Nguy cơ xói lở mạnh và nạn ô nhiễm ở hai con sông

THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN

Nguy cơ sói lở và nạn ô nhiễm...

Tiểu luận Triết
PH N M
Mụi tr

ng ó v ang l v n

U

c nhi u ng

i quan tõm, b o v mụi tr

ng

khụng chr l ý th c v trỏch nhi m c a riờng ai m nú l c a ton xó h i. Xong bờn c nh ú
tr

c v n b o v mụi tr

ng b t ch p t t c lm nh ng

OBO
OK S
.CO
M

ó cú khụng ớt nh ng th

vi c cú l i cho mỡnh k c vi c hu ho n mụi tr
vụ cựng nghiờm tr ng. Núi n mụi tr

ng - i u ú ó gõy ra nh ng h u qu

ng thỡ th c s l m t v n l n c n quan tõm, vỡ

v y v i t m hi u bi t cũn r t h n ch c a m t sinh viờn cũn ang h c t p v nghiờn c u
trong tr

ng em ch xin

c c p t i m t ph n nh c a v n mụi tr

tr ng nguy c xúi l m nh v n n ụ nhi m

ng, núi v hi n

hai con sụng: sụng Si Gũn v sụng ụng Nai.

M c dự ó cú r t nhi u c g ng xong vỡ m i lm quen v i hỡnh th c vi t ti u lu n
c ng nh s hi u bi t cũn r t h n ch c a m t sinh viờn cũn ang h c t p v nghiờn c u
trong nh tr

ng nờn bi vi t c a em khụng th tỏnh

c nhi u thi u xút. Em r t mong s

giỳp , gúp ý v d y b o c a cỏc th y cụ c ng nh nh ng ng

i quan tõm t i v n ny.

Qua õy em c ng xin chõn thnh c m n th y Vừ Minh Tu n giỏo viờn tr c ti p gi ng d y
b mụn Tri t h c ó h

ng d n v giỳp em hon thnh bi ti u lu n ny.

KIL

Em xin chõn thnh c m n!

1



THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN

Nguy c¬ sãi lë vµ n¹n « nhiƠm...

TiĨu ln TriÕt

N I DUNG CHÍNH
I. Lý lu n chung v c p ph m trù kh n ng - hi n th c

KIL
OBO
OKS
.CO

M

1. Khái ni m

Kh n ng là nh ng cái ch a xu t hi n, còn đang t n t i ti m n trong s v t, hi n
t

ng nh ng khi có đi u ki n thích h p thì s xu t hi n, s tr thành hi n th c.
Hi n th c là nh ng c i đã xu t hi n, đang t n t i th c s trong th c t
2. M i quan h bi n ch ng gi a kh n ng và hi n th c

Kh n ng và hi n th c ln t n t i trong m i quan h ch t ch v i nhau, khơng tách
r i, ln ln chuy n hố và thúc đ y l n nhau. Hi n th ch chu n b cho m t kh n ng m i
s x y ra, còn kh n ng thì có xu h

ng tr thành hi n th c. Trong th c t cu c s ng c a

chúng ta, q trình phát tri n chính là q trình mà trong đó kh n ng bi n thành hi n th c,
còn hi n th c thì vì q trình phát tri n mà n y sinh nh ng kh n ng m i. Kh n ng và hi n
th c ln song song và phát tri n cùng nhau theo m t quy lu t nh t đ nh.
VD: M t cơng ty có s n ph m v i ch t l
ng

i tiêu dùng thì s n ph m s đ

ng t t m u mã đ p - đáp ng nhu c u c a

c tiêu th r t nhanh chóng trên th tr

Bên c nh đó, cùng trong nh ng đi u ki n nh t đ nh

ng.

cùng m t s v t s có th t n t i

m t s kh n ng khác nhau ch khơng ph i ch có m t kh n ng.

VD: M t sinh viên ch m ch h c t p thì đi thi s đ t k t qu cao nh ng có th vì m t
lí do nào đó mà l i b k t qu th p - đi u đó có th x y ra.

Ngồi m t s kh n ng v n s n có s v t trong nh ng đi u ki n đã có nào đó, khi có
thêm nh ng đi u ki n m i b sung thì s v t s xu t hi n thêm nh ng kh n ng m i. V i
nh ng s b sung đi u ki n m i v th c ch t, m t hi n th c m i ph c t p h n xu t hi n
đ

c s tác đ ng qua l i c a hi n th c c v i đi u ki n v a m i đ

c b sung. Bên c nh đó

th c ch t ngay b n thân m i kh n ng c ng khơng ph i là khơng thay đ i nh ng t ng ho c
gi m đi là tu thu c vào s bi n đ i c a s v t trong nh ng đi u ki n cu th .

m t kh

n ng nào đó bi n thành hi n th c thì khơng ch c n m t đi u ki n mà c ng c n có t p h p
nh ng đi u ki n nh t đ nh và c n thi t.

3. Vai trò c a các đi u ki n khách quan, ch quan c a s chuy n bi n kh n ng hi n th c.

Trong gi i t nhiên, quan h kh n ng - hi n th c ch y u là q trình khách quan. Ta

có th phân ra thành 3 tr

ng h p c th .

2



THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN

Nguy cơ sói lở và nạn ô nhiễm...

Tiểu luận Triết

Th nh t: Lo i kh n ng m i u ki n bi n chỳng thnh hi n th c ch cú th l
b ng con

ng t nhiờn.

Th hai: Lo i kh n ng cú th bi n thnh hi n th c b ng con
i.

KIL
OBO
OKS
.CO
M

nh s tỏc ng c a con ng

ng t nhiờn nh ng

Th ba: Lo i kh n ng m trong i u ki n ny n u khụng cú s tham gia tỏc ng c a
con ng

i thỡ khụng th tr thnh hi n th c.

Trong cỏc l nh v c xó h i, bờn c nh cỏc i u ki n khỏch quan, kh n ng - hi n th c
c ng c n cú nh ng i u ki n ch quan ú l ho t ng th c ti n c a con ng

i. Kh n ng

khụng th t nú tr thnh hi n th c n u khụng cú s tỏc ng c a ngo i c nh - con ng
Trong i s ng xó h i, ho t ng cú ý th c c a con ng

i.

i úng vai trũ vụ cựng to l n v

quan tr ng trong vi c bi n kh n ng thnh hi n th c. Nú cú th y nhanh, khụng lm hóm
quỏ trỡnh bi n kh n ng thnh hi n th c, cú th i u khi n kh n ng phỏt tri n theo chi u
h

ng nh t nh b ng cỏch t o ra nh ng i u ki n t

ng ng.

Trong cu c s ng c a chỳng ta, hi n th c v kh n ng luụn luụn i ụi, song hnh v
t n t i cựng nhau. M c dự th cỏc i u ki n khỏch quan, ch quan c ng úng vai trũ quan
tr ng v tỏc ng tr c ti p t i s bi n i c a kh n ng v hi n th c. Vai trũ c a i u ki n

khỏch quan, ch quan l khụng th thi u n u nh mu n thỳc y v t n t i c a kh n ng v
hi n th c.

II. V n d ng c p ph m trự kh n ng hi n th c phõn tớch v nguy c xúi l v n n ụ
nhi m

sụng Si Gũn v sụng

ng Nai.

1. Hi n tr ng c a 2 con sụng
Sụng Si Gũn v sụng

ng Nai ang ng tr

c nguy c xúi l m nh.

Nh chỳng ta ó bi t, trờn t t c cỏc con sụng t B c vo Nam

n

c ta hi n nay

ang cú nguy c b khai thỏc b a bói gõy ra hi n tr ng c a 2 con sụng Si Gũn v sụng
Nai

ngo i thnh thnh ph H Chớ Minh . Chớnh vỡ b khai thỏc m nh m v ngu n n

ng
c,

ngu n cỏt nờn hai con sụng ó b s t l v ụ nhi m nghiờm tr ng. Nh chỳng ta ó bi t
ngu n n

c ó b ụ nhi m thỡ khú lũng c u ch a

c vỡ n

c l ti s n vụ giỏ.

Trờn h l u c a sụng Si Gũn hi n ó cú kha ng 33km b xúi l m nh kộo di xó
V nh Phỳ (huy n Thu n An t nh Bỡnh D

ng) n m i

ốn

thu c huy n Nh Bố thnh

ph H Chớ Minh. Trong ú o n t t nh V nh Phỳ n chõn c u Si Gũn di kho ng 20km
ang b xúi l r t nghiờm tr ng kộo di liờn t c trong 3 n m t 2000 - 2002. Nh ng i m
núng v xúi l trờn o n ny l a ph n huy n Thu n An (Bỡnh D
Qu i - Thanh

a qu n Th

ng), khu bỏn o Bỡnh

c, qu n 2 v qu n 12. Theo kh o sỏt c a ti n s Nguy n Bỏ

3



THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN

Nguy cơ sói lở và nạn ô nhiễm...

Tiểu luận Triết

Ho ng thu c Liờn on a ch t thu v n - a ch t cụng trỡnh Vi t Nam thỡ cỏch c u Bỡnh
Ph

c 1,5km v phớa th

sõu vo b 15m. Ng

i dõn

õy h t s c bng ho ng khi m t o n b di 100m, sõu vo b

c (qu n 12) b ng nhiờn s p xu ng sụng mang theo m t dóy nh kho ch a

KIL
OBO
OKS
.CO
M

15m t i Hi p Ph

ng l u b trỏi, t n m 2000 n nay ó xúi l di kho ng 300m,

vụi T n Phỏt h i thỏng 5-2001. Hay v xúi l lm m t khu t r ng g n 200m2 cựng dóy nh
c a nh hng Hong Ty

Thanh a qu n Bỡnh Th nh h i thỏng 7-2001. V g n h n n a l

7-2002, v s t l m t o n b sụng di trờn 200m t i ph

ng 25, qu n Bỡnh Th nhkhi n

cụng ty than Mi n Nam thi t h i m t trờn 4000 t n than Ch trong vũng cú h n 1 n m m
ó cú 3 v s t l nghiờm tr ng, lm thi t h i r t nhi u v c a c i v t ch t.

ú l ch a k t i

nh ng o n s t l nh .

Trong khi ú, hi n tr ng s t l
o nt c u

sụng

ng Nai c ng ang trong tỡnh tr ng bỏo ng.

ng Nai t i m i Nh Bố nh ng n m g n õy theo bỏo cỏo c a Ti n s Ho ng -

b b l m i n m trờn 2m.

o n t p Tr An n c u

ng Nai cú nhi u cụng trỡnh xõy

d ng v ho t ng kinh t di n ra khỏ m nh, c bi t l n n khai thỏc cỏt b a bói khi n quỏ
trỡnh xúi l trong th i gian qua ngy cng tr nờn ph c t p v nghiờm tr ng. Khu v c cự Lao
Rựa Hi p Ho, B Xờ, B Xang, Thi n Tõn, Ho An, Biờn Ho, Tõy Uyờn c ng ang b xúi
l v i t c r t l n - trờn 10m/n m.
Ngoi v n s t l m nh

2 con sụng trờn thỡ v n ụ nhi m ngu n n

c hi n c ng

ang l m i e do l n i v i 2 con sụng. Trong m t s n m tr l i õy, ngu n n

cc a

con sụng ó khụng cũn s ch nh x a m nú ang ngy m t ụ nhi m n ng. Vi c s t l b ó
nh h

ng khỏ m nh t i v n ụ nhi m c a ngu n n

c nh thờm vo ú con ng

khụng cú ý th c b o v m cũn lm cho v n ụ nhi m ngy cng tr m tr ng. L

i ó

ng n

c

th i v ph th i c a nh ng nh dõn ó l y c a 2 con sụng ny lm n i ch a, c ng thờm
ngu n n

c th i c a m t s nh mỏy, m t s cụng trỡnh l n ó d n t i vi c lm ụ nhi m

ngu n n

c. V n ny c n

nhi m ngu n n

cs

nh h

c cỏc c p cỏc ngnh quan tõm nhi u h n n a b i v n ụ

ng tr c ti p t i i s ng c a ng

i dan vựng ny.

2. Nh ng thỏch th c m 2 con sụng ang ph i i m t
Nguyờn lý cõn b ng c a dũng sụng l l
l y ra. Sụng Si Gũn -

ng Nai cú l

ng b c p bựn cỏt ph i cõn b ng v i l

ng phự sa l n nh ng l

ng phự sa ny ó b gi l i

m t ph n l n trong cỏc lũng h nh D u Ti ng, Tr An, Thỏc M , Hm Thu n,
nờn l

ng phự sa

ng

a Mi th

c b i p cho 2 con sụng ny l khụng ỏng k . Trong khi ú vi c khai

thỏc cỏt b a bói thỡ ngy cng t ng d n n vi c xúi l b cng t ng l khụng th trỏnh kh i.
Vỡ nguyờn lý cõn b ng l

ng bựn cỏt sụng - m l i khụng

4

c b i p nờn sụng ó ph i



THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN

Nguy cơ sói lở và nạn ô nhiễm...

Tiểu luận Triết

"chi m o t" t cỏt c a b d n n tỡnh tr ng xúi l ngy m t t ng. Theo k t qu c a nhi u
nh nghiờn c u cho th y nh ng khu v c b xúi l
tr

sụng Si Gũn -

ng cú c u trỳc mụi

ng a ch t b t l i: trờn cựng l l p t sột d o, dy ch a t i 2m, o n b trỏi l bựn sột
c t i nh ng n i b xúi l

KIL
OBO
OKS
.CO
M

cú b n r t th p. Thờm vo n a l v n ụ nhi m ngu n n
m nh c ng nghiờm tr ng h n.

Trờn sụng Si Gũn, o n b tr i di kho ng 250m, cỏch c u Bỡnh Ph
100m v phớa th
th

ng l u v o n b trỏi di kho ng 300m cỏch c u Bỡnh Ph

c kho ng
c v phớa

ng l u cú nguy c s t l m nh. Cựng ú l o n b di trờn 1km trờn bỏn o Bỡnh

Qu i Thanh a thu c ph

ng 27, 28 qu n Bỡnh Th nh l n i ti m n nguy c xúi l nghiờm

tr ng. Thờm n a l nh ng nguy c xúi l trong th i gian t i

khu v c i di n nh mỏy xi

m ng H Tiờn, nh mỏy Fatumi, bỏn o Bỡnh Qu i - Thanh

a thu c ph

ng 25 - 26 qu n

Bỡnh Th nh, kờnh Võn Thu t, ngó ba sụng Nh Bố, Phỳ Xuõn.
ng Nai ang ng tr

Hai con sụng Si Gũn -

c nh ng nguy c th thỏch vụ cựng

to l n nh ng vi c khai thỏc cỏt b a bói, vi c lm ụ nhi m ngu n n
ch n tri t . V i nh ng thỏch th c nh hi n nay thỡ nh n

c l i ch a

c ng n

c c ng nh cỏc c p, ngnh c n

quan trõm v cú nh ng gi i phỏp c th nh m c u vón tỡnh tr ng hi n th i c a 2 con sụng
Si Gũn -

ng Nai.

3. Cỏc gi i phỏp trỏnh nguy c xúi l v ụ nhi m cho 2 con sụng Si Gũn ng Nai
Tr

c tỡnh hỡnh hi n nay c a 2 con sụng thỡ c n cú nh ng gi i phỏp c th nh sau:

M t l (ch ng) tỏc ng tr c ti p vo dũng ch y, lm thay i h
gi m c

ng dũng ch y,

ng dũng ch y tỏc ng vo lũng d n nh kố b

Hai l (b ng), tỏc ng vo lũng d n lm t ng kh n ng b o v c a lũng d n, trong
ú gia c lũng d n nh kố ỏp mỏi h b b ng ỏ xõy, l ng ỏ, r ỏ, bờ tụng. Tr ng cõy
gi b , gi m tỏc ng lờn b b ng cỏch di d i cỏc cụng trỡnh, cỏc c s kinh doanh, c sowr
s n xu t ra xa b sụng.

Ba l, lm thay i dũng ch y c a sụng a l

ng phự sa v sụng nhi u h n nh m

b i p cho sụng.

M c dự th , i u c n lm tr
a vi c khai thỏc cỏt v l

ng n

trờn m i cú th th c hi n

c tiờn v c p thi t nh t hi n nay l h n ch t i m c t i

c th i ra sụng. Cú lm t t hai vi c ny thỡ nh ng bi n phỏp

c nh m c u vón m t ph n no ú cho 2 con sụng, trỏnh

nh ng thi t h i ỏng ti c x y ra v ng

i v c a.

5



THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN

Nguy cơ sói lở và nạn ô nhiễm...

Tiểu luận Triết
K T LU N

Trờn õy l m t s khỏi quỏt v s s t l v ụ nhi m ngu n n
Gũn -

ng Nai

n

c

2 con sụng Si

c ta hi n nay. Tuy nhiờn õy m i ch l 2 trong s r t nhi u con sụng
c ta c ng ó v ang i m t

KIL
OBO
OKS
.CO
M

c ng ó v ang b s t l v ụ nhi m nghiờm tr ng. Nh n
v i nhi u h u qu do hi n t

ng s t l v ụ nhi m dũng n

khụng cú cỏch no c u ch a. Chớnh vỡ th nh n

c c a nh ng con sụng l i m

c ta c n cú nh ng bi n phỏp c th v

kiờn quy t v i nh ng v n ang x y ra nh m kh c ph c k p th i khi cũn ch a quỏ mu n
trỏnh nh ng h u qu ỏng ti c khụng nờn cú. Thờm vo ú, m i ng
ng

i dõn

i núi chung v nh ng

g n khu v c nh ng con sụng ang cú nguy c s t l v ụ nhi m núi riờng c n

ph i cú ý th c v trỏch nhi m nh m trỏnh tỡnh tr ng ỏng ti c x y ra cho mỡnh v cho ton
xó h i.

6



THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN

Nguy cơ sói lở và nạn ô nhiễm...

Tiểu luận Triết

TI LI U THAM KH O

KIL
OBO
OKS

.CO
M

1. Giỏo trỡnh Tri t h c Mỏc - Lờnin - NXB Chớnh tr qu c gia n m 1999.
2. Giỏo trỡnh Tri t h c Mỏc - Lờnin - NXB Chớnh tr qu c gia n m 2001.
3. Giỏo trỡnh Tri t h c Mỏc - Lờnin - Tr

ng

i h c Qu n lý v kinh doanh H N i.

4. Th i bỏo kinh t Si Gũn - s 3 ra ngy 9/1/2003.

7



THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN

Nguy cơ sói lở và nạn ô nhiễm...

Tiểu luận Triết

KIL
OBO
OKS
.CO
M

M CL C

Ph n m u ...................................................................................................................... 1
N i dung chớnh ................................................................................................................... 2
I. Lý lu n chung v c p ph m trự kh n ng - hi n th c ................................................ 2
1. Khỏi ni m ............................................................................................................... 2
2. M i quan h bi n ch ng gi a kh n ng v hi n th c ............................................... 2
3. Vai trũ c a cỏc i u ki n khỏch quan, ch quan c a s chuy n bi n kh n ng - hi n
th c. ............................................................................................................................ 2
II. V n d ng c p ph m trự kh n ng hi n th c phõn tớch v nguy c xúi l v n n ụ
nhi m sụng Si Gũn v sụng ng Nai. ...................................................................... 3
1. Hi n tr ng c a 2 con sụng ....................................................................................... 3
2. Nh ng thỏch th c m 2 con sụng ang ph i i m t ................................................ 4
3. Cỏc gi i phỏp trỏnh nguy c xúi l v ụ nhi m cho 2 con sụng Si Gũn - ng
Nai .............................................................................................................................. 5
K t lu n .............................................................................................................................. 6
L

8



THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN

Nguy cơ sói lở và nạn ô nhiễm...

Tiểu luận Triết

L I CAM OAN C A SINH VIấN
- Bi ti u lu n ny l do chớnh b n thõn em t tỡm ti li u, suy ngh v vi t ra, khụng sao
-

KIL
OBO
OKS
.CO
M

chộp v khụng nh vi t h .

bi ny ch cú m t ph n nh l ph n sỏng t o v ý ki n riờng c a cỏ nhõn em l

cỏc

gi i phỏp trỏnh nguy c thi t h i cho 2 con sụng. Em hy v ng r ng ú c ng chớnh l ý
ki n chung c a t t c m i n g i v c ng l mong

9

c v quy t tõm c a ton xó h i.