghi p ta có
th s d ng m t trong hai ph ng pháp sau:
Ph

ngăphápătr c ti p

N i dung ph

ng pháp: C n c vào các y u t

nh h

ng tr c ti p đ n v n l u đ ng

đ xác đ nh nhu c u c a t ng kho n v n l u đ ng trong t ng khâu r i t ng h p l i toàn b
nhu c u v n l u đ ng c a doanh nghi p.

Trong đó:

V:

Nhu c u v n l u đ ng c a doanh nghi p

M: M c tiêu dùng bình quân 1 ngày c a lo i v n l u đ ng đ
tính toán
N:

S ngày luân chuy n c a lo i v n đ
11

c tính toán

c


i:

S khâu kinh doanh (i = 1,k)

j:

Lo i v n s d ng (j = 1,n)

V i

Và N đ

c xác đ nh c n c vào các nhân t liên quan v s ngày luân chuy n c a lo i

v n đó trong t ng khâu t
Ph

ng ng.

ngăphápăgiánăti p

Ph ng pháp này c n c vào s d bình quân v n l u đ ng và doanh thu tiêu th k
báo cáo, đ ng th i xem xét tình hình thay đ i quy mô s n xu t kinh doanh n m k ho ch đ
xác đ nh nhu c u v n l u đ ng cho t ng khâu d tr - s n xu t – l u thông trong n m k
ho ch. Ph
B

ng pháp này đ

c th c hi n theo trình t sau:

c 1: Xác đ nh s d bình quân các kho n h p thành nhu c u v n l u đ ng trong

n m báo cáo. Khi xác đ nh s d bình quân các kho n ph i phân tích tình hình đ lo i tr s
li u không h p lý.
B

c 2: Xác đ nh t l các kho n trên so v i doanh thu thu n trong n m báo cáo. Trên

c s đó xác đ nh t l nhu c u v n l u đ ng so v i doanh thu thu n.
B

c 3: Xác đ nh nhu c u v n l u đ ng cho n m k ho ch.

Vi c xác đ nh nhu c u v n l u đ ng theo ph ng pháp gián ti p t ng đ i đ n gi n
h n so v i ph ng pháp tr c ti p, giúp doanh nghi p có th

c tính đ c nhanh chóng nhu
c u v n l u đ ng n m k ho ch đ xác đ nh ngu n tài tr phù h p, tuy nhiên m c đ chính
xác c a ph ng pháp này còn b h n ch .
1.2.3.3. M t s ch tiêu đánh giá hi u qu s d ng v n l u đ ng
Trong quá trình đánh giá hi u qu s d ng v n l u đ ng c a doanh nghi p c n ph i
xem xét hi u qu s d ng v n t nhi u góc đ khác nhau, s d ng các ch tiêu khác nhau đ
có s phân tích, đánh giá m t cách khách quan tình hình s d ng v n qua cá n m ho t đ ng
c a doanh nghi p.
Các ch tiêuăđánhăgiáăhi u qu s d ng v năl uăđ ng
Su t hao phí c a v n l u đ ng so v i doanh thu
Ch tiêu này cho bi t doanh nghi p mu n có m t đ ng doanh thu trong k thì c n
bao nhiêu đ ng v n l u đ ng, đây c ng là c n c đ doanh nghiêp đ u t v n l u đ ng
sao cho phù h p. Ch tiêu này càng th p ch ng t hi u qu s d ng v n l u đ ng càng
cao.

12

Thang Long University Library


VL bình quơn
Su t hao phí c a v n l u đ ng
=
so v i doanh thu
Doanh thu thu n trong k
Su t hao phí c a v n l u đ ng so v i l i nhu n sau thu
Ch tiêu này cho bi t s v n l u đ ng c n có đ đ t đ

c m t đ ng l i nhu n sau thu

c a doanh nghi p, h s này càng th p ch ng t hi u qu s d ng v n l u đ ng càng cao.
Ch tiêu này còn là c n c đ doanh nghi p xây d ng d toán v nhu c u v n l u đ ng khi
mu n có m c l i nhu n nh mong mu n.
Su t hao phí c a v n l u đ ng
=
so v i l i nhu n sau thu

VL bình quơn
L i nhu n sau thu

Các ch tiêuăđánhăgiáăkh n ngăthanhătoán
Kh n ng thanh toán ng n h n
Kh n ng thanh toán ng n h n =

T ng tài s n l u đ ng
T ng n ng n h n

Kh n ng thanh toán ng n h n cho th y s đ m b o c a các kho n n trong ng n h n
b ng các tài s n ng n h n c a doanh nghi p. V i ch s này, n u m c đ m b o l n h n 1
t c là doanh nghi p d tr th a TSL đ đ m b o cho vi c thành toán các kho n n ng n
h n.
 H s thanh toán ng n h n

1: Tình hình tài chính c a doanh nghi p đ

cđ m

b o b ng ít nh t 1 đ ng v n l u đ ng
 H s thanh toán ng n h n 1: Tình hình tài chính c a doanh nghi p không t t,
doanh nghi p không có kh n ng thanh toán cho các kho n n ng n h n.

Khi h s này gi m, ch ng t kh n ng tr n c a doanh nghi p gi m, c ng là d u
hi u báo tr c nh ng khó kh n tài chính ti m tàng, doanh nghi p nên xem xét đánh giá l i
tình hình s d ng VL đ tìm ra bi n pháp kh c ph c. Khi h s này cao cho th y doanh
nghi p có kh n ng thanh kho n cao. Tuy nhiên, n u h s này quá cao ngh a là doanh
nghi p đã đ u t quá nhi u vào TSL , hay đ n gi n là vi c qu n tr TSL c a doanh
nghi p không hi u qu b i có quá nhi u ti n m t nhàn r i hay có quá nhi u n ph i đòi…
Do đó có th làm gi m l i nhu n c a doanh nghi p.
Kh n ng thanh toán nhanh
Ch tiêu này cho bi t kh n ng thanh kho n th c s c a doanh nghi p do đã tr đi giá
tr hàng t n kho (tài s n khó chuy n thành ti n trong th i gian ng n và d b l khi bán g p),
13


ph n ánh 1 đ ng n ng n h n đ

c b o đ m thanh toán ngay l p t c b ng bao nhiêu đ ng

TSL .
TSL - Hàng t n kho

Kh n ngăthanhătoánănhanhă=ă

N ng n h n
Kh n ng thanh toán nhanh c ng là s đ m b o cho các kho n n ng n h n b ng các tài
s n ng n h n c a doanh nghi p, tuy nhiên ch s này xét đ n tính thanh kho n trong các lo i
tài s n đ m b o. Do hàng t n kho là tài s n có tính thanh kho n th p nh t trong các tài s n
ng n h n, chúng ph i m t r t nhi u th i gian đ có th chuy n đ i thành ti n m t. Vì v y t
s này cho th y rõ h n kh n ng thanh toàn c a doanh nghi p.
Kh n ng thanh toán t c th i
Kh n ngăthanhătoánăt c th i =

Ti n + Các kho năt

ngăđ

ngăti n

N ng n h n
V i ch tiêu kh n ng thanh toán t c th i, ta có th bi t đ c kh n ng tr n ngay t i
th i đi m xác đ nh mà không ph thu c vào các tài s n ng n h n khác. u t tài chính
ng n h n

đây đ

c hi u là các kho n đ u t tài chính có th i gian thu h i (ho c đáo h n)

không quá 3 tháng.
Các ch tiêu ph n ánh t căđ luân chuy n v năl uăđ ng
Hi u su t s d ng v n l u đ ng (Vòng quay v n l u đ ng)
Hi u su t s d ng v năl uăđ ng =

Doanh thu thu n
V năl uăđ ng bình quân

Ch tiêu này cho bi t trong m t k phân tích, v n l u đ ng bình quân quay đ
nhiêu vòng. C th là cho bi t m t đ ng v n l u đ ng trong k thu đ

c bao

c bao nhiêu đ ng

doanh thu thu n. Ch tiêu này th hi n s v n đ ng c a v n l u d ng trong k . Vòng quay
v n l u đ ng càng l n ch ng t v n l u đ ng v n đ ng càng nhanh, đó là nhân t góp ph n
nâng cao l i nhu n và ng c l i khi ch tiêu này th p ch ng t v n v n đ ng ch m làm cho
doanh thu c a doanh nghi p gi m. Tuy nhiên, ch tiêu vòng quay v n l u đ ng còn ph
thu c vào đ c đi m ngành ngh kinh doanh và đ c đi m c th c a thành ph n t o nên v n
l u đ ng c a doanh nghi p.
Th i gian luân chuy n v n l u đ ng
Th i gian luân chuy n v năl uăđ ng

360
=

Vòng quay v năl uăđ ng

14

Thang Long University Library


Ch tiêu này cho bi t th i gian c n thi t đ hoàn thành m t vòng luân chuy n v n l u
đ ng. Th i gian luân chuy n v n l u đ ng càng ng n ch ng t v n l u đ ng luân chuy n
càng nhanh, hàng hóa, s n ph m ít b đ ng; doanh nghi p có kh n ng thu h i v n nhanh.
H s đ m nhi m v n l u đ ng
Ch tiêu này ph n ánh s v n l u đ ng c n có đ đ t đ c m t đ ng doanh thu, đây là
ch tiêu ngh ch đ o c a ch tiêu hi u su t s d ng v n l u đ ng.
có m t đ ng v n luân
chuy n c n bao nhiêu đ ng v n l u đ ng. H s này càng nh thì hi u qu s d ng v n l u
đ ng càng cao vì khi đó t su t l i nhu n c a m t đ ng v n. Do đó qua ch tiêu này, các
nhà qu n tr tài chính xây d ng k ho ch v đ u t v n l u đ ng m t cách h p lý, góp ph n

nâng cao hi u qu kinh doanh.
V năl uăđ ng bình quân trong k
H s đ m nhi măVL ă=ă
Doanh thu thu n
M c ti t ki m v n l u đ ng
Trong m i tr ng h p khi có s t ng t c đ chu chuy n v n l u đ ng so v i k tr c
thì doanh nghi p đ u có s ti t ki m v v n l u đ ng. Vì do t ng t c đ chu chuy n v n l u
đ ng nên doanh nghi p có th t ng thêm t ng m c chu chuy n v n l u đ ng mà không c n
ph i t ng thêm v n l u đ ng ho c có t ng thêm v n l u đ ng thì t c đ t ng v n l u đ ng
nh h n t c đ t ng c a doanh thu thu n. Trong c hai tr
ti t ki m v v n l u đ ng.

ng h p doanh nghi p đ u có s

+ M căti tăki mătuy tăđ i: là do t ng t c đ luân chuy n v n l u đ ng nên có th rút ra
ngoài luân chuy n m t s v n l u đ ng nh t đ nh đ s d ng vào vi c khác. Nói m t cách
khác, v i quy mô v n không thay đ i song t c đ luân chuy n nhanh nên doanh nghi p c n
m t s ít h n ti t ki m đ

c ngu n l u đ ng

M0

M căti tăki mătuy tăđ iă=ă

M0
-

V1

V0

+ M căti tăki măt ngăđ i: là do t ng t c đ luân chuy n v n l u đ ng nên có th đ m
b o m r ng quy mô tái s n xu t nh ng không t ng ho c t ng không đáng k quy mô VL .
M căti tăki măt

ngăđ i

M1
=

M1
-

V1

15

V0


Trong đó:
M0, M1: doanh thu thu n k tr c, k này
V0, V1: hi u su t s d ng v n l u đ ng k tr
Ch tiêu này ph n ánh s v n l u đ ng th

c, k này

ng xuyên mà doanh nghi p có th rút ra

ngoài chu chuy n ho c không c n b sung thêm trong khi v n hoàn thành nhi m v s n
xu t kinh doanh c a k so sánh quy mô b ng ho c l n h n so v i k g c.
1.2.3.4. Các ch tiêu đánh giá hi u qu s d ng t ng thành ph n v n l u đ ng
có th đánh giá chính xác hi u qu s d ng v n l u đ ng c n đánh giá đ

c hi u

qu s d ng c a t ng thành ph n c u thành nên v n l u đ ng nh : Hàng t n kho, Kho n
ph i thu, Kho n ph i tr , Ti n và các kho n t

ng đ

ng ti n.

Hàng t n kho
Th i gian luân chuy n kho trung bình
Ch tiêu này cho bi t s ngày trung bình c a hàng hóa đ c l u t i kho là bao lâu.
Th i gian luân chuy n kho càng nhanh cho th y ho t đ ng s n xu t kinh doanh c a doanh
nghi p có hi u qu vì hàng hóa tiêu th nhanh, tránh đ c tình tr ng l i th i hay hao h t t
nhiên. Tuy nhiên, c ng gi ng nh h s l u kho n u th i gian luân chuy n kho quá ng n s
có th gây khó kh n cho vi c s n xu t, không đáp ng đ c nhu c u c a th tr ng trong
tr ng h p nhu c u t ng cao đ t ng t, m t doanh thu do không đáp ng k p nhu c u c a
khách hàng.
Th i gian luân chuy n kho
trung bình

360
=

H s l uăkho

Trong đó:
H s l u kho ph n ánh s l n hàng hóa t n kho bình quân luân chuy n trong k . H
s này th ng đ c so sánh gi a các n m đ đánh giá n ng l c qu n lý hàng t n kho là t t
hay x u qua t ng n m. H s này l n cho th y t c đ quay vòng c a hàng t n kho là nhanh
và ng c l i, n u h s này nó thì t c đ quay vòng c a hàng t n kho ch m. H s l u kho
càng cao cho th y doanh nghi p bán hàng nhanh và hàng t n kho không b đ ng nhi u
đ ng ngh a v i vi c doanh nghi p s g p ít r i ro h n. Tuy nhiên, n u h s này quá cao
c ng không t t vì nh v y có ngh a là l ng hàng d tr trong kho không nhi u, n u nhu
c u c a th tr ng đ t ng t t ng cao thì r t có kh n ng doanh nghi p không th đáp ng đ
và d n t i m t đi khách hàng và b đ i th c nh tranh giành th ph n.
H s l uăkho

Giá v n hàng bán
=

Giá tr l uăkho

Kho n ph i thu
16

Thang Long University Library


Th i gian thu n trung bình (ACP)
Ch tiêu cho bi t m t đ ng doanh thu bán ch u chi ra thì sau bao lâu s đ c thu h i.
Th i gian thu n trung bình ph n ánh đ c hi u qu và ch t l ng qu n lý các kho n ph i
thu c a doanh nghi p. Theo dõi s thay đ i c a th i gian thu n trung bình s giúp cho
doanh nghi p có th kip th i đ a ra nh ng đi u ch nh v chính sách tín d ng và thu ti n.
360

ACP

=
H s thu n

Trong đó
H s thu n ph n ánh t c đ chuy n đ i các kho n ph i thu thành ti n m t. Ch s
này càng cao thì t c đ thu h i các kho n n càng nhanh, doanh nghi p càng ít b chi m
d ng v n.
Doanh thu thu n
H s thu n

=
Ph i thu khách hàng

Kho n ph i tr
Th i gian tr n trung bình: cho bi t bình quân doanh nghi p có bao nhiêu ngày đ
tr n .
365
Th i gian tr n trung bình

=
H s tr n

Trong đó
Giá v n hàng bán + Chi phí qu n lý doanh nghi p, bán hàng
H s tr n

=

Ti n và các kho n t

Ph i tr ng
ng đ

iăbánă+ăL

ng,ăth

ng, thu ph i tr

ng ti n

Th i gian quay vòng ti n m t
Th i gian luân chuy n v n b ng ti n trung bình
Th i gian luân chuy n v n
b ng ti n trung bình

Th i gian luân
chuy n kho

= ACP +

-

Th i gian tr
n trung bình

Ch tiêu này cho bi t sau bao nhiêu ngày thì s v n b ng ti n c a doanh nghi p đ
quay vòng đ ti p t c ho t đ ng s n xu t kinh doanh k t khi doanh nghi p b v n ra.

1.2.3.5. Phân tích tình hình t o v n và s d ng v n c a doanh nghi p
có th phân tích c th và rõ ràng tình hình s d ng v n l u đ ng c n xem xét s
thay đ i các ngu n v n và cách th c s d ng v n c a m t doanh nghi p trong m t th i k
17

c


theo s li u gi a nhi u th i đi m l p b ng cân đ i k toán. M t trong nh ng công c h u
hi u c a các nhà qu n lý tài chính là bi u kê t o v n và s d ng v n giúp các nhà qu n lý
xác đ nh rõ các ngu n cung ng v n và vi c s d ng các ngu n v n đó nh th nào.
l p
đ

c bi u kê nay v n ph i li t kê s thay đ i c a các kho n m c trên b ng cân đ i k toán

t đ u k đ n cu i k . M i s thay đ i s đ c phân bi t hai c t: s d ng v n và ngu n
v n theo nguyên t c: “N u các kho n m c bên tài s n t ng ho c các kho n m c bên ngu n
v n gi m thì đó là bi u hi n c a vi c s d ng v n. Và ng c l i, n u các kho n m c bên tài
s n gi m ho c các kho n m c bên ngu n v n t ng thì đó là bi u hi n c a vi c t o v n”.
Vi c thi t l p b ng kê ngu n v n và s d ng v n là c s đ ti n hành phân tích tình
hình t ng gi m ngu n v n, s d ng v n, ch ra nh ng tr ng đi m đ u t v n và nh ng
ngu n v n ch y u đ c hình thành đ tài tr cho nh ng đ u t đó. T đó nhà qu n lý s có
đ

c gi i pháp thích h p đ nâng cao hi u qu s d ng v n trong doanh nghi p.

1.3. Nh ng nhân t

nhăh

ngăđ n hi u qu s d ng v năl uăđ ng

1.3.1. Các nhân t khách quan
ây là các nhân t có nh h ng đ n ho t đ ng kinh doanh c a Công ty nói chung và
viêc s d ng tài s n l u đ ng nói riêng. Nhóm các nhân t khách quan là nh ng nhân t mà
doanh nghi p không th ki m soát đ c.
a. Chính sách qu nălíăv ămôăc aănhƠăn

c

Các chính sách v mô c a nhà n c trong n n kinh t đi u t t y u nh ng nó có nh
h ng l n đ n n n kinh t nói chung, t ng ngành kinh t nói riêng và t đó nh h ng đ n
hi u qu s d ng tài s n l u đ ng c a doanh nghi p. Nh ng chính sách đó có th tác đ ng
đ n ngu n tài tr cho tài s n l u đ ng, ví d nh ngu n v n vay ngân hàng, t ng hay gi m
ph thu c vào lãi su t cho vay c a các ngân hàng. Nhà n c có th đ a ra nh ng chính sách
nh h ng đ n vi c mua s m các nguyên li u đ u vào, vi c d tr hàng hoá.
b.ăMôiătr

ng c nh tranh

M i doanh nghi p ho t đ ng trong b t kì l nh v c nào đ u có đ i th c nh tranh. Khi
n n kinh t phát tri n, có s m r ng v các lo i hình doanh nghi p c ng nh l nh v c ho t
đ ng, thì y u t c nh tranh c a các doanh nghi p c ng t ng lên. Doanh nghi p ph i quan
tâm nhi u h n đ n tính c nh tranh khi l p k ho ch mua nguyên v t li u, n u không s d n
đ n tình tr ng d tr nguyên v t li u ch th a, ch thi u, ách t c trong khâu l u thông. Khi
th tr

ng ngày càng c nh tranh, vi c đ a ra các bi n pháp nh m đ y nhanh l

ng hàng tiêu

th , khi n doanh nghi p n i l ng chính sách tín d ng c ng làm cho vi c qu n lí các kho n
ph i thu khó kh n. S phát tri n hay suy thoái c a đ i th c nh tranh s nh h ng đ n k
ho ch tiêu th hàng hoá c a Công ty.
c. S phát tri n c a khoa h c công ngh
18

Thang Long University Library


Xã h i càng phát tri n thì ngày càng có nhi u ti n b khoa h c công ngh ra đ i, góp
ph n gi m các ngu n l c c n thi t cho s n xu t nh s c ng i, s c c a, th i gian. Vi c áp
d ng các công ngh tiên ti n vào s n xu t còn giúp doanh nghi p đ a ra nh ng s n ph m có
tính u vi t h n, giúp doanh nghi p đánh b i các đ i th , thu hút khách hàng t đó t ng
hi u su t s d ng tài s n l u đ ng.
1.3.2. Các nhân t ch quan
Trong cùng m t môi tr

ng kinh doanh khách quan nh nhau, trong khi m t s doanh

nghi p phát tri n thì không ít doanh nghi p kinh doanh trì tr , th m chí phá s n. V y
nguyên nhân th t b i đây chính là do b n thân doanh nghi p. Nh ng nhân t ch quan
xu t phát t chính doanh nghi p nên các nhân t này có th kh c ph c đ c.
a.ăTrìnhăđ ngu n nhân l c
ây là nhân t quan tr ng, có nh h

ng to l n đ n vi c qu n lí tài s n lao đ ng c a

doanh nghi p. Công nhân s n xu t có tay ngh cao, có kinh nghi m, có kh n ng ti p thu

công ngh m i, phát huy đ c tính sang t o trong công vi c t đó t ng hi u qu s d ng
v n. Chính nh ng con ng i này s là y u t quy t đ nh đ n chính sách qu n lí tài s n l u
đ ng, vi c đ a ra nh ng quy t đ nh qu n lí đúng đ n hay sai l m s nh h ng đ n hi u qu
s d ng tài s n l u đ ng, t đó nh h ng đ n hi u qu kinh doanh c a doanh nghi p. Ý
th c trách nhi m và trình đ c a ng

i s d ng khi s d ng v n c a doanh nghi p đ c bi t

là v n l u đ ng có th gây s lãng phí ho c c ng có th ti t ki m đ

c v n.

Trình đ qu n lý còn th hi n qu n lý hàng t n kho và khâu s n xu t…
b. Công tác qu n lý v năl uăđ ng
Do trình đ qu n lý còn non kém, các doanh nghi p làm n thô l kéo dài làm cho v n
l u đ ng b thâm h t d n sau m i chu kì s n xu t. Nhân t này có nh h ng tr c ti p đ n
hi u qu s d ng v n l u đ ng trong doanh nghi p, n u trình đ qu n lý t t thì v n l u
đ ng s cao và ng c l i. Công tác qu n lý trong khâu thanh toán c ng có nh h ng không
nh đ n hi u qu s d ng v n kinh doanh c a doanh nghi p thông qua quá trình qu n lý
nh ng kho n v n chi m d ng do n n n khó đòi hay kho n v n chi m d ng đ

c.

c. K ho ch s n xu t và tiêu th s n ph m
M i doanh nghi p ho t đ ng trong các ngành khác nhau, kh n ng v tài chính và n ng
l c kinh doanh khác nhau s có k ho ch s n xu t và tiêu th s n ph m khác nhau. Vào kì
s n xu t c a doanh nghi p, doanh nghi p s s d ng l

ng nguyên v t li u, hàng hoá l n

nên d tr t ng lên. Ho c khi doanh nghi p chu n b cho công tác l u thông thì công tác
bán hàng đ c chú tr ng, l ng hàng g i bán t ng lên thì tài s n l u đ ng c ng t ng lên.
d.ăC ăs h t ng c a doanh nghi p

19


ây có th coi là m t nhân t quan tr ng, m t doanh nghi p có h th ng c s h t ng
đ c b trí h p lí s giúp doanh nghi p s d ng tài s n l u đ ng m t cách có hi u qu h n.
Ví d nh , m t kho ch a hàng t t s tránh đ c các kh u hao trong khi ch a hàng hoá. Khi
làm vi c m t môi tr
h n, máy móc đ
h n.

ng thu n l i, đ m b o an toàn lao đ ng thì hi u qu làm vi c s cao

c trang b tiên ti n c ng đem l i nh ng s n ph m t t v i t c đ nhanh
K t lu n ch

Toàn b ch

ngăI

ng I đã trình bày t ng quát các v n đ liên quan đ n v n l u đ ng, khái

ni m v v n l u đ ng c a doanh nghi p. Bên c nh đó, c ng cho bi t thêm đ c đi m, phân
lo i và k t c u c a v n l u đ ng, các y u t tác đ ng đ n ngu n v n l u đ ng c a doanh
nghi p t đó có th tìm ra nh ng gi i pháp nh m nâng cao hi u qu s d ng ngu n v n l u
đ ng.

20

Thang Long University Library


CH

NG 2. TH C TR NG HI U QU S D NG V N L U
NG C A
CÔNG TY TRÁCH NHI M H U H N M T THÀNH VIÊN DU
L CH CÔNG OÀN VI T NAM

2.1. T ng quan v Công ty Trách nhi m h u h n m t thành viên Du L chăCôngă oƠnă
Vi t Nam
2.1.1. Quá trình hình thành và phát tri n c a Công ty Trách nhi m h u h n m t thành
viên Du L ch Công oàn Vi t Nam
 Tên doanh nghi p: Công ty Trách nhi m h u h n m t thành viên Du L ch Công oàn
Vi t Nam
 Tr c thu c: T ng liên đoàn lao đ ng Vi t Nam
 Lo i hình doanh nghi p: Doanh nghi p nhà n

c m t thành viên

 Tr s chính: S 14, Tr n Bình Tr ng, qu n Hoàn Ki m, thành ph Hà N i
 i n tho i: (04) 39421764 / 3942177
 Mã s thu : 0104001302
S l

ng lao đ ng: 412

 V n đi u l : 3.128.465.368 đ ng (ba t m t tr m hai tám tri u b n tr m sáu m

il m

ngh n ba tr m sáu tám đ ng)
T sau khi mi n Nam hoàn toàn đ c gi i phóng, đ t n c th ng nh t, nhu c u giao
l u 2 mi n Nam – B c, nhu c u tham quan, ngh d ng tr thành nhu c u không th thi u
trong đ i s ng nhân dân, trong đó ph n đông là các cán b công nhân viên ch c Nhà n c
và ng i lao đ ng. Ngay t nh ng n m 1976-1980, Ban Th kí T ng Công đoàn Vi t Nam
đã có ch tr ng ch đ o các c p công đoàn phát tri n s nghi p b o hi m xã h i trong l nh
v c ngh ng i, tham quan du l ch. Do đó, ngày 23 tháng 11 n m 1985, ban th kí T ng
Công đoàn Vi t Nam đã quy t đ nh thành l p Phòng du l ch công đoàn tr c thu c Ban b o
hi m xã h i T ng Công đoàn Vi t Nam.
Vào th i kì đó, Phòng du l ch có nhi m v nghiên c u xây d ng các ch ng trình,
tuy n đi m tham quan du l ch, xây d ng chính sách đi u l tham quan du l ch c a cán b
công nhân viên ch c trong c n

c, h

du l ch công đoàn, xây d ng các ch

ng d n nghi p v cho các c p công đoàn, các c s
ng trình h p tác v i T ng c c Du l ch Vi t Nam.

Vào nh ng n m 1980, khi đ t n c ta chuy n t c ch t p trung quan liêu bao c p
sang n n kinh t th tr ng đ nh h ng xã h i ch ngh a, các c s kinh t chuy n sang ch
đ h ch toán, trong đó có c khách s n, tr m du l ch, đ n v kinh t công đoàn. Tr

c

nh ng thay đ i đó, T ng liên đoàn lao đ ng Vi t Nam đã đ trình lên H i đ ng B tr

ng

(nay là Chính ph ) v vi c xin phép thành l p công ty tr c thu c T ng liên đoàn lao đ ng
21


Vi t Nam. Ngày 07 tháng 11 n m 1988, Ch t ch H i đ ng B tr

ng nay là Th t

ng

Chính ph ra Thông cáo s 2830 cho phép T ng liên đoàn lao đ ng Vi t Nam thành l p
công ty du l ch tr c thu c. M t n m sau, ngày 07 tháng 11 n m 1989, Ban th kí T ng Liên
oàn Lao

ng Vi t Nam ra Quy t đ nh s 508Q /TL thành l p Công ty TNHH du l ch

Công oàn Vi t Nam có tr s đóng t i 14 Tr n Bình Tr ng, Hà N i. T ngày 07 tháng 11
n m 1989, ngành Du l ch Vi t Nam đã có thêm m t thành viên m i. Công ty TNHH Du
l ch Công đoàn Vi t Nam đã tr thành m t doanh nghi p đoàn th đ u tiên ho t đ ng kinh
doanh du l ch, c th là trong l nh v c l hành và khách s n.
n nay, qua h n 2 th p k ho t đ ng và tr

ng thành, v i s n ng đ ng, sáng t o c a

Ban lãnh đ o Công ty cùng v i s c g ng chung s c c a t p th cán b nhân viên, t m t
Công ty nh , hi n nay Công ty TNHH m t thành viên Du L ch Công đoàn Vi t Nam đã

phát tri n thành m t doanh nghi p l n m nh v i các thành viên và chi nhánh:
 Khách s n Công đoàn Vi t Nam t i Hà N i – Vietnam Trade Union Hotel – 14 Tr n Bình
Tr ng, Hoàn Ki m, Hà N i
 Trung tâm Du L ch l hành Qu c t - VTUT International Travel Center – qu n Hoàn
Ki m, Hà N i
 Khách s n Công đoàn Vi t Nam chi nhánh

S n – H i Phòng

 Khách s n Công đoàn Vi t Nam chi nhánh Bãi Cháy – H Long – Qu ng Ninh
 Khách s n Công đoàn Vi t Nam chi nhánh Sa Pa – Lào Cai
 Khách s n Công đoàn Vi t Nam chi nhánh Hòa Bình
 Công ty c ph n khách s n công đoàn Th nh Long – Nam

nh

Trong hai th p k phát tri n, Công ty đã ch đ ng m chi nhánh trên c n c, m r ng
h p tác liên k t v i các t ch c qu c t . C th , Công ty là thành viên c a các t ch c:
 Hi p h i Du l ch M ASTA;
 Hi p h i Du l ch Châu Á Thái Bình D

ng PATA;

 Hi p h i Du l ch Nh t B n JATA.
Trong ch ng đ
đ

c

ng, Nhà n

ng 25 n m, Công ty đã đ t đ

c nh ng thành tích to l n, vinh d

c và T ng Liên đoàn Lao đ ng Vi t Nam trao t ng nh ng ph n th

cao quý, các Huân ch

ng lao đ ng, B ng khen c a Th t

ng

ng Chính ph , nhi u c thi

đua... c bi t, t i l k ni m 25 n m thành l p, Công ty đã vinh d đ c t ng th ng Huân
ch ng Lao đ ng h ng Nh t, ph n th ng cao quý c a ng và Nhà n c. ây v a là
ni m t hào, v a là s đ ng viên khuy n khích t p th cán b , công nhân viên Công ty ti p
t c xây d ng và phát tri n h n n a trong th i gian t i, đóng góp vào s phát tri n chung c a
đ t n c.
22

Thang Long University Library


2.1.2. C c u b máy t ch c c a Công ty Trách nhi m h u h n m t thành viên Du
L ch Công oàn Vi t Nam
S ăđ 2.1.ăC ăc u t ch c c a Công ty TNHH m t thành viên Du L ch Côngă oƠnă
Vi t Nam

(Ngu n: Phòng hành chính t ng h p)
B máy qu n lý c a Công ty đ

c t ch c theo mô hình tr c tuy n. Ch c n ng và

nhi m v c a m i phòng đ c phân đ nh rõ ràng và có s ph i h p đ ng b gi a các phòng
ban v i nhau trong quá trình ho t đ ng kinh doanh c a Công ty.
Giámăđ c
Giám đ c là ng i có pháp nhân h p pháp v pháp lý nhà n c, là ng i lãnh đ o
tr c ti p m i ho t đ ng kinh doanh c a Công ty, s p x p b nhi m các thành viên vào các
v trí phù h p theo nhu c u c a t ng giai đo n, công vi c. Giám đ c còn ch u trách nhi m
v tài chính, h ch toán, th c hi n các ngh a v v i nhà n
b

c, đ nh h ng chi n l c và t ng

c th c hi n xây d ng Công ty n đ nh, phát tri n lâu dài.
Phóăgiámăđ c

Phó giám đ c là ng i tr c ti p đi giao d ch, đàm phán và qu n lý các h p đ ng mua
bán hàng hóa c a Công ty. Khi Giám đ c v ng m t, Phó giám đ c thay m t giám đ c đi u
hành các ho t đ ng c a Công ty. Phó giám đ c c ng ch u trách nhi m t ng k t và trình lên
Giám đ c các k ho ch doanh thu, báo cáo đ nh k .

23


Phòng hành chính t ng h p
Phòng hành chính t ng h p có trách nhi m tham m u cho Giám đ c và tr c ti p th c
hi n các công tác hành chính – qu n tr , v n phòng, qu n tr ngu n nhân l c, ti n l ng,

phát tri n m ng l i đào t o, thi đua khen th ng và k lu t,…
Phòng tài chính k toán
Phòng tài chính k toán có nhi m v ph n ánh k p th i, đ y đ và chính xác các
nghi p v kinh t phát sinh m t cách khoa h c. C p nh t k t qu ho t đ ng kinh doanh theo
k tháng, quý, n m. Ch u trách ni m l p các báo cáo cho các c quan qu n lý Nhà n

c

nh : Báo cáo tài chính, Báo cáo quy t toán theo ch đ tài chính hi n hành,.. Theo dõi và
hoàn thành các ngh a v tài chính c a Công ty đ i v i Nhà n c theo quy đ nh c a pháp
lu t. L u tr và b o qu n an toàn tuy t đ i các h s , tài li u, ch ng t liên quan đ n nghi p
v chuyên môn. Ch u trách nhi m qu n lý ch t ch tài s n, qu ti n m t c a Công ty.

i

chi u s li u ho t đ ng v i các phòng ban liên quan.
Phòng kinh doanh
Phòng kinh doanh có nhi m v th c hi n các nghi p v kinh doanh nh ti p th hàng
hóa, qu n lý l u kho hàng hóa c a Công ty, ch m sóc khách hàng quan tr ng, qu n lý và
ki m tra vi c th c hi n các k ho ch tài chính theo m c tiêu đ u t c a Công ty và ch u
trách nhi m nghiên c u, phân tích, đánh giá tình hình tài chính c a Công ty. Ngoài ra còn
tham m u cho Giám đ c và Phó giám đ c v các quy t đ nh tài chính đ l a ch n ph ng
án đ u t , kinh doanh t i u. T ng c ng quan h , h p tác và liên k t v i các t ch c tài
chính nh m gi i quy t v n đ v v n đ u t kinh doanh c a Công ty.
Phòng k thu t
Phòng k thu t có ch c n ng qu n lý công ty v k thu t, phát tri n ti m l c k thu t,
th c hi n ch đ báo cáo th
Phó giám đ c phân công.

ng xuyên, đ t xu t theo ch c n ng, nhi m v c a phòng do

Phòng d ch v khách s n
Phòng d ch v khách s n ch u trách nhi m v các nghi p v liên quan đ n khách s n,
các chi nhánh khách s n c a Công ty, các tour du l ch đ c đ t tr c. ng th i liên h h p
tác v i các khách s n khác nh m cung ng đ nhu c u c a khách hàng. m b o ch t
l

ng d ch v khách s n c a Công ty luôn đ t tiêu chu n.
Phòng d ch v khách ngh

Phòng d ch v khách ngh có nhi m v gi i quy t các khách hàng l , các tour du
l ch ng n ngày. T ch c th c hi n các h p đ ng du l ch này m t cách phù h p và hi u
qu .

24

Thang Long University Library


Ban qu n lý d án
Ban qu n lý d án là n i nghiên c u và trình bày các d án m i nh m mang l i l i ích
cho Công ty. K t h p v i phòng K toán và Hành chính t ng h p đ đ a ra nh ng chính
sách qu n lý phù h p.
Phòng d ch v nhà hàng
Phòng d ch v nhà hàng có nhi m v ti p nh n các ho t đ ng liên quan đ n nghi p v
nhà hàng t i Công ty.
a ra k ho ch đ i m i và phát tri n các d ch v thu c nhà hàng
nh m t ng l

ng khách du l ch s d ng d ch v c a Công ty.

Trung tâm l hành
Trung tâm l hành có trách nhi m thi t k các tour du l ch trong và ngoài n c nh m
thu hút khách du l ch. D đoán xu th du l ch c a khách hàng đ k t h p v i Ban qu n lý d
án nh m đ a ra nh ng d án du l ch đ c bi t và ch t l ng.
Nh n xét: C c u t ch c c a công ty là h p lí, phù h p v i hình th c ho t đ ng c a
công ty, các phòng ban có m i liên h m t thi t v i nhau nh m duy trì ho t đ ng kinh
doanh c a công ty.
c đi m ho t đ ng kinh doanh c a Công ty Trách nhi m h u h n m t thành

2.1.3.

viên Du l ch Công oàn Vi t Nam
Công ty TNHH m t thành viên Du L ch Công oàn Vi t Nam là công ty s h u v n
đ u t d i hình th c TNHH có đ a bàn ho t đ ng r ng l n nên vi c kinh doanh c a Công
ty luôn đ

c đ i m i đ đáp ng đ

c nhu c u c a khách hàng.

Các l nh v c kinh doanh chính c a Công ty là:
- Kinh doanh nhà hàng, khách s n
- T ch c các tour du l ch tr n gói trong và ngoài n

c

- D ch v visa, h chi u
Công ty TNHH m t thành viên Du L ch Công oàn Vi t Nam là công ty du l ch luôn
đáp ng m i nhu c u c a khách hàng trong vi c t ch c các tour du l ch tr n gói v i tiêu

chí: Chuyên nghi p, Thú v và áng tin c y.
2.2. Th c tr ng kinh doanh c a Công ty Trách nhi m h u h n môt thành viên Du
L chăCôngă oƠnăVi t Nam giaiăđo n 2012 - 2014
2.2.1. C c u tài s n - ngu n v n
2.2.1.1. Tình hình tài s n
có th đánh giá tình hình kinh doanh c a Công ty, tr

c tiên c n phân tích c th

v c c u tài s n – ngu n v n d a trên nh ng s li u thu th p đ c t b ng cân đ i k toán
c a Công ty giai đo n 2012 -2014 đ c trình bày ph l c c a khóa lu n.
25