nghiên cứu các yếu tố tác động đến ý định sử dụng dịch vụ xe buýt của người dân cần thơ

TRƯỜNG ĐẠI HỌC CẦN THƠ
KHOA KINH TẾ - QUẢN TRỊ KINH DOANH

HUỲNH MINH TRƯỜNG

NGHIÊN CỨU CÁC YẾU TỐ TÁC ĐỘNG ĐẾN
Ý ĐỊNH SỬ DỤNG DỊCH VỤ XE BUÝT CỦA
NGƯỜI DÂN CẦN THƠ

LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC
Ngành: Quản trị dịch vụ du lịch lữ hành
Mã số ngành: 52340103

12-201


TRƯỜNG ĐẠI HỌC CẦN THƠ
KHOA KINH TẾ - QUẢN TRỊ KINH DOANH

HUỲNH MINH TRƯỜNG
MSSV: 4115546

NGHIÊN CỨU CÁC YẾU TỐ TÁC ĐỘNG ĐẾN
Ý ĐỊNH SỬ DỤNG DỊCH VỤ XE BUÝT CỦA
NGƯỜI DÂN CẦN THƠ

LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC
NGÀNH: Quản trị dịch vụ du lịch lữ hành
Mã số ngành: 52340103

CÁN BỘ HƯỚNG DẪN

HOÀNG THỊ HỒNG LỘC

12-2014
i


LỜI CẢM TẠ
. Tôi xi

.B

ó
ể

.
.B
ó
ể
.

ể

ó

.
ă

Huỳnh Minh Trường

ii

0 4


TRANG CAM KẾT
ă
ù
ă

ù

ấ

ấ

.

ă

Huỳnh Minh Trường

iii

0 4


MỤC LỤC
.................................................................................................... 1
DANH MỤC HÌNH .......................................................................................... vi
DANH MỤC B NG ...................................................................................... vii

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT ................................................................ viii
HƯƠ G GIỚI THIỆU................................................................................. 1
1.1
ẶT VẤ
Ề .......................................................................................... 1
1.2 MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU ..................................................................... 2
. .
ụ
ổ
................................................................................ 2
. .
ụ
ụ ể ..................................................................................... 2
1.3 PH M VI NGHIÊN CỨU ........................................................................ 2
.3.
........................................................................ 2
.3.
............................................................................ 2
.3.3
........................................................................... 2
.3.4
ỏ
ấ ............................................................................ 3
1.4 CÂU HỎI NGHIÊN CỨU ........................................................................ 3
1.5 CẤU RÚ
Ề TÀI................................................................................. 3
HƯƠ G
Ơ SỞ LÝ LUẬ VÀ PHƯƠ G PHÁP GH Ê
ỨU .......... 4
. Ơ SỞ LÝ LUẬN ....................................................................................... 4

. .
(V H
).................... 4
. . V
ằ xe buýt ........................................ 7
. .3 ặ ể
V H
ằ
e
................................. 9
2.2 TỔ G UA
Ơ SỞ LÝ THUYẾT ........................................................ 11
. .
( e
f Re
e A
) ................. 11
. .
( e
fP
e Be
) ................... 13
.3 Ề XUẤT MÔ HÌNH NGHIÊN CỨU VÀ CÁC GI THUYẾT ............ 15
.3. ổ
............................................................ 15
2.3.2 Phân
.............. 18
.3.3
ấ
.................................. 26

.4 PHƯƠ G PHÁP GHIÊN CỨU ............................................................ 28
.4. P
............................................................. 28
.4. P
e
ụ
............................ 28
HƯƠ G 3 THỰC TR NG VẬN T I HÀNH KHÁCH CÔNG CỘNG
BẰNG XE BUÝT T I THÀNH PHỐ CẦ
HƠ ......................................... 33
HƯƠ G 4 PHÂN TÍCH DỮ LIỆU NGHIÊN CỨU.................................... 36
4.1 Phân tích th ng kê mô t ........................................................................... 36
4. .
ặ
ẩ
...................... 36
4. .
ặ
ó
39
4. Á H G Á Ộ TIN CẬY CỦA CÁC THANG O ............................... 39

iv


4.3 PHÂN TÍCH NHÂN TỐ KHÁM PHÁ (EFA) .......................................... 42
4.4 MÔ HÌNH HIỆU CHỈNH .......................................................................... 44
4.5 PHÂN TÍCH HỒI QUY ............................................................................ 45
4.5. P
.......................................................................... 45

4.5. P
ồ
................................................................................ 46
4.6 KIỂ
ỊNH GI THUYẾT NGHIÊN CỨU ........................................... 48
4.7 KIỂ
ỊNH SỰ KHÁC BIỆT GIỮA CÁC BIẾ
ỊNH TÍNH ............. 49
4.7.
ể
ụ
........................................ 49
4.7.
ể
ụ
ó
ổ
.. 49
4.7.3 ể
ụ
ó
50
4.7.4 ể
ụ
ó
ấ
nhau .................................................................................................................. 50
4.7.5 ể
ụ
ó

khác nhau ......................................................................................................... 50
HƯƠ G 5 KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ .................................................... 52
5.1 KẾT LUẬ VÀ Ó G GÓP ỦA Ề TÀI............................................ 52
5. .
.............................................................................................. 52
5. . ó
ó
......................................................... 53
5.2 GI I PHÁP ................................................................................................ 53
5.3 KIẾN NGHỊ ............................................................................................... 57
5.3.
V H
.................. 57
5.3.
S
.............................................. 58
5.3.3
................... 58
TÀI LIỆU THAM KH O ............................................................................... 60

v


DANH MỤC HÌNH
H

. S

ồ

V H

H

.

H

.3

( PB) ............................................ 13

H

.4

ụ
e
............................................................................. 18

( RA) ...................................................... 11

P.
H
H

.................................................................. 5

.5

ụ

4.
.

ụ e

27

ụ
ụ e
.................................................................................... 45

vi


DANH MỤC BẢNG
B

.

B

.

B

.3

B

.4

B

.5

B

.6

B

.7

ổ

............... 16
............................................................................. 19
S

ấ

............................... 22

ẩ

................................................................ 23
................................................. 24
ể

Ý

............................................ 25
e

................................................... 26

B

3.

V H

B

4.

ấ

B

4.

ấ

e

B

4.3

ấ

e

B

4.4 P

B

4.5

B

4.6

B

4.7

................................................................. 43

B

4.8

................... 46

B

4.9 ó

B

4. 0

ể

A OVA ........................................................... 47

B

4.

ồ

e

B

4.

ể

e

ằ

e

ổ

0

– 2014 ............ 34

..................................... 36
ấ

.......................... 37
........................................... 38

’ A
ằ
ể

O

ồ

B

............................................ 40
A

..................... 41

e ................................................ 42

.................................................................. 46

E e ....................................... 47
................................................... 49

vii


DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
BRT

: Bus Rapid Transit

CMT8

:

BS

: ồ

ằ

GTVT

:G

PTCN

:P

TRA

: Theory of Reasoned Action

TPB

: Theory of Planned Behavior

VTHKCC

:V

viii


CHƯƠNG 1
GIỚI THIỆU
1.1 ĐẶT VẤN ĐỀ
G

ặ
.

ă

ể ó

ể

ó

ph
ó

không kém. Ở V
ể

ó
ể
.H
ằ

BS
ỉ

ồ

G

ỉ

H

ù

5 ỉ :
ỉ Vĩ
G
.V

A G
ỉ
ù
ù

e

ó
ù

2011 – 2014,
2014,
6
ó
ể .B
ó

ồ

ằ

ă
ă

8 87%

ă
ể

ó
0
.

. 00.300
ă

dân s
. 4. 00

ụ-

.
%/ ă . R
70
ồ
ă
ù
ỳ ă
0 3. V

GDP
0 4 ă

ấ

ă
5%

e

0 43%
ă
ấ

BS

4

ổ
ă
0

ụ
0 0; ă

5
ă

0
ă

.

0
P.

ể

.

ù

ù

ă

.
ă

ể
. H

u h

e

S.

ễ Sĩ D
e
ù
thàn

e

.H
ể

,
ể

ó . Và v

ể

ồ

ă
ù

.

é

ó

ó

ă

.P
ó

ù

ể
ù

thông

ễ

.

ó

ể

ụ e
ụ

1

ể
ụ


ấ

. Xe
ấ

ụ
B

ó

ụ

ó

ấ

.

ụ ó ấ
này. Chính vì

ụ

ụ e
P.
“

ằ
là vô ù

ó

ĩ . ó
ụ

”

ụ e

.

1.2 MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU
1.2.1 Mục tiêu tổng quát

ụ
ụ
P.

.

ó
ằ

ụ e

ấ

ấ

ụ
.

ụ
ụ

ụ

1.2.2 Mục tiêu cụ thể
ụ

:

ụ
P.

ụ

e

.

:
ụ

ụ

ụ e

.

3:
ụ

.

1.3 PHẠM VI NGHIÊN CỨU
1.3.1 Không gian nghiên cứu
V

ỏ
ụ e

ụ

ấ

ó
.

1.3.2 Thời gian nghiên cứu
8 ă

-S

ấ
ụ e

ụ

ằ

0 4.
ỏ

ấ
9

P.

ó
ă

2014.
ấ

e

ă

ổ
0

0 4.
1.3.3 Đối tượng nghiên cứu

ụ

ụ e

.

2

0


1.3.4 Đối tượng phỏng vấn
ỏ
e

ấ

ó

ặ

ụ

e

ể

.

1.4 CÂU HỎI NGHIÊN CỨU
ỏ

:

ụ
.

ỏ

ụ e

?

:

ụ

ụ e

?

ỏ 3:

ể

.

ụ

ụ e

?

1.5 CẤU TRÚC ĐỀ TÀI
ồ

.

5

ụ

ấ

ỏ

.
ể

.

3

ổ

ể
ó
ấ
sách

ằ
C
ể
ồ

ra

ụ

ó

ụ e
ụ

e

.
.
ấ
e

ụ

e

3

ng 4
ấ

5
ằ
.

ó


CHƯƠNG 2
CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
2.1 CƠ SỞ LÝ LUẬN
2.1.1 Khái niệm về vận tải hành khách cộng cộng (VTHKCC)
2.1.1.1 Khái niệm
ó

ĩ

+ e
3 V H
ó

V H

:

V H
ể

e

ằ
e

ó

+V H
ể

ể

–
e

e

ể

ồ

.

e

ó

ấ

ể

+V H
+

ằ

ằ

ụ
ụ

ể

e
ể

V H
ó ể

ể

V H
ụ

e

e

ổ

ỳ

.
+

V

e “
”

50
+
“V H

ó

ể
B G V
ể

: “V H

8

(

e

G V

ĩ

ể

ụ
ù

ó

ể

)”.
ấ V

Hù

ụ
”.

: V H
ể

ấ
ể

ụ

ụ

.

2.1.1.2 Phân loại VTHKCC
P

ó ặ
ụ
ụ

ấ

ỏ

ể

ụ
(

4

:


). V
ụ

ụ

.

P

ó
:

ă

ể

ụ

ể

e

e

e

ặ

ụ

.

PHƯƠ G Ệ

VTHKCC

S c

S

Xe

Tàu
khách

Tàu

Tàu

bánh

Ô tô
buýt

Xe

trên
cao

ỏ

Xe
lam

Taxi

Xích
lô

bánh

V

V

Hình 2.1 S

ồ phân lo i VTHKCC
ỹ

ồ

ể
ằ

ó

e

e

ù

.

2.1.1.3 Vai trò của VTHKCC đối với đô thị
ù

ó

ô

ấ

.
ẩ

V H

ò
V H

ó
V H
.V

ó .
ể
ể

:

-V H

ể
ó

+

ă
.

ó

ó …

e
ấ

5

é
a VTHKCC
.

ể
ă

ổ

Xe
thô

.

ó

ỉ ó
ó.

ể

V H

ó
V H

+
é
ă

ấ
ó .G
ể

V H

ồ

õ
ấ

-V H

ó

.

ể
ă

ă

ấ

.

ấ

+

ổ
ể.

/

/
5 – 0% ổ

ă

ỹ

.

V H

ấ

.

e
2,5 – 4%. ă
5
( ỉ
).

– 2,5

50

õ

+

ấ
H

ă

e

G

0

ổ

ă

ấ

:

ấ
ó

5

%

0 – 5%

-V H

ỏe

+A

P V
ỹ
800.000
8.000 – .000 ụ
ó ỷ
ể

e

.H

ă
.R

e

ó
V

ă
ụ
e

ó ấ
.

-V H

ó

ă
3.000 – 8.000
.Ở
ặ
ă .ỞH
ụ

.

Hồ
ó 50 – 60% do xe
.

V
ó
ó

e
e

ằ
ằ

V H
V H

–
:

…
ă

90 Ủ

ể
.

ẳ
V H

ể

ă
ụ

và c

ù

…

6


-V H

ổ
–3

/

.V
. V

ụ

V H

ễ

ể

.
-V H

ó

ỹ ấ

D
buýt là 1,5 ²
ấ
V H
thông.

ụ

.

ằ
e
0 – 12 m² và xe con là 18 – 20 m².
ể
ụ
ụ
0 – 5%

ó

2.1.2 Vận tải hành khách công cộng bằng xe buýt
2.1.2.1 Khái niệm
V
e

ằ

ụ
ồ
trong t

e

:

V H

ó

ể
ể

ụ

ể

ồ

e:

ụ

ụ

ằ

e

:
e
ụ e

ể

ụ
.

e
ể

e

g, giãn

ể

.G
.

2.1.2.2 Các hình thức chạy xe trong thành phố
- Xe

: Xe

ấ
ó

ó

ấ

.

- Xe
ỏ

ể

ể
ể

: e
ể

ỉ

ể

.

- Xe

:

ể

ể

ỉ
ể

- Xe
e

ể .

e

:

e

e
ỉ

.
2.1.2.3 Mạng lưới hành trình của vận tải hành khách công cộng bằng
xe buýt

-H

:

ể
ụ

ổ

e

ể

ể

ể

ồ

ể

ụ

7

.


:

liên thông.


e
ằ

-

ấ

–3

.
ể
.

ể

ụ

ụ

e

-

ó

ă

lai.
ấ

gian dài.


ồ

ụ

ể
ể

e

ể

ể

ó

.

ể
ụ

e

.

2.1.2.4 Những ưu và nhược điểm của VTHKCC bằng xe buýt
- Ưu điểm
+

ụ

ặ

ễ
.
+

ó

ể

ó

ỉ

e
.
+H

ó
ồ

.
ó
ể

ó

ấ

ỏ

ó

ể

e

ồ

.

+V

e

é

(

)
chung.

ể

+

ấ

.

é

ụ
ó

ấ

V H
.

e

.

- Nhược điểm
+

ă

ể
ấ ( 5– 6

+

ă

ă
/ )

ấ

e

ấ

e
ể

8

ể

ấ
…

ù

.


+
…
…
+S

ụ

(Xă

+

eze ).

ó

ễ

ặ

ễ

ồ

:
ấ

.

2.1.3 Đặc điểm và vai trò của VTHKCC bằng xe buýt
2.1.3.1 Đặc điểm của VTHKCC bằng xe buýt
-V

( e

+

)

:
ể

V H

ù

+

ó
.

:G
ụ
e ấ
: e
.

V H
:

ụ

…Y
-V

ấ

V H

+P

ó

ỏ

ù
ỏ

ể

ỉ

.

+ D

ể

ể

ó
ỏ

ó

ă

.

+D
.
ồ

40%
. ấ

ụ

ó
.
+ Các công
ể
.
+

ụ
ổ

…

ể

ụ

ụV H

ó

ă

ụ

V H

ể

ấ
ặ

é

ó

ể
+D

ụ
V H

thông

ó

.

ụ

ỏ
ồ

:

:
ễ

.

9


+

V H
ẩ

ỹ. H

e

ễ
.
-V ổ
Y

ấ

ặ
ấ

ấ
ặ

ụ

ụ

.V

ể

V H
ồ

ỏ

ó

.

-V
+V
có chi ph
…).

ụ

+

ụV H

ỏ
ể

(

ặ
.

-V
ă

ấ

ấ
ể

n

.G é
ể ó ể

ấ
.
V H

ể

ấ

ấ

.

ó

V H

.
2.1.3.2 Vai trò của VTHKCC bằng xe buýt
-V
ó ó
ể
ổ.

e

ụ
ể

ấ

V H
ù

.

ặ
ă

ó

ể

ă

ụ

ể

e
ể

V H
.
ó

e

ỏ
ó

ó
ể V H

e
ó

lai.
-S

ụ

e

ó

(
…).

ặ

:
ễ

…
10


ă

V H

ằ

ể

e

ấ
V H

-D

.
V H
.

ể
2.2 TỔNG QUAN CƠ SỞ LÝ THUYẾT

2.2.1 Mô hình hành động hợp lý (Theory of Reasoned Action)
RA (
975

e

f Re
e A
)
Ajze
F
e
ă
e
ĩ
(E ly & Chalken, 1993; Olson &

Zanna, 1993; Sheppard, Hartwick & Warshaw, 1988, trích trong Mark, C. &
e J.A. 998 . 430).
RA
ấ
ó.
ể
ấ
ĩ
(Ajze
988; Ajze & F
e
980;
& Se
984;
Sheppard, Hartwick & Warshaw, 1988, trích trong Ajzen, 1991, tr. 186). Theo
ó
ể
.Ý
.
e
Intention – B )

RA

Ajze

:
ẩ

F

e

(Be

ấ
(S

je

(A
– SN).

e

e

.Ý
w
Be

– AB)

ẩ

ẩ

Ý

ĩ ằ

S

ẩ

ẩ
quan

e

Nguồn: Davis, Bagozzi và Warshaw, 1989, trích trong Chutter M.Y., 2009, tr.3

Hình 2.2 Thuy
ó

(A

e
ồ

ng h p lý (TRA)
w

Be

)

ể
ù

11


ẩ

ụ

ặ

ằ

t

ó.
ẩ

(S

je

e

)

ĩ

( ó

ó

:

ồ
99

(Ajze
Ý

(B )

) ằ
. 88).

ó

ồ

ẩ

ó.
BI = W1.AB + W2.SN
ó W

W

(AB)

ẩ

(SN)

Theo Gordron Allport (1970): “
”. e
e ( we &
xúc ể
òng
ó”.
e S
ff
( 987)
:

006

.

ổ
4): “
3

.

ó:

ể
ó

thông tin nh
ó

ó

ó

.

ó.

ể

ó
.S

ó

ể

ồ

ó
.

ể

chung

ỉ

ó

ỉ ó

RA

ă

.

áng tỏ

.
ó
ó
ó

ó

ỉ

ấ.Y

ó
e
0

H

ể

ẩ

ể

ó
Vă P

.

ĩ
ó

(

ễ

).
RA:
ặ

ấ
ể

ụ

.
ó

12

ĩ

ể

ể


.Ý
ấ
ụ

.
ể ó

ẩ
ụ
e

.

ó

e

ụ
ặ

nh

ể
(Ajzen, 1985).
2.2.2 Mô hình hành vi dự định (Theory of Planned Behavior)
PB (Ajze

( RA Ajze & F
ó ể
ặ
ó.

ằ
) ể

99 )
e
975)

ể
(
ồ

ĩ
ể

ó (Ajze

PB
:
.

ể

ẩ

ể

ó ù

ể

ể

.

ẩ

ó
ể

ẩ
e

99 ).

ằ

ể

Fis

c mà

e Ajze &
ẩ – xã

( 005)
ă

ó

.

hành vi (A)
ẩ

quan

Ý

()

Hành vi (B)

(SN)
ể
soát hành vi (PBC)
Nguồn: Ajzen, I, The Theory of Planned Behavior, 1991, tr. 182

Hình 2.3 Mô hình thuy t hành vi d
Thái độ dẫn đến hành vi (A):
ể
ó
. ó
ó ổ

nh (TPB)
ặ

13


ó

ể
. . ew

e

nhân.
ó

ó

.

ó
.

ụ
ụ

ặ

ó

ù

ụ

.

Chuẩn chủ quan (SN):
ể
ặ
–
ĩ
ỉ

ỳ

ẩ
ẩ

é
ó.
ằ
ẩ

ể

ể
ể
ĩ

e

hành vi. Ý
ồ
Chuẩn chủ quan và Nhận thức kiểm soát hành vi
ù
Hành vi (B): H

Thái độ dẫn đến hành vi,
.

ể

ó.

ẻ ó
ể

é

PB

ó

àng
ó

ể

ó

ù
ể

ổ

H

ể
.D

ỉ

ặ
H

Ý
ỉ

ể

ấ

ụ
rong các
. e
ể
ù
ể

ồ

.V

ẩ

.

Nhận thức về kiểm soát hành vi (PBC):
ó
ă
.
ỳ
–
ằ
ể
ể
ụ
ặ
.
Ý định (I): Ý

ặ

ó
ể

.

ể

ằ

ó
.
Tóm lại
)

(
ó

14

;

ó
ó


ể

(
ể

có

ó
)

ể
ă

ó

.H

ấ

ể

V

Y.
A

ằ

ó
ó

He

ó

G ff
ụ

.B

.

R. ( 00 )

.

e

ụ

.&

ể
. ( 0 0)

ụ

ể
ụ
ụ

e
W.H. ( 0 0)
R (

P

P e

ụ

.

e

.F.

ể
–

R

ể

)

.
ụ

ấ

ể
(Sebastian Bamberg & Icek Ajzen 1995, Forward, 1998a; Forward 1998b;
Pilling et al, 1998; Pilling et al, 1999, trích trong Aoife A., 2001, tr. 76).
2.3 ĐỀ XUẤT MÔ HÌNH NGHIÊN CỨU VÀ CÁC GIẢ THUYẾT
2.3.1 Tổng quan tài liệu nghiên cứu
ó

ĩ
ụ

y
ồ

ụ

này.
B
hành vi
ụ
tố nhân khẩu học.

.

Thái độ, Chuẩn chủ quan và Nhận thức kiểm soát
e
é
ó
ă
ụ. ó
Nhận thức về môi trường và các yếu
ấ
ẩ
V H
n Sự hấp dẫn của phương tiện cá nhân
ụ
e
ấ
ấ
ù
ễ V
ó.

15

B ng 2.1 Tổ

t kh o các y u t c a mô hình nghiên c u

Các yếu tố

Tác giả

Thái độ

Beirao và Cabral (2007, tr. 478)
Chen, C.F. & Chao, W.H. (2010, tr. 4)
Aoife, A. (2001, tr. 348)
Heath, Y., & Gifford, R., (2002)

Sự hấp dẫn của Beirao & Cabral (2007, trích trong Mehbub Anwar, A.H.M., 2009)
phương tiện thay Balcombe, R.; Mackett, R., et al., (2004)
thế
Chen, C.F., & Chao, W.H., (2010)
Chuẩn chủ quan

Borith, L., Kasem, C. & Takashi,N., (2010)
Chen, C.F. & Chao, W.H. (2010)

Nhận thức kiểm Borith, L., Kasem, C. & Takashi,N., (2010)
soát hành vi
Chen, C.F. & Chao, W.H. (2010)
Nhận thức về môi Steg và Vlek, (1997, trích trong Heath, Y., & Gifford, R., 2002)

trường
Garvill, 1991, trích trong Heath, Y. & Gifford, R., (2002, tr. 2159)
F. &
(2002, tr. 16)
Yếu tố nhân khẩu Z
học
Liu (1993); Kain & Liu (1995); Gomez – Ibanez (1996)
Nguồn: Tổng hợp từ tác giả

2.3.1.1 Sự hấp dẫn của phương tiện cá nhân
ấ ỷ
V

ó
B G
37.0 3.078 e
ó
ể
ă

;
P

ụ
ó

V
.033. 65
36
e

ó
.

ấ
e
ă

V
030”. B
ó P
e
ụ
:
ụ
. …Theo Beirao và Cabr (
ể
:
ó ;
.
V H
ằ
e
ẩ
ể

16

ấ . e
- 0 3 V

ó
V
0 0
“
ă
0 0
ấ
ó ể
ấ ỳ
007)
ấ
/
ụ
;
P
ẩ
ó
ấ
.V
ấ