phân tích thực trạng tín dụng trung và dài hạn tại ngân hàng phát triển nhà đồng bằng sông cửu long chi nhánh cần thơ

TRƢỜNG ĐẠI HỌC CẦN THƠ
KHOA KINH TẾ - QTKD


LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP

PHÂN TÍCH THỰC TRẠNG TÍN DỤNG TRUNG VÀ
DÀI HẠN TẠI NGÂN HÀNG PHÁT TRIỂN NHÀ
ĐỒNG BẰNG SÔNG CỬU LONG
CHI NHÁNH CẦN THƠ

Giáo viên hướng dẫn:
Th.s. PHẠM XUÂN MINH

Sinh viên thực hiện:
ĐOÀN THỊ LINH TUYẾT
MSSV: 4084780
Lớp: TC – DN, k34

Cần Thơ,05/2012


TRƢỜNG ĐẠI HỌC CẦN THƠ
KHOA KINH TẾ - QTKD


LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP

PHÂN TÍCH THỰC TRẠNG TÍN DỤNG TRUNG VÀ
DÀI HẠN TẠI NGÂN HÀNG PHÁT TRIỂN NHÀ
ĐỒNG BẰNG SÔNG CỬU LONG

CHI NHÁNH CẦN THƠ

Giáo viên hướng dẫn:

Sinh viên thực hiện:

Th.s. PHẠM XUÂN MINH

ĐOÀN THỊ LINH TUYẾT
MSSV: 4084780
Lớp: TC- DN, k34

Cần Thơ,05/2012


Phân tích thực trạng tín dụng trung và dài hạn tại MHB chi nhánh Cần Thơ

LỜI CẢM TẠ
Với thời gian tương đối ngắn gần ba tháng thực tập tại Ngân hàng Phát
triển nhà đồng bằng sông Cửu Long chi nhánh Cần Thơ, tôi đã nhận được sự hỗ
trợ giúp đỡ nhiệt tình từ phía Lãnh đạo ngân hàng đặc biệt là các anh chị phòng
kinh doanh, cùng với sự chỉ dẫn tận tình của giáo viên hướng dẫn thầy Phạm
Xuân Minh khoa Kinh tế - Quản trị kinh doanh. Qua đó, tôi đã học được
những bài học kinh nghiệm quý báu từ thực tiễn giúp ích cho bản thân để có thể
hoàn thành đề tài luận văn tốt nghiệp “Phân tích thực trạng tín dụng trung và
dài hạn tại ngân hàng Phát triển nhà đồng bằng sông Cửu Long chi nhánh
Cần Thơ”.
Tôi xin chân thành gửi lời biết ơn sâu sắc đến quý Lãnh đạo, các anh chị
phòng kinh doanh ngân hàng MHB chi nhánh Cần Thơ và đặc biệt là thầy
Phạm Xuân Minh đã trực tiếp hướng dẫn tôi trong suốt thời gian thực hiện luận

văn.
Tuy nhiên, do còn hạn hẹp về kiến thức, kinh nghiệm và thời gian nên đề
tài luận văn khó tránh khỏi những sai sót, khuyết điểm. Tôi rất mong sự góp ý
kiến của giáo viên hướng dẫn, Ban lãnh đạo, các cô chú, các anh chị trong ngân
hàng.
Cuối cùng tôi xin chúc giáo viên hướng dẫn, Ban lãnh đạo ngân hàng
MHB chi nhánh Cần Thơ, cùng các cô chú, anh chị trong ngân hàng dồi dào
sức khoẻ và luôn thành công trong công việc. Tôi xin chân thành cảm ơn!

Ngày 19 tháng 04 năm 2012
Sinh viên thực hiện

Đoàn Thị Linh Tuyết
i
GVHD: Phạm Xuân Minh

SVTT: Đoàn Thị Linh Tuyết


Phân tích thực trạng tín dụng trung và dài hạn tại MHB chi nhánh Cần Thơ

LỜI CAM ĐOAN
Em xin cam đoan rằng đề tài này do chính em thực hiện, các số liệu thu thập và kết quả
phân tích trong đề tài là trung thực, đề tài không trùng với bất kỳ đề tài nghiên cứu khoa học
nào.
Cần Thơ, ngày 19 tháng 04 năm 2012
Sinh viên thực hiện

Đoàn Thị Linh Tuyết

ii
GVHD: Phạm Xuân Minh

SVTT: Đoàn Thị Linh Tuyết


Phân tích thực trạng tín dụng trung và dài hạn tại MHB chi nhánh Cần Thơ

NHẬN XÉT CỦA CƠ QUAN THỰC TẬP

...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
................................................................................................

Ngày 19 tháng

04

năm 2012

iii
GVHD: Phạm Xuân Minh

SVTT: Đoàn Thị Linh Tuyết


Phân tích thực trạng tín dụng trung và dài hạn tại MHB chi nhánh Cần Thơ

NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN HƯỚNG DẪN

...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................

...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
................................................................................................

Ngày 19 Tháng 04 Năm 2012
Giáo viên hƣớng dẫn

iv
GVHD: Phạm Xuân Minh

SVTT: Đoàn Thị Linh Tuyết


Phân tích thực trạng tín dụng trung và dài hạn tại MHB chi nhánh Cần Thơ

NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN PHẢN BIỆN

...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................

...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
...........................................................................................................................
................................................................................................

Ngày 19 tháng 04 năm 2012
Giáo viên phản biện

v
GVHD: Phạm Xuân Minh

SVTT: Đoàn Thị Linh Tuyết


Phân tích thực trạng tín dụng trung và dài hạn tại MHB chi nhánh Cần Thơ

MỤC LỤC
–‫ﮭﮭﮭﮭﮭﮭﮭﮭﮭ‬

Trang

CHƢƠNG 1: GIỚI THIỆU
1.1. Sự cần thiết của đề tài ................................................................ 1
1.2. Mục tiêu nghiên cứu .................................................................................. 2
1.2.1. Mục tiêu chung ........................................................................................... 2
1.2.2. Mục tiêu cụ thể............................................................................................ 2
1.3. Phạm vi nghiên cứu ................................................................................... 2
1.3.1. Phạm vi không gian ........................................................................................ 2
1.3.2. Phạm vi thời gian ............................................................................................ 2

1.3.3. Đối tƣợng nghiên cứu ..................................................................................... 3
CHƢƠNG 2: PHƢƠNG PHÁP LUẬN VÀ PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
2.1. Phƣơng pháp luận ............................................................................. 4
2.1.1. Khái quát về tín dụng .............................................................. 4
2.1.2. Tín dụng trung và dài hạn ....................................................... 5
2.1.3. Phân loại nợ ............................................................................. 5
2.1.4. Rủi ro tín dụng ......................................................................... 9
2.1.5. Các chỉ tiêu cơ bản đánh giá hoạt động tín dụng và các loại rủi
ro trong hoạt động tín dụng tại ngân hàng ......................................... 9
2.1.6. Một số quy định trong hoạt động tín dụng ............................. 11
2.1.6.1. Điều kiện vay vốn tín dụng ............................................. 11
2.1.6.2. Đối tƣợng vay vốn............................................................ 12
2.1.6.3. Mục đích tín dụng ........................................................... 12
2.1.6.4. Các nguyên tắc tín dụng .................................................. 12
vi
GVHD: Phạm Xuân Minh

SVTT: Đoàn Thị Linh Tuyết


Phân tích thực trạng tín dụng trung và dài hạn tại MHB chi nhánh Cần Thơ

2.1.6.5. Mức cho vay ...................................................................... 13
2.1.6.6. Quy trình cho vay ............................................................. 13
2.1.6.7. Lãi suất tín dụng............................................................... 14
2.2. Phƣơng pháp nghiên cứu ................................................................ 14
2.2.1. Phƣơng pháp thu thập số liệu ............................................... 14
2.2.2. Phƣơng pháp phân tích số liệu ............................................. 15
CHƢƠNG 3: KHÁI QUÁT VỀ NGÂN HÀNG PHÁT TRIỂN NHÀ ĐỒNG
BẰNG SÔNG CỬU LONG CHI NHÁNH CẦN THƠ

3.1. Lịch sử hình thành và phát triển ngân hàng phát triển nhà đồng bằng
sông Cửu Long chi nhánh Cần Thơ ................................................................... 17
3.2. Chức năng, nhiệm vụ, cơ cấu tổ chức của ngân hàng phát triển nhà
đồng bằng sông Cửu Long chi nhánh Cần Thơ ................................................... 18
3.2.1. Chức năng và nhiệm vụ của ngân hàng phát triển nhà đồng bằng sông
Cửu Long chi nhánh Cần Thơ ................................................................................... 18
3.2.2. Cơ Cấu tổ chức ..................................................................................... 18
3.2.3. Sơ đồ tổ chức....................................................................................... 19
3.2.4. Nhiệm vụ các phòng ban ................................................................... 19
3.3. Khái quát về kết quả hoạt động kinh doanh của ngân hàng phát triển
nhà đồng bằng sông Cửu Long qua 3 năm 2009-2011 ................................. 22
3.4. Khái quát về tình hình nguồn vốn tại ngân hàng giai đoạn 2009-2011…25
3.5.Thuận lợi và khó khăn .................................................................. 29
3.5.1. Thuận lợi .......................................................................... 29
3.5.2. Khó khăn ........................................................................... 30
CHƢƠNG 4: PHÂN TÍCH THỰC TRẠNG TÍN DỤNG TRUNG VÀ DÀI
HẠN TẠI NGÂN HÀNG PHÁT TRIỂN NHÀ ĐỒNG BẰNG SÔNG CỬU
LONG CHI NHÁNH CẦN THƠ GIAI ĐOẠN 2009-2011
vii
GVHD: Phạm Xuân Minh

SVTT: Đoàn Thị Linh Tuyết


Phân tích thực trạng tín dụng trung và dài hạn tại MHB chi nhánh Cần Thơ

4.1. Phân tích khái quát hoạt động tín dụng tại ngân hàng giai đoạn 20092011 ..................................................................................................................... 31
4.1.1. Doanh số cho vay ................................................................................ 32
4.1.2. Doanh số thu nợ .................................................................................. 34
4.1.3. Dƣ nợ ................................................................................................... 35

4.1.4. Nợ xấu ................................................................................................. 36
4.2. Phân tích doanh số cho vay trung dài hạn giai đoạn 2009-2011…..38
4.2.1. Phân tích doanh số cho vay theo thành phần kinh tế ...... 38
4.2.2. Phân tích doanh số cho vay theo lĩnh vực đầu tƣ ............ 39
4.3. Phân tích thực trạng doanh số thu nợ trung và dài hạn giai đoạn
2009-2011 ........................................................................................................... 43
4.3.1. Phân tích doanh số thu nợ theo thành phần kinh tế ....................... 43
4.3.2. Phân tích doanh số thu nợ theo lĩnh vực đầu tƣ ............................. 44
4.4. Phân tích thực trạng dƣ nợ trung và dài hạn giai đoạn 2009-2011…..47
4.4.1. Phân tích dƣ nợ theo thành phần kinh tế ....................................... 47
4.4.2. Phân tích dƣ nợ theo lĩnh vực đầu tƣ …………………………………49
4.5. Phân tích nợ xấu trung và dài hạn của ngân hàng giai đoạn 2009-2011..52
4.5.1. Phân tích tình hình nợ xấu theo thành phần kinh tế............................ 52
4.5.2. Phân tích tình hình nợ xấu theo lĩnh vực đầu tƣ ................................. 54
4.6. Các chỉ tiêu đánh giá hoạt động tín dụng trung và dài hạn tại ngân hàng
qua 3 năm 2009, 2010 và 2011 ………………………………………………………57
4.6.1.Dƣ nợ cho vay trung dài hạn/ Tổng vốn huy động ................... 58
4.6.2. Dƣ nợ cho vay trung dài hạn/ Tổng nguồn vốn ....................... 59
4.6.3. Vòng quay vốn tín dụng ........................................................... 59
4.6.4. Hệ số thu nợ ............................................................................. 60
viii
GVHD: Phạm Xuân Minh

SVTT: Đoàn Thị Linh Tuyết


Phân tích thực trạng tín dụng trung và dài hạn tại MHB chi nhánh Cần Thơ

4.7. Phân tích khái quát rủi ro tín dụng trung và dài hạn tại ngân hàng….61
CHƢƠNG 5: MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƢỢNG TÍN DỤNG

VÀ MỞ RỘNG QUY MÔ TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG PHÁT TRIỂN
NHÀ ĐỒNG BẰNG SÔNG CỬU LONG CHI NHÁNH CẦN THƠ
5.1. Những tồn tại và nguyên nhân ........................................................................................63
5.1.1. Những tồn tại............................................................................................................................63
5.1.2. Nguyên nhân .............................................................................................................................64
5.2. Giải pháp nâng cao nguồn vốn huy động ........................................... 64
5.3. Giải pháp nâng cao chất lƣợng và mở rộng quy mô tín dụng .............. 67
5.3.1. Về công tác phát vay ................................................................................... 67
5.3.2. Về công tác thu nợ....................................................................................... 68
5.3.3. Hạn chế và xử lý nợ xấu ............................................................................. 68
5.3.4. Tìm kiếm khách hàng tìm năng và mở rộng cho vay trung dài hạn…69
CHƢƠNG 6: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
6.1. Kết luận ………………………………………………………………………….... 72
6.2. Kiến nghị ..................................................................................................... 73
6.2.1. Kiến nghị với cơ quan có thẩm quyền ........................................... 73
6.2.2. Kiến đối với ngân hàng nhà nƣớc .................................................. 73

ix
GVHD: Phạm Xuân Minh

SVTT: Đoàn Thị Linh Tuyết


Phân tích thực trạng tín dụng trung và dài hạn tại MHB chi nhánh Cần Thơ
DANH MỤC BIỂU BẢNG
Bảng 1: Kết quả hoạt động kinh doanh của ngân hàng giai đoạn 2009-2011……….23
Bảng 2: Tình hình nguồn vốn của ngân hàng giai đoạn 2009-2011 ...........................26
Bảng 3. Tình hình hoạt động tín dụng tại ngân hàng giai đoạn 2009-2011 ......……...32
Bảng 4: Tình hình doanh số cho vay trung và dài hạn theo thành phần kinh tế tại ngân
hàng giai đoạn 2009-2011 ........................................................................................38

Bảng 5: Tình hình doanh số cho vay trung và dài hạn theo lĩnh vực đầu tư tại
ngân hàng giai đoạn 2009-2011 ................................................................................40
Bảng 6: Tình hình doanh số thu nợ trung và dài hạn theo thành phần kinh tế tại ngân
hàng giai đoạn 2009-2011..........................................................................................43
Bảng 7: Tình hình doanh số thu nợ trung và dài hạn theo lĩnh vực đầu tư tại ngân hàng
giai đoạn 2009-2011....................................................................................................45
Bảng 8: Tình hình dư nợ trung và dài hạn theo thành phần kinh tế tại ngân hàng giai
đoạn 2009-2011 .........................................................................................................47
Bảng 9: Tình hình dư nợ trung và dài hạn theo lĩnh vực đầu tư tại ngân hàng giai
đoạn 2009-2011 ............................................................................................ ……...50
Bảng 10: Tình hình nợ xấu trung và dài hạn theo thành phần kinh tế tại ngân hàng giai
đoạn 2009-2011.........................................................................................................53
Bảng 11: Tình hình nợ xấu trung và dài hạn theo lĩnh vực đầu tư tại ngân hàng giai
đoạn 2009-2011 ..................................................................................... …………...55
Bảng 12: Các chỉ tiêu đánh giá hoạt động tín dụng trung và dài hạn tại ngân hàng qua 3
năm 2009, 2010 và 2011 ......................................................................................... 58
Bảng 13: Tỷ lệ nợ xấu của ngân hàng qua 3 năm 2009-2011……………………61

x
GVHD: Phạm Xuân Minh

SVTT: Đoàn Thị Linh Tuyết


Phân tích thực trạng tín dụng trung và dài hạn tại MHB chi nhánh Cần Thơ
DANH MỤC HÌNH

Hình 1: Sơ đồ quy trình cho vay…………………………………………….13
Hình 2: Sơ đồ tổ chức của ngân hàng MHB chi nhánh Cần Thơ…………..19
Hình 3: Doanh số cho vay tại ngân hàng giai đoạn 2009-2011………….33

Hình 4: Doanh số thu nợ của ngân hàng giai đoạn 2009-2011………….34
Hình 5: Tình hình dư nợ của ngân hàng giai đoạn 2009-2011…………...36
Hình 6: Tình hình nợ xấu của ngân hàng giai đoạn 2009-2011………….37

xi
GVHD: Phạm Xuân Minh

SVTT: Đoàn Thị Linh Tuyết


Phân tích thực trạng tín dụng trung và dài hạn tại MHB chi nhánh Cần Thơ
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT
Từ viết tắt

Giải thích
Tiếng Việt

NHNN

Ngân hàng nhà nước

Hộ GĐ

Hộ gia đình

VNĐ

Việt Nam đồng

XD-PV nhà

Xây dựng phục vụ nhà

HĐQT

Hội đồng quản trị
Tiếng Anh

MHB

(Mekong Housing Bank) Ngân hàng phát triển nhà đồng bằng
sông Cửu Long

WTO

(World Trade Organization) Tổ chức thương mại thế giới

xii
GVHD: Phạm Xuân Minh

SVTT: Đoàn Thị Linh Tuyết


Phân tích thực trạng tín dụng trung và dài hạn tại MHB chi nhánh Cần Thơ

CHƢƠNG 1
GIỚI THIỆU
1.1. Sự cần thiết của đề tài
Việt Nam là một quốc gia đang phát triển, đặc biệt kể từ sau khi trở thành
thành viên thứ 150 của tổ chức thương mại thế giới - WTO đất nước chính thức

bước sang một bước ngoặc mới về giao thương với toàn cầu. Ngày càng nhiều
nhà đầu tư nước ngoài chọn Việt Nam là mảnh đất để họ phát triển và mở rộng
hoạt động kinh doanh của mình. Các doanh nghiệp trong nước cũng đang nổ lực
hết sức mình trước sức ép này để có thể hoạt động một cách tốt nhất. Sự cạnh
tranh gay gắt diễn ra trên tất cả các lĩnh vực và ngành nghề. Và cũng không thoát
khỏi cuộc chiến này, hoạt động ngân hàng cũng đang đối mặt với rất nhiều khó
khăn. Đặc biệt, sau cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2008 và tình hình
lạm phát cao diễn ra sau đó đã khiến tâm lý người dân chuyển sang sở hữu các
loại tài sản sinh lời khác ít chịu ảnh hưởng giảm giá trị hơn là tiền mặt. Điều này
đã khiến các ngân hàng thương mại thật sự gặp khó khăn trong việc thực hiện vai
trò trung gian tài chính của mình. Các doanh nghiệp cần vốn cũng gặp khó khăn
trong hoạt động sản xuất kinh doanh của mình khi phải đối mặt với việc khó vay
được vốn và đành thu hẹp quy mô hoạt động của mình. Như chúng ta đã biết,
đóng vai trò là trung gian tài chính giữa những nguồn cung vốn và cầu vốn, các
ngân hàng phải sử dụng đồng vốn mình huy động được thật sự hiệu quả và linh
hoạt. Chính vì thế để thực hiện nghiệp vụ tín dụng của mình các ngân hàng phải
hết sức thận trọng để có thể thực hiện cho vay một cách tốt nhất. Vừa phải đảm
bảo các khoản tín dụng của mình được người vay vốn sử dụng đúng mục đích,
vừa đảm bảo công tác thu nợ đúng hạn và đầy đủ là một nhiệm vụ khó khăn. Với
đặc trưng là cho vay trung và dài hạn trên cơ sở nguồn vốn ngắn hạn huy động
được rất dễ dẫn đến rủi ro trong hoạt động tín dụng của mình. Do đó, để công tác
tín dụng được đảm bảo các ngân hàng cần có sự phân tích đánh giá hoạt động tín
dụng của mình một cách đúng đắn. Là ngân hàng thương mại quốc doanh, ngân
hàng phát triển nhà đồng bằng sông Cửu Long cũng không tránh khỏi những khó
1
GVHD: Phạm Xuân Minh

SVTT: Đoàn Thị Linh Tuyết

Phân tích thực trạng tín dụng trung và dài hạn tại MHB chi nhánh Cần Thơ

khăn mà các ngân hàng thương mại cổ phần khác gặp phải. Tuy các khoản tín
dụng là trung và dài hạn còn chưa nhiều nhưng ngân hàng luôn phải kiểm soát
tình hình hoạt động tín dụng của mình để giảm thiểu các rủi ro. Vì thế, em chọn
đề tài “Phân tích thực trạng tín dụng trung và dài hạn tại ngân hàng phát triển
nhà đồng bằng sông Cửu Long chi nhánh C ầ n T h ơ ” để thấy được tình hình
hoạt động tín dụng cũng như những tồn tại trong hoạt động cho vay các khoản
vay có thời hạn dài, trên cơ sở tìm ra các giải pháp khắc phục và giúp cho
ngân hàng nâng cao hiệu quả hoạt động tín dụng trung và dài hạn của mình.
1.2. Mục tiêu nghiên cứu
1.2.1. Mục tiêu chung
Phân tích, đánh giá thực trạng tín dụng trung và dài hạn của ngân hàng
phát triển nhà đồng bằng sông Cửu Long chi nhánh Cần Thơ giai đoạn 20092011 để thấy rõ tình hình hoạt động tín dụng và đề xuất một số giải pháp nhằm
mở rộng và nâng cao hiệu quả hoạt động tín dụng trung và dài hạn của ngân
hàng.
1.2.2. Mục tiêu cụ thể
- Mục tiêu 1: Phân tích và đánh giá tổng quát tình hình hoạt động của ngân
hàng qua 3 năm 2009, 2010 và 2011.
- Mục tiêu 2: Phân tích tình hình cho vay, thu nợ, dư nợ, nợ xấu trung dài
hạn theo thành phần kinh tế và theo lĩnh vực đầu tư tại ngân hàng giai đoạn 20092011.
- Mục tiêu 3: Phân tích một số chỉ tiêu cơ bản đánh giá hoạt động tín dụng
và rủi ro tín dụng trung dài hạn tại ngân hàng.
- Mục tiêu 4: Trên cơ sở phân tích và đánh giá tình hình tín dụng trung và
dài hạn tại ngân hàng đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt
động tín dụng này.
1.3. Phạm vi nghiên cứu
1.3.1. Phạm vi không gian
Đề tài được thực hiện tại ngân hàng MHB chi nhánh Cần Thơ.
1.3.2. Phạm vi thời gian

2
GVHD: Phạm Xuân Minh

SVTT: Đoàn Thị Linh Tuyết


Phân tích thực trạng tín dụng trung và dài hạn tại MHB chi nhánh Cần Thơ

- Số liệu nghiên cứu được thu thập qua 3 năm, từ năm 2009 đến 2011.
- Thời gian thực hiện đề tài tập trung trong thời gian thực tập tại ngân hàng
từ ngày 10/02 đến ngày 15/04/2012.
1.3.3. Đối tƣợng nghiên cứu
Đề tài tập trung nghiên cứu tình hình cho vay, doanh số cho vay, tình hình thu
nợ, dư nợ của ngân hàng qua 3 năm (2009-2011). Đặc biệt đề tài tập trung nghiên
cứu các khoản nợ xấu để đánh giá tình hình rủi ro tín dụng tại ngân hàng. Đồng thời
đề tài còn đề ra một số giải pháp nâng cao chất lượng tín dụng và mở rộng quy mô
tín dụng cho ngân hàng.

3
GVHD: Phạm Xuân Minh

SVTT: Đoàn Thị Linh Tuyết


Phân tích thực trạng tín dụng trung và dài hạn tại MHB chi nhánh Cần Thơ

CHƢƠNG 2
PHƢƠNG PHÁP LUẬN VÀ PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
2.1. Phƣơng pháp luận
2.1.1. Khái quát về tín dụng

Các khái niệm
Tín dụng là một hoạt động ra đời và phát triển gắn liền với sự tồn tại và
phát triển của sản xuất hàng hóa. Tín dụng là một quan hệ kinh tế thể hiện dưới
hình thức vay mượn và có hoàn trả. Ngày nay tín dụng được hiểu theo các định
nghĩa sau:
- Định nghĩa 1: Tín dụng là quan hệ kinh tế được biểu hiện dưới hình thái
kinh tế hay hiện vật, trong đó người đi vay phải trả cho người cho vay cả gốc và
lãi sau một thời gian nhất định.
- Định nghĩa 2: Tín dụng là phạm trù kinh tế, phản ánh quan hệ sử dụng
vốn lẫn nhau giữa các pháp nhân và thể nhân trong nền kinh tế hàng hóa.
- Định nghĩa 3: Tín dụng là một giao dịch giữa hai bên, trong đó một bên
(trái chủ - người cho vay) cấp tiền, hàng hóa, dịch vụ, chứng khoán…dựa vào lời
hứa thanh toán lại trong tương lai của bên kia.
Như vậy, “tín dụng” có thể được diễn đạt bằng nhiều cách khác nhau
nhưng nội dung cơ bản của những định nghĩa này là thống nhất. Chúng đều phản
ánh một bên là người cho vay, còn bên kia là người đi vay. Quan hệ giữa hai bên
được ràng buộc bởi cơ chế tín dụng và pháp luật hiện hành.
Vai trò của tín dụng
Đáp ứng nhu cầu vốn để duy trì quá trình sản xuất vốn liên tục, đồng thời
góp phần đầu tư phát triển kinh tế. Việc phân bố vốn tín dụng đã góp phần điều
hoà vốn trong toàn bộ nền kinh tế, tạo điều kiện cho quá trình sản xuất liên tục.
Tín dụng còn là cầu nối giữa tiết kiệm và đầu tư, nó là động lực kích thích tiết
kiệm, đồng thời là phương tiện đáp ứng nhu cầu vốn cho đầu tư phát triển.
Thúc đẩy quá trình tập trung vốn và tập trung sản xuất: hoạt động của
ngân hàng là tập trung vốn chưa sử dụng, trên cơ sở đó cho vay lại hộ sản xuất và
4
GVHD: Phạm Xuân Minh

SVTT: Đoàn Thị Linh Tuyết

Phân tích thực trạng tín dụng trung và dài hạn tại MHB chi nhánh Cần Thơ

các đơn vị kinh tế. Tuy nhiên, quá trình đầu tư tín dụng không phải rải đều cho
mọi chủ thể có nhu cầu mà việc đầu tư chỉ thực hiện với những chủ thể có điều
kiện vay vốn.
Tín dụng là công cụ tài trợ cho các ngành kinh tế kém phát triển và
ngành kinh tế mũi nhọn.
Tín dụng góp phần tác động đến việc tăng cường chế độ hạch toán kinh
tế của các doanh nghiệp nhà nước.
Tạo điều kiện để phát triển các quan hệ kinh tế với nước ngoài.
Chức năng của tín dụng
v Chức năng phân phối lại tài nguyên
Được thể hiện bằng hai cách:
Phân phối trực tiếp: là việc phân phối vốn từ chủ thể có vốn tạm thời
chưa sử dụng sang chủ thể trực tiếp sử dụng vốn đó là kinh doanh và tiêu dùng.
Phân phối gián tiếp: là việc phân phối được thực hiện thông qua các tổ
chức trung gian như ngân hàng, hợp tác xã tín dụng, công ty tài chính …
v Chức năng thúc đẩy lưu thông hàng hóa và phát triển sản xuất
Tín dụng tạo ra nguồn vốn hỗ trợ cho quá trình sản xuất kinh doanh được
thực hiện bình thường, liên tục và phát triển.
Tín dụng tạo nguồn vốn để đầu tư mở rộng phạm vi và quy mô sản xuất.
Tín dụng tạo điều kiện đẩy nhanh tốc độ thanh toán góp phần thúc đẩy
lưu thông hàng hóa bằng việc tạo ra tín tệ và bút tệ.
2.1.2. Tín dụng trung và dài hạn
Tín dụng trung hạn: là những khoản vay có thời hạn từ 1 năm đến 5 năm,
được cung cấp để mua sắm tài sản cố định, cải tiến và đổi mới kỹ thuật, mở rộng
và xây dựng các công trình nhỏ có thời gian thu hồi vốn nhanh.
Tín dụng dài hạn: là những khoản vay có thời hạn trên 5 năm. Loại tín
dụng này được sử dụng để cung cấp vốn cho xây dựng cơ bản, cải tiến và mở

rộng sản xuất với quy mô lớn.
2.1.3. Phân loại nợ
Tổ chức tín dụng phân loại nợ thành 5 nhóm theo điều 7 Quyết định
18/2007/QĐ – NHNN.
5
GVHD: Phạm Xuân Minh

SVTT: Đoàn Thị Linh Tuyết


Phân tích thực trạng tín dụng trung và dài hạn tại MHB chi nhánh Cần Thơ

a) Nhóm 1 (Nợ đủ tiêu chuẩn)
- Các khoản nợ trong hạn và tổ chức tín dụng đánh giá là có khả năng thu
hồi đầy đủ cả gốc và lãi đúng hạn;
- Các khoản nợ quá hạn dưới 10 ngày và tổ chức tín dụng đánh giá là có
khả năng thu hồi đầy đủ gốc và lãi bị quá hạn và thu hồi đầy đủ gốc và lãi đúng
thời hạn còn lại;
- Các khoản nợ được phân loại vào nhóm 1 theo quy định tại Khoản 2
Điều này.
b) Nhóm 2 (Nợ cần chú ý)
- Các khoản nợ quá hạn từ 10 ngày đến 90 ngày;
- Các khoản nợ điều chỉnh kỳ hạn trả nợ lần đầu (đối với khách hàng là
doanh nghiệp, tổ chức thì tổ chức tín dụng phải có hồ sơ đánh giá khách hàng về
khả năng trả nợ đầy đủ nợ gốc và lãi đúng kỳ hạn được điều chỉnh lần đầu);
- Các khoản nợ được phân loại vào nhóm 2 theo quy định tại Khoản 3
Điều này.
c) Nhóm 3 (Nợ dƣới tiêu chuẩn)
- Các khoản nợ quá hạn từ 91 ngày đến 180 ngày;
- Các khoản nợ cơ cấu lại thời hạn trả nợ lần đầu, trừ các khoản nợ điều

chỉnh kỳ hạn trả nợ lần đầu phân loại vào nhóm 2 theo quy định tại Điểm b
Khoản này;
- Các khoản nợ được miễn hoặc giảm lãi do khách hàng không đủ khả
năng trả lãi đầy đủ theo hợp đồng tín dụng;
- Các khoản nợ được phân loại vào nhóm 3 theo quy định tại Khoản 3
Điều này.
d) Nhóm 4 (Nợ nghi ngờ)
- Các khoản nợ quá hạn từ 181 ngày đến 360 ngày;
- Các khoản nợ cơ cấu lại thời hạn trả nợ lần đầu quá hạn dưới 90 ngày
theo thời hạn trả nợ được cơ cấu lại lần đầu;
- Các khoản nợ cơ cấu lại thời hạn trả nợ lần thứ hai;
- Các khoản nợ được phân loại vào nhóm 4 theo quy định tại Khoản 3
Điều này.
6
GVHD: Phạm Xuân Minh

SVTT: Đoàn Thị Linh Tuyết


Phân tích thực trạng tín dụng trung và dài hạn tại MHB chi nhánh Cần Thơ

e) Nhóm 5 (Nợ có khả năng mất vốn)
- Các khoản nợ quá hạn trên 360 ngày;
- Các khoản nợ cơ cấu lại thời hạn trả nợ lần đầu quá hạn từ 90 ngày trở
lên theo thời hạn trả nợ được cơ cấu lại lần đầu;
- Các khoản nợ cơ cấu lại thời hạn trả nợ lần thứ hai quá hạn theo thời hạn
trả nợ được cơ cấu lại lần thứ hai;
- Các khoản nợ cơ cấu lại thời hạn trả nợ lần thứ ba trở lên, kể cả chưa bị
quá hạn hoặc đã quá hạn;
- Các khoản nợ khoanh, nợ chờ xử lý;

- Các khoản nợ được phân loại vào nhóm 5 theo quy định tại Khoản 3
Điều này.
Tổ chức tín dụng có thể phân loại lại các khoản nợ vào nhóm nợ có rủi ro
thấp hơn trong các trường hợp sau đây:
- Đối với các khoản nợ quá hạn, tổ chức tín dụng phân loại lại vào nhóm
nợ có rủi ro thấp hơn (kể cả nhóm 1) khi đáp ứng đầy đủ các điều kiện sau đây:
+ Khách hàng trả đầy đủ phần nợ gốc và lãi bị quá hạn (kể cả lãi áp dụng
đối với nợ gốc quá hạn) và nợ gốc và lãi của các kỳ hạn trả nợ tiếp theo trong
thời gian tối thiểu sáu tháng đối với khoản nợ trung và dài hạn, ba tháng đối với
các khoản nợ ngắn hạn, kể từ ngày bắt đầu trả đầy đủ nợ gốc và lãi bị quá hạn
+ Có tài liệu, hồ sơ chứng minh các nguyên nhân làm khoản nợ bị quá
hạn đã được xử lý, khắc phục
+ Tổ chức tín dụng có đủ cơ sở (thông tin, tài liệu kèm theo) đánh giá là
khách hàng có khả năng trả đầy đủ nợ gốc và lãi đúng thời hạn còn lại.
- Đối với các khoản nợ cơ cấu lại thời hạn trả nợ, tổ chức tín dụng phân
loại lại vào nhóm nợ có rủi ro thấp hơn (kể cả nhóm 1) khi đáp ứng đầy đủ các
điều kiện sau đây:
+ Khách hàng trả đầy đủ nợ gốc và lãi theo thời hạn trả nợ được cơ cấu
lại trong thời gian tối thiểu sáu tháng đối với các khoản nợ trung và dài hạn, ba
tháng đối với các khoản nợ ngắn hạn, kể từ ngày bắt đầu trả đầy đủ nợ gốc và lãi
theo thời hạn được cơ cấu lại
+ Có tài liệu, hồ sơ chứng minh các nguyên nhân làm khoản nợ
7
GVHD: Phạm Xuân Minh

SVTT: Đoàn Thị Linh Tuyết


Phân tích thực trạng tín dụng trung và dài hạn tại MHB chi nhánh Cần Thơ

phải cơ cấu lại thời hạn trả nợ đã được xử lý, khắc phục
+ Tổ chức tín dụng có đủ cơ sở (thông tin, tài liệu kèm theo) để đánh giá
là khách hàng có khả năng trả đầy đủ nợ gốc và lãi đúng thời hạn đã được cơ cấu
lại còn lại.
Tổ chức tín dụng phải chuyển khoản nợ vào nhóm có rủi ro cao hơn trong các
trường hợp sau đây:
- Toàn bộ dư nợ của một khách hàng tại một tổ chức tín dụng phải được
phân loại vào cùng một nhóm nợ. Đối với khách hàng có từ hai khoản nợ trở lên
tại tổ chức tín dụng mà có bất cứ một khoản nợ nào bị phân loại theo quy định
vào nhóm có rủi ro cao hơn các khoản nợ khác, tổ chức tín dụng phải phân loại
lại các khoản nợ còn lại của khách hàng vào nhóm có rủi ro cao nhất đó.
- Đối với khoản cho vay hợp vốn, tổ chức tín dụng làm đầu mối phải thực
hiện phân loại nợ đối với khoản cho vay hợp vốn theo các quy định và phải thông
báo kết quả phân loại nợ cho các tổ chức tín dụng tham gia cho vay hợp vốn.
Trường hợp khách hàng vay hợp vốn có một hoặc một số các khoản nợ khác tại
tổ chức tín dụng tham gia cho vay hợp vốn đã phân loại vào nhóm nợ không
cùng nhóm nợ của khoản nợ vay hợp vốn do tổ chức tín dụng làm đầu mối phân
loại, tổ chức tín dụng tham gia cho vay hợp vốn phân loại lại toàn bộ dư nợ (kể
cả phần dư nợ cho vay hợp vốn) của khách hàng vay hợp vốn vào nhóm nợ do tổ
chức tín dụng làm đầu mối phân loại hoặc do tổ chức tín dụng tham gia cho vay
hợp vốn phân loại tuỳ theo nhóm nợ nào có rủi ro cao hơn.
- Tổ chức tín dụng phải chủ động phân loại các khoản nợ được phân loại
vào các nhóm theo quy định tại Khoản 1 Điều này vào nhóm nợ có rủi ro cao hơn
theo đánh giá của tổ chức tín dụng khi xảy ra một trong các trường hợp sau đây:
+ Có những diễn biến bất lợi tác động tiêu cực đến môi trường, lĩnh vực
kinh doanh của khách hàng;
+ Các khoản nợ của khách hàng bị các tổ chức tín dụng khác phân loại
vào nhóm nợ có mức độ rủi ro cao hơn (nếu có thông tin);
+ Các chỉ tiêu tài chính của khách hàng (về khả năng sinh lời, khả năng
thanh toán, tỷ lệ nợ trên vốn và dòng tiền) hoặc khả năng trả nợ của khách hàng

bị suy giảm liên tục hoặc có biến động lớn theo chiều hướng suy giảm;
8
GVHD: Phạm Xuân Minh

SVTT: Đoàn Thị Linh Tuyết


Phân tích thực trạng tín dụng trung và dài hạn tại MHB chi nhánh Cần Thơ

+ Khách hàng không cung cấp đầy đủ, kịp thời và trung thực các thông
tin tài chính theo yêu cầu của tổ chức tín dụng để đánh giá khả năng trả nợ của
khách hàng.
2.1.4. Rủi ro tín dụng
Hoạt động của ngân hàng thương mại rất đa dạng và phong phú, đồng thời
rủi ro của nó cũng rất phức tạp với mức độ nhạy cảm nhất định. Thông thường
rủi ro của ngân hàng chủ yếu thường tập trung vào 4 dạng: rủi ro lãi suất, rủi ro
tín dụng, rủi ro thanh khoản và rủi ro hối đoái. Trong 4 loại rủi ro trên thì rủi ro
tín dụng là rủi ro lớn nhất và ảnh hưởng lớn nhất đối với ngân hàng vì hoạt động
tín dụng gắn liền với hoạt động của ngân hàng. Vậy rủi ro tín dụng là gì?
Rủi ro tín dụng là rủi ro do một hoặc một nhóm khách hàng không thực
hiện được các nghĩa vụ tài chính đối với ngân hàng. Nói cách khác, rủi ro tín
dụng là rủi ro xảy ra khi xuất hiện những biến cố không lường trước được do
nguyên nhân chủ quan hay khách quan mà khách hàng không trả được nợ cho
ngân hàng một cách đầy đủ cả gốc và lãi khi đến hạn, từ đó tác động xấu đến
hoạt động và có thể làm cho ngân hàng bị phá sản.
2.1.5. Các chỉ tiêu cơ bản đánh giá hoạt động tín dụng và các loại rủi ro
trong hoạt động tín dụng tại ngân hàng.
Doanh số cho vay: là chỉ tiêu phản ánh tất cả các khoản tín dụng mà ngân
hàng cho khách hàng vay không nói đến việc món vay đó thu được hay chưa
trong một thời gian nhất định.

Doanh số thu nợ: là chỉ tiêu phản ánh tất cả các khoản tín dụng mà ngân
hàng thu về được khi đáo hạn vào một thời gian nhất định.
Dƣ nợ: là chỉ tiêu phản ánh số nợ mà ngân hàng đã cho vay và chưa thu
được vào một thời điểm nhất định. Để xác định đuợc dư nợ, ngân hàng sẽ so sánh
giữa hai chỉ tiêu doanh số cho vay và doanh số thu nợ.
Nợ xấu: là những khoản tín dụng bao gồm cả gốc và lãi hoặc gốc hoặc lãi
không thu được khi đến hạn. Chỉ tiêu nợ xấu cho thấy một số nhận xét về chất
lượng đầu tư tín dụng của ngân hàng. Ở Việt Nam nợ xấu là những khoản nợ
thuộc nhóm 3, 4, 5.
9
GVHD: Phạm Xuân Minh

SVTT: Đoàn Thị Linh Tuyết


Phân tích thực trạng tín dụng trung và dài hạn tại MHB chi nhánh Cần Thơ

Dƣ nợ trên vốn huy động: chỉ tiêu này cho biết tỷ trọng đầu tư vào hoạt
động tín dụng của ngân hàng chiếm tỷ lệ bao nhiêu % so với tổng nguồn vốn huy
động.
Dư nợ
Dư nợ/vốn huy động =

x 100%
Nguồn vốn huy động

Dƣ nợ trên tổng nguồn vốn: chỉ tiêu này phản ánh dư nợ cho vay chiếm
bao nhiêu % trong tổng nguồn vốn có thể sử dụng được của ngân hàng.

Dư nợ

Dư nợ/tổng nguồn vốn =

x 100%
Tổng nguồn vốn

Hệ số thu nợ: chỉ tiêu này thường được sử dụng để đánh giá hiệu quả sử
dụng vốn của ngân hàng, nó biểu hiện khả năng thu nợ của ngân hàng hay khả
năng trả nợ của khách hàng trong một kỳ. Hệ số thu nợ này càng lớn thì càng tốt.
Doanh số thu nợ
Hệ số thu hồi nợ =

x 100%
Doanh số cho vay

Vòng quay vốn tín dụng: chỉ tiêu này phản ánh tình hình luân chuyển đồng
vốn cho vay, thời gian thu hồi nợ vay nhanh hay chậm. Tỷ số này càng lớn
cho thấy các khoản tín dụng của ngân hàng có thời hạn thu hồi càng rút ngắn.

Doanh số thu nợ
Vòng quay vốn tín dụng =
Dư nợ bình quân
Trong đó dư nợ bình quân được tình theo công thức sau:
10
GVHD: Phạm Xuân Minh

SVTT: Đoàn Thị Linh Tuyết


Phân tích thực trạng tín dụng trung và dài hạn tại MHB chi nhánh Cần Thơ

DNĐK +DNCK
Dư nợ bình quân =
2
Trong đó: -

DNĐK: dư nợ đầu kỳ
DNCK: dư nợ cuối kỳ

Hệ số rủi ro tín dụng: chỉ tiêu này được sử dụng để đo lường, đánh giá tỷ
trọng nợ xấu trên tổng dư nợ của ngân hàng. Những ngân hàng nào có chỉ số này
thấp cho thấy công tác cho vay và kiểm soát các khoản cho vay của ngân hàng
tương đối tốt.
Nợ xấu

Hệ số rủi ro tín dụng =

X 100%
Tổng dư nợ

2.1.6. Một số quy định trong hoạt động tín dụng
2.1.6.1. Điều kiện vay vốn tại ngân hàng
- Người có năng lực pháp luật dân sự, năng lực hành vi dân sự và chịu
trách nhiệm dân sự theo quy định của pháp luật.
- Có khả năng tài chính đảm bảo trả nợ trong thời hạn cam kết.
- Mục đích sử dụng vốn vay hợp pháp.
- Có dự án, phương án đầu tư, sản xuất, kinh doanh, dịch vụ khả thi, có
hiệu quả; hoặc có dự án đầu tư; phương án phục vụ đời sống kèm phương án trả
nợ khả thi;
- Thực hiện các quy định về đảm bảo tiền vay theo quy định của Chính
phủ, hướng dẫn của Thống đốc Ngân hàng Nhà Nước.

- Có trụ sở làm việc (đối với pháp nhân), hoặc cư trú thường xuyên (đối với
đại diện hộ gia đình, đại diện tổ hợp tác, chủ doanh nghiệp tư nhân, cá nhân, thành
viên hợp danh của công ty hợp danh) cùng địa bàn tỉnh, thành phố trực thuộc
Trung ương nơi ngân hàng cho vay đóng trụ sở. Trường hợp khác, chi nhánh ngân
hàng cho vay thẩm định, giải trình rõ nguyên nhân, trình tổng giám đốc ngân hàng
quyết định.
11
GVHD: Phạm Xuân Minh

SVTT: Đoàn Thị Linh Tuyết