Bài giảng Thuế và quản lý thuế

THUẾ VÀ QUẢN LÝ THUẾ

1


Mục tiêu
Sau khi học xong phần này, sinh viên có thể:


Phân biệt thuế với các nguồn thu khác của Nhà nước



Nhận biết các tiêu chí đánh giá hệ thống thuế



Trình bày các nội dung cơ bản trong quản lý thuế

2


Nội dung
1.

Các vấn đề cơ bản về thuế

2.

Khái quát các loại thuế ở Việt Nam

3.

Quản lý thuế

3


1. Các vấn đề cơ bản về thuế

 Khái niệm, đặc điểm, vai trò của thuế
 Phân loại thuế
 Các yếu tố kỹ thuật của một sắc thuế
 Các tiêu chí đánh giá một hệ thống thuế

4


1.1.1. Thuế là gì?

Thuế là khoản chuyển giao thu nhập bắt buộc từ
các cá nhân và tổ chức cho Nhà nước theo mức
độ và thời hạn được pháp luật qui định để đảm
bảo thực hiện các chức năng, nhiệm vụ của Nhà
nước
5


1.1.2 Đặc điểm của thuế
 Được luật hoá
 Mang tính bắt buộc

 Chuyển giao thu nhập không gắn trực tiếp với quyền lợi
của người nộp
 Được thực hiện dựa trên các cơ sở và tiêu thức định trước

6


1.1.3 Vai trò của thuế
 Là nguồn tài chính cơ bản và bền vững của NSNN
 Phân bổ lại các nguồn lực trong xã hội: Điều tiết kinh tế vĩ mô
 Phân phối lại thu nhập giữa các cá nhân trong XH: Đảm
bảo công bằng xã hội

7


1.2. Phân loại thuế
Hệ thống thuế

Thuế gián thu

Thuế trực thu

Thuế đánh vào tiêu
dùng
Thuế
VAT

Thuế
TTĐB

Thuế
XNK

Thuế đánh vào thu
nhập

Thuế đánh vào tài
sản

Thuế thu
nhập CN

Thuế
nhà đất

Thuế thu
nhập
DN

Thuế SD đất
NN

8


1.3. Các yếu tố kỹ thuật của một sắc thuế

 Đối tượng nộp thuế: Ai là nguời phải nộp khoản thuế này cho Nhà
nước?

 Đối tượng tính thuế: Cơ sở nào để tính thuế?
 Thuế suất và biểu thuế

9


1.4. Các tiêu chí đánh giá một hệ thống thuế

 Tính đơn giản, thuận tiện
 Tính hệ thống
 Tính ổn định
 Tính công bằng
 Tính hội nhập
 Tính hiệu quả

10


2. Giới thiệu hệ thống thuế của Việt Nam



Thuế giá trị gia tăng (VAT)



Thuế tiêu thụ đặc biệt



Thuế xuất nhập khẩu



Thuế thu nhập doanh nghiệp



Thuế thu nhập cá nhân



Thuế sử dụng đất nông nghiệp



Thuế tài nguyên



Thuế nhà đất



Thuế chuyển quyền sử dụng đất

11

2.1. Thuế VAT


Là thuế gián thu, đánh vào tiêu dùng hàng hoá



Cơ sở tính thuế: Giá trị gia tăng phát sinh trong kỳ nộp thuế



Thuế suất: 0%, 5%, 10%, 20%



Phương pháp tính thuế:
- Phương pháp VATđr

- VAT đv

- Phương pháp khoán thuế


Là nguồn thu lớn , không đánh thuế trùng, thúc đẩy xuất khẩu

12


2.2. Thuế Tiêu thụ đặc biệt



Là thuế gián thu, đánh vào tiêu dùng hàng hoá



Cơ sở tính thuế: Giá trị hàng hoá SX và lưu thông



Thuế suất: theo tỷ lệ %, ấn định cho từng loại hàng hoá



Thuế TTĐB là nguôn thu lớn, có tác dụng điều tiết tiêu dùng

13


2.3. Thuế XNK



Là thuế gián thu, đánh vào hàng hoá được vận chuyển qua biên giới một
quốc gia



Cơ sở tính thuế: Giá trị hàng hoá



Thuế suất: theo tỷ lệ %, ấn định cho từng loại hàng hoá



Thuế XNK có vai trò quan trọng trong TMQT: bảo hộ SX trong nước; thúc
đẩy XK, điều tiết tiêu dùng

14


2.4. Thuế Thu nhập doanh nghiệp



Là thuế trực thu



Cơ sở tính thuế: lợi nhuận của các cơ sở SXKD



Thuế suất: 28 %



Lợi nhuận tính thuế: Doanh thu – chi phí hợp lý



Có các qui định về ưu đãi thuế

15


2.5. Thuế Thu nhập cá nhân



Là thuế trực thu



Cơ sở tính thuế: thu nhập của các cá nhân



Thuế suất: thuế suất luỹ tiến 0 – 35%



Phương pháp tính thuế: TN – các khoản giảm trừ



Có các qui định bổ sung về thu nhập bất thường

16

2.6. Thuế sử dụng đất nông nghiệp

 Là thuế trực thu
 Cơ sở tính thuế: diện tích, hạng đất NN được sử dụng
 Là nguồn thu thường xuyên, ổn định của NSNN

17


2.7. Thuế tài nguyên



Đánh vào việc khai thác tài nguyên quốc gia



Cơ sở tính thuế: Số lượng, giá trị tài nguyên khai thác



Thuế suất: đa dạng, cụ thể đối với từng loại tài nguyên



Là nguồn thu lớn của NSNN, có vai trò quan trọng trong bảo về tài nguyên
quốc gia

18


2.8. Thuế nhà đất



Đánh vào việc sử dụng nhà, đất



Cơ sở tính thuế: diện tích, hạng nhà, đất



Là nguồn thu ổn định của NSNN, điêu tiết công bằng

19


2.8. Thuế chuyển quyền sử dụng đất



Đánh vào việc chuyển nhượng QSD đất



Cơ sở tính thuế: Giá trị đất (diện tích, hạng đất)



Thuế suất: 4%



Kiểm soát việc sử dụng nhà đất và thị trường bất động sản

20


3. Quản lý thuế



Mục tiêu quản lý thuế



Nội dung quản lý thuế

21


3.1 Mục tiêu quản lý thuế



Huy động đầy đủ, kịp thời số thu NSNN từ thuế



Phát huy cao nhất vai trò của thuế



Đảm bảo thực thi nghiêm pháp luật thuế

22


3.2 Nội dung quản lý thuế



Xây dựng và ban hành các luật thuế



Tổ chức quản lý thu thuế



Thanh tra thuế

23


3. Tổ chức quản lý thu thuế



Tổ chức quản lý đối tượng nộp thuế



Quy trình thu nộp thuế



Hỗ trợ đối tượng nộp thuế

24