LỒNG GHÉP GIÁO dục tư TƯỞNG đạo đức hồ CHÍ MINH TRONG dạy học LỊCH sử VIỆT NAM lớp 9

Đề tài: “Lồng ghép giáo dục tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh trong dạy học lịch sử Việt Nam lớp 9”

PHÒNG GIÁO DỤC & ĐÀO TẠO QUẬN TÂN BÌNH

TRƯỜNG THCS TÂN BÌNH
TỔ : SỬ - ĐỊA – GDCD

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

ĐỀ TÀI
“ LỒNG GHÉP GIÁO DỤC TƯ TƯỞNG
ĐẠO ĐỨC HỒ CHÍ MINH TRONG DẠY
HỌC LỊCH SỬ VIỆT NAM LỚP 9 ”
MÔN: LỊCH SỬ (LỚP 9)
GIÁO VIÊN: HUỲNH VĂN TUẤN EM

NĂM HỌC 2012 - 2013

Trường THCS Tân Bình

1

Năm học: 2012 – 2013


Đề tài: “Lồng ghép giáo dục tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh trong dạy học lịch sử Việt Nam lớp 9”

ĐỀ TÀI
“LỒNG GHÉP GIÁO DỤC TƯ TƯỞNG ĐẠO ĐỨC HỒ CHÍ MINH TRONG
DẠY HỌC LỊCH SỬ VIỆT NAM LỚP 9”
I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI:

Chủ tịch Hồ Chí Minh người con ưu tú của dân tộc, là danh nhân văn hóa của thế
giới. Người là kết tinh của tư tưởng “Đại nhân, Đại nghĩa”. Người để lại cho dân tộc ta
một tư tưởng cách mạng, một nhân cách đạo đức cao cả. Người đã làm “rạng rỡ non sông
ta, đất nước ta”. Suốt cuộc đời hi sinh vì sự nghiệp giải phóng dân tộc, giải phóng giai cấp.
Hiện nay đất nước ta đang đẩy mạnh sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa và đổi mới
đất nước theo hướng tích cực, chủ động hội nhập thế giới. Vừa giữ gìn bản sắc văn hóa
dân tộc vừa chủ động hội nhập quốc tế, tiếp thu có chọn lọc nền văn hóa thế giới. Vì vậy
việc học tập, rèn luyện tư tưởng, đạo đức, lối sống và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí
Minh là việc làm hết sức cần thiết. Bởi vì tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh là nền tảng của
xã hội, là động lực vượt qua khó khăn, thử thách để phát triển kinh tế đất nước, hoàn thiện
nhân cách của mỗi người.
Nhưng hiện nay vấn đề giáo dục đạo đức cho học sinh trong nhà trường đang đứng
trước một thách thức không nhỏ. Ảnh hưởng tác động của phim, ảnh, lối sống hưởng thụ,
các trò chơi điện tử mang nặng lối sống bạo lực….. bên cạnh đó một số phụ huynh lo công
việc, ít có thời gian quan tâm đến con cái chỉ phó mặc cho nhà trường. Một khía cạnh khác
là suy nghĩ của một số phụ huynh và học sinh chỉ quan tâm đến các môn học tự nhiên, coi
môn lịch sử là “môn phụ”. Bộ môn lịch sử đóng vai trò quan trọng trong việc giáo dục đạo
đức cho học sinh, giáo dục học sinh lòng yêu nước, truyền thống tốt đẹp của dân tộc, lòng
biết ơn ông cha ta đổ bao mồ hôi xương máu mới có được cuộc sống tốt đẹp như ngày hôm
nay, giáo dục cho học sinh tinh thần yêu nước, yêu chủ nghĩa xã hội…
Chính vì vậy, bài dạy lịch sử Việt Nam cần phải “lồng ghép giáo dục tư tưởng đạo
đức Hồ Chí Minh” để học sinh thấm nhuần tư tưởng đạo đức của Bác. Học tập và làm
theo tấm gương đạo đức của Bác để sau này trở thành những công dân có đủ phẩm chất
cách mạng, có tinh thần yêu nước, yêu chế độ xã hội chủ nghĩa, xây dựng đất nước. Đó là
lý do tôi chọn đề tài “lồng ghép giáo dục tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh trong dạy học
lịch sử Việt Nam lớp 9”
II. THỰC TRANG TRƯỚC KHI THỰC HIỆN CÁC GIẢI PHÁP CỦA ĐỀ TÀI:

Trường THCS Tân Bình

2

Năm học: 2012 – 2013


Đề tài: “Lồng ghép giáo dục tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh trong dạy học lịch sử Việt Nam lớp 9”

1. THUẬN LỢI:
- Được sự quan tâm của BGH nhà trường.
- GV có kinh nghiệm trong giảng dạy lịch sử
- Tài liệu tham khảo bộ môn lịch sử tương đối đầy đủ
2. KHÓ KHĂN:
Ảnh hưởng tác động của phim, ảnh, lối sống hưởng thụ, các trò chơi điện tử mang
nặng lối sống bạo lực….. bên cạnh đó một số phụ huynh lo công việc, ít có thời gian quan
tâm đến con cái chỉ phó mặc cho nhà trường. Một khía cạnh khác là suy nghĩ của một số
phụ huynh và học sinh chỉ quan tâm đến các môn học tự nhiên, coi môn lịch sử là “môn
phụ”. Vì vậy, việc lồng ghép giáo dục tư tưởng đạo đức của Hồ Chí Minh vẫn gặp khó
khăn.
Hầu như, các em chưa có thói quen tìm hiểu, sưu tầm mà chỉ quen nghe, quen ghi
chép những gì mà giáo viên nói. Hơn nữa, chương trình lịch sử quá rộng, tư tưởng đạo đức
của Người thì nhiều mà giáo viên chưa rút gọn được những gì cần truyền đạt, những gì chỉ
giới thiệu qua và vấn đề nào cần nhấn mạnh, giáo dục cho các em. Cụ thể qua điều tra thực
tế học sinh các lớp 9 năm học 2011 -2012 ở học kì I. Tôi thấy ý thức học tập bộ môn lịch
sử chưa cao và kết quả cụ thể qua khảo sát chất lượng về hiểu biết tư tưởng đạo đức Hồ
Chí Minh như sau:
3. SỐ LIỆU THỐNG KÊ:

TT Lớp
1
2

3
4
5
6
7
8

9.7
9.8
9.9
9.10
9.11
9.12
9.13
9.14

Sĩ
Số
40
43
42
42
41
42
32
30

Trường THCS Tân Bình

Kết quả HKI – Năm 2011 -2012

Giỏi
Khá
TB
Yếu
Kém
SL % SL % SL % SL % SL %
22 55.0 14 35.0 4 10.0 0 0.0 0 0.0
25 58.1 10 23.3 5 11.6 2 4.7 1 2.3
16 38.1 18 42.9 5 11.9 3 7.1 0 0.0
20 47.6 12 28.6 6 14.3 3 7.1 1 2.4
17 41.5 11 26.8 10 24.4 2 4.9 1 2.4
17 40.5 12 28.6 11 26.2 2 4.8 0 0.0
31 96.9 1 3.1 0 0.0 0 0.0 0 0.0
29 96.7 1 3.3 0 0.0 0 0.0 0 0.0

3

Trên TB
SL %
40 100.0
40 93.0
39 92.9
38 90.5
38 92.7
40 95.2
32 100.0
30 100.0

Năm học: 2012 – 2013

Đề tài: “Lồng ghép giáo dục tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh trong dạy học lịch sử Việt Nam lớp 9”

III. NỘI DUNG ĐỀ TÀI:
1. CƠ SỞ LÝ LUẬN:
Đai-ri nhà giáo dục Liên Xô cũ đã từng nói: “ Dạy sử cũng như bất cứ dạy cái gì đòi
hỏi người thầy phải khêu gợi cái thông minh chứ không phải là bắt buộc cái trí nhớ làm
việc, bắt nó ghi chép rồi tả lại..”. Như vậy, mục đích của việc dạy học lịch sử ở trường
THCS người giáo viên không chỉ giúp cho học sinh hình dung được những hình ảnh của
quá khứ, biết và ghi nhớ được các sự kiện, hiện tượng của lịch sử mà quan trọng hơn là
phải hiểu được lịch sử và thấm nhuần được các giá trị, tinh hoa văn hóa nhân loại.
Bên cạnh đó, dạy học lịch sử có thể giáo dục cho các em tư tưởng đạo đức của Hồ
Chí Minh, thông qua đó các em tự rèn luyện bản thân mình vừa có tài vừa có đức, yêu đất
nước, yêu hòa bình và biết trân trọng những thành quả đạt được.
2. CƠ SỞ THỰC TIỄN:
Xu hướng của sự phát triển giáo dục hiện nay ở các nước trên thế giới là hướng đến
việc đào tạo những con người có năng lực đóng góp vào sự tiến bộ của xã hội, phát triển
nền văn minh loài người, biết làm kinh tế, biết quản lý. Trong bối cảnh đó, để nước ta
nhanh chóng tiến hành Công nghiệp hóa – Hiện đại hóa, vững bước đi lên CNXH: phải
phát triển giáo dục đào tạo, phát triển nguồn lực con người là yếu tố cơ bản của sự phát
triển chung và bền vững, đào tạo những con người “vừa hồng, vừa chuyên” yêu nước thiết
tha.
Xuất phát từ nhu cầu chung của xã hội, bộ môn lịch sử trong nhà trường nói chung
và trong lịch sử Việt Nam lớp 9 nói riêng đã được đổi mới về nội dung, và chuẩn kiến thức
kĩ năng, điều đó đã phát huy được tầm quan trọng của bộ môn lịch sử. Thực tế cho thấy
một số giáo viên trong quá trình dạy học cũng có giáo dục cho học sinh đạo đức tư tưởng
Hồ CHí Minh thông qua các câu chuyện nhưng không nói rõ câu chuyện đó giáo dục cho
các em tư tưởng, đạo đức gì của Bác để từ đó các em học tập và làm theo tấm gương của
Người.
Hiện nay, đất nước ta đang đẩy mạnh sự nghiệp Công nghiệp hóa – Hiện đại hóa vì

mục tiêu dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh. Từng bước hội nhập
quốc tế để đưa nước ta trở thành nước công nghiệp, sánh vai cùng với các nước trong khu
vực và trên thế giới, thực hiện mục tiêu “xây dựng thành công chủ nghĩa xã hội và bảo vệ

Trường THCS Tân Bình

4

Năm học: 2012 – 2013


Đề tài: “Lồng ghép giáo dục tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh trong dạy học lịch sử Việt Nam lớp 9”

vững chắc Tổ quốc Việt Nam chủ nghĩa xã hội”. Học sinh khi ra trường phải là người vừa
có tài, có đức “vừa hồng, vừa chuyên”
Cùng với các môn Ngữ văn, GDCD …. Giáo dục đạo đức cho học sinh qua tiết học
lịch sử là rất quan trọng. Vì môn lịch sử xuyên suốt tiến trình lịch sử của dân tộc, mỗi thời
đại đều xuất hiện những anh hùng dân tộc có đầy đủ phẩm chất đạo đức để giữ gìn nền độc
lập của Tổ quốc đưa đất nước ta phát triển. Tiêu biểu trong các vị anh hùng dân tộc đó là
chủ tịch Hồ Chí Minh vị lãnh tụ kính yêu của dân tộc ta. Người đã dâng hiến cả cuộc đời
cho sự nghiệp cách mạng. Người là kết tinh phẩm chất cao đẹp của dân tộc ta suốt mấy
nghìn năm dựng nước và giữ nước. Người đã đi xa nhưng Người đã để lại cho dân tộc một
di sản tinh thần hết sức to lớn trên mọi lĩnh vực. Những tư tưởng của Người là “ Kim chỉ
nam” cho mọi hoạt động của Đảng và nhà nước ta. Hiện nay, toàn Đảng, toàn quân, toàn
dân đang thực hiện học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh.
Là giáo viên dạy học lịch sử, qua một số năm giảng dạy, tôi nhận thấy rằng việc
lồng ghép giáo dục đạo đức tư tưởng Hồ Chí Minh trong các bài giảng là vô cùng cần thiết
nhằm nâng cao được tư tưởng đạo đức cách mạng cho học sinh.
Trước những biến động phức tạp của thế giới. Một bộ phận nhỏ cán bộ, đảng viên
có lối sống thiếu mẫu mực, thậm chí biểu hiện suy thoái về đạo đức. Lối sống đã ảnh

hưởng không nhỏ đến uy tín của Đảng, niềm tin của nhân dân. Vì vậy, để giáo dục thế hệ
trẻ tin tưởng vào bản chất, truyền thống tốt đẹp của Đảng, tin tưởng vào sự lãnh đạo của
Đảng, có lối sống lành mạnh, có tinh thần yêu nước, yêu chủ nghĩa xã hội thì việc “Lồng
ghép giáo dục đạo đức tư tưởng của Bác trong dạy lịch sử Việt Nam lớp 9” có tác dụng
lớn góp phần hình thành nhân cách, lối sống của học sinh.
Từ căn cứ đó, tôi mạnh dạn chọn đề tài: “Lồng ghép giáo dục tư tưởng đạo đức Hồ
Chí Minh trong dạy học lịch sử Việt Nam lớp 9”
3. NỘI DUNG VÀ BIỆN PHÁP THỰC HIỆN:
Qua tìm hiểu thực trạng dạy học lịch sử Việt Nam lớp 9 ở trường THCS nói chung
và trường THCS Tân Bình nói riêng, bản thân đã thực hiện các giải pháp để lồng ghép
giáo dục tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh vào trong dạy học lịch sử Việt Nam lớp 9 như
sau:
3.1 Sự chuẩn bị của giáo viên:
Đối với công việc dạy học nói chung, dạy học lịch sử nói riêng, việc chuẩn bị của
giáo viên là vô cùng cần thiết. Ngoài việc xác định mục đích, yêu cầu, đồ dùng dạy học
Trường THCS Tân Bình

5

Năm học: 2012 – 2013


Đề tài: “Lồng ghép giáo dục tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh trong dạy học lịch sử Việt Nam lớp 9”

liên quan đến bài dạy. Giáo viên còn dự kiến cho bài dạy, dạy mục nào, chuẩn bị đồ dùng
dạy học gì, kiến thức cho mục đó ra sao… Đối với những bài dạy liên quan đến việc lồng
ghép giáo dục tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh thì giáo viên phải xác định nội dung cần
lồng ghép, thời điểm lồng ghép, cách lồng ghép như thế nào cho phù hợp với bài dạy…
dùng hình ảnh tư liệu, nội dung tài liệu liên quan đến chủ tịch Hồ Chí Minh. Bởi vì, tư
tưởng đạo đức của Bác là rộng, trên nhiều lĩnh vực…Cần phải chọn lọc, linh hoạt vận

dụng một tư tưởng nào đó để lồng ghép vào bài dạy. Khi áp dụng phải chú ý đến thời gian
phân bố trong tiết học. Không được “tham” kiến thức, sa đà, không được biến giờ dạy lịch
sử thành tiết kể chuyện đạo đức Hồ Chí Minh.
3.2. Tiến hành lồng ghép trong giờ học:
Đối với việc lồng ghép giáo dục tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh trong dạy học lịch
sử có thể thông qua nhiều hình thức. Trong một bài dạy có thể dùng hình ảnh tư liệu, phim
tư liệu, kể chuyện đạo đức Hồ Chí Minh, trích dẫn những câu nói của Bác hoặc trích dẫn
những danh nhân, tư liệu văn học về Bác để giáo dục tư tưởng của Bác đối với học sinh.
Trong quá trình dạy học tôi đã lồng ghép giáo dục cho học sinh một số tư tưởng đạo đức
của Bác Hồ thông qua một số bài học như sau:
3.2.1 Để giáo dục cho học sinh “tinh thần cứu nước, quyết tâm ra đi tìm đường
cứu nước cho dân tộc”.
Các em đã được học bài 30 chương trình lịch sử lớp 8: Phong trào chống Pháp từ
đầu thế kỉ XX đến năm 1918. Khi các phong trào yêu nước ở đầu thế kỉ XX phong trào
Cần Vương, Đông Du, Đông kinh nghĩa thục, Duy tân, phong trào chống thuế ở Trung
kì…..các phong trào này đều bị thất bại. Cách mạng Việt Nam bị khủng hoảng về con
đường cứu nước. Trong hoàn cảnh đó, Nguyễn Tất Thành đã đáp ứng được yêu cầu của
lịch sử.
Nguyễn Tất Thành sinh ra trong gia đình trí thức yêu nước, quê hương có truyền
thống cách mạng. Người rất khâm phục tinh thần yêu nước của các cụ Phan Bội Châu,
Phan Châu Trinh, ….nhưng Người không tán thành đường lối cứu nước của các cụ. Người
quyết định tìm con đường cứu nước mới cho dân tộc. Ngay từ nhỏ Người sớm có tinh thần
yêu nước. Khi vào học trường Quốc học ở Huế, Người tham gia phong trào chống thuế ở
Trung kì bị buộc thôi học. Người ra nước ngoài tìm đường cứu nước
Để giáo dục cho học sinh tinh thần yêu nước, ý chí quyết tâm tìm con đường cứu
nước cho dân tộc, giáo viên kể chuyện “Hai bàn tay”. Khi vào Sài gòn Nguyễn Tất

Trường THCS Tân Bình

6

Năm học: 2012 – 2013


Đề tài: “Lồng ghép giáo dục tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh trong dạy học lịch sử Việt Nam lớp 9”

Thành gặp lại anh Tư Lê người quen cũ lúc còn ở Phan Thiết. Người tâm sự với Tư Lê:
“Tôi muốn ra các nước phương Tây xem họ làm như thế nào sau đó trở về giúp đồng bào
chúng ta”. “ Nhưng chúng ta lấy tiền đâu để đi” - Tư Lê nói lại. Nguyễn Tất Thành giơ hai
bàn tay nói: “ Đây, tiền đây, chúng ta làm bất cứ việc gì để sống và để đi”. Tư Lê không
giữ lời hứa, Bác một mình làm phụ bếp trên tàu La-tu-sơ-trơ-rê-vin ra nước ngoài tìm
đường cứu nước. Thông qua việc lồng ghép giáo dục tư tưởng cứu nước, học sinh càng
biết ơn Bác đã tìm ra con đường cứu nước đúng đắn cho dân tộc ta để có cuộc sống như
ngày nay.

Trường THCS Tân Bình

7

Năm học: 2012 – 2013


Đề tài: “Lồng ghép giáo dục tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh trong dạy học lịch sử Việt Nam lớp 9”

3.2.2. Để giáo dục tư tưởng “tinh thần đoàn kết quốc tế, bốn phương vô sản đều
là anh em” của Bác.
Sau khi sang Pháp Người nhận xét: “Người Pháp ở Pháp tốt hơn người Pháp ở Đông
Dương, ở đâu cũng có hai loại người người bóc lột và người bị bóc lột…chúng ta chống
bọn thực dân Pháp kẻ đã gây bao đau thương, tang tóc cho các dân tộc thuộc địa chứ người
Pháp tiến bộ là bạn chúng ta, phải tranh thủ sự giúp đỡ của họ”.

Sau khi dùng lược đồ giới thiệu hành trình cứu nước của Bác. Từ năm 1911-1917
Bác đi khắp thế giới Bác từng đi thăm khu phố Hac-lem nơi ở của người da đen ở Mĩ,
Người hiểu rõ được bản chất tàn bạo của chủ nghĩa thực dân. Vì vậy, muốn đánh đổ đế
quốc thực dân thì vô sản quốc tế phải đoàn kết lại. Qua việc lồng ghép giáo dục tư tưởng
tình đoàn kết quốc tế “Bốn phương vô sản đều là anh em” từ đó hình thành cho học
sinh cách nhìn nhận “bạn” “thù” một cách rõ ràng, rành mạch. Chúng ta căm thù chủ
nghĩa đế quốc, thực dân kẻ đã xâm lược đất nước ta, gây bao nỗi đau khổ cho dân tộc ta
chứ nhân dân tiến bộ các nước là anh em, như nhân dân Pháp, Mĩ trong hai cuộc kháng
chiến chống Pháp, Mĩ họ đã tích cực ủng hộ cuộc kháng chiến của ta như anh Hăng -ri mác tanh không chịu sang Đông Dương giết hại nhân dân Đông Dương, chị Ray- mông điêng nằm trên đường ray để cản đoàn tàu chở vũ khí sang Đông Dương của Pháp, anh
Mo-ri-xơn tự thiêu trước nhà quốc hội Mĩ để phản đối cuộc chiến tranh của đế quốc Mĩ ở
Việt Nam và bao nhiêu thanh niên Mĩ đốt thẻ quân dịch không chịu sang Việt Nam tàn sát
đồng bào ta…
Ngày nay, đất nước đã thống nhất, Nhà nước ta thực hiện đường lối đối ngoại tích
cực quan hệ giao lưu với thế giới, nhưng vẫn giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc. Chúng ta
“hòa nhập chứ không hòa tan, Việt Nam muốn là bạn với tất cả các nước trên thế giới”. Cả
dân tộc ta khép lại quá khứ hướng tới tương lai để xây dựng đất nước. Chúng ta khép lại
quá khứ chứ không bao giờ quên quá khứ, “Ai bắn vào quá khứ bằng phát súng lục, thì
tương lại sẽ trả lời bằng đại bác”. Vì vậy trong dạy học lịch sử lồng ghép tư tưởng này để
học sinh nhìn nhận đúng đắn đường lối đối ngoại của Đảng ta.
3.2.3 Để giáo dục tư tưởng “suốt cuộc đời hoạt động của Bác là giải phóng giai cấp,
giải phóng loài người xây dựng một xã hội tốt đẹp không còn người bóc lột người”.
Khi dạy bài 16 chương trình lịch sử lớp 9: Hoạt động của Nguyễn Ái Quốc ở
nước ngoài.
I. Thời gian Nguyễn Ái Quốc ở Pháp (1917-1923)

Trường THCS Tân Bình

8

Năm học: 2012 – 2013

Đề tài: “Lồng ghép giáo dục tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh trong dạy học lịch sử Việt Nam lớp 9”

Sau chiến tranh thế giới thứ nhất, Nguyễn Ái Quốc thay mặt những người Việt Nam
yêu nước tại Pháp gửi tới Hội nghị Vec-xai bản yêu sách đòi tự do, quyền bình đẳng cho
dân tộc Việt Nam. Tuy không được chấp nhận nhưng việc làm đó gây tiếng vang rất lớn
đối với dân tộc Việt Nam, nhân dân Pháp và các dân tộc thuộc địa. Tháng 7/1920 Người
đọc “Sơ thảo lần thứ nhất Luận cương về các dân tộc và thuộc địa” của Lê-nin. Ngồi một
mình trong phòng, Người sung sướng muốn phát khóc lên. Người nói một mình như đang
nói với toàn thể dân tộc “Hỡi đồng bào bị đọa đày đau khổ đây là cái cần thiết cho chúng
ta, đây là con đường giải phóng cho chúng ta. Muốn cứu nước và giải phóng dân tộc không
có con đường nào khác là con đường cách mạng vô sản”. Như vậy từ một người yêu nước
chân chính, Người đến với chủ nghĩa Mác -Lê-nin, tìm ra con đường cứu nước đúng đắn
cho dân tộc ta.

Trường THCS Tân Bình

9

Năm học: 2012 – 2013


Đề tài: “Lồng ghép giáo dục tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh trong dạy học lịch sử Việt Nam lớp 9”

3.2.4 Giáo dục tư tưởng “chăm lo, bồi dưỡng cho các thế hệ trẻ”.
Khi dạy bài 16 chương trình lịch sử 9: Thời gian Nguyễn Ái Quốc ở Trung
Quốc.
Giáo viên nêu rõ: để giải phóng dân tộc, giải phóng giai cấp Người rất chăm lo bồi
dưỡng tinh thần cách mạng cho thế hệ thanh niên. Người tập hợp thanh niên yêu nước

trong tổ chức “Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên” giáo dục, bồi dưỡng chủ nghĩa Mác
– Lênin cho thanh niên. Người mở lớp huấn luyện, đào tạo cho thanh niên yêu nước từ
trong nước sang. Một số thanh niên xuất sắc được chọn đi học trường Đại học Phương
Đông ở Liên xô, một số học trường quân sự ở Trung Quốc và Liên xô, còn lại về nước
hoạt động. Những người này trở thành những cán bộ cốt cán của Đảng sau này như đồng
chí Trần Phú, Nguyễn Thị Minh Khai, Lê Hồng Phong….còn lại cử về nước hoạt động đi
vào phong trào công nhân tổ chức, giác ngộ quần chúng đấu tranh gây dựng cơ sở cách
mạng.
Qua việc lồng ghép giáo dục tư tưởng cho HS thấy được suốt cuộc đời hoạt động
của Bác lúc nào Người cũng chăm lo bồi dưỡng đội ngũ kế cận, chăm lo giáo dục tưởng
cách mạng cho thế hệ trẻ. Ngày nay trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa thanh
niên là lực lượng nòng cốt của sự nghiệp này. Vì thanh niên là lực lượng có sức khỏe, có
hoài bão, có nghị lực, có văn hóa….. Từ việc giáo dục tư tưởng này để cho học sinh nhận
thức được vài trò của thế hệ thanh niên trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc từ đó
ra sức học tập, chiếm lĩnh đỉnh cao tri thức nhân loại góp phần xây dựng và bảo vệ Tổ
quốc.
Bác không chỉ chăm lo bồi dưỡng tư tưởng cách mạng cho thế hệ thanh niên mà
Người còn quan tâm đến các cháu Thiếu niên Nhi đồng.
Khi dạy bài 24 lịch sử 9: Cuộc đấu tranh bảo vệ và xây dựng chính quyền dân
chủ nhân dân (1945-1946).
Tình hình nước ta sau cách mạng tháng Tám.

Trường THCS Tân Bình

10

Năm học: 2012 – 2013


Đề tài: “Lồng ghép giáo dục tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh trong dạy học lịch sử Việt Nam lớp 9”

Trường THCS Tân Bình

11

Năm học: 2012 – 2013


Đề tài: “Lồng ghép giáo dục tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh trong dạy học lịch sử Việt Nam lớp 9”

Ngay sau khi khai trường đầu tiên sau cách mạng Hồ chủ tịch căn dặn thế hệ trẻ:
“Trong công cuộc kiến thiết đó, nước nhà trông mong, chờ đợi các em rất nhiều. Non sông
Việt Nam có trở nên tươi đẹp hay không, dân tộc Việt Nam có trở nên tươi đẹp hay không,
dân tộc Việt Nam có bước tới đài vinh quang để sánh vai với các cường quốc năm châu
được hay không. Chính là nhờ phần lớn ở công học tập của các em” và Bác căn dặn thanh
niên, nhi đồng “Muốn làm người chủ tương lai cho xứng đáng thì ngay hiện tại phải rèn
luyện tinh thần và nghị lực của mình, phải ra sức làm việc để chuẩn bị cho cái tương lai
đó. Ngày nay các cháu là nhi đồng ngày mai các cháu là chủ của nước nhà, của thế giới.
Các cháu đoàn kết thì thế giới hòa bình, và dân chủ, sẽ không có chiến tranh.Các cháu phải
thi đua, tùy theo sức của các cháu, làm việc gì có ích cho kháng chiến thì thi đua
vậy”.Giáo viên liên hệ thực tế để giáo dục học sinh. Ngày nay đất nước hòa bình.Cả nước
tiến hành công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước thì mỗi học sinh phải ra sức học tập, rèn

Trường THCS Tân Bình

12

Năm học: 2012 – 2013

Đề tài: “Lồng ghép giáo dục tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh trong dạy học lịch sử Việt Nam lớp 9”

luyện, tu dưỡng phẩm chất đạo đức, chiếm lĩnh đỉnh cao của tri thức. Để sau này góp phần
xây dựng đất nước.

3.2.5 Giáo dục cho học sinh “tinh thần vì dân vì nước của Bác”.
Tư tưởng này xuyên suốt trong cuộc đời hoạt động của Bác, thể hiện qua nhiều bài
dạy. Suốt cuộc đời của chủ tịch Hồ Chí Minh, từ khi ra đi tìm đường cứu nước đến khi
vĩnh biệt chúng ta Người chỉ có một ham muốn “Ham muốn tột bậc là làm sao cho nước
nhà hoàn toàn độc lập, dân ta hoàn toàn tự do, đồng bào ta ai cũng có cơm ăn áo mặc, ai
cũng được học hành….” Bác đã từng căn dặn các vị lãnh đạo “ Độc lập dân tộc phải gắn

Trường THCS Tân Bình

13

Năm học: 2012 – 2013


Đề tài: “Lồng ghép giáo dục tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh trong dạy học lịch sử Việt Nam lớp 9”

liền với chủ nghĩa xã hội đem lại cơm no, áo ấm cho dân, nếu độc lập, dân còn nghèo đói
thì độc lập không có nghĩa lí gì”.
Khi dạy bài 24 lịch sử 9: Cuộc đấu tranh bảo vệ chính quyền dân chủ nhân dân:
Mục tình hình nước ta sau cách mạng tháng Tám
Ngay sau khi Hà Nội khởi nghĩa thắng lợi từ chiến khu Bác về Hà Nội, Người rất
đau lòng khi thấy nhân ta trải qua trận đói khủng khiếp hậu quả chính sách cai trị tàn bạo
của thực dân, phong kiến. Vì vậy ngay sau khi đọc Tuyên ngôn độc lập khai sinh ra nước
Việt Nam dân chủ cộng hòa Người đã ra sắc lệnh diệt “giặc đói” Bản thân Bác cũng nhịn
ăn để dành gạo cứu đói.

3.2.6 Thông qua giờ dạy lịch sử lồng ghép giáo dục cho học sinh học tập “đức
tính giản dị của Hồ Chủ Tịch”.
Bởi vì thế hệ thanh thiếu niên hiện nay do bị tác động bởi nhiều yếu tố, như phim
ảnh, lối sống không lành mạnh đã suy thoái về đạo đức, lối sống, từ trang phục, lối sống,
cách cư xử với mọi người…Vì vậy, giáo dục học sinh học tập đức tính giản dị của Bác là
vô cùng cần thiết từ đó góp phần hình thành nhân cách cho học sinh. Bác Hồ của chúng ta
vô cùng giản dị dù ở cương vị nào lối sống của Người cũng giản dị, một đôi dép cao su, bộ
đồ ka ki đã ngả màu theo thời gian. Người sống giản dị nhưng không tầm thường, trên thế
giới không có vị lãnh tụ nào mà suốt cuộc đời với bộ đồ kaki đã ngả màu với đôi dép cao
su đã mòn gót, sống trong ngôi nhà sàn. Người sống thanh bạch không ham địa vị, không
màng danh lợi Người nhiều lần tâm sự: “Tôi có một ham muốn, ham muốn tột bậc là làm
sao cho nước nhà hoàn toàn độc lập, dân ta hoàn toàn tự do, đồng bào ta ai cũng có cơm ăn
áo mặc, ai cũng được học hành.. Đức tính giản dị của Bác được nhà thơ Tố Hữu ca ngợi
“Mong manh áo vải hồn muôn trượng, hơn tượng đồng phơi những lối mòn”. Có một nhà
báo nước ngoài khi nhận xét về Người “Người giống một thầy giáo ở nông thôn hơn là vị
Chủ tịch nước”.

Trường THCS Tân Bình

14

Năm học: 2012 – 2013


Đề tài: “Lồng ghép giáo dục tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh trong dạy học lịch sử Việt Nam lớp 9”

Phong cách giản dị của Hồ chủ tịch

Trường THCS Tân Bình

15

Năm học: 2012 – 2013


Đề tài: “Lồng ghép giáo dục tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh trong dạy học lịch sử Việt Nam lớp 9”

Bác Hồ của chúng ta lối sống giản dị nhưng không tầm thường, nhân hậu nhưng
không yếu đuối. Khi Thực dân Pháp quay lại xâm lược nước ta Người và Đảng chủ trương
nhân nhượng để tránh cho dân tộc ta một cuộc chiến tranh, nhưng càng nhân nhượng thực
dân Pháp càng lấn tới quyết tâm cướp nước ta một lần nữa Người kiên quyết kêu gọi nhân
dân chiến đấu đến giọt máu cuối cùng để bảo vệ nền độc lập tự do của Tổ quốc.
Khi dạy bài 29 lịch sử lớp 9: Cả nước trực tiếp chiến đấu chống Mĩ cứu nước
(1965-1973)
III. Chiến đấu chống chiến lược “Việt Nam hóa chiến tranh, Đông Dương hóa
chiến tranh”
Sau khi trình bày âm mưu của Mĩ trong chiến lược “Việt Nam hóa chiến tranh và
Đông Dương hóa chiến tranh”. Giữa lúc cuộc kháng chiến chống Mĩ của nhân dân ta ở hai
miền Nam Bắc trên đà thắng lợi thì ngày 2-9-1969 chủ tịch Hồ Chí Minh qua đời. Một tổn
thất lớn đối với dân tộc ta. Suốt cuộc đời Người chiến đấu, hi sinh vì độc lập dân tộc vì sự
ấm no của nhân dân ta. “ Nước Việt Nam đã sinh ra chủ tịch Hồ Chí Minh Người đã làm
rạng rỡ non sông ta, đất nước...” Người không còn nữa, biến đau thương thành hành động,
nhân dân hai miền Nam -Bắc đẩy mạnh cuộc kháng chiến đánh cho Mĩ cút, đánh cho Ngụy
nhào làm nên đại thắng mùa xuân năm 1975 thống nhất đất nước……
Tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh rất rộng trải dài trên nhiều lĩnh vực. Vì vậy việc
lồng ghép giáo dục tư tưởng của Bác vào dạy học để góp phần giáo dục đạo đức, tư tưởng
cáh mạng cho học sinh là rất nhiều, có thể áp dụng lồng ghép vào nhiều tiết dạy. Trên đây
là một vài ví dụ nhỏ áp dụng lồng ghép, giáo dục tư tưởng của Bác vào dạy học lịch sử
IV. KẾT QUẢ VÀ BÀI HỌC KINH NGHIỆM:
1. KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC:

Qua nhiều năm dạy Lịch sử Việt Nam khối lớp 9 tôi nhận thấy rằng: “Lồng ghép
giáo dục tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh” trong các tiết dạy làm cho tiết dạy sinh động,
học sinh hứng thú học tập hiểu thêm về cuộc đời hoạt động gian khổ và phẩm chất cao đẹp
của Bác. Từ đó, giáo dục học sinh kính yêu Bác và ra sức học tập, rèn luyện, tu dưỡng
phẩm chất đạo đức làm theo lời Bác dạy.

Trường THCS Tân Bình

16

Năm học: 2012 – 2013


Đề tài: “Lồng ghép giáo dục tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh trong dạy học lịch sử Việt Nam lớp 9”

Ngoài tiết học trên lớp tôi cho học sinh về nhà sưu tầm những câu chuyện về cuộc
đời hoạt động của Bác. Khi dạy chương trình ngoại khóa… Tôi cho học sinh thi kể chuyện
đạo đức Hồ Chí Minh và khi kiểm tra định kì ra câu hỏi trong khi kiểm tra.
Ví dụ: khi kiểm tra định kì khối lớp 8 giáo viên ra câu hỏi: Vì sao Nguyễn Tất
Thành ra đi tìm đường cứu nước hoặc nêu những hoạt động của Nguyễn Tất Thành từ năm
1911-1917? Hướng đi của Người có gì mới so với những nhà yêu nước trước đó…..Đối
với học sinh lớp 9: Nêu những đóng góp của của Nguyễn Ái Quốc đối với cách mạng Việt
Nam. Theo em đóng góp nào là quan trọng nhất ? Vì sao….
Để nắm bắt được hiệu quả của việc “Lồng ghép giáo dục tư tưởng đạo đức Hồ Chí
Minh” nêu trên tôi đã tiến hành thử nghiệm và kết quả kiểm tra học kì II và cả năm – năm
học 2011-2012, học kì I năm học 2012 - 2013thu được như sau:
Kết quả HKII – Năm 2011 -2012

TT Lớp

Giỏi
Sĩ
Số SL %

Khá
SL %

TB
SL %

1
2
3
4
5
6
7
8

40
42
42
41
40
41
32
30

15
23

15
22
15
21
23
22

35
39
35
36
32
37
31
30

9/7
9/8
9/9
9/10
9/11
9/12
9/13
9/14

15
23
15
22
15

21
23
22

Trường THCS Tân Bình

37,5%
54,8%
35,7%
53,7%
37,5%
51,2%
71,9%
73,3%

37,5%
54,8%
35,7%
53,7%
37,5%
51,2%
71,9%
73,3%

17

87,5%
92,9%
83,3%
87,8%

80,0%
90,2%
96,9%
100,0%

Yếu
SL %
5
3
7
5
8
4
1
0

12,5%
7,1%
16,7%
12,2%
20,0%
9,8%
3,1%
0,0%

Kém
SL %
0
0
0

0
0
0
0
0

0,0%
0,0%
0,0%
0,0%
0,0%
0,0%
0,0%
0,0%

Trên TB
SL %
35
39
35
36
32
37
31
30

87,5%
92,9%
83,3%
87,8%

80,0%
90,2%
96,9%
100,0%

Năm học: 2012 – 2013


Đề tài: “Lồng ghép giáo dục tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh trong dạy học lịch sử Việt Nam lớp 9”

Kết quả CẢ NĂM – Năm 2011 -2012

TT Lớp

Giỏi
Sĩ
Số SL %

Khá
SL %

TB
SL %

Yếu
SL %

Kém
SL %

Trên TB
SL %

1
2
3
4
5
6
7
8

40
42
42
41
40
41
32
30

14
22
13
20
11
15
26
25

40
41
40
39
37
40
32
30

20
17
16
17
17
18
28
30

20
18
18
19
20
19
28
30

40
41
40

39
37
40
32
30

9/7
9/8
9/9
9/10
9/11
9/12
9/13
9/14

14
22
13
20
11
15
26
25

35,0%
52,4%
31,0%
48,8%
27,5%
36,6%

81,3%
83,3%

35,0%
52,4%
31,0%
48,8%
27,5%
36,6%
81,3%
83,3%

100,0%
97,6%
95,2%
95,1%
92,5%
97,6%
100,0%
100,0%

50,0%
40,5%
38,1%
41,5%
42,5%
43,9%
87,5%
100,0%

50,0%
42,9%
42,9%
46,3%
50,0%
46,3%
87,5%
100,0%

100,0%
97,6%
95,2%
95,1%
92,5%
97,6%
100,0%
100,0%

Kết quả Học kì I năm học 2012 – 2013
TT Lớp

Giỏi
Sĩ
Số SL %

Khá
SL %

TB
SL %

1
2
3
4
5

39
37
37
37
28

17
13
11
10
5

2
10
5
10
0

9/5
9/6
9/7
9/8
9/9

18
12
17
15
23

46,2%
32,4%
45,9%
40,5%
82,1%

43,6%
35,1%
29,7%
27,0%
17,9%

5,1%
27,0%
13,5%
27,0%
0,0%

Yếu
SL %
2
1
4

2
0

5,1%
2,7%
10,8%
5,4%
0,0%

Kém
SL %
0
1
0
0
0

0,0%
2,7%
0,0%
0,0%
0,0%

Trên TB
SL %
37
35
33
35
28

94,9%
94,6%
89,2%
94,6%
100,0%

Qua kết quả đạt được đó cho thấy rằng các em đã yêu thích bộ môn lịch sử, nhận
thức đúng đắn về tầm quan trọng của lịch sử và thấm nhuần đạo đức tư tưởng của Hồ Chí
Minh.
2. BÀI HỌC KINH NGHIỆM:
Từ kết quả thu được trong quá trình vận dụng thực hiện các giải pháp lồng ghép
trên để nâng cao chất lượng dạy học lịch sử cần:

Trường THCS Tân Bình

18

Năm học: 2012 – 2013


Đề tài: “Lồng ghép giáo dục tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh trong dạy học lịch sử Việt Nam lớp 9”

- Tổ chức cho học sinh thi kể chuyện tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh qua các buổi
ngoại khóa.
- Các bài dạy có liên quan giáo viên phải phát động cho học sinh sưu tầm ảnh tư liệu lịch
sử về Bác.
- Nếu có điều kiện phải chú trọng sử dụng thiết bị dạy học hiện đại để thông qua các kênh
hình, kênh chữ để trực quan cho học sinh thấy và dễ hiểu, dễ nắm bắt.
- Giáo viên cần hướng dẫn học sinh chuẩn bị nội dung bài học ở nhà, sau đó kiểm tra sự

chuẩn bị của các em và quan tâm học sinh yếu, kém, tuyên dương, động viên kịp thời nếu
những học sinh này làm tốt nhiệm vụ mà giáo viên giao để khuyến khích các em phát huy
tạo niềm say mê cho các em yêu thích môn học.
- Phải thường xuyên tìm đọc những mẫu chuyện về cuộc đời, hoạt động hoặc những câu
chuyện kể về tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh.

V. KẾT LUẬN:
Dạy học là việc làm sáng tạo giáo viên được mệnh danh là “kĩ sư tâm hồn, là chiến
sĩ trên mặt trận văn hóa”. Vì vậy để dạy tốt gây hứng thú cho học sinh, góp phần giáo dục
đạo đức cho học sinh qua tiết học lịch sử thì mỗi giáo viên cần phải sử dụng các phương
pháp dạy học. Tùy theo nội dung bài học, tùy theo đối tượng học của từng khối, lớp. Đối
với việc lồng ghép giáo dục đạo đức cho học sinh thông qua việc lồng ghép giáo dục tư
tưởng, đạo đức Hồ Chí Minh trong tiết học lịch sử, thì giáo viên phải biết linh hoạt, phân
bố thời gian, kiến thức cho phù hợp với từng bài. Tránh tình trạng giáo viên quá sa đà dẫn
đến việc biến tiết học lịch sử thành tiết kể chuyện tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh. Bản
thân tiếp tục vận dụng lồng ghép giáo dục tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh trong dạy học
lịch sử để tích hợp, củng cố, nâng cao kiến thức, hiểu biết về Hồ Chí Minh nhằm góp phần
quan trọng trong lĩnh vực đào tạo thế hệ trẻ trong giai đoạn hiện nay mà môn lịch sử là
một phần quan trọng trong việc hình thành nhân cách thế hệ trẻ.

Trường THCS Tân Bình

19

Năm học: 2012 – 2013


Đề tài: “Lồng ghép giáo dục tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh trong dạy học lịch sử Việt Nam lớp 9”

Tư tưởng của Bác vô cùng rộng lớn, trên nhiều lĩnh vực là “Kim chỉ Nam” cho mọi

hoạt động của Đảng và nhân dân ta trong sự nghiệp CNH, HĐH, trong công cuộc đổi mới
hiện nay. Trên đây là một số giải pháp để “Lồng ghép giáo dục tư tưởng đạo đức Hồ Chí
Minh trong dạy học lịch sử Việt Nam lớp 9” chắc chắn nó còn nhiều thiếu sót. Rất mong
sự trao đổi, đóng góp của đồng nghiệp để nhiệm vụ dạy học được tốt hơn.
Tôi xin chân thành cảm ơn!
Tân Bình, ngày 19 tháng 02 năm 2013
Giáo viên

HUỲNH VĂN TUẤN EM

Trường THCS Tân Bình

20

Năm học: 2012 – 2013


Đề tài: “Lồng ghép giáo dục tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh trong dạy học lịch sử Việt Nam lớp 9”

NHẬN XÉT VÀ ĐỀ NGHỊ CỦA HỘI ĐỒNG SKKN CẤP TRƯỜNG
Đã thông qua xét duyệt của Hội đồng SKKN cấp trường
Với nhận xét và đề nghị như sau:
SKKN có giá trị: ……………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
Đã tiến hành kiểm nghiệm tại: ……………………………………………………………....
Vào thời gian:………………………………………………………………………………...
Và mang lại kết quả: ………………………………………………………………………...
Đề nghị Hội đồng SKKN Quận công nhận SKKN đạt cấp: ………………………………...
Năm học 2012 - 2013
Tân Bình, ngày

tháng

năm 2013

TM. HỘI ĐỒNG SKKN
CHỦ TỊCH

Trường THCS Tân Bình

21

Năm học: 2012 – 2013


Đề tài: “Lồng ghép giáo dục tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh trong dạy học lịch sử Việt Nam lớp 9”

NHẬN XÉT VÀ ĐỀ NGHỊ CỦA HỘI ĐỒNG SKKN CẤP QUẬN
Đã thông qua xét duyệt của Hội đồng SKKN cấp Quận
Với nhận xét và đề nghị như sau:
SKKN có giá trị: ……………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………
Đã tiến hành kiểm nghiệm tại: ……………………………………………………………....
Vào thời gian:………………………………………………………………………………...
Và mang lại kết quả: ………………………………………………………………………...
Đề nghị Hội đồng SKKN Quận công nhận SKKN đạt cấp: ………………………………...
Năm học 2012 - 2013

Tân Bình, ngày

tháng

năm 2013

TM. HỘI ĐỒNG SKKN
CHỦ TỊCH

Trường THCS Tân Bình

22

Năm học: 2012 – 2013