Công tác phát triển vốn tài liệu tại thư viện huyện lập thạch

MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài.
Thư viện là một thiết chế văn hóa xã hội, có chức năng, nhiệm vụ giữ
gìn di sản thư tịch của dân tộc, thu thập, tàng trữ, tổ chức khai thác và sử dụng
vốn tài liệu chung trong xã hội, nhằm truyền bá tri thức, cung cấp thông tin
phục vụ cho nhu cầu đa dạng của mọi tầng lớp nhân dân.
Để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của bạn đọc cả về nội dung và hình
thức loại hình tài liệu, các thư viện đã không ngừng tìm kiếm, bổ sung phát
triển vốn tài liệu của mình ngày càng đa dạng phong phú phù hợp với nhu cầu
bạn đọc.
Bên cạnh nhu cầu sử dụng tài liệu đa dạng của bạn đọc là sự phát triển
mạnh mẽ của khoa học công nghệ, sự bùng nổ thông tin ở thế kỷ XXI, kỷ
nguyên của nền kinh tế tri thức, sự ham hiểu biết khám phá tri thức, chinh
phục khó khăn của con người đã trở thành động lực quan trọng thúc đẩy thư
viện phải luôn tăng cường bổ sung vốn tài liệu (nguồn lực thông tin) để thỏa
mãn cao nhất nhu cầu tin của người dùng tin.
Thư viện huyện Lập Thạch là một trong những thư viện công cộng trên
địa bàn tỉnh Vĩnh Phúc đã và đang đáp ứng nhu cầu cho mọi đối tượng bạn
đọc trong và ngoài huyện và cũng là một thư viện có vốn tài liệu khá phong
phú.
Tuy nhiên do nhu cầu của bạn đọc ngày càng cao, yêu cầu cấp thiết đặt
ra cho thư viện là phải có thêm nhiều tài liệu mới phong phú về nội dung và
hình thức. Bên cạnh những tài liệu truyền thống, thư viện cần bổ sung nhiều
dạng tài liệu mới, đa dạng ở nhiều lĩnh vực nhằm nâng cao chất lượng phục
vụ, đáp ứng nhu cầu tin tại thư viện.
Xuất phát từ mong muốn hỗ trợ tốt hơn cho quá trình xây dựng, phát
triển vốn tài liệu tại thư viện huyện Lập Thạch, đồng thời đóng góp những
giải pháp cụ thể, hợp lý, sát với tình hình thực tế của thư viện, từ đó giúp thư
viện có những kế hoạch bổ sung vốn tài liệu phù hợp với tình hình của thư

viện và với nhu cầu của bạn đọc. Tôi đã chọn đề tài: “ Công tác phát triển
vốn tài liệu tại thư viện huyện Lập Thạch” làm khóa luận tốt nghiệp của
mình.
2. Lịch sử nghiên cứu.
Công tác phát triển vốn tài liệu trong thư viện chiếm một vai trò rất
quan trọng, vốn tài liệu là cầu nối giữa bạn đọc và thư viện, giúp thư viện
hoàn thành xuất sắc chức năng nhiệm vụ của mình, đồng thời làm thỏa mãn
nhu cầu của bạn đọc, gắn kết bạn đọc đến với thư viện để học tập nghiên cứu,
giải trí và tăng cường tri thức cho mình.
Các đề tài nghiên cứu khoa học về thư viện nói chung khá phong phú.
Tuy nhiên công tác phát triển vốn tài liệu lại chưa phải là đề tài thu hút nhiều
dự án nghiên cứu lớn, chủ yếu là những khóa luận tốt nghiệp của sinh viên ở
các trường Đại Học, Cao Đẳng chuyên ngành Thư viện-Thông tin. Tại trường
Đại Học Văn Hóa Hà Nội đã có nhiều đề tài nghiên cứu về lĩnh vực này như
đề tài của sinh viên Đặng Thị Mai Hương “ Một số vấn đề phát triển vốn tài
liệu tại thư viện tỉnh Đồng Tháp” năm 2003, hay đề tài của sinh viên Dương
Thị Kim Dung “ Hiện trạng và giải pháp phát triển vốn tài liệu tại thư viện
Thành Phố Hải phòng” năm 2008. Mỗi đề tài đã đi sâu nghiên cứu hiện trạng
và giải pháp về công tác phát triển vốn tài liệu theo những hướng khác nhau,
dựa trên những đặc thù riêng của từng thư viện.
Ngành Thư viện – Thông Tin trường Đại học Sư Phạm Hà Nội 2 cũng
đã có khóa luận tốt nghiệp nghiên cứu về đề tài này, song nghiên cứu về công
tác phát triển vốn tài liệu tại thư viện huyện Lập Thạch vẫn còn mới, đến nay
chưa có một đề tài nào nghiên cứu một cách đầy đủ. Mặc dù vậy, những tài
liệu nói trên luôn là những tài liệu quan trọng giúp tôi tiếp tục đi sâu nghiên
cứu và hoàn thành khóa luận của mình.


3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu.
3.1 Mục đích nghiên cứu.

Đề tài đi sâu tìm hiểu về thực trạng công tác phát triển vốn tài liệu tại
thư viện huyện Lập Thạch, trên cơ sở đó đề xuất một số giải pháp nhằm làm
phong phú, phát triển hơn nữa kho tài liệu trong thư viện.
3.2 Nhiệm vụ nghiên cứu.
- Tìm hiểu công tác phát triển vốn tài liệu tại thư viện huyện Lập Thạch
- Khảo sát phân tích, đánh giá thực trạng công tác phát triển vốn tài liệu
tại thư viện.
- Đưa ra những khuyến nghị, đề xuất một số giải pháp để xây dựng và
phát triển chất lượng vốn tài liệu, đáp ứng tốt nhu cầu sử dụng tài liệu của bạn
đọc tại thư viện huyện.
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu.
4.1 Đối tượng nghiên cứu:
Đề tài tập trung nghiên cứu về vốn tài liệu tại thư viện huyện Lập
thạch, và các vấn đề liên quan tới công tác phát triển vốn tài liệu của thư viện
như: Thành phần vốn tài liệu; Kinh phí cho hoạt động bổ sung; Các nguồn bổ
sung ...
4.2 Phạm vi nghiên cứu:
Phạm vi thời gian: Từ năm 2008 đến nay.
Phạm vi không gian: Tại thư viện huyện Lập Thạch.
5. Phương pháp nghiên cứu
5.1 Phương pháp luận.
Đề tài vận dụng phương pháp luận của chủ nghĩa duy vật biện chứng và duy
vật lịch sử kết hợp với các quan điểm, đường lối chính sách của Đảng và Nhà
nước về phát triển văn hóa.
5.2 Phương pháp cụ thể.
Trong suốt quá trình nghiên cứu công tác phát triển vốn tài liệu tại thư
viện huyện Lập Thạch. Tôi đã sử dụng các phương pháp cụ thể như sau:


- Khảo sát thực tiễn.

- Điều tra xã hội học.
- Thống kê
- Phương pháp phân tích và tổng hợp tài liệu
- Phương pháp phỏng vấn
6. Đóng góp của đề tài.
-

Đề tài làm rõ vai trò của thư viện huyện Lập Thạch cũng như công

tác phát triển vốn tài liệu trong việc nâng cao dân trí, phục vụ nhu cầu học
tập, nghiên cứu, giải trí của bạn đọc.
-

Vận dụng kinh nghiệm hợp tác, chia sẻ nguồn lực thông tin của một

số thư viện công cộng ở trong nước để mở rộng, phát triển vốn tài liệu trong
thư viện, nhằm từng bước đáp ứng tốt nhất nhu cầu thông tin phục vụ cho mọi
nhu cầu đa dạng của bạn đọc.
7. Bố cục của đề tài nghiên cứu.
Ngoài phần Mở đầu, Kết luận, Tài liệu tham khảo, Phụ lục, Khóa luận
được xây dựng thành 3 chương:
Chương 1: Khái quát về thư viện huyện Lập Thạch
Chương 2: Thực trạng công tác phát triển vốn tài liệu tại thư viện huyện
Lập Thạch
Chương 3: Một số nhận xét và khuyến nghị


CHƯƠNG I
KHÁI QUÁT VỀ THƯ VIỆN HUYỆN LẬP THẠCH

1.1 Vài nét giới thiệu về thư viện huyện Lập Thạch.
Lập Thạch là huyện miền núi phía tây bắc của tỉnh Vĩnh Phúc, phía bắc
giáp huyện Sơn Dương tỉnh Tuyên Quang với dãy núi Tam Đảo, phía đông
giáp huyện Tam Đảo và huyện Tam Dương cùng tỉnh, phía nam giáp huyện
Vĩnh Tường, phía tây giáp huyện Sông Lô (được thành lập trên cơ sở tách ra
từ huyện Lập Thạch cũ kể từ ngày 23 tháng 12 năm 2008) và thành phố Việt
Trì tỉnh Phú Thọ. Huyện nằm ở vị trí từ 105°30′ đến 105°45′ kinh Đông và
21°10′ đến 21°30′ vĩ Bắc.
Lập Thạch là vùng đất cổ kính nhất của tỉnh Vĩnh Phúc. Những dấu ấn
tín ngưỡng nguyên thủy của cư dân bản địa qua trường kỳ lịch sử hiện nay
còn xuất hiện với mật độ dày trong huyện, như lễ "bắt trạch trong chum", "leo
cầu" tại làng Thạc Trục (nay thuộc thị trấn Xuân Hòa); "nghi lễ cầu đinh",
"cầu tế nõ nường" tại xã Đức Bác; tục "đá cầu", "cướp phết" tại xã Bàn Giản
biểu hiện tín ngưỡng phồn thực rõ rệt; lễ hội xuống đồng của người Cao Lan
cầu mưa thuận gió hòa và mùa màng tươi tốt v.v.. Bên cạnh những phong tục,
lễ hội cổ sơ đó là những kiến trúc nổi tiếng như đình Sen Hồ, đền thờ Trần
Nguyên Hãn.Trước khi Sông Lô tách thành huyện riêng, toàn huyện Lập
Thạch hiện có ít nhất 22 làng, thôn thờ tới 79 vị thần núi, thần sông với nhiều
tín ngưỡng cổ thờ thần đá, thần cây, thần sông, thần núi v.v., một vài nơi còn
tồn tại việc thờ cúng các vật tính giao, một loại hình tín ngưỡng cũng rất cổ.
Lập Thạch có trên 100 di tích lịch sử văn hóa ở khắp các xã, thị trấn, trong đó
có 25 di tích lịch sử văn hóa đã được xếp hạng cấp quốc gia và cấp tỉnh có
mật độ dày nhất tỉnh Vĩnh Phúc.


Tuy kinh tế còn nghèo nhưng trong giáo dục, Lập Thạch luôn là lá cờ
đầu trong một tỉnh có truyền thống hiếu học của cả nước. Mạng lưới giáo dục
rộng khắp phân bố đều trên địa bàn huyện Lập Thạch, đáp ứng nhu cầu học
tập của con em nhân dân trong huyện. Hệ thống trường lớp phần lớn được đầu
tư xây dựng kiên cố, cao tầng. Ngoài ra với sự quan tâm đầu tư thích đáng của

tất cả các cấp, các ngành và nhân dân trong huyện nên chất lượng giáo dục ở
tất cả các cấp học, bậc học ngày càng được nâng lên. Nổi bật về truyền thống
hiếu học của huyện có xã Sơn Đông (làng Quan Tử), Sơn Đông là một mảnh
đất văn hiến và giàu truyền thống lịch sử, quê hương của Tả tướng quốc Trần
Nguyên Hãn và 13 vị tiến sỹ các triều phong kiến. Người dân Sơn Đông nổi
danh hiếu học, xuất sắc trong đường khoa cử. Đây là làng khoa bảng từng
được vinh danh, có tên trong danh sách 20 làng khoa bảng của cả nước.
Thư viện huyện Lập Thạch được thành lập vào năm 1975 có vốn tài liệu
ban đầu là 2000 bản, kho sách lúc này còn vô cùng nghèo nàn, thiếu thốn cả
về nội dung và hình thức, phụ trách thư viện chưa được đào tạo chuyên môn,
bên cạnh đó, đây là thời kỳ đất nước mới thống nhất, thư viện chưa thực sự
thu hút sự quan tâm của chính quyền, các cơ quan đoàn thể, cũng như là bạn
đọc. Vì vậy hoạt động của thư viện còn gặp nhiều khó khăn, hạn chế.
Năm 1978 thư viện huyện Lập Thạch sát nhập thư viện huyện Tam Dương,
thành thư viện huyện Tam Đảo, từ đó vốn tài liệu tăng lên đáng kể, nội dung phong
phú hơn.
Năm 1979 thư viện huyện Tam Đảo tách thành hai thư viện, là thư viện
huyện Lập Thạch và thư viện huyện Tam Dương. Thời gian đầu thư viện đã gặp
không ít khó khăn trong mọi hoạt động từ khâu chuyển tài liệu khi thư viện thay đổi
địa điểm cho đến các khâu nghiệp vụ như: Thu thập, xử lý tài liệu, phục vụ bạn
đọc… Đến nay, trụ sở của thư viện huyện Lập Thạch đã được xây dựng khang trang
đặt ở trung tâm huyện sát với Phòng Giáo dục - Đào tạo huyện và Uỷ ban nhân dân


huyện. Thư viện trực thuộc và chịu sự chỉ đạo trực tiếp từ Trung tâm Văn hóa Thông
tin – Thể thao huyện Lập Thạch, với tòa nhà 3 tầng khang trang, cơ sở vật chất tương
đối đầy đủ đảm bảo cho thư viện hoạt động. Đặc biệt nhờ sự quan tâm của lãnh đạo
Ủy ban nhân dân huyện, cùng phòng Văn hóa – Thông tin huyện, thư viện huyện Lập
Thạch đã phát triển nhanh với tổng số vốn tài liệu tính đến tháng 12/2012 là 12.404
bản, 15 đầu báo tạp chí, tài liệu ở nhiều lĩnh vực khác nhau, đa dạng và phong phú.

Từ khi thành lập đến nay thư viện huyện Lập Thạch ngày càng được củng cố
và phát triển, thu hút đông người đọc đến sử dụng thư viện. Thư viện đã đáp ứng
được phần lớn nhu cầu thông tin cho đông đảo bạn đọc. Góp phần nâng cao dân trí,
đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài, phát triển khoa học, công nghệ, kinh tế, văn
hóa, phục vụ công cuộc công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.
Hàng năm thư viện đều tiến hành bổ sung tài liệu theo chương trình
mục tiêu quốc gia của bộ, tỉnh. Vốn tài liệu phản ánh hầu hết mọi lĩnh vực:
Khoa học, Xã hội, Nông nghiệp, Y học, Giáo dục... thu hút được nhiều độc
giả tới thư viện với hơn 10.000 lượt người đọc / năm, đó là một thành tựu lớn
mà thư viện huyện Lập Thạch đã đạt được.
1.1.1 Chức năng, nhiệm vụ của thư viện
1.1.1.1 Chức năng của thư viện
Thư viện huyện Lập Thạch là đơn vị sự nghiệp Văn hóa -Thông tin, do Uỷ
ban nhân dân huyện Lập Thạch thành lập, thư viện có 4 chức năng chính sau:
* Chức năng giáo dục
Thư viện huyện Lập Thạch là cơ quan văn hoá giáo dục ngoài nhà trường,
cung cấp cho mỗi cá nhân, tổ chức những phương tiện để tự học, nghiên cứu, trao đổi
thông tin, dù họ ở bất cứ trình độ văn hoá nào. Thư viện lưu trữ những tri thức của
nhân loại, những sáng kiến của thế hệ đi trước truyền lại cho các thế hệ sau, từ đó
phục vụ cho mọi nhu cầu đa dạng. Với nguồn lực thông tin hiện có trong thư viện,


thư viện huyện Lập Thạch đã góp phần vào công tác xoá mù chữ cho nhân dân, nâng
cao trình độ dân trí, chuyên môn cho cho các tầng lớp dân cư trong vùng.
* Chức năng thông tin
Thông tin là những số liệu, tin tức, khái niệm, tri thức giúp tạo nên sự hiểu biết
của con người về một đối tượng, hiện tượng, vấn đề nào đó. Các thông tin này được
lưu trữ trên các vật mang tin khác nhau, và được chuyển đến với người sử dụng thông
tin qua nhiều phương thức khác nhau. Thư viện huyện Lập Thạch luôn chú trọng tới
công tác thông tin, cung cấp những thông tin cơ bản cho bạn đọc theo yêu cầu của họ,

những thông tin được cung cấp từ thư viện là những thông tin được chọn lọc, đánh
giá và đảm bảo chính xác. Đặc biệt thông tin càng được phát huy sức mạnh khi nó
được kết nối với các thư viện khác, nhờ vậy mà thư viện có thể cung cấp thông tin,
cập nhật thông tin cho bạn đọc nhanh nhất và chính xác nhất.
* Chức năng văn hoá
Thu thập bảo quản và truyền bá di sản văn hoá của nhân loại cũng như của đất
nước được lưu trữ trong các tài liệu, thông qua những tri thức bạn đọc tiếp thu được
từ việc sử dụng tài liệu trên thư viện, qua đó giúp bạn đọc hiểu hơn, biết hơn về
những di sản văn hoá của thế giới của đất nước.
. Ví dụ: Những danh lam thắng cảnh ở nước ta
* Chức năng giải trí
Thư viện tham gia tổ chức các hình thức phục vụ cho bạn đọc vô cùng đa
dạng và phong phú, từ những buổi nói chuyện, nghe kể chuyện sách, tổ chức cuộc thi
tìm hiểu về sách, ngoài việc phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu của mọi người, thư
viện còn góp phần vô cùng quan trọng trong việc giúp bạn đọc giải trí, giảm áp lực
sau mỗi giờ học tập, làm việc. Điều này giúp bạn đọc có cảm giác thực sự thoải mái
khi lên thư viện, ngồi ở một không gian yên tĩnh và tìm đọc những cuốn sách mà học
thích. Đó là yếu tố quan trọng gắn kết thư viện đến gần bạn đọc hơn.


1.1.1.2 Nhiệm vụ của thư viện
- Thư viện huyện Lập Thạch có nhiệm vụ xây dựng kế hoạch hoạt động dài
hạn, ngắn hạn của thư viện, và tổ chức thực hiện sau khi được phê duyệt.
- Tổ chức phục vụ và tạo mọi điều kiện cho người sử dụng vốn tài liệu thư
viện.
- Xây dựng vốn tài liệu phù hợp với trình độ, nhu cầu bạn đọc, đặc điểm và
yêu cầu phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội của địa phương.
- Tổ chức các hoạt động tuyên truyền sách báo, thu hút bạn đọc đến thư viện,
xây dựng phong trào, hình thành thói quen đọc sách, báo trong nhân dân.
- Tham gia xây dựng, phát triển mạng lưới thư viện, hướng dẫn nghiệp vụ cho

các thư viện xã trong địa bàn.
- Tổ chức các dịch vụ - thông tin thư viện phù hợp với chức năng, nhiệm vụ
theo quy định pháp luật.
- Thực hiện các nhiệm vụ khác phù hợp với chức năng nhiệm vụ của
thư viện do cơ quan chủ quản giao.
1.1.2 Cơ cấu tổ chức và đội ngũ cán bộ của thư viện
Bất kỳ một cơ quan nào muốn quản lý tốt mọi hoạt động một cách khoa học,
hợp lý, thì điều kiện tất yếu là phải có sự phân công trách nhiệm, sắp xếp tổ chức rõ
ràng. Cơ cấu tổ chức của một cơ quan Thông tin – Thư viện là hệ thống phòng ban
với các chức năng và nhiệm vụ riêng của nó. Thông qua hoạt động của các phòng
ban mà cơ quan Thông tin - Thư viện có thể hoàn thành nhiệm vụ nhanh chóng và
có hiệu quả.
Hiện nay, thư viện huyện Lập Thạch gồm 3 phòng ban chính với 3 cán bộ. Cụ
thể
• Phòng đọc có một cán bộ phụ trách, có nhiệm vụ phục vụ bạn đọc đến đọc
và tra cứu tài liệu tại chỗ, tổ chức các hình thức tuyên truyền sách báo.


• Phòng mượn có một cán bộ phụ trách, làm nhiệm vụ phục vụ nhu cầu mượn
tài liệu của độc giả, xử lý nghiệp vụ thư viện.
• Phòng Công nghệ thông tin có một cán bộ phụ trách, ứng dụng Công nghệ
thông tin vào trong hoạt động thư viện, xử lý, nhập tin và tạo lập cơ sở dữ liệu trên
máy.
Công việc bổ sung tài liệu là một công việc tương đối phức tạp, bao gồm các
khâu: Xây dựng chính sách bổ sung, tìm chọn tài liệu, nhà cung cấp, thương thảo hợp
đồng mua tài liệu, thu thập và xử lý tài liệu… để thực hiện tốt các công việc trên đòi
hỏi người cán bộ bổ sung ngoài các kiến thức chung về đường lối chủ trương của
Đảng và nhà nước, về chức năng nhiệm vụ của thư viện mình, kiến thức nghiệp vụ
thư viện, còn phải có hiểu biết về công tác xuất bản tài liệu, và thị trường xuất bản
phẩm, hiểu biết về các khía cạnh pháp lý trong kinh doanh, nhất là về luật thương

mại, các thủ tục mua tài liệu… nhằm đáp ứng nhu cầu thông tin của người đọc.
Tại thư viện huyện Lập Thạch, có một cán bộ bổ sung, tốt nghiệp trung
cấp thư viện, trong quá trình tiến hành lập kế hoạch bổ sung, cán bộ bổ sung
tài liệu tại thư viện luôn tìm hiểu kiểm tra xem những nguồn tài liệu ấy có phù
hợp với thư viện hay không, đồng thời nắm vững cách khai thác các nguồn tin
này để hướng dẫn cho đồng nghiệp và bạn đọc. Cán bộ bổ sung phải luôn
nghiên cứu, tìm hiểu nhu cầu thông tin của bạn đọc ở nhiều phương diện khác
nhau, thường xuyên điều tra nhu cầu tin, lấy ý kiến phản hồi từ độc giả, từ đó
tìm hiểu những tài liệu nào còn thiếu, tài liệu nào không phù hợp với bạn đọc.
Từ đó giúp thư viện có thể bổ sung đúng diện và hoàn chỉnh hơn.


Hình 1: Sơ đồ cơ cấu tổ chức của thư viện huyện Lập Thạch.
Thư viện huyện
Lập Thạch

Phòng
đọc báo,

Phòng
mượn
sách

tạp chí

Phòng
Công
nghệ
thông tin

1.1.3 Cơ sở vật chất và ứng dụng công nghệ thông tin của thư viện
1.1.3.1 Cơ sở vật chất thư viện
Cơ sở vật chất là một trong những thành phần quan trọng không thể thiếu của
cơ quan thông tin thư viện. Cơ sở vật chất đầy đủ, tiện nghi, thuận lợi là yếu tố quan
trọng thu hút bạn đọc đến với thư viện.
Thư viện huyện Lập Thạch mặc dù là thư viện cấp huyện, song cơ sở vật chất
tương đối đầy đủ phục vụ cho bạn đọc khi lên thư viện, đảm bảo cho cán bộ thư viện,
cũng như bạn đọc có không gian thoải mái, môi trường trong lành, sạch đẹp, thoáng
mát, trụ sở thư viện khang trang, thuận lợi để sử dụng tài liệu một cách hiệu quả nhất.
Cụ thể:
* Trang thiết bị truyền thống:
+ Giá để sách: 20 giá
+ Bàn, ghế phòng đọc: 18 bàn, 60 ghế (có thể phục vụ từ 50 – 60 bạn đọc)
+ Bàn ghế phòng mượn: 4 bàn, 15 ghế (phục vụ từ 10 – 15 bạn đọc)
+ Tủ mục lục : 2 tủ


* Trang thiết bị hiện đại:
+ Máy tính: 2 máy (kết nối mạng internet, đặt tại phòng Công nghệ thông
tin)
+ Thiết bị báo cháy tự động
* Trang thiết bị trong các phòng:
+ Quạt trần: 15 cái
+ Quạt cây: 4 cái
+ Bình chữa cháy: 12 bình
* Diện tích các phòng ban:
+ Phòng đọc: 40 m2
+ Phòng mượn: 40 m2
+ Kho để sách: 20 m2
+ Kho để báo – tạp chí: 20 m2

+ Phòng Công nghệ thông tin: 25 m2
Trong tháng 5 này, cán bộ thư viện đang làm đơn xin cấp thêm 10 giá sách
cho thư viện, do vốn tài liệu trong thư viện ngày một nhiều, loại hình tài liệu đa dạng,
cần phân loại và sắp xếp khoa học, đảm bảo cho quá trình xử lý nghiệp vụ cũng như
phục vụ bạn đọc được thuận lợi.
1.1.3.2 Ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác thư viện
Việc sử dụng và phát triển công nghệ thông tin trong lĩnh vực thư viện
đã trở thành phổ biến và được coi là các tiêu chí của thư viện hiện đại, nhằm
mục đích nâng cao chất lượng các khâu công tác nghiệp vụ thư viện, và để sử
dụng thông tin có hiệu quả nhất.
Trong những năm trở lại đây thư viện huyện Lập Thạch đã từng bước tiến
hành công tác tin học hóa trong thư viện. Kể từ khi bắt đầu dự án đưa công nghệ
thông tin vào hoạt động thư viện tới nay, hệ thống phần mềm CDS/ISIS ( hệ thống
lưu trữ và tìm kiếm thông tin) đã được áp dụng, thư viện huyện Lập Thạch đã sử


dụng máy tính trong các khâu như: Biên mục, in phích mục lục, tạo lập cơ sở dữ liệu,
quản lý tài liệu... và bước đầu thu được hiệu quả.
Thư viện huyện Lập Thạch đã từng bước làm quen với phần mềm này,
với sự trợ giúp tập huấn ngiệp vụ từ thư viện tỉnh, thư viện huyện Lập Thạch
đã bắt đầu tạo lập cở sở dữ liệu “SACH”. Thư viện cũng đã tiến hành cập nhật
việc xử lý, nhập tin, in phích để phục vụ nhu cầu tìm tin của bạn đọc.
Cơ sở dữ liệu của thư viện có khoảng hơn 6000 biểu ghi, các tài liệu
trong thư viện vẫn đang được cán bộ phụ trách công nghệ thông tin tiến hành
nhập tin, tạo lập cơ sở dữ liệu. Dự kiến đến cuối năm 2013 có thể nhập hết
các tài liệu mới bổ sung trong 2 năm 2012- 2013 vào máy tính, đồng thời tạo
lập thêm nhiều cơ sở dữ liệu mới.
1.2 Đặc điểm hoạt động của thư viện huyện Lập Thạch
1.2.1 Đặc điểm người dùng tin và nhu cầu tin
Phục vụ bạn đọc, người dung tin là mục tiêu quan trọng của tất cả mọi loại

hình thư viện, nếu không có bạn đọc thư viện sẽ không thể tổn tại. Nói cách khác
chính bạn đọc, người dùng tin đã gắn kết các yếu tố cấu thành thư viện trở nên khăng
khít hơn.
Ngày nay, thông tin đóng vai trò vô cùng quan trọng, không thể thiếu trong
mọi lĩnh vực của đời sống xã hội: Học tập, nghiên cứu, công việc, tăng hiểu biết cho
mọi người... Mỗi một bạn đọc là học sinh, hưu trí, công nhân viên chức, cán bộ quản
lý đều trở thành những người sử dụng thông tin tích cực của bất cứ thư viện nào.
Thư viện huyện Lập Thạch ngày một thu hút nhiều độc giả tới sử dụng vốn tài
liệu, cũng như nguồn lực thông tin của thư viện, thành phần bạn đọc chính của thư
viện bao gồm 4 đối tượng chính sau:
• Cán bộ quản lý, lãnh đạo
• Công chức , viên chức
• Cán bộ hưu trí


• Học sinh
* Nhóm cán bộ quản lý, lãnh đạo
Họ là những người làm công tác quản lý, lãnh đạo các cơ quan, tập thể, họ có
trình độ chuyên môn sâu, hiểu biết rộng về nhiều lĩnh vực.
Nhu cầu thông tin của nhóm này rất phong phú, do cường độ lao động cao,
không có nhiều thời gian cho việc tìm kiếm thông tin, nhưng họ lại luôn yêu cầu
thông tin phải kịp thời, chính xác, ngắn gọn phù hợp với công việc họ quản lý. Đó là
những thông tin về chính trị, xã hội, các văn bản, nghị định, nghị quyết của Đảng và
nhà nước về lĩnh vực họ công tác, và các thông tin về tình hình địa phương, xã hội.
Hình thức phục vụ thường là các bản tin nhanh, các tin tóm tắt, tổng quan,
phục vụ chủ yếu bằng phương pháp từ xa, theo yêu cầu cụ thể.
* Nhóm công chức , viên chức
Đây là nhóm bạn đọc có trình độ chuyên môn, hiểu biết xã hội rộng. Họ
công tác ở nhiều lĩnh vực khác nhau, đa dạng, bao gồm cán bộ phòng ban, giáo viên,
nhân viên nhà nước...

Họ có nhu cầu thông tin về các tài liệu liên quan đến công việc của họ. Họ
quan tâm đến các tài liệu về chuyên ngành họ làm việc, ngoài ra họ cũng có nhu cầu
sử dụng các tài liệu phục vụ cho nhu cầu giải trí như: Truyện ngắn, tiểu thuyết, sách
khoa học xã hội, báo – tạp chí...
Họ cũng không có nhiều thời gian lên thư viện đọc tài liệu, mà chủ yếu thông
qua hình thức mượn tài liệu về nhà.
* Nhóm cán bộ hưu trí
Đây là nhóm bạn đọc chiếm khá đông của thư viện, họ chủ yếu là những
cán bộ về hưu, hoạt động ở nhiều lĩnh vực khác nhau. Họ có nhiều thời gian lên thư
viện đọc sách báo, nhu cầu thông tin của họ chủ yếu là báo, tạp chí về pháp luật, kinh
tế xã hội, bên cạnh đó còn có nhu cầu về sách kỹ thuật về nông nghiệp, chăn nuôi,
đặc biệt là tài liệu nói về sức khỏe tuổi già...


Hình thức phục vụ chủ yếu của thư viện đối với nhóm này là phục vụ đọc
tại chỗ và mượn về nhà.
* Nhóm bạn đọc là học sinh
Đây là nhóm bạn đọc chiếm số lượng đông nhất tại thư viện, bao gồm học
sinh các cấp, từ bạn nhỏ bậc tiểu học cho tới các bạn học sinh trung học phổ thông,
đây là nhóm bạn đọc đang ở độ tuổi phát triển cả tâm – sinh lý, mong muốn khám
phá mọi hoạt động xã hội, những gì đang diễn ra bên ngoài xã hội đều được lứa tuổi
này tiếp thu rất nhanh.
Nhu cầu đọc của nhóm này khá phong phú, ngoài các tài liệu liên quan đến
các môn học ở trường, nhóm còn có nhu cầu đọc các tài liệu phù hợp với lứa tuổi của
mình như: Tiểu thuyết tình yêu, truyện ngắn, danh nhân nổi tiếng, các sách khoa học,
kỹ năng sống... đây cũng là nhóm bạn đọc tích cực sử dụng tài liệu nhất của thư viện.
Trong suốt thời gian thực tập tại thư viện, tôi đã tiến hành phát phiếu điều tra
nhu cầu sử dụng tài liệu cho 150 bạn đọc tại thư viện, phân tích số liệu thu thập được,
ta thấy:
Bảng 2: Nhu cầu tin của bạn đọc tại thư viện

Loại tài liệu

Có nhu

Chiếm

cầu sử dụng

(%)

Sách chính trị

15

10%

Sách nghiên cứu khoa học

10

6.7%

Sách dùng trong nhà trường

27

18%

Sách văn học

43

28.6%

Sách tham khảo chuyên ngành

15

10%

Sách y học, Kỹ thuật

10

6.7%

Báo – Tạp chí thường kỳ

25

16.7%

Các loại tài liệu khác

5

3.3%

100

100%

Tổng


Những loại tài liệu bạn đọc có nhu cầu sử dụng cao nhất là sách văn học, báo
– tạp chí thường kỳ, sách dùng trong nhà trường và sách tham khảo chuyên ngành.
Đây cùng là những loại hình tài liệu mà thư viện hiện có nhiều nhất và cũng đang
phục vụ bạn đọc nhiều nhất.
Bên cạnh đó, những tài liệu như: Sách chính trị, sách Y học, Kỹ thuật lại có
nhu cầu sử dụng ít, đa số bạn đọc thích sử dụng những tài liệu phục vụ cho chuyên
ngành mà họ quan tâm.
1.2.2 Sản phẩm và dịch vụ thông tin thư viện
Để phục vụ bạn đọc tốt nhất, các thư viện phải xây dựng được những
sản phẩm dịch vụ thông tin đa dạng, phù hợp với nhu cầu bạn đọc và tình
hình thực tế của thư viện. Sản phẩm và dịch vụ là thước đo hiệu quả công tác
phục vụ bạn đọc của thư viện.
Thư viện huyện Lập Thạch hiện đã xây dựng được nhiều sản phẩm dịch
vụ thông tin đa dạng, phù hợp với nhu cầu bạn đọc, cụ thể:
* Dịch vụ đọc tại chỗ
Đây là dịch vụ được bạn đọc sử dụng phổ biến tại thư viện, với không
gian thoải mái, thoáng mát, tiện nghi đầy đủ tạo điều kiện cho bạn đọc sử
dụng tài liệu một cách hiệu quả nhất.
Để đọc tài liệu, bạn đọc chỉ cần làm thẻ thư viện, sau đó lựa chọn tài
liệu trên giá, thông báo số đăng ký cá biệt cho cán bộ, và sau đó có thể sử
dụng tài liệu.
* Dịch vụ mượn về nhà
Là dịch vụ được sử dụng nhiều nhất tại thư viện (80%). Để mượn tài
liệu, bạn đọc chỉ cần xuất trình thẻ thư viện, sau đó trực tiếp đến tìm tài liệu
mà họ có nhu cầu sử dụng trên giá, thời gian cho mượn là 2 tuần, mỗi lần

mượn 2 cuốn, nếu bạn đọc muốn mượn nhiều hơn cần phải xin ra hạn với cán
bộ thư viện.


Các tài liệu được bạn đọc mượn về chủ yếu là sách văn học: Tiểu
thuyết, truyện ngắn; sách khoa học xã hội...
* Dịch vụ giải đáp theo yêu cầu
Đây là dịch vụ đang được thư viện chú trọng phát triển trong thời gian
gần đây. Khi bạn đọc có nhu cầu thông tin về một tài liệu bất kỳ, hay cần giải
đáp, cung cấp thông tin về một lĩnh vực nào đó, cán bộ thư viện sẽ giải đáp
thắc mắc cho bạn đọc, nếu những thông tin nào cần tìm kiếm, thư viện sẽ ghi
nội dung câu hỏi, họ tên bạn đọc và hẹn ngày trả. Điều đó giúp thư viện đáp
ứng cao hơn những yêu cầu thông tin của bạn đọc, không để bạn đọc phải ra
về với câu trả lời là “ thư viện không có hay không biết thông tin này”.
* Dịch vụ triển lãm trưng bày tài liệu
Đây là dịch vụ mới được thư viện đưa vào hoạt động, mỗi khi có sách
mới về, thư viện sau khi đã xử lý nghiệp vụ song, sẽ tổ chức chọn lọc những
tài liệu hay, có ý nghĩa, đặc biệt nhân ngày kỷ niệm của đất nước hay những
ngày ý nghĩa, để tổ chức trưng bày tài liệu.
Nơi tổ chức trưng bày tài liệu thường diễn ra ở tầng 1, thuận lợi cho
bạn đọc ra vào thư viện, sách trưng bày được để trong tủ kính và tủ gỗ có
nhiều ngăn, thư viện chỉ chọn lọc những tài liệu tiêu biểu, đa dạng về chủ đề
để giới thiệu cho bạn đọc.
* Tra cứu mục lục
Đây là sản phẩm thông tin được thư viện xây dựng từ khi đi vào hoạt
động, nhờ có hệ thống mục lục bạn đọc có thể tra tìm tài liệu theo mục đích
một cách nhanh chóng, thỏa mãn yêu cầu của bạn đọc một cách chính xác.
Trong quá trình sử dụng mục lục, nếu có thắc mắc, cán bộ sẽ giải đáp
thắc mắc cho bạn đọc tại chỗ.
Tuy nhiên hiện nay tra cứu mục lục không còn được sử dụng nhiều ở

thư viện, do thư viện tổ chức kho theo hệ thống kho mở, bạn đọc có thể trực


tiếp tìm tài liệu theo mục đích của mình, đồng thời bạn đọc có cơ hội lựa chọn
tài liệu nhanh và chính xác hơn theo yêu cầu của mình.
Ngoài những sản phẩm và dịch vụ trên, thư viện còn tổ chức các buổi
hội nghị, hội thảo, nói chuyện về các đề tài được bạn đọc quan tâm, thu hút
nhiều sự quan tâm của bạn đọc là học sinh, tham gia các cuộc thi như: Kể
chuyện sách, tuyên truyền giới thiệu sách... tất cả các hoạt động đều nhằm
mục đích thông báo cho bạn đọc biết về thư viện, về vốn tài liệu thư viện để
bạn đọc có thể sử dụng tài liệu một cách hiệu quả nhất, đồng thời giúp thư
viện hoàn thành tốt chức năng, nhiệm vụ của mình.
1.2.3 Công tác phục vụ bạn đọc tại thư viện
Ngay từ khi thành lập thư viện huyện Lập Thạch đã xác định đây là một trong
những nhiệm vụ trọng tâm của thư viện, chú trọng đến việc cải tiến phương thức
phục vụ nhằm đáp ứng một cách chủ động, linh hoạt và phù hợp với yêu cầu của độc
giả.
Năm 2012 thư viện huyện Lập Thạch đã phục vụ được 12.744 lượt bạn đọc,
lượt sách mượn là 28.754 lượt, tăng 10% so với năm 2011, trung bình một ngày có
khoảng 30 – 35 lượt bạn đọc tại thư viện.
Hình thức phục vụ chủ yếu tại thư viện là đọc tại chỗ và mượn về nhà, thời
gian cho mượn là một tuần, mỗi lần bạn đọc có thể mượn 2 cuốn thuộc bất kỳ lĩnh
vực nào mà họ quan tâm, tuy nhiên tùy một số trường hợp bạn đọc thường xuyên đến
thư viện, thư viện có thể cho mượn nhiều sách hơn, điều đó giúp bạn đọc thỏa mãn
hơn khi đến thư viện mượn sách.


Hình 2: Phiếu mượn sách giành cho bạn đọc là thiếu nhi tại thư viện
huyện Lập Thạch
PHIẾU MƯỢN SÁCH

Số thẻ

2011

2012

2013

Họ và tên:……………………………………...
Năm sinh:…………....Nam, nữ:……………....
Nghề nghiệp:…………..………………………
Quê quán:……….……………….…………..
……………………………………………
Số CMND:……………..ĐT:……………….
Bố:………………..Nghề nghiệp…………….
Mẹ:……………….Nghề nghiệp……………
Là độc giả thư viện từ ngày…..../….…./20…..
Ký tên
Ảnh
3 x4


Hình 3: Phiếu mượn sách giành cho bạn đọc là cán bộ tại thư viện
huyện Lập Thạch
PHIẾU MƯỢN SÁCH

Số

2011

2012

2013

2014

thẻ

Họ và tên:……………………………………...
Năm sinh:……………....Nam, nữ:…………....
Nghề nghiệp:…………..………………………
Đảng viên:……………Đoàn viên:……….…...
Quê quán:…………….…………….…………..
…………………………………………………
Nơi làm việc:………..………….……………...
Số CMND:……………..ĐT:………………….
Là độc giả thư viện từ ngày…….../….../20…..
Ký tên
Ảnh
3 x4

Năm 2005 thư viện đã tổ chức 5 cuộc trưng bày sách, tổ chức phòng
báo “ Mừng Đảng mừng xuân” giới thiệu 6 cuộc điểm sách, phối hợp với các
ngành như: Tuyên giáo Huyện ủy, Đoàn thanh niên, Phòng Giáo dục – Đào
tạo. Tổ chức các cuộc thi: Tìm hiểu 75 năm lịch sử Đảng cộng sản Việt Nam
quang vinh; Tìm hiểu 60 năm ngày thành lập nước. Thư viện là thành viên


trong ban tổ chức cuộc thi cấp huyện, có nhiệm vụ sưu tầm tài liệu, tuyên
truyền vận động mọi người tham gia tìm hiểu và làm bài thi. Thông qua các

cuộc thi, thư viện đã thông tin được nguồn tài liệu phong phú, đa dạng thu hút
được nhiều bạn đọc đến thư viện sử dụng tài liệu.
Trong công tác phục vụ tại chỗ, thư viện luôn đổi mới phương thức
hoạt động: Phối hợp chặt chẽ với thư viện, tủ sách cơ sở các cơ quan, trường
học tuyên truyền giới thiệu sách mới, tổ chức các buổi nói chuyện về sự phát
triển kinh tế nông nghiệp. Kết quả sau các cuộc thi, buổi tọa đàm, nói chuyện
đã có tác động tích cực chuyển biến cả về nhận thức lẫn hành động của người
dân trong huyện được nâng lên.
Bên cạnh đó nhiều năm liên tục thư viện đã tổ chức thành công cuộc thi tuyên
truyền giới thiệu sách hè thiếu nhi trong toàn Huyện và Tỉnh, Thư viện đã đạt được
nhiều thành tích, cụ thể:
Năm 2002 thư viện huyện Lập Thạch đạt giải nhất cấp tỉnh, giải xuất sắc khu
vực Sông Hồng.
Năm 2005 sau khi đi lĩnh hội kế hoạch của Vụ thư viện. Thư viện huyện Lập
Thạch đã chủ động tham mưu với lãnh đạo cơ quan là Trung tâm Văn hóa Thông tin
– Thể thao huyện, trình Ủy Ban nhân dân huyện, phối hợp với các ngành tổ chức thi
cấp huyện, có 100% các xã, Thị trấn tham gia. Đội tuyển Lập Thạch dự liên hoan cấp
tỉnh đạt giải nhất tập thể, một giải nhất cá nhân và nhiều giải thưởng khác. Đặc biệt có
một em thiếu nhi tham gia đội tuyển của tỉnh dự tuyên truyền giới thiệu sách toàn
quốc tại thành phố Đà Nẵng và đạt giải nhì. Đó là những thành tựu lớn mà thư viện
đạt được trong thời gian qua.
1.2.4 Công tác luân chuyển sách, báo
Công tác luân chuyển sách - báo xuống các thư viện xã, cơ sở cũng được
thực hiện tốt. Với 17/20 xã có thư viện riêng, hàng năm thư viện huyện Lập
Thạch thường tiến hành luân chuyển sách, báo theo quý một năm 3 lần.


Năm 2012, thư viện huyện Lập Thạch đã luân chuyển được 17.296 bản sách
xuống các thư viện cơ sở. Tổng số thư viện cơ sở là 17, riêng năm 2011 toàn huyện
có 06 thư viện cơ sỏ được xây dựng gồm: Triệu Đề, Đồng Ích, Văn Quán, Hợp Lý,

Bắc Bình, Tử Du. Bên cạnh đó thư viện đã hướng dẫn 06 thư viện cơ sở làm hồ sơ
trình Phòng Văn hóa – Thông tin huyện cấp phép hoạt động xây dựng như: Xuân
Lôi, Ngọc Mỹ, Thái Hòa, Tiên Lữ, Vân trục, Bàn Giản.
Mỗi thư viện cơ sở chỉ có khoảng hơn 500 đầu sách, nội dung không đa dạng
chủ yếu sắp xếp theo số thứ tự hoặc môn loại. Thư viện huyện Lập Thạch đã hỗ trợ
tốt các thư viện cơ sở trong nhiều khâu nghiệp vụ từ phân loại đến sắp xếp, vào sổ
đăng ký cá biệt, tuyên truyền và nhận được nhiều sự ủng hộ của bạn đọc cũng như
cán bộ kiêm nhiệm công tác thư viện tại các cơ sở.
Công tác tuyên truyền sách, báo cũng được tiến hành rộng rãi trong toàn
huyện và tới các thư viện cơ sở. Hàng năm đều có những đợt bổ sung mới theo
chương trình mục tiêu Quốc gia, thư viện huyện Lập Thạch đều tiến hành công tác
tuyên truyền giới thiệu sách báo sâu rộng trong quần chúng nhân dân và bạn đọc.
Bảng thông báo sách mới ở tầng 1 của thư viện luôn được sử dụng để thông báo các
tài liệu mới của thư viện. Bên cạnh đó Đài truyền thanh huyện Lập Thạch cũng hỗ trợ
một phần lớn vào công tác tuyên truyền của thư viện, nhân dịp ngày lễ trọng đại của
đất nước thư viện đều có những bài viết giới thiệu những tài liệu có liên quan và được
phát rộng rãi trên toàn huyện. Điều đó giúp thư viện hoàn thành tốt hơn công tác
tuyên truyền, giới thiệu đến đông đảo bạn đọc, thu hút nhiều sự quan tâm của bạn đọc
cũng như các cấp chính quyền địa phương trong và ngoài huyện.


CHƯƠNG II
THỰC TRẠNG CÔNG TÁC PHÁT TRIỂN VỐN TÀI LIỆU TẠI THƯ VIỆN
HUYỆN LẬP THẠCH
2.1 Công tác phát triển vốn tài liệu tại thư viện huyện Lập Thạch
2.1.1 Khái niệm vốn tài liệu.
Vốn tài liệu đã xuất hiện cùng với sự xuất hiện của những thư viện đầu
tiên của nhân loại( khoảng giữa thiên niên kỷ thứ III trước Công nguyên ), có
rất nhiều định nghĩa khác nhau về vốn tài liệu, dưới đây là một số định nghĩa
được sử dụng nhiều hơn cả:

- E.I.Samurin chuyên gia thư viện Xô Viết, ông cho rằng “ vốn tài liệu
là tổng hợp các xuất bản phẩm, các bản thảo và các tài liệu khác có trong thư
viện, tạo điều kiện cho việc sử dụng của độc giả” (8, Tr. 70)
- Từ điển thuật ngữ thư viện của Liên Xô giải thích “ vốn tài liệu là bộ
sưu tập các xuất bản phẩm và các vật mang tin, được hình thành phù hợp với
các chức năng của thư viện, được sử dụng có tính xã hội, được giới thiệu về
nhiều phương diện có sự giúp đỡ của hệ thống mục lục” (8, Tr. 69)
- Tại Mục 3, Điều II của Pháp lệnh Thư viện Việt Nam đã đưa ra định
nghĩa về vốn tài liệu: “ Vốn tài liệu thư viện là những tài liệu được sưu tầm,
tập hợp theo chủ đề, nội dung nhất định được xử lý theo quy tắc, quy trình
khoa học của nghiệp vụ thư viện để tổ chức phục vụ người đọc được hiệu quả
cao, và được bảo quản” (8, Tr.71)
Như vậy, từ những định nghĩa trên, có thể thấy rằng cho dù được hiểu
theo bất cứ khái niệm nào thì không thể phủ nhận được vai trò của vốn tài liệu
đối với sự hình thành và phát triển của thư viện, đặc biệt đối với các thư viện
ở các huyện miền núi như thư viện huyện Lập Thạch thì vốn tài liệu lại càng
có vai trò hết sức quan trọng, nó là cầu nối gắn kết giữa thư viện đến gần với
bạn đọc hơn.


2.1.2 Yêu cầu trong công tác phát triển vốn tài liệu
Công tác phát triển vốn tài liệu là khâu rất quan trọng của thư viện
trong suốt quá trình hoạt động, nó bao gồm nhiều công đoạn nối tiếp nhau
như: Bổ sung, thanh lý, tổ chức sắp xếp tài liệu… nếu có một phương hướng
cụ thể trong công tác bổ sung cũng như thanh lý tài liệu sẽ giúp thư viện phát
triển tốt nhất nguồn lực thông tin của mình.
Trong suốt quá trình hoạt động, thư viện huyện Lập Thạch luôn coi
trọng khâu công tác này, nó quyết định đến sự tồn tại và phát triển của thư
viện. Ngoài việc phải đảm bảo những nguyên tắc cơ bản trong công tác phát
triển vốn tài liệu như: Tính khoa hoc, phù hợp, đầy đủ, hiệu quả kinh tế, thư

viện cũng đã đưa ra một số yêu cầu trong công tác phát triển vốn tài liệu. Cụ
thể:
* Tiêu chí lựa chọn tài liệu
Các nguồn tài nguyên phải thỏa mãn ít nhất một trong những tiêu chí sau:
- Hỗ trợ chương trình nghiên cứu, học tập, giải trí
- Có thông tin tổng quát
- Phù hợp với nền văn hóa, pháp luật Việt Nam
- Tài liệu phải có giá trị: Giá trị tư tưởng, khoa học, nghệ thuật, thẩm
mỹ,…
- Các tài liệu mới xuất bản
- Ngôn ngữ thông dụng
Bên cạnh những tiêu chí chung để lựa chọn nguồn tài liệu phong phú,
đa dạng mang tính chính xác và độ tin cậy cao thì thư viện cũng đưa ra các
tiêu chí lựa chọn khác như:
Tài liệu phục vụ cho nhu cầu nghiên cứu, học tập
- Tài liệu bổ sung phải có nội dung phù hợp với từng nhóm đối tượng
bạn đọc


- Tính chính xác và độ tin cậy thông tin
- Phổ biến thịnh hành
- Ngôn ngữ phù hợp và nguồn gốc rõ ràng
- Giá cả phù hợp
Ấn phẩm định kỳ
- Hỗ trợ cho nhu cầu nghiên cứu, học tập, giải trí của bạn đọc
- Mức độ sử dụng cao
- Giá cả phù hợp
- Ưu tiên các ấn phẩm mới
- Ngôn ngữ tài liệu phù hợp…
Khi đáp ứng được các yêu cầu trên, thư viện sẽ có thể phát triển vốn tài

liệu đúng hướng, phù hợp với nguồn kinh phí của thư viện, thoả mãn nhu cầu
bạn đọc, giúp thư viện tiết kiệm thời gian và công sức để phát triển hơn vốn
tài liệu sau này.
2.1.3 Vai trò của vốn tài liệu.
Vốn tài liệu có vai trò vô cùng quan trọng đối với xã hội nói chung và
từng thư viện cụ thể nói riêng, vốn tài liệu quyết định sự giàu có của thư viện,
không chỉ về mặt số lượng tài liệu, mà nó còn khẳng định rằng tri thức ở thư
viện đó là vô cùng rộng lớn. Vì vậy cho dù là thư viện công cộng, thư viện
trường học, thì vốn tài liệu vẫn luôn khẳng định được ba vai trò cơ bản, cụ
thể:
* Vai trò xã hội:
Vốn tài liệu được coi là kho tàng văn hóa của nhân loại, là bộ nhớ của
nhân loại, nhờ có sách mà những kinh nghiệm, hiểu biết của các thế hệ đi
trước có thể được lưu truyền qua thời gian cho các thế hệ sau. Thế hệ sau sẽ
dựa vào đó để tiếp tục phát huy những tinh hoa, những sáng kiến, và hoàn
thiện tốt hơn.