phòng ngừa tình hình mua bán dâm ở việt nam hiện nay

TRƯỜNG ĐẠI HỌC CẦN THƠ
KHOA LUẬT

LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP
Khoá 32 (2006 – 2010)
ĐỀ TÀI

PHÒNG NGỪA TÌNH HÌNH MUA BÁN DÂM
Ở VIỆT NAM HIỆN NAY

Sinh viên thực hiện:
Phan Việt Xô
MSSV: 5062521
Lớp: Tư pháp 3-K32

Giảng viên hướng dẫn:
Nguyễn Chí Hiếu
Bộ môn: Tư pháp

Cần Thơ, tháng 4/2010


Luận văn tốt nghiệp: Phòng ngừa tình hình mua bán dâm ở Việt Nam hiện nay
NHẬN XÉT CỦA GIẢNG VIÊN HƯỚNG DẪN
.......................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................

..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................

GVHD: Nguyễn Chí Hiếu

SVTH: Phan Việt Xô

Luận văn tốt nghiệp: Phòng ngừa tình hình mua bán dâm ở Việt Nam hiện nay
NHẬN XÉT CỦA HỘI ĐỒNG PHẢN BIỆN
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................

..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................

GVHD: Nguyễn Chí Hiếu

SVTH: Phan Việt Xô


Luận văn tốt nghiệp: Phòng ngừa tình hình mua bán dâm ở Việt Nam hiện nay

MỤC LỤC
Trang
Lời nói đầu .......................................................................................................... 1
Chương 1. Thực trạng về tình hình mua bán dâm ở Việt Nam hiện nay......... 4
1.1. Khái niệm mại dâm và hành vi mua dâm, bán dâm ........................................ 4
1.1.1. Khái niệm mại dâm .............................................................................. 4
1.1.2. Khái niệm hành vi mua dâm, bán dâm và những quy định của pháp luật
hiện hành ....................................................................................................... 5
1.1.2.1. Khái niệm hành vi mua dâm, bán dâm ....................................... 5
1.1.2.2. Những quy định của pháp luật hiện hành ................................... 5
1.2. Lược khảo quá trình hình thành và phát triển của tình hình mua bán dâm
trên thế giới .......................................................................................................... 7
1.2.1. Thời cổ đại ........................................................................................... 7
1.2.2. Thời trung đại....................................................................................... 8
1.2.3. Thời hiện đại ........................................................................................ 8

1.3. Đặc điểm của tình hình mua bán dâm ở Việt Nam ......................................... 9
1.3.1. Tình hình mua bán dâm ở Việt Nam qua các giai đoạn......................... 9
1.3.2. Phương thức hoạt động của các đối tượng hoạt động mại dâm ............. 11
1.3.3. Đặc điểm nhân thân của gái bán dâm.................................................... 14
1.3.4. Đặc điểm nhân thân của khách mua dâm .............................................. 17
1.3.5. Tình hình mại dâm nam hiện nay ......................................................... 19
1.4. Những hậu quả của hành vi mua bán dâm ...................................................... 20
1.4.1. Ảnh hưởng về kinh tế ........................................................................... 21
1.4.2. Ảnh hưởng cho xã hội .......................................................................... 21
1.4.3. Ảnh hưởng chính trị ............................................................................. 23
1.5. Xu hướng phát triển của tình hình mua bán dâm trong thời gian tới ............... 23
Chương 2. Nguyên nhân và điều kiện của tình hình mua bán dâm ở Việt Nam
hiện nay ............................................................................................................... 25
2.1. Nguyên nhân và điều kiện chung của tình hình mua bán dâm ........................ 25
2.1.1. Do ảnh hưởng của môi trường kinh tế - xã hội..................................... 26
2.1.2. Những nguyên nhân về công tác giáo dục............................................. 29
2.1.3. Nguyên nhân bắt nguồn từ pháp luật .................................................... 31
2.1.4. Những nguyên nhân xét dưới góc độ tâm lý ......................................... 32
2.1.5. Những hạn chế trong công tác phát hiện và xử lý tệ nạn mại dâm......... 34
2.2. Nguyên nhân và điều kiện cụ thể của tình hình mua bán dâm......................... 36
2.2.1. Nguyên nhân và điều kiện dẫn đến gái bán dâm ................................... 36
GVHD: Nguyễn Chí Hiếu

SVTH: Phan Việt Xô


Luận văn tốt nghiệp: Phòng ngừa tình hình mua bán dâm ở Việt Nam hiện nay
2.2.2. Nguyên nhân và điều kiện dẫn đến nam bán dâm ................................. 38
2.2.3. Nguyên nhân và điều kiện dẫn đến khách mua dâm là nam giới ........... 40
2.2.4. Nguyên nhân và điều kiện dẫn đến khách mua dâm là phụ nữ .............. 43

Chương 3. Các biện pháp phòng ngừa tình hình mua bán dâm ở Việt Nam
hiện nay ............................................................................................................... 46
3.1. Quan điểm chung về phòng, chống tệ nạn xã hội ........................................... 46
3.2. Quan điểm, phương châm và mục tiêu phòng chống tệ nạn mại dâm ............. 49
3.2.1. Quan điểm và phương châm................................................................. 49
3.2.2. Về mục tiêu.......................................................................................... 49
3.3. Một số kết quả về công tác phòng, chống tệ nạn mại dâm .............................. 51
3.4. Kiến nghị biện pháp phòng ngừa tình hình mua bán dâm trong giai đoạn
hiện nay ................................................................................................................ 52
3.4.1. Về kinh tế xã hội .................................................................................. 53
3.4.2. Về tuyên truyền giáo dục...................................................................... 53
3.4.3. Biện pháp về hoàn thiện hệ thống pháp luật.......................................... 56
3.4.4. Biện pháp đối với gái bán dâm ............................................................. 59
3.4.5. Biện pháp đối với người mua dâm........................................................ 61
3.4.6. Biện pháp đối với nam bán dâm ........................................................... 62
Kết luận ............................................................................................................... 65

GVHD: Nguyễn Chí Hiếu

SVTH: Phan Việt Xô


Luận văn tốt nghiệp: Phòng ngừa tình hình mua bán dâm ở Việt Nam hiện nay

LỜI NÓI ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Từ sau đại hội Đảng cộng sản Việt Nam toàn quốc lần thứ VI năm 1986 đến
nay, dưới sự lảnh đạo của Đảng, Nhà nước ta đã và đang tiến hành công cuộc đổi
mới. Hơn 20 năm qua thực hiện những chủ trương chính sách đúng đắn của Đảng
và nhà nước, đã thúc đẩy nền kinh tế xã hội của nước ta phát triển. Đời sống của

nhân dân ngày càng nâng cao rõ rệt. An ninh quốc gia và trật tự an toàn xã hội được
giữ vững.
Bên cạnh những thành quả đã đạt được, mặt trái của nền kinh tế thị trường đã
tác động bằng nhiều cách đến đời sống xã hội. Tệ nạn mại dâm ở nước ta diễn biến
phức tạp và đang là vấn đề nóng bỏng, ảnh hưởng xấu đến đời sống và an toàn của
xã hội, vi phạm pháp luật, đạo đức, phong tục, tập quán tốt đẹp của dân tộc, phá vỡ
hạnh phúc nhiều gia đình, đe doạ tương lai giống nòi của dân tộc.
Sau những năm đổi mới nền kinh tế - xã hội và nhất là từ năm 1990 trở lại
đây. Hành vi mua bán dâm đã hoạt động dưới nhiều hình thức: công khai, bí mật
thông qua các hình thức kinh doanh trá hình như: vũ trường, quán cà phê, nhà hàng,
karaoke,…với phương thức hoạt động ngày càng tinh vi, xảo quyệt. Phạm vi hoạt
động ngày càng mở rộng phát triển cả ở thành thị lẫn nông thôn, không chỉ dừng lại
ở trong nước mà còn phát triển thành tội phạm có tổ chức, buôn bán phụ nữ và trẻ
em ra nước ngoài. Hơn nữa hiện tượng khách quốc tế đi du lịch với mục đích “du
lịch tình dục” đã diễn ra từng lúc, từng nơi và tình trạng mua bán dâm xâm nhập
vào môi trường giáo dục cũng đang ở mức báo động. Điều đáng lo ngại là gái bán
dâm ngày càng trẻ hóa, mại dâm trẻ em ngày càng gia tăng; đối tượng mua dâm là
cán bộ, đảng viên, người có địa vị trong xã hội vẫn chưa được ngăn chặn có hiệu
quả. Mại dâm nam ngày càng diễn biến phức tạp và lan rộng ở một số địa phương
như Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh, Bà Rịa – Vũng Tàu,… và đã xuất hiện những
ổ chứa mại dâm nam hoạt động chặt chẽ, có tổ chức với vi mô lớn. Tệ nạn mua bán
dâm còn là nguyên nhân chủ yếu làm lây nhiễm HIV/AIDS. Đây thực sự là một
hiểm họa cho dân tộc trong thời mở cửa.
Đứng trước thực trạng tệ nạn mua bán dâm có xu hướng phát triển gây nhức
nhối trong xã hội Đảng và Nhà nước ta đã và đang tiến hành nhiều phương tiện và
phương pháp khác nhau để đấu tranh kiên quyết nhằm ngăn chặn từng bước, tiến tới
loại trừ tệ nạn mua bán dâm ra khỏi đời sống xã hội.
Người viết cũng nhận thấy được tầm quan trọng của công tác phòng chống tệ
nạn mua bán dâm, nên đã nảy sinh ý tưởng chọn đề tài: “Phòng ngừa tình hình
GVHD: Nguyễn Chí Hiếu

1

SVTH: Phan Việt Xô


Luận văn tốt nghiệp: Phòng ngừa tình hình mua bán dâm ở Việt Nam hiện nay
mua bán dâm ở Việt Nam hiện nay” để nghiên cứu. Xuất phát từ những lý do trên,
việc nghiên cứu đề tài này là một vấn đề cần thiết, cấp bách, có ý nghĩa lý luận và
thực tiễn trong giai đoạn hiện nay.
2. Tình hình nghiên cứu
“Mại dâm” đây không phải là vấn đề mới được nghiên cứu, mà đã được rất
nhiều tác giả, nhiều công trình nghiên cứu trước đó đề cập tới. Ví dụ như:
- Nguyễn Xuân Yêm, Phan Đình Khánh, Nguyễn Thị Kim Liên: Mại dâm,
ma tuý, cờ bạc tội phạm thời hiện đại, Nhà xuất bản Công An nhân dân, Hà Nội,
năm 2003.
- Trần Đức Châm: Phòng chống tệ nạn xã hội, Nhà xuất bản Chính trị Quốc
gia, Hà Nội, năm 2007.
- Bộ nội vụ Tổng cục Cảnh sát nhân dân, đề tài KX.04.14: Tệ nạn xã hội ở
Việt Nam thực trạng, nguyên nhân và giải pháp, Nhà xuất bản Công An nhân dân,
năm 1994.
Trên cơ sở tiếp thu có kế thừa các tác giả lớn, người viết đi sâu vào phân
tích, mổ xẻ và làm rõ hơn về đặc điểm nhân thân, nguyên nhân và điều kiện dẫn đến
gái bán dâm, khách mua dâm là nam giới. Thêm một nghiên cứu mới của người viết
là về tình hình mại dâm nam, khách mua dâm là phụ nữ, biện pháp phòng ngừa nam
bán dâm.
3. Phạm vi và mục đích nghiên cứu
Luận văn chỉ nghiên cứu tập trung vào tình hình mua dâm, bán dâm ở Việt
Nam hiện nay. Trên cơ sở có làm rõ đặc điểm nhân thân của các đối tượng hoạt
động mại dâm nhưng chủ yếu là người bán dâm và khách mua dâm, còn các đối

tượng hoạt động mại dâm khác như: chủ chứa, môi giới, bảo kê,…có phân tích và
đề cập đến nhưng không được tập trung làm rõ.
Qua đó luận văn muốn góp tiếng nói chung cùng với mọi người trong công
tác phòng chống tình hình mua bán dâm ở nước ta. Luận văn là niềm say mê mà bản
thân người viết rất quan tâm và đây cũng là một nguồn tư liệu bổ ích cho những ai
thật sự muốn tìm hiểu về vấn đề này.
4. Phương pháp nghiên cứu
Luận văn được nghiên cứu dựa trên cơ sở lý luận của chủ nghĩa Mác – Lênin
về nhà nước và pháp luật, về tội phạm học; dựa trên đường lối, chính sách của Đảng
và Nhà nước ta trong công tác phòng, chống tệ nạn xã hội nói chung và mua bán
dâm nói riêng. Luận văn sử dụng phương pháp thống kê lịch sử, so sánh, phân tích,
tổng hợp để đánh giá có hệ thống về tình hình, nguyên nhân và điều kiện của tệ nạn
mua bán dâm trong thời gian qua.
GVHD: Nguyễn Chí Hiếu

2

SVTH: Phan Việt Xô


Luận văn tốt nghiệp: Phòng ngừa tình hình mua bán dâm ở Việt Nam hiện nay
5. Kết cấu của luận văn
Luận văn gồm lời nói đầu, mục lục, danh mục tài liệu tham khảo, kết luận và
được kết cấu bởi ba chương:
- Chương 1: Thực trạng về tình hình mua bán dâm ở Việt Nam hiện nay
- Chương 2: Nguyên nhân và điều kiện của tình hình mua bán dâm ở Việt
Nam hiện nay.
- Chương 3: Các biện pháp phòng ngừa tình hình mua bán dâm ở Việt Nam
hiện nay.
* Vì thời gian nghiên cứu không nhiều cùng với trình độ chuyên môn, kinh

nghiệm và kiến thức thực tiễn của bản thân còn hạn chế nên luận văn khó trách khỏi
những thiếu sót, người viết rất mong nhận được sự đóng góp ý kiến của các thầy cô
và của tất cả những ai quan tâm đến đề tài này.

GVHD: Nguyễn Chí Hiếu

3

SVTH: Phan Việt Xô


Luận văn tốt nghiệp: Phòng ngừa tình hình mua bán dâm ở Việt Nam hiện nay
CHƯƠNG 1
TÌNH HÌNH MUA BÁN DÂM Ở VIỆT NAM HIỆN NAY
1.1. Khái niệm mại dâm và hành vi mua dâm, bán dâm
1.1.1. Khái niệm mại dâm
Thuật ngữ “mại dâm” có nguồn gốc từ tiếng Latinh là “Prostiture” có nghĩa
ban đầu là “bày ra để bán” chỉ việc bán thân một cách tùy tiện. Mại dâm là một hiện
tượng xã hội biểu hiện các sự sai lệch về chuẩn mực trong xã hội, theo nhà xã hội
học Pháp nổi tiếng E. Durkheim thì tệ nạn mại dâm là dấu hiệu của một xã hội loạn
kỷ cương.
Bản chất của khái niệm “mại dâm” theo cuốn bách khoa toàn thư về nhà
nước và pháp quyền của Liên xô 1925 định nghĩa: “mại dâm là việc mua bán thân
thể của mình để làm đối tượng thỏa mãn tình dục”. Ở Anh quan niệm rằng “gái
điếm là đem thân thể mình hiến cho đàn ông để được trả tiền”. Theo đạo luật ngăn
ngừa mại dâm của Nhật Bản 1956 thì “mại dâm là việc quan hệ giới tính với bất kỳ
ai để được trả tiền hoặc được hứa trả tiền”. Bộ luật hình sự bang New York (Mỹ)
xác định “người phạm tội mại dâm là người thực hiện, thỏa thuận hoặc đề nghị thực
hiện quan hệ giới tính với người khác để lấy tiền”.
Như vậy, nói chung mọi người thừa nhận rằng dấu hiệu của mại dâm là quan

hệ giới tính với những người khác (quan hệ giới tính bừa bãi) để được trả công
(thường là bằng tiền) mang tính chất có hệ thống, có thỏa thuận trước về trả tiền (dù
có khi không rõ giá cả).
Theo ý kiến của nhiều nhà khoa học, một hành vi được coi là mại dâm khi có
các dấu hiệu sau đây:
- Có sự thỏa thuận giữa hai bên là nam và nữ (ở đây không đề cập đến các
dạng mại dâm đồng giới) về việc đáp ứng và thỏa mãn quan hệ tình dục thông qua
giao hợp hoặc các hình thức dịch vụ làm tình khác.
- Việc trao đổi tình dục được thực hiện trên cơ sở người bán dâm (đáp ứng
nhu cầu tình dục, thường là phụ nữ) được trả hoặc hứa được trả một giá trị vật chất
nhất định (như tiền, đồ trang sức, vật có giá trị,...)
- Hành vi trao đổi tình dục đó xảy ra ngoài phạm vi hôn nhân.
Như vậy, có thể định nghĩa tệ nạn mại dâm như sau: “Mại dâm là những
hành vi được thỏa thuận nhằm thực hiện quan hệ tình dục có tính chất mua bán trên
cơ sở một giá trị vật chất nhất định (tiền hoặc hiện vật) ngoài phạm vi hôn nhân”.
Tại điều 3 chương I, Pháp lệnh phòng chống mại dâm 2003 của nước ta đã
giải thích rõ: mại dâm là hành vi mua dâm, bán dâm.
GVHD: Nguyễn Chí Hiếu

4

SVTH: Phan Việt Xô


Luận văn tốt nghiệp: Phòng ngừa tình hình mua bán dâm ở Việt Nam hiện nay
1.1.2. Khái niệm hành vi mua dâm, bán dâm và những quy định của
pháp luật hiện hành
1.1.2.1. Khái niệm hành vi mua dâm, bán dâm
Mại dâm bao gồm hành vi mua dâm và bán dâm. (Theo điều 3 Pháp lệnh
phòng chống mại dâm 2003).

Vậy, Bán dâm được hiểu là hành vi giao cấu của một người với người khác
để được trả tiền hoặc lợi ích vật chất khác (khoản 1 Điều 3, Pháp lệnh phòng chống
mại dâm 2003).
Mua dâm được hiểu là hành vi của người dùng tiền hoặc lợi ích vật chất khác
trả cho người bán dâm để được giao cấu (khoản 2 Điều 3, Pháp lệnh phòng chống
mại dâm 2003).
1.1.2.2. Những quy định của pháp luật hiện hành
o Theo pháp lệnh phòng, chống mại dâm 2003
- Hành vi mua dâm tùy theo tính chất, mức độ vi phạm mà bị xử phạt hành
chính bằng hình thức cảnh cáo hoặc phạt tiền (khoản 1 Điều 22).
- Hành vi bán dâm cũng tùy theo tính chất, mức độ vi phạm mà bị xử phạt
hành chính, bị áp dụng biện pháp giáo dục tại xã, phường, thị trấn hoặc đưa vào cơ
sở chữa bệnh. Đối với người bán dâm là người nước ngoài thì tùy theo tính chất,
mức độ vi phạm mà bị xử phạt hành chính bằng hình thức cảnh cáo, phạt tiền, trục
xuất (khoản 1 Điều 23).
- Trường hợp người có hành vi mua bán dâm là cán bộ, công chức, người
thuộc lực lượng vũ trang nhân dân vi phạm thì ngoài việc bị xử lý theo quy định tại
các điều 22, 23 còn bị thông báo cho người đứng đầu cơ quan, tổ chức, đơn vị có
thẩm quyền quản lý để giáo dục và xử lý kỷ luật. Trong thời gian bị xử lý kỷ luật
không được đề cử, ứng cử vào các cơ quan dân cử, tổ chức chính trị, tổ chức chính
trị - xã hội, không được bổ nhiệm hoặc bổ nhiệm lại, bổ nhiệm vào các chức vụ
tương đương hoặc cao hơn trong các cơ quan nhà nước hoặc trong lực lượng vũ
trang nhân dân (Điều 27).
o Theo Bộ luật Hình sự Việt Nam sửa đổi, bổ sung 2009
Người có hành vi mua dâm mà đối tượng bán dâm là người chưa thành niên
(chưa đủ 18 tuổi), hành vi này không đòi hỏi người mua dâm phải biết người bán
dâm là người đã thành niên hay chưa, chỉ cần xác định là đã có hành vi mua dâm mà
người bán dâm là người chưa thành niên thì sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Có
thể bị truy cứu về tội Mua dâm người chưa thành niên (Điều 256, Bộ luật Hình sự
Việt Nam sửa đổi, bổ sung 2009) hoặc tội Giao cấu với trẻ em (Điều 115, Bộ luật

GVHD: Nguyễn Chí Hiếu

5

SVTH: Phan Việt Xô


Luận văn tốt nghiệp: Phòng ngừa tình hình mua bán dâm ở Việt Nam hiện nay
Hình sự Việt Nam sửa đổi, bổ sung 2009) hay tội Hiếp dâm trẻ em (Điều 112, Bộ
luật Hình sự Việt Nam sửa đổi, bổ sung 2009), tùy theo từng trường hợp cụ thể.
- Trường hợp người mua dâm có hành vi giao cấu với gái bán dâm là trẻ em
từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi. Hành vi giao cấu này đạt được hoàn toàn do sự thoả
thuận của gái bán dâm. Thì người mua dâm có thể bị truy cứu về tội Giao cấu với
trẻ em (Điều 115, Bộ luật Hình sự Việt Nam sửa đổi, bổ sung 2009). Tội phạm này
hoàn thành khi người mua dâm thực hiện được hành vi giao cấu không cần việc
giao cấu kết thúc về mặt sinh lý cũng như phát sinh hậu quả, người mua dâm phải
thực hiện hành vi với lỗi cố ý.
- Trường hợp người mua dâm có hành vi giao cấu với gái bán dâm là trẻ em
chưa đủ 13 tuổi trong mọi trường hợp, bất kể hành vi giao cấu có sự thoả thuận với
gái bán dâm hay không, thì hành vi này đều có thể bị truy cứu về tội Hiếp dâm trẻ
em (Điều 112, Bộ luật Hình sự Việt Nam sửa đổi, bổ sung 2009). Quy định này xuất
phát từ quan điểm cho rằng: Trẻ em Việt Nam chưa đủ 13 tuổi chưa có nhu cầu về
sinh lý (tình dục), hiểu lệch lạc về hành vi, chưa thể hiện ý chí đúng đắn của mình.
(Tội phạm này còn áp dụng cho cả phụ nữ với vai trò thực hành vì việc giao cấu
không đòi hỏi trái với ý muốn của nạn nhân).
- Trường hợp người mua dâm có hành vi mua dâm đối với người chưa thành
niên, hành vi mua dâm thể hiện ở việc hai bên thoả thuận mua bán dâm (trả tiền
hoặc bất cứ tài sản gì để thực hiện hành vi giao cấu). Thì người mua dâm có thể bị
truy cứu về tội Mua dâm người chưa thành niên (Điều 256, Bộ luật Hình sự Việt

Nam sửa đổi, bổ sung 2009). Tội phạm này hoàn thành khi đôi bên đã thoả thuận
việc mua bán không cần hai bên đã tiến hành giao cấu, nhưng người mua dâm phải
thực hiện hành vi do lỗi cố ý trực tiếp.
Ngoài ra còn có các hành vi khác liên quan đến hoạt động mua bán dâm như:
- Người có hành vi như cho thuê, cho mượn chỗ làm nơi thực hiện hành vi
mua bán dâm giữa khách mua dâm và gái bán dâm hoặc những người khác trong
hoạt động mại dâm. Việc cho thuê, cho mượn địa điểm được thể hiện ở sự thoả
thuận, bàn bạc và có sự nhất trí trước khi hành vi mua bán dâm xảy ra. Hoặc có
hành vi bố trí chỗ, bố trí gái bán dâm…cho hoạt động mua bán dâm. Thì có thể bị
truy cứu về tội Chứa mại dâm (Điều 254 Bộ luật Hình sự Việt Nam sửa đổi, bổ sung
năm 2009).
- Người có hành vi như đứng ra làm trung gian môi giới, dẫn dắt những
người hoạt động mại dâm gặp nhau để thực hiện hành vi mua bán dâm, nó bao gồm
cả hành vi dụ dỗ, dẫn dắt, giới thiệu, gợi ý, môi giới làm trung gian như dẫn gái cho
chủ chứa và khách mua dâm, dẫn khách mua dâm đến cho chủ chứa hoặc gái bán
GVHD: Nguyễn Chí Hiếu

6

SVTH: Phan Việt Xô


Luận văn tốt nghiệp: Phòng ngừa tình hình mua bán dâm ở Việt Nam hiện nay
dâm. Dẫn dắt hoặc môi giới cho các bên gặp nhau theo yêu cầu của một trong các
bên, sau đó các bên tự thoả thuận về địa điểm, giá cả, cách thức mua bán dâm, mức
thanh toán,… Thì có thể bị truy cứu về tội Môi giới mại dâm (Điều 255 Bộ luật
Hình sự Việt Nam sửa đổi, bổ sung 2009).
Cả hai tội phạm chứa mại dâm và môi giới mại dâm được coi là hoàn thành
khi cả hai đã thực hiện xong hành vi chứa, dẫn dắt, dụ dỗ, môi giới mại dâm được
thể hiện bằng sự thoả thuận hoặc nhận lời không kể đã hoặc có nhận thù lao hay

chưa. Và cả hai tội này thực hiện hành vi phải do lỗi cố ý, động cơ vụ lợi cá nhân.
- Đối với trường hợp người mua dâm, bán dâm biết mình nhiễm HIV mà cố ý
lây truyền bệnh cho người khác thì có thể bị truy cứu về tội Lây truyền HIV cho
người khác hoặc tội Cố ý truyền HIV cho người khác (Điều 117, 118, Bộ luật Hình
sự Việt Nam sửa đổi, bổ sung 2009).
Trên đây là khái niệm về mại dâm nói chung và hành vi mua bán dâm nói
riêng có đề cập đến những quy định của pháp luật hiện hành, bước đầu giúp người
viết đi sâu vào tìm hiểu thực trạng của xã hội đang tồn tại hành vi trái pháp luật này.
1.2. Lược khảo quá trình hình thành và phát triển của tình hình mại
dâm trên thế giới.
1.2.1. Thời cổ đại
Mại dâm xuất hiện như thế nào và xuất hiện từ bao giờ?
Chưa ai đưa ra được câu trả lời thoả đáng và có lẽ không thể đưa ra câu trả lời duy
nhất. Có thể nói nó bắt nguồn từ hành dâm với mục đích hiến tế hoặc tôn giáo trong
thời cổ đại ở nhiều nước Trung Cận Đông, bao gồm Ai Cập, Cannaan, Phoenicia,
Babylonia, Assyria, Lydia, Ba Tư, Ấn Độ, Numidia và Tây Phi. Hành dâm trong
đền thờ thịnh hành ở Judah dưới thời vua Manasseh trước Công nguyên.
- Ở Hy Lạp, dưới ảnh hưởng của phương Đông, hành dâm hiến tế đã xâm
nhập vào Hy Lạp và nổi tiếng nhất là đền thờ thần Vệ Nữ ở Corinth, nơi các nữ tế
phục vụ như gái bán dâm. Hành dâm hiến tế có nhiều dạng. Nó được giải thích như
một nghi lễ mà qua đó phụ nữ hiến dâng trinh tiết của mình cho một vị thần nào đó.
Trong cái gọi là nghi lễ Myletta ở Babylonia, mỗi phụ nữ điều phải túc trực ở đền
thờ thần Ishtar và chấp nhận giao hợp với người đàn ông đầu tiên ném đồng xu bạc
vào lòng cô ta. Hành dâm như một nghĩa vụ thường xuyên của một tầng lớp nữ tu
nhất định là thông lệ ở Trung Đông. Mại dâm công cộng bắt đầu ở Hy Lạp vào thế
kỷ thứ 7 trước Công nguyên và được gán cho thời Solon, gái hành nghề mại dâm
phải sống trong một khu vực quy định. Họ ăn mặc qua loa hoặc ở trần từ thắt lưng
trở lên. Gái bán dâm tư nhân thường được phân biệt bởi quần áo với mẫu hoa riêng
biệt và màu tóc sáng. Một tầng lớp đặc biệt là Heterae (bạn gái). Gái bán dâm quý
GVHD: Nguyễn Chí Hiếu

7

SVTH: Phan Việt Xô


Luận văn tốt nghiệp: Phòng ngừa tình hình mua bán dâm ở Việt Nam hiện nay
phái chuyên nghiệp và độc lập, nổi bật với sắc đẹp và trí tuệ sắc sảo. Họ được nhà
nước bảo vệ và đánh thuế, được tự do hơn những phụ nữ có chồng.
- Ở La Mã, để phân biệt gái bán dâm bằng việc bắt họ phải ăn mặt theo cách
riêng hoặc cư trú ở một khu vực nhất định. Nhà nước La Mã cổ đại cấp môn bài và
đánh thuế gái bán dâm vốn đã trở thành một ngành kinh doanh nhờ nguồn nô lệ.
Ngoài các nô lệ, phụ nữ ngoại quốc và đàn bà tự do cũng hành nghề mại dâm. Dưới
thời các hoàng đế, La Mã có đến 45 Lupanaria (nhà chứa) và riêng Pompeii có ít
nhất là 7 nhà chứa. Đó là những phòng ngủ tối và được che bằng một tấm rèm có
treo tên của gái bán dâm. Các cô gái này thường khoả thân hoặc ăn mặc sơ sài.
1.2.2. Thời Trung đại
Thời trung đại gái bán dâm lang thang di chuyển từ hội chợ này tới hội chợ
khác và tập trung ở các cuộc họp hay các hội nghị. Cuộc họp tại Frankfurt (Đức)
năm 1394 thu hút hơn 800 gái bán dâm, và hơn 1.500 gái bán dâm đã tập trung ở
hội nghị Consance năm 1415. Trong các hội chợ, các cô gái bán dâm được hưởng
quyền “tự do hội chợ” nghĩa là họ được tự do hành nghề. Gái bán dâm thang thang
như một hiện tượng xã hội kéo dài cho đến đầu thế kỷ 18. Trong thời kỳ này gái bán
dâm được hưởng một số đặc quyền. Ở nhiều thành phố họ được quyền tham dự tất
cả các lễ cưới và các cuộc tiếp tân. Để đáp lại lòng hiếu khách, họ phải tặng hoa cho
chủ nhân. Cho đến năm 1524, họ vẫn được phép khiêu vũ khoả thân, (nhưng phải
trang điểm bằng các bông hoa), với những người thờ thánh Viên trong ngày hội mùa
và được thưởng ba pao tiền Viên.
1.2.3. Thời hiện đại
Hiện nay, hướng giải quyết vấn đề mại dâm trên thế giới có thể chia làm hai

nhóm nước sau đây:
- Nhóm nước cấm hành nghề mại dâm: tùy theo khả năng thi hành của từng
quốc gia mà những hành vi bị coi là bất hợp pháp sẽ được thể chế hóa ở các mức độ
khác nhau. Theo khuynh hướng này, chiếm vị trí đầu tiên là các nước đạo Hồi, Ở
các xã hội đó, gái bán dâm có thể bị kết án tử hình hoặc bị ném đá đến chết. Một số
nước đã ban hành các luật chống mại dâm như ở Anh (1885), Đan Mạch (1901),
Phần Lan (1907), Hoa kỳ (1911), Pháp (1946), Nhật (1956).
- Nhóm nước kiểm soát bằng cách hạn chế hay cấp môn bài cho gái bán
dâm hoặc nhà chứa: bằng cách thể chế hóa về mặt quản lý nhà nước bằng pháp
luật tệ nạn mại dâm. Theo khuynh hướng này bao gồm các nước và các lãnh thổ
sau: Cộng hòa Liên bang Đức, Đan Mạch (sau 1960), Pháp (1948), Anh (sau 1970),
Thụy Điển, Hồng Kông, Đài Loan, Thái Lan,...

GVHD: Nguyễn Chí Hiếu

8

SVTH: Phan Việt Xô


Luận văn tốt nghiệp: Phòng ngừa tình hình mua bán dâm ở Việt Nam hiện nay
Trước sự bùng nổ của tệ nạn mại dâm và hiểm họa AIDS, nhiều nước đã đặt
mục tiêu kiểm soát tệ nạn này lên hàng đầu như đề ra các biện pháp bắt buộc đăng
ký, bắt buộc khám chữa bệnh, quy định các địa điểm được phép hành nghề,...Hiện
nay có khoảng 30 nước trên thế giới đang giải quyết vấn đề mua bán dâm theo
hướng này1.
1.3. Đặc điểm của tình hình mua bán dâm ở Việt Nam
1.3.1. Tình hình mua bán dâm ở Việt Nam qua các giai đoạn
Hoạt động mua bán dâm ở nước ta xuất hiện cách đây rất lâu, nhưng trên
thực tế không xác định được nó bắt nguồn từ bao giờ một cách chính xác vì không

có tư liệu để lại. Đến nay, theo quá trình phát triển của lịch sử có thể chia quá trình
phát sinh, tồn tại và phát triển của hành vi mua bán dâm ở nước ta thành ba giai
đoạn chính:
+ Thời kỳ Pháp thuộc đến cuối thập kỷ 60
Trước thời kỳ này nó còn đơn giản, các hình thức hành nghề chủ yếu biểu
hiện dưới các hình thức như: gái nhảy, cô đầu,...Về thực chất, đây là việc một số
nghệ sĩ bị bắt buộc phải làm nghề mại dâm cho các quan lại và phần nào nó còn
mang tính chất văn hóa. Thời kỳ Pháp thuộc, gái bán dâm xuất hiện là do nhu cầu
phục vụ quân đội viễn chinh Pháp. Theo số liệu thống kê của chính quyền Pháp để
lại, năm 1954, riêng Hà Nội đã có 11.800 gái bán dâm chuyên nghiệp hoạt động
công khai, trong đó có hơn 6000 người được chính quyền cũ cấp thẻ môn bài, 45
nhà chứa, 55 nhà hát cô đầu. Thời kỳ cải tạo và xây dựng xã hội chủ nghĩa ở miền
Bắc hành vi mua bán dâm đã từng bước được đẩy lùi và kiểm soát chặt chẽ. Cho
đến năm 1965, về cơ bản, ở miền Bắc, hành vi này đã được bài trừ. Trung bình hàng
năm chỉ phát hiện được khoảng 300 - 400 gái bán dâm2.
+ Thời kỳ những năm 70, khi quân đội Mỹ kéo vào miền Nam
Thời kỳ này dưới chính quyền Sài Gòn, hoạt động mua bán dâm phát triển
phức tạp và nghiêm trọng với mục đích phục vụ cho sự ăn chơi sa đọa của quân đội
viễn chinh Mỹ và bọn ngụy quyền, ngụy quân. Mặc dù chính quyền Ngô Đình Diệm
đã ban hành luật chống mại dâm từ tháng 10/1954 nhưng trên thực tế, hoạt động
mua bán dâm ngày càng phát triển tràn lan. Theo thống kê của Bộ xã hội ngụy, số
gái bán dâm ở Sài Gòn năm 1968 là 10.000 người, năm 1974 lên đến hơn 100.000
người với hơn 5000 chủ chứa. Toàn miền Nam trước ngày giải phóng có khoảng
200.000 gái bán dâm chuyên nghiệp3. Ngay sau khi giải phóng, chính quyền quân
1-3

Xem Bộ Giáo dục và Đào tạo: Tài liệu giáo dục giới tính, phòng chống tệ nạn mại dâm, Hà Nội, 2004.

GVHD: Nguyễn Chí Hiếu

9

SVTH: Phan Việt Xô


Luận văn tốt nghiệp: Phòng ngừa tình hình mua bán dâm ở Việt Nam hiện nay
quản đã thành lập ban bài trừ các tệ nạn xã hội với chủ trương kiên quyết đấu tranh
chống hành vi mua bán dâm, nghiêm trị bọn chủ chứa, ma cô, môi giới, đồng thời
tập trung cải hóa số gái bán dâm chuyên nghiệp, kết quả đã làm giảm hơn 80% số
gái bán dâm ở đây. Đến năm 1980, hoạt động mua bán dâm ở nước ta gần như được
xóa bỏ về cơ bản.
+ Thời kỳ phát triển kinh tế hàng hóa nhiều thành phần theo cơ chế thị
trường và mở rộng quan hệ đối ngoại (từ 1986 đến nay).
Bên cạnh những yếu tố tích cực thúc đẩy nền kinh tế phát triển thì mặt hạn
chế, tiêu cực cũng bộc lộ và đang làm thay đổi mạnh mẽ các giá trị và chuẩn mực,
đạo đức truyền thống, làm biến đổi nhân cách của một bộ phận người trong xã hội.
hoạt động mua bán dâm từ đó lại phát triển mạnh mẽ và trở thành vấn đề xã hội hết
sức nhức nhối và gây nguy hại đến nước ta, bởi sự phát triển, quy mô, phạm vi hoạt
động và hậu quả xã hội mà nó gây ra. Có thể nói, từ những năm 80 của thế kỷ XX
trở lại đây, nhất là năm 1986, hoạt động mua bán dâm đã phát triển trở lại và buộc
xã hội dù muốn hay không cũng phải thừa nhận sự có mặt của nó. Số gái bán dâm ở
tuổi vị thành niên có xu hướng tăng. Hoạt động mua bán dâm không còn hoàn toàn
lén lút như trước đây mà nó hoạt động trong tình trạng không công khai về mặt
pháp luật nhưng phần nào công khai về mặt xã hội.
Cho đến nay, không ai có thể biết chính xác số gái bán dâm, bởi vì sự hoạt
động bất hợp pháp của nó đã cản trở việc thống kê của các cơ quan chức năng một
cách có hệ thống.
Theo thống kê của Uỷ ban Quốc gia vì sự tiến bộ của phụ nữ thì số gái bán
dâm trong cả nước được phát hiện năm 1990 là 40.000 gái bán dâm; năm 1992 là
100.000 gái bán dâm; năm 1994 là 130.000 gái bán dâm và từ năm 1995-1996 lên

tới khoảng 200.000 gái bán dâm4.
Số liệu của Cục phòng chống tệ nạn xã hội - Bộ Lao động - Thương binh và
Xã hội cho thấy số gái bán dâm ở thành phố Hồ Chí Minh năm 1995 là 50.000
người, năm 1996-1997 còn 40.000 người và năm 1998 còn 32.000 người. Ở Hà Nội
năm 1994 số gái bán dâm được phát hiện là gần 1.600 người, năm 1996 là 1.200
người, và đến năm 1998 thì lại tăng vọt lên tới 5.000 người5.
Tính đến năm 2008 ước tính cả nước có khoảng 30.904 đối tượng bán dâm,
nhưng hiện cơ quan chức năng mới chỉ quản lý được 15.316 đối tượng trên hồ sơ.
Bộ Công an cũng cho biết tại Hà Nội có khoảng 4.500 phụ nữ có biểu hiện hoạt
4
5

Xem Uỷ ban Quốc hội vì sự tiến bộ của phụ nữ Việt Nam: Số liệu về phụ nữ Việt Nam 1985-1994.
Trần Đức Châm: Phòng chống tệ nạn xã hội, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội, 2007, trang 86.

GVHD: Nguyễn Chí Hiếu

10

SVTH: Phan Việt Xô


Luận văn tốt nghiệp: Phòng ngừa tình hình mua bán dâm ở Việt Nam hiện nay
động bán dâm. Còn tại thành phố Hồ Chí Minh có khoảng 20.000 phụ nữ làm tiếp
viên ở các cơ sở kinh doanh dịch vụ trên các tuyến biên giới Việt - Trung và Việt
Nam - Campuchia, lực lượng Biên phòng đã đưa vào quản lý hàng trăm nhà hàng có
biểu hiện hoạt động mại dâm, buôn bán phụ nữ và trẻ em6.
Tại buổi tổng kết 6 tháng đầu năm 2009, Theo báo cáo từ Cục Phòng chống
tệ nạn xã hội, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội cho biết tình trạng phụ nữ ra
nước ngoài theo các tour du lịch để bán dâm ngày càng có xu hướng gia tăng và có

sự tham gia không chỉ của gái bán dâm “hạng sang” mà còn có cả gái bán dâm
“hạng thấp hơn”7.
Trên thực tế, ở nước ta số gái bán dâm vị thành niên ngày càng tăng. Kết quả
điều tra 2.628 gái bán dâm năm 1990 ở một số tỉnh, thành phố cho thấy có 6,3% là
trẻ em. Ở Hà Nội, trong cuộc điều tra 900 thanh thiếu niên lang thang năm 1991 có
25% hoạt động mại dâm. Theo thống kê của thành phố Hồ Chí Minh: số gái bán
dâm dưới 18 tuổi năm 1989 là 2,1%; năm 1990 con số này tăng lên gấp hơn 2 lần là
5,22%; năm 1991 là 7%; năm 1992 là 10%; năm 1994 là 15% và đến năm 1995 lên
tới 20,8%. Năm 1996, cả nước có 200.000 gái bán dâm, trong đó có 14.000 gái bán
dâm ở tuổi vị thành niên. Theo nhiều nguồn số liệu khác, tỷ lệ trẻ em mại dâm ở
nước ta là 10% năm 1993; 12% năm 1994; 13,96% năm 1997. Đáng chú ý là có cả
trẻ em nam tham gia bán dâm và con số này không phải là hiếm8.
1.3.2. Phương thức hoạt động của các đối tượng hoạt động mại dâm
Trong giai đoạn hiện tại các đối tượng có hoạt động mua bán dâm để tồn tại
chúng có nhiều hình thức thủ đoạn hoạt động khác nhau nhằm che giấu sự phát hiện
của quần chúng nhân dân và sự đấu tranh khám phá của các cơ quan chuyên môn.
Có thể nói thủ đoạn hoạt động của các đối tượng này ngày càng tinh vi xảo quyệt,
và kín đáo. Chúng không từ bất cứ thủ đoạn nào để đạt được mục đích hoạt động
mại dâm.
Theo kết quả điều tra trong số 9.315 bị cáo được đưa ra xét xử từ năm 1994 2000 thì phụ nữ là chủ chứa chiếm 40%; trong độ tuổi thanh niên là 27,5%; số tái
phạm hoặc tái phạm nguy hiểm là 5,4%; có 130 bị cáo là người chưa thành niên;

6

Phong Cầm: Gái mại dâm ngày càng trẻ hoá,
[đưa tin 24/12/2008].
7
Thanh Trầm: Gái bán dâm rủ nhau ra nước ngoài hành nghề, [đưa tin 25/6/2009].
8
Trần Đức Châm, Phòng chống tệ nạn xã hội, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội, 2007, trang 87.

GVHD: Nguyễn Chí Hiếu

11

SVTH: Phan Việt Xô


Luận văn tốt nghiệp: Phòng ngừa tình hình mua bán dâm ở Việt Nam hiện nay
163 bị cáo là người các dân tộc thiểu số. Thu nhập từ hoạt động mại dâm là rất lớn,
có cơ sở thu hàng tỷ đồng/tháng9.
Các đối tượng này tổ chức hoạt động mua bán dâm thường sử dụng các hình
thức dịch vụ như karaoke, cà phê đèn mờ, nhà hàng, khách sạn, cắt tóc phòng
lạnh,… để lấy đó làm điểm giao dịch, bắt mối hoặc có đối tượng sử dụng ngay cả
các cơ sở dịch vụ này để tổ chức hoạt động mua bán dâm.
Với các dịch vụ trá hình dưới các hình thức “dịch vụ” nói trên, các đối tượng
chủ chứa - môi giới thường có các hành vi thăm dò, tìm hiểu và gạ gẫm những “nhu
cầu” của khách. Sau khi có sự thỏa thuận với khách chúng có thể bố trí hoạt động
mua bán dâm ngay tại cơ sở dịch vụ của chúng hoặc có thể “cung cấp” gái bán dâm
cho “khách” dẫn đi những nơi khách tùy chọn.
Để đáp ứng nhu cầu khi đông khách mua dâm. Và tạo ra không khí mới bằng
cách thay đổi gái bán dâm. Các đối tượng tổ chức hoặc chứa gái bán dâm có sự liên
hệ chặt chẽ với các nhà hàng, vũ trường, khách sạn,…chúng luôn luôn thay đổi và
trao đổi đội ngũ “tiếp viên” giữa các nhà hàng, để chứng tỏ nhà hàng luôn luôn có
tiếp viên “mới” để câu nhử khách mua dâm.
Những đối tượng tổ chức hoạt động mua bán dâm với quy mô lớn: chúng
thường tổ chức “nuôi” số đông đội ngũ tiếp viên ngay trong cơ sở của chúng hoặc
trá hình dưới hình thức hoạt động “vũ trường” để khách chọn theo ý muốn như các
nhà hàng “Công Dung”, “Nam Hải”, “Hoa Đô”…ở Hà Nội.
Điễn hình như trường hợp của Ngô Văn Thà, Nguyễn Ngọc Dung đã xây

dựng một tổ chức mại dâm lớn tại khách sạn Công Dung ở 19 Tô Ngọc Vân, Hà
Nội. Bọn chúng đã tập hợp về đây hàng chục cô gái, kể cả các em gái chưa thành
niên để tổ chức bán dâm cho khách trong nước và nước ngoài. Tụ điểm mại dâm
này núp dưới doanh nghĩa kinh doanh khách sạn, tồn tại nhiều năm và cuối cùng đã
bị khám phá, đưa ra ánh sáng10.
Các hình thức hoạt động mại dâm dưới hình thức dịch vụ trá hình thường có
các mối liên kết chặt chẽ giữa: chủ chứa, môi giới, bảo vệ và kẻ “chăn dắt”.
Ngoài tổ chức hoạt động mua bán dâm như trên: để tránh sự phát hiện của
quần chúng nhân dân và cơ quan công an. Các đối tượng tổ chức hoạt động mua bán
dâm còn hình thành đường dây “gái gọi”. Sử dụng các phương tiện thông tin liên lạc
nhắn điện thoại, điện thoại di động máy nhắn tin, để trao đổi với khách hàng sau khi

9

Trần Đức Châm: Phòng, chống tệ nạn xã hội, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội, 2007, trang 88.
Trần Đức: Gặp chủ động mại dâm lớn nhất Hà Nội trong tù, [đưa tin 26/7/2005].

10

GVHD: Nguyễn Chí Hiếu

12

SVTH: Phan Việt Xô


Luận văn tốt nghiệp: Phòng ngừa tình hình mua bán dâm ở Việt Nam hiện nay
ngã giá, khách cho địa điểm chúng sẽ cho gái bán dâm theo yêu cầu của khách tới
hoặc khách đến những địa điểm chúng đã chuẩn bị trước cùng gái bán dâm.
Với thủ đoạn này chúng thường không tập trung gái bán dâm tại một điểm

mà thành nhiều điểm để phân tán nhằm tránh sự phát hiện của quần chúng, ít khi sử
dụng nơi ở của chúng để tổ chức hoạt động mại dâm mà thường thuê các địa điểm
khách sạn nhà nước hoặc tư nhân khác để tránh sự phát hiện của các cơ quan công
an. Các đối tượng hoạt động mua bán dâm ở những địa bàn công cộng thường tập
trung ở vườn hoa, công viên,…để chào, mời, đón và gạ bán khách mua dâm. Có
điểm tập trung tới 50 đến 100 gái bán dâm. Hình thành những khu vực “chợ
tình”…ở những nơi này các đối tượng hoạt động mua bán dâm có thể thực hiện
hành vi “mua bán” và hành lạc ngay tại chỗ. Cũng có thể sau khi thỏa thuận để các
đối tượng đưa đi nơi khác theo yêu cầu của khách mua dâm. Tuy nhiên mọi điều
khoản đều phải được thanh toán rõ ràng đối với các đối tượng “chăn dắt” trước khi
gái bán dâm đi với khách. Thủ đoạn hoạt động ở địa bàn công cộng của các đối
tượng hoạt động mua bán dâm thường có sự liên kết giữa đối tượng chăn dắt với gái
bán dâm hoặc gái bán dâm với vệ sĩ (bảo kê),…sự liên kết chặt chẽ giữa gái bán
dâm và chủ chứa như những hình thức trên thì ít chặt chẽ hơn.
Ngoài ra các đối tượng hoạt động bán dâm còn có nhiều hình thức, thủ đoạn
hoạt động khác nhau như: bán vé thu tiền một nơi, nhận gái bán dâm một nơi,…để
tránh sự phát hiện của cơ quan công an.
Các trường hợp hoạt động tệ nạn mại dâm có mối liên hệ chặt chẽ giữa chủ
chứa, môi giới, gái bán dâm,…thì các đối tượng chủ chứa, tổ chức hoạt động mua
bán dâm còn lường trước các tình huống bị công an bắt giữ, chúng còn “tập huấn”,
huấn luyện cách khai báo cho từng “tiếp viên” từng gái bán dâm không thừa nhận là
mại dâm mà nhận là “bố”, “người yêu”, “vợ chồng”,…hoặc không thừa nhận có chủ
chứa, chăn dắt, kẻ tổ chức mà chỉ hoạt động đơn lẻ một mình,…Đó là những thủ
đoạn các đối tượng chủ chứa thường huấn luyện cho gái bán dâm, khi bị phát hiện
bắt giữ.
Về quy mô tổ chức: có thể nói về quy mô tổ chức của các đối tượng hoạt
động mua bán dâm ngày càng lớn, đã xuất hiện nhiều đường dây liên tỉnh, đường
dây cung cấp cho người nước ngoài và kết hợp với bọn tội phạm buôn bán phụ nữ
và trẻ em ra nước ngoài (Hồng Kông, Đài Loan, Ma cao, Trung Quốc,
Singapore,…)

Điều đáng chú ý là từ đầu năm 2005 đến nay ở Hà Nội và thành phố Hồ Chí
Minh đã xuất hiện nhiều ổ hoạt động mại dâm tập thể trong các “động lắc”. Đồng
thời, một hiện tượng xã hội khác thể hiện sự suy đồi về đạo đức, lối sống của một số
GVHD: Nguyễn Chí Hiếu

13

SVTH: Phan Việt Xô


Luận văn tốt nghiệp: Phòng ngừa tình hình mua bán dâm ở Việt Nam hiện nay
nam giới (chủ yếu là thanh niên) mặc dù không phải là mại dâm. Đó là hiện tượng
mà một thanh niên hoặc một số thanh niên tụ tập với nhiều phụ nữ ngoài 30 tuổi trở
lên chưa có chồng hoặc đã bỏ chồng để sinh hoạt tình dục theo kiểu thác loạn và
ngược lại.
Tóm lại, phương thức thủ đoạn hoạt động của các đối tượng có hành vi mua
bán dâm hiện nay ngày càng ti vi, xảo quyệt. Chúng hoạt động kín đáo song cũng
không kém phần công khai nhằm tránh sự phát hiện của quần chúng nhân dân và cơ
quan công an. Việc nghiên cứu nắm được những thủ đoạn hoạt động của các đối
tượng này sẽ có ý nghĩa quan trọng trong phòng chống tệ nạn mại dâm trên địa bàn
cả nước.
1.3.3. Đặc điểm nhân thân của gái bán dâm
Gái bán dâm là một trong những thành viên của tổ chức hoạt động mại dâm.
Pháp luật nước ta chưa coi hành vi bán dâm của họ là phạm tội vì vậy họ chỉ là nạn
nhân của xã hội và các hoạt động chứa, môi giới mại dâm.
Có thể nói gái bán dâm là phụ nữ hoạt động cá nhân hay trong các tổ chức
mại dâm, tham gia hoạt động dịch vụ tình dục nhằm thu lợi bất chính bằng tiền hoặc
vật chất khác, đây là những người bán thân xác của mình cho khách mua dâm, kinh
doanh thân xác của mình để thu lợi bất chính.
Qua kết quả điều tra ở một số tỉnh, thành phố trọng điểm năm 2000: số gái

bán dâm có hồ sơ quản lý (diện gái bán dâm thường xuyên) tính đến tháng 12/2000
là 14.032 người. Ước tính cả số gái bán dâm không thường xuyên khoảng 42.400
người, 70% tập trung ở 20 tỉnh, thành phố lớn, khu công nghiệp, du lịch như: thành
phố Hồ Chí Minh, Hà Nội, Cần Thơ, Quảng Ninh, Hải Phòng, Thanh Hóa, Bà Rịa Vũng Tàu, An Giang, Kiên Giang, Bình Dương, Khánh Hòa,…Trong đó có 26% số
gái bán dâm nghiện ma túy, chủ yếu là hêrôin và các loại ma túy tổng hợp (thành
phố Hồ Chí Minh là 31%), 15% đã nhiễm HIV/AIDS11.
Khi nghiên cứu 201 đối tượng gái bán dâm bị phát hiện, bắt giữ và qua các
tài liệu phỏng vấn số đối tượng này trên địa bàn Hà Nội năm 2002 cho thấy:

11

Trần Đức Châm: Phòng, chống tệ nạn xã hội, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội, 2007, trang 88.

GVHD: Nguyễn Chí Hiếu

14

SVTH: Phan Việt Xô


Luận văn tốt nghiệp: Phòng ngừa tình hình mua bán dâm ở Việt Nam hiện nay
- Về kinh tế12:
Kinh tế gia đình

Số đối tượng

Phần trăm (%)

Nghèo khổ

109

54,2

Đủ ăn

80

39,8

Khá giả

11

6,0

Tổng

201

100,0

Trong số gái bán dâm bị bắt giữ chỉ có 6%, xuất thân trong gia đình có kinh
tế khá giả, 39,8% trong các gia đình kinh tế bình thường, còn 54,2% thuộc gia đình
có kinh tế khó khăn. Đây cũng là một trong những nguyên nhân, điều kiện tác động,
thúc đẩy đối tượng đi vào con đường mại dâm.
- Về độ tuổi và trình độ văn hóa13:
Độ tuổi
Tổng
Số

201
%

Trình độ văn hóa

16-

20-

25-

30-

Trên

Mù

Lớp

Lớp

Lớp

Trung

19

24

29

34

35

chữ

1-5

6-9

10-12

cấp

40

69

42

19

31

25

61

72

31

12

9.4
%

15.4
%

12.2
%

30.5
%

35.6
%

15.6
%

6.1
%

20
%

34.3 20.9
%
%

Gái bán dâm với nhiều nhóm tuổi khác nhau, độ tuổi trung bình là 25. Trong
số này nhóm ở độ tuổi từ 20 đến 29 chiếm tỷ lệ cao nhất 55.2%, số đối tượng ở độ
tuổi từ 35 trở lên chiếm 15,4%. Đặc biệt đáng quan tâm là số tuổi từ 16 đến 19
chiếm 20%, riêng số dưới 18 tuổi làm gái bán dâm đã chiếm tới 12,5%, trong tổng
số đối tượng được điều tra nghiên cứu.
Ví dụ: Tại nhà nghỉ của chị Hoàng Thị Lĩnh tại xã Biên Giang, Hà Nội đã tổ
chức nuôi gái bán dâm trong đó có Nguyễn Châu H quê ở Vĩnh Long và Hoàng Lan
T quê ở Hoà Bình đang ở độ tuổi 1614.
Về trình độ văn hoá của số gái bán dâm cũng rất đa dạng và phức tạp trong
đó có số mù chữ chiếm 12.2%, số gái bán dâm có trình độ trung học cơ sở chiếm tỷ
lệ cao nhất 35.6%, kế đó là số gái bán dâm có trình độ tiểu học chiếm 30.5%, số gái
12, 13

Nguyễn Xuân Yêm, Phan Đình Khánh, Nguyễn Thị Kim Liên: Mại dâm, ma tuý, cờ bạc tội phạm thời
hiện đại, Nxb Công An nhân dân, Hà Nội, 2003, trang 320-322.
14
Kinh doanh gái mại dâm chưa thành niên, [đưa tin 9/01/2009].

GVHD: Nguyễn Chí Hiếu

15

SVTH: Phan Việt Xô


Luận văn tốt nghiệp: Phòng ngừa tình hình mua bán dâm ở Việt Nam hiện nay

bán dâm có trình độ trung học phổ thông chiếm 15.6%, số có trình độ trung cấp
chiếm 6.1%. Đáng chú ý hiện nay xuất hiện một số sinh viên đang học ở các trường
đại học cũng tham gia làm tiếp viên các nhà hàng, khách sạn và tham gia bán dâm.
- Về nghề nghiệp và tình trạng cư trú15:
Tổng số
đối tượng
201

%

Nghề nghiệp việc làm

Ghi chú

Làm
ruộng

Buôn
bán

Không nghề
nghiệp

Nghề
khác

Trong
Hà Nội

Địa phương

khác

95
47,3%

29
14,4%

46
22,9%

13
15,4%

43
21,4%

158
78,6%

Số gái bán dâm bước vào con đường hoạt động tệ nạn xã hội xuất phát từ
nhiều nhóm nghề nghiệp và việc làm khác nhau. Tuy nhiên số làm nông nghiệp ở
các vùng nông thôn vẫn chiếm tỷ lệ cao 47,3%. Đáng lưu ý là số không nghề nghiệp
chiếm 22,9%. Số làm nghề buôn bán hoặc nghề khác chiếm 29,8%.
Về địa bàn cư trú có tới 78,6% gái bán dâm địa bàn ở nơi khác, số có hộ
khẩu ở thành phố Hà Nội chỉ có 21,4% tập trung chủ yếu ở các huyện ngoại thành.
Số các địa phương khác đến địa bàn này hoạt động mại dâm cũng rất đa dạng có ở
hầu hết các tỉnh phía Bắc và cả miền Nam, khu vực trung du miền núi.
- Về hoàn cảnh gia đình và tình trạng hôn nhân16:
+ Về hoàn cảnh gia đình:

Quan hệ gia đình

Số đối tượng

Phần trăm (%)

Hạnh phúc- hòa thuận

109

54,2

Thỉnh thoảng có xích mích

52

25,9

Thường xuyên đánh cải nhau

33

16,4

Không trả lời

7

3,5

201

100,0

Tổng

Điều đáng nói ở đây là số gái bán dâm có cuộc sống gia đình hạnh phúc - hoà
thuận chiếm tỷ lệ cao 54.2% nhưng vẫn hoạt động bán dâm. Số gái bán dâm có cuộc
sống gia đình thỉnh thoảng có xích mích chiếm 25.9% và 16.4% số gái bán dâm có
cuộc sống gia đình không hạnh phúc thường xuyên đánh cải nhau.
15, 16

Nguyễn Xuân Yêm, Phan Đình Khánh, Nguyễn Thị Kim Liên: Mại dâm, ma tuý, cờ bạc tội phạm thời
hiện đại, Nxb Công An nhân dân, Hà Nội, 2003, trang 321-322.

GVHD: Nguyễn Chí Hiếu

16

SVTH: Phan Việt Xô


Luận văn tốt nghiệp: Phòng ngừa tình hình mua bán dâm ở Việt Nam hiện nay
- Về tình trạng hôn nhân:
Tình trạng hôn nhân

Số đối tượng

Phần trăm (%)

Chưa có chồng

97

48.3

Hiện có chồng

23

11.4

Ly thân

27

13.4

Ly dị

44

21.9

Góa chồng

10

5.0

Tổng

201

100.0

Số gái bán dâm bị bắt giữ phần lớn chưa xây dựng gia đình: 48.3%. Số có
chồng nhưng sống ly thân hoặc ly dị chiếm 35,3%. Đặc biệt đáng lưu ý có một số
đối tượng mặc dù đã có gia đình, có chồng con nhưng vì nhiều lý do khác nhau
trong đó chủ yếu là vì lợi nhuận nên đã tham gia hoạt động bán dâm chiếm 11,4%.
- Lịch sử bản thân và quá trình vi phạm của gái bán dâm cho thấy: đa số đã
có thời gian hoạt động mại dâm từ 6 tháng đến 2 năm, số đã có tiền án, tiền sự
chiếm trên 45%. Đặc biệt trong số này có những người đã bị bắt nhiều lần nhưng
vẫn tiếp tục hoạt động bán dâm17.
Tính đến năm 2000, chỉ riêng số đối tượng bán dâm bị bắt giữ trên địa bàn
Hà Nội đã phát hiện 11 trường hợp nhiễm HIV/AIDS và có tới 605 gái bán dâm
mắc các căn bệnh xã hội. Trong số 201 đối tượng nghiên cứu đã phát hiện 13 trường
hợp nghiện ma túy. Theo tài liệu khai thác về gái bán dâm cho thấy, trung bình mỗi
ngày, mỗi gái bán dâm phải tiếp 3- 4 lần khách quan hệ tình dục, mỗi lần tiếp khách
thu được khoảng 70 nghìn đồng. Song mỗi cuộc tiếp khách phụ thuộc vào thứ hạng
của gái bán dâm. Trong những trường hợp dịch vụ cao cấp số tiền thu được lên tới
vài triệu đồng, nhưng số tiền đó gái bán dâm chỉ nhận được một phần18.
1.3.4. Đặc điểm nhân thân của khách mua dâm
Để tìm hiểu đặc điểm nhân thân, chân dung của khách mua dâm, một số nhà
nghiên cứu (như: Nguyễn Xuân Yêm, Phan Đình Khánh, Nguyễn Thị Kim Liên) đã
tập trung nghiên cứu các hồ sơ vụ án được điều tra làm rõ. Nhưng tài liệu về đối
tượng này trong hồ sơ thường không đầy đủ bởi số này thường được xử lý hành
chính khi bị bắt giữ. Mặt khác luật pháp nước ta chỉ coi hành vi mua dâm chỉ là vi
phạm mà chưa coi là tội phạm nên việc điều tra về loại này gặp rất nhiều khó khăn.

17, 18

Nguyễn Xuân Yêm, Phan Đình Khánh, Nguyễn Thị Kim Liên: Mại dâm, ma tuý, cờ bạc tội phạm thời
hiện đại, Nxb Công An nhân dân, Hà Nội, 2003, trang 322.

GVHD: Nguyễn Chí Hiếu

17

SVTH: Phan Việt Xô


Luận văn tốt nghiệp: Phòng ngừa tình hình mua bán dâm ở Việt Nam hiện nay
Qua khảo sát cho thấy, đặc điểm nhân thân của đối tượng mua dâm như sau19:
- Về độ tuổi: Nghiên cứu số khách mua dâm bị bắt giữ, xử lý, nhận thấy, loại
đối tượng này tập trung ở độ tuổi trên 30, một số ít độ tuổi từ 20 đến 30 tuổi, đặc
biệt đáng lưu ý là vẫn có khách mua dâm dưới 20 và trên 50. Khách mua dâm về độ
tuổi rất đa dạng và phức tạp, có thể là thanh niên, trung niên thậm chí có cả thiếu
niên và người già, nhưng nhiều nhất vẫn là thanh niên. Vấn đề này tương đối phù
hợp với thực trạng khách mua dâm bị bắt giữ.
- Về trình độ văn hóa và nghề nghiệp: Nhìn chung số này có nghề nghiệp, địa
vị và trình độ học vấn cao chiếm trên 45%. Số khách mua dâm thuộc nhiều thành
phần khác nhau, nhưng trong đó chủ yếu là những nghề buôn bán dịch vụ, tiểu
thương và cán bộ công chức nhà nước.
Kết quả điều tra cho thấy khách mua dâm là cán bộ nhà nước chiếm tỷ lệ cao
nhất, sau đó là nhóm các nghề buôn bán dịch vụ, các nghề tự do. Doanh nghiệp tư
nhân 26 chiếm 12,9%, cán bộ công chức nhà nước 104 chiếm 51,7%, nghề tự do 61
chiếm 30,3%. Trong đó đáng quan tâm là sinh viên, bộ đội, công an: 42 chiếm
20,9%, người nước ngoài 9 chiếm 4,5%.
Thực tế, hiện nay có một lối sống ăn chơi, buông thả đang hình thành trong

nhóm những người đàn ông (và cả phụ nữ) ở độ tuổi từ 30-50 và phần lớn trong số
này là những người có kinh tế do công việc hoặc địa vị đem lại, họ kiếm tiền rất dễ
nên tiêu tiền không tiếc tay. Họ thường tổ chức ăn mừng những phi vụ mánh lới tại
cả những nhà hàng và kết cục của những cuộc nhậu nhẹt là hoạt động mại dâm núp
dưới các hình thức giải trí, tươi mát, họ chiêu đãi nhau bằng gái để mua chuộc hoặc
cảm ơn, đáp nghĩa, có người tìm đến gái bán dâm để “xả xui” mỗi khi làm ăn không
may mắn hoặc giải sầu khi xa vợ con hay gia đình họ có mâu thuẫn, trong số người
này không ít là cán bộ công chức nhà nước, thậm chí cả người nước ngoài20.
Ví dụ: Trong số 3 đôi nam nữ đang “mua bán” tại 3 phòng của khách sạn Tiến
Phương ở Thanh Hoá, lực lượng Cảnh sát Hình sự thành phố Thanh Hoá phát hiện
có hai ông khách là cán bộ nhà nước, tổ chức đi mua dâm để “giải đen”21.
- Về tình hình cư trú: số khách mua dâm bị phát hiện bắt giữ một số ở tại địa
bàn thường trú, có số ở các địa bàn lân cận, địa phương khác đến, số này chủ yếu là
khách đi du lịch, khách đi công tác, buôn bán làm ăn.
19, 20

Nguyễn Xuân Yêm, Phan Đình Khánh, Nguyễn Thị Kim Liên: Mại dâm, ma tuý, cờ bạc tội phạm thời
hiện đại, Nxb Công An nhân dân, Hà Nội, 2003, trang 323-324.
21
Hai cán bộ nhà nước mua dâm giải đen, [đưa tin 11/01/2008].

GVHD: Nguyễn Chí Hiếu

18

SVTH: Phan Việt Xô


Luận văn tốt nghiệp: Phòng ngừa tình hình mua bán dâm ở Việt Nam hiện nay
Mặc dù với số liệu điều tra chưa thật đầy dủ, chính xác nhưng phần nào cũng

phản ánh tương đối rõ nét chân dung của khách mua dâm.
1.3.5. Tình hình mại dâm nam ở Việt Nam
Bên cạnh người bán dâm là phụ nữ thì đối tượng bán dâm là nam giới, pê đê
cũng đang diễn ra khá phức tạp, có chiều hướng lan nhanh ở một số địa phương như
Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh, Bà Rịa - Vũng Tàu, Cần Thơ…Trước, rải rác trên
các báo có đưa tin và báo động về tình trạng này nhưng ấn tượng nhất là bài phóng
sự “Thâm nhập động mại dâm nam” báo Thanh Niên đưa tin ngày 02/5/2005.
Mại dâm nam hay còn được gọi là male protitute hay male sex workers
gigolo, được mô tả là người đàn ông đem bán khả năng hoạt động tình dục cho một
ai đó có nhu cầu, bất luận người đó đồng giới hay khác giới để được trả tiền.
Đây là một khái niệm khá phổ biến khi phân tích về nam bán dâm, nhưng lại là
điểm khác biệt so với những phát hiện của nhóm nghiên cứu thuộc trường Đại học
Y Hà Nội (do Tiến sỹ Lê Minh Giang là trưởng nhóm) đã nhìn nhận khái niệm nam
bán dâm là một khái niệm cần được mở rộng vì nhiều nam giới có thể trao đổi việc
quan hệ tình dục không chỉ lấy tiền mà còn vì nhiều lý do khác.
Đối tượng nam bán dâm thường hoạt động trong các nhà “chứa” hoặc ở các
trung tâm massage nam, các dịch vụ tẩm quất, đấm bóp, cắt tóc nam, một số đối
tượng hoạt động trên đường phố,…Nguời bán dâm nam được thay đổi liên tục và
thậm chí còn chịu quy luật đào thải khắt nghiệt hơn cả người bán dâm nữ.
Đối tượng bán dâm nam (cave nam) thường được chia thành các hạng sau22:
- Hạng cao cấp: Những cave nam này được các chủ “chứa” tuyển chọn kỹ
lưỡng với những tiêu chuẩn khắt khe: dễ nhìn, thân hình cân đối, có duyên ăn nói và
đặc biệt là phải có “năng lực” chiều khách. Sau khi lọt vào mắt xanh của những nhà
tuyển dụng, họ sẽ được huấn luyện kỹ năng giao tiếp, chiêu thức phòng the, mánh
khóe móc túi khách hàng,…Khi đã thuần thục những ngón nghề, các “nhân viên”
này sẽ được bố trí công ăn việc làm ngay. Tiền đi khách được chia theo tỷ lệ: chủ
50%, cave nam 50%, riêng tiền bo thì cave nam hưởng trọn 100%. Tại một “động”
mại dâm nam do Dũng Bonus quản lý Khi có khách hàng, ông chủ tập trung nhân
viên thành một hàng. Tiếp đó, những cave nam trong trang phục quần đen, áo trắng,
đầu tóc bóng mượt, người xịt nước hoa thơm nức, lần lượt tiến tới chào khách.

Khách ưng cave nam nào thì chọn. Ví dụ, Điền Chung (Phường 21, Quận Bình
Thạnh, Thành Phố Hồ Chí Minh) mỗi ngày, Điền Chung thường tiếp 4-5 khách và
22

Quang Duẩn: Thâm nhập thế giới mại dâm nam, [đưa tin 13/8/2004].

GVHD: Nguyễn Chí Hiếu

19

SVTH: Phan Việt Xô


Luận văn tốt nghiệp: Phòng ngừa tình hình mua bán dâm ở Việt Nam hiện nay
kiếm được khoảng 400 ngàn đồng. Đẳng cấp và thu nhập của cave nam phụ thuộc
vào kỹ năng phòng the của từng cave nam. Còn Q. Hùng (Phường 18, Quận Tân
Bình) chia sẽ: "Số tiền kiếm được sau mỗi lần đi khách tỷ lệ thuận với việc làm cho
khách hàng thỏa mãn hay không. Nếu tốt, họ sẽ không tiếc tiền bo".
Tuy nhiên, để duy trì lợi nhuận các cave nam cũng phải đầu tư một khoản
tiền không nhỏ để làm mới ngoại hình và tăng cường sức khoẻ. Ngoài tiền quần áo,
giày dép, thẩm mỹ viện, Hùng và Điền Chung phải truy tìm đủ loại rượu cùng các
loại thức ăn,...bổ dưỡng để có sức phục vụ khách.
- Hạng thấp hơn: số cave nam này hoạt động ở các góc đường, xuất thân từ
các cave nam quá “đát” bị chủ sa thải, thêm vào đó là một đội ngũ những thanh niên
cần tiền hay vì một lý do nào khác mà chấp nhận bán dâm. Số này thường hoạt động
dọc theo các tuyến đường ở trung tâm thành phố hay các khu du lịch, vườn hoa,
công viên, hồ bơi,…Họ hoạt động từ sáng sớm, nhiều nhất là vào buổi chiều và tối.
Thậm chí vào thời gian nghỉ hè, lại có một số sinh viên chỉ thích hưởng thụ, nán lại
thành phố trong các khu nhà trọ để làm trai gọi vào các buổi tối khi có khách. Thế
giới Internet luôn là một nguồn cảm hứng vô tận cho các chàng trai gọi tìm khách.

Ngoài ra, có một số cave nam hoạt động ở Vũ Trường, ở đây các cave nam
hoạt động độc lập, tự môi giới và tự thỏa thuận với khách. Tiêu chuẩn đầu tiên của
những chàng cave này là phải biết khiêu vũ, khiêu vũ càng “siêu” càng ăn khách, kế
tiếp là khả năng phục vụ khách, sau cùng mới đến ngoại hình.
Khách hàng của các cave nam là những người đồng tính thuộc đủ thành phần
từ người nước ngoài, doanh nhân, đến văn nghệ sĩ, …hoặc các “quý bà” trung niên
giàu có, thừa tiền nhưng thiếu tình.
Tóm lại, dù người bán dâm là nam hay nữ cũng là hành vi sai lệch chuẩn
mực về truyền thống văn hóa, lối sống đạo đức của dân tộc,…gây mất ổn định trật
tự an toàn xã hội, thiệt hại về kinh tế, ảnh hưởng đến đường lối lãnh đạo chính trị
của nhà nước, càng tác hại hơn khi đây là con đường đi đến đại dịch HIV/ AIDS
mối hiểm họa của loài người.
1.4. Những hậu quả của hành vi mua bán dâm
Hiện nay, ở Việt Nam cũng như ở các nước khác trên thế giới, hoạt động mua
bán dâm đã nảy sinh và phát triển một cách nhanh chóng. Những hậu quả về kinh tế
xã hội của nó gây ra là hết sức nghiêm trọng và to lớn, đe dọa đến sự phát triển, tiến
bộ, phồn vinh của mỗi dân tộc, mỗi quốc gia.

GVHD: Nguyễn Chí Hiếu

20

SVTH: Phan Việt Xô