Kế toán tiền lương và các khoản trích theo l-ơng tại Công ty cổ phần Thương Mại và dịch vụ kỹ thuật Đông Nam

Báo cáo thực tập tốt nghiệp

Lời nói đầu

Với cơ chế thị trờng mở cửa nh hiện nay thì tiền lơng là một trong
những vấn đề rất quan trọng vì đó chính là khoản thù lao cho công lao động

LO
BO
OK
.CO
M

của ngời lao động.

Lao động chính là hoạt động tay chân và trí óc của con ngời nhằm tác
động biến đổi các vật tự nhiên thành những vật phẩm có ích đáp ứng nhu cầu
của con ngời. Trong doanh nghiệp lao động là yếu tố cơ bản quyết định quá
trình sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp đợc diễn ra liên tục, thờng
xuyên thì chúng ta phải tái tạo sức lao động hay ta phải trả thù lao cho ngời
lao động trong thời gian họ tham gia vào quá trình sản xuất kinh doanh.
Tiền lơng chính là biểu hiện bằng tiền mà doanh nghiệp trả cho ngời
lao động tơng ứng với thời gian chất lợng và kết quả lao động mà họ đã
cống hiến. Tiền lơng chính là nguồn thu nhập chủ yếu của ngời lao động.
Ngoài ra ngời lao động còn đợc hơng một số thu nhập khác nh: Trợ cấp,
BHXH, tiền thởng Đối với doanh nghiệp thì chi phí tiền lơng là một bộ
phận chi phí cấu thành nên giá thành sản phẩm, dịch vụ do doanh nghiệp sản
xuất ra. Tổ chức sử dụng lao động hợp lý hạch toán tốt lao động và tính đúng
thù lao của ngời lao động, thanh toán tiền lơng và các khoản trích đúng thù
lao của ngời lao động, thanh toán tiền lơng và các khoản trích theo lơng
kịp thời sẽ kích thích ngời lao động quan tâm đến thời gian và chất lợng lao

động.Từ đó nâng cao năng suất lao động, tiết kiệm chi phí, hạ giá thành từ đó
sẽ làm tăng lợi nhuận cho doanh nghiệp.

KI

Sau khi thấy đợc tầm quan trọng của tiền lơng và các khoản trích

theo lơng em đã chọn đề tài: "Kế toán tiền lơng và các khoản trích theo
lơng tại Công ty cổ phần Thơng Mại và dịch vụ kỹ thuật Đông Nam á"
để làm chuyên đề báo cáo thực tập dới sự chỉ dẫn tận tình của giáo viên
hớng dẫn thực tập cô Trần Ngọc Lan.

Học sinh: Nguyễn Thị Tuyết Mai

1

Lớp: 34K3


Báo cáo thực tập tốt nghiệp
Chuyên đề báo cáo của em gồm có 3 phần:
- Phần I: Lý luận chung về hạch toán tiền lơng và các khoản trích
theo lơng trong doanh nghiệp.
- Phần 2: Thực trạng công tác hạch toán kế toán tại công ty cổ phần

LO
BO
OK
.CO
M

Thơng mại và dịch vụ Đông Nam á.
- Phần 3: Các giải pháp để hoàn thiện công tác kế toán tại công ty cổ
phần Thơng mại và dịch vụ Đông Nam á.

Do trình độ và thời gian có hạn nên trong báo cáo thực tập này không
thể tránh khỏi những sai sót và hạn chế vì vậy em mong đợc sự chỉ bảo và
giúp đữo của cô Trần Ngọc Lan.

KI

Em xin chân thành cảm ơn!.

Học sinh: Nguyễn Thị Tuyết Mai

2

Lớp: 34K3


Báo cáo thực tập tốt nghiệp

Phần I
lý luận chung về hạch toán tiền lơng và các

LO
BO
OK
.CO
M

khoản trích theo lơng trong doanh nghiệp

I. Đặc điểm, vai trò, vị trí của tiền lơng và các khoản trích
theo lơng trong doanh nghiệp.

1. Bản chất và chức năng của tiền lơng

Tiền lơng là biểu hiện bằng tiền hay sản phẩm mà xã hội trả cho ngời
lao động tơng ứng với thời gian chất lợng và kết quả lao động mà họ đã
cống hiến. Nh vậy tiền lơng thực chất là khoản thù lao mà doanh nghiệp trả
cho ngời lao động trong thời gian mà họ cống hiến cho doanh nghiệp. Tiền
lơng có chức năng vô cùng quan trọng nó là đòn bẩy kinh tế vừa khuyến
khích ngời lao động chấp hành kỷ luật lao động, đảm bảo ngày công, giờ
công, năng suất lao động giúp tăng lợi nhuận cho doanh nghiệp.
2. Vai trò và ý nghĩa của tiền lơng
a. Vai trò của tiền lơng

Tiền lơng có vai trò rất to lớn nó làm thỏa mãn nhu cầu của ngời lao
động vì tiền lơng là nguồn thu nhập chủ yếu của ngời lao động, ngời lao
động đi làm cốt là để nhận đợc khoản thù lao mà doanh nghiệp trả cho họ để
đảm bảo cho cuộc sống. Đồng thời đó cũng là khoản chi phí doanh nghiệp bỏ
ra để trả cho ngời lao động vì họ đã làm ra sản phẩm cho doanh nghiệp. Tiền
lơng có vai trò nh một nhịp cầu nối giữa ngời sử dụng lao động với ngời

KI

lao động. Nếu tiền lơng trả cho ngời lao động không hợp lý sẽ làm cho
ngời lao động không đảm bảo đợc ngày công và kỷ luật lao động cũng nh
chất lợng lao động, lúc đó doanh nghiệp sẽ không đạt đợc mức tiết kiệm chi

phí lao động cũng nh lợi nhuận cần có của doanh nghiệp để tồn tại nh vậy
lúc này cả hai bên đều không có lợi. Vì vậy công việc trả lơng cho ngời lao
động cần phải tính toán một cách hợp lý để cả hai bên cùng có lợi.

Học sinh: Nguyễn Thị Tuyết Mai

3

Lớp: 34K3


Báo cáo thực tập tốt nghiệp
b. ý nghĩa của tiền lơng
Tiền lơng là nguồn thu nhập chủ yếu của ngời lao động, ngoài ra
ngời lao động còn đợc hởng một số nguồn thu nhập khác nh: Trợ cấp
BHXH, tiền lơng, tiền ăn ca Chi phí tiền lơng là một bộ phận cấu thành

LO
BO
OK
.CO
M

nên giá thành sản phẩm, dịch vụ của doanh nghiệp. Tổ chức sử dụng lao động
hợp lý, thanh toán kịp thời tiền lơng và các khoản liên quan cho ngời lao
động từ đó sẽ làm cho ngời lao động chấp hành tốt kỷ luật lao động nâng cao
năng suất lao động, tăng lợi nhuận cho doanh nghiệp đồng thời tạo điều kiện
nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho ngời lao động
c. Các nhân tố ảnh hởng tới tiền lơng

Giờ công, ngày công lao động, năng suất lao động, cấp bậc hoặc chức
danh thang lơng quy định, số lợng, chất lợng sản phẩm hoàn thành, độ
tuổi, sức khỏe, trang thiết bị kỹ thuật đều là những nhân tố ảnh hởng đến tiền
lơng cao hay thấp.

II. Các hình thức tiền lơng trong doanh nghiệp

1. Hình thức tiền lơng theo thời gian:

Là tiền lơng trả cố định căn cứ vào hợp đồng lao động và thời gian làm
việc: Hình thức tiền lơng theo thời gian đợc chia thành: Tiền lơng tháng,
ngày, giờ.

- Tiền lơng tháng: là tiền lơng trả cho ngời lao động theo bậc lơng
quy định gồm có tiền lơng cấp bậc và các khoản phụ cấp (nếu có). Đợc áp
dụng cho nhân viên làm công tác quản lý hành chính, quản lý kinh tế và các
nhân viên thuộc các ngành hoạt động không có tính chất sản xuất.

KI

- Lơng ngày: đợc tính bằng cách lấy lơng tháng chia cho số ngày
làm việc theo chế độ. Lơng ngày làm căn cứ để tính trợ cấp BHXH phải trả
công nhân, tính trả lơng cho công nhân viên trong những ngày hội họp, học
tập, trả lơng theo hợp đồng.
- Lơng giờ: Đợc tính bằng cách lấy lơng ngày chia cho số giờ làm
việc trong ngày theo chế độ. Lơng giờ thờng làm căn cứ để tính phụ cấp làm
thêm giờ.
Học sinh: Nguyễn Thị Tuyết Mai

4

Lớp: 34K3


Báo cáo thực tập tốt nghiệp
2.Hình thức trả lơng theo sản phẩm:
Là tiền lơng trả cho ngời lao động căn cứ vào số lợng, chất lợng
sản phẩm làm ra.
3. Theo sản phẩm trực tiếp:

LO
BO
OK
.CO
M

Là hình thức tiền lơng trả cho ngời lao động đợc tính theo số lợng
sản lợng hoàn thành đúng qui cách, phẩm chất và đơn giá sản phẩm.
4.Theo sản phẩm gián tiếp:

Đợc áp dụng để trả lơng cho công nhân làm các công việc phục vụ
sản xuất ở các bộ phận sản xuất nh: công nhân vận chuyển nguyên vật liệu,
thành phẩm, bảo dỡng máy móc thiết bị. Trong trờng hợp này căn cứ vào
kết quả sản xuất của lao động trực tiếp để tính lơng cho lao động phục vụ sản
xuất.

5. Theo khối lợng công việc:

Là hình thức tiền lơng trả theo sản phẩm áp dụng cho những công việc
đơn giản, có tính chất đột xuất nh: Khoán bốc vác khoán vận chuyển nguyên

vật liệu, thành phẩm.

6. Các hình thức đãi ngộ khác ngoài tiền lơng:

Ngoài tiền lơng, BHXH công nhân viên có thành tích trong sản xuất,
trong công tác đợc hởng khoản tiền lơng, tiền thởng thi đua đợc trích từ
quỹ khen thởng căn cứ vào kết quả bình xét A, B, C và hệ số tiền lơng để
tính.

- Tiền lơng về sáng kiến nâng cao chất lợng sản phẩm, tiết kiệm vật
t, tăng năng suất lao động sẽ căn cứ vào hiệu quả kinh tế cụ thể để xác định.

KI

III. Quỹ tiền lơng, quỹ BHXH, quỹ BHYT và KPCĐ

1. Quỹ tiền lơng
Là toàn bộ số tiền lơng trả cho số công nhân viên của doanh nghiệp do

doanh nghiệp quản lý, sử dụng và chi trả lơng.
Về phơng diện hạch toán kế toán, quỹ lơng của doanh nghiệp đợc
chia thành 2 loại: tiền lơng chính, tiền lơng phụ.

Học sinh: Nguyễn Thị Tuyết Mai

5

Lớp: 34K3

Báo cáo thực tập tốt nghiệp
- Tiền lơng chính: là tiền lơng trả cho ngời lao động căn cứ vào thời
gian làm việc thực tế bao gồm tiền lơng cấp bậc, tiền lơng, phụ cấp.
- Tiền lơng phụ: là tiền lơng trả cho ngời lao động khi họ không làm
việc bao gồm: nghỉ lễ, nghỉ phép, ngừng sản xuất do nguyên nhân khách quan

LO
BO
OK
.CO
M

2. Quỹ bảo hiểm xã hội
Quỹ BHXH là khoản tiền đợc trích lập theo tỉ lệ qui định là 20% trên
tổng số tiền lơng thực tế phải trả công nhân viên trong tháng, trong đó 15%
tính vào chi phí sản xuất kinh doanh của các đối tợng sử dụng lao động, 5%
trừ vào lơng của ngời lao động. Quỹ BHXH đợc trích lập nhằm trợ cấp
công nhân viên có tham gia đóng góp quỹ trong trờng hợp họ bị mất khả
năng lao động.

- Trợ cấp công nhân viên ốm đau, thai sản.

- Trợ cấp công nhân viên khi bị tai nạn lao động hay bệnh nghề nghiệp.
- Trợ cấp công nhân viên khi về hu, mất sức lao động.
- Chi công tác quản lý quỹ BHXH.
3. Quỹ bảo hiểm y tế

Quỹ BHYT đợc hình thành từ việc trích lập theo tỷ lệ qui định trên
tiền lơng phải trả công nhân viên trong kỳ. Theo chế độ hiện hành doanh
nghiệp trích quỹ BHYT theo tỷ lệ 3% trên tổng số tiền lơng thực tế phải trả

công nhân viên trong tháng, trong đó 2% tính vào chi phí sản xuất kinh doanh
của các đối tợng sử dụng lao động, 1% trừ vào lơng của ngời lao động.
Quỹ BHYT đợc chi tiêu trong trờng hợp: khám chữa bệnh, viện phí, thuốc
thang, kinh phí công đoàn.

KI

4. Kinh phí công đoàn

Kinh phí công đoàn là khoản tiền đợc trích lập theo tỷ lệ 2% trên tổng

quỹ lơng thực tế phải trả cho toàn bộ cán bộ công nhân viên của doanh
nghiệp nhằm chăm lo, bảo vệ quyền lợi chính đáng cho ngời lao động đồng
thời duy trì hoạt động của công đoàn tại doanh nghiệp.

Học sinh: Nguyễn Thị Tuyết Mai

6

Lớp: 34K3


Báo cáo thực tập tốt nghiệp
IV. Yêu cầu và nhiệm vụ hạch toán tiền lơng và các khoản
trích theo lơng

- Tổ chức ghi chép, phản ánh chính xác, kịp thời, đầy đủ số lợng, chất
lợng, thời gian và kết quả lao động.

LO

BO
OK
.CO
M

- Hớng dẫn và kiểm tra các bộ phận trong doanh nghiệp thực hiện đầy
đủ, đúng chế độ ghi chép ban đầu về lao động, tiền lơng. Mở sổ, thẻ kế toán
và hạch toán lao động, tiền lơng theo đúng chế độ.

- Tính toán phân bổ chính xác, đúng đối tợng chi phí tiền lơng các
khoản trích theo lơng vào chi phí sản xuất kinh doanh của các bộ phận đơn vị
sử dụng lao động.

- Lập báo cáo kế toán và phân tích tình hình sử dụng lao động, quỹ tiền
lơng, đề xuất biện pháp khai thác có hiệu quả tiềm năng lao động trong
doanh nghiệp.

V. Hạch toán chi tiết tiền lơng và các khoản trích theo
lơng

1. Hạch toán số lợng lao động:

Căn cứ vào chứng từ ban đầu là bảng chấm công hàng tháng tại mỗi bộ
phận, phòng ban, tổ, nhóm gửi đến phòng kế toán để tập hợp và hạch toán số
lợng lao động trong tháng đó tại doanh nghiệp và cũng từ bảng chấm công kế
toán có thể nắm đợc từng ngày có bao nhiêu ngời làm việc, bao nhiêu
ngời với lý do gì.

Hàng ngày tổ trởng hoặc ngời có trách nhiệm sẽ chấm công cho từng
ngời tham gia làm việc thực tế trong ngày tại nơi mình quản lý sau đó cuối

KI

tháng các phòng ban sẽ gửi bảng chấm công về phòng kế toán. Tại phòng kế
toán, kế toán tiền lơng sẽ tập hợp và hạch toán số lợng công nhân viên lao
động trong tháng.

2. Hạch toán thời gian lao động
Chứng từ để hạch toán thời gian lao động là bảng chấm công. Bảng

chấm công là bảng tổng hợp dùng để theo dõi ngày công thực tế làm việc,

Học sinh: Nguyễn Thị Tuyết Mai

7

Lớp: 34K3


Báo cáo thực tập tốt nghiệp
nghỉ việc, ngừng việc, nghỉ BHXH của từng ngời cụ thể và từ đó có thể căn
cứ tính trả lơng, BHXH
Hàng ngày tổ trởng (phòng ban, nhóm) hoặc ngời ủy quyền căn cứ
vào tình hình thực tế của bộ phận mình quản lý để chấm công cho từng ngời

LO
BO
OK
.CO
M

trong ngày và ghi vào các ngày tơng ứng trong các cột từ 1 đến 31 theo các
kí hiệu qui định. Kế toán tiền lơng căn cứ vào các ký hiệu chấm công của
từng ngời rồi tính ra số ngày công theo từng loại tơng ứng để ghi vào các
cột 32, 33, 34, 35, 36. Ngày công quy định là 8h nếu giờ lễ thì đánh thêm dấu
phẩy.

Ví dụ: 24 công 4 giờ thì ghi 24,4

Tùy thuộc vào điều kiện đặc điểm sản xuất, công tác và trình độ hạch
toán đơn vị có thể sử dụng một trong các phơng pháp chấm công sau:
Chấm công ngày: Mỗi khi ngời lao động làm việc tại đơn vị hoặc làm
việc khác nh họp, thì mỗi ngày dùng một ký hiệu để chấm công cho ngày đó.
Chấm công theo giờ: Trong ngày ngời lao động làm bao nhiêu công
việc thì chấm công theo các ký hiệu đã qui định và ghi số giờ công việc thực
hiện công việc đó bên cạnh ký hiệu tơng ứng.

Chấm công nghỉ bù: Chỉ áp dụng trong trờng hợp làm thêm giờ lơng
thời gian nhng không thanh toán lơng làm thêm.
3. Hạch toán kết quả lao động

Căn cứ vào phiếu xác nhận sản phẩm hoặc công việc hoàn thành. Do
phiếu là chứng từ xác nhận số lợng sản phẩm hoặc công việc hoàn thành của
đơn vị hoặc cá nhân ngời lao động nên nó làm cơ sở để kế toán lập bảng

KI

thanh toán tiền lơng hoặc tiền công cho ngời lao động. Phiếu này đợc lập
thành 2 liên: 1 liên lu tại quyển 1 và 1 liên chuyển đến kế toán tiền lơng để
làm thủ tục thanh toán cho ngời lao động và phiếu phải có đầy đủ chữ ký của

ngời giao việc, ngời nhận việc, ngời kiểm tra chất lợng và ngời duyệt.
Phiếu xác nhận sản phẩm hoàn thành đợc dùng trong trờng hợp
doanh nghiệp áp dụng theo hình thức trả lơng theo sản phẩm trực tiếp hoặc
lơng khoán theo khối lợng công việc.
Học sinh: Nguyễn Thị Tuyết Mai

8

Lớp: 34K3


Báo cáo thực tập tốt nghiệp
4. Hạch toán tiền lơng cho ngời lao động
Bảng thanh toán tiền lơng: là chứng từ làm căn cứ thanh toán tiền
lơng phụ cấp cho ngời lao động, kiểm tra việc thanh toán tiền lơng cho
ngời lao động làm việc trong các đơn vị sản xuất kinh doanh đồng thời làm

LO
BO
OK
.CO
M

căn cứ để thống kê về lao động tiền lơng. Bảng thanh toán tiền lơng đợc
lập hàng tháng theo từng bộ phận (phòng, ban, tổ chức, nhóm) tơng ứng với
bảng chấm công.

Cơ sở lập bảng thanh toán tiền lơng là các chứng từ về lao động nh:
Bảng chấm công, bảng tính phụ cấp, trợ cấp, phiếu xác nhận thời gian lao
động hoặc công việc hoàn thành. Căn cứ vào các chứng từ liên quan, bộ phận

kế toán tiền lơng lập bảng thanh toán tiền lơng, chuyển cho kế toán trởng
duyệt để làm căn cứ lập phiếu chi và phát lơng. Bảng này lu tại phòng kế
toán. Mỗi lần lĩnh lơng ngời lao động phải trực tiếp ký vào cột "ký nhận"
hoặc ngời nhận hộ phải ký thay.

Từ bảng thanh toán tiền lơng và các chứng từ khác có liên quan kế
toán tiền lơng lập bảng phân bổ tiền lơng và các khoản trích theo lơng.
VI. Hạch toán tổng hợp các khoản trích theo lơng

1. Các chứng từ ban đầu hạch toán tiền lơng, BHXH, BHYT,
KPCĐ:

Các chứng từ ban đầu hạch toán tiền lơng thuộc chỉ tiêu lao động tiền
lơng gồm các biểu mẫu sau:

Mẫu số 01 - LĐTL - Bảng chấm công

Mẫu số 02 - LĐTL - Bảng thanh toán TL

KI

Mẫu số 03 - LĐTL - Phiếu nghỉ ốm hởng BHXH

Mẫu số 04 - LĐTL - Danh sách ngời lao động hởng BHXH
Mẫu số 05 - LĐTL - Bảng thanh toán tiền lơng
Mẫu số 06 - LĐTL - Phiếu xác nhận sản phẩm hoặc công việc hoàn

chỉnh
Mẫu số 07 - LĐTL - Phiếu báo làm thêm giờ
Mẫu số 08 - LĐTL - Hợp đồng giao khoán

Học sinh: Nguyễn Thị Tuyết Mai

9

Lớp: 34K3


Báo cáo thực tập tốt nghiệp
Mẫu số 09 - LĐTL - Biên bản điều tra tai nạn lao động
2. Kế toán tiền lơng và các khoản trích theo lơng
Tài khoản sử dụng và phơng pháp hạch toán
* Tài khoản sử dụng:

TK 334 - phải trả công nhân viên

LO
BO
OK
.CO
M

TK 338 - phải trả phải nộp khác
* TK 334 phản ánh các khoản phải trả CNV và tình hình thanh toán các
khoản đó (gồm: Tiền lơng, tiền thởng, BHXH và các khoản thuộc thu nhập
của CNV .

Kết cấu TK 334:

* Phơng pháp hạch toán:

TK 334

- Bên có: Các khoản tiền lơng
(tiền thởng) và các khoản phải
trả cho CNV
- D nợ ác khoản TK (tiền
thởng) và các khoản khác còn
phải trả CNV.

KI

- Bên nợ: Các khoản tiền lơng
(tiền thởng) và các khoản khác
đã ứng trớc cho CNV.
+ Các khoản khấu trừ vào
TL, tiền công của CNV
- D nợ (cá biệt) số tiền đã trả
lớn hơn số tiền phải trả CNV.

Học sinh: Nguyễn Thị Tuyết Mai

10

Lớp: 34K3


Báo cáo thực tập tốt nghiệp

TK 141,138,338,333

TK 622

TK 334
TL phải trả CNSX

LO
BO
OK
.CO
M

Các khoản khấu trừ vào lơng
CNV

TK111,112

Thanh toán TL và các khoản
khác cho CNV bằng TM,TGNH

TK 627

TL phải trả CN
phân xởng

TK 641,642

TK 1512

Thanh toán TL bằng sản phẩm

TL phải trả
NVBH, QLDN

TK 3331

TK 3383

BHXH phải trả

Sơ đồ 2.1: Hạch toán các khoản phải trả CNV

Hàng tháng căn cứ vào bảng thanh toán tiền lơng thanh toán TL và các
chứng từ liên quan khác, kế toán tổng hợp số tiền lơng phải trả CNV và phân
bổ vào chi phí sản xuất kinh doanh theo từng đối tợng sử dụng lao động, việc
phân bổ thực hiện trên "Bảng phân bổ tiền lơng và BHXH". Kế toán ghi:

KI

Nợ TK 622: Chi phí nhân công trực tiếp
Nợ TK 627: Chi phí sản xuất chung
Nợ TK 641: Chi phí bán hàng
Nợ TK 642: Chi phí QLDN
Nợ TK 241: XDCB dở dang
Có TK 334: Phải trả CNV

- Tính ra số tiền lơng phải trả CNV trong tháng, kế toán ghi:
Học sinh: Nguyễn Thị Tuyết Mai

11

Lớp: 34K3


Báo cáo thực tập tốt nghiệp
+ Trờng hợp thởng cuối năm, thờng thờng kỳ:
Nợ TK 431 - Quỹ khen thởng, phúc lợi
Có TK 334
+ Trờng hợp thởng sáng kiến cải tiến kỹ thuật, thởng tiết kiệm vật

LO
BO
OK
.CO
M

t, thơng NSLĐ:
Nợ TK 642: Chi phí QLDN
Có TK 334

- Tính ra số tiền ăn ca, tiền phụ cấp trả cho ngời lao động tham gia vào
hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.
Nợ TK 622
Nợ TK 627
Nợ TK 641
Nợ TK 642

Có TK 334

- Các khoản khấu trừ vào lơng của CNV: khoản tạm ứng chi không
hết, bồi thờng vật chất, BHXH, BHYT công nhân viên phải nộp, thuế thu

nhập phải nộp ngân sách Nhà nớc.

Nợ TK 334: Tổng số khấu trừ

Có TK 141: Tạm ứng thừa

Có TK 333: Thuế thu nhập cá nhân

Có TK 338: Đóng góp của ngời lao động cho quỹ BHXH,

BHYT.

- Khi thanh toán lơng cho ngời lao động

KI

Nợ TK 334

Có TK 111, 112

- Nếu vì một lý do nào đó mà ngời lao động: Nợ TK 3388
Có TK 111, 112

* TK 338: Dùng để phản ánh các khoản trả, phải nộp cho cơ quan quản
lý, tổ chức đoàn thể xã hội.
- Kết cấu TK 338
Học sinh: Nguyễn Thị Tuyết Mai

12

Lớp: 34K3


Báo cáo thực tập tốt nghiệp
+ Phơng pháp hạch toán
Hàng tháng căn cứ vào tổng số tiền lơng phải trả CNV trong tháng, kế
toán trích BHXH, BHYT, CPCĐ theo tỷ lệ quy định tính vào chi phí sản xuất
kinh doanh của các bộ phận sử dụng lao động.

LO
BO
OK
.CO
M

Nợ TK 622: 19% lơng CNTTSX
Nợ TK 627: 19% lơng NVQLPX
Nợ TK 641: 19% lơng NVBH

Nợ TK 642: 19% lơng NVQLDN
Nợ TK 334: 6% tổng số lơng

Có TK 338: Tổng số BHXH, BHYT, KPCĐ
Có TK 338 (2): 2% KPCĐ

Có TK 338 (3): 20% BHXH
Có TK 338 (4): 3% BHYT

- Khi nộp BHXH, BHYT, KPCĐ cho các cơ quan quản lý quỹ:
Nợ TK 3382, 3383, 3384

Có TK 111, 112

- Khi chi tiêu kinh phí công đoàn tại đơn vị:
Nợ TK 3382

Có TK 111, 112

- Khi tính ra BHXH phải trợ cấp cho ngời lao động
Nợ TK 3383

Có TK 111, 112

- KHi thanh toán BHXH cho ngời lao động

KI

Nợ TK 334

Có TK 111, 112

- KPCĐ và BHXH vợt chi khi đợc cấp bù:
Nợ TK 111, 112

Có TK 3382, 3383
- Thanh toán lơng BHXH khi công nhân nghỉ ốm, thai sản

Học sinh: Nguyễn Thị Tuyết Mai

13

Lớp: 34K3


Báo cáo thực tập tốt nghiệp
Nợ TK 3383
Có TK 334
VII. Hình thức sổ kế toán

Đối với mỗi doanh nghiệp thì việc áp dụng hình thức sổ kế toán là hoàn

LO
BO
OK
.CO
M

toàn khác nhau, có thể áp dụng một trong 4 hình thức sau:
- Nhật ký chung
- Nhật ký sổ cái

- Chứng từ ghi sổ

- Nhật ký chứng từ

1. Nhật ký chung:

Là hình thức kế toán đơn giản, sử dụng sổ nhật ký chung để ghi chép
cho tất cả các hoạt động kinh tế tài chính. Theo thứ tự, thời gian và theo quan
hệ đối ứng tài khoản sau đó sử dụng số liệu ở sổ nhật ký chung để ghi sổ cái
các tài khoản liên quan. Các loại sổ kế toán của hình thức này bao gồm: sổ

nhật ký chuyên dùng, sổ nhật ký chung, sổ cái và các sổ kế toán chi tiết.
Chứng từ gốc, bảng

tổng hợp chứng từ gốc

Sổ quỹ

Sổ kế toán

Nhật ký chuyên
dùng

chi tiết

Nhật ký
chung

Sổ cái các

KI

tài khoản

Bảng đối chiếu

Bảng chi tiết

số phát sinh

số phát sinh

Bảng cân đối kế toán và
báo cáo kế toán

Học sinh: Nguyễn Thị Tuyết Mai

14

Lớp: 34K3


Báo cáo thực tập tốt nghiệp
Ghi chú:
Ghi hàng ngày
Ghi cuối tháng
Đối chiếu

LO
BO
OK
.CO
M

Sơ đồ 1.1: Tổ chức hạch toán theo hình thức nhật ký chung
2. Nhật ký chứng từ:

Đặc điểm chủ yếu của hình thức kế toán này là mỗi nghiệp vụ kinh tế
đều căn cứ vào chứng từ gốc để phân loại ghi vào các nhật ký - chứng từ theo
thứ tự thời gian. Cuối tháng căn cứ vào số liệu tổng hợp ở từng nhật ký - chứng
từ để lần lợt ghi vào sổ cái. Do nhật ký chứng từ vừa mang tính chất của sổ

nhật ký, vừa mang tính chất của một chứng từ ghi sổ nên gọi là nhật ký chứng từ. Nhật ký chứng từ kết hợp chặt chẽ việc ghi chép các nghiệp vụ kinh
tế phát sinh theo trình tự thời gian với các nghiệp vụ theo nội dung kinh tế và
kết hợp việc hạch toán tổng hợp với hạch toán chi tiết trên cùng một sổ kế
Chứng
từ ghi
gốc,chép.
bảng tổng
toán vào trong cùng một quá
trình
hợp chứng từ gốc

Sổ kế toán
chi tiết

Sổ quỹ

Bảng phân bổ

Nhật ký
chứng từ

KI

Bảng kê

Sổ cái

Bảng chi tiết
số phát sinh

Bảng cân đối kế toán và các báo
cáo kế toán khác

Học sinh: Nguyễn Thị Tuyết Mai

15

Lớp: 34K3


Báo cáo thực tập tốt nghiệp
Ghi chú:
Ghi hàng ngày
Ghi định kỳ hoặc cuối tháng
Đối chiếu

LO
BO
OK
.CO
M

Sơ đồ 2.1: Tổ chức hạch toán theo hình thức nhật ký chứng từ
3. Chứng từ ghi sổ:

Là hình thức kế toán chứng từ ghi sổ đợc hình thành sau các hình thức
Nhật ký chung và Nhật ký sổ cái. Nó tách việc ghi nhật ký với việc ghi sổ cái
thành 2 bớc công việc độc lập, kế thừa để tiện cho phân công lao động kế
toán, khắc phục những hạn chế của hình thức nhật ký sổ cái. Đặc trng cơ bản
là căn cứ trực tiếp để ghi sổ kế toán tổng hợp là chứng từ ghi sổ. Chứng từ này

do kế toán lập trên cơ sở chứng từ gốc hoặc bảng tổng hợp các chứng từ gốc
cùng loại, có cùng nội dungChứng
kinh tế.từ gốc

Sổ quỹ và sổ tài sản

Sổ đăng ký
chứng từ ghi sổ

Bảng tổng hợp
chứng từ gốc

Sổ kế toán chi tiết
theo đối tợng

Chứng từ ghi sổ
(theo phần hành)

KI

Sổ cái tài khoản

Bảng tổng hợp chi
tiết theo đối tợng

Bảng cân đối
tài khoản

Báo cáo tài chính

Học sinh: Nguyễn Thị Tuyết Mai

16

Lớp: 34K3


Báo cáo thực tập tốt nghiệp

Ghi chú:
Ghi hàng ngày
Ghi định kỳ hoặc cuối tháng

LO
BO
OK
.CO
M

Đối chiếu
Sơ đồ 3.1: Tổ chức hạch toán theo hình thức chứng từ ghi sổ
4. Nhật ký sổ cái: Đặc điểm của hình thức kế toán này là sử dụng sổ
nhật ký - sổ cái làm sổ kế toán tổng hợp duy nhất để ghi sổ theo thứ tự thời
gian kết hợp với ghi sổ phân loại theo hệ thống các nghiệp vụ kinh tế. Các loại
kế toán sử dụng trong hình thức này bao gồm: sổ kế toán tổng hợp - sổ nhật ký
sổ cái, sổ kế toán chi tiết.

Chứng từ gốc

Chứng từ

tổng hợp

Nhật ký sổ cái

Sổ quỹ

Sổ chi tiết

Bảng tổng
hợp chi tiết

Bảng cân đối số
phát sinh các tài
khoản

KI

Các báo cáo
kế toán

Ghi chú:

Ghi hàng ngày
Ghi định kỳ hoặc cuối tháng
Đối chiếu

Sơ đồ 4.1: Tổ chức hạch toán theo hình thức Nhật ký sổ cái.
Học sinh: Nguyễn Thị Tuyết Mai

17

Lớp: 34K3


Báo cáo thực tập tốt nghiệp

Phần II
Thực trạng hạch toán tiền lơng và các
khoản trích theo lơng tại công ty cổ phần

LO
BO
OK
.CO
M

thơng mại và dịch vụ kỹ thuật đông nam á

I. Khái quát chung về công ty cổ phần thơng mại thơng mại
và dịch vụ Đông nam á

1. Lịch sử hình thành và phát triển của công ty cổ phần thơng mại
và dịch vụ Đông Nam á.

Công ty cổ phần thơng mại và dịch vụ kỹ thuật Đông Nam á là công
ty cổ phần trong đó có 70% vốn thuộc ngân sách Nhà nớc. Đợc thành lập
ngày 28-3-2005 do bà: Đỗ Thị Thanh Minh làm giám đốc
Số vốn điều lệ: 1.800.000.000đ

Giấy phép kinh doanh số: 0103011527

Mã số thuế: 0101900857
Điện thoại: 04.636.7689
Fax: 04.636.7689

Địa chỉ: số 10 Ngõ 19 Lạc Trung, Hai Bà Trng, Hà Nội
2. Các ngành nghề kinh tế chủ yếu của công ty

- Cung cấp văn phòng phẩm, thiết bị máy văn phòng

KI

- Cung cấp dịch vụ sửa chữa, bảo dỡng máy văn phòng

Học sinh: Nguyễn Thị Tuyết Mai

18

Lớp: 34K3


Báo cáo thực tập tốt nghiệp
Kết quả hoạt động kinh doanh
Đơn vị: đồng
Chỉ tiêu

Mã

Quý 2/2005

số

Quý 2/2006

Sự tăng giảm
Số tuyệt đối

%

01

3.268.740.000 3.889.825.750 621.085.750 119,001%

Các khoản giảm trừ

03

17.365.890

18.731.180

1.365.290

107,86%

Chiết khấu TM

04

12.530.000

14.521.000

1.991.000

115,89%

Giảm giá hàng bán

05

3.471.000

2.782.650

-688.350

80,17%

Hàng bán bị trả lại

06

1.364.890

1.431.530

66.640

104,89%

Doanh thu thuần

10

3.251.374.110 3.871.094.570 619.720.460 119,06

Doanh thu HĐTC

21

19.612.242

Giá vốn hàng bán

11

2.614.125.000 2.526.531.200 -87.593.800

Lợi nhuận gộp

20

637.249.110

944.563.370

307.314.260 148,23

22

215.867.797

206.590.381

-9.277.416

95,7

24

17.021.500

19.325.680

2.304.180

113,54

25

12.764.000

13.623.370

859.370

106,73

411.208.055

722.331.107

311.123.052 175,67

31

231.508.686

195.758.794

-35.749.892

84,57

32

32.819.352

29.325.757

-3.493.595

89,36

Lợi nhuận khác (40=31-32)

40

198.689.334

166.433.037

-32.256.297

83,77

Tổng lợi luận (50=30+40)

50

609.897.389

888.764.144

278.866.755 145,72

Thuế TNDN phải nộp

51

162.568.705

193.553.729

30.986.024

Lợi nhuận sau thuế (60=50-51)

60

447.328.684

695.209.415

247.880.731 155,4

Chi phí tài chính
Chi phí bán hàng
Chi phí QLDN

LO
BO
OK
.CO
M

DTBH và cung cấp dịch vụ

Lợi nhuận từ HĐTC 30=20+(21- 30
22)-(24-25)
Thu nhập khác
Chi phí khác

17.307.168

-2.305.074

88,25
96,65

119,06

Qua biểu báo cáo kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh

KI

nghiệp quý 2/2005 so với quý 2/2006 cho thấy:

+ Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ tăng hơn năm trớc

- Về số tuyệt đối tăng 621.085.750đ
- Về số tuyệt đối tăng 119,001% tức là vợt 19,001%
+ Doanh thu thuần cũng tăng hơn so với năm trớc:
- Về số tuyệt đối tăng 619.720.460đ

Học sinh: Nguyễn Thị Tuyết Mai

19

Lớp: 34K3


Báo cáo thực tập tốt nghiệp
- Về số tơng đối tăng 119,06% vợt 19,06%
+ Lợi nhuận sau thuế
- Về số tuyệt đối tăng: 247.880.731đ
- Về số tuyệt đối: 155,4% vợt 55,4%

LO
BO

OK
.CO
M

Nh vậy, lợi nhuận sau khi đã nộp thuế thu nhập quý 2/2005 so với quý
2/2006 tăng 247.880.731đ hay 55,4%.

Đặc biệt là tỷ lệ giá vốn hàng bán giảm 15,13% quý 2/2005 so với quý
2/2006 đã làm cho lợi nhuận tăng đáng kể

Error! x 100 = 65,27% < Error! = 80,4%

Qua bảng báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh trên ta có thể thấy
công ty đã ngày càng lớn mạnh và làm ăn có lãi, tạo đợc niềm tin cho cán bộ
công nhân viên, giúp họ hăng say trong công việc tạo ra nhiều lợi nhuận cho
công ty và làm cho cuộc sống của họ ngày càng đợc nâng cao.

4. Đặc điểm tổ chức bộ máy quản lý kinh doanh của công ty cổ
phần thơng mại và dịch vụ kỹ thuật Đông Nam á.
* Đặc điểm tổ chức bộ máy quản lý của công ty

Bộ máy của công ty quản lý theo hình thức tập chung, chức năng gọn

KI

nhẹ chuyên sản xuất, tổ chức bộ máy gồm có

Học sinh: Nguyễn Thị Tuyết Mai

20

Lớp: 34K3


Báo cáo thực tập tốt nghiệp

Giám đốc

PGĐ phòng tài chính

LO
BO
OK
.CO
M

PGĐ phòng kỹ thuật

Các phòng ban
khối hành chính

Phòng kinh doanh

Phòng kỹ thuật

Thủ quỹ

Thủ kho

Phòng kế toán

Kế toán kho

Kế toán công nợ và
kế toán thanh toán

Kế toán tổng hợp

KI

4.1. Mô hình bộ máy quản lý của công ty

Giám đốc: là ngời đứng đầu, đại diện cho t cách pháp nhân của công

ty và là ngời chịu trách nhiệm trớc pháp luật về hoạt động kinh doanh của
công ty.

- Dới giám đốc là phó giám đốc.
+ Phó giám đốc kỹ thuật: có nhiệm vụ xác định các định mức về kinh tế
kỹ thuật.
Học sinh: Nguyễn Thị Tuyết Mai

21

Lớp: 34K3


Báo cáo thực tập tốt nghiệp
+ Phó giám đốc tài chính: chịu trách nhiệm chỉ đạo, điều động nhân lực
và quản lý nguồn vốn gửi điểm của công ty.

- Các phòng ban khối hành chính: chịu trách nhiệm về phơng hớng
kinh doanh và phát triển thị trờng.

LO
BO
OK
.CO
M

- Phòng kế toán: Quản lý và thực hiện chặt chẽ chế độ tài vụ của công
ty theo đúng nguyên tắc, quy định của Nhà nớc và ban giám đốc của công ty.
Hoàn thành việc quyết toán sổ sách và báo cáo tài chính, lu trữ và bảo mật hồ
sơ, chứng từ Thực hiện đúng nguyên tắc về chế độ tiền lơng, thờng theo
qui định. Quản lý trực tiếp các quỹ của công ty theo dõi và báo cáo kịp thời
tình hình tài chính cho giám đốc.

5. Đặc điểm tổ chức kế toán tại công ty cổ phần thơng mại và dịch
vụ kỹ thuật Đông Nam á.

a. Tổ chức bộ máy công tác kế toán

Tổ chức bộ máy kế toán của công ty đợc tổ chức theo hình thức tập
trung chuyên sâu, mỗi ngời trong phòng kế toán đợc phân công phụ trách
một công việc nhất định do vậy công tác kế toán tại công ty là tơng đối hoàn
chỉnh, hoạt động không bị chồng chéo lên nhau.
PGĐ Tài chính

KI

Kế toán trởng

Kế toán kho

Kế toán công nợ và
KT thanh toán

Thủ quỹ

Kế toán tổng hợp

5.1. Tổ chức công tác kế toán
Phòng kế toán của công ty Đông Nam á có 5 ngời trong đó có 1 phó

giám đốc, 1 kế toán trởng và 3 kế toán viên.

Học sinh: Nguyễn Thị Tuyết Mai

22

Lớp: 34K3


Báo cáo thực tập tốt nghiệp
- Chức năng phòng kế toán: Giúp cho ban giám đốc chỉ đạo thực hiện
toàn bộ chính sách của Nhà nớc về quản lý tài chính.
- Nhiệm vụ: Thực hiện ghi chép phản ánh toàn bộ các nghiệp vụ kinh tế
phát sinh vào các tài khoản có liên quan. Lập báo cáo cung cấp số liệu, tài liệu

LO
BO

OK
.CO
M

của công ty theo yêu cầu của giám đốc công ty và của cơ quan quản lý Nhà
nớc. Lập kế hoạch, kế toán tài chính, tham mu cho giám đốc về các quyết
định trong việc quản lý công ty.

- Kế toán trởng: chịu trách nhiệm trớc ban giám đốc và các cơ quan
pháp luật về toàn bộ công việc kế toán của mình tại công ty. Có nhiệm vụ theo
dõi chung. Chịu trách nhiệm hớng dẫn tổ chức phân công kiểm tra các công
việc của nhân viên kế toán.

- Kê toán kho: Cập nhật chi tiết lợng hàng hoá, dụng cụ xuất ra cho
các văn phòng, công ty và lợng hàng hoá mua vào của công ty. Dựa vào các
chứng từ xuất nhập vật t, cuối tháng tính ra số tiền phát sinh và lập báo cáo.
- Kế toán tổng hợp: thực hiện công tác cuối kỳ, có thể giữ sổ cái tổng
hợp cho tất cả các phần hành ghi sổ cái tổng hợp, lập báo cáo nội bộ cho bên
ngoài đơn vị theo định kỳ báo cáo hoặc yêu cầu đột xuất.

- Kế toán công nợ: phản ánh các khoản nợ phải thu, nợ phải trả các
khoản phải nộp, phải cấp cũng nh tình hình thanh toán và còn phải thanh
toán với đối tợng (ngời mua, ngời bán, ngời cho vay, cấp trên, ngân
sách). Ngoài ra do mô hình thanh toán tức là sẽ ghi chép kịp thời các nghiệp
vụ thanh toán phát sinh tính toán tiền lơng và các khoản trích theo lơng tiến
hành phân bổ các khoản chi phí lơng, chi phí sản xuất kinh doanh trong kỳ

KI

theo đúng chế độ kế toán hiện hành.

- Thủ quỹ: phản ánh thu, chi tồn quỹ tiền mặt hàng ngày đối chiếu tồn

quỹ thực tế với sổ sách để phát hiện những sai sót và xử lý kịp thời đảm bảo
tồn quỹ thực tế tiền mặt cũng bằng số d trên sổ sách.
b. Hình thức kế toán đợc công ty áp dụng: Chứng từ ghi sổ

Học sinh: Nguyễn Thị Tuyết Mai

23

Lớp: 34K3


Báo cáo thực tập tốt nghiệp

LO
BO
OK
.CO
M

Các chứng từ gốc:
- Bảng thanh toán TL
- Bảng thanh toán BHXH
- Bảng thanh toán TT
- Phiếu chi

Sổ quỹ và Sổ
cái tài sản

Bảng tổng hợp
chứng từ gốc

Sổ chi tiết TK
334,TK 338

Chứng từ ghi sổ
(theo phần hành)

Bảng tổng hợp

Sổ đăng ký
chứng từ ghi
sổ

chi tiết

Sổ cái TK 334,
TK 338

Báo cáo
kế toán

Ghi chú:

Ghi hàng ngày
Ghi định kỳ

KI

Đối chiếu

Sơ đồ 5.2: Hình thức kế toán của công ty

II. Thực trạng thực hiện công tác hạch toán kế toán tiền
lơng và các khoản trích theo lơng tại công ty cổ phần
thơng mại và dịch vụ kỹ thuật Đông Nam á

1. Đặc điểm về lao động của công ty cổ phần thơng mại và dịch vụ
ã Đông Nam á
Học sinh: Nguyễn Thị Tuyết Mai

24

Lớp: 34K3


Báo cáo thực tập tốt nghiệp
Đặc điểm kinh doanh củâ công ty là kinh doanh về văn phòng phẩm và
thiết bị văn phòng nhng công ty cũng không đòihỏi tất cả mọi ngời đều phải
có trình độ đại học mà chỉ bắt buộc đối với các trởng phòng đại diện và
nhữgn ngời làm trong phòng kế toán.

LO
BO
OK
.CO
M

Tại công ty tỷ trọng của những ngời có trình độ trung cấp và chiếm
4% trên tổng số CBCNV toàn công ty đợc thể hiện qua bảng sau:
STT
1
2

Chỉ tiêu
- Tổng số CNV
+ Nam
+ Nữ
- Trình độ
+ Đại học
+ Cao đẳng
+ Trung cấp

Số CNV
30
16
14

Tỷ trọng
30
16
14

20
6
4

20

6
4

2. Phơng pháp xây dựng qũy lơng tại công ty

Quỹ lơng của công ty là toàn bộ số tiền lơng trả cho cán bộ CNV của
công ty. Hiện nay công ty xây dựng qũy tiền lơng trên tổng doanh thu bán
hàng và cung cấp dịch vụ là 22%.

Hàng tháng sau khi tổng hợp toàn bộ doanh số bán hàng và cung cấp
dịch vụ, kế toán sẽ lấy tổng doanh thu đó nhân với 22% sẽ ra quỹ lơng của
công ty trong tháng đó.
Ví dụ:

Doanh thu của công ty tháng 12 năm 2005 là 136.274.545,46đ
136.274.545,46 x 22% = 35.920.400đ

3. Hàng tháng công ty sẽ tính ra thởng cho CNV lấy từ quỹ thởng

KI

khoản tiền thởng này góp phần thoả mãn nhu cầu vật chất cho 1 lao động,
khuyến khích họ hăng say trong công việc với thời gian ngắn nhất. Tiền
thởng của công ty đợc tính 15% trên tổng quỹ lơng: 15% x 35.920.400 =
5.388.060đ.

Sau đó sẽ phân chia cho các bộ phận:
- Bộ phận QLDN sẽ là: 2% x 35.920.400 = 718.408 đ

Học sinh: Nguyễn Thị Tuyết Mai

25

Lớp: 34K3