Bai 5 Tu bai giang den chuong

Design: Hoàng Tám

11:51 AM 11:51 AM

1


Câu 1: Nêu khái niệm viết chương trình là
gì
? 2: Viết chương trình in ra màn hình
Câu
chu vi và diện tích hình vuông.
Công thức tính chu
vi và diện tích hình
vuông ?

S = a x a;
P=ax4

Open Turbo Pascal
Design: Hoàng Tám

11:51 AM
11:51 AM

2


TỪ BÀI TOÁN ĐẾN CHƯƠNG TRÌNH
* BÀI TOÁN VÀ CHƯƠNG TRÌNH

• Bài toán 1: Tính tổng hai số nguyên a và b
được nhập vào từ bàn phím.
Mô tả

Var a,b,.. : kiểu dữ liệu
Tên biến:=Biểu thức

Design: Hoàng Tám

Lập trình

11:51 AM
11:51 AM

Readln(a,b,c..)
Writeln(“Xâu kí tự”,a,b,c,..)

3


TỪ BÀI TOÁN ĐẾN CHƯƠNG TRÌNH
• Bài toán 2:
Tính giá trị của biểu thức P=(a*b-c)/d với
a, b, c, d là các số thực tùy ý.
Mô tả

Lập trình

Tính biểu thức;
Bắt đầu

- Nhập giá trị cho a, b, c, d;
- Tính tích a*b nhớ kết quả vào P1;
- Tính hiệu P1 – c và nhớ kết quả vào
P2;
- Tính thương P2/d và nhớ kết quả vào
P
- In giá trị của P ra màn hình;
Kết thúc.
Design: Hoàng Tám

11:51 AM
11:51 AM

4


TỪ BÀI TOÁN ĐẾN CHƯƠNG TRÌNH
CHẠY BẰNG TAY

Write(‘Vay P=‘,P:8:2);

Readln(a,b,c,d); P1

P2

P

a

b

c

d

a:=4 b:=5 c:=3 d:=2

4

5

3

2

20

17

8.50

a:=2 b:=3 c:=5 d:=4

2

3

5

4

6

1

0.25

a:=1 b:=4 c:=3 d:=0

1

4

3

0

4

1

Error

Design: Hoàng Tám

11:51 AM
11:51 AM

a*b P1-c P2/d

5


TỪ BÀI TOÁN ĐẾN CHƯƠNG TRÌNH
1. Bài toán và xác định bài toán :
Bài toán là gì?

Là công việc hay một nhiệm vụ cần phải giải quyết

Để giải quyết được một bài toán cụ thể,
ta cần phải xác định rõ điều gì̀?

* Xác định các điều kiện cho trước.

Xác định bài toán

* Kết quả thu được
Design: Hoàng Tám

11:51 AM
11:51 AM

6


TỪ BÀI TOÁN ĐẾN CHƯƠNG TRÌNH

• Bài toán là một công việc hay một nhiệm vụ cần
giải quyết.
• Muốn giải một bài toán trước hết phải xác định

các điều kiện cho trước và kết quả cần thu
được.

Design: Hoàng Tám

11:51 AM
11:51 AM

7


TỪ BÀI TOÁN ĐẾN CHƯƠNG TRÌNH
Ví dụ 1: Xét bài toán “Tính diện tích hình
tam giác”.

Một cạnh và đường cao
tương ứng

Điều kiện cho trước
Kết quả cần thu được

Design: Hoàng Tám

11:51 AM
11:51 AM

Diện tích hình tam giác

8

TỪ BÀI TOÁN ĐẾN CHƯƠNG TRÌNH
Ví dụ 2: Xét bài toán “Tìm đường đi
tránh các điểm nghẽn giao thông”.

• Vị trí điểm nghẽn giao thông.
Điều kiện cho trước

Kết quả cần thu được

Design: Hoàng Tám

• Các con đường có thể đi từ vị
trí hiện tại tới vị trí cần tới
Đường đi từ vị trí hiện tại tới
vị trí cần tới mà không qua
điểm nghẽn giao thông.

11:51 AM
11:51 AM

9


TỪ BÀI TOÁN ĐẾN CHƯƠNG TRÌNH
2. Quá trình giải bài toán trên máy tính



Thế nào là giải bài toán trên máy tính?

* Là việc đưa cho máy tính dãy hữu hạn các thao tác đơn giản
mà nó có thể thực hiện được, để từ các điều kiện cho trước ta
nhận được kết quả cần tìm.
Em hiểu như thế nào là thuật toáǹ?

* Thuật toán: Là dãy hữu hạn các thao tác cần thực hiện


Design: Hoàng Tám

11:51 AM
11:51 AM

10


TỪ BÀI TOÁN ĐẾN CHƯƠNG TRÌNH

Bài toán + Thuật toán = Chương trình

Design: Hoàng Tám

11:51 AM
11:51 AM

11


TỪ BÀI TOÁN ĐẾN CHƯƠNG TRÌNH

Quá trình giải bài toán trên máy tính như
thế nào?

- Xác định bài toán

• Xác định thông tin đã cho (INPUT).
• Tìm được thông tin cần tìm (OUTPUT)
• Tìm cách giải bài toán

- Mô tả thuật toán

- Viết chương trình
Design: Hoàng Tám

• Diễn tả bằng các lệnh cần phải thực
hiện
• Dựa vào mô tả thuật toán, ta viết
chương trình bằng một ngôn ngữ lập
trình
11:51 AM
11:51 AM

12


TỪ BÀI TOÁN ĐẾN CHƯƠNG TRÌNH


* Quá trình giải bài toán trên máy tính gồm

- Bước 1: Xác định bài toán
+ Xác định thông tin đã cho (INPUT).
+ Tìm được thông tin cần tìm (OUTPUT)
- Bước 2: Mô tả thuật toán
+ Tìm cách giải bài toán
+ Diễn tả bằng các lệnh cần phải thực hiện
- Bước 3. Viết chương trình
Dựa vào mô tả thuật toán, ta viết chương trình bằng một ngôn
ngữ lập trình

Design: Hoàng Tám

11:51 AM
11:51 AM

13


TỪ BÀI TOÁN ĐẾN CHƯƠNG TRÌNH
VỀ NHÀ HỌC THUỘC

- khái niệm bài toán là gì?
- Muốn giải một bài toán phải xác định
được cái gì?
- Thế nào là giải bài toán trên máy tính?
thuận toán là gì?
- Quá trình giải bài toán trên máy tính
qua mấy bước?
THE END
Design: Hoàng Tám

11:51 AM
11:51 AM

14


TỪ BÀI TOÁN ĐẾN CHƯƠNG TRÌNH
3. Thuật toán và mô tả thuật toán
Xét bài toáṇ 4 : Giải phương trình bậc
nhất dạng tổng quát ax + b = 0

* Xác định bài toán
• INPUT

Các hệ số a và b

• OUTPUT

Nghiệm của phương trình bậc nhất

* Mô tả thuật toán
Design: Hoàng Tám

11:51 AM
11:51 AM

15

TỪ BÀI TOÁN ĐẾN CHƯƠNG TRÌNH
B1: Nếu a = 0 chuyển tới B3. Ngược lại chuyển
tới B2.
B2: Tính nghiệm x =-b/a và chuyển tới B4.
B3: Nếu b # 0, thông báo PT vô nghiệm. Ngược
lại thông báo PT đã cho có vô số nghiệm.
B4: Kết thúc.
 Viết chương trình!!!
* Thuật toán: Là dãy hữu hạn các thao tác có trình tự xác định
để thu được kết quả cần thiết từ những điều kiện cho trước.
Design: Hoàng Tám

11:51 AM
11:51 AM

16


TỪ BÀI TOÁN ĐẾN CHƯƠNG TRÌNH
4. Một số ví dụ về thuật toán
Ví dụ 1: Một hình A được ghép từ một hình chữ nhật
với chiều rộng 2a, chiều dài b và một hình bán nguyệt
bán kính a.
b
a
a

Hình A
Design: Hoàng Tám

11:51 AM
11:51 AM

17


TỪ BÀI TOÁN ĐẾN CHƯƠNG TRÌNH
INPUT:
- Nhập số a là ½ chiều rộng của HCN và là bán kính
của hình bán nguyệt.
- Nhập số b chiều dài của hình chữ nhật.
OUTPUT: Diện tích hình A
*Thuật toán:
+B1: S1  2ab {Tính diện tích HCN};
+B2: S2  Лa2/2 {Tính DT hình bán nguyệt};
+B3: S  S1 + S2 và kết thúc.
Design: Hoàng Tám

11:51 AM
11:51 AM

18


TỪ BÀI TOÁN ĐẾN CHƯƠNG TRÌNH

Ví dụ 2: Tính tổng của 100 số tự nhiên đầu tiên
liên tiếp S = 1 + 2 + 3 + 4 + ... + 100
- INPUT: Dãy 100 số tự nhiên đầu tiên: 1,
2, ... 100.

- OUTPUT : Tổng của dãy số trên.

Design: Hoàng Tám

11:51 AM
11:51 AM

19


TỪ BÀI TOÁN ĐẾN CHƯƠNG TRÌNH

S = 0 + 1 + 2 + 3 + ....... + 100
....................

S=0
S1 = S + 1

S2 = S1 + 2
S3 = S2 + 3

.....

Design: Hoàng Tám

NHẬN XÉT:
Bắt đầu từ S1 việc tính S được lặp
đi lặp lại 100 lần theo quy luật
Ssau = Strước+ i
với i tăng lần lượt từ 1 đến100

11:51 AM
11:51 AM

20


TỪ BÀI TOÁN ĐẾN CHƯƠNG TRÌNH
THUẬT TOÁN
Bước 1: S ← 0; i ← 0;
Bước 2: i ← i + 1
Bước 3: Nếu i <= 100 thì S ← S + i và quay lại bước 2.
Bước 4: Thông báo kết quả và kết thúc thuật toán.

Design: Hoàng Tám

11:51 AM
11:51 AM

21


TỪ BÀI TOÁN ĐẾN CHƯƠNG TRÌNH

Làm cách
nào đây?

Cốc A chứa nước màu vàng, cốc B chứa nước màu xanh. Làm
cách nào để tráo đổi cốc A có nước màu xanh, cốc B có nước
màu đỏ? (Giả thiết cốc A và cốc B có thể tích như nhau)

Design: Hoàng Tám

11:51 AM
11:51 AM

22


TỪ BÀI TOÁN ĐẾN CHƯƠNG TRÌNH
1. Lấy một cốc C rỗng có thể tích như A và B
Cốc A

Cốc B

Cốc C

Design: Hoàng Tám

11:51 AM
11:51 AM

23


TỪ BÀI TOÁN ĐẾN CHƯƠNG TRÌNH
2. Đổ nước màu vàng ở cốc A sang cốc C
Cốc A

Cốc B

Cốc C
Design: Hoàng Tám

11:51 AM
11:51 AM

24


TỪ BÀI TOÁN ĐẾN CHƯƠNG TRÌNH
3. Đổ nước màu xanh ở cốc B sang cốc A
Cốc B

Cốc A

Cốc C
Design: Hoàng Tám

11:51 AM
11:51 AM

25