Ngộ độc phospho hữu cơ

BỆNH VIỆN NGUYỄN TRI PHƯƠNG

NGỘ ĐỘC PHOSPHO HỮU CƠ

A. Chẩn đoán :
1. Bệnh sử : có ý định tự tử, uống lầm, tiếp xúc
2. Lâm sàng : - Dịch rửa dạ dày mùi thuốc rầy
- Các hội chứng : Muscarinic, Nicotinic, thần kinh trung ương
• Muscarinic (DUMBELS hay SLUDGE) :
Nhẹ : buồn nôn – nôn, tiêu chảy, tăng tiết nước bọt, vã mồ hôi, co đồng tử, co thắt phế
quản, nhịp tim chậm.
Trung bình + nặng : mất phản xạ ánh sáng, tiêu tiểu không tự chủ
• Nicotinic : run cơ tứ chi, cơ hô hấ (xuất hiện ở mức độ ngộ độc trung bình – nặng).
• TKTW : nhức đầu, chóng mặt, loạn ngôn, thất điều, hôn mê co giật.
3. CLS :- Định lượng men Cholinesterase huyết tương :
Nhẹ : còn 20 – 50% bình thường
Trung bình : còn 10 – 20% bình thường
Nặng : còn < 10% bình thường
- Tìm độc chất trong dịch rửa dạ dày
 Dấu hiệu ngộ độc nặng :
- Uống quá nhiều, đậm đặc, > 12h
- Suy hô hấp, rối loạn nhịp tim, tụt HA, tiêu tiểu không tự chủ.
B. Điều trị :
1. Hỗ trợ hô hấp tuần hoàn : chú ý đảm bảo thông khí, đặt nội khí quản khi cần bảo vệ
đường thở trước khi rửa dạ dày.
2. Loại bỏ độc chất :
- Qua đường tiêu hóa :
Rửa dạ dày bằng Faucher cho đến khi hết mùi và trong
Than hoạt : 1g/kg x 2 cách 4-6h
Sorbitol 60g/24h
- Qua da : tắm rửa gội đầu, thay quần áo

- Qua hô hấp : thở Oxy, hút đàm.
3. Antidote : Atropine truyền tĩnh mạch liên tục
- Nhẹ : 0,5mg/15phút TTM
- Trung bình : 1-2mg/15phút TTM + PAM 0,5-1g pha 100ml NaCl 0,9% TTM duy trì
3mg/kg/h x 2-3 ngày
- Nặng : 2-4mg/15phút TTM + PAM 1-2g trong 100ml NaCl 0.9% TTM duy trì 6mg/kg/h x
5-7 ngày
 Dấu hiệu ngấm Atropine : giảm xuất tiết (+++), đỏ bừng mặt, đồng tử dãn, nhiệt độ
38-39độ, mạch > 120l/phút, lưỡi khô, cầu bàng quang.
 Dấu hiệu no Atropine : ảo giác, mê sảng, mạch > 140l/phút, nhiệt độ >39độ, tăng HA,
giảm nhu động ruột, tiểu không tự chủ.
C. Giảm và ngưng Atropine :
1. Giảm liều :
- Khi có dấu ngấm Atropine  duy trì liều đang dùng thêm 1-2h  giữ liều nhưng giãn
khoảng cách 30’ và theo dõi trong 4-6h  sau đó giảm ½ liều mỗi 4h.
- Tái ngộ độc lại  tiêm 2mg Atropine TM rồi dùng lại liều ban đầu.
- Có ngộ độc Atropine  ngưng ngay.
2. Ngưng Atropine : sau khi giảm đến liều thấp nhất 0,5mg/6h, duy trì thêm 24h rồi ngưng.
40