Chức năng tổ chức và quản lý văn hoá, giáo dục và khoa học công nghệ của nhà nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam

Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Chức năng tổ chức và quản lý văn hoá, giáo dục và khoa học
công nghệ của nhà nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt
Nam
I. Đặt vấn đề
Cuộc sống bao gồm rất nhiều lĩnh vực vận động. Các lĩnh vực ấy đều cần
có sự tác động của Nhà nước, sự tác động được thực hiện dưới những hình
thức và mức độ khác nhau. Mỗi lĩnh vực ấy có những quy luật vận động đặc
thù, do vậy đòi hỏi Nhà nước một sự tác động đặc thù, phù hợp với từng đặc
điểm của từng lĩnh vực. Sự hình thành các lĩnh vực khác nhau với những đặc
trưng khác nhau của xã hội XHCN đã quy định những phương hướng hoạt
động khác nhau của Nhà nước, mà mỗi phương hướng hoạt động nhằm vào
thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ đang được đặt ra bởi sự phát triển khách
quan của đời sống trong từng lĩnh vực cụ thể. Đó có thể là lĩnh vực chính trị,
kinh tế, văn hoá, xã hội, có thể là lĩnh vực thuộc đời sống trong nước hoặc
thuộc quan hệ với quốc gia bên ngoài. Các phương hướng hoạt động cơ bản
của Nhà nước được gọi là các chức năng Nhà nước.
Nhà nước XHCN Việt Nam với bản chất là Nhà nước của nhân dân, do
nhân dân, vì nhân dân. Là chủ sở hữu các tư liệu sản xuất chủ yếu, phần lớn
các cơ sở văn hoá, giáo dục, khoa học kỹ thuật đều là sở hữu của toàn dân. Vì
vậy Nhà nước CHXHCN Việt Nam không những đề ra mà cần phải tổ chức
thực hiện chức năng tổ chức và quản lý văn hoá, giáo dục và khoa học, mà
cần có đầy đủ điều kiện để thực hiện chức năng đó. Chức năng tổ chức và
quản lý văn hoá, giáo dục, khoa học và công nghệ có nội dung rất rộng với
những nhiệm vụ hết sức phong phú và phức tạp.
1
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
II. Giải quyết vấn đề
1. Chức năng tổ chức và quản lý văn hoá
Văn hoá là những giá trị vật chất, tinh thần được đú kết, lưu truyền và
tồn tại theo suốt chiều dài của lịch sử. Mỗi dân tộc, mỗi quốc gia trên thế giới

đều có bản sắc văn hoá riêng. Đất nước Việt Nam với hơn 4000 năm lịch sử
dựng nước và giữ nước, trải qua bao nhiêu khó khăn, ác liệt của các cuộc
chiến tranh chống lại sự xâm lược của phong kiến phương Bắc, chế độ thực
dân Pháp và đế quốc Mỹ nhưng vẫn bảo tồn được các giá trị văn hoá truyền
thống, các công trình văn hoá có giá trị cao về kiến trúc, là minh chứng của
lịch sử hàng nghìn năm tồn tại của dân tộc.
Ngày nay, khi đất nước ta đang trong thời kỳ mở cửa, hội nhập cùng sự
phát triển của thế giới, thì việc giữ gìn bản sắc văn hoá của dân tộc và tiếp thu
những tinh hoa văn hoá của các nước bạn trên thế giới là một nhiệm vụ hết
sức quan trọng được đặt ra.
Nhiệm vụ trung tâm đặt ra là xây dựng nền văn hoá mới, lối sống mới,
con người mới thiết lập trật tự kỷ cương trong mọi hoạt động của Nhà nước
và xã hội, đấu tranh chống những tư tưởng, văn hoá lạc hậu và thù địch. Để
thực hiện tốt nhiệm vụ này Nhà nước ta phải tiến hành cuộc cách mạng về văn
hoá. Cuộc cách mạng về tư tưởng và văn hoá được xác định là một trong ba
cuộc cách mạng phải tiến hành đồng thời và có quan hệ mật thiết với nhau đó
là: Cách mạng về quan hệ sản xuất, cách mạng về khoa học kỹ thuật và cách
mạng về văn hoá.
Để thực hiện tốt công cuộc cách mạng văn hoá cần phải giải quyết tốt
những vấn đề cơ bản sau:
+ Chọn lọc, giữ gìn và nâng cao tinh hoa văn hoá của cộng đồng các dân
tộc Việt Nam và từng dân tộc, đồng thời tiếp thu những giá trị văn hoá khoa
học của nhân loại để xây dựng nền văn hoá hiện đại mang bản sắc Việt Nam.
2
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
+ Dùng nhiều hình thức và phương tiện, trong đó chú trọng vai trò của
pháp luật để giáo dục, nâng cao trình độ văn hoá nói chung và văn hoá pháp
lý nói riêng của nhân dân, trao dồi đạo đức, bồi dưỡng tình cảm tâm hồn và
thẩm mỹ, nâng cao trình độ hiểu biết và hưởng thụ văn hoá, nghệ thuật của
nhân dân, ngăn chặn các văn hoá phẩm và hoạt động văn hoá nghệ thuật độc

hại. Hình thành nếp sống và làm việc theo pháp luật, tôn trọng đạo đức, bảo
vệ nhân phẩm của người, chống những tư tưởng lạc hậu, lối sống thấp hèn,
suy đồi đạo đức.
+ Khuyến khích tự do sáng tạo các giá trị văn hoá, vun đắp tài năng. Giữ
gìn và nâng cao giá trị truyền thống, tôn tạo và bảo vệ di tích lịch sử, văn hoá.
Nhà nước cần có cơ chế thoả đáng và có cơ chế quản lý bằng pháp luật, các
hoạt động văn hoá nghệ thuật. Tuy nhiên, cần tránh khuynh hướng hành chính
các đơn vị hoạt động văn hoá nghệ thuật, cũng như thương mại hoá đơn thuần
trong lĩnh vực này.
+ Tăng cường hiện đại hoá và nâng cao chất lượng thông tin đại chúng
để thoả mãn nhu cầu về thông tin và nâng cao sự hiểu biết của nhân dân.
Để thực hiện tốt chức năng tổ chức và quản lý văn hoá, nhà nước
CHXHCN Việt Nam đã xây dựng cho mình một bộ máy hoàn chỉnh từ trung
ương đến địa phương, xây dựng cơ sở vật chất: Nhà hát, rạp chiếu bóng, để
phục vụ nhu cầu giải trí của nhân dân, tổ chức và quản lý các đoàn nghệ thuật
để biểu diễn các hoạt động văn hoá, văn nghệ. Trong những năm gần đây, nhà
nước ta cũng đã tiến hành làm nhiều công việc cụ thể để bảo vệ, cải tạo các
di tích văn hoá lịch sử, tổ chức các hoạt động Festivanl nhằm giới thiệu những
nét văn hoá đặc trưng của mỗi vùng nhằm giới thiệu bản sắc văn hoá tới các
du khách. Tổ chức các tuần lễ văn hoá Việt Nam tại nước ngoài và các tuần lễ
văn hoá nước ngoài tại Việt Nam nhằm giới thiệu nền văn hoá đậm đà bản sắc
dân tộc của Việt Nam tới bạn bè các nước trên thế giới và thu nhận, tiếp thu
có chọn lọc những nét văn hoá mới của nước bạn phù hợp với nền văn hoá
3
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Việt Nam để phát triển nhằm làm phong phú, đa dạng nền văn hoá trong thời
kỳ hội nhập nhưng không làm mất đi bản sắc văn hoá dân tộc. Văn hoá cồng
chiêng Tây Nguyên, nhã nhạc cung đình Huế đã được tổ chức Unesco công
nhận là di sản văn hoá phi vật thể của nhân loại, Vịnh Hạ Long, Thánh địa
Mỹ Sơn... là những di sản của thế giới....

2. Về giáo dục và đào tạo
Để thực hiện thắng lợi nhiệm vụ xây dựng chủ nghĩa xã hội Nhà nước
phải có chính sách phù hợp về giáo dục và đào tạo để tạo ra nguồn nhân lực
dồi dào, nâng cao dân trí, phải xây dựng được đội ngũ trí thức mạnh, những
nhà kinh doanh người quản lí giỏi, đội ngũ chuyên gia công nghệ và công
nhân lành nghề cho trước mắt và lâu dài.
Đại hội Đảng lần thứ VIII trên cơ sở đánh giá về công tác giáo dục và
đào tạo những năm qua căn cứ vào tình hình hiện nay, dự kiến phát triển tiếp
theo đã khẳng định: "Cùng với khoa học và công nghệ, giáo dục và đào tạo là
quốc sách hàng đầu nhằm nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân
tài".
Đồng thời Đại hội cũng đã xác định những nội dung cơ bản mà Nhà
nước cần tiến hành trong những năm tới là coi trọng cả ba mặt: Mở rộng qui
mô, nâng cao chất lượng và phát huy hiệu quả. Phương hướng chung của lĩnh
vực đào tạo trong 5 năm tới là phát triển nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu
công nghiệp hoá, hiện đại hoá, tạo điều kiện cho nhân dân, đặc biệt là thanh
niên có việc làm, khắc phục những tiêu cực yếu kém trong giáo dục và đào
tạo.
Trong những năm qua cùng với việc chú trọng và phát triển nền kinh tế,
Nhà nước ta cũng đặc biệt quan tâm và chú trọng phát triển nền giáo dục
trong nước. Xây dựng lại trường lớp khang trang, đầu tư vật chất, các thiết bị
giảng dạy tiên tiến nhằm nâng cao chất lượng đào tạo từ các cấp học: mầm
non, tiểu học, trung học, phổ thông cơ sở đến đại học. Khuyến khích mở các
4
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
trường tư, các trường đại học ngoài công lập để tạo điều kiện thuận lợi cho tất
cả mọi người đều được đi học, thu hút tối đa nguồn lực của Xã hội để phát
triển nền giáo dục. Phát triển hệ thống các trường đào tạo nghề để tạo ra
nguồn lao động có tay nghề cao nhằm phục vụ cho quá trình công nghiệp hóa,
hiện đại hoá của đất nước... Phát động các phong trào thi đua nhằm làm trong

sạch nền giáo dục nước nhà....
3. Về khoa học và công nghệ.
Khoa học và công nghệ đóng vai trò then chốt trong toàn bộ sự nghiệp
xây dựng chủ nghĩa xã hội và bảo vệ tổ quốc. Đối với đất nước ta trong giai
đoạn hiện nay, khoa học và công nghệ còn là động lực đa đất nước thoát ra
khỏi nghèo nàn, lạc hậu, vươn tới trình độ tiên tiến của thế giới. Vì vậy, Nhà
nước cần đặc biệt quan tâm, có chính sách đúng đắn và quản lý có hiệu quả
bảo đảm cho sự phát triển mạnh mẽ của khoa học công nghệ.
Tại Đại hội Đảng Cộng sản Việt Nam lần thứ VIII đã xác định rõ vai trò
của khoa học xã hội và khoa học tự nhiên, đề ra những phương hướng và biện
pháp lớn để thúc đẩy sự phát triển của khoa học trong những năm tới, cụ thể là:
Khoa học xã hội phải góp phần xứng đáng trong việc đổi mới tư duy,
xây dựng luận cứ khoa học cho con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở nước ta,
xây dựng lập trường quan điểm, ý thức và phân cách đúng đắn, khắc phục
những tư tưởng sai lầm, phải nhanh chóng khắc phục sự chậm trễ của khoa
học xã hội, đổi mới nội dung và phương pháp giảng dạy, phát triển nhanh các
ngành kinh tế học, xã hội học, luật học,... Đặc biệt là khoa học quản lý Nhà
nước và quản lý kinh tế.
Nhiệm vụ chủ yếu của khoa học xã hội trong những năm tới là nghiên
cứu vận dụng sáng tạo và phát triển học thuyết Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí
Minh tổng kết kinh nghiệm thực tiễn của nước ta và tiếp thu có chọn lọc
những thành tựu của khoa học thế giới để triển khai thực hiện thắng lợi những
phương hướng mới do đại hội Đảng lần thứ VIII đã đề ra.
5