NGHIÊN CỨU GEN DREB5 MÃ HÓA PROTEIN LIÊN QUAN ĐẾN QUÁ TRÌNH PHIÊN MÃ CỦA NHÓM GEN CHỊU HẠN Ở CÂY ĐẬU TƯƠNG [Glycine max (L.) Merrill

BÁO CÁO LUẬN VĂN THẠC SĨ SINH HỌC
TÊN ĐỀ TÀI:
NGHIÊN CỨU GEN DREB5 MÃ HÓA PROTEIN
LIÊN QUAN ĐẾN QUÁ TRÌNH PHIÊN MÃ CỦA NHÓM GEN CHỊU HẠN
Ở CÂY ĐẬU TƯƠNG [Glycine max (L.) Merrill]
NGƯỜI THỰC HIỆN: NGUYỄN HIỆP HÒA
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS. CHU HOÀNG MẬU
ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

NỘI DUNG
1. Mở đầu
2. Tổng quan tài liệu
3. Vật liệu và phương pháp nghiên cứu
4. Kết quả và thảo luận
5. Kết luận và đề nghị

1. MỞ ĐẦU
1.1 Lí do chọn đề tài
Đậu tương (Glycine max (L.) Merrill) thuộc cây họ đậu (Fabaceae),
đây là một trong những cây lương thực có tầm quan trọng bậc nhất trên thế
giới, tuy nhiên đậu tương thuộc nhóm cây chịu hạn kém. Chính vì vậy vấn
đề cải thiện tính chịu hạn của đậu tương có ý nghĩa vô cùng quan trọng
trong việc nâng cao năng suất.
Prorein DREB là nhân tố phiên mã kích hoạt nhóm gen liên quan đến
tính chịu hạn của đậu tương không phụ thuộc vào ABA, sản phẩm của gen
DREB được tìm thấy nhiều khi cây gặp hạn, lạnh và mặn. Trong phân họ
DREB ở đậu tương, việc nghiên cứu cấu trúc DREB5 vẫn còn mới mẻ cho
đến nay mới có một công trình duy nhất của Chen M và cs (2007)
Xuất phát từ các lí do trên chúng tôi đã tiến hànhđề tài luận văn thạc sĩ

là: “Nghiên cứu gen DREB5 mã hóa protein liên quan đến quá trình
phiên mã của nhóm gen chịu hạn ở cây đậu tương [Glycine max (L.)
Merrill]”.

1.2. Mục tiêu đề tài
So sánh khả năng chịu hạn của các giống đậu tương và xác định
đặc điểm về cấu trúc của gen DREB5 ở cây đậu tương.
1.3. Nội dung nghiên cứu
- Đánh giá khả năng chịu hạn của các giống đậu tương ở giai đoạn
cây đậu tương non 3 lá chét;
- Thu thập thông tin về gen DREB5, thiết kế mồi để nhân gen
DREB5;
- Tách chiết RNA tổng số, phiên mã ngược tạo cDNA và khuếch
đại gen DREB5 bằng kỹ thuật PCR;
- Tách dòng và đọc trình tự gen DREB5 ở cây đậu tương;
- So sánh trình tự gen DREB5 của giống đậu tương nghiên cứu với
trình tự đã công bố trên GenBank.
1.4. Ý nghĩa khoa học
Là cơ sở cho việc thiết kết vector chuyển gen DREB5 ở đậu tương
nhằm cải thiện tính chịu hạn.

2. TỔNG QUAN TÀI LIỆU
*Trong luận văn này chúng tôi đã tiến hành nghiên cứu 29 tài liệu
và nhận thấy rằng:
-Đậu tương là cây đứng hàng thứ 3 về tầm quan trọng đối với con
người, sau lúa và ngô
-Đậu tương thuộc nhóm cây chịu hạn kém
-Protein của gen DREB tham gia tích cực vào quá trình chống chịu
hạn ở thực vật nói chung và cây đậu tương nói riêng
-DREB5 thuộc họ gen DREB5 vẫn còn ít được quan tâm nghiên

cứu, cho đến nay chỉ có một công trình nghiên cứu duy nhất của
Chen M (2007)

3.VẬT LIỆU VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
3.1. Vật liệu
Bảng 3.1. Danh sách các giống đậu tương nghiên cứu
STT Tên giống Kí hiệu Nguồn gốc Nơi cung cấp
1 Xanh Tiên Đài XTĐ Hà Giang Viện Ngô
2 Bản Dốc BD Cao Bằng Viện Ngô
3 Khánh Hòa KH Khánh Hòa Viện Ngô
4 Lâm Đồng LĐ Lâm Đồng Viện Ngô
5 ĐT 84 ĐT84 Viện KHNN Viện KHNN
6 VX 93 VX93 Viện KHNN Viện KHNN

3.2. Hóa chất, thiết bị, địa điểm nghiên cứu
•
Các loại hóa chất, máy móc phục vụ nghiên cứu phân lập gen do các
hãng Invitrogen, Fermentas, Bioneer cung cấp.
•
Địa điểm nghiên cứu: Bộ môn Sinh học phân tử và Công nghệ gen - Viện
KHSS - ĐHTN; Phòng thí nghiệm Di truyền và SHHĐ - Khoa Sinh -
KTNN- Trường Đại học Sư phạm - ĐHTN và Phòng Miễn Dịch học -
Viện CNSH.
3.3. Phương pháp nghiên cứu
•
2.3.1. Đánh giá khả năng chịu hạn ở giai đoạn cây non bằng phương
pháp gây hạn nhân tạo
•
Phương pháp đánh giá nhanh khả năng chịu hạn ở giai đoạn cây non
được xác định theo Lê Trần Bình (1998) [1].

•
3.3.2. Phương pháp sinh học phân tử
•
Phương pháp tách chiết RNA tổng số: Tách RNA bằng AccuZol kit
(Bioneer – Hàn Quốc)
•
Kỹ thuật RT-PCR
•
Phương pháp tinh sạch sản phẩm RT-PCR
•
Phương pháp gắn gen vào vector tách dòng
3.VẬT LIỆU VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

2.VẬT LIỆU VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
2.3. Phương pháp nghiên cứu
2.3.1. Đánh giá khả năng chịu hạn ở giai đoạn cây non bằng phương
pháp gây hạn nhân tạo
Phương pháp đánh giá nhanh khả năng chịu hạn ở giai đoạn cây non được
xác định theo Lê Trần Bình (1998) [1].
2.3.2. Phương pháp sinh học phân tử
Phương pháp tách chiết RNA tổng số: Tách RNA bằng AccuZol kit
(Bioneer – Hàn Quốc)
Kỹ thuật RT-PCR
Phương pháp tinh sạch sản phẩm RT-PCR
Phương pháp gắn gen vào vector tách dòng
Phương pháp biến nạp vector tái tổ hợp vào tế bào khả biến E.coli DH5α
Phương pháp PCR trực tiếp từ khuẩn lạc (clony-PCR)
Phương pháp tách chiết plasmid
Phương pháp xác định trình tự nucleotit
2.3.3.Phương pháp xử lí số liệu

Phương pháp thống kê bằng chương trình Excel
Phương pháp xử lý trình tự gen