skkn một vài kinh nghiệm hướng dẫn học sinh khai thác có hiệu quả biểu đồ khí hậu môn địa lí lớp 7,8

Một vài kinh nghiệm hướng dẫn học sinh khai thác có hiệu quả biểu đồ khí hậu ở môn Địa lí lớp 7,8
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

MỘT VÀI KINH NGHIỆM HƯỚNG DẪN HỌC SINH KHAI THÁC CÓ HIỆU
QUẢ BIỂU ĐỒ KHÍ HẬU Ở MÔN ĐỊA LÍ LỚP 7, 8
I. Phần mở đầu
I.1, Lí do chọn đề tài
Ngày nay phương tiện, thiết bị kỹ thuật dạy học được sử dụng rộng rãi theo những
phương pháp dạy học tích hợp. Các phương tiện dạy học một mặt làm thay đổi phương pháp
dạy học truyền thống, mặt khác đây là nguồn kiến thức quyển sách giáo khoa thứ hai, góp
phần đổi mới nội dung dạy học và mở rộng thêm khả năng lĩnh hội tri thức khoa học hiện đại.
Hướng đổi mới của phương pháp dạy học hiện nay là tích cực hoá hoạt động học tập của học
sinh, khơi dậy và phát huy khả năng tự học nhằm hình thành cho học sinh tính độc lập sáng
tạo, nâng cao khả năng phát hiện và giải quyết vấn đề, rèn luyện kĩ năng vận dụng kiến thức
đã học vào thực tiễn, tác động đến tình cảm đem lại niềm tin, hứng thú học tập cho học sinh.
Chương trình sách giáo khoa mới hiện nay đã thể hiện cách học mới của học sinh. Từ những
hình ảnh trực quan sinh động đến tư duy trừu tượng đến thực tiển hình thành nên khái niệm,
quy luật, mối liên hệ nhân quả ... để tìm ra kiến thức bài học. Điều đó đòi hỏi người giáo viên
phải đổi mới phương pháp dạy học phù hợp với nội dung sách giáo khoa hiện hành. Thực tế
hiện nay ở các trường THCS, việc thực hiện giảng dạy theo phương pháp mới còn nhiều điều
trăn trở. Đối với bộ môn Địa lí hiện nay, nội dung sách giáo khoa không những đòi hỏi người
giáo viên phải nghiên cứu kĩ, phải đổi mới hình thức kiểm tra đánh giá học sinh, phải sử dụng
có hiệu quả các phương tiện dạy học và quan trọng là đổi mới phương pháp dạy học, phải có
sự kết hợp nhuần nhuyển, có sự tích hợp các phương pháp dạy học lúc đó hiệu quả tiết dạy
mới đạt như mong muốn. Song làm thế nào để hướng dẫn học sinh khai thác và sử dụng có
hiệu quả các loại biểu đồ, bản đồ… có hiệu quả, đây là một câu hỏi được nhiều giáo viên quan
tâm, đó cũng là vấn đề trăn trở, suy nghĩ của bản thân. Thực tế hiện nay học sinh khai thác nội
dung kiến thức qua biểu đồ nói chung và biểu đồ khí hậu nói riêng vẫn còn hạn chế.
Chính vì vậy bản thân tôi chọn đề tài “Một vài kinh nghiệm hướng dẫn học sinh khai
thác có hiệu quả biểu đồ khí hậu ở môn Địa lí lớp 7,8”
I. 2, Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Trường THCS Buôn Trấp - GV: Hoàng Thị Hoan
-1-


Một vài kinh nghiệm hướng dẫn học sinh khai thác có hiệu quả biểu đồ khí hậu ở môn Địa lí lớp 7,8
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Mục tiêu của đề tài: Giúp cho học sinh tự rèn luyện kĩ năng khai thác kiến thức từ biểu đồ
khí hậu trong giờ học trên lớp, ở nhà và tự trả lời các câu hỏi liên quan đến biểu đồ khí hậu
Nhiệm vụ của đề tài: Tìm hiểu kiến thức qua biểu đồ khí hậu để giải quyết những vướng
mắc, lúng túng của học sinh. Vì đây là một dạng khai thác kiến thức khó, trừu tượng nên tôi
chỉ đi sâu khai thác một số đối tượng trong phần khí hậu (như phân tích, so sánh nhiệt độ và
lượng mưa)
I.3, Đối tượng nghiên cứu: Đề tài này thực hiện cho đối tượng là học sinh lớp 7, 8 trong
học tập môn địa lý và áp dụng cho một số bài học thuộc phần địa lý tự nhiên đặc biệt phần khí
hậu( chủ yếu là đối tượng: nhiệt độ, lượng mưa, …) Trong đề tài này Tôi chỉ đi sâu hướng dẫn
cho học sinh khai thác, phân biệt được các môi trường địa lí như: Môi trường đới nóng, môi
trường đới ôn hòa, môi trường hoang mạc…Lớp 7, Khu vực Đông Nam Á …lớp 8
I.4, Giới hạn phạm vi nghiên cứu: kĩ năng khai thác kiến thức từ biểu đồ khí hậu (Lớp
7, 8)” qua các năm tôi dạy:
- Năm học: 2013-2014: Từ 7A1- 7A3
- Năm học: 2013-2014: Từ 8A1- 8A8
I.5, Phương pháp nghiên cứu: Phương pháp quan sát, PP trải nghiệm thực tế, PP nghiên
cứu tài liệu.
II. Phần nội dung:
II. 1, Cơ sở lí luận:
Để góp phần thực hiện mục tiêu giáo dục, đào tạo học sinh thành những con người tích
cực, năng động và sáng tạo có khả năng tiếp thu những tri thức hiện đại và biết vận dụng
những tri thức đó vào cuộc sống thì việc hướng dẫn học sinh khai thác, sử dụng có hiệu quả
biểu đồ đóng vai trò rất quan trọng.

Việc rèn luyện tư duy cho học sinh trong thực tế học tập là dựa vào việc tự trả lời các câu
hỏi và thực hiện các bài tập trong sách giáo khoa, sách bài tập và từ thực tế môi trường xung
quanh đặt ra. Và khi đã có các kĩ năng tư duy tốt thì học sinh sẽ có khả năng vận dụng chúng
một cách linh hoạt để trả lời các câu hỏi.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Trường THCS Buôn Trấp - GV: Hoàng Thị Hoan
-2-


Một vài kinh nghiệm hướng dẫn học sinh khai thác có hiệu quả biểu đồ khí hậu ở môn Địa lí lớp 7,8
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Học sinh có thể khai thác kiến thức dưới sự tổ chức,hướng dẫn của giáo viên. Đặc biệt ở SGK
địa lí lớp 7,8 biểu đồ khí hậu chiếm một số lượng rất lớn nội dung kiến thức
được trình bày có bài được phối hợp cả kênh chữ và biểu đồ, có những bài kiến thức
chỉ được thể hiện qua các biểu đồ. Vì vậy “ hướng dẫn học sinh khai thác có hiệu quả biểu
đồ khí hậu ở môn Địa lí lớp7,8”
là một vấn đề rất cần thiết. Có được những kĩ năng đó học sinh không những học tập
tiếp thu tốt mà còn tạo điều kiện thuận lợi để các em học tập ở các lớp trên.
II. 2, Thực trạng
a. Thuận lợi và khó khăn
- Thuận lợi: Nhà trường có nhiều điều kiện thuận lợi để hỗ trợ cho giáo viên trong giảng
dạy như trang bị phòng máy chiếu, phòng bản đồ, sách tham khảo. Trong thực tế giảng dạy
hầu như bài nào cũng có yêu cầu sử dụng bản đồ, biểu đồ...
- Khó khăn: Một số biểu đồ phục vụ cho giáo viên trong quá trình giảng dạy chưa nhiều,
nhất là biểu đồ khí hậu. Học sinh chưa thấy được tầm quan trọng của khai thác kiến thức từ
biểu đồ nên chưa quan tâm đúng mức đến việc học, trong chờ vào giáo viên khai thác là
chép…
b. Thành công, hạn chế
- Thành công: Nhận thức được vai trò quan trọng của biểu đồ đã có một số đề tài hướng
dẫn học sinh khai thác bản đồ, biểu đồ…nhưng mỗi đề tài đề cập tới một mảng riêng và chưa

có đề tài nào đi sâu vào một phần cụ thể. Với đề tài của tôi ngoài việc hướng dẫn học sinh
khai thác biểu đồ địa lý tự nhiên tôi còn đi sâu vào phần khí hậu mà chưa có đề tài nào đề cập
đến một cách rõ ràng, và đây cũng là phần được xem là khó khai thác nhất khi sử dụng mà
học sinh gặp nhiều lúng túng.
- Hạn chế: Mức độ khai thác kiến thức của học sinh chưa sâu, chưa biết phân tích kĩ từng
đối tượng khí hậu để rút ra kết luận chung.
c. Mặt mạnh, mặt yếu

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Trường THCS Buôn Trấp - GV: Hoàng Thị Hoan
-3-


Một vài kinh nghiệm hướng dẫn học sinh khai thác có hiệu quả biểu đồ khí hậu ở môn Địa lí lớp 7,8
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

- Mặt mạnh: Giáo viên là người hướng dẫn học sinh quan sát, khai thác từng đơn vị kiến
thức, phát huy được khả năng khai thác nội dung bài học của học sinh. Học sinh có lực học
khá giỏi đòi hỏi tìm hiểu các đối tượng địa lí từ bản đồ, biểu đồ… sâu hơn.
- Mặt yếu: Học địa lí của một số học sinh còn mang tính thuộc lòng, ít suy nghĩ, ghi nhớ
máy móc…
d. Nguyên nhân, các yếu tố tác động
Sự thành công trong việc khai thác kiến thức bản đồ, biểu đồ là rất khó, biết cách tìm kiếm
thông tin từ các biểu đồ riêng lẻ hoặc đối chiếu so sánh từ các biểu đồ với nhau trên cơ sở đó
mà nắm vững tri thức, phát triển tư duy và kĩ năng sử dụng biểu đồ. Học sinh phát triển được
kĩ năng sử dụng bản đồ, lấy kiến thức của bài từ biểu đồ, nhớ sâu nội dung bài mà không cần
ghi nhớ máy móc nhanh quên và thường dẫn tới tình trạng học vẹt. Một số học sinh chưa biết
khai thác kiến thức từ biểu đồ nên giáo viên mất rất nhiều thời gian để hướng dẫn.
e. Phân tích, đánh giá các vấn đề về thực trạng mà đề tài đã đặt ra
Học sinh lớp 7 mới làm quen với biểu đồ khí hậu nên giáo viên hướng dẫn cụ thể chi tiết
những tiết học có liên quan về sử dụng và khai thác biểu đồ.

Biểu đồ địa lí có nhiều loại, mỗi loại biểu đồ có công dụng riêng, là công cụ để chuyển
tải các số liệu và bảng biểu thống kê, tạo điều kiện cho việc đối chiếu và so sánh, phân tích
các số liệu (tư liệu) được dễ dàng và sinh động hơn.
Giáo viên đưa ra khái niệm biểu đồ khí hậu (nếu học sinh chưa biết) “ Biểu đồ là sự mô
hình hóa các số liệu thống kê, cho phép diễn đạt một cách dễ dàng và trực quan về đặc trưng
số lượng của các đối tượng và hiện tượng địa lí để thể hiện tiến trình của các hiện tượng, mối
liên hệ và tương quan về

thành phần trong một tổng thể của các hiện tượng địa lí”.

Biểu đồ khí hậu thường được thể hiện gồm có hai trục tung ở hai bên và một trục hoành
Một trục tung bên phải biểu diễn nhiệt độ, tính bằng 0C
Một trục tung bên trái biểu diễn lượng mưa, tính bằng mm
Trục hoành được chia đều 12 phần , mỗi phần là một tháng và ghi lần lượt từ trái sang
phải, từ tháng 1 đến tháng 12.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Trường THCS Buôn Trấp - GV: Hoàng Thị Hoan
-4-


Một vài kinh nghiệm hướng dẫn học sinh khai thác có hiệu quả biểu đồ khí hậu ở môn Địa lí lớp 7,8
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Đường biểu diễn biến của nhiệt độ trong năm được thể hiện bằng đường cong màu đỏ
nối nhiệt độ trung bình các tháng trong năm.
Biểu diễn diễn biến lượng mưa hàng tháng được thể hiện bằng hình cột màu xanh
nối lượng mưa trung bình các tháng trong năm.
Sau khi học sinh hiểu khái niệm biểu đồ khí hậu, cách thể hiện các yếu tố nhiệt
độ, lượng mưa trên biểu đồ, mới tiến hành hướng dẫn học sinh các bước đọc và khai
thác kiến thức qua biểu đồ:
Để đo tính nhiệt độ, lượng mưa giáo viên cần hướng dẫn học sinh dựa vào các trục để

đo các trị số. Chẳng hạn khi xác định nhiệt độ các tháng, cần dùng thước đặt đúng ở điểm
tháng cần đo gặp đường biểu diễn nhiệt độ ở điểm nào, đặt thước vào điểm đó là vuông góc
với trục biểu diễn nhiệt độ (0C) và đọc trị số trên trục nhiệt độ.
Muốn biết nhiệt độ cao nhất, thấp nhất, dùng thước đặt đúng vào điểm cao nhất và
thấp nhất của đường biểu diễn nhiệt độ vuông góc với trục nhiệt độ, đọc trị số.
Muốn biết nhiệt độ cao nhất, thấp nhất vào tháng nào, chỉ cần kéo từ điểm cao nhất,
thấp nhất của đường biểu diễn nhiệt độ xuống vuông góc với trục ngang (tháng).
Để đo tính lượng mưa các tháng, dùng thước kẻ đặt sát đầu cột từng tháng
vuông góc với trục lượng mưa, đọc trị số trên trục lượng mưa. Căn cứ vào độ cao của các
cột để xác định được tháng mưa nhiều, tháng mưa ít, mùa mưa, mùa khô...
Đối chiếu, so sánh, phân tích các số liệu thu thập được.
Để có thể biết được diễn biến khí hậu ở địa phương đó trước hết phải cho học sinh biết về các
tiêu chí làm căn cứ như sau:
* Về nhiệt độ:
- Trên 20oC là tháng nóng.
- Từ 10oC đến 20 oC là tháng mát.(ấm áp của xứ lạnh)
- Từ 5oC đến 10 oC là tháng lạnh ( mát mẻ của xứ lạnh).
- Từ - 5oC đến 5oC là rét đậm
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Trường THCS Buôn Trấp - GV: Hoàng Thị Hoan
-5-


Một vài kinh nghiệm hướng dẫn học sinh khai thác có hiệu quả biểu đồ khí hậu ở môn Địa lí lớp 7,8
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

- Dưới - 5oC là quá rét
* Về lượng mưa:
- Trên 100 mm là tháng mưa. (trung bình năm 1200 mm – 2500 mm)
- Từ 50 mm đến 100 mm là tháng khô (trung bình năm 600 – 1200 mm)
- Từ 25 mm đến 50 mm là tháng hạn (trung bình năm 300 đến 600 mm)

- Dưới 25 mm là tháng kiệt (thường chỉ có vùng hoang mạc với lượng mưa
trung bình dưới 300 mm)
Thực trạng trước khi sử dụng các giải pháp, biện pháp của đề tài.
Số liệu thống kê ở đầu năm học 2013- 2014 như sau:
Năm học/ Tỉ
lệ

Lớp

Sĩ số

Chưa biết
khai thác

Biết khai
thác

Khai thác
tốt

2013-2014

7A1,2,3

122

34

84

4

100

27,9

68,8

3,3

283

92

177

14

100

32.5

62,6

4,9

405

126

261

18

100

31.1

64.4

4.5

Tỉ lệ (%)
2013-2014

Khối 8(Từ 8A1 đến
8A8)

Tỉ lệ (%)
Tổng HS

7A1,2,3 - Khối 8

Tỉ lệ (%)

Qua số liệu nhận thấy nhìn chung số em học sinh chưa biết khai thác chiếm 31.1%, biết
khai thác chiếm 64.4% còn số học sinh khai thác tốt chiếm tỉ lệ rất thấp 4.5%.
II.3, Giải pháp, biện pháp:
a. Mục tiêu của giải pháp, biện pháp.
Những giải pháp biện pháp được nêu trong đề tài nhằm mục đích giúp học sinh hiểu sâu

kiến thức hơn và mang lại hiệu quả cao trong môn học.
b. Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp, biện pháp.
b.1. Đối với giáo viên:
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Trường THCS Buôn Trấp - GV: Hoàng Thị Hoan
-6-


Một vài kinh nghiệm hướng dẫn học sinh khai thác có hiệu quả biểu đồ khí hậu ở môn Địa lí lớp 7,8
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

* Tổ chức học sinh khai thác biểu đồ khí hậu. Hướng dẫn học sinh khai thác biểu đồ khí
hậu có hiệu quả cần thực hiện các bước sau :
Thứ nhất : Phải đọc tên biểu đồ để biết được: biểu đồ thể hiện nội dung gì? các đại lượng
được thể hiện trên biểu đồ là gì? Màu sắc biểu thị của các đại lượng đó? trên lãnh thổ nào? vào
thời gian nào? chúng được thể hiện như thế nào? trị số các đại lượng?
Thứ hai : Phải đối chiếu so sánh các trị số và nhận xét các đối tượng sau đó tìm ra mối
quan hệ giữa các yếu tố được thể hiện trên biểu đồ để rút ra nhận xét khái quát. Để có thời gian
phân tích giáo viên nên cho học sinh thành lập nhóm.
Ví dụ : Bài 6 Môi trường nhiệt đới( SGK Địa lí 7 trang 20) Giáo viên phân lớp thành 2 nhóm
( nhóm 1: phân tích biểu đồ khí hậu trạm Ma –la- can; nhóm 2: phân tích biểu đồ khí hậu trạm
Gia –mê- na ) .
* Soạn giáo án và chuẩn bị phương tiện dạy học phải đồng bộ đây là giải pháp có tác
dụng làm tăng hiệu quả giờ dạy. Bởi thường dạy một bài về khai thác kiến thức qua biểu đồ
khí hậu nếu giáo viên soạn giáo án sơ lược, đơn giản và thiếu đồ dùng dạy học sẽ tạo ra sự
nhàm chán cho cả người dạy lẫn người học. Do vậy soạn giáo án theo hướng tích cực hoá hoạt
động hoạt động học tập của học sinh thông qua hệ thống câu hỏi hướng dẫn học sinh làm việc
với lược đồ, biểu đồ khí hậu .....và cùng thảo luận qua phiếu theo phương pháp lấy học sinh
làm trung tâm, người giáo viên cần phải đọc kĩ nội dung bài học, nắm chắc nội dung của bài,
phương pháp giảng dạy của bài. Thông qua bài học, giáo viên hướng dẫn học sinh cách đọc,
xử lí, khai thác phân tích biểu đồ . Tuy nhiên, giáo viên cũng cần phải căn cứ vào từng đối

tượng học sinh trong lớp học, đặc biệt là đối tượng học sinh yếu kém , giáo viên cần hướng
dẫn cụ thể có thể bằng những câu hỏi gợi mở để giúp học sinh dễ dàng nắm kiến thức bài học,
giáo viên cần phải phân loại hệ thống câu hỏi ra nhiều loại : câu hỏi dành cho học sinh khá
giỏi, câu hỏi dành cho học sinh trung bình và đặc biệt là câu hỏi dành cho đối tượng học sinh
yếu kém, giáo viên cần đưa ra những câu hỏi mang tính chất gợi mở để giúp học sinh khai
thác kiến thức một cách chủ động hơn.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Trường THCS Buôn Trấp - GV: Hoàng Thị Hoan
-7-


Một vài kinh nghiệm hướng dẫn học sinh khai thác có hiệu quả biểu đồ khí hậu ở môn Địa lí lớp 7,8
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Ví dụ : Bài 33 : Các khu vực Châu Phi – ( SGK Địa lí 7 trang 105) Khi giáo viên đưa ra
câu hỏi : Tại sao phần lớn Bắc Phi và Nam Phi đều nằm trong môi trường nhiệt đới nhưng khí
hậu của Nam Phi lại ẩm và dịu hơn khí hậu của Bắc Phi?
Đây là câu hỏi khó do vậy giáo viên cần đưa ra câu hỏi gợi ý
- Diện tích khu vực Nam Phi như thế nào rộng hay hẹp, tiếp giáp?
- Ở phía đông của Nam Phi chụi ảnh hưởng của dòng biển nào?
- Ở phía đông của Nam Phi có loại gió nào đang hoạt động? Nhằm giúp đối tượng học sinh
yếu kém dễ dàng rút ra được kết luận tại sao khí hậu của Nam Phi lại ẩm và diụ hơn khí hậu
của Bắc Phi?
* Hướng dẫn học sinh chuẩn bị bài ở nhà: Đây là một khâu quan trọng, việc hướng
dẫn học sinh chuẩn bị bài ở nhà giúp các em nắm được nội dung bài học, đồng thời dễ dàng
tiếp nhận kiến thức mới, người giáo viên phải hướng dẫn học sinh chuẩn bị bài ở nhà chu đáo
* Tổ chức học sinh thảo luận nhóm: Giúp học sinh cùng nhau hợp sức để hoàn thành
nội dung bài học, giúp đỡ nhau trong học tập. Đối với dạng bài khó : chẳng hạn biểu đồ nhiệt
độ và lượng mưa ở (Bài tập 1 SGK Địa lí 7 trang 59). Bài 18 Thực hành: Nhận biết đặc điểm
môi trường đới ôn hoà, đây là dạng biểu đồ khó do vậy giáo viên cho học sinh thảo luận để

tìm ra sự khác biệt về đặc điểm khí hậu ôn đới lục địa, địa trung hải và ôn đới hải dương.
Đồng thời xác định vị trí của chúng trên bản đồ. Để thảo luận đạt kết quả tốt giáo viên phân
lớp thành 3 nhóm (mỗi nhóm phân tích một biểu đồ ).
- Nhóm 1: Phân tích biểu đồ nhiệt độ lượng mưa ở hình A ( 55045’B) Cụ thể:
+ Đường biểu diễn nhiệt độ trong năm tăng cao mấy lần? Biên độ nhiệt?
+ Nhiệt độ quanh năm khoảng bao nhiêu? Có mấy tháng nhiệt độ dưới 0oC vào mùa nào?
+ Lượng mưa trong năm như thế nào? Có mấy tháng mưa ít hay dưới dạng tuyết rơi, mưa
nhiều vào mùa nào? Rút ra đặc điểm cơ bản của khí hậu đới lạnh.
- Nhóm 2: Phân tích biểu đồ nhiệt độ lượng mưa ở hình B ( 36043’B) Cụ thể:
+ Đường biểu diễn nhiệt độ tăng cao mấy lần trong năm? Biên độ nhiệt?
+ Nhiệt độ quanh năm khoảng bao nhiêu? Có mấy tháng nhiệt độ dưới 0oC
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Trường THCS Buôn Trấp - GV: Hoàng Thị Hoan
-8-


Một vài kinh nghiệm hướng dẫn học sinh khai thác có hiệu quả biểu đồ khí hậu ở môn Địa lí lớp 7,8
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

+ Lượng mưa trong năm như thế nào? mưa nhiều vào mùa nào? Rút ra đặc điểm cơ bản của
khí hậu Địa Trung Hải
- Nhóm 3: Phân tích biểu đồ nhiệt độ lượng mưa ở hình C ( 51041’B) Cụ thể:
+ Đường biểu diễn nhiệt độ trong năm tăng cao mấy lần? Biên độ nhiệt?
+ Nhiệt độ quanh năm khoảng bao nhiêu? Cao vào mùa nào?
+ Lượng mưa trong năm như thế nào? Sự phân bố mưa ra sao? Tập trung vào mùa nào? Rút ra
đặc điểm cơ bản của khí hậu ôn đới hải dương.
Từ phân tích trên giáo viên cho học sinh rút ra những đặc điểm khác nhau về khí hậu đới lạnh,
địa trung hải và ôn đới hải dương.
b. 2, Đối với học sinh: Học sinh phải có SGK, tập bản đồ để sử dụng tại lớp trong tất
cả các tiết học địa lí ở trên lớp, cũng như ở nhà. Biết sử dụng để khai thác kiến thức bài học,
sử dụng các kĩ năng đọc, hiểu vận dụng giải thích các hiện tượng địa lí và biết liên hệ các

trang cùng sử dụng trong một bài. Dành thời gian thích đáng để làm việc với biểu đồ, tham
gia tích cực vào các hoạt động giáo viên đưa ra có liên quan
Thực hiện giải pháp học sinh làm việc tích cực (dưới sự hướng dẫn của giáo viên) để tìm
ra kiến thức mới không gây ra sự nhàm chán. Kết quả là học sinh cảm thấy nhẹ nhàng thoải
mái. Học sinh tích cực làm việc nâng cao được kĩ năng phân tích lược đồ, biểu đồ khí hậu hơn
nữa học sinh có điều kiện để hệ thống lại kiến thức, cũng cố và nâng cao sự hiểu biết tính chủ
động biết vận dụng so sánh liên hệ thực tế
b.3, Một vài kinh nghiệm trong quá trình giảng dạy
- Kĩ năng khai thác Bản đồ nói chung và khai thác biểu đồ khí hậu nói riêng là kĩ năng cơ
bản của môn Địa lý. Nếu không nắm vững được kĩ năng này thì rất khó có thể hiểu và giải
thích được các sự vật và hiện tượng địa lý đồng thời cũng rất khó có thể tự mình tìm được các
kiến thức địa lý khác.
- Để biểu đồ trở thành trợ thủ đắc lực trong học tập, kiểm tra, thi học kì, … có hiệu quả
học sinh phải nắm chắc kí hiệu, màu sắc…

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Trường THCS Buôn Trấp - GV: Hoàng Thị Hoan
-9-


Một vài kinh nghiệm hướng dẫn học sinh khai thác có hiệu quả biểu đồ khí hậu ở môn Địa lí lớp 7,8
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

- Thông thường khi phân tích hoặc đánh giá một đối tượng địa lý học sinh cần tái hiện vốn
tri thức địa lý đã có của bản thân vào việc khai thác biểu đồ. Để trả lời bài một cách có hiệu
quả học sinh cần làm theo những bước sau:
+ Bước 1: Đọc kĩ đề để tìm ra yêu cầu chính của đề bài
+ Bước 2: Xác định đúng biểu đồ cần sử dụng vào nội dung bài làm
+ Bước 3: Sử dụng dữ kiện nào để trả lời tốt yêu cầu của chính của đề bài (hệ thống kí hiệu,
màu sắc, số liệu qua các biểu đồ…)
+ Bước 4: Phân tích nhận xét thông qua biểu đồ để có kết luận ngắn gọn, đúng nhất.

- Giáo viên cần nhiều thời gian để chuẩn bị và sử dụng biểu đồ như thế nào cho có hiệu quả và
sử dụng câu hỏi làm sao để học sinh có thể trả lời tốt.
- Trong quá trình sử dụng, khai thác cho học sinh nên đi từ thấp đến cao, từ đơn giản đến
phức tạp nhằm dẫn dắt học sinh từ biết sử dụng đến sử dụng thành thạo và nhanh chóng
* Một vài ví dụ cụ thể qua bài học, bài kiểm tra, chuẩn bị bài ở nhà…của các môi
trường địa lí lớp 7, Đông Nam Á đất liền và hải đảo lớp 8
Bài 6: Môi trường nhiệt đới

Hình 6.1: Biểu đồ nhiệt đôn và lượng
Mưa ở Ma- La- Can(Xu - đăng)

Hình 6.2: Biểu đồ nhiệt đôn và lượng
Mưa ở Gia –mê- na (Sát)

- Giáo viên chia lớp thành 2 dãy:
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Trường THCS Buôn Trấp - GV: Hoàng Thị Hoan
- 10 -


Một vài kinh nghiệm hướng dẫn học sinh khai thác có hiệu quả biểu đồ khí hậu ở môn Địa lí lớp 7,8
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Dãy 1: phân tích biểu đồ khí hậu trạm Ma –la- can
Dãy 2: phân tích biểu đồ khí hậu trạm Gia –mê- na
Sử dụng biểu đồ khí hậu Ma –la- can (Cộng hoà Xu Đăng) và Gia –mê- na (Cộng hoà Sát).
Mục đích sử dụng: phân tích, so sánh hai biểu đồ để rút ra đặc điểm khí hậu của môi
trường nhiệt đới.
Bước 1: Giáo viên hướng dẫn học sinh đọc tên biểu đồ, xác định vị trí của Ma - La - can
(9 0B) và Gia- mê – na (120B) trên bản đồ tự nhiên châu Phi.
Bước 2: Phân tích biểu đồ nhiệt độ giáo viên hướng dẫn học sinh khai thác các thông tin

sau:
- Đường biểu diễn nhiệt độ trong năm tăng cao mấy lần trong năm?
- Nhiệt độ tháng cao nhất và tháng thấp nhất là bao nhiêu? Biên độ nhiệt?
- Tháng nóng nhất là tháng nào? Tháng lạnh nhất là tháng nào? Tuyết rơi vào tháng nào
hay có nhiệt độ dưới 0oC?
Các thông tin trên giúp cho chúng ta biết được đặc điểm của chế độ nhiệt ở Ma – La -can
và Gia- mê – na.
Để cho học sinh dễ dàng tìm ra kiến thức, giáo viên hướng dẫn học sinh cách làm như sau:
Đặt thước kẻ vuông góc với trục tung và đưa từ từ cho đến khi nào chạm vào điểm trên cùng
của đường biểu diễn nhiệt độ thì đó là nhiệt độ tháng cao nhất. Và cũng cách làm đó giáo viên
cho học sinh đặt thước song song với trục hoành từ dưới lên (mép phía trên của trục hoành )
cho đến khi nào chạm vào điểm dưới cùng của đường biểu diễn nhiệt độ thì khi đó là nhiệt độ
tháng thấp nhất . Để tìm nhiệt độ tháng nóng nhất thì giáo viên hướng dẫn như sau : Đặt thước
kẻ từ điểm có nhiệt độ cao nhất, vuông góc với trục tung và song song với trục hoành nếu
trùng với vị trí tháng nào thì đó có nhiệt độ nóng nhất và tương tự với tháng lạnh nhất thì giáo
viên cũng hướng dẫn cách làm như trên.
Bước 3. Phân tích biểu đồ lượng mưa giáo viên hướng dẫn học sinh khai thác các thông
tin sau: - Mưa nhiều nhất vào tháng nào, mưa ít nhất vào tháng nào?

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Trường THCS Buôn Trấp - GV: Hoàng Thị Hoan
- 11 -


Một vài kinh nghiệm hướng dẫn học sinh khai thác có hiệu quả biểu đồ khí hậu ở môn Địa lí lớp 7,8
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

- Các tháng có mưa nhiều vào mùa nào, Các tháng có mưa ít hay không mưa vào mùa nào?
Mấy tháng?
- Sự phân bố mưa trong năm như thế nào? mưa nhiều quanh năm hay tập trung vào một số
tháng trong năm?

- Tổng lượng mưa trong cả năm là bao nhiêu?
- Tổng lượng mưa của những tháng mưa nhiều chiếm bao nhiêu % tổng lượng mưa cả năm?
Các thông tin trên về tổng lượng mưa và sự phân bố mưa trong năm giúp biết được đặc
điểm của chế độ mưa của Ma – La-can và Gia- mê – na. Để giúp học sinh dễ dàng khai thác
được thông tin về lượng mưa, giáo viên hướng dẫn học sinh đặt thước song song với trục
hoành và đưa từ trên xuống khi nào thước kẻ chạm vào cột mưa đầu tiên thì đó là tháng có
lượng mưa cao nhất (nhiều nhất), tương tự đặt thước kẻ song song với trục hoành và đưa từ
dưới lên cho đến khi nào chạm vào cột mưa đầu tiên thì đó là tháng có lượng mưa thấp nhất
(ít nhất). Từ phân tích yếu tố nhiệt độ và lương mưa, rút ra đặc điểm về khí hậu của Ma – Lacan và Gia- mê – na thuộc đới khí hậu nào?
Bước 4. Rút ra những đặc điểm chung của khí hậu nhiệt đới. Trước hết để học sinh rút
ra được đặc điểm chung của khí hậu nhiệt đới, giáo viên cho học sinh tìm ra những đặc điểm
cơ bản khí hậu nhiệt đới:
+ Nóng quanh năm và có hai thời kì nhiệt độ tăng cao.
+ Có một thời kì khô hạn hoặc mưa tập trung vào một mùa.
+ Lượng mưa trung bình năm từ 500mm đến 1500mm. Sau khi rút ra những đặc điểm cơ bản
của khí hậu nhiệt đới giáo viên hướng dẫn học sinh những đặc điểm chung của khí hậu nhiệt
đới : Nóng và lượng mưa tập trung vào một mùa, càng gần chí tuyến thời kì khô hạn càng kéo
dài và biên độ nhiệt trong năm lớn.
* Kiểm tra 1 tiết: - Quan sát các biểu đồ nhiệt độ, lượng mưa dưới đây để chọn ra 1 biểu đồ
thuộc môi trường nhiệt đới. Cho biết lí do chọn.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Trường THCS Buôn Trấp - GV: Hoàng Thị Hoan
- 12 -


Một vài kinh nghiệm hướng dẫn học sinh khai thác có hiệu quả biểu đồ khí hậu ở môn Địa lí lớp 7,8
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Biểu đồ A

Biểu đồ B

Biểu đồ C

- Biểu đồ A: Nóng quanh năm, trong năm có 2 lần nhiệt độ lên cao, mưa theo mùa, có thời kì
khô hạn. Đây là môi trường nhiệt đới.
- Biểu đồ B: Biên độ nhiệt lớn, lượng mưa quanh năm rất ít, khô hạn quanh năm. Đây là môi
trường hoang mạc.
- Biểu đồ C: Nhiệt độ trung bình năm dưới 18 0C, lượng mưa nhiều khoảng >1000mm. Đây là
môi trường ôn đới hải dương.
*Vậy biểu đồ A là môi trường nhiệt đới
Bài 13: Môi trường đới ôn hòa (Ba biểu đồ lượng mưa trang 44 SGK)

Biểu đồ nhiệt độ, lượng mưa ở ôn đới hải dương

Biểu đồ nhiệt độ, lượng mưa ở ôn đới lục địa

Biểu đồ nhiệt độ, lượng mưa Địa Trung Hải

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Trường THCS Buôn Trấp - GV: Hoàng Thị Hoan
- 13 -


Một vài kinh nghiệm hướng dẫn học sinh khai thác có hiệu quả biểu đồ khí hậu ở môn Địa lí lớp 7,8
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Giáo viên hướng dẫn học sinh lần lượt đo nhiệt độ, lượng mưa tháng 1, tháng 7, rút ra kết luận
chung
Giáo viên treo bảng phụ so sánh kết quả, nhận xét.
Nhiệt độ 0C

Biểu đồ khí hậu

Lượng mưa mm
Kết luận

T
1

T7

TB
năm

T1

T7

TB
năm

Ôn đới hải
6
dương (480B)

16

10,8

133

62

1126

Mùa hè mát, mùa đông ấm, mưa
quanh năm.

Ôn đới lục địa ( 560B)
10

19

4

31

74

560

Mùa đông lạnh, mùa hè nóng, có
mưa nhiều.

Địa trung hải
10
(410B)

28

17,3

69

9

402

Mùa hè nóng, mưa ít, mùa đông ấm,
mưa vào mùa thu đông

- Giáo viên hướng dẫn học sinh làm bài ở nhà
Giáo viên hướng dẫn học sinh chuẩn bị bài ở nhà, sau đó giáo viên kiểm tra sự chuẩn bị
của học sinh, nên chú ý nhiều hơn vào đối tượng học sinh yếu, kém. Tuy nhiên giáo viên cũng
cần động viên, tuyên dương và khuyến khích những học sinh có cách làm hay. Đồng thời có
câu hỏi để nâng cao để phát huy tính tích cực, tư duy sáng tạo của đối tượng học sinh khá
giỏi.
Ví dụ .Bài 19 Môi trường hoang mạc – ( SGK Địa lí 7 trang 61) : Sử dụng biểu đồ nhiệt độ và
lượng mưa của hai trạm khí tượng Xa- ha- ra của châu Phi và Gô bi của Châu Á .
Thứ nhất : Giáo viên hướng dẫn học sinh đọc tên biểu đồ, xác định vị trí của trạm Xaha- ra trên bản đồ tự nhiên của châu Phi và Gô bi trên bản đồ tự nhiên của Châu Á .
Thứ hai : Phân tích biểu đồ nhiệt độ (nhiệt độ tháng cao nhất, tháng thấp nhất, nóng
nhất là tháng nào, lạnh nhất là tháng nào, tháng nào có nhiệt độ dưới 0 0C, biên độ nhiệt ).
Phân tích lượng mưa (mưa nhiều vào tháng nào, ít nhất vào tháng nào, mưa nhiều vào mùa
nào, các tháng có mưa ít hay không mưa vào mùa nào, tổng lượng mưa cả năm ...)
Thứ ba : Rút ra đặc điểm chung của khí hậu hoang mạc .
Thứ tư : Rút ra điểm khác nhau về khí hậu của hoang mạc đới nóng và đới ôn hòa .
Như vậy khi học sinh chuẩn bị bải ở nhà chu đáo, kĩ lưỡng thì giáo viên giảm bớt phần thuyết
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Trường THCS Buôn Trấp - GV: Hoàng Thị Hoan
- 14 -

Một vài kinh nghiệm hướng dẫn học sinh khai thác có hiệu quả biểu đồ khí hậu ở môn Địa lí lớp 7,8
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

trình giảng giải. Còn về học sinh thì sẽ chủ động tiếp thu kiến thức mới đồng thời tăng hiệu
quả khi thảo luận nhóm, chủ động khai thác kiến thức hoàn thành phiếu học tập theo yêu cầu
của giáo viên.
Bài 14: Đông nam Á đất liền và hải đảo
Nhận xét biểu đồ nhiệt độ lượng mưa của 2 địa điểm tại (h.14.2 SGK Địa lí 8)? Cho biết
chúng thuộc đới, kiểu khí hậu nào?

H:14.2 Biểu đồ nhiệt độ và lượng mưa

HS: So sánh, phân tích nhiệt độ và lượng mưa của 2 địa điểm: Tháng nào cao nhất, tháng nào
thấp nhất
- Nhiệt độ: Đều cao quanh năm, ở Y- an- gun có sự chêng lệch 6-70C
- Lượng mưa: ở Pa đăng lớn hơn, mưa quanh năm, ở Y- an- gun có mùa mưa nhiều ( tháng 5
– tháng 10) và mùa mưa ít (từ tháng 11- tháng 4 năm sau)
Kết luận: Pa đăng thuộc In- đô- nê- xi - a ở vùng xích đạo, Y- an- gun thuộc Mi-an-ma vùng
nhiệt đới gió mùa.
c. Điều kiện để thực hiện giải pháp, biện pháp.
Hình thành cho học sinh ý thức tự tìm tòi kiến thức ẩn, phân tích, so sánh thành thạo khi gặp
biểu đồ khí hậu...
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Trường THCS Buôn Trấp - GV: Hoàng Thị Hoan
- 15 -


Một vài kinh nghiệm hướng dẫn học sinh khai thác có hiệu quả biểu đồ khí hậu ở môn Địa lí lớp 7,8
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

d. Mối quan hệ giữa các biện pháp, giải pháp.

Trong đề tài này các biện pháp, giải pháp thường đi song đôi với nhau, có mối quan hệ chặt
chẽ với nhau.
e. Kết quả khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu. Các tiết dạy có sử
dụng biểu đồ. Giáo viên hướng dẫn học sinh nắm các kiến thức cơ bản một cách chính xác,
do chính các em tìm ra từ các phương tiện trực quan và biết tái hiện kiến thức khi cần thiết,
biết suy luận, diễn tả một sự vật hiện tượng địa lí, vận dụng chúng vào thực tiễn, trong đời
sống hằng ngày, đặc biệt là trong quá trình học bài mới, thi cử và kiểm tra.
Kết quả khảo nghiệm cuối năm học như sau
Năm học

Lớp

Sĩ số

Chưa biết khai
thác

Biết khai
thác

Khai thác tốt

2012-2013

7A1,2,3

122

8

66

48

100

6.6

54.1

39.3

Khối 8(Từ 8A1 283
đến 8A8)

12

101

170

100

4.2

35.7

60.1

405

20

167

218

100

4.9

41.2

53.8

Tỉ lệ (%)
2013-2014
Tỉ lệ (%)
Tổng HS
Tỉ lệ (%)

7A1,2,3 - Khối 8

Qua số liệu trên thì nhìn chung số em học sinh biết khai thác biểu đồ khí hậu ngày càng
tăng chiếm 41.2 % so với 64.4 % đầu năm học tăng 23.2 % và khai thác tốt chiếm 53.8%
Còn số học sinh chưa biết khai thác giảm mạnh chỉ còn lại 4.9 % so với trước đây là 31.1
%.

II. 4, Kết quả thu được qua khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu
Qua đề tài “ hướng dẫn học sinh khai thác có hiệu quả biểu đồ khí hậu ” bản thân tôi

nhận thấy học sinh không chỉ biết cách sử dụng mà còn biết khai thác tốt kiến thức, qua đó

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Trường THCS Buôn Trấp - GV: Hoàng Thị Hoan
- 16 -


Một vài kinh nghiệm hướng dẫn học sinh khai thác có hiệu quả biểu đồ khí hậu ở môn Địa lí lớp 7,8
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

tâm lý học sinh cũng cảm thấy thoải mái hơn khi học môn địa lý và không khí giờ dạy trở nên
rất sôi nổi hào hứng, đã đáp ứng được các yêu cầu về kiểm tra đánh giá hiện nay.
Để khai thác một cách có hiệu quả thì học sinh cần phải :
Nắm được các hệ thống các ký hiệu trên biểu đồ
Hiểu được mối quan hệ giữa các yếu tố địa lý tự nhiên
Vận dụng một cách sáng tạo kiến thức bản đồ và kiến thức sách giáo khoa.
Để học sinh khai thác tốt thì vai trò của giáo viên cũng rất quan trọng. Giáo viên cần phải: Có
một hệ thống câu hỏi cụ thể liên quan đến biểu đồ
Thường xuyên vận dụng trong các lần kiểm tra đánh giá học sinh
Việc dạy và học địa lý không thể tách rời bản đồ nói chung và các loại biểu đồ nói riêng, bởi
vì khai thác không chỉ hiểu được kiến thức mà còn là hình ảnh trực quan giúp giáo viên và
học sinh trong giảng dạy và học tập rất có hiệu quả
III. Phần kết luận, kiến nghị
III.1, Kết luận
Để các bài học có nội dung đọc biểu đồ khí hậu đạt kết quả tốt, đảm bảo thời gian, giáo viên
cần chuẩn bị biểu đồ chu đáo, chính xác, nghiên cứu kĩ biểu đồ, xác định chính
xác các trị số nhiệt độ, lượng mưa. Chuẩn bị nội dung chương trình học sinh làm việc với
biểu đồ một cách cụ thể, nên tổ chức cho học sinh làm việc theo nhóm để dễ so sánh kết
quả, tìm được kết quả đúng nhất.
Qua đó học sinh phát huy được tính tích cực chủ động, sáng tạo đáp ứng nhu cầu nâng
cao chất lượng giáo dục, mục tiêu giáo dục trong giai đoạn hiện nay. Việc hướng dẫn tổ chức

học sinh sử dụng khai thác kiến thức Địa lí với những phương pháp dạy học thích hợp phù
hợp với đặc điểm tâm sinh lí, tạo hứng thú, không khí cởi mở trong tiết học và kết quả là học
sinh lĩnh hội kiến thức vững vàng chắc chắn hơn làm cơ sở nền tảng cho học sinh tiếp thu tốt
hơn kiến thức lớp trên. Thông qua việc thực hiện đề tài này và vận dụng vào thực tế giảng dạy
ở Trường THCS Buôn Trấp. Bản thân nhận thấy nếu vận dụng các giải pháp trên một cách
sáng tạo và khoa học chắc chắn hiệu quả dạy học bộ môn Địa lí nói chung và kiểu bài phân
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Trường THCS Buôn Trấp - GV: Hoàng Thị Hoan
- 17 -


Một vài kinh nghiệm hướng dẫn học sinh khai thác có hiệu quả biểu đồ khí hậu ở môn Địa lí lớp 7,8
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

tích biểu đồ khí hậu trong dạy học Địa lí 7,8 nói riêng sẽ đạt hiệu quả cao. Từ những vấn đề
nêu trên, bản thân sẽ tiếp tục vận dụng và phát huy có hiệu quả phương pháp dạy học lấy học
sinh làm trung tâm để khai thác kiến thức từ các biểu đồ, lược đồ khí hậu trong giảng dạy bộ
môn Địa lí nhằm đóng góp một phần nhỏ bé vào thực hiện mục tiêu của giáo dục trong giai
đoạn hiện nay. Đề tài của tôi mới chỉ đề cập một khía cạnh nhỏ trong vô số những kĩ năng
khai thác và sử dụng biểu đồ nhưng tôi nghĩ rằng đây là đề tài bổ ích và thiết thực để hướng
dẫn học sinh trong môn điạ lí.
III.2, Kiến nghị:
Đối với giáo viên: Cần có kĩ năng về bộ môn địa lí, nhiệt tình, tìm tòi, học hỏi đồng
nghiệp để nâng cao tay nghề. Tạo sự say mê, hứng thú cho học sinh trong học tập môn địa lí.
Đối với nhà trường: Cung cấp thêm một số biểu đồ, nhất là biểu đồ khí hậu cho giáo viên
trong quá trình giảng dạy
Phòng GD&ĐT: Chọn những sáng kiến kinh nghiệm hay có chất lượng để triển khai các
chuyên đề trong sinh hoạt chuyên môn, tổ chuyên môn để phát huy những kinh nghiệm mà
giáo viên đã tâm huyết đã miệt mài tìm tòi xây dựng. Tạo điều kiện để những đồng nghiệp học
tập lẫn nhau, góp ý cho nhau, góp phần nâng cao chất lượng giảng dạy
Trong đề tài này tôi muốn trao đổi với đồng nghiệp những suy nghĩ của tôi về “Một vài

kinh nghiệm hướng dẫn học sinh khai thác có hiệu quả biểu đồ khí hậu ở môn Địa lí lớp 7,8”
Tôi rất mong được sự góp ý của đồng chí, đồng nghiệp để chúng ta cùng xây dựng nên
một hình thức dạy môn địa lí thế nào cho hay nhất, đạt kết quả cao nhất.
Tôi xin chân thành cảm ơn!

Người viết đề tài

Hoàng Thị Hoan

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Trường THCS Buôn Trấp - GV: Hoàng Thị Hoan
- 18 -


Một vài kinh nghiệm hướng dẫn học sinh khai thác có hiệu quả biểu đồ khí hậu ở môn Địa lí lớp 7,8
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

NHẬN XÉT CỦA HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN
( Kí tên, đóng dấu)

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Trường THCS Buôn Trấp - GV: Hoàng Thị Hoan
- 19 -

Một vài kinh nghiệm hướng dẫn học sinh khai thác có hiệu quả biểu đồ khí hậu ở môn Địa lí lớp 7,8
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

TÀI LIỆU THAM KHẢO

TT

TÊN TÀI LIỆU

TÁC GIẢ

GHI CHÚ

1

Bản đồ học

Ngô Đạt Tam

Nhà xuất bản giáo dục,
1986

2

Địa lý tự nhiên Việt Nam tập 1, 2

Vũ Tự Lập

3

Hướng dẫn thực hiện chuẩn kiến Phạm Thị Sen
thức, kĩ năng môn địa lý

4

Tài liệu bồi dưỡng thường xuyên Ths GVC Trần Trường Đại Học Sư Phạm
Giáo viên trung học phổ thông chu kì Văn Thành
TP. Hồ Chí Minh, 2005.
III năm 2004-2007”

5

Sách giáo khoa địa lý 7, 8

Lê
Thông. Nhà xuất bản giáo dục và
Nguyễn
Phi đào tạo Việt Nam
Hạnh

6

Sách giáo viên địa lý 7, 8

Nhà xuất bản giáo dục và
đào tạo Việt Nam

7

Giáo dục kĩ năng sống trong môn địa Lê minh Châu. Bộ giáo dục và đào tạo
lí
Lưu
Thu
Thủy…

Nhà xuất bản giáo dục,
1978
Nhà xuất bản giáo dục và
đào tạo Việt Nam năm
2009.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Trường THCS Buôn Trấp - GV: Hoàng Thị Hoan
- 20 -


Một vài kinh nghiệm hướng dẫn học sinh khai thác có hiệu quả biểu đồ khí hậu ở môn Địa lí lớp 7,8
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Trường THCS Buôn Trấp - GV: Hoàng Thị Hoan
- 21 -