Tổng quan về biến đổi khí hậu

Tình hình biến đổi khí hậu tỉnh Bình Thuận GVHD: TS.Tôn Thất Lãng
Mục lục Trang
Chương 1: TỔNG QUAN VỀ BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU...........................................1
1.1.Tình hình biến đổi khí hậu trên thế giới và những tác hại ........................................................1
1.2 Tình hình biến đổi khí hậu ở Việt Nam......................................................................................3
1.3. Nguyên nhân biến đổi khí hậu...................................................................................................4
1.4. Các biểu hiện của biến đổi khí hậu: ..........................................................................................4
Chương 2: BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU TỈNH BÌNH THUẬN......................................7
2.2 Đặc điểm khí hậu tỉnh Bình Thuận.............................................................................................8
2.3 Biến đổi khí hậu tỉnh Bình Thuận..............................................................................................8
2.4 Tác động và hậu quả của biến đổi khí hậu đến tỉnh Bình Thuận...............................................9
Chương 3: NHỮNG ĐỀ XUẤT GIẢM NHẸ VÀ THÍCH ỨNG VỚI BIẾN
ĐỔI KHÍ HẬU TẠI TỈNH BÌNH THUẬN.........................................................13
3.2 Đối với du lịch..........................................................................................................................14
3.3 Đối với năng lượng...................................................................................................................15
3.5Trong công tác tuyên truyền .....................................................................................................18
3.5 Đối với chính sách....................................................................................................................19
Tài liệu tham khảo.................................................................................................23
Chương 1: TỔNG QUAN VỀ BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU
1.1.Tình hình biến đổi khí hậu trên thế giới và những tác hại
Định nghĩa:
Lớp: 02CĐQLĐĐ1,2 1
Tình hình biến đổi khí hậu tỉnh Bình Thuận GVHD: TS.Tôn Thất Lãng
“Biến đổi khí hậu là những biến đổi trong môi trường vật lý hoặc sinh học gây ra những
ảnh hưởng có hại đáng kể đến thành phần, khả năng phục hồi hoặc sinh sản của các hệ sinh
thái tự nhiên và được quản lý hoặc đến hoạt động của các hệ thống kinh tế - xã hội hoặc
đến sức khỏe và phúc lợi của con người”. (Theo công ước chung của Liên Hiệp Quốc về
biến đổi khí hậu).
Trong những năm gần đây, biến đổi khí hậu gây ra những tác hại theo hướng nóng lên
toàn cầu như: gia tăng mực nước biển, băng hà lùi về hai cực, những đợt nóng, bão tố và lũ
lụt, khô hạn, tai biến, suy thoái kinh tế, xung đột và chiến tranh, mất đi sự đa dạng sinh học

và phá huỷ hệ sinh thái.
Những minh chứng cho các vấn đề này được biểu hiện qua hàng loạt tác động cực đoan
của khí hậu trong thời gian gần đây như:
-Có khoảng 250 triệu người bị ảnh hưởng bởi những trận lũ lụt ở Nam Á, châu Phi và
Mexico.
- Các nước Nam Âu đang đối mặt nguy cơ bị hạn hán nghiêm trọng dễ dẫn tới những
trận cháy rừng, sa mạc hóa. Các nước Tây Âu thì đang bị đe dọa bởi những trận lũ lụt lớn
có thể xảy ra do mực nước biển dâng cao cũng như những đợt băng giá mùa đông khốc liệt.
- Những trận bão lớn vừa diễn ra tại Mỹ, Trung Quốc, Nhật Bản, Ấn Độ... nguyên nhân
là do hiện tượng trái đất ấm lên trong nhiều thập kỷ qua.
- Những dữ liệu thu được qua vệ tinh từng năm cho thấy số lượng các trận bão không
thay đổi, nhưng bão, lốc với cường độ mạnh, sức tàn phá lớn đã tăng lên, đặc biệt ở Bắc
Mỹ, tây nam Thái Bình Dương, Ấn Độ Dương, bắc Đại Tây Dương. Số lượng các trận bão
lớn, lốc xoáy cường độ mạnh tăng gấp đôi, trùng hợp với nhiệt độ bề mặt đại dương tăng
lên. Trận sóng thần ở Ấn Độ Dương (2004) cướp đi sinh mạng 225.000 người thuộc 11
quốc gia; hay cơn bão Katrina đổ bộ vào nước Mỹ (2005) gây thương vong lên đến hàng
ngàn người và thiệt hại kinh tế ước tính 25 tỷ USD; và gần đây nhất siêu bão Nargis đánh
vào Myanmar (2008) là thảm họa thiên nhiên tàn khốc nhất năm qua tính theo số lượng
người thiệt mạng. Trận bão này giết chết hơn 135.000 người và đẩy hơn một triệu người
vào cảnh không nhà cửa. Tính ra, thiên tai đã cướp đi mạng sống của hơn 220.000 người
trong năm 2008 và gây thiệt hại khoảng 200 tỷ USD, biến nó thành một trong những năm
đáng sợ nhất trong lịch sử loài người tính theo tổn thất thiên tai về người và của.
Lớp: 02CĐQLĐĐ1,2 2
Tình hình biến đổi khí hậu tỉnh Bình Thuận GVHD: TS.Tôn Thất Lãng
- Diễn biến mới nhất của thiên tai là trận cháy rừng khủng khiếp do thời tiết quá khô hạn
vừa xảy ra ở nước Úc (2/2009) đã giết chết ít nhất 210 người và làm bị thương hơn 500
người cùng những thiệt hại nặng nề về vật chất.
Môi trường trước đây Môi trường hiện tại
1.2 Tình hình biến đổi khí hậu ở Việt Nam
Việt Nam là một trong năm nước chịu ảnh hưởng nặng nề của biến đổi khí hậu. Biến đổi

khí hậu là sự biến động trạng thái trung bình của khí quyển toàn cầu hay khu vực theo thời
gian từ vài thập kỷ đến hàng triệu năm (IPCC,2007 ). Những biến đổi này được gây ra do
quá trình động lực của trái đất, bức xạ mặt trời, và gần đây có thêm hoạt động của con
người.

Những nghiên cứu gần đây cho thấy việc phát xả khí nhà kính (chủ yếu là CO2 và Metan
CH4) là nguyên nhân hàng đầu của biến đổi khí hậu, đặc biệt kể từ 1950 khi thế giới đẩy
nhanh tốc độ công nghiệp hóa và tiêu dùng, liên quan với điều đó là sự tăng cường sử dụng
nhiên liệu hóa thạch như than đá, dầu mỏ, sản xuất xi măng, phá rừng và gia tăng chăn nuôi
Lớp: 02CĐQLĐĐ1,2 3
Tình hình biến đổi khí hậu tỉnh Bình Thuận GVHD: TS.Tôn Thất Lãng
đại gia súc (phát xả nhiều phân gia súc tạo ra nguồn tăng Metan), khai hoang các vùng đất
ngập nước chứa than bùn..
1.3. Nguyên nhân biến đổi khí hậu
Nguyên nhân chính làm biến đổi khí hậu Trái đất là do sự gia tăng các hoạt động tạo ra
các chất thải khí nhà kính, các hoạt động khai thác quá mức các bể hấp thụ khí nhà kính
như sinh khối, rừng, các hệ sinh thái biển, ven bờ và đất liền khác. Sáu loại khí nhà kính
chủ yếu bao gồm: CO
2
, CH
4
, N
2
O, HFCs, PFCs và SF
6
.
- CO
2
phát thải khi đốt cháy nhiên liệu hóa thạch (than, dầu, khí) và là nguồn khí nhà
kính chủ yếu do con người gây ra trong khí quyển. CO

2
cũng sinh ra từ các hoạt động
công nghiệp như sản xuất xi măng và cán thép.
- CH
4
sinh ra từ các bãi rác, lên men thức ăn trong ruột động vật nhai lại, hệ thống
khí, dầu tự nhiên và khai thác than.
- N
2
O phát thải từ phân bón và các hoạt động công nghiệp.
- HFCs được sử dụng thay cho các chất phá hủy ôzôn (ODS) và HFC-23 là sản phẩm
phụ của quá trình sản xuất HCFC-22.
- PFCs sinh ra từ quá trình sản xuất nhôm.
- SF
6
sử dụng trong vật liệu cách điện và trong quá trình sản xuất magiê.
Khí thải từ hoạt đông công nghiệp
1.4. Các biểu hiện của biến đổi khí hậu:
- Sự nóng lên của khí quyển và Trái đất nói chung.
Lớp: 02CĐQLĐĐ1,2 4
Tình hình biến đổi khí hậu tỉnh Bình Thuận GVHD: TS.Tôn Thất Lãng
- Sự thay đổi thành phần và chất lượng khí quyển có hại cho môi trường sống của con
người và các sinh vật trên Trái đất.
- Sự dâng cao mực nước biển do băng tan, dẫn tới sự ngập úng ở các vùng đất thấp, các
đảo nhỏ trên biển.
- Sự di chuyển của các đới khí hậu tồn tại hàng nghìn năm trên các vùng khác nhau của
Trái đất dẫn tới nguy cơ đe dọa sự sống của các loài sinh vật, các hệ sinh thái và hoạt động
của con người.
- Sự thay đổi cường độ hoạt động của quá trình hoàn lưu khí quyển, chu trình tuần hoàn
nước trong tự nhiên và các chu trình sinh địa hoá khác.

- Sự thay đổi năng suất sinh học của các hệ sinh thái, chất lượng và thành phần của thuỷ
quyển, sinh quyển, các địa quyển.
Các hiện tượng của biến đổi khí hậu
Hiệu ứng nhà kính Mưa axit
Lớp: 02CĐQLĐĐ1,2 5
Tình hình biến đổi khí hậu tỉnh Bình Thuận GVHD: TS.Tôn Thất Lãng
Thủng tầng ozon Cháy rừng
Lũ lụt Hạn hán
Sa mạc hoá Hiện tượng sương khói
Lớp: 02CĐQLĐĐ1,2 6
Tình hình biến đổi khí hậu tỉnh Bình Thuận GVHD: TS.Tôn Thất Lãng
Chương 2: BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU TỈNH BÌNH THUẬN
Trong những năm gần đây, tình hình biến đổi khí hậu diễn biến hết sức phức tạp và để lại
nhiều hậu quả nghiêm trọng, gây ra nhiều thiệt hại đáng kể về tính mạng và tài sản của
người dân ở nhiều quốc gia trên thế giới. Bình Thuận là một trong những tỉnh bị ảnh hưởng
nghiêm trọng bởi những tác động bất lợi của biến biến đổi khí hậu như lũ lụt và hạn hán,
mực nước biển dâng và xâm nhập mặn, cũng như gia tăng các rủi ro về sức khỏe do các đợt
nắng nóng gay gắt, sốt xuất huyết và sốt rét.
2.1 .Vị trí địa lý và điều kiện tự nhiên
Bình Thuận là tỉnh thuộc khu vực duyên hải
Nam Trung bộ, có vị trí là cửa ngõ giao lưu
về kinh tế - văn hoá - xã hội giữa các khu vực
Đông Nam bộ, Nam Trung bộ và Tây
Nguyên. Đồng thời với hệ thống các quốc lộ
1A, quốc lộ 28 và quốc lộ 55, Bình Thuận đã
trở thành giao điểm nối liền với các trung
tâm du lịch lớn của khu vực và với cả nước
như: Nha Trang - Đà Lạt, Thành phố Hồ Chí Minh, Bà Rịa - Vũng Tàu và vùng phụ cận.
Đây là khu vực có hệ thống giao thông thuận lợi nối liền với nhau, đồng thời là khu vực có
GDP bình quân đầu người khá cao, nhu cầu du lịch rất lớn với nhiều loại hình khá đa dạng.

Ngoài vị trí địa lý thuận lợi; Bình Thuận với diện tích tự nhiên 7.849 km2, dân số trên một
triệu người gồm nhiều dân tộc khác nhau, còn được biết đến là tỉnh giàu tài nguyên về biển,
rừng, khoáng sản; trong đó đặc biệt là các tiềm năng phát triển du lịch.
Địa hình
Ðại bộ phận là đồi núi thấp, đồng bằng ven biển nhỏ hẹp. Ðịa hình hẹp về chiều ngang,
kéo dài theo hướng Ðông Bắc - Tây Nam, phân hoá thành :
- Ðồi cát và cồn cát ven biển chiếm 18,22% diện tích tự nhiên, phân bố dọc ven biển từ
Tuy Phong đến Hàm Tân.
Lớp: 02CĐQLĐĐ1,2 7
Tình hình biến đổi khí hậu tỉnh Bình Thuận GVHD: TS.Tôn Thất Lãng
- Ðồng bằng phù sa chiếm 9,43% diện tích tự nhiên gồm: Ðồng bằng phù sa ven biển, ở
các lưu vực sông Lòng Sông đến sông Dinh độ cao không quá 12 m đồng bằng thung lũng
sông La Ngà, độ cao từ 90-120 m.
- Vùng đồi gò chiếm 31,66% diện tích, độ cao từ 30 - 50m kéo dài theo hướng Ðông
Bắc - Tây Nam từ phía Bắc huyện Bắc Bình đến Ðông Bắc huyện Ðức Linh.
- Ngoài khơi có một số đảo, trong đó có 10 đảo của huyện đảo Phú Quý, cách thành phố
Phan Thiết 120 km. Trên địa bàn tỉnh có một số núi cao như: Đa Mi (1.642 m), Dang Sruin
(1.302 m), Ông Trao (1.222 m), Gia Bang (1.136 m), núi Ông (1.024 m) và Chi Két (1.017
m). Một số nhánh mũi chạy ra sát biển tạo nên các mũi La Gàn, Kê Gà, Mũi Né, Hòn Rơm
và Mũi Nhỏ.
2.2 Đặc điểm khí hậu tỉnh Bình Thuận
Tỉnh Bình Thuận nằm trong khu vực nhiệt đới gió mùa với 2 mùa rõ rệt:
• Mùa mưa: từ tháng 5 đến tháng 10
• Mùa khô: từ tháng 11 đến tháng 4 năm sau
• Nhiệt độ trung bình: 27 °C
• Lượng mưa trung bình: 1.024 mm
• Độ ẩm tương đối: 79%
• Tổng số giờ nắng: 2.459
2.3 Biến đổi khí hậu tỉnh Bình Thuận
Trong 50 năm qua nhiệt độ ở nước ta đã tăng lên 0,5

0
C làm mực nước biển dâng trung
bình 3,2mm/năm, gây ra những hiện tượng như biển xâm thực, nhiễm mặn ở các địa
phương ven biển ngày một nghiêm trọng. Đồng thời các hiện tượng lũ lụt do mưa bão thất
thường, hay hạn hán do nắng nóng kéo dài không còn là hiếm. Là một tỉnh duyên hải Nam
trung bộ, với bờ biển dài 192km, diện tích lãnh hải rộng 52.000km
2
. Nhờ đó Bình Thuận là
một trong những ngư trường lớn của cả nước, trữ lượng hải sản từ 220 đến 240 ngàn tấn
với nhiều chủng loại phong phú và quý hiếm. Diện tích ven sông, biển giúp ngành nuôi
trồng thủy hải sản ở tỉnh ta phát triển nhanh. Bên cạnh đó, nhờ có bãi biển dài và đẹp, Bình
Thuận còn được mệnh danh là: thủ đô resort của cả nước. Ngành du lịch biển cũng đang là
một hướng phát triển kinh tế mũi nhọn của tỉnh. Tất cả đã và đang giải quyết công ăn việc
làm cho hàng ngàn lao động tại địa phương, đóng góp nhiều tỷ đồng vào ngân sách. Tuy
nhiên, thời gian gần đây, hiện tượng biến đổi khí hậu mà nguyên nhân chủ yếu do sự tác
động xấu của con người đến môi trường, đặc biệt là do sự phát thải khí nhà kính và nạn
chặt phá rừng bừa bãi, đã gây những thiệt hại không nhỏ cho người dân sinh sống ven biển
hay làm nghề biển. Hiện tượng biển xâm thực đã đến mức báo động, làm xói lở mạnh bờ
biển ở nhiều nơi, tàn phá nhà cửa và đe dọa tính mạng của nhiều hộ dân ven biển, điển hình
như ở La Gi, Tuy Phong và Phan Thiết.
Lớp: 02CĐQLĐĐ1,2 8
Tình hình biến đổi khí hậu tỉnh Bình Thuận GVHD: TS.Tôn Thất Lãng
Sạt lở bờ biển Hàm Tiến.
Tình trạng xâm nhập mặn cũng đang diễn biến hết sức phức tạp ở một số địa phương.
Sông Lòng Sông ở Tuy Phong theo tính toán có những lúc nước mặn đã xâm nhập về phía
thượng lưu đến hơn 2km, độ khoáng hóa của nước đạt tới 10-19g/l. Hay tình trạng tương
tự xảy ra đối với sông Lũy (Bắc Bình), sông Phan (Hàm Tân - Hàm Thuận Nam). Đồng
thời, các cơn bão, áp thấp nhiệt đới mạnh đã tác động đến tỉnh nhiều hơn, gây ra nhiều vụ
chìm tàu và ảnh hưởng không nhỏ đến việc khai thác thủy sản của ngư dân. Không chỉ ảnh
hưởng đến biển, hàng năm tình trạng lũ lụt, hạn hán cũng gây ra những hậu quả nặng nề ở

tỉnh. Vào mùa mưa, lũ lụt xuất hiện thường xuyên với cường độ lớn gây lũ quét cục bộ làm
chết nhiều người, cuốn trôi và làm sập đổ nhiều nhà cửa, gây thiệt hại lớn trong sản xuất
nông nghiệp và các công trình giao thông, đặc biệt là ở các địa phương: Đức Linh, Tánh
Linh, Hàm Thuận Bắc, Hàm Thuận Nam, Bắc Bình, Tuy Phong. Còn vào mùa khô, ngày
càng xuất hiện nhiều đợt nắng nóng kéo dài liên tục diễn ra. Năm 2009, nắng nóng sớm dị
thường đã xuất hiện ở La Gi (10 năm trở lại đây mới xảy ra trường hợp này) và ở Phan
Thiết (19 năm mới xảy ra). Hay mùa khô năm nay, nắng nóng kéo dài với cường độ cao
làm một số hồ chứa nước cạn trơ đáy nhất là ở một số huyện phía nam, gây khủng hoảng
thiếu nước trầm trọng cho sản xuất và sinh hoạt trong nhân dân. Đồng thời đẩy nhanh tốc
độ sa mạc hóa ở một số vùng như Bắc Bình, Tuy Phong…
2.4 Tác động và hậu quả của biến đổi khí hậu đến tỉnh Bình Thuận
2.4.1 Đối với nông nghiệp
Trong 5 năm gần đây, sản xuất nông nghiệp liên tục phải đối phó với tình trạng hạn hán
gay gắt trong vụ đông xuân, nhất là từ đầu năm một số địa phương trong tỉnh đang đối mặt
với nguy cơ hạn hán (không có nước sản xuất, thiếu nước sạch trong sinh hoạt kéo dài) như
Tuy Phong, Bắc Bình, Hàm Thuận Nam và Hàm Tân; dịch bệnh trên cây trồng xuất hiện
nhiều nơi nhất là cây lúa (Tánh Linh, Hàm Thuận Bắc…).
Lớp: 02CĐQLĐĐ1,2 9