Liệu pháp hạ thân nhiệt ở trẻ sơ sinh

Liệu pháp hạ thân nhiệt
ở trẻ sơ sinh

Garth Asay, MD
Medical Director, NICU
Mayo Clinic
©2015 MFMER | slide-1


Thông tin công bố
• Tài chính: Không

• Sử dụng thuốc không cần kê đơn: Không

©2015 MFMER | slide-2


Mục tiêu
• Xác định và đánh giá các đặc điểm lâm sàng được sử
dụng trong chẩn đoán bệnh não ở trẻ sơ sinh
• Chỉ ra những bằng chứng về tính hiệu quả của liệu
pháp hạ thân nhiệt ở trẻ sơ sinh với bệnh não ở trẻ sơ
sinh
• Thảo luận về các tiêu chuẩn liệu pháp hạ thân nhiệt ở
trẻ sơ sinh

©2015 MFMER | slide-3


Đồng hồ lúc 4 giờ sáng
Một bà mẹ con lần 2, thai 38

tuần có biểu hiện đau bụng cấp
• Cơn đau bắt đầu từ nửa
đêm
• Khỏe mạnh, không có tiền
sử bệnh tật gì
• Đứa trẻ trước được sinh
mổ

©2015 MFMER | slide-4


Siêu âm
• Siêu âm phát hiện
nhịp tim thai 150

• Thai nhi ở vị trí bình
thường
• Trong lúc siêu âm,
nhịp tim thai đột nhiên
giảm xuống còn 50

©2015 MFMER | slide-5


Mổ lấy thai khẩn cấp
Khi vào ổ bụng, phát hiện
thấy vỡ tử cung

Đứa trẻ ở phía ngoài tử
cung, gần gan mẹ

©2015 MFMER | slide-6


Đỡ đẻ và hồi sức
• Nhịp tim của thai nhi là 50 trong tám phút trước
khi sinh và hồi sức

• Dây rốn pH of 6.8
• Điểm Apgar là 1 ở phút thứ 1, 5 ở phút thứ 5 &
10
• Đứa trẻ không có động lực về hô hấp và được
đặt NKQ ngay lập tức

©2015 MFMER | slide-7


Đứa trẻ này có nguy cơ:
Bệnh não thiếu oxy do thiếu máu cục bộ

(HIE)

©2015 MFMER | slide-8


HIE
• Tình trạng thiếu oxy

• Nồng độ oxy máu động mạch thấp
• Thiếu máu cục bộ

• Không đủ lượng máu tới các tế bào và
cơ quan
• Bệnh não

• Rối loạn chức năng của não

©2015 MFMER | slide-9


Bệnh não sơ sinh
• Rối loạn chức năng thần kinh trong những ngày đầu

• Trẻ sơ sinh sinh ra tại hay quá 35 tuần của thai kỳ
• Rối loạn ý thức hay co giật
• Khó khăn trong việc khởi động và duy trì hô hấp
• Giảm trương lực cơ và phản xạ
ACOG Task Force on Neonatal Encephalopathy.
Obstetrics Gynecol 2014; 123:896

©2015 MFMER | slide-10


©2015 MFMER | slide-11


Chẩn đoán HIE khi nào?
• Theo dõi thiếu oxy hoặc thiếu máu cục bộ ngay
trước hoặc trong quá trình chuyển dạ và sinh
• Vỡ tử cung

• Rau bong non nặng
• Sa dây rốn
• Bà mẹ trụy tim mạch

©2015 MFMER | slide-12


Chẩn đoán HIE khi nào?
• Dấu hiệu trẻ sơ sinh phù hợp với tình trạng cấp
tính:
• Điểm Ápgar <5 tại thời điểm 5 và 10 phút
• Rốn thai pH <7.0
• Thiếu hụt base > 12

Hay cả 2

• Sự xuất hiện của suy đa tạng

©2015 MFMER | slide-13


Bệnh não trẻ sơ sinh:
Nhẹ, vừa hoặc nặng

Sarnat, HB, et al. Arch Neurol 1976

©2015 MFMER | slide-14


Mức độ nghiêm trọng của HIE

• Nhẹ
• Tỉnh táo, trương lực cơ bình thường, không co
giật
• Vừa
• Giảm trương lực cơ, giảm cử động, + co giật
• Nặng
• Lơ mơ, mềm nhẽo, mất phản xạ sơ sinh

©2015 MFMER | slide-15


HIE – Kết quả
Phần trăm trong tổng số
Chết

Di chứng
thần kinh

Bình thường

Mức độ

Số bn

Nhẹ

115

0

0

100

Vừa

136

5

24

71

Nặng

40

80

20

0

Tổng số

291

13

14

73

Volpe J. Neurology of the Newborn. 4th Ed.,

©2015 MFMER | slide-16


Bé của chúng ta có bị bệnh não
Ngoài hỗ trợ chung về tuần hoàn và
hô hấp…
Có phương pháp điều trị hiệu quả
nào khác làm giảm bớt tổn thương
thần kinh không?

©2015 MFMER | slide-17


Chiến lược điều trị:
• Mannitol
• Dexamethasone

• Phenobarbital dự phòng
• Chẹn kênh Canxi

• Tăng thông khí
• Magnesium sulfate

• Hồi sức với khí trời

©2015 MFMER | slide-18


Tổn thương thần kinh tiến triển theo 3
giai đoạn
Thiếu oxy và thiếu máu cục bộ
• Chết tế bào
• Phù tế bào
• Nhiễm toan

Giai đoạn tiềm ẩn

Giai đoạn tái tưới máu
•
•
•
•
•

Sản xuất những gốc tự do
Kích thích acid amin
Chết theo chương trình
Đào thải oxit nitric
Chết tế bào

©2015 MFMER | slide-19


Giai đoạn tiềm ẩn cho phép cánh

cửa cơ hội can thiệp!!

Ferriero, D. NEJM; Nov. 4, 2004

©2015 MFMER | slide-20


-

©2015 MFMER | slide-21


Các nghiên cứu hạ thân nhiệt ở động vật
• “Làm mát oxy khí thở vào ở chuột sơ sinh cung cấp sự
bảo vệ chống lại các tổn thương não”
Thoresen M, et al. Arch Dis Child Fetal Neo 1996

• “Hạ thân nhiệt nhẹ sau khi tình trạng thiếu oxy - thiếu
máu cục bộ nghiêm trọng thoáng qua làm giảm sự gia
tăng chậm trong lactate não ở lợn sơ sinh”
Amess PN, et al. Pediatric Research 1997

• “Giải phóng thần kinh kịch phát với việc làm mát đầu
chọn lọc kéo dài sau khi thiếu máu trong thai cừu”
Gunn AJ, et al. J Clin Invest 1997

©2015 MFMER | slide-22


Gunn AJ, et al. Early Human Dev; 1998;53(1): 19-35

©2015 MFMER | slide-23


Các nghiên cứu trên động vật
Làm lạnh giúp bảo vệ
nếu được bắt đầu
trước khi lên cơn co
giật, chậm trễ tối đa
5,5 giờ

Gunn AJ, et al. Pediatrics 1998; 102; 1098-1106.

©2015 MFMER | slide-24


Điều trị hạ thân nhiệt ở người
• “Việc sử dụng hạ thân nhiệt sau khi tim ngừng
đập”
Benson, DW et al. Anesth Analg 1958;38:423-8

• “Điều trị hạ thân nhiệt nhẹ để cải thiện kết quả
thần kinh sau khi tim ngừng đập”

Hypothermia After Cardiac Arrest Study Group.
NEJM 2002;346(8):549-56

©2015 MFMER | slide-25