Ứng dụng công nghệ tế bào trong nhân giống cây trồng

4. Dân lập Nguyễn Công Trứ
ngày soạn: 26/8/2006
Ngời soạn: Phạm

Đình Lái

Trờng THPT dân lập : Nguyễn công trứ

Bài 6: (Tiết 4): ứng dụng công nghệ nuôi cấy mô tế bào

trong nhận giống cây trồng nông, lâm nghiệp
I - Mục tiêu

1) Kiến thức: Học sinh đợc hiểu khái niệm nuôi cấy mô tế bào, cơ sở khoa
học của phơng pháp nuôi cấy mô tế bào.
2) Về kỹ năng: Biết nội dung cơ nảm của quy trình công nghệ nhân giống
cây trồng bằng phơng pháp nuôi cấy mô tế bào.
3) Về thái độ: Ham hiểu biết khoa học công nghệ, có ý thức say mê học
tập hơn.
II - Nội dung chuẩn bị.

- Tài liệu tham khảo: Đọc một số tài liệu về công tác sinh học liên quan tới
nuôi cấy mô tế bào và nhân giống cây trồng bằng phơng pháp này.
- Su tầm tranh, ảnh giới thiệu phơng pháp nhân giống cây trồng bằng cấy
mô tế bào.
- Vẽ sơ đồ quy trình công nghệ nhân giống bằng nuôi cấy mô tế bào (trên
giấy khổ lớn).
III - Tiến trình thực hiện.

* ổn định tổ chức lớp: Kiểm tra sỹ số.
* Kiểm tra bài cũ:

Giáo viên nhận xét, đánh giá về tiết thực hành: Xác định sức sống của hạt.
* Hoạt động dạy học
Hoạt động của giáo

Hoạt động của học sinh

Nội dung kiến thức

viên

1. Khái niệm và phơng pháp nuôi cấy mô tế bào

Giáo viên chủ động giới
thiệu khái niệm này qua các
câu hỏi:
- Các tế bào thực vật có thể
sống khi tách rời cơ thể mẹ

Học sinh chú ý theo dõi câu
hỏi đặt vấn đề của thầy, kết
hợp
Đọc phần I (SGK)

- Tế bào, mô là một phần
của cơ thể thực vật và
chúng có tính độc lập
Môi trờng thích hợp cho
chúng có thể sống và có thể

không ?

phát triển thành công hoàn
chỉnh

Hoạt động của giáo

Hoạt động của học sinh

Nội dung kiến thức

viên

2. Cơ sở khoa học của phơng pháp nuôi cấy mô tế bào

- Giáo viên giới thiệu các Quan sát tranh, ảnh để hiểu - Tế bào TV có tính toàn
tranh, ảnh về nuôi cấy mô tế thế nào là nuôi cấy mô tế năng. Bất cứ tế bào nào
bào sau đó đặt các câu hỏi: bào
hoạc mô nào thuộc các cơ
quan đều chứa hệ gen quy
định kiểu gencủa loài đó
+ Vì sao từ một tế bào có
- Chúng đều có khả năng
thể phát triển thành một cây Suy nghĩ tìm hiểu:
hoàn chỉnh ?
+ Tính toàn năng của tế bào sinh sản vô tính để tạo
+ Em hiểu thế nào là tính + Khả năng phân chia, phân thành cây hoàn chỉnh nêu đợc nuôi cấy trong môi trờng
toán năng của tế bào ?
hoá của tế bào
thích hợp

+ Cho biết khả năng phân
- Tính toàn năng của tế bào
chia tế bào
là cơ sở khoa học của phơng
+ Khả năng phân hoá tế
pháp nuôi cấy mô tế bào
bào?
+ Khả năng phản phân hoá
Học sinh quan sát vẽ sơ đồ
tế bào
vào vở
Giáo viên minh hoạ những
điều nêu trên bằng một sơ
đồ để học sinh dễ hiểu
Tế bào
hợp tử

Tế bào
phối sinh

Tế bào chuyên
hoá đặc hiệu

Tế bào
hợp tử

Nuôi cấy mô tế bào
Tế bào
phôi sinh
Tế bào chuyên

hoá đặc hiệu
3. Quy trình công nghệ nhân giống bằng nuôi cấy mô, tế bào

* ý nghĩa: Giáo viên nêu tóm
tắt ý nghĩa
* Quy trình công nghệ
(Hình 6 - SGK trang 21)

Học sinh theo dõi SGK kết
hợp nghe giáo viên giải thích
từ đó ta tóm tắt các ý cơ bản
Theo dõi biểu đồ và nghe
câu hỏi của thầy để trả lời

Cây
Cây hoàn
hoàn
chỉnh
chỉnh


- Hãy nêu tuần tự từng công câu hỏi
việc của quy trình công
nghệ
Hoạt động của giáo

Hoạt động của học sinh

Nội dung kiến thức

Các nhóm thảo luận và ghi
các ý chính giáo viên đã tóm
tắt

Tóm tắt những ý nghĩa cơ
bản của SGK

viên

nhân giống bằng nuôi cấy
mô tế bào ?
- Đặt các câu hỏi:
+ Chọn vật liệu nuôi cấy ?
+ Khử trùng ?

Ghi các ý chính theo nội
dung tóm tắt của giáo viên
Vẽ sơ đồ quy trình công
nghệ nhân giống bằng nuôi
cấy mô tế bào

+ Tạo chồi, tạo rễ
+ Cấy cây vào môi trờng
thích ứng ?
+ Trồng cây trong vờn ơm
Phân lớp thành 6 nhóm thảo
luận
Tổng kết đánh giá

Chỉ định học sinh trả lời câu Nghe bạn trả lời và bổ sung

hỏi
khi thầy yêu cầu
- Cơ sở khoa học.
- Quy trình công nghệ (2 câu
hỏi cuối bài)
- Căn cứ tinh thần học tập của học sinh; kết quả trả lời hai câu hỏi cuối bài
nhận xét đánh giá giờ học.
* Công việc về nhà của học sinh.
- Tìm hiểu tác hại của đất chua nặng cũng nh các biện pháp kỹ thuật cải tạo
đất chua ở địa phơng em?
- Tìm hiểu các biện pháp làm tăng độ phì nhiêu của đất ở địa phơng em?