SINH 9 TIET 26 thuong bien

Trường THCS Cầu Khởi
Ngày dạy:
Tiết 26:

BÀI 25:

Giáo viên : Lê Thò Bạch Tuyết

THƯỜNG BIẾN

I. MỤC TIÊU
1. Kiến thức:
- Định nghĩa được thường biến và mức phản ứng.
- Nêu được mối quan hệ giữa kiểu gen, kiểu hình và ngoại cảnh; nêu được một số ứng
dụng của mối quan hệ đó.
2 .Kỹ năng: Rèn kỹ năng phân tích, quan sát, hoạt động nhóm
3 .Thái độ: Giáo dục HS bảo vệ môi trường, sử dụng hợp lý thuốc bảo vệ thực
vật, bón phân thích hợp không gây ô nhiễm môi trường.
II.CHUẨN BỊ
GV: Mẫu cây rau đắng sống 2 môi trường ( nước và cạn)
HS: Trả lời các câu hỏi Gv yêu cầu trong tiết trước , mẫu cây rau đắng, lục bình
sống 2 môi trường ( nước và cạn)
III. PHƯƠNG PHÁP
- Quan sát.
- Vấn đáp, hoạt động nhóm
IV.TIẾN TRÌNH
1. ổn định:
2. KTBC:
- Hiện tượng đa bội thể là gì ?
- Hiện tượng đa bội thể là trường hợp
Ứng dụng như thế nào trong chọn giống bộ nhiễm sắc thể trong tế bào sinh

?(5đ)
dưỡng tăng lên theo bội số của n ( lớn
hơn 2n) (2đ)
- Ứng dụng :
+ Tăng kích thước thân cành -> tăng
sản lượng gỗ .
+ Tăng kích thước thân lá, củ ->
tăng sản lượng rau, hoa màu.
+ Tạo giống có năng suất cao.(3đ)
- Sự hình thành thể đa bội qua quan sát - Do rối loạn nguyên phân hoặc giảm
hình 25 a, b .? (5đ)
phân nên các cặp nhiễm sắc thể không
phân li tạo thể đa bội (5đ)
3. Bài mới:
Hoạt động của thầy và trò
a. Mở bài: Rau dừa sống trong nước có phao, sống

Giáo án sinh học 9

Nội dung

Trang


Trường THCS Cầu Khởi

Giáo viên : Lê Thò Bạch Tuyết

trên cạn không có phao. Lục bình ở nước có cuống
lá phình to còn ở cạn thì không có hiện tượng đó.

Giải thích vì sao có hiện tượng đó?
b . Các hoạt động dạy học .
Hoạt động1: Sự biến đổi KH do tác động của môi
trường
Mục tiêu: HS nhận biết sự biến đổi KH do tác
động của môi trường
GV hướng dẫn HS quan sát hình 25:
Lưu ý quan sát hình dạng lá cây rau mác qua 3 môi
trường khác nhau?
HS thảo luận nhóm ( 3 phút )
Tìm hiểu sự biến đổi KH qua quan sát hình dạng lá
cây rau mác.
Đốitượng ĐK môi
Mô tả
Nhân tố
quan sát
trường
KH tương tác động
ứng
của môi
trường
Lá cây
- Trong
- Hình
rau mác
nước
bản dài
- Trên
- Phiến
mặt nước rộng,

Độ ẩm
- Trên
hình mũi
cạn và
mác
không khí - Phiến
hẹp, hình
mũi mác
Củ su
- Chăm
- Củ to
hào
sóc đúng
kó thuật
- Chăm
Kó thuật
sóc
- Củ nhỏ chăm sóc
không
đúng kó
thuật
Cây rau
- Khúc
- Thân
vừa nước thân mọc nhỏ, lá
trên bờ
nhỏ
- Ven bờ - Thân và - Độ ẩm
lá lớn
hơn phần

rễ biến

Giáo án sinh học 9

I. Sự biến đổi KH do tác
động của môi trường

Trang


Trường THCS Cầu Khởi

Giáo viên : Lê Thò Bạch Tuyết

đổi thành
phao
- Thân lá
mặt nước
? Sự biểu hiện KH của 1 KG phụ thuộc vào những
yếu tố nào? Trong các yếu tố đó, yếu tố nào được
xem như không biến đổi?
HS: KH phụ thuộc vào KG và môi trường trong đó
KG không thay đổi
Vậy biến đổi KH do nguyên nhân nào?
HS. Do ảnh hưởng môi trường
? Thường biến là gì?
Thường biến là những biến đổi kiểu hình phát sinh
trong đời cá thể dưới ảnh hưởng trực tiếp của môi
trường. Ví dụ: Chồn Bắc cực
Gv yêu cầu Hs xem các ví dụ SGK kết hợp các hiện

tượng thực tế trả lời câu hỏi:
? Thường biến có di truyền hay không di truyền?
HS: Không có khả năng di truyền
? Thường biến có ý nghóa gì đối với sinh vật?
HS: SV thích nghi với môi trường
Gv nhận xét bổ sung: Thường biến xảy ra đồng loạt
Hoạt động 2: Mối quan hệ KG, môi trường và KH
Mục tiêu: HS hiểu KH là kết quả của tương tác
KG và môi trường
Gv nêu sơ lược các ví dụ Hoa đậu Hà lan.
-> Em có nhận xét gì về mối quan hệ kiểu gen, môi
trường và kiểu hình?
HS . Kiểu gen dưới tác động của môi trường -> kiểu
hình .
Gv phân tích các ví dụ SGK cho HS thấy số lượng
chòu ảnh hưởng của môi trường còn chất lượng ít
chòu ảnh hưởng của môi trường và di truyền là chủ
yếu.
HS : làm bài tập điền từ vào chỗ trống: KG, môi
trường và kiểâu hình.
Liên hệ GDMT KH là kết quả của sự phối hợp
những yếu tố nào?
HS: Môi trường và KG
-Muốùn cho cây có năng suất cao trong sản xuất cần
làm gì ?
HS : bón phân hợp lí cho cây.

Giáo án sinh học 9

- Thường biến là những biến

đổi kiểu hình phát sinh trong
đời cá thể dưới ảnh hưởng
trực tiếp của môi trường.

II .Mối quan hệ giữa KG,
môi trường và KH

- Kiểu hình là kết quả tương
tác giữa kiểu gen và môi
trường.
- Tính trạng chất lượng phụ
thuộc vào KG ít chòu ảnh
hưởng của môi trường.
- Tính trạng số lượng chòu
ảnh hưởng của môi trường
và điều kiện trồng trọt, chăn
nuôi.

Trang


Trường THCS Cầu Khởi

Giáo viên : Lê Thò Bạch Tuyết

Trong trồng trọt cần bón phân hợp lý không gây ô
nhiễm môi trường không nên bón phân tươi cho cây,
không nên xòt thuốc hóa học bừa bãi .
Hoạt động 3: Mức phản ứng
Mục tiêu: HS trình bày khái niệm mức phản ứng

HS đọc thông tin SGK trả lời:
? Giới hạn năng suất của giống lúa DR2 do giống hay
do kó thuật trồng trọt qui đònh?
HS: Kó thuật trồng trọt
? Giới hạn này gọi là gì?( Mức phản ứng)
? Mức phản ứng là gì?
HS: Là giới hạn thường biến của 1 KG trước môi
trường khác nhau
? Mức phản ứng do yếu tố nào qui đònh?(KG)
Người nông dân chăm sóc, bón phân hợp lý đạt năng
suất cao trong trồng trọt

III. Mức phản ứng

- Là giới hạn thường biến
của 1 KG trước môi trường
khác nhau
- Mức phản ứng do KG qui
đònh

4 . Củng cố và luyện tập.
HS đọc ghi nhớ SGK.
Hòan thành thông tin trong bảng để phân biệt thường biến với đột biến.
- Hiện tượng nào sau đây là thường biến ?
A. Lợn có vành tai xẻ thuỳ, chân bò dò dạng.
B. Bố mẹ bình thường sinh con bò bạch tạng.
(C). Cây rau mác trên cạn có lá hình mũi mác, khi mọc dưới nước thêm loại lá hình
bản dài.
D. Trên cây hoa giấy màu đỏ có xen cành hoa trắng.
- Tính trạng nào sau đây là tính trạng số lượng ?

(A). Số hạt lúa trên một bông lúa.
B. Lợn ỉ Nam Đònh có màu lông đen.
C. Giống lúa nếp cẩm trồng ở miền núi có hạt gạo bầu tròn, đỏ.
D. Hàm lượng lipit trong sữa bò.
5 . Hướng dẫn hs tự họcở nhà.
- Học bài trả lời câu hỏi 1,2,3 SGK/73
- Các nhóm chuẩn bò: TH: Nhận biết một vài dạng đột biến. Củ lang mọc mầm
trong tối và sáng, Cây rau mác mọc trong tối va øngoài sáng, rau dừa ở cạn và trong
nước
V. RÚT KINH NGHIỆM
Nội dung :
Phương pháp:
Hình thức tổ chức:

Giáo án sinh học 9

Trang


Trường THCS Cầu Khởi

Giáo án sinh học 9

Giáo viên : Lê Thò Bạch Tuyết

Trang