Bài giảng Thể dục 8 môn Cờ vua

BÀI GIẢNG THỂ DỤC LỚP 8
CHƯƠNG 9


BÀI
BÀI 1:
1:
BÀN
BÀN CỜ
CỜ ,, QUÂN
QUÂN CỜ
CỜ ,, CÁCH
CÁCH ĐI
ĐI VÀ
VÀ ĂN
ĂN QUÂN
QUÂN

I / BÀN CỜ :
1/Khái niệm :
Bàn cờ quốc tế (thường gọi là cờ Vua) giống
như một chiến trường ; ở đó diễn ra các cuộc
giao đấu giữa hai đấu thủ điều khiển hai đội
quân có số lượng bằng nhau; đó là những quân
cờ .
Người chơi (đấu thủ) phải tuân theo những quy
ước rõ ràng , chính xác , được mọi người tôn
trọng và chấp hành ; đó là luật chơi .


2/ CẤU TẠO BÀN CỜ :

-Bàn cờ Vua gồm 64 ô vuông nhỏ, được tô màu đậm,
nhạt xen kẽ nhau .
8

Mỗi ô cờ có tên
riêng ; đó là chữ cái
của hàng dọc và số
của hàng ngang .
-Để bàn cờ đúng thì ô
phía tay phải các đấu
thủ là 1 ô màu sáng .

7
6
5
4
3
2
1
a

-Cánh Vua gồm các ô :a,b,c,d .
-Cánh Hậu gồm các ô :e,f,g,h .

b

c

d

e

f

g

h


II / QUÂN CỜ VÀ CÁCH XẾP QUÂN
1/ Quân cờ:Khi bắt đầu cuộc đấu , quân mỗi bên gồm có :
-1 quân Vua ,1 quân Hậu , 2 quân Xe ,2 quân Tượng ,2
quân Mã ,8 quân Tốt .
2/ Cách xếp quân và kí hiệu các quân :
Khi bắt đầu vào mỗi ván đấu vị trí các quân như sau :
Bên trắng
Bên đen
Kí hiệu
Vua
e1
e8
V
Hậu
d1
d8
H
Xe
a1,h1
a8 ,h8
X

Tượng
c1 , f1
c8 , f8
T
Mã
b1 , g1
b8 , g8
M
Tốt Trên hàng ngang 2 Trên hàng ngang 7


III / CÁCH ĐI QUÂN VÀ ĂN QUÂN
1.

2.

3.

Quân Tượng :Đi một hoặc nhiều ô tuỳ ý trên
đường chéo kể từ ô nó đang đứng .
Quân Xe :Đi một hoặc nhiều ô tuỳ ý trên cột dọc
hoặc hàng ngang kể từ ô nó đang đứng .
Quân Mã :Đi trên đường chéo của hình chữ
nhật .Hình đó có một cạnh bằng 2 ô , một cạnh
bằng 3 ô kể từ ô nó đang đứng .


4/ Quân Hậu : Cách đi của Hậu = tổng cách đi
của Xe và Tượng .
5/ Quân Tốt :Gồm có 3 nước đi :

a/ Nước đi bình thường : Đi 1 hoặc 2 ô tuỳ ý từ
vị trí ban đầu , sau đó đi từng ô một về trước
trên cột dọc .Quân Tốt được quyền ăn quân đối
phương trên đường chéo liền với ô nó đang
đứng về phía trước .
b/ Tốt quá cảnh :
Là khi quân Tốt tới được hàng ngang 5 đối với
Tốt trắng , hàng ngang 4 đối với Tốt đen thì
gọi là Tốt quá cảnh .


Khi một quân Tốt quá cảnh mà Tốt đối
phương ở cột liền kề với nó (liền kề với Tốt
quá cảnh ) thực hiện nước đi 2 ô đến cạnh
quân Tốt quá cảnh đứng (theo hàng ngang )
thì quân Tốt quá cảnh có quyền ăn quân Tốt
đi 2 ô (gọi là quyền bắt Tốt qua đường ) .
Quyền bắt Tốt qua đường chỉ được thực
hiện ngay sau nước đi 2 ô của đối phương .
Nếu ăn thì Tốt đi 2 ô được bỏ ra ngoài bàn
cờ , Tốt quá cảnh được đặt vào ô mà Tốt đi
2 ô vượt qua .


c/ Nước phong cấp :
Khi một quân Tốt đi tới hàng ngang cuối
phía bên đối phương thì được phong cấp .
Việc phong cấp được thay bằng một trong
bốn quân :Hậu ,Xe , Tượng , Mã (tuỳ thuộc
ý muốn của đấu thủ cầm quân )

Tốt phong cấp được bỏ ra ngoài , quân thay
được đặt vào ô phong cấp và có hiệu lực
ngay (Trong một ván cờ có thể một bên có
9 quân Hậu hoặc 10 quân Xe , 10 quân Mã ,
10 quân Tượng nếu phong cấp được cho cả
8 quân Tốt ) .


6/ Quân Vua :Gồm 2 nước đi
a/ Nước đi bình thường :
b/ Nước nhập thành :
Mỗi ván cờ mỗi bên được nhập thành một lần .
-Được nhập thành trong trường hợp sau :
+Khi quân Vua và quân Xe tham gia nhập thành
chưa di chuyển .
+ Giữa Vua và Xe phía nhập thành không còn
quân nào đứng (kể cả quân cùng màu và khác
màu) .


-Không được nhập thành :
+Khi quân Vua đã di chuyển .
+Khi quân Xe nhập thành đã di chuyển .
-Tạm thời không được nhập thành :
+ Ô Vua đang đứng , ô Vua định đi qua và ô Vua
sẽ đến đang bị quân đối phương kiểm soát , giữa
Vua và quân Xe tham gia nhập thành còn có quân
khác đứng (kể cả quân cùng màu và khác màu) .

IV/ MỘT SỐ KHÁI NIỆM TỪ CHUYÊN MÔN
1/ Chiếu Vua : Là Vua đang trong tầm kiểm soát
của đối phương .
2/ Chiếu hết (chiếu Mat):Bằng nước đi tiếp theo
không chấm dứt được nước chiếu thì gọi là chiếu
hết .
3/ Hết nước đi (thế Passe): Khi một bên không còn
nước đi nào đúng luật (cả Vua và các quân khác )
mà Vua không ở thế bị chiếu thì gọi là hết n ước
đi (hoặc gọi là thế Passe )và ván cờ đó được tính
là hoà .


Bài tập
1/ Học thuộc cách đọc tên các ô cờ , cột dọc , hàng
ngang , đường chéo khi cầm quân đen , quân
trắng .
2/ Học thuộc cách đi và ăn quân của các quân .
3/ Hãy đọc và ghi tên các ô cờ mà Mã đến được ;
biết rằng hiện Mã ở ô Me5, Ma4 ?
4/ Hãy đọc và ghi nước đi mà Tốt có thể đến và ăn
quân đối phương ; biết rằng hiện Tốt trắng đang
ở ô d2 , Tốt đen đang ở ô c7 ?