11/4/2010
1
CÔNG NGH CH BCÔNG NGH CH BIN CÀ PHÊN CÀ PHÊ
COFFEE TECHNOLOGY
CÔNG NGH CH BIN CÀ PHÊ
2.1. Lch s phát trin cây cà phê
2.2. Tình hình sn xut và tiêu th cà phê
2.3. Công ngh ch bin cà phê nhân
2.4. Công ngh ch bin cà phê bt
COFFEE TECHNOLOGY
CH S PHÁT TRIN CÂY CÀ PHÊ
2.1.1. Giá tr cây cà phê
2.2.2. Lch s phát trin cây cà phê
2.3.3. c m thc vt hc cây cà phê
2.4.4. Thành phn hóa hc ca cà phê
COFFEE TECHNOLOGY
GIÁ TR CÂY CÀ PHÊ
• Giá tr sinh lý
• Giá tr kinh t
• Giá tr vn hóa tinh thn
COFFEE TECHNOLOGY
CH S PHÁT TRIN CÂY CÀ PHÊ
Trên th gii:
• Truyn thuyt v cây cà phê
• Quá trình phát tán cây cà phê trên th gii
t s vùng trng cà phê ch yu Vit Nam:
• n La
• Khe Sanh
• Buôn Mê Thut
COFFEE TECHNOLOGY
CHIN LC PHÁT TRIN CÀ PHÊ
VIT NAM
• Thay i c u loi cà phê
• thp giá thành sn xut thông qua áp dng
thut tin b
• i mi khâu thu hái, ch bin, bo qun...
m bo sn ph t TCVN 4193-2001
• Thc hin tt d án ngn nga hình thành
m m cà phê, chng nhim Ochratoxin A
• Xúc tin m ng th trng tiêu th n phm
COFFEE TECHNOLOGY
Click to buy NOW!
P
D
F
-
X
C
h
a
n
g
e
w
w
w
.
d
o
c
u
-
t
r
a
c
k
.
c
o
m
Click to buy NOW!
P
D
F
-
X
C
h
a
n
g
e
w
w
w
.
d
o
c
u
-
t
r
a
c
k
.
c
o
m
11/4/2010
2
C M THC VT HC CÂY CÀ PHÊ
• c m chung ca các ging cà phê
• Cây cà phê chè (Coffea Arabica)
• Cây cà phê vi (Coffea Canephora)
• Cây cà phê mít (Coffea Liberica)
COFFEE TECHNOLOGY
• Cà phê chè a thích v u kin khí hu mát m,
ánh sáng nh, tán x
• Câybi,caot3–4m
• Lá cà phê có màu xanh sáng
• Hoa cà phê thucloi th phn ngm
• Qu có dng hình trng, thuôn dài
• t cà phê (nhân) có màu xanh sm hoc xám xanh,
xanh lc… tu theo ging và phngpháp ch bin
• Trng lng trung bình 100 nhân bi ng t 13 –
18 g.
• Hàm lng cafein trong nhân chim t 1,8 – 2%.
COFFEA ARABICA
COFFEE TECHNOLOGY
• Phin lá to, hình bu hoc hình mi mác có màu
xanh sáng hoc m.
• Qu hình tròn hoc hình trng, cung qu ngn và
dai hn cà phê chè nên lúc chín ít khi b rng.
• t dng bu tròn, ngn và nh hn so vi cà phê
chè
• Thi gian t lúc ra hoa cho ti khi qu chín kéo dài
9 - 10 tháng.
• Trng lng trung bình 100 ht m 12% t 13
– 16 g.
• Hàm lng caffein trong ht t 2.5 – 3%.
COFFEA CANEPHORA PIERRE
COFFEE TECHNOLOGY
COFFEA ARABICA VS COFFEA CANEPHORA
COFFEE TECHNOLOGY
Cà phê Arabica Cà phê Canephora
Hình trng,có khi hình tròn.
ng kính qu: 10÷15mm
Khi chín màu ti.
qu mm, d b xé rách
tht mm, nhiu nc
tru mng, dp v
la màu trng bc, rt
ng, d bong khi nhân
Nhân màu xanh xám
Khi lng 100 nhân:
13÷18g
Hình trng hoc hình tròn
ng kính: 10÷13mm
Khi chín màu thm
qu dai
tht dày
tru cng, khó p v
la màu nâu nht, dai,
bám sát vào nhân
Nhân hi tròn, to ngang,
màu xám xanh hay xanh
c
Khi lng 100 nhân:
13÷16g
COFFEE TECHNOLOGY
Vùng phân b các ging cà phê trên th gii
COFFEE TECHNOLOGY
Click to buy NOW!
P
D
F
-
X
C
h
a
n
g
e
w
w
w
.
d
o
c
u
-
t
r
a
c
k
.
c
o
m
Click to buy NOW!
P
D
F
-
X
C
h
a
n
g
e
w
w
w
.
d
o
c
u
-
t
r
a
c
k
.
c
o
m
11/4/2010
3
• Trên th trng cà phê chè (Arabica coffee)
ánh giá cao hn cà phê vi (Canephora
coffee) vìcóhngvthmngonvàchaít
hàm lng cafein n. Mt bao cà phê chè
(60kg)thngcógiácaogp1,5÷2 ln mt
bao cà phê vi.
• Vit Nam là nc xut khu cà phê ln th
hai th gii nhng ch u là cà phê vi. Nm
2005 kin din tích trng cà phê chè mi
t khong 10% tng din tích trng cà phê
c (khong 40.000 ha/410.000 ha).
NHN XÉT CHUNG
COFFEE TECHNOLOGY
L GIA CÁC THÀNH PHN CU TO
A QA CÀ PHÊ
Thành phn Cà phê chè (%)
Cà phê vi
(%)
qu 43 ÷ 45 42
p nht 20 ÷ 23 23
tru 6 ÷8 6 ÷8
Nhân và v la 26 ÷ 30 29
COFFEE TECHNOLOGY
• Caffeine
• Protein và amino acid
• Các enzyme
• Carbohydrate
• Lipid
• Các acid hu c
• Cht mùi
THÀNH PHN HÓA HC CA CÀ PHÊ
COFFEE TECHNOLOGY
• Thu hái khi qu cà phê va chín ti.
• Không thu hái nhng qu còn xanh.
• Trong quá trình thu hái, không c làm tn
thng sây sát cây cà phê làm gim nng sut
cho mùa sau.
• Gi sinh trong quá trình thu hái, không
n tp cht vào nguyên liu, không
c làm dp nát qu u kin cho VSV
xâm nhp, phát trin gây thi ra
THU HÁI, VN CHUYN, BO QUN
COFFEE TECHNOLOGY
• Trong quá trình vn chuyn nguyên liu, cn
tránh ln các tp cht nh: c i, t, cát...
và không nguyên liu b p nát, nu
nguyên liu b p nát cn ph em ch bin
trc.
• Phng tin vn chuyn có th dùng xe ô tô
hoc các phng tin thô s khác n a
hình ni thu hái cho phép.
THU HÁI, VN CHUYN, BO QUN
COFFEE TECHNOLOGY
• Nguyên li a v i ch bin ph i
thoáng mát, có mái che, không c cht
ng mà phi ri thành tng lp dày 15 ÷ 20
cm, 2 ÷ 3 gi ph o trn mt ln, thi gian
o qun trc khi a vào ch bin càng
ngn càng tt.
• ng thi gian ch ch bin không quá 36 gi.
THU HÁI, VN CHUYN, BO QUN
COFFEE TECHNOLOGY
Click to buy NOW!
P
D
F
-
X
C
h
a
n
g
e
w
w
w
.
d
o
c
u
-
t
r
a
c
k
.
c
o
m
Click to buy NOW!
P
D
F
-
X
C
h
a
n
g
e
w
w
w
.
d
o
c
u
-
t
r
a
c
k
.
c
o
m
11/4/2010
4
CH BIN CÀ PHÊ NHÂN
Hai phng pháp ch bin cà phê ch u:
• Phng pháp ch bin khô: u kin ch bin
n gin nhng ph thuc hoàn toàn vào thi
tit, thi gian ch bin kéo dài.
• Phng pháp ch bi t: sn xut ch ng
n nhng tn nhiu thit b, nc và nng
ng. Tuy nhiên, sn xut theo phng pháp
này rút ng c thi gian ch bin và cho
n phm có cht lng cao hn.
COFFEE TECHNOLOGY
QUY
TRÌNH
CÔNG
NGH
CH
BIN
CÀ PHÊ
NHÂN
COFFEE TECHNOLOGY
COFFEE TECHNOLOGY COFFEE TECHNOLOGY
t ct ngang qu cà phê
t ct dc ht cà phê
COFFEE TECHNOLOGY
Yêu cu i vi cà phê qu ti
trong ch bin khô
l qu chín:
> 90%
l tp cht:
< 0,1%
COFFEE TECHNOLOGY
Click to buy NOW!
P
D
F
-
X
C
h
a
n
g
e
w
w
w
.
d
o
c
u
-
t
r
a
c
k
.
c
o
m
Click to buy NOW!
P
D
F
-
X
C
h
a
n
g
e
w
w
w
.
d
o
c
u
-
t
r
a
c
k
.
c
o
m
11/4/2010
5
PHÂN LOI
ích: tách các cht tp cht ln trong
nguyên liu, làm cho kích thc nguyên liu
ng u, t u kin cho vic bóc v c
tri m bo cht lng ca sn phm.
Vic phân loi thng c thc hin theo
hai bc sau:
• Phân loi theo kích thc
• Phân loi theo t trng
COFFEE TECHNOLOGY
BÓC V QU, V THT
ích: thành phn ch u ca lp v qu là
c, gluxit và protein, các cht này không
tham gia vào quá trình hình thành cht lng
n phm mà còn gây khó khn nh thi ra,
làm kéo dài thi gian phi sy. Do ó v qu
n phi loi b.
Ngoài ra, lp v tht, thành phn ch u là
pectin, cng không có li cho các quá trình
ch bin tip theo nên cng cn phi loi b.
COFFEE TECHNOLOGY
BÓC V QU, V THT
Bóc v qu: thng dùng phng pháp c c,
các máy xát kiu Gosdon, Hamburg, Raoeng
thng hay c s ng.
Máy xát a kiu Hamburg, các c b trí
trên m ng hiu qu bóc v. Gi a
và má u chnh có khe h, kích thc ca
các khe h ph thuc vào tng loi cà phê,
thng thì 0,5 ÷ 0,8 mm. Khe h càng nh thì
hiu sut bóc cao nhng t p nát cng
cao.
COFFEE TECHNOLOGY
BÓC V QU, V THT
Bóc v nht: Sau khi bóc v qu, lp v nht
n còn bám chung quanh ht cà phê, do ó
n phi bóc lp v nht. Vic bóc v nht
ph m bo sao cho cht lng ht không b
bi i, màu sc ca ht sau khi bóc v nht
phi t nhiên và t t b p v hoc tách
tru không quá 6 %. tách v nht,
ngi ta thng dùng các phng pháp sau:
COFFEE TECHNOLOGY
BÓC V QU, V THT
1. Phng pháp lên men: tn dng enzym sn
có trong v tht, ch u là pectinase.
cht lng cà phê tt hn, ngi ta tin
hành lên men ym khí (lên men trong nc),
trong quá trình lên men, các phn t liên kt
trong v tht di tác dng ca enzym s
phân ct thành các phn t do, d dàng
trôi theo nc ra.
quá trình lên men tin hành c thun li,
n lên men cà phê qu chín.
COFFEE TECHNOLOGY
BÓC V QU, V THT
lên men thng có th tích 3 ÷ 6 m
3
, nhit
lênmen35÷42
0
C, thi gian t 10 ÷ 18 gi
tùy thuc vào tng loi cà phê. Nc dùng
trong quá trình lên men phi là nc sinh
hot, hàm lng st < 5 mg/lít, pH 6,9 ÷ 7,2.
Ngoài ra, quá trình lên men n,
nên o nguyên liu 2 ÷ 3 ln trong mt chu
lên men.
COFFEE TECHNOLOGY
Click to buy NOW!
P
D
F
-
X
C
h
a
n
g
e
w
w
w
.
d
o
c
u
-
t
r
a
c
k
.
c
o
m
Click to buy NOW!
P
D
F
-
X
C
h
a
n
g
e
w
w
w
.
d
o
c
u
-
t
r
a
c
k
.
c
o
m
11/4/2010
6
BÓC V QU, V THT
2. Phng pháp hóa hc: thy phân pectin
trong v tht qu cà phê trong môi trng
kim, ngi ta thng s ng Na
2
CO
3
,
NaOH, Ca(OH)
2
, nng 2 %, thi gian 2 ÷ 3
gi.
Phng pháp này rút ng c thi gian so
i phng pháp trên nhng tn hóa cht và
mùi v a sn phm không tt.
COFFEE TECHNOLOGY
BÓC V QU, V THT
Ngoài hai phng pháp trên, còn có phng
pháp c c, phng pháp kt hp c hóa
c...
Phng pháp c c, ngi ta s ng máy xát
i liên hoàn Raoeng, nó thc hi ng thi
ba nhim v: bóc v qu, bóc v nht và ra
cà phê thóc, do ó s ng máy xát ti liên
hoàn Raoeng s cho phép rút ng c thi
gian sn xut.
COFFEE TECHNOLOGY
A
ích: Loi b nhng phm vt to thành
trong quá trình lên men, loi b các vt ca
p v nht, ây là công n quan trng vì
u còn các phm vt k trên bám vào ht cà
phê , không nhng chúng làm cho màu sc
a ht, mùi v a ht b nh hng mà còn
kéo dài thi gian phi sy.
COFFEE TECHNOLOGY
A
tin hành ra, có th dùng phng pháp c
gii hoc th công. Nu ra th công, tin
hành trong b c, thay nc 2 ÷ 3 ln cho
i m a, 15 phút khu o mt ln.
a c gii tin hành trong thit b a thùng
quay, có phun nc.
COFFEE TECHNOLOGY
A
Nhng yu tnh hng n quá trình ra:
• Quá trình lên men.
• c khuy vòng/phút.
• l nc/nguyên liu
COFFEE TECHNOLOGY
LÀM RÁO
ích: làm mt phn nc t do t cà
phê sau khi ra, nu không làm ráo mà em
y ngay s sinh ra hin tng "luc" nguyên
liu to ra mt màng cng bên ngoài ht cà
phê làm kéo dài thi gian sy và sy không
u làm nh hng n cht lng thành
phm.
Làm ráo có th rút ngn thi gian phi sy,
m ca nguyên liu có th gim t 7 ÷ 10 %
sau công n này.
COFFEE TECHNOLOGY
Click to buy NOW!
P
D
F
-
X
C
h
a
n
g
e
w
w
w
.
d
o
c
u
-
t
r
a
c
k
.
c
o
m
Click to buy NOW!
P
D
F
-
X
C
h
a
n
g
e
w
w
w
.
d
o
c
u
-
t
r
a
c
k
.
c
o
m